-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 2
/
ahsh-l1p1i1t6q3t2m1.xml
456 lines (455 loc) · 28.6 KB
/
ahsh-l1p1i1t6q3t2m1.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/develop/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/develop/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>I, P. 1, Inq. 1, Tract. 6, Q. 3, T. 2, M. 1</title>
<author ref="#AlexanderOfHales">Alexander of Hales</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<date when="2017-03-28">March 28, 2017</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority><ref target="https://www.earlyfranciscans.com">ERC Project 714427: Authority and Innovation in Early Franciscan Thought</ref></authority>
<availability status="free">
<p>Published under a
<ref target="http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/">Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivs 3.0 License</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Q" n="quaracchi1924">Quaracchi 1924</witness>
<witness xml:id="V" n="vatlat701">Vat lat 701</witness>
<witness xml:id="B" n="borghlat359">Borgh. lat 359</witness>
<witness xml:id="U" n="urblat123">Urb lat 123</witness>
<witness xml:id="Pa" n="bnf15331">BnF 15331</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/develop/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2017-03-28" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#Q" n="372"/><cb ed="#Q" n="a"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="ahsh-l1p1i1t6q3t2m1">
<head xml:id="ahsh-l1p1i1t6q3t2m1-Hd1e3741">I, P. 1, Inq. 1, Tract. 6, Q. 3, T. 2, M. 1</head>
<head xml:id="ahsh-l1p1i1t6q3t2m1-Hd1e3744" type="question-title">De voluntate beneplaciti<!--1--></head>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t6q3t2m1-d1e3747">
<lb ed="#Q"/>Quaeritur ergo I. primo an voluntas benepla<lb ed="#Q"/>citi
possit frustrari<!--2-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t6q3t2m1-d1e3754">
<lb ed="#Q"/>Ad quod sic: a. In <title>Psalmo</title><!--3-->: <quote>Omnia, quae<lb ed="#Q"/>cumque
voluit, fecit</quote>; et constat quod intelligitur
<lb ed="#Q"/>de voluntate beneplaciti; ergo non potest frustrari.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t6q3t2m1-d1e3763">
<lb ed="#Q"/>b. Item, <title>Rom.</title> 9,19: <quote>Voluntati eius quis resi<lb ed="#Q"/>stet?</quote>
<quote>quasi diceret: nihil<!--4--></quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t6q3t2m1-d1e3771">
<lb ed="#Q"/>6. Praeterea, si frustraretur divina voluntas,
<lb ed="#Q"/>hoc non posset esse nisi aut ratione ignorantiae
<lb ed="#Q"/>vel impotentiae, quorum utrumque longe relegatur
<lb ed="#Q"/>a Deo et divina voluntate.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t6q3t2m1-d1e3782">
<lb ed="#Q"/>Contra: 1. I Tim. 2,4: <quote xml:id="ahsh-l1p1i1t6q3t2m1-Qd1e3786" source="http://scta.info/resource/Itim2_4">Vult omnes homines<!--f-->
<lb ed="#Q"/>salvos fieri</quote>; sed constat quod non omnes salvi
<lb ed="#Q"/>fiunt, immo plures damnantur; ergo frustratur et
<lb ed="#Q"/>cassatur divina voluntas.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t6q3t2m1-d1e3796">
2. Item<!--g-->, <title>Matth.</title> 23, 37 et <title>Luc.</title> 13,34: <quote>Quotiens
<lb ed="#Q"/>volui congregare filios tuos quemadmodum gal<lb ed="#Q"/>lina
