-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 2
/
ahsh-l1p2i1t1q1c1.xml
272 lines (271 loc) · 16.5 KB
/
ahsh-l1p2i1t1q1c1.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>I, P. 2, Inq. 1, Tract. 1, Q. 1, C. 1</title>
<author ref="#AlexanderOfHales">Alexander of Hales</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<date when="2017-04-14">April 14, 2017</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority><ref target="https://www.earlyfranciscans.com">ERC Project 714427: Authority and Innovation in Early Franciscan Thought</ref></authority>
<availability status="free">
<p>Published under a
<ref target="http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/">Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivs 3.0 License</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Q" n="quaracchi1924">Quaracchi 1924</witness>
<witness xml:id="V" n="vatlat701">Vat lat 701</witness>
<witness xml:id="B" n="borghlat359">Borgh. lat 359</witness>
<witness xml:id="U" n="urblat123">Urb lat 123</witness>
<witness xml:id="Pa" n="bnf15331">BnF 15331</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2017-04-14" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#Q" n="492"/><cb ed="#Q" n="a"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="ahsh-l1p2i1t1q1c1">
<head xml:id="ahsh-l1p2i1t1q1c1-Hd1e118">I, P. 2, Inq. 1, Tract. 1, Q. 1, C. 1</head>
<head xml:id="ahsh-l1p2i1t1q1c1-Hd1e121" type="question-title">UTRUM DEUS SIT NOMINABILIS<!--1-->.</head>
<p xml:id="ahsh-l1p2i1t1q1c1-d1e171">
<lb ed="#Q"/>Ad primum obiciunt sic: 1. <name>Dionysius</name>, <title>De
<lb ed="#Q"/>divinis nominibus</title><!--2-->: <quote>In Deo omnium cogni<lb ed="#Q"/>tionum<!--e-->
fines superarcanae vitae substituti<!--f--> sunt,
<lb ed="#Q"/>quem neque dicere neque intelligere possibile
<lb ed="#Q"/>est</quote>. Non est igitur dicibilis; ergo nec nominabilis.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p2i1t1q1c1-d1e184">
<lb ed="#Q"/>2. Item, omne nomen datum est a forma ali<lb ed="#Q"/>qua
quae potest accipi per intellectum<!--3-->; sed<!--g-->
<lb ed="#Q"/>dicit <name ref="#Augustine">Augustinus</name><!--4--> quod Deus, qui omnem
<lb ed="#Q"/>formam subterfugit, intellectui<!--h--> pervius<!--i--> esse
<lb ed="#Q"/>non potest; cum ergo subterfugiat omnem for<lb ed="#Q"/>mam,
ergo non potest ei dari nomen a forma ;
<lb ed="#Q"/>ergo non est nominabilis.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p2i1t1q1c1-d1e202">
<lb ed="#Q"/>3. Item, <name ref="#Aristotle">Philosophus</name>, in libro <title>De causis</title><!--5-->:
<quote>Prima causa superior est<!--k--> omni narratione ne<lb ed="#Q"/>que
eius est loquela; deficiunt enim linguae ad
<lb ed="#Q"/>narrationem ipsius</quote>. Ergo non est nominabilis.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p2i1t1q1c1-d1e211">
<lb ed="#Q"/>4. Item, nihil potest nominari quod non potest
<lb ed="#Q"/>significari; sed nihil potest significare intellectus
<lb ed="#Q"/>nisi possit habere signum illius vel facere; si<lb ed="#Q"/>gnum
autem habere alicuius vel facere non po<lb ed="#Q"/>test
nisi possit illud apud se configurare; nullum
<lb ed="#Q"/>autem infinitum potest configurare, cum ipse sit<!--l-->
<lb ed="#Q"/>intellectu finitus; cum ergo Deus sit infinitus,
<lb ed="#Q"/>non potest intellectus eum<!--m--> configurare; ergo
<lb ed="#Q"/>nec nominare.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p2i1t1q1c1-d1e234">
<lb ed="#Q"/>5. Item, non est nominabilis per nomen, quia
<lb ed="#Q"/>nomen significat substantiam cum qualitate<!--6--> et
<cb ed="#Q" n="b"/>
<lb ed="#Q"/>ita compositum; in Deo autem nulla est<!--n--> compo<lb ed="#Q"/>sitio.
