-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 2
/
ahsh-l1p1i1t4q2m1c1.xml
353 lines (352 loc) · 21.3 KB
/
ahsh-l1p1i1t4q2m1c1.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/develop/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/develop/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>I, P. 1, Inq. 1, Tract. 4, Q. 2, M. 1, C. 1</title>
<author ref="#AlexanderOfHales">Alexander of Hales</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<date when="2017-03-01">March 01, 2017</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority><ref target="https://www.earlyfranciscans.com">ERC Project 714427: Authority and Innovation in Early Franciscan Thought</ref></authority>
<availability status="free">
<p>Published under a
<ref target="http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/">Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivs 3.0 License</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Q" n="quaracchi1924">Quaracchi 1924</witness>
<witness xml:id="V" n="vatlat701">Vat lat 701</witness>
<witness xml:id="B" n="borghlat359">Borgh. lat 359</witness>
<witness xml:id="U" n="urblat123">Urb lat 123</witness>
<witness xml:id="Pa" n="bnf15331">BnF 15331</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/develop/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2017-03-01" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#Q" n="208"/><cb ed="#Q" n="a"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="ahsh-l1p1i1t4q2m1c1">
<head xml:id="ahsh-l1p1i1t4q2m1c1-Hd1e3741">I, P. 1, Inq. 1, Tract. 4, Q. 2, M. 1, C. 1</head>
<head xml:id="ahsh-l1p1i1t4q2m1c1-Hd1e3744" type="question-title">AN DEO CONVENIAT OMNIPOTENTIA<!--1-->.</head>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t4q2m1c1-d1e3768">
<lb ed="#Q"/>Quantum ad primum sic obicitur: a. Ri<lb ed="#Q"/>chardus,
in libro <title>De Trinitate</title><!--2-->: <quote>Deus
<lb ed="#Q"/>est quo maius excogitari non potest; maius au<lb ed="#Q"/>tem
est omnipotentiam habere quam aliquam po<lb ed="#Q"/>tentiam
habere cui aliquid desit de plenitudine
<lb ed="#Q"/>potentiae</quote>. Relinquitur igitur Deum omnipoten<lb ed="#Q"/>tiam
habere.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t4q2m1c1-d1e3786">
<lb ed="#Q"/>b. Item, ad idem, in eodem<!--3-->: <quote>Potens est quis<lb ed="#Q"/>que
potentiae plenitudine aut ipsius participatione; <lb ed="#Q"/>est
impossibile autem aliquid se ipsum partici<lb ed="#Q"/>pare;
cum ergo Deus sit potens per se ipsum,
<lb ed="#Q"/>impossibile est, Deum esse<!--b--> potentem potentiae
<lb ed="#Q"/>participatione, siquidem plenitudo potentiae non
<lb ed="#Q"/>nitudo potentiae, nullum <mentioned>posse</mentioned> potest deesse</quote>.