congregat pullos<!--h--> sub alas, et noluisti</quote>! Ex
<lb ed="#Q"/>quo videtur quod divina<!--i--> voluntas impedita sit
<lb ed="#Q"/>hominum voluntate.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t6q3t2m1-d1e3809">
<lb ed="#Q"/>3. Ad haec est responsio <name>Magistrorum</name><!--5-->,
<lb ed="#Q"/>quod est voluntas beneplaciti et est voluntas si<lb ed="#Q"/>gni:
voluntate beneplaciti non <quote>vult omnes homines
<cb ed="#Q" n="b"/>
<lb ed="#Q"/>salvos fieri</quote> nec Ierusalem congregare; voluntate
<lb ed="#Q"/>vero signi <quote>vult omnes homines salvos fieri</quote><!--k-->, quia
<lb ed="#Q"/>praecipit et consulit omnibus omnia<!--l--> quae per<lb ed="#Q"/>tinent
ad eorum salutem<!--m-->. — Contra: <name>Dama<lb ed="#Q"/>scenus</name><!--6-->
distinguit voluntatem beneplaciti in an<lb ed="#Q"/>tecedentem
et consequentem. Dicit ergo quod
<quote>oportet scire<!--n--> quod voluntate antecedenti <quote>vult</quote>
<lb ed="#Q"/>Deus <quote>omnes homines salvos fieri</quote> et regno eius
<lb ed="#Q"/>potiri; non enim in puniendo plasmavit nos, sed
<lb ed="#Q"/>ad participationem bonitatis eius, ut bonus</quote>. Si
<lb ed="#Q"/>ergo voluntas antecedens est voluntas beneplaciti,
<lb ed="#Q"/>voluntate beneplaciti vult omnes salvari<!--o-->; ergo
<lb ed="#Q"/>voluntas beneplaciti quantum ad aliquid frustratur.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t6q3t2m1-d1e3846">
<lb ed="#Q"/>4. Propterea<!--p--> fuerunt, qui distinguerem volun<lb ed="#Q"/>tatem
beneplaciti dupliciter: est enim voluntas
<lb ed="#Q"/>absoluta et voluntas conditionalis. Voluntate ergo
<lb ed="#Q"/>absoluta vult solum praedestinatos salvari, quos
<lb ed="#Q"/>scit bene usuros sua gratia; voluntate vero<!--q--> con<lb ed="#Q"/>ditionali
vult omnes salvari, quia vult sub hac
<lb ed="#Q"/>conditione: si ipsi volunt. — Sed contra hoc
<lb ed="#Q"/>obicitur de parvulis non baptizatis<!--7-->. Nam con<lb ed="#Q"/>stat
quod in ipsis non est voluntas contradicens
<lb ed="#Q"/>divinae voluntati; ergo, secundum ipsos, vult
<lb ed="#Q"/>salvari omnes parvulos: quod constat esse falsum,
<pb ed="#Q" n="373"/>
<cb ed="#Q" n="a"/>
<lb ed="#Q"/>nisi tantum regeneratos. Non est igitur verum
<lb ed="#Q"/>quod<!--a--> conditione dependente a parte nostri ar<lb ed="#Q"/>bitrii
velit omnes salvari.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t6q3t2m1-d1e3883">
<lb ed="#Q"/>5. Item obicitur: cum parvuli non baptizati
<lb ed="#Q"/>damnentur, aut igitur causa damnationis est ex
<lb ed="#Q"/>parte parvulorum aut ex parte divinae voluntatis.
<lb ed="#Q"/>Non potest poni ex parte parvulorum, <quote>cum nihil
<lb ed="#Q"/>boni vel mali</quote><!--1--> egerint; ergo ponetur ex parte di<lb ed="#Q"/>vinae
voluntatis; sed hoc quomodo? cum velit
<lb ed="#Q"/><quote>omnes<!--b--> salvos fieri</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t6q3t2m1-d1e3902">
<lb ed="#Q"/>6. Item, <title>II Tim.</title> 2,13: <quote>Negare se ipsum non
<lb ed="#Q"/>potest</quote>; sed ipse est summa bonitas et summa
<lb ed="#Q"/>salus rationalis creaturae; ergo summam bonita<lb ed="#Q"/>tem
et salutem rationali creaturae negare non po<lb ed="#Q"/>test;
sed de summa bonitate est communicare se
<lb ed="#Q"/>omnibus; ergo, quantum est de se, omnibus pa<lb ed="#Q"/>ratus
est communicare suam bonitatem et salu<lb ed="#Q"/>tem.
