-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 2
/
ahsh-l1p1i1t3q2m1c2.xml
290 lines (290 loc) · 18.4 KB
/
ahsh-l1p1i1t3q2m1c2.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/develop/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?>
<?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/develop/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?>
<TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>I, P. 1, Inq. 1, Tract. 3, Q. 2, M. 1, C. 2</title>
<author ref="#AlexanderOfHales">Alexander of Hales</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<date when="2017-02-24">February 24, 2017</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority><ref target="https://www.earlyfranciscans.com">ERC Project 714427: Authority and Innovation in Early Franciscan Thought</ref></authority>
<availability status="free">
<p>Published under a
<ref target="http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/">Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivs 3.0 License</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit> <witness xml:id="Q" n="quaracchi1924">Quaracchi 1924</witness> <witness xml:id="V" n="vatlat701">Vat lat 701</witness> <witness xml:id="B" n="borghlat359">Borgh. lat 359</witness> <witness xml:id="U" n="urblat123">Urb lat 123</witness> <witness xml:id="Pa" n="bnf15331">BnF 15331</witness> </listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/develop/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2017-02-24" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="include-list">
<xi:include href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-lists/master/workscited.xml" xpointer="worksCited"/>
<xi:include href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-lists/master/Prosopography.xml" xpointer="prosopography"/>
</div>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#Q" n="139"/><cb ed="#Q" n="a"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="ahsh-l1p1i1t3q2m1c2">
<head xml:id="ahsh-l1p1i1t3q2m1c2-Hd1e3729">I, P. 1, Inq. 1, Tract. 3, Q. 2, M. 1, C. 2</head>
<head xml:id="ahsh-l1p1i1t3q2m1c2-Hd1e3732" type="question-title">AN INTENTIO VERITATIS DIFFERAT AB ILLA ENTITATIS UNITATIS ET BONITATIS.</head>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t3q2m1c2-d1e3735">
<lb ed="#Q"/>Deinde quaeritur de intentione veritatis, in quo
<lb ed="#Q"/>differat ab intentione entitatis, unitatis<!--e--> et
<lb ed="#Q"/>bonitatis.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t3q2m1c2-d1e3744">
<lb ed="#Q"/>I. 1. Nam definiendo dicit <name ref="#Augustine">Augustinus</name>, in
<lb ed="#Q"/><title>Soliloquiis</title><!--3-->: <quote>Verum est id quod est</quote>. Ergo ve<lb ed="#Q"/>ritas
definitive est entitas; ergo non differt in<lb ed="#Q"/>tentio
veritatis et entitatis.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t3q2m1c2-d1e3755">
<lb ed="#Q"/>2. Item, <name ref="#Augustine">Augustinus</name>, <title>De vera religione</title><!--4-->:
<lb ed="#Q"/><quote>Vera in tantum vera sunt, in quantum sunt</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t3q2m1c2-d1e3763">
<lb ed="#Q"/>Contra: a. <name>Augustinus</name><!--f-->, De vera religione<!--5-->:
<quote>Cui manifestum est falsitatem esse qua putatur
<lb ed="#Q"/>quod non est<!--g-->, intelligat eam esse veritatem qua
<lb ed="#Q"/>ostenditur id quod est</quote>. Cum ergo differant inten<lb ed="#Q"/>tione
id quo<!--h--> res est et quo ostenditur — entitas
<lb ed="#Q"/>vel essentia est id quo res<!--i--> est, veritas qua osten<lb ed="#Q"/>ditur
— ergo differunt intentione veritas et entitas.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t3q2m1c2-d1e3779">
<lb ed="#Q"/>II. 3. Item, <name ref="#Augustine">Augustinus</name>, in libro<!--k--> <title>De vera
<lb ed="#Q"/>religione</title><!--6-->, dicit quod veritas prima est secun<lb ed="#Q"/>dum
quam de inferioribus iudicamus. - Item,
<lb ed="#Q"/>in eodem<!--7-->: <quote>Cum aliquis dicit<!--l--> corporibus:
<mentioned>vos quidem, nisi aliqua unitas contineret, nihil
<lb ed="#Q"/>essetis</mentioned>, sed rursus: <mentioned>si vos essetis ipsa unitas,
<lb ed="#Q"/>corpora non essetis</mentioned>, recte illi dicitur: <mentioned>unde nosti
<cb ed="#Q" n="b"/>
<lb ed="#Q"/>istam unitatem, secundum quam iudicas corpora?