<lb ed="#Q"/>Relinquitur igitur quod potentia Dei est omni<lb ed="#Q"/>potentia.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t4q2m1c1-d1e3808">
<lb ed="#Q"/>c. Praeterea, iste est articulus primus fidei<!--4-->:
<lb ed="#Q"/><quote>Credo in Deum Patrem omnipotentem</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t4q2m1c1-d1e3815">
<lb ed="#Q"/>Contra: ponitur instantia in actibus corporali<lb ed="#Q"/>bus,
in actibus<!--c--> culpabilibus, in actibus poena<lb ed="#Q"/>libus;
nam istos actus non videtur elicere divina
<lb ed="#Q"/>potentia; ergo non videtur potentia eius<!--d--> esse
<lb ed="#Q"/>omnipotentia.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t4q2m1c1-d1e3828">
<cb ed="#Q" n="b"/>
<lb ed="#Q"/>I. Quaeritur igitur de actibus corporalibus:
<lb ed="#Q"/>1. Non est omnipotens qui non omnia potest;
<lb ed="#Q"/>sed Deus non potest ambulare, currere et moveri;
<lb ed="#Q"/>ergo non est omnipotens, vel si est omnipotens,
<lb ed="#Q"/>potest haec.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t4q2m1c1-d1e3844">
<lb ed="#Q"/>2. Item, <name>Richardus</name>, in libro <title>De Trinitate</title><!--5-->:
<quote>Absque dubio colligitur quia omnia potest, quae<lb ed="#Q"/>cumque
posse potentiae est</quote>. Si ergo posse cur<lb ed="#Q"/>rere
vel ambulare potentiae est, ergo Deus po<lb ed="#Q"/>test<!--e-->
haec.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t4q2m1c1-d1e3856">
<lb ed="#Q"/>Contra: a. Nihil imperfectionis vel mutabilita<lb ed="#Q"/>tis<!--f-->
est tribuendum divinae potentiae<!--6-->. Cum ergo
currere ambulare, moveri sint imperfectionis et
mutabilitatis: ergo non sunt divinae potentiae tri<lb ed="#Q"/>buenda.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t4q2m1c1-d1e3865">
<lb ed="#Q"/>II. Item, quaeritur de actibus culpabilibus.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t4q2m1c1-d1e3870">
<lb ed="#Q"/>Ad quod obicitur 1. secundum <name>Anselmum</name>,
<lb ed="#Q"/><title>II Cur Deus homo</title><!--7-->, ubi obicit de Christo: <quote>Quo<lb ed="#Q"/>modo
dicemus de Christo" non potuisse mentiri,
<lb ed="#Q"/>quod semper peccatum est? cum. dicat Iudaeis
<lb ed="#Q"/>de Patres<!--8-->: <quote>Si dixero quia non novi eum, era si<lb ed="#Q"/>milis
vobis mendax</quote></quote>; sed ipse Christus secundum
<lb ed="#Q"/>quod<!--g--> Deus et secundum quod homo potuit di<lb ed="#Q"/>cere
<mentioned>non scio eum</mentioned>; ergo potuit esse mendax.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t4q2m1c1-d1e3888">
<pb ed="#Q" n="209"/>
<cb ed="#Q" n="a"/>
<lb ed="#Q"/>Item, cum <quote>inter haec verba dicat: <quote>non scio
<lb ed="#Q"/>eum</quote>, quis eum dicet has easdem tres nequivisse
<lb ed="#Q"/>proferre dictiones sive aliis verbis, ut sic diceret:
<lb ed="#Q"/><quote>non scio eum</quote>? Quod si faceret, ut ipse ait, esset
<lb ed="#Q"/>mendax</quote><!--1-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t4q2m1c1-d1e3906">
<lb ed="#Q"/>2. Item, similiter obicitur: Deus potest proferre
<lb ed="#Q"/>omnes coniunctiones dictionum et syllabarum;
<lb ed="#Q"/>ergo, me sedente, potest proferre <mentioned>me stare</mentioned>: quod
<lb ed="#Q"/>est falsum et contra suum intellectum; ergo po<lb ed="#Q"/>test
mentiri.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t4q2m1c1-d1e3919">
<lb ed="#Q"/>3. Item, <name>Augustinus</name><!--2-->: <quote>Melior est natura