Item, nec per pronomen<!--o-->, quia quamvis<!--p-->
<lb ed="#Q"/>pronomen significet substantiam meram, tamen
<lb ed="#Q"/>significat ut demonstrabilem: unde si cadat a de<lb ed="#Q"/>monstratione
vel relatione<!--7-->, cassum est et va<lb ed="#Q"/>num<!--q-->;
Dei autem substantia non est demonstra<lb ed="#Q"/>bilis,
quia non est sensibilis. Item, nec per ver<lb ed="#Q"/>bum
nec per<!--r--> participium, quia significant cum
<lb ed="#Q"/>tempore<!--8-->; divinum autem esse omnino abstractum
<lb ed="#Q"/>est a tempore. Non videtur ergo posse designari
<lb ed="#Q"/>nomine vel pronomine, verbo vel participio.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p2i1t1q1c1-d1e267">
<lb ed="#Q"/>Contra: a. Omne quod est intellectus cogno<lb ed="#Q"/>scibile,
in quantum huiusmodi est nominabile;
<lb ed="#Q"/>cum ergo divinum esse sit cognoscibile intellectu,
— unde <name>Ioannes Damascenus</name><!--9-->: <quote>Cognitio
<lb ed="#Q"/>existendi Deum naturaliter omnibus inserta est</quote>,
<lb ed="#Q"/>et <title>Rom.</title> 1, 20: <quote>Invisibilia Dei per ea quae facta
<lb ed="#Q"/>sunt intellecta, conspiciuntur, sempiterna quoque
<lb ed="#Q"/>virtus eius et divinitas</quote> — ergo divinum esse est
<lb ed="#Q"/>nominabile et sempiterna virtus eius et deitas<!--t-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p2i1t1q1c1-d1e287">
<lb ed="#Q"/>b. Item, in Scripturis nominatur Deus multis
<lb ed="#Q"/>nominibus, <title>Exod.</title> 3, 14: <quote>Qui est misit me ad vos</quote>;
<lb ed="#Q"/>et iterum in 6, 2: <quote>Nomen meum Adonai non in<lb ed="#Q"/>dicavi
eis</quote>, et huiusmodi<!--u-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p2i1t1q1c1-d1e298">
<lb ed="#Q"/>Respondeo, secundum <name>Ioannem Damasce<lb ed="#Q"/>num</name>
2 cap. 1 libri<!--10-->: <quote>Oportet scire quod neque
<lb ed="#Q"/>omnia, quae sunt theologicae<!--v--> dispensationis, sunt
<pb ed="#Q" n="493"/>
<cb ed="#Q" n="a"/>
<lb ed="#Q"/>effabilia neque omnia ineffabilia neque omnia
<lb ed="#Q"/>sunt incognoscibilia neque omnia sunt cogno<lb ed="#Q"/>scibilia<!--a-->;
aliud autem est cognoscibile<!--b-->, aliud
<lb ed="#Q"/>effabile, quemadmodum aliud est loqui, aliud<!--c-->
<lb ed="#Q"/>cognoscere. Multa igitur<!--d--> eorum quae obtuse
<lb ed="#Q"/>de Deo intelliguntur non integre enuntiari<!--e--> pos<lb ed="#Q"/>sunt,
sed ea<!--f-->, quae super nos sunt, cogimur in
<lb ed="#Q"/>iis, quae secundum nos sunt, dicere, sicut de Deo
<lb ed="#Q"/>dicimus somnum et iram, manus et pedes et si<lb ed="#Q"/>milia</quote>.
— Item, ibidem, <name>Damascenus</name>: <quote>Quo<lb ed="#Q"/>niam
quidem [est] Deus sine principio et sine fine<!--g-->,
<lb ed="#Q"/>aeternus, increatus, immutabilis et huiusmodi, bo<lb ed="#Q"/>nus,
iustus, omnipotens, omnium creaturarum
<lb ed="#Q"/>conditor, omnitenens, omnicernens, omnium pro<lb ed="#Q"/>visor,
potestativus iudex, cognoscimus et con<lb ed="#Q"/>fitemur;
quid autem est Dei substantia vel qua<lb ed="#Q"/>liter
Deus de Deo genitus est vel procedit<!--h--> vel
<lb ed="#Q"/>qualiter <quote>se ipsum exinanivit</quote><!--1--> unigenitus Dei Filius
<lb ed="#Q"/>et qualiter homo factus est, et ignoramus et di<lb ed="#Q"/>cere
non possumus. Non possibile igitur est quid
<lb ed="#Q"/>praeter ea, quae a divinis Eloquiis Novi et Ve<lb ed="#Q"/>teris
Testamenti enarrata sunt, de Deo dicere
<lb ed="#Q"/>vel universaliter intelligere</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p2i1t1q1c1-d1e361">
<lb ed="#Q"/>Nota igitur ad solutionem praesentis quaestionis
<lb ed="#Q"/>ex hac sententia Damasceni quod quaedam
<lb ed="#Q"/>sunt quae de Deo accipiuntur per naturalem ra<lb ed="#Q"/>tionem,
ut quoniam aeternus, sine principio, sine
<lb ed="#Q"/>fine, quoniam omnium creator et huiusmodi: et
<lb ed="#Q"/>quantum ad hoc est nominabilis<!--i--> Deus <quote>per ea
<lb ed="#Q"/>quae facta sunt</quote><!--2--> quemadmodum et cognoscibilis.