<lb ed="#Q"/>quam nisi videres<!--m-->, iudicare non posses quod
<lb ed="#Q"/>eam non impleant</mentioned></quote>. Cum ergo secundum unita<lb ed="#Q"/>tem
iudicemus interiora, erit eadem intentio uni<lb ed="#Q"/>tatis
et veritatis.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t3q2m1c2-d1e3808">
<lb ed="#Q"/>Contra: a. Non contingit de eodem accipere
<lb ed="#Q"/>veritatem et falsitatem secundum idem; sed de
<lb ed="#Q"/>corpore accipimus veritatem corporeitatis<!--n--> et fal<lb ed="#Q"/>sitatem
unitatis — unde <name ref="#Augustine">Augustinus</name>, <title>De vera
<lb ed="#Q"/>religione</title><!--8-->: <quote>Omne corpus verum corpus est, sed
<lb ed="#Q"/>falsa unitas</quote> —- ergo non est idem veritas cor<lb ed="#Q"/>poreitatis
et unitas corporeitatis.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t3q2m1c2-d1e3826">
<lb ed="#Q"/>b. Item, aliae sunt differentiae veritatis et uni<lb ed="#Q"/>tatis:
unitatis differentiae sunt quae supra di<lb ed="#Q"/>ximus;
veritatis differentiae sunt: quia est veri<lb ed="#Q"/>tas
rei et veritas signi<!--10-->, et hoc multipliciter; ergo
<lb ed="#Q"/>non sunt intentione idem veritas et unitas.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t3q2m1c2-d1e3839">
<lb ed="#Q"/>III. 4. Item, <name>Augustinus</name>, super illud Psalmi<!--11-->:
<lb ed="#Q"/><quote>Quaeritis mendacium</quote>, dicit quod <quote>sola veritas
<lb ed="#Q"/>perficit bona, qua omnia vera sunt</quote>. Si ergo bo<lb ed="#Q"/>nitas
est quae bona perficit, secundum intentio<lb ed="#Q"/>nem
idem erit veritas et bonitas.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t3q2m1c2-d1e3852">
<lb ed="#Q"/>5. Item, <name ref="#Augustine">Augustinus</name>, in libro <title>De vera re<lb ed="#Q"/>ligione</title><!--12-->:
Verum est lux intelligibilis. Et <name>B. Dio<pb ed="#Q" n="140"/><cb ed="#Q" n="a"/><lb ed="#Q"/>nysius</name>
dicit quod <quote>lux intelligibilis est bo<lb ed="#Q"/>num,
quod est super omnem lucem, ut fontalis
<lb ed="#Q"/>radius et emergens lucis effusio omnem super<lb ed="#Q"/>mundanum
et mundanum intellectum illustrans</quote>.
