-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 2
/
ahsh-l1p1i1t3q3m4c4.xml
213 lines (213 loc) · 12.5 KB
/
ahsh-l1p1i1t3q3m4c4.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/develop/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?>
<?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/develop/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?>
<TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>I, P. 1, Inq. 1, Tract. 3, Q. 3, M. IV, C. 4</title>
<author ref="#AlexanderOfHales">Alexander of Hales</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<date when="2017-03-02">March 02, 2017</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority><ref target="https://www.earlyfranciscans.com">ERC Project 714427: Authority and Innovation in Early Franciscan Thought</ref></authority>
<availability status="free">
<p>Published under a
<ref target="http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/">Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivs 3.0 License</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Q" n="quaracchi1924">Quaracchi 1924</witness>
<witness xml:id="V" n="vatlat701">Vat lat 701</witness>
<witness xml:id="B" n="borghlat359">Borgh. lat 359</witness>
<witness xml:id="U" n="urblat123">Urb lat 123</witness>
<witness xml:id="Pa" n="bnf15331">BnF 15331</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/develop/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2017-03-02" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="include-list">
<xi:include href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-lists/master/workscited.xml" xpointer="worksCited"/>
<xi:include href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-lists/master/Prosopography.xml" xpointer="prosopography"/>
</div>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#Q" n="126"/><cb ed="#Q" n="a"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="ahsh-l1p1i1t3q3m4c4">
<head xml:id="ahsh-l1p1i1t3q3m4c4-Hd1e3741">I, P. 1, Inq. 1, Tract. 3, Q. 3, M. IV, C. 4</head>
<head xml:id="ahsh-l1p1i1t3q3m4c4-Hd1e3744" type="question-title">AN CORRUPTIO BONI NATURAE SIT FINITA.</head>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t3q3m4c4-d1e3747">
<lb ed="#Q"/>Quarto quaeritur de corruptione boni naturae
<lb ed="#Q"/>an sit finita<!--1-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t3q3m4c4-d1e3754">
<lb ed="#Q"/>1. Constat enim quod illa habilitas creata est,
<lb ed="#Q"/>ergo. finita, ergo virtus eius finita; <quote>malum autem
<lb ed="#Q"/>infinitum est</quote><!--2-->; infinitum autem agens, si additur
<lb ed="#Q"/>patienti finitae virtutis et continue agat, aliquando
<lb ed="#Q"/>erit patiens totum corruptum; ergo possibile est
<lb ed="#Q"/>aliquando habilitates illas<!--a--> totas corruptas esse.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t3q3m4c4-d1e3770">
<lb ed="#Q"/>2. Item, hoc idem<!--b--> videtur esse in damnatis.
<lb ed="#Q"/>Quid enim est dicere quod in ipsis remanserit
<lb ed="#Q"/>de habilitate ad bonum? Etsi remanserit<!--c--> pri<lb ed="#Q"/>mum
bonum, naturae incorruptum<!--d-->, tamen de
<lb ed="#Q"/>illis habilitatibus iam nihil videtur remansisse.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t3q3m4c4-d1e3784">
<lb ed="#Q"/>3. Si autem hoc dicatur - contra<!--e--> hoc est
<lb ed="#Q"/>illud quod dicit <name ref="#Augustine">Augustinus</name>, <title>De natura boni</title><!--3-->.
<lb ed="#Q"/>Dicit enim quod non possunt omnino tolli huius<lb ed="#Q"/>modi
habilitates, quamdiu res est, et<!--f--> quantum
<lb ed="#Q"/>habet unumquodque creatum de istis, tantum ha<lb ed="#Q"/>bet
de esse.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t3q3m4c4-d1e3800">
<lb ed="#Q"/>4. Item<!--g-->, cum malum corrumpit bonum: aut
<lb ed="#Q"/>illud corruptum est pars aliquota boni aut non.
<lb ed="#Q"/>Si sic: huiusmodi partes non sunt infinitae, con<lb ed="#Q"/>stat;
determinatur<!--h--> ergo numerus earum<!--i--> in de<lb ed="#Q"/>nario
vel in quocumque<!--k--> alio numero; si ergo
<lb ed="#Q"/>primum malum tulit unam aliquotam, secundum<!--l-->
<lb ed="#Q"/>tollet aliam; ergo perpetratis decem peccatis, to<lb ed="#Q"/>tum
bonum erit corruptum; quomodo ergo dicit
<lb ed="#Q"/>quod impossibile est<!--m--> corrumpi, aut quid est id
<lb ed="#Q"/>boni quod corrumpitur per malum?