Ex quo relinquitur quod <quote>vult omnes salvos
<lb ed="#Q"/>fieri</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t6q3t2m1-d1e3924">
<lb ed="#Q"/>Ad hoc est responsio secundum <name>Da<lb ed="#Q"/>mascenum</name>,
libro II<!--2-->, et tamen ingerit difficul<lb ed="#Q"/>tatem.
Dicit enim: <quote>Oportet enim scire quod
<lb ed="#Q"/>Deus voluntate antecedenti vult omnes salvari<!--c-->:
<lb ed="#Q"/>non enim in puniendo plasmavit nos, sed ad
<lb ed="#Q"/>participationem bonitatis suae, ut bonus; pec<lb ed="#Q"/>cantes
autem vult puniti, ut iustus</quote>. Secundum
<lb ed="#Q"/>hoc ergo distinguit voluntatem divinam in ante<lb ed="#Q"/>cedentem,
de qua dicit quod est <quote>acceptatio ex
<lb ed="#Q"/>ipso existens</quote>, et consequentem, de qua dicit
<lb ed="#Q"/>quod est <quote>concessio ex nostra causa</quote>; et hanc
<lb ed="#Q"/>subdividit in dispensativam et eruditivam ad sa<lb ed="#Q"/>lutem,
qua scilicet vult et concedit bonos pu<lb ed="#Q"/>niri,
ut <name>Iob</name>, et desperativam ad finalem per<lb ed="#Q"/>ditionem,
secundum quam vult damnatos puniri.
— Item, nota quod dicit<!--3--> quod voluntas conse<lb ed="#Q"/>quens
est <quote>eorum quae non sunt in nobis; eo<lb ed="#Q"/>rum
autem quae<!--d--> sunt in nobis<!--e--></quote>, id est in
<lb ed="#Q"/>potestate<!--f--> nostri arbitrii, <quote>quae quidem sunt bona,
<lb ed="#Q"/>antecedenter vult et acceptat</quote>, hoc est vult vo<lb ed="#Q"/>luntate
antecedenti; <quote>quae vero sunt perniciosa
<lb ed="#Q"/>et mala nec antecedenter<!--g--> nec consequenter vult</quote>,
<lb ed="#Q"/>hoc est nec<!--h--> vult voluntate antecedenti nec con<lb ed="#Q"/>sequenti.
Secundum ergo <name>Damascenum</name> dicen<lb ed="#Q"/>dum
quod voluntas beneplaciti uno modo dicitur
<lb ed="#Q"/>respectu naturae rationalis possibilis<!--i--> ad beati<lb ed="#Q"/>tudinem
quantum est de sua conditione: et hanc
<lb ed="#Q"/>dicit voluntatem antecedentem, qua scilicet <quote>vult
<lb ed="#Q"/>omnes homines salvos fieri</quote>, quia de voluntate
<cb ed="#Q" n="b"/>
<lb ed="#Q"/>eius est ut de natura conditionis eius sit homo
<lb ed="#Q"/>ordinatus ad beatitudinem; alio modo est respectu
<lb ed="#Q"/>nostri meriti quod est ex nobis: et haec dicitur
<lb ed="#Q"/>voluntas consequens<!--k-->, qua scilicet non vult om<lb ed="#Q"/>nes
salvari, nisi solum illos quorum<!--l--> merita exi<lb ed="#Q"/>gunt
salutem.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t6q3t2m1-d1e4002">
<lb ed="#Q"/>II. Sed circa proposita<!--m--> verba <name>Damasceni</name>
<lb ed="#Q"/>dubitatur multipliciter. 1. Primo, cum in divina
<lb ed="#Q"/>voluntate non sit prius vel posterius, ergo incon<lb ed="#Q"/>venienter
assignantur differentiae voluntatis in
<lb ed="#Q"/>antecedentem et consequentem.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t6q3t2m1-d1e4015">
<lb ed="#Q"/>2. Item<!--n-->, quare ponit ipse <quote>eorum quae sunt in
<lb ed="#Q"/>nobis et eorum quae non sunt in nobis<!--o--></quote> volun<lb ed="#Q"/>tatem
Dei antecedentem, <quote>eorum vero quae non
<lb ed="#Q"/>sunt in nobis<!--p--></quote> voluntatem consequentem?