<lb ed="#Q"/>Ergo eadem est intentio veri et boni, scilicet quod
<lb ed="#Q"/>est lux intelligibilis.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t3q2m1c2-d1e3875">
<lb ed="#Q"/>6. Item, <name ref="#Augustine">Augustinus</name>, in<!--a--> <title>83 Quaestion.</title><!--2-->:
<quote>Totum malum de speciei privatione repertum
<lb ed="#Q"/>est</quote>. Ergo totum bonum ex speciei positione; sed
<lb ed="#Q"/>ex positione speciei est<!--b--> in re veritas; ex eodem
<lb ed="#Q"/>ergo est in re veritas et bonitas; ergo non diffe<lb ed="#Q"/>runt
secundum intentionem.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t3q2m1c2-d1e3888">
<lb ed="#Q"/>Contra: a. Verum se extendit ad malum, bonum
<lb ed="#Q"/>autem non; ergo non<!--c--> idem secundum intentionem.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t3q2m1c2-d1e3895">
<lb ed="#Q"/>17. Item, nihil<!--d--> quod est obiectum unius poten<lb ed="#Q"/>tiae
est idem secundum intentionem cum obiecto
<lb ed="#Q"/>alterius potentiae; cum ergo verum sit obiectum
<lb ed="#Q"/>rationis, bonum voluntatis: non erit secundum
<lb ed="#Q"/>intentionem idem verum et bonum.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t3q2m1c2-d1e3908">
<lb ed="#Q"/>Respondeo: Quamvis secundum rem coincidant
<lb ed="#Q"/>in idem verum, unum et bonum, tamen differunt
<lb ed="#Q"/>intentiones eorum, sicut supra dictum est in Quae<lb ed="#Q"/>stione
de unitate<!--3-->. Ens enim et entitas absolu<lb ed="#Q"/>tam
habent intelligentiam; <mentioned>unum</mentioned> vero addit ad
<lb ed="#Q"/>ens indivisionem: unde unitas est indivisio entis;
<mentioned>verum</mentioned> veroaddit ad indivisionem entis indivisio<lb ed="#Q"/>nem<!--e-->
esse: unde veritas est indivisio esse et
<lb ed="#Q"/>eius<!--f--> quod est<!--4-->; <mentioned>bonum</mentioned> vero addit ad indivisio<lb ed="#Q"/>nem<!--g-->
entis et esse indivisionem secundum bene
<lb ed="#Q"/>esse: unde bonum dicitur indivisio actus a po<lb ed="#Q"/>tentia<!--5-->,
et actus dicitur complementum sive per<lb ed="#Q"/>fectio
possibilitatis, ad quam res nata est. Item,
<lb ed="#Q"/>sicut supra tactum est in Quaestione de unitate<!--6-->,
<lb ed="#Q"/>differunt intentiones istae secundum relationem
<lb ed="#Q"/>ad<!--h--> causam, quae est: <mentioned>unum</mentioned>, principium in ra<lb ed="#Q"/>tione
efficientis, <mentioned>veritas</mentioned> in ratione formalis, <mentioned>bo<lb ed="#Q"/>nitas</mentioned>
in ratione causae finalis: quae appropriantur
<lb ed="#Q"/>Trinitati. Unde <name ref="#Augustine">Augustinus</name>, <title>De civitate Dei</title><!--7-->:
<quote>Dixit Deus: fiat lux, et facta est lux: vidit lu<lb ed="#Q"/>cem
quod esset bona<!--i-->. Ecce dicens et quod dicit
<lb ed="#Q"/>et propter quod<!--k--> dicit</quote>. Intentio <mentioned>unius</mentioned> refertur
<lb ed="#Q"/>ad dicentem, intentio <mentioned>veritatis</mentioned> ad verbum, intentio
<mentioned>bonitatis</mentioned> ad bonum propter quod est. Dicens est
<lb ed="#Q"/>Pater, cui appropriatur ratio efficientis; verbum
<lb ed="#Q"/>Filius, cui [appropriatur] ratio<!--l--> formalis; bonum
<lb ed="#Q"/>Spiritus Sanctus, cui appropriatur ratio finalis.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t3q2m1c2-d1e3963">
<lb ed="#Q"/>Istae ergo intentiones non separantur ab es<lb ed="#Q"/>sentia
rei velut vestigia primae causae, quae est
<lb ed="#Q"/>Trinitas unius essentiae. Unde secundum hoc dicit
<lb ed="#Q"/><name>Augustinus</name>, in fine <title>De vera religiones</title><!--8-->: <quote>Co<lb ed="#Q"/>lere
et tenere nos convenit unius substantiae Tri<lb ed="#Q"/>nitatem,
unum Deum quo auctore conditi sumus,
<lb ed="#Q"/>similitudinem eius per quam ad imitationem for<lb ed="#Q"/>mamur,
et pacem qua unitati adhaeremus; Deum,