<lb ed="#Q"/>quae peccare potest quam quae<!--a--> non potest</quote>;
<lb ed="#Q"/>sed quod est melius, semper est Deo tribuendum;
<lb ed="#Q"/>ergo attribuendum est Deo<!--b--> peccare posse.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t4q2m1c1-d1e3931">
<lb ed="#Q"/>Contra: a. <name>Dionysius</name>, in libro <title>De divinis
<lb ed="#Q"/>nominibus</title><!--3-->, iuxta illud Apostoli ad <title>Tim.</title><!--4-->: <quote>Deus
<lb ed="#Q"/>se ipsum negare non potest</quote>: <quote>Sui autem ipsius
<lb ed="#Q"/>negatio est casus a veritate, nam ipse est<!--c--> ve<lb ed="#Q"/>ritas
existens; unde a veritate casus est ab exi<lb ed="#Q"/>stente
casus; ab existente autem cadere non po<lb ed="#Q"/>test
Deus: non enim<!--d--> potest non esse</quote>; quare
<lb ed="#Q"/><quote>se ipsum negare non potest</quote>; si autem negaret,
<lb ed="#Q"/>mentiretur; ergo non potest mentiri.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t4q2m1c1-d1e3953">
<lb ed="#Q"/>b. Item, secundum <name>Dionysium</name>5, si diceretur
<mentioned>Deus non novit nescire</mentioned>, non propter hoc dice<lb ed="#Q"/>retur
in Deo ignorantia; ergo similiter si dicatur
<mentioned>Deus non potest non posse</mentioned>, non propter hoc
<lb ed="#Q"/>ponetur in Deo impotentia nec aliquid detrahetur
<lb ed="#Q"/>omnipotentiae. Si ergo peccare est non posse, quia
<lb ed="#Q"/>hoc est deficere a posse, si dicatur Deus non
<lb ed="#Q"/>posse peccare, non propter hoc aliquid detrahetur
<lb ed="#Q"/>omnipotentiae.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t4q2m1c1-d1e3971">
<lb ed="#Q"/>III. Item, quaeritur de actibus poenalibus.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t4q2m1c1-d1e3976">
<lb ed="#Q"/>I. <name ref="#Augustine">Augustinus</name>, in libro <title>De Symbolo</title><!--6-->: <quote>Deus
<lb ed="#Q"/>omnipotens non potest mori vel falli, non potest
<lb ed="#Q"/>miser fieri, non potest vinci</quote>. Relinquitur igitur
<lb ed="#Q"/>quod Deus non potest in actus huiusmodi, qui
<lb ed="#Q"/>sunt poenales.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t4q2m1c1-d1e3989">
<lb ed="#Q"/>Contra: a. <name ref="#Augustine">Augustinus</name>, in libro <title>De libero
<lb ed="#Q"/>arbitrio</title><!--7-->, distinguit malum culpae [et] malum
<lb ed="#Q"/>poenae; mali culpae Deus non est auctor, sed
<lb ed="#Q"/>mali poenae; ergo in divina potentia sunt huius<lb ed="#Q"/>modi
actus.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t4q2m1c1-d1e4002">
<lb ed="#Q"/>2. Si vero<!--e--> dicatur secundum hoc quod ista
<lb ed="#Q"/>attribuuntur Deo per modum efficientis<!--f-->, sed non
.per modum<!--g--> subiecti, quia potest efficere in aliis
<lb ed="#Q"/>mortem, miseriam et huiusmodi, sed non potest
<cb ed="#Q" n="b"/>
<lb ed="#Q"/>ea suscipere<!--h--> in se - contra: <title>Sap.</title> 1,13<!--i-->: <quote>Deus
<lb ed="#Q"/>mortem non fecit</quote>; ergo non efficit eam<!--k--> in aliis.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t4q2m1c1-d1e4019">
<lb ed="#Q"/>3. Item, duplex est poena: est enim poena<!--l--> in<lb ed="#Q"/>flicta,
sicut gehenna, ex divina iustitia, et est
<lb ed="#Q"/>poena contracta ex culpa, sicut vulneratio et cor<lb ed="#Q"/>ruptio
naturalium bonorum; huiusmodi corruptio
<lb ed="#Q"/>non potest poni a divina potentia, quia divina
<lb ed="#Q"/>potentia causa est conservativa naturae, non de<lb ed="#Q"/>structiva.