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t6q3t2m1-d1e4026">
<lb ed="#Q"/>3. Item, cum voluntas antecedens et consequens
<lb ed="#Q"/>videatur esse respectu bonorum, quorum Deus
<lb ed="#Q"/>est initium, ergo videtur<!--q--> quod utraque sit vo<lb ed="#Q"/>luntas<!--r-->
antecedens.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t6q3t2m1-d1e4037">
<lb ed="#Q"/>4. Item, cum voluntas sequens sit <quote>concessio
<lb ed="#Q"/>ex nostra causa</quote>, sicut ipse dicit, sed nostra
<lb ed="#Q"/>causa est respectu <quote>eorum quae sunt in nobis</quote>;
<lb ed="#Q"/>ergo voluntas sequens<!--s--> est respectu <quote>eorum quae
<lb ed="#Q"/>sunt in nobis<!--t--></quote>. Qualiter ergo stabit<!--u--> illud quod
<lb ed="#Q"/>dicit postea quod <quote>voluntas sequens est<!--v--> re<lb ed="#Q"/>spectu
eorum quae non sunt in nobis</quote>?
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t6q3t2m1-d1e4056">
<lb ed="#Q"/>5. Item, in nobis est bene facere, gratia assi<lb ed="#Q"/>stente,
male, gratia desistente<!--x--><!--4-->; sed ad hoc
<lb ed="#Q"/>sequitur poena aut praemium; ergo in nobis
<lb ed="#Q"/>est salvari aut puniri: in quo enim est<!--y--> causa
<lb ed="#Q"/>proxima antecedens, in eo est effectus proximus
<lb ed="#Q"/>consequens; ergo voluntas consequens est <quote>eo<lb ed="#Q"/>rum
quae sunt in nobis</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t6q3t2m1-d1e4074">
<lb ed="#Q"/>6. Item, dubitatur de hoc quod dicit quod <quote>eo<lb ed="#Q"/>rum
quae sunt in nobis non est voluntas antece<lb ed="#Q"/>dens
vel consequens</quote>. Nam dicit <name>Augustinus</name>,
<lb ed="#Q"/>in <title>Enchiridion</title><!--5-->: <quote>Nihil fit, sive bonum sive
<lb ed="#Q"/>malum, quod omnipotens fieri non velit</quote>. Cum
<lb ed="#Q"/>ergo haec divisio sit sufficiens voluntatis divinae
<lb ed="#Q"/>in antecedentem et consequentem, vult<!--z--> mala
<lb ed="#Q"/>fieri voluntate antecedente vel consequente.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t6q3t2m1-d1e4094">
<lb ed="#Q"/>Respondeo I. quod voluntas beneplaciti nun<lb ed="#Q"/>quam
frustratur, sicut dicit iuxta <name>Apostolum B.
<lb ed="#Q"/>Augustinus</name>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t6q3t2m1-d1e4103">
<lb ed="#Q"/>[Ad obiecta]: 1. Ad illud ergo quod obicitur
<lb ed="#Q"/>ex auctoritate <name>Apostoli</name>: <quote>Vult omnes homines sal<lb ed="#Q"/>vos
fieri</quote>, respondetur multipliciter. Uno modo,
<pb ed="#Q" n="374"/>
<cb ed="#Q" n="a"/>
<lb ed="#Q"/>secundum <name ref="#Augustine">Augustinum</name>, in <title>Enchiridion</title><!--1-->, ut
<lb ed="#Q"/>intelligatur sic: <quote>Vult omnes<!--a--> salvos fieri</quote>, id est
<quote>nullus salvatur nisi quem vult salvare<!--b--></quote>; in
<lb ed="#Q"/>quem modum accipitur illud <title>Ioan.</title> 1,9: <quote>Illuminat
<lb ed="#Q"/>omnem hominem venientem in hunc mundum</quote>, quod
<lb ed="#Q"/>sic intelligitur<!--2-->: <quote>Non quia nullus hominum est
<lb ed="#Q"/>qui non illuminetur, sed quia nullus nisi ab ipso
<lb ed="#Q"/>illuminatur</quote>; ita et ex ista parte intelligendum est.
