-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 2
/
ahsh-l1p1i1t5s2q1c4.xml
230 lines (229 loc) · 13.9 KB
/
ahsh-l1p1i1t5s2q1c4.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/develop/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/develop/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>I, P. 1, Inq. 1, Tract. 5, S. 2, Q. 1, C. 4</title>
<author ref="#AlexanderOfHales">Alexander of Hales</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<date when="2017-03-10">March 10, 2017</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority><ref target="https://www.earlyfranciscans.com">ERC Project 714427: Authority and Innovation in Early Franciscan Thought</ref></authority>
<availability status="free">
<p>Published under a
<ref target="http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/">Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivs 3.0 License</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Q" n="quaracchi1924">Quaracchi 1924</witness>
<witness xml:id="V" n="vatlat701">Vat lat 701</witness>
<witness xml:id="B" n="borghlat359">Borgh. lat 359</witness>
<witness xml:id="U" n="urblat123">Urb lat 123</witness>
<witness xml:id="Pa" n="bnf15331">BnF 15331</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/develop/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2017-03-10" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#Q" n="269"/><cb ed="#Q" n="a"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="ahsh-l1p1i1t5s2q1c4">
<head xml:id="ahsh-l1p1i1t5s2q1c4-Hd1e3741">I, P. 1, Inq. 1, Tract. 5, S. 2, Q. 1, C. 4</head>
<head xml:id="ahsh-l1p1i1t5s2q1c4-Hd1e3744" type="question-title">UTRUM PRAESCIENTIA DEI IMPONAT NECESSITATEM REBUS.</head>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t5s2q1c4-d1e3747">
<lb ed="#Q"/>Consequenter quaeritur utrum praescientia Dei
<lb ed="#Q"/>imponat necessitatem rebus<!--1-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t5s2q1c4-d1e3754">
<lb ed="#Q"/>Ad quod sic: 1. Si Deus praevidet aliquid, illud
<lb ed="#Q"/>necessario eveniet; et si necessario eveniet, ne<lb ed="#Q"/>cessario
erit. — Si dicatur quod Deus prae<lb ed="#Q"/>videt
aliquid et tamen non<!--l--> necessarium est illud
<lb ed="#Q"/>evenire -— ergo potest non evenire; ergo potest
<lb ed="#Q"/>falli praescientia.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t5s2q1c4-d1e3770">
<lb ed="#Q"/>2. Item, quod Deus praescit, de necessitate
<lb ed="#Q"/>praescit; sed si Deus aliquid de<!--m--> necessitate
<lb ed="#Q"/>praescit, necesse est esse futurum; et si<!--n--> hoc, ne<lb ed="#Q"/>cessario
erit. — Item <name>Anselmus</name>, in libro <title>De con<lb ed="#Q"/>cordia<!--o-->
praescientiae et liberi arbitrii</title><!--2-->: <quote>Quae
<lb ed="#Q"/>praescii Deus, necesse est esse futura</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t5s2q1c4-d1e3787">
<lb ed="#Q"/>3. item, si aliquid sequitur ad aliud, si ante<lb ed="#Q"/>cedens
est necessarium, et consequens<!--3-->; sed bene
<lb ed="#Q"/>sequitur <mentioned>hoc est praescitum, demonstrato aliquo
<lb ed="#Q"/>contingente, ergo hoc erit</mentioned>: antecedens est ne<lb ed="#Q"/>cessarium,
scilicet Deum hoc praescivisse, quia
<lb ed="#Q"/>semper fuit et est et<!--p--> erit verum; etiam postquam
<lb ed="#Q"/>res erit in actu vel praeteriit<!--4-->, erit verum dicere
<mentioned>Deus praescivit hoc<!--r--> et non potest esse falsum</mentioned>;
<lb ed="#Q"/>ergo consequens est necessarium; ergo<!--s--> hoc tore
<lb ed="#Q"/>est necessarium. Pari ratione de omni contingente;
<lb ed="#Q"/>ergo omnia<!--t--> de necessitate eveniunt.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t5s2q1c4-d1e3811">
<cb ed="#Q" n="b"/>
<lb ed="#Q"/>4. Item, praescitum a Deo impossibile est non
<lb ed="#Q"/>evenire. Si enim dicatur quod possibile est, po<lb ed="#Q"/>natur:
non eveniet, et est praescitum, ergo fallitur
<lb ed="#Q"/>praescientia; sed hoc est inconveniens; ergo prae<lb ed="#Q"/>scitum
impossibile est<!--u--> non evenire.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t5s2q1c4-d1e3827">
<lb ed="#Q"/>5. Item, <mentioned>Deus praescivit hoc</mentioned>, demonstrato
<lb ed="#Q"/>aliquo praescita, haec propositio est de praeterito