Relinquitur igitur quod ad ista non se
<lb ed="#Q"/>extendit divina potentia; ergo eius potentia non
<lb ed="#Q"/>est omnipotentia.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t4q2m1c1-d1e4041">
<lb ed="#Q"/>Respondeo: Cum quaedam sint materialia seu
<lb ed="#Q"/>passiva, quaedam inordinata, quaedam privativa
— et contra materialia dicuntur formalia, sicut con<lb ed="#Q"/>tra
passiva activa, et contra inordinata ordinata,
<lb ed="#Q"/>et contra privativa habitualia — notanda est<!--m--> re<lb ed="#Q"/>gula
quod nullum materiale, nullum passivum,
<lb ed="#Q"/>nullum inordinatum, nullum privativum, quia haec
<lb ed="#Q"/>ponunt defectum potentiae, est per se divinae po<lb ed="#Q"/>tentiae
attribuendum -— materiale, ut actus cur<lb ed="#Q"/>rendi;
passivum, ut mori, vinci; privativum, ut obli<lb ed="#Q"/>visci,
falli; inordinatum, ut mentiri — sed quae<lb ed="#Q"/>cumque
sunt formalia, activa, habitualia, ordinata.
<lb ed="#Q"/>Dicendum ergo quod quaedam attribuuntur per
<lb ed="#Q"/>se<!--n--> potentiae Dei; quaedam vero ei non attribuun<lb ed="#Q"/>tur,
sed tamen potentiae eius subiciuntur. Passiva
<lb ed="#Q"/>ergo et materialia ei non attribuuntur, ut dicatur
<lb ed="#Q"/>posse mori vel currere, sed potentiae eius subi<lb ed="#Q"/>ciuntur,
quia etsi ea non efficit in se, tamen ef<lb ed="#Q"/>ficit
in aliis, et ideo<!--o--> eius potentiae subiciuntur.
<lb ed="#Q"/>Privativa vero et inordinata, etsi ea non efficiat
<lb ed="#Q"/>in se vel in aliis, tamen eius potentiae subiciun<lb ed="#Q"/>tur,
quia per eius potentiam ordinantur. Unde et
<lb ed="#Q"/>de passivis dicit <name>Richardus</name>, in libro <title>De Tri<lb ed="#Q"/>nitate</title><!--8-->:
<quote>Multa sunt, quae dicimus<!--p--> posse, quae
<lb ed="#Q"/>multo melius est non potuisse quam posse: ut
<lb ed="#Q"/>posse deficere, posse destrui et quaelibet huius<lb ed="#Q"/>modi</quote>,
ut scilicet posse mutari. De privativis
<lb ed="#Q"/>vero et inordinatis dicit <name ref="#Augustine">Augustinus</name>, in libro
<lb ed="#Q"/><title>De praedestinatione sanctorum</title><!--9-->: <quote>In malorum
<lb ed="#Q"/>potestate est peccare; ut autem<!--q--> peccando hoc
<lb ed="#Q"/>vel illud malum faciant non est in eorum pote<lb ed="#Q"/>state,
sed Dei<!--r--> dividentis tenebras et<!--s--> ordinantis
<lb ed="#Q"/>eas</quote>. Et iterum, in libro <title>De natura summi boni</title><!--10-->:
<quote>Sicut nos continendo vocem decenter interpo<lb ed="#Q"/>nimus
in<!--t--> loquendo silentium, quanto magis ille
<lb ed="#Q"/>quarumdam rerum privationes decenter facit, sicut
<lb ed="#Q"/>rerum omnium perfectus artifex! Unde et in hymno
<pb ed="#Q" n="210"/>
<cb ed="#Q" n="a"/>
<lb ed="#Q"/>trium Puerorum<!--1-->: <quote>Lux et tenebrae laudant Deum</quote>,
<lb ed="#Q"/>id est laudem eius in cordibus bene consideran<lb ed="#Q"/>tium
pariunt</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t4q2m1c1-d1e4130">
<lb ed="#Q"/>[Ad obiecta]: 1. Ad illud ergo quod quae<lb ed="#Q"/>ritur
de actibus corporalibus iam patet responsio,
<lb ed="#Q"/>quia, etsi Deus ista non possit in se, tamen potest
<lb ed="#Q"/>ea in aliis.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t4q2m1c1-d1e4141">
<lb ed="#Q"/>II. Ad illud<!--a--> vero quod obicit de actibus cul<lb ed="#Q"/>pabilibus:
dicendum quod divina potentia potest
<lb ed="#Q"/>in quosdam actus eliciendo, ut in actus bonos; in
<lb ed="#Q"/>quosdam vero actus ordinando, non eliciendo, ut