<lb ed="#Q"/>Quaedam vero sunt quae accipimus de Deo per
<lb ed="#Q"/>solam fidem, non per rationem, nisi lumine fidei
<lb ed="#Q"/>adiutam<!--k-->, ut scilicet quid<!--l--> Dei substantia, qua<lb ed="#Q"/>liter
Deus ex Deo genitus, qualiter humanatus:
<lb ed="#Q"/>et quantum ad hoc non est a nobis nominabilis,
<lb ed="#Q"/>sed se ipso nominatur in Eloquiis divinitus traditis.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p2i1t1q1c1-d1e392">
<lb ed="#Q"/>Item, nota distinctionem aliam ex praecedenti<lb ed="#Q"/>bus
verbis, quia est nominare Deum ex iis quae
<lb ed="#Q"/>sunt secundum ipsum: et hoc modo innomina<lb ed="#Q"/>bilis
est nobis, quia ea quae sunt secundum ip<lb ed="#Q"/>sum,
in quantum huiusmodi, sunt infinita, incom<lb ed="#Q"/>prehensibilia<!--m-->;
et hoc modo intelliguntur prae<lb ed="#Q"/>dictae
auctoritates et procedunt rationes quibus
<lb ed="#Q"/>ostenditur Deus<!--n--> innominabilis. Aut est nominare
<lb ed="#Q"/>Deum ex iis quae sunt secundum nos, et hoc
<lb ed="#Q"/>modo est a nobis nominabilis, secundum quod
<lb ed="#Q"/>dicitur <title>Rom.</title> 1, 20, et<!--o--> hoc tribus modis, secun<lb ed="#Q"/>dum
<name>Ioannem Damascenum</name><!--3-->: <quote>imaginibus,
<cb ed="#Q" n="b"/>
<lb ed="#Q"/>formis et notis</quote>. <quote>Notis</quote> nominatur Deus priva<lb ed="#Q"/>tionibus<!--a-->,
cum dicitur<!--b--> immensus Deus, infinitus,
<lb ed="#Q"/>incircumscriptibilis; <quote>imaginibus</quote>, cum nominatur
<lb ed="#Q"/>dispositionibus spiritualium creaturarum, ut cum
<lb ed="#Q"/>dicitur spiritus<!--c-->, sapiens, intelligens; <quote>formis</quote>,
<lb ed="#Q"/>cum nominatur similitudinibus corporalium crea<lb ed="#Q"/>turarum,
ut cum dicitur leo, ignis et huiusmodi.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p2i1t1q1c1-d1e439">
<lb ed="#Q"/>Ad. obiecta omnia<!--d--> patet responsio. 1. Nam
<lb ed="#Q"/>Deus sive divinum esse, secundum quod consi<lb ed="#Q"/>deratur
in se et secundum se, secundum hoc in<lb ed="#Q"/>nominabilis
est<!--e--> nobis, sed ipse se ipsum no<lb ed="#Q"/>minat
in<!--f--> Eloquiis divinis; secundum vero quod
<lb ed="#Q"/>consideratur in suo effectu, quod est creatura,
<lb ed="#Q"/>secundum hoc nominabilis est<!--g--> eo modo quo
<lb ed="#Q"/>dictum est.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p2i1t1q1c1-d1e459">
<lb ed="#Q"/>2. Ad illud ergo<!--h--> quod obicitur quod <mentioned>Deus
<lb ed="#Q"/>qui omnem formam subterfugit</mentioned> etc. dicendum<!--i-->:
<lb ed="#Q"/>Deus dicitur subterfugere omnem<!--k--> formam, non
<lb ed="#Q"/>quia non sit forma, cum illi conveniat esse for<lb ed="#Q"/>mae
nobilissimum<!--4-->, sed non cadit sub disposi<lb ed="#Q"/>tione
formae determinatae, sicut ponebant aliqui
<lb ed="#Q"/>haeretici<!--5-->, licet non sit intellectui pervius, quod
<lb ed="#Q"/>sonat in plenam eius cognitionem: pervium enim
<lb ed="#Q"/>dicitur per cuius profunditatem transit visus<!--l-->; ni<lb ed="#Q"/>hilominus
est eidem quodam modo cognoscibilis.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p2i1t1q1c1-d1e483">
<lb ed="#Q"/>3. Ad aliud quod<!--m--> obicitur quod <mentioned>Deus est