<lb ed="#Q"/>Et est exemplum <name ref="#Augustine">Augustini</name>, in libro <title>De vo<lb ed="#Q"/>catione
sanctorum</title><!--3-->: <quote>Si esset unus solus ma<lb ed="#Q"/>gister
in una civitate qui doceret pueros, posset
<lb ed="#Q"/>dici quod iste <name ref="#Lombard">magister</name> docet omnes pueros huius
<lb ed="#Q"/>civitatis, non quod omnes doceantur, sed quia
<lb ed="#Q"/>nullus docetur nisi qui docetur ab ipso</quote><!--c-->. Sic
<lb ed="#Q"/>ex parte ista unus est qui vult omnes<!--d--> <quote>salvos
<lb ed="#Q"/>fieri</quote>, nec tamen omnes salvi fiunt, sed qui salvi
<lb ed="#Q"/>fiunt, per ipsum salvantur. — Aliter respondet <name>Au<lb ed="#Q"/>gustinus</name>,
in <title>Enchiridion</title><!--4-->, distinguens hanc:
<lb ed="#Q"/><quote xml:id="ahsh-l1p1i1t6q3t2m1-Qd1e4154">Vult omnes homines salvos fieri</quote>, quia potest fieri
<lb ed="#Q"/>distributio pro singulis generum, et hoc modo
<lb ed="#Q"/>falsa est: non enim vult singulos homines salvos
<lb ed="#Q"/>fieri; vel potest fieri distributio pro generibus
<lb ed="#Q"/>singulorum, et hoc modo vera est et intelligenda
<lb ed="#Q"/>ut sit sensus: vult de omni genere hominum
<lb ed="#Q"/>salvos fieri. Et habetur simile<!--e--> <title>Matth.</title> 23<!--5-->: <quote>Deci<lb ed="#Q"/>matis
omne olus</quote>, id est omne olerum genus;
<lb ed="#Q"/>non enim singula olera decimabant<!--f-->, quae in di<lb ed="#Q"/>versis
mundi partibus oriuntur<!--6-->. — Aliter, secun<lb ed="#Q"/>dum
<name>Damascenum</name>, sicut supra tactum est<!--7-->:
<lb ed="#Q"/>voluntate antecedenti <quote>vult omnes salvos fieri</quote><!--g-->,
<lb ed="#Q"/>voluntate vero<!--h--> consequenti non.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t6q3t2m1-d1e4184">
<lb ed="#Q"/>3. Et ad quaestionem, qua quaeritur utrum
<lb ed="#Q"/>voluntate beneplaciti velit omnes salvari, per hoc
<lb ed="#Q"/>est responsio. Nam voluntas beneplaciti potest
<lb ed="#Q"/>dici respectu possibilitatis rationalis creaturae ad
<lb ed="#Q"/>salutem, quae quidem<!--i--> possibilitas est in ipsa<!--k-->
<lb ed="#Q"/>a Deo: et hoc modo voluntate beneplaciti <quote>vult
<lb ed="#Q"/>omnes<!--l--> salvos fieri</quote>. Alio modo voluntas benepla<lb ed="#Q"/>citi
dicitur respectu effectus salutis, qui<!--m--> redditur
<lb ed="#Q"/>a Deo rationali creaturae pro meritis: et sic vo<lb ed="#Q"/>luntate
beneplaciti non <quote>vult omnes salvos fieri</quote>,
<lb ed="#Q"/>sed solum praedestinatos. Primo modo dicit <name>Da<lb ed="#Q"/>mascenus</name>
voluntatem antecedentem, et hoc
<lb ed="#Q"/>ratione bonitatis quae est in Deo; secundo modo
<lb ed="#Q"/>dicit voluntatem consequentem, secundum ratio<lb ed="#Q"/>nem
iustitiae quae respicit merita, quae sunt in
<lb ed="#Q"/>nobis vel a nobis. Patet igitur quod semper im<lb ed="#Q"/>pletur
voluntas Dei beneplaciti, sive dicatur an<lb ed="#Q"/>tecedens
sive consequens.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t6q3t2m1-d1e4226">
<lb ed="#Q"/>2. Simili modo respondetur<!--n--> ad illam auctori<lb ed="#Q"/>tatem:
