-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 2
/
ahsh-l1p2i2t2s1q3c3.xml
348 lines (347 loc) · 22.1 KB
/
ahsh-l1p2i2t2s1q3c3.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>I, P. 2, Inq. 2, Tract. 2, S. 1, Q. 3, C. 3</title>
<author ref="#AlexanderOfHales">Alexander of Hales</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<date when="2017-04-30">April 30, 2017</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority><ref target="https://www.earlyfranciscans.com">ERC Project 714427: Authority and Innovation in Early Franciscan Thought</ref></authority>
<availability status="free">
<p>Published under a
<ref target="http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/">Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivs 3.0 License</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Q" n="quaracchi1924">Quaracchi 1924</witness>
<witness xml:id="V" n="vatlat701">Vat lat 701</witness>
<witness xml:id="B" n="borghlat359">Borgh. lat 359</witness>
<witness xml:id="U" n="urblat123">Urb lat 123</witness>
<witness xml:id="Pa" n="bnf15331">BnF 15331</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2017-04-30" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#Q" n="630"/><cb ed="#Q" n="a"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="ahsh-l1p2i2t2s1q3c3">
<head xml:id="ahsh-l1p2i2t2s1q3c3-Hd1e3741">I, P. 2, Inq. 2, Tract. 2, S. 1, Q. 3, C. 3</head>
<head xml:id="ahsh-l1p2i2t2s1q3c3-Hd1e3744">DE NOMINIBUS EXCLUSIVIS.</head>
<p xml:id="ahsh-l1p2i2t2s1q3c3-d1e3747">
<lb ed="#Q"/>Consequenter quaerendum est<!--k--> de nominibus
<lb ed="#Q"/>exclusivis. Quaeritur ergo:
<lb ed="#Q"/>Primo<!--l-->, de intentione huius nominis <mentioned>solus</mentioned>
<lb ed="#Q"/>secundum quod adiungitur nomini personali;
<cb ed="#Q" n="b"/>
<lb ed="#Q"/>secundo, secundum quod adiungitur nomini
<lb ed="#Q"/>essentiali;
<lb ed="#Q"/>tertio, quaeritur qualiter intelligitur illud<!--5-->:
<lb ed="#Q"/><quote>Nemo novit Patrem nisi Filius</quote><!--m-->.
</p>
<div xml:id="ahsh-l1p2i2t2s1q3c3-Dd1e3767" type="articulus">
<head xml:id="ahsh-l1p2i2t2s1q3c3-Hd1e3769">ARTICULUS I.</head>
<head xml:id="ahsh-l1p2i2t2s1q3c3-Hd1e3772" type="question-title">De intentione nominis <mentioned>solus</mentioned> adiuncti nomini personali.</head>
<p xml:id="ahsh-l1p2i2t2s1q3c3-d1e3775">
<lb ed="#Q"/>Ad primum quaeritur I. qualiter possit dici <mentioned>so<lb ed="#Q"/>lus
Pater</mentioned>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p2i2t2s1q3c3-d1e3782">
<lb ed="#Q"/>Respondeo: Si <mentioned>solus</mentioned> excludit consortium a
<lb ed="#Q"/>paternitate, verum est; si dicat exclusionem con<lb ed="#Q"/>sortii<!--a-->
simpliciter, falsum est; est enim sensus:
<lb ed="#Q"/><mentioned>Pater est solitarius</mentioned>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p2i2t2s1q3c3-d1e3791">
<lb ed="#Q"/>II. Item, quaeritur de hac <mentioned>solus Pater est
<lb ed="#Q"/>Deus</mentioned> an sit concedenda.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p2i2t2s1q3c3-d1e3799">
<lb ed="#Q"/>Ad quod obicitur sic<!--b-->: a. <name ref="#Augustine">Augustinus</name>, VI
<lb ed="#Q"/><title>De Trinitate</title><!--1-->: <quote>Quoniam ostendimus quomodo
<lb ed="#Q"/>possit dici <mentioned>solus Pater</mentioned> vel <mentioned>solus Filius</mentioned>, con<lb ed="#Q"/>sideranda,
est illa sententia<!--c--> <mentioned>non esse solum
<lb ed="#Q"/>Patrem Deum verum solum, sed Patrem et Fi<lb ed="#Q"/>lium
et Spiritum Sanctum</mentioned></quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p2i2t2s1q3c3-d1e3815">
<lb ed="#Q"/>Contra: 1. In Hymno angelorum<!--2--> dicitur de
<lb ed="#Q"/>Filio: <quote>Tu solus Altissimus</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p2i2t2s1q3c3-d1e3822">
<lb ed="#Q"/>2. Item, <name>Augustinus</name>, VI <title>De Trinitate</title><!--3-->: <quote>Etsi
<lb ed="#Q"/>de solo Patre praedicta<!--d--> dicerentur, non inde ex<lb ed="#Q"/>cluderetur
Filius vel Spiritus Sanctus, quia et ii
<cb ed="#Q" n="b"/>
<lb ed="#Q"/>tres unum sunt</quote>; sicut in Apoc.<!--4--> legitur quod
<lb ed="#Q"/><quote>habet nomen scriptum, quod nemo scit nisi<!--e--> ipse</quote>,
<lb ed="#Q"/>non tamen inde separatur Pater vel Spiritus
<lb ed="#Q"/>Sanctus; et cum dicitur<!--5-->: <quote>Nemo novit Patrem
<lb ed="#Q"/>nisi Filius</quote>, non inde separatur Pater vel Spiritus
<lb ed="#Q"/>Sanctus, quia inseparabiles sunt.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p2i2t2s1q3c3-d1e3846">
<lb ed="#Q"/>Respondeo<!--