-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 2
/
ahsh-l1p1i1t6q2c2.xml
263 lines (262 loc) · 15.2 KB
/
ahsh-l1p1i1t6q2c2.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/develop/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/develop/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>I, P. 1, Inq. 1, Tract. 6, Q. 2, C. 2</title>
<author ref="#AlexanderOfHales">Alexander of Hales</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<date when="2017-03-25">March 25, 2017</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority><ref target="https://www.earlyfranciscans.com">ERC Project 714427: Authority and Innovation in Early Franciscan Thought</ref></authority>
<availability status="free">
<p>Published under a
<ref target="http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/">Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivs 3.0 License</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Q" n="quaracchi1924">Quaracchi 1924</witness>
<witness xml:id="V" n="vatlat701">Vat lat 701</witness>
<witness xml:id="B" n="borghlat359">Borgh. lat 359</witness>
<witness xml:id="U" n="urblat123">Urb lat 123</witness>
<witness xml:id="Pa" n="bnf15331">BnF 15331</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/develop/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2017-03-25" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#Q" n="364"/><cb ed="#Q" n="a"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="ahsh-l1p1i1t6q2c2">
<head xml:id="ahsh-l1p1i1t6q2c2-Hd1e3741">I, P. 1, Inq. 1, Tract. 6, Q. 2, C. 2</head>
<head xml:id="ahsh-l1p1i1t6q2c2-Hd1e3744" type="question-title">CUIUSMODI CAUSA SIT DIVINA VOLUNTAS.</head>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t6q2c2-d1e3747">
<lb ed="#Q"/>Consequenter quaeritur cuiusmodi causa sit di<lb ed="#Q"/>vina
voluntas.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t6q2c2-d1e3754">
<lb ed="#Q"/>I. Quaeritur ergo primo an sit causa universa<lb ed="#Q"/>lis
omniumquae fiunt<!--1-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t6q2c2-d1e3763">
<lb ed="#Q"/>Ad quod 1. introducitur auctoritas <name>Augustini</name>,
<lb ed="#Q"/>ex <title>III De Trinitate</title><!--2-->, 45 dist. I libri <title>Sententiarum</title><!--3-->:
<lb ed="#Q"/><quote>Nihil fit quod non de intelligibili atque interiori
<lb ed="#Q"/>aula summi Imperatoris egrediatur secundum inef<lb ed="#Q"/>fabilem
iustitiam</quote>; aulam vero intelligibilem ap<lb ed="#Q"/>pellat
divinam voluntatem; universaliter ergo om<lb ed="#Q"/>nium<!--a-->,
quae fiunt, causa est divina voluntas.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t6q2c2-d1e3782">
<lb ed="#Q"/>Contra: a. Mala fiunt et tamen non egrediun<lb ed="#Q"/>tur
de aula summi Imperatoris; non enim malo<lb ed="#Q"/>rum
est causa divina voluntas.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t6q2c2-d1e3791">
<lb ed="#Q"/>Respondeo: 1. Dicendum quod corrupte acci<lb ed="#Q"/>pitur
auctoritas libri Sententiarum. Nam<!--b--> ita est
<lb ed="#Q"/>in originali<!--4-->: <quote>Nihil fit visibiliter et sensibiliter,
<lb ed="#Q"/>quod non de interiori atque invisibili aula summi
<lb ed="#Q"/>Imperatoris aut iubeatur aut permittatur secun<lb ed="#Q"/>dum<!--c-->
ineffabilem iustitiam praemiorum atque
<lb ed="#Q"/>poenarum, gratiarum et retributionum in ista to<lb ed="#Q"/>tius
creaturae<!--d--> amplissima quadam immensaque