<quote>Quotiens volui congregare filios</quote> etc. Se<lb ed="#Q"/>cundum
autem <name ref="#Augustine">Augustinum</name>, in <name>Enchiridion</name><!--8-->,
<lb ed="#Q"/>exponitur sic: <quote>Quotiens congregare volui filios
<lb ed="#Q"/>tuos, et noluisti</quote>, <quote>id est quotquot congregavi vo<lb ed="#Q"/>luntate
mea semper efficaci, te nolente, feci; non
<lb ed="#Q"/>enim ex eo sensu dictum est quasi<!--o--> Dominus
<lb ed="#Q"/>voluerit colligere<!--p--> filios Ierusalem et non sit
<lb ed="#Q"/>factum quod voluit, quia ipsa noluerit, sed po<lb ed="#Q"/>tius<!--q-->
illa quidem ab ipso filios suos colligi<!--r-->
<lb ed="#Q"/>noluit, qua tamen nolente, filios eius collegit om<lb ed="#Q"/>nes
quos voluit</quote>. De voluntate ergo beneplaciti
<lb ed="#Q"/>illa intelliguntur, sicut iam patet, non de volun<lb ed="#Q"/>tate
signi, sicut illi<!--s--> dixerunt.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t6q3t2m1-d1e4260">
<lb ed="#Q"/>4. Ad illud vero quod dixerunt alii quod de
<lb ed="#Q"/>voluntate conditionali esset intelligendum, non de
<lb ed="#Q"/>voluntate absoluta<!--t-->: dicendum quod sic potest
<lb ed="#Q"/>dici, sed conditio non debet talis apponi: <quote>Vult
<lb ed="#Q"/>omnes salvos fieri</quote>, <mentioned>si ipsi volunt</mentioned>, propter par<lb ed="#Q"/>vulos;
sed debet apponi: <quote>Vult omnes salvos fieri</quote>,
<mentioned>quantum in se est</mentioned><!--9-->, vel <mentioned>si sunt digni vel sus<lb ed="#Q"/>ceptibiles
salutis</mentioned>. Quemadmodum <mentioned>illuminat om<lb ed="#Q"/>nem
hominem venientem in hunc mundum</mentioned><!--u-->, quan<lb ed="#Q"/>tum
est de se, qui est illuminabilis vel suscep<lb ed="#Q"/>tibilis
illuminationis, sic vult omnes salvare, quan<lb ed="#Q"/>tum
est<!--v--> in se, qui sunt susceptibiles salutis; sed
<lb ed="#Q"/>parvuli non sunt susceptibiles propter culpam
<lb ed="#Q"/>originalem; quia ergo in illis non servatur con<lb ed="#Q"/>ditio,
ideo non consequuntur effectum salutis.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t6q3t2m1-d1e4293">
<lb ed="#Q"/>5. Et per hoc patet responsio ad illud quod
<lb ed="#Q"/>quaerebatur <mentioned>quae est causa damnationis parvu<lb ed="#Q"/>lorum</mentioned>:
causa enim non est ex parte voluntatis,
<lb ed="#Q"/>sed ex parte corruptionis<!--x--> animae, quae contra<lb ed="#Q"/>hitur
ex massa peccatrice.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t6q3t2m1-d1e4306">
<lb ed="#Q"/>6. Ad illud quod obicitur quod <quote>negare se
<lb ed="#Q"/>ipsum non potest</quote>: sic intelligendum est ut quod
<lb ed="#Q"/>dicit <mentioned>non posse</mentioned> non dicat necessitatem<!--y--> qua
<lb ed="#Q"/>adstringatur suam bonitatem communicare, sed
<lb ed="#Q"/>immutabilitatem suae liberalitatis qua, quantum
<lb ed="#Q"/>in se est<!--z-->, paratus est communicare nisi impe<lb ed="#Q"/>dimentum
ex parte suscipientis invenerit.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t6q3t2m1-d1e4324">
<lb ed="#Q"/>II. Ad illa vero quae quaeruntur circa verba <name>Io<lb ed="#Q"/>annis Damasceni</name>