<lb ed="#Q"/>qui dixit <quote>fiat</quote>, et Verbum eius, per quod factum
<lb ed="#Q"/>est quod<!--m--> naturaliter est, et donum benignitatis,
<lb ed="#Q"/>quo placuit ut non interiret quidquid per Verbum
<lb ed="#Q"/>ab eo factum est; unum Deum, quo creatore vi<lb ed="#Q"/>vimus,
per quem reformati sapienter vivimus,
<lb ed="#Q"/>quem diligentes et quo fruentes beate vivimus</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t3q2m1c2-d1e3996">
<lb ed="#Q"/>[Ad obiecta]: I. 1. Respondeo igitur ad obiecta
<lb ed="#Q"/>quod, quamvis <mentioned>id quod est</mentioned> definiat verum, non
<lb ed="#Q"/>tamen eadem erit intentio entis et veri. Nam per
<lb ed="#Q"/>hoc quod dicitur <mentioned>id quod est</mentioned> intelligitur id
<lb ed="#Q"/>quod habet esse; in illo vero quod habet esse
<lb ed="#Q"/>intelligitur indivisio esse et eius<!--n--> quod est. Unde
<lb ed="#Q"/>eadem est per intellectum illa definitio<!--o--> <name>Augu<lb ed="#Q"/>stini</name><!--9-->:
<quote>Verum est id quod est</quote>, cum ista:
<mentioned>Verum est quod habet indivisum esse ab eo
<lb ed="#Q"/>quod est</mentioned>, sicut explanatum est prius<!--10-->; hoc au<lb ed="#Q"/>tem
dicitur per additionem ad ens
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t3q2m1c2-d1e4021">
<lb ed="#Q"/>2. Ad secundum dicendum quod cum di<lb ed="#Q"/>citur:
<quote>omnia sunt vera in quantum sunt</quote>, quod
<lb ed="#Q"/>dico <quote>in quantum</quote>, quod est determinatio, potest
<lb ed="#Q"/>referri ad conditionem suppositi per hoc quod
<lb ed="#Q"/>dico <quote>vera</quote>: et hoc modo verum est <quote>omnia sunt
<lb ed="#Q"/>vera in quantum sunt</quote>, quia nunquam in aliquo
<lb ed="#Q"/>supposito separantur verum et ens, immo sequitur:
<mentioned>si est, verum est</mentioned>. Vel potest referri ad conditio<lb ed="#Q"/>nem
formae sive rationem eius quod dico <mentioned>ve<lb ed="#Q"/>rum</mentioned>:
et hoc modo non est verum; ens enim non
<lb ed="#Q"/>est ratio veri, sed indivisio esse ab ente, ut dic<lb ed="#Q"/>tum
est<!--11-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t3q2m1c2-d1e4047">
<lb ed="#Q"/>II. 3. Ad tertium quod obicit de unitate: dicen<lb ed="#Q"/>dum
quod <mentioned>secundum unitatem iudicamus</mentioned> sicut
<lb ed="#Q"/>secundum artem et exemplar de opere, secundum
<lb ed="#Q"/>veritatem ut lucem<!--p-->. Unde dicit <name>Augustinus</name>, in
<lb ed="#Q"/>libro <title>De vera religione</title><!--9-->: <quote>Ista est lux vera per
<lb ed="#Q"/>quam phantasmata non vera esse cognoscis, et ita
<lb ed="#Q"/>differenter</quote>. Notandum quod cum dicis quod <mentioned>se<lb ed="#Q"/>cundum
unitatem iudicamus</mentioned>, hoc est in quantum
<lb ed="#Q"/>unitas assumit rationem causae formalis, et sic
<lb ed="#Q"/>in quantum induit rationem veritatis, sicut supra
<lb ed="#Q"/>ostendimus in Quaestione de unitate<!--1-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t3q2m1c2-d1e4073">
<lb ed="#Q"/>III. 4. Ad quartum quod obicit: intelligendum
<lb ed="#Q"/>quod <quote>veritas perficit bona</quote> in ratione causae for<lb ed="#Q"/>malis,
bonitas in ratione causae finalis. Utramque
<lb ed="#Q"/>autem perfectionem habent bona<!--a-->: veritas perfi<lb ed="#Q"/>cit<!--b-->
quantum ad esse naturae relatum ad causam
<lb ed="#Q"/>exemplarem, bonitas quantum ad esse relatum ad
<lb ed="#Q"/>causam finalem.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t3q2m1c2-d1e4091">
<lb ed="#Q"/>5. Ad quintum quod obicit circa<!--c-->: idem,
<lb ed="#Q"/>quod <mentioned>veritas est lux intelligibilis et bonitas si<lb ed="#Q"/>militer</mentioned>:
dicendum quod verum est, sed differenter,
<lb ed="#Q"/>quia verum est lux quantum ad intellectum spe<lb ed="#Q"/>culativum,
bonum est lux quantum ad practicum.