<lb ed="#Q"/>in actus malos. Tamen secundum<!--b--> illos qui dicunt
<lb ed="#Q"/>quod omnis actio est a Deo<!--2-->, distinguendum:
<lb ed="#Q"/>quia, cum<!--c--> actus malus sit actus incidens ex de<lb ed="#Q"/>fectu,
duo dicuntur: actio et defectus; in quantum
<lb ed="#Q"/>actio, a divina potentia; in quantum deficiens, a
<lb ed="#Q"/>libero arbitrio. Quaedam autem nomina imponun<lb ed="#Q"/>tur
a defectu, non ab actu<!--d-->, ut fornicari, mentiri et
<lb ed="#Q"/>huiusmodi, et ideo nullo modo attribuuntur divi<lb ed="#Q"/>nae
potentiae elicienti, quamvis subsint ordinanti.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t4q2m1c1-d1e4172">
<lb ed="#Q"/>II. Ad illud quod obicit de<!--e--> <name>Anselmo</name>, re<lb ed="#Q"/>spondeo
secundum ipsum, in libro <title>Cur Deus
<lb ed="#Q"/>homo</title><!--3-->: <quote>Potestas sequitur voluntatem. Possumus
<lb ed="#Q"/>itaque dicere de Christo <mentioned>potuit mentiri</mentioned>, si<!--f-->
<lb ed="#Q"/>subauditur <mentioned>si vellet</mentioned>; et quoniam non potuit
<lb ed="#Q"/>velle mentiri, non minus dici potest nequivisse
<lb ed="#Q"/>mentiri</quote><!--g-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t4q2m1c1-d1e4190">
<lb ed="#Q"/>2. Ad illud vero quod arguit quod <mentioned>Deus po<lb ed="#Q"/>test
proferre omnes voces</mentioned>, dicendum quod oratio
<lb ed="#Q"/>potest dupliciter considerari: secundum quod vox
<lb ed="#Q"/>est et secundum quod signum est. Dicendum ergo
<lb ed="#Q"/>quod potentia Dei est respectu vocis secundum
<lb ed="#Q"/>esse naturae, sed non est respectu signi secun<lb ed="#Q"/>dum
quod est ad significandum quod non est,
<lb ed="#Q"/>quia hoc<!--h--> est inordinatio: quia actus in quantum
<lb ed="#Q"/>deficit non est ab ipso<!--i-->, vel in quantum inordi<lb ed="#Q"/>nationem
dicit. Dicendum ergo<!--k--> quod non valet:
<mentioned>potest proferre, ergo potest mentiri</mentioned>, quia <mentioned>men<lb ed="#Q"/>tiri</mentioned>
dicit plus quam <mentioned>proferre</mentioned>, scilicet proferre
<lb ed="#Q"/>cum inordinatione, hoc est proferre ad signifi<lb ed="#Q"/>candum
quod non est.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t4q2m1c1-d1e4222">
<lb ed="#Q"/>3. Ad illud <name ref="#Augustine">Augustini</name> <quote>melior est na<lb ed="#Q"/>tura,
quae peccare potest</quote> etc., respondeo: cum
<lb ed="#Q"/>dico <quote>natura quae peccare potest</quote>, duo dicuntur,
<lb ed="#Q"/>quia cum dicitur<!--l--> <quote>natura quae potest peccare</quote>,
<cb ed="#Q" n="b"/>
<lb ed="#Q"/>ponitur natura quae est domina sui actus. Quaedam
<lb ed="#Q"/>enim<!--m--> sunt naturae quae non sunt dominae sui
<lb ed="#Q"/>actus<!--n-->, ut potentia calefaciendi in igne, quae non
<lb ed="#Q"/>potest actum prohibere; sed natura rationalis est
<lb ed="#Q"/>domina sui actus, scilicet potens ipsum prohibere
<lb ed="#Q"/>et in actum producere: in hoc quod<!--o--> ita est do<lb ed="#Q"/>mina
sui actus, potest peccare. Cum autem dico<!--p-->
<quote>natura quae peccare potest</quote>, duo dico: cum
<lb ed="#Q"/>enim dico <mentioned>peccare</mentioned>, dico actum voluntarium et
<lb ed="#Q"/>inordinatum; in hoc autem quod voluntarius est
<lb ed="#Q"/>iste actus, est a natura quae est domina sui
<lb ed="#Q"/>actus: et quantum ad hoc dicitur <quote>melior est na<lb ed="#Q"/>tura
quae peccare potest, quam quae<!--q--> non po<lb ed="#Q"/>test</quote>.