<lb ed="#Q"/>republica</quote>. Non ergo concedendum est quod
<quote>nihil fit<!--e--> quod non egrediatur de aula summi
<lb ed="#Q"/>Imperatoris</quote>, quia ex hoc sequeretur quod ma<lb ed="#Q"/>lum
egrederetur de aula, quod esset dicere quod
<lb ed="#Q"/>malum culpae haberet exemplar in Deo et quod
<lb ed="#Q"/>Deus esset eius causa; sed secundum <name>Augusti<lb ed="#Q"/>num</name>
dicendum quod<!--f--> <quote>nihil fit quod non de
<lb ed="#Q"/>intelligibili [aula] aut<!--g--> iubeatur</quote> quantum ad
<lb ed="#Q"/>bona, <quote>aut permittatur</quote> quantum<!--h--> ad mala.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t6q2c2-d1e3828">
<lb ed="#Q"/>Ad illud ergo quod quaeritur utrum sit uni<lb ed="#Q"/>versalis
causa respectu omnium: concedendum
<lb ed="#Q"/>est<!--i--> quod est universalis causa respectu omnium
<lb ed="#Q"/>quae fiunt ex causa efficiente, et haec tantum
<lb ed="#Q"/>sunt bona; nam malorum non proprie est causa
<lb ed="#Q"/>efficiens, sed deficiens, sicut ostendit <name>Augusti<lb ed="#Q"/>nus</name>,
<title>XII De civitate Dei</title><!--5-->, et <name ref="#Dionysius">Dionysius</name>, in
<lb ed="#Q"/>libro<!--k--> <title>De divinis nominibus</title><!--6-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t6q2c2-d1e3848">
<lb ed="#Q"/>II. Item quaeritur utrum sit causa coniuncta
<lb ed="#Q"/>sive immediata.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t6q2c2-d1e3855">
<cb ed="#Q" n="b"/>
<lb ed="#Q"/>Ad quod sic obicitur: I. <name ref="#Augustine">Augustinus</name>, in
<lb ed="#Q"/>libro <title>Confessionum</title><!--7-->: <quote>Non temporibus variatur
<lb ed="#Q"/>voluntas tua, Domine</quote>. Ergo idem est in Deo
<lb ed="#Q"/>velle et voluisse; ergo <mentioned>velle Caesarem esse</mentioned> et
<mentioned>voluisse Caesarem esse</mentioned> idem erit<!--l--> Deo; si ergo
<lb ed="#Q"/>voluntas est causa<!--m--> coniuncta rei ut sit, ergo
<lb ed="#Q"/>modo Caesar est sicut fuit: quod est falsum.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t6q2c2-d1e3871">
<lb ed="#Q"/>2. Item, <name ref="#Augustine">Augustinus</name>, <title>XII Confessionum</title><!--8-->:
<quote>Non vult quod prius nolebat, quia talis voluntas
<lb ed="#Q"/>esset mutabilis<!--n--></quote>. Ergo ab aeterno voluit quod
<lb ed="#Q"/>aliquando voluit. Cum ergo, causa coniuncta po<lb ed="#Q"/>sita,
ponatur eius<!--o--> effectus, cum velit mundum
<lb ed="#Q"/>esse, et ab aeterno voluit mundum esse, ab ae<lb ed="#Q"/>terno
mundus est; ergo non est causa coniuncta.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t6q2c2-d1e3888">
<lb ed="#Q"/>Contra: a. Si non est causa<!--p--> coniuncta, erit
<lb ed="#Q"/>mediata. Quaeritur ergo de illo medio: aut est
<lb ed="#Q"/>creatum aut increatum; quia si increatum<!--q-->: est
<lb ed="#Q"/>idem quod Deus et ita idem quod divina volun<lb ed="#Q"/>tas,
et ita non est medium inter effectum et di<lb ed="#Q"/>vinam
voluntatem<!--r-->; si creatum: ergo illud est
<lb ed="#Q"/>medium inter effectum et divinam voluntatem,
<lb ed="#Q"/>et iterum quaeritur de illo medio.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t6q2c2-d1e3908">
<lb ed="#Q"/>III. Item, similiter quaeritur utrum sit causa
<lb ed="#Q"/>propria vel communis.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t6q2c2-d1e3915">
<lb ed="#Q"/>I. Si propria: ergo, illa posita, poneretur effec<lb ed="#Q"/>tus.