<lb ed="#Q"/>superior omni narratione</mentioned>: dicendum<!--n-->, secundum
<lb ed="#Q"/><name>Damascenum</name><!--o-->, 2 cap. I libri<!--6-->: <quote>Aliud est
<lb ed="#Q"/>cognoscibile, aliud effabile</quote>; unde quod dicit
<lb ed="#Q"/><name>Philosophus</name> quod <quote>deficiunt linguae ad eius
<lb ed="#Q"/>narrationem</quote>, intelligendum est prout narratio
<lb ed="#Q"/>dicit plenam et integram esse ipsius notifica<lb ed="#Q"/>tionem.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p2i1t1q1c1-d1e503">
<lb ed="#Q"/>4. Ad aliud<!--p--> quod obicitur quod <mentioned>intellectus
<lb ed="#Q"/>non potest apud se configurare Deum</mentioned><!--q--> etc.: di<lb ed="#Q"/>cendum
quod<!--r-->, licet intellectus non possit apud
<lb ed="#Q"/>se configurare Deum secundum infinitatem sui,
<lb ed="#Q"/>potest tamen secundum aliquam sui proprietatem
<lb ed="#Q"/>a qua potest nominari.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p2i1t1q1c1-d1e519">
<lb ed="#Q"/>5. Ad illud<!--s--> quod obicitur quod<!--t--> non est
<mentioned>nominabilis<!--u--> per nomen</mentioned> etc.: dicendum quod<!--v-->,
<lb ed="#Q"/>licet nomen significet substantiam cum qualitate,
<lb ed="#Q"/>nihilominus contingit simplex nomine significari.
<lb ed="#Q"/>Non enim substantia et qualitas, cum dicitur
<lb ed="#Q"/><mentioned>nomen significat substantiam</mentioned> etc., distinguuntur
<lb ed="#Q"/>sicut in praedicamentis, sed substantia dicitur
<lb ed="#Q"/>ipsum significatum nominis, qualitas illud idem in
<lb ed="#Q"/>quantum capabile est ab intellectu. — Praeterea,
<pb ed="#Q" n="494"/>
<cb ed="#Q" n="a"/>
licet Deus non sit ad sensum demonstrabilis se<lb ed="#Q"/>cundum
suam substantiam, est<!--a--> tamen demon<lb ed="#Q"/>strabilis
ad intellectum, saltem secundum aliquam
<lb ed="#Q"/>sui proprietatem, <title>Exod.</title><!--b--> 15, 2: <quote>Iste Deus meus
<lb ed="#Q"/>et glorificabo eum</quote>. — Praeterea, licet verbum et
<lb ed="#Q"/>participium significent cum tempore, nihilominus
<lb ed="#Q"/>tamen<!--c--> Deus quodam modo<!--d--> notificabilis est, non
<lb ed="#Q"/>quia ipse cadit sub tempore, sed quia iuxta pos<lb ed="#Q"/>sibilitatem
intellectus nostri, qui intelligit cum
<lb ed="#Q"/>continuo et tempore, intelligimus et significamus.
<lb ed="#Q"/>Unde et hoc verbum <mentioned>est</mentioned>, dictum de Deo, non
<cb ed="#Q" n="b"/>
<lb ed="#Q"/>significat cum motu et tempore. Unde <name>Augu<lb ed="#Q"/>stinus</name>,
<title>Super Ioannem</title> 1, 3<!--1-->: <quote>In principio erat
<lb ed="#Q"/>Verbum</quote>: <mentioned>Sum</mentioned>, verbum substantivum, duplicem
<lb ed="#Q"/>habet significationem: aliquando enim temporales
<lb ed="#Q"/>motus secundum analogiam aliorum verborum
<lb ed="#Q"/>declarat; aliquando substantiam uniuscuiusque
<lb ed="#Q"/>rei, de qua praedicatur, sine ullo temporali motu
<lb ed="#Q"/>designat, ideo et substantivum vocatur; tale est
<lb ed="#Q"/>quod dicitur: <quote>In principio erat Verbum</quote>, quasi: in
<lb ed="#Q"/>Patre subsistit Filius ; non enim pro tempore, sed
<lb ed="#Q"/>pro substantia ponitur <mentioned>erat</mentioned><!--e-->.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>