Nam triplex est natura, scilicet natura quae
<lb ed="#Q"/>non est domina sui actus, ut in<!--r--> irrationabili<lb ed="#Q"/>bus;
natura, quae est domina sui actus et potest
<lb ed="#Q"/>esse inordinatus suus<!--s--> actus, ut in homine et in
<lb ed="#Q"/>angelo de natura sua; et natura quae est domina
<lb ed="#Q"/>sui actus nec potest esse inordinatio. Fit ergo
<lb ed="#Q"/>comparatio inter naturam quae non est domina
<lb ed="#Q"/>sui actus, et naturam quae est domina sui actus<!--t-->,
<lb ed="#Q"/>quae tamen potest errare, quia haec nobilior est
<lb ed="#Q"/>quantum ad hoc quod domina est sui actus, non
<lb ed="#Q"/>quantum ad hoc quod potest errare<!--u-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t4q2m1c1-d1e4285">
<lb ed="#Q"/>III. Ad illud quod quaerit, de actibus poe<lb ed="#Q"/>nalibus:
dicendum quod quaedam corruptio quo<lb ed="#Q"/>dammodo
est a Deo, secundum <name ref="#Augustine">Augustinum</name>,
<lb ed="#Q"/><quote>Contra epistolam fundamenti Manichaeorum</quote><!--4-->, in
<lb ed="#Q"/>quo ostendit super<!--v--> illud <name>Apostoli</name> <title>I Cor.</title> 3,17:
<quote>Si quis violaverit templum Dei, disperdet illum
<lb ed="#Q"/>Deus</quote>, et ponit <name ref="#Augustine">Augustinus</name> litteram: <quote>Corrumpet
<lb ed="#Q"/>illum Deus</quote>, per hoc ostendens quod quaedam
<lb ed="#Q"/>corruptio est a Deo. Distinguendum<!--x--> ergo quod
<lb ed="#Q"/>mors et quaelibet poena duplicem habet compa<lb ed="#Q"/>rationem:
uno modo habet rationem destructivi;
<lb ed="#Q"/>alio modo rationem punitivi. In quantum habet
<lb ed="#Q"/>rationem destructivi, non est a Deo, sed ex ni<lb ed="#Q"/>hilo:
Deus enim non est causa destructiva, sed
<lb ed="#Q"/>constructiva. Unde <title>Glossa</title> super <title>Sap.</title> 1,13<!--5-->:
<quote>A Deo non est quidquid contra naturam est;
<lb ed="#Q"/>peccatum contra naturam est, a quo et<!--y--> mors et
<lb ed="#Q"/>omnia quae mortis sunt oriuntur</quote>. Mors ergo,
<lb ed="#Q"/>secundum quod destructiva, non est a Deo, sed a
<lb ed="#Q"/>peccato; sed<!--z--> in quantum punitiva, est a Deo,
<lb ed="#Q"/>quia sic iusta est<!--6-->.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>