Si communis: quaeritur de illo superaddito,
<lb ed="#Q"/>utrum creatum vel increatum, et ita ut prius.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t6q2c2-d1e3924">
<lb ed="#Q"/>2. Item, <name ref="#Augustine">Augustinus</name><!--9-->: <quote>Idem est Deo auc<lb ed="#Q"/>tore
fieri et Deo volente</quote>. Ergo divina voluntas
<lb ed="#Q"/>dicit actionem; ergo, ipsa posita, ponetur<!--s--> effec<lb ed="#Q"/>tus,
et ita ut prius.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t6q2c2-d1e3935">
<lb ed="#Q"/>3. Item, voluntati Dei nihil resistit<!--10-->; sedt vo<lb ed="#Q"/>luit
mundum fore: aut ergo ab aeterno aut ex
<lb ed="#Q"/>tempore. Si ex tempore: ergo aliquando noluit;
<lb ed="#Q"/>ergo voluntas Dei est temporalis, non aeterna.
<lb ed="#Q"/>Si ab aeterno voluit, et<!--u--> nihil resistit voluntati
<lb ed="#Q"/>eius: ergo voluntas eius fuit ab aeterno.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t6q2c2-d1e3951">
<lb ed="#Q"/>Respondeo: II. Voluntas Dei est causa imme<lb ed="#Q"/>diata
rerum nec intercidit medium inter volunta<lb ed="#Q"/>tem
Dei et effectum<!--v-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t6q2c2-d1e3961">
<lb ed="#Q"/>[Ad obiecta]: Ad illud ergo quod obicit
<lb ed="#Q"/>dicendum quod, licet voluntas Dei sit causa
<pb ed="#Q" n="365"/>
<cb ed="#Q" n="a"/>
<lb ed="#Q"/>coniuncta, non tamen sequitur quod si voluntas ab
<lb ed="#Q"/>aeterno, quod res<!--a--> ab aeterno, quia voluntas non
<lb ed="#Q"/>dicit rationem causae coniunctae, sed voluntas
<lb ed="#Q"/>faciendi tunc cum facit; bene ergo sequitur:
<mentioned>vult facere nunc, ergo nunc fit</mentioned>; licet ergo sit
<lb ed="#Q"/>aeterna voluntas, volitum tamen est temporale.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t6q2c2-d1e3983">
<lb ed="#Q"/>1. Ad illud ergo <name ref="#Augustine">Augustini</name> dicendum quod
<lb ed="#Q"/>voluntas Dei dicitur<!--b--> dupliciter<!--1-->: <mentioned>qua vult</mentioned>, et
<lb ed="#Q"/>hoc modo intelligit quod non variatur temporibus;
<lb ed="#Q"/>et <mentioned>quod vult</mentioned>, scilicet ipsum volitum, quod varia<lb ed="#Q"/>tur.
Et ideo non sequitur quod obicitur<!--c-->. Sed si
<lb ed="#Q"/>argueretur: <mentioned>vult aliquid esse nunc, quod non ab
<lb ed="#Q"/>aeterno voluit esse nunc, ergo voluntas eius<!--d-->
<lb ed="#Q"/>est mutabilis</mentioned>, bene sequitur. Sed simul et semel
<lb ed="#Q"/>vult omnia quae vult ab aeterno; unde <name>Augu<lb ed="#Q"/>stinus</name>,
in libro <title>Confessionum</title><!--2-->: <quote>Eadem Dei
<lb ed="#Q"/>voluntas non est extra Dei substantiam, sed si<lb ed="#Q"/>mul
et semel vult omnia quae vult</quote>; et ibi di<lb ed="#Q"/>citur
<mentioned>semel</mentioned> aeternitatis, quemadmodum dicitur
<mentioned>semel genuit Filium</mentioned>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t6q2c2-d1e4014">
<lb ed="#Q"/>2. Ad illud<!--2--> quod obicit quod <mentioned>causa pro<lb ed="#Q"/>xima
et immediata posita, ponitur effectus</mentioned>: di<lb ed="#Q"/>cendum
quod causa quaedam incompleta est et
<lb ed="#Q"/>dependet ab effectu; completur enim in effectu