— Praeterea, lux duplicem habet effectum: manife<lb ed="#Q"/>stare
et movere. Est enim principium manifestandi
<lb ed="#Q"/>se et alia, ut dicit <name>Augustinus</name>, in quadam <title>Ho<lb ed="#Q"/>milia
super Ioannem</title><!--2-->, ex illo verbo <title>Eph.</title> 5,13:
<lb ed="#Q"/><quote>Quae arguantur, a lumine manifestantur</quote>: omne
<lb ed="#Q"/>enim quod manifestatur lumen est; et secundum
<lb ed="#Q"/>hunc modum <mentioned>verum est lux intelligibilis</mentioned>, quia
<lb ed="#Q"/>principium manifestativum. Unde <name>Hilarius</name><!--3-->:
<quote>Verum est declarativum esse</quote>. -— Item, est prin<cb ed="#Q" n="b"/><lb ed="#Q"/>cipium
motivum. Unde corpora<!--d--> quae non sunt
<lb ed="#Q"/>in participatione lucis, ut opaca et terrea, natu<lb ed="#Q"/>raliter
sunt immobilia; quae vero in participa<lb ed="#Q"/>tione
lucis, ut perspicua aqua et aer, sunt mo<lb ed="#Q"/>bilia,
sed non per se, et magis aer quam aqua,
<lb ed="#Q"/>quia magis est in participatione lucis; quorum
<lb ed="#Q"/>vero lux est de substantia sunt mobilia per se,
<lb ed="#Q"/>ut corpora caelestia et ignis: et hac ratione bo<lb ed="#Q"/>num,
quod est principium movendi, est lux in<lb ed="#Q"/>telligibilis.
Unde <name ref="#Dionysius">Dionysius</name><!--4-->: <quote>Bonum est
<lb ed="#Q"/>ad<!--e--> quod omnia convertuntur et quod omnia
<lb ed="#Q"/>affectant</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t3q2m1c2-d1e4147">
<lb ed="#Q"/>6. Ad ultimum<!--f--> dicendum quod sicut ad
<lb ed="#Q"/>privationem vitae, quae est prima perfectio ani<lb ed="#Q"/>malis,
sequitur privatio sensus, sic ad privationem
<lb ed="#Q"/>speciei, secundum quam ponitur veritas, sequitur
<lb ed="#Q"/>privatio ordinis, secundum quem<!--g--> accipitur bo<lb ed="#Q"/>nitas:
et ideo dicitur totum malum ex hoc pro<lb ed="#Q"/>venire.
Vel species dicitur dupliciter: scilicet per<lb ed="#Q"/>fectio
esse et bene esse; et totum malum secun<lb ed="#Q"/>dum
hoc provenit ex privatione speciei, tamen
<lb ed="#Q"/>species secundum hoc se extendit ad bonitatem
<lb ed="#Q"/>sicut ad veritatem.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>