<lb ed="#Q"/>vera; ergo est necessaria; ergo necessarium est
<lb ed="#Q"/>hoc esse praescitum; ergo impossibile est non eve<lb ed="#Q"/>nire:
aut sequitur aut non sequitur. Si sequitur:
<lb ed="#Q"/>habeo propositum, quod si Deus praescivit ali<lb ed="#Q"/>quid,
impossibile est illud non evenire; si non
<lb ed="#Q"/>sequitur, da oppositum: <mentioned>possibile est hoc non
<lb ed="#Q"/>evenire</mentioned>; ergo possibile est hoc non esse prae<lb ed="#Q"/>scitum;
sed istae duae, <mentioned>possibile est non esse
<lb ed="#Q"/>praescitum</mentioned> et <mentioned>impossibile est non esse prae<lb ed="#Q"/>scitum</mentioned><!--v-->,
non possunt simul stare; ergo opposi<lb ed="#Q"/>tum
conclusionis non potest stare cum prima;
<lb ed="#Q"/>ergo argumentatio est necessaria; ergo neces<lb ed="#Q"/>sario
sequitur: <mentioned>impossibile; est hoc non esse
<lb ed="#Q"/>praescitum</mentioned>; ergo impossibile est hoc non eve<lb ed="#Q"/>nire.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t5s2q1c4-d1e3866">
<lb ed="#Q"/>Contra: a. <name ref="#Augustine">Augustinus</name>, in libro <title>De libero
<lb ed="#Q"/>arbitrio</title><!--4-->: <quote>Sicut memoria tua<!--x--> non cogit facta
<lb ed="#Q"/>esse quae praeterierunt, sic Deus<!--y--> non cogit prae<lb ed="#Q"/>scientia
sua facienda quae futura sunt</quote>; sed
<pb ed="#Q" n="270"/>
<lb ed="#Q" n="a"/>
<lb ed="#Q"/>memoria non cogit. facta esse praeterita; ergo
<lb ed="#Q"/>praescientia non cogit evenire futura.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t5s2q1c4-d1e3886">
<lb ed="#Q"/>b. Item, <name ref="#Anselm">Anselmus</name>, in libro <title>De concordia
<lb ed="#Q"/>praescientiae et liberi arbitrii</title><!--1-->: <quote>Si dico <mentioned>ne<lb ed="#Q"/>cesse<!--a-->
est te esse peccaturum [vel non pecca<lb ed="#Q"/>turum]<!--b-->
sola voluntate, si Deus praescit</mentioned>, non est
<lb ed="#Q"/>intelligendum quod aliquid prohibeat voluntatem
<lb ed="#Q"/>quae non erit aut cogat illam esse quae erit: hoc
<lb ed="#Q"/>ipsum namque praescit Deus, qui praevidet ali<lb ed="#Q"/>quid
futurum ex sola voluntate, quod voluntas
<lb ed="#Q"/>non cogitur aut prohibetur</quote>. Ergo praescientia
<lb ed="#Q"/>Dei non cogit res fore.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t5s2q1c4-d1e3910">
<lb ed="#Q"/>Respondeo: Dei praescientia infallibilis est;
<lb ed="#Q"/>unde infallibiliter praescit ipsa contingentia, licet
<lb ed="#Q"/>ipsa possint non<!--c--> esse, et est necessitas ex parte
<lb ed="#Q"/>scientiae et non ex parte rei scitae, nec imponit
<lb ed="#Q"/>rebus necessitatem.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t5s2q1c4-d1e3924">
<lb ed="#Q"/>[Ad obiecta]: 1. Ad primum autem obiec<lb ed="#Q"/>tum
dicendum, secundum <name>Boethium</name>, in libro
<lb ed="#Q"/><title>De consolatione</title><!--2-->, quod est necessitas absoluta,
<lb ed="#Q"/>ut eorum quae habent causam determinatam im<lb ed="#Q"/>mutabiliter,
ut solem oriri cras; et est necessitas
<lb ed="#Q"/>conditionalis. Prima necessitas est necessitas sim<lb ed="#Q"/>pliciter;
secunda<!--d--> est necessitas secundum quid
<lb ed="#Q"/>vel<!--e--> cum conditione, ut te sedere dum sedes vel
<lb ed="#Q"/>si sedes, est necessarium, non tamen est neces<lb ed="#Q"/>sarium
simpliciter te sedere. - Vel aliter: Est ne<lb ed="#Q"/>cessitas,
consequentis et necessitas consequentiae.
<lb ed="#Q"/>Cum ergo dicitur: <mentioned>si Deus praescivit hoc, neces<lb ed="#Q"/>sario
eveniet</mentioned>, si necessitas referatur ad conse<lb ed="#Q"/>quentiam,
vera est; haec enim consequentia neces<lb ed="#Q"/>saria
est: <mentioned>Deus praescit hoc, ergo hoc eveniet</mentioned>; si
<lb ed="#Q"/>autem necessitas feratur ad consequens, falsa est.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t5s2q1c4-d1e3961">
<lb ed="#Q"/>2. Eodem; modo solvitur secundum <mentioned>si prae<lb ed="#Q"/>scit
tuturum necessario, necesse<!--f--> est esse futu<lb ed="#Q"/>rum</mentioned>:
est necessitas antecedens et necessitas <quote>se<lb ed="#Q"/>quens<!--g-->
rei positionem</quote>, sicut dicit <name ref="#Anselm">Anselmus</name>,
<lb ed="#Q"/>in libro <title>De concordia<!--h--> praescientiae et liberi ar<lb ed="#Q"/>bitrii</title><!--3-->.