et habet dependentiam ad illum, et ideo de ipsa
<lb ed="#Q"/>tenet quod, posita ipsa<!--f-->, ponitur effectus. Sed
<lb ed="#Q"/>non est ita in causa completa, quae non habet
<lb ed="#Q"/>dependentiam ad effectum<!--g-->, ut in causis vo<lb ed="#Q"/>luntariis
quae in potestate sua habent cohibere
<lb ed="#Q"/>actum suum. Unde immediata causa, nullo modo
<lb ed="#Q"/>dependens ab effectu, antecedens erat secundum
<lb ed="#Q"/>naturam et secundum actum existendi, quemad<lb ed="#Q"/>modum
aeternitas [ad] tempus; sed causa depen<lb ed="#Q"/>dens
immediata non est antecedens ad actum<!--h--> se<lb ed="#Q"/>cundum
actum existendi, sed secundum naturam.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t6q2c2-d1e4047">
<cb ed="#Q" n="b"/>
<lb ed="#Q"/>III. 1. Ad aliud etiam dicendum quod non
<lb ed="#Q"/>sequitur quod, causa propria posita, ponitur ef<lb ed="#Q"/>fectus:
sicut patet in sole, qui est causa propria
<lb ed="#Q"/>illuminationis, non tamen semper illuminat: ut si
<lb ed="#Q"/>subtrahatur illuminabile. Similiter divina voluntas
<lb ed="#Q"/>irradiat super creaturas; unde quod non irradiat<!--i-->,
<lb ed="#Q"/>est quia non sunt creaturae.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t6q2c2-d1e4067">
<lb ed="#Q"/>2. Ad aliud dicendum quod voluntas Dei di<lb ed="#Q"/>citur
dupliciter, scilicet voluntas beneplaciti et
<lb ed="#Q"/>voluntas signi. Ad illud ergo quod<!--k--> dicitur <quote>idem
<lb ed="#Q"/>est Deo volente et Deo auctore</quote>: dicendum quod
<lb ed="#Q"/>sumitur ibi voluntas pro voluntate signi, quae
<lb ed="#Q"/>est impletio.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t6q2c2-d1e4083">
<lb ed="#Q"/>3. Ad aliud dicendum quod haec est duplex
<mentioned>Deus<!--l--> voluit ab aeterno mundum fieri</mentioned>, quia
<lb ed="#Q"/>haec determinatio <mentioned>ab aeterno</mentioned> potest determi<lb ed="#Q"/>nare
hoc verbum <mentioned>voluit</mentioned>, et sic vera; vel hoc
<lb ed="#Q"/>verbum <mentioned>fieri</mentioned>, et sic falsa. — Sed si quaeri<lb ed="#Q"/>tur
quare non fuit mundus ab aeterno, cum vo<lb ed="#Q"/>luntas
sit causa proxima et sufficiens, et ab aeterno
<lb ed="#Q"/>voluit mundum fieri: respondeo<!--m--> quod in<!--n-->
<lb ed="#Q"/>intellectu creaturae est ens ab alio<!--o--> de nihilo;
<lb ed="#Q"/>et omne<!--p--> ens de nihilo habet esse post non-esse;
<lb ed="#Q"/>unde in intellectu creaturae est aliquid quod re<lb ed="#Q"/>pugnat
aeternitati; et ratio est: quia sicut crea<lb ed="#Q"/>tura
non potest aequari Creatori in potentia vel
<lb ed="#Q"/>essentia, sic nec in duratione; esset autem ae<lb ed="#Q"/>qualis
in duratione, si esset aeterna. Et sicut<!--q-->
<lb ed="#Q"/>in sole sunt duo actus — unus in se, qui est lu<lb ed="#Q"/>cere,
alius in alio, scilicet illuminare —— et posito
<lb ed="#Q"/>sole, non est intelligere sine actu primo, sed bene
<lb ed="#Q"/>sine alio: sic in Deo sunt actus aeterni, ut gene<lb ed="#Q"/>rare<!--r-->
et huiusmodi, sine quibus non est summa
<lb ed="#Q"/>bonitas; sunt alii, ut creare et huiusmodi, sine
<lb ed="#Q"/>quibus potest intelligi.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>