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t3q3m4c4-d1e3824">
<lb ed="#Q"/>Solutio: Concedimus quod impossibile est, sub<lb ed="#Q"/>iecto
manente in esse, corrumpi illas habitudines;
<lb ed="#Q"/>unde<!--n--> nec etiam in damnatis omnino corruptae.
<lb ed="#Q"/>sunt. — Quod patet: quoniam etsi posse perve<lb ed="#Q"/>nire
ad bonum gratuitum omnino remotum sit a
<lb ed="#Q"/>damnatis de iustitia Dei, tamen ipsa possibilitas
<lb ed="#Q"/>naturae, non est remota, immo remanet ibi et cum
<lb ed="#Q"/>illa modus, species et ordo remanent. Unde, licet
<lb ed="#Q"/>dicamus quod non potest habere bonum gratuitum,
<lb ed="#Q"/>tamen ibi est possibilitas naturae; sicut dicitur
<lb ed="#Q"/>de claudo quod<!--o--> non potest gradi, nunquam<!--p-->
<lb ed="#Q"/>tamen est impossibilitas<!--q--> ad gradiendum, sed non
<lb ed="#Q"/>est ibi possibilitas ut<!--r--> ordinata ad actum illum.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t3q3m4c4-d1e3855">
<cb ed="#Q" n="b"/>
<lb ed="#Q"/>[Ad obiecta]: 2. Et sic solvitur secundo<!--a-->
<lb ed="#Q"/>obiectum.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t3q3m4c4-d1e3864">
<lb ed="#Q"/>1. Ad illud autem quod primo quaeritur:
<lb ed="#Q"/>dicimus quod malum<!--b-->, si dicitur infinitum, nec<!--c-->
<lb ed="#Q"/>multitudine nec magnitudine nec virtute dicitur<!--d-->
<lb ed="#Q"/>infinitum, sed solum quia caret ordinatione ad
<lb ed="#Q"/>finem; sicut dicitur incausale, quia non habet
<lb ed="#Q"/>causam proprie et per se loquendo. Unde etsi
<lb ed="#Q"/>dicatur quod bonum habet virtutem finitam, simi<lb ed="#Q"/>liter
dicimus quod malum habet virtutem finitam,
<lb ed="#Q"/>ut ita dicamus — abusive enim dicitur malum
<lb ed="#Q"/>habere virtutem — unde non dicitur infinitum, ut<!--e-->
<lb ed="#Q"/>dicatur quod non potest tantum quin et plus,
<lb ed="#Q"/>immo est dicere determinate <mentioned>tantum potest et
<lb ed="#Q"/>non plus</mentioned>, ut<!--f--> ita abusive liceat loqui de potentia
mali. —- Et si obicitur: nihil est ita<!--g--> malum
<lb ed="#Q"/>quin possit esse magis: hoc verum est; et quid<lb ed="#Q"/>quid
sit de potentia, nihil est ita malum quin sit
<lb ed="#Q"/>dicere <mentioned>hoc tantum et non plus</mentioned>, actio autem
<lb ed="#Q"/>non est in ratione eius quod potest esse et non
<lb ed="#Q"/>est, sed ratione eius quod est solum; et ideo
<lb ed="#Q"/>patet quod et virtus et actio mali finita est<!--h--> sicut
<lb ed="#Q"/>boni. — Hoc ergo viso, dicamus ulterius, sup<lb ed="#Q"/>posito
quod malum habeat virtutem, sicut et bo<lb ed="#Q"/>num,
quod est maior virtus boni quam mali. Ma<lb ed="#Q"/>lum
enim non ageret, nisi substantificaretur<!--i--> a
<lb ed="#Q"/>bono; unde quantumcumque malum corrumpat
<lb ed="#Q"/>de<!--k--> bono, oportet quod remaneat<!--l--> aliquid de
<lb ed="#Q"/>bono, in quo est summum bonum, non<!--m--> tamquam
<lb ed="#Q"/>subiectum malo, sed tamquam continens sive te<lb ed="#Q"/>nens
illud bonum remanens et sustentans ipsum
<lb ed="#Q"/>malum, sine cuius virtute non posset agere ipsum
<lb ed="#Q"/>malum<!--4-->. Et sic patet solutio obiecti: non enim est,