Prima est necessitas simpliciter; secunda
<lb ed="#Q"/>est necessitas in<!--i--> consequendo et secundum quid:
<lb ed="#Q"/>ut<!--k--> si est praeteritum, necesse est esse praeter<lb ed="#Q"/>itum,
et si est futurum, necesse est esse futurum<!--4-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t5s2q1c4-d1e3983">
<cb ed="#Q" n="b"/>
<lb ed="#Q"/>3. Ad aliud dicendum quod est necessitas
<lb ed="#Q"/>absoluta, de qua non est verum <mentioned>quae Deus
<lb ed="#Q"/>praescit, necesse est esse futura</mentioned>; et est necessi<lb ed="#Q"/>tas
ordinis, et de hac verum est <mentioned>quae Deus prae<lb ed="#Q"/>scivit,
necesse est esse futura</mentioned><!--l-->. Et haec necessi<lb ed="#Q"/>tas
non opponitur contingentiae eorum quae sunt a
<lb ed="#Q"/>libero arbitrio, sed necessitas absoluta opponitur.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t5s2q1c4-d1e4003">
<lb ed="#Q"/>4. Ad aliud<!--m--> dicendum quod verum est <mentioned>si
<lb ed="#Q"/>antecedens est necessarium, et consequens</mentioned>; sed
<lb ed="#Q"/>aliquid esse praescitum ut est antecedens, non
<lb ed="#Q"/>est necessarium. Nam secundum <name>Anselmum</name><!--5-->:
<quote>Cum dicimus: <mentioned>si Deus praescit futurum</mentioned>, non
<lb ed="#Q"/>asserimus rem esse de necessitate futuram, sed rem
<lb ed="#Q"/>futuram de necessitate esse futuram. Idem enim
<lb ed="#Q"/>est sensus: <mentioned>Deus praescit aliquid</mentioned> quod <mentioned>Deus
<lb ed="#Q"/>scit aliquid esse futurum</mentioned>; et praescitum<!--n--> idem
<lb ed="#Q"/>est quod scitum-esse futurum</quote>. Cum ergo dicitur
<lb ed="#Q"/><mentioned>antecedens est necessarium</mentioned>, necessitas potest
<lb ed="#Q"/>notari respectu eius quod dicitur <mentioned>scitum</mentioned>, ut
<lb ed="#Q"/>sit sensus: <mentioned>hoc futurum esse est scitum<!--o--> neces<lb ed="#Q"/>sario</mentioned>,
et hoc modo verum est hoc praescitum
<lb ed="#Q"/>esse necessarium; sed ex hoc non sequitur quod
<lb ed="#Q"/>sit futurum necessario<!--p-->. Vel potest notari neces<lb ed="#Q"/>sitas
respectu eius quod dico <mentioned>futurum</mentioned>, et est
<lb ed="#Q"/>sensus: <mentioned>hoc praescitum esse est necessarium</mentioned>,
<lb ed="#Q"/>id est hoc scitum est futurum necessario<!--q-->; sed
<lb ed="#Q"/>hoc<!--r--> falsum; si autem esset hoc modo neces<lb ed="#Q"/>sarium,
tunc et consequens esset necessarium.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t5s2q1c4-d1e4049">
<lb ed="#Q"/>5. Ad aliud dicendum quod haec est duplex
<lb ed="#Q"/><mentioned>praescitum non evenire est impossibile</mentioned>, sicut
<lb ed="#Q"/>haec<!--s--> <mentioned>sedentem ambulare est impossibile</mentioned>. Si
<lb ed="#Q"/>enim<!--t--> intelligatur de dicto, vera est: notatur enim
<lb ed="#Q"/>concomitantia actus ad actum, quae impossibilis
<lb ed="#Q"/>est; praescire enim et non evenire, sedere et am<lb ed="#Q"/>bulare
incompossibilia sunt. Si intelligatur de re,
<lb ed="#Q"/>falsa est: tunc enim notatur<!--u--> concomitantia actus
unius ad potentiam actus alterius; et haec con<lb ed="#Q"/>comitantia
possibilis est: in eodem<!--v--> enim potest
<lb ed="#Q"/>esse actus sedendi et potentia ambulandi; simi<lb ed="#Q"/>liter
et actus praesciendi stat cum potentia non
<lb ed="#Q"/>eveniendi; unde quod est praescitum potest non
<lb ed="#Q"/>evenire, sicut<!--x--> qui sedet potest ambulare.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>