per ordinem respondendum.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t6q3t2m1-d1e4331">
<pb ed="#Q" n="375"/>
<cb ed="#Q" n="a"/>
<lb ed="#Q"/>1. Ad primum quod obicit quod <mentioned>non debent
<lb ed="#Q"/>esse huiusmodi differentiae voluntatis, antecedens
<lb ed="#Q"/>et consequens</mentioned>: dicendum quod <mentioned>antecedere</mentioned> et
<mentioned>sequi</mentioned> non dicuntur in divina voluntate respectu
<lb ed="#Q"/>prioritatis et posterioritatis in ipsa, sed respectu
<lb ed="#Q"/>prioritatis et posterioritatis in nobis; voluntas
<lb ed="#Q"/>enim antecedens dicitur respectu boni antece<lb ed="#Q"/>denter
collati nobis non ex merito nostro, vo<lb ed="#Q"/>luntas
vero<!--a--> consequens respectu boni quod est<!--b-->
<lb ed="#Q"/>nobis conferendum ex merito nostro.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t6q3t2m1-d1e4357">
<lb ed="#Q"/>2. Ad illud quod quaeritur quare<!--c--> ponit <quote>eo<lb ed="#Q"/>rum
quae sunt in nobis et eorum quae non sunt
<lb ed="#Q"/>in nobis<!--d--></quote> voluntatem antecedentem, <quote>eorum vero
<lb ed="#Q"/>quae non sunt in nobis</quote> voluntatem consequen<lb ed="#Q"/>tem,
respondeo<!--e-->: primo, creatura rationalis exit
<lb ed="#Q"/>in esse ordinabilis ad salutem per usum liberi ar<lb ed="#Q"/>bitrii;
deinde est usus liberi arbitrii; tertio est re<lb ed="#Q"/>muneratio
liberi arbitrii. In nobis autem non est
<lb ed="#Q"/>constitutio nostri arbitrii<!--f-->, sed a Deo est; similiter
<lb ed="#Q"/>remuneratio nostri arbitrii, scilicet gloria, a Deo
<lb ed="#Q"/>est; medium est in nobis, scilicet usus liberi ar<lb ed="#Q"/>bitrii.
Voluntas ergo antecedens est respectu con<lb ed="#Q"/>stitutionis
liberi arbitrii, voluntas consequens<!--g-->
<lb ed="#Q"/>respectu remunerationis liberi arbitrii. Item, usus
<lb ed="#Q"/>liberi arbitrii aut erit bonus aut erit<!--h--> malus; si
<lb ed="#Q"/>bonus: illum respicit divina voluntas; si malus:
<lb ed="#Q"/>illum non respicit divina voluntas, quia illius non
<lb ed="#Q"/>est causa; voluntas ergo antecedens est respectu
<lb ed="#Q"/>boni usus. Voluntas ergo Dei, secundum quod est
<lb ed="#Q"/>causa <quote>eorum quae non sunt in nobis</quote>, dupli<lb ed="#Q"/>citer
dicitur: antecedens et consequens; secun<lb ed="#Q"/>dum
quod est <quote>eorum quae sunt in nobis</quote>, so<lb ed="#Q"/>lum
uno modo<!--i-->, scilicet antecedens.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t6q3t2m1-d1e4410">
<lb ed="#Q"/>3. Ad illud quod obicitur <mentioned>quare non dicitur
<lb ed="#Q"/>utraque antecedens</mentioned>, iam apparet responsio, quo<lb ed="#Q"/>niam
antecedens dicitur ratione boni conditionis
<lb ed="#Q"/>quod praecedit, et etiam perfectionis voluntatis
<lb ed="#Q"/>ad merendum; consequens vero ratione retribu<lb ed="#Q"/>tionis,
quae<!--k--> consequitur conditionem et meritum.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t6q3t2m1-d1e4426">
<lb ed="#Q"/>4. Ad illud quod obicitur quod <mentioned>voluntas se<lb ed="#Q"/>quens
debeat dici</mentioned> <quote>eorum quae sunt in nobis</quote>,