<lb ed="#Q"/>sicut dicebatur, malum agens<!--n--> infinitum, id est
<lb ed="#Q"/>virtutis infinitae, quod agat in minus potens se.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t3q3m4c4-d1e3936">
<lb ed="#Q"/>3. Tertio vero<!--o--> obiectum concedimus
<lb ed="#Q"/>sicut opponebatur<!--p-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t3q3m4c4-d1e3944">
<lb ed="#Q"/>4. Quod vero quaeritur quid sit illud bonum
<lb ed="#Q"/>quod corrumpitur<!--q-->, an sit aliquota<!--r--> ipsius aut
<lb ed="#Q"/>quid aliud, dicimus: quod corrumpitur de bono
<lb ed="#Q"/>sive de<!--s--> habilitate non est eius aliquota, quae sci<lb ed="#Q"/>licet
aliquotiens sumpta reddat totum<!--5-->. — Quod
<lb ed="#Q"/>patet sic: habuit enim habilitas duplicem compa<pb ed="#Q" n="197"/><cb ed="#Q" n="a"/><lb ed="#Q"/>rationem,
ut dictum est<!--1-->; dictum est etiam<!--2--> quod
<lb ed="#Q"/>diminutio eius sit<!--a--> secundum comparationem,
<lb ed="#Q"/>quae est respectu boni gratuiti ad quod habilitat.
<lb ed="#Q"/>Dicimus ergo quod etsi sit finita in se ipsa ha<lb ed="#Q"/>bilitas
illa, est tamen possibilis ad infinita opera
<lb ed="#Q"/>particularia ex se elicienda; et quia ex operibus
<lb ed="#Q"/>relinquuntur dispositiones, est etiam quodam<lb ed="#Q"/>modo
possibilis quasi ad infinitas dispositiones.
<lb ed="#Q"/>Quia ergo ex ista parte diminutio est et ex ista
<lb ed="#Q"/>parte infinitas est, ut visum est ibi<!--3-->, diminutio
<lb ed="#Q"/>autem infiniti, etsi continue fiat, nunquam ta<lb ed="#Q"/>men<!--b-->
est diminutio completa: ideo patet quod in
<lb ed="#Q"/>corruptione vel diminutione ista nunquam est
<lb ed="#Q"/>devenire ad completum esse vel corruptum esse.
<lb ed="#Q"/>Patet etiam quod non est aiiquota quae corrum<lb ed="#Q"/>pitur;
cum enim sit diminutio ex via qua est
<lb ed="#Q"/>infinitas<!--4-->, infiniti autem<!--c-->, secundum quod huius
<lb ed="#Q"/>vel alicuius ex parte qua habet infinitatem, nulla
<cb ed="#Q" n="b"/>
<lb ed="#Q"/>sit aliquota: patet quod illud quod<!--d--> corrum<lb ed="#Q"/>pitur
de ipsa habilitate non est ipsius aliquota.
<lb ed="#Q"/>Unde Hercules si dicatur magnus<!--e--> corpore, isti
<lb ed="#Q"/>magnitudini respondent aliquotae; si vero vir<lb ed="#Q"/>tute,
qua possit maius vel minus vel in hoc
<lb ed="#Q"/>vel<!--f--> in illud, huiusmodi non sunt aliquotae
<lb ed="#Q"/>magnitudinis<!--g--> ipsius; similiter dicimus in pro<lb ed="#Q"/>posito.
Unde non est dicendum quod istud bo<lb ed="#Q"/>num,
dividendo in partes, diminuatur proprie lo<lb ed="#Q"/>quendo,
sed solum quod minus<!--h--> et minus habile
<lb ed="#Q"/>sit per continuam mali actionem. Unde imagina<lb ed="#Q"/>tio
quam habemus de diminutione <mentioned>quanti</mentioned>, quod<!--i-->
<lb ed="#Q"/>dividi potest per suas aliquotas, inducit nos in
<lb ed="#Q"/>deceptionem ut similiter credamus fieri ubi fit
<lb ed="#Q"/>diminutio quantum ad virtutem: non quod velimus
<lb ed="#Q"/>dicere quod virtus sit infinita quoad intensionem,
<lb ed="#Q"/>sed quoad numerositatem<!--k--> operum ex ipsa eli<lb ed="#Q"/>ciendorum<!--l-->
et dispositionum ex ipsa relictarum.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>