<lb ed="#Q"/><mentioned>propter hoc quia</mentioned> <quote>est concessio ex nostra causa</quote>:
<lb ed="#Q"/>dicendum quod <quote>concessio ex nostra causa</quote>
<cb ed="#Q" n="b"/>
<lb ed="#Q"/>dicitur voluntas consequens, quae respicit retribu<lb ed="#Q"/>tionem
et praemium, non quia simus causa illius,
<lb ed="#Q"/>sed solum in hoc notatur ordo, ut dicatur voluntas
<lb ed="#Q"/>sequens, quae est respectu boni sequentis<!--l--> meritum
<lb ed="#Q"/>nostrum; quamvis autem nos simus nostri meriti
<lb ed="#Q"/>causa, non tamen gloriae quae consequitur ad me<lb ed="#Q"/>ritum
nostrum; nostram ergo causam ibi dicit no<lb ed="#Q"/>strum
meritum. — Ideo<!--m--> nota quod voluntas ante<lb ed="#Q"/>cedens
dicitur respectu boni quod antecedit nostrum
<lb ed="#Q"/>meritum. Antecedit autem nostrum meritum<!--n--> bo<lb ed="#Q"/>num
duplex: unum, quod non est in nobis, scilicet
<lb ed="#Q"/>constitutio nostri<!--o--> liberi arbitrii; aliud<!--p--> quod est
<lb ed="#Q"/>ex nobis, scilicet consensus liberi arbitrii ad gra<lb ed="#Q"/>tiam.
Ideo ergo dicitur voluntas antecedens re<lb ed="#Q"/>spectu
<quote>eorum quae sunt in nobis</quote> et respectu
<quote>eorum quae non sunt in nobis</quote>; voluntas vero
<lb ed="#Q"/>consequens dicitur respectu boni quod consequitur
<lb ed="#Q"/>nostrum meritum, quod est bonum retributionis,
<lb ed="#Q"/>et ideo dicitur <quote>eorum quae non sunt in nobis</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t6q3t2m1-d1e4478">
<lb ed="#Q"/>5. Ad illud quod obicit quod <mentioned>in nobis est
<lb ed="#Q"/>bene facere et male, et ita salvari et damnari</mentioned>,
<lb ed="#Q"/>respondeo: in nobis est salvari ut in causa me<lb ed="#Q"/>ritoria
vel disponente, non ut in causa agente
<lb ed="#Q"/>vel efficiente; unde non valet argumentatio: <mentioned>si
<lb ed="#Q"/>nos sumus causa primi, quod nos simus causa
<lb ed="#Q"/>secundi</mentioned>, quia quamvis ordinemur ad nostrum
<lb ed="#Q"/>meritum sicut causa efficiens, meritum tamen no<lb ed="#Q"/>strum
non ordinatur ad praemium<!--q--> ut causa ef<lb ed="#Q"/>ficiens,
sed ut aliquid ad suam causam finalem,
<lb ed="#Q"/>hoc est in ratione disponentis vel meritorii; sed
<lb ed="#Q"/>ipsum praemium est finis meriti nostri.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t6q3t2m1-d1e4507">
<lb ed="#Q"/>6. Ad ultimum dicendum quod voluntas Dei,
<lb ed="#Q"/>secundum quod dicitur malorum, non dicitur vo<lb ed="#Q"/>luntas
beneplaciti, sed solum signi; mala enim
<lb ed="#Q"/>non fiunt voluntate beneplaciti Dei, sed voluntate
<lb ed="#Q"/>signi, quae dicitur permissio; et ideo non fiunt
<lb ed="#Q"/>nec voluntate antecedente nec voluntate conse<lb ed="#Q"/>quente,
quia hae nominant voluntatem beneplaciti.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p1i1t6q3t2m1-d1e4525">
<lb ed="#Q"/>Multa<!--r--> alia quaerenda sunt de voluntate bene<lb ed="#Q"/>placiti
secundum comparationem ad reprobationem,
<lb ed="#Q"/>excaecationem, obdurationem, quae competentius
<lb ed="#Q"/>in Quaestione de reprobatione determinata sunt<!--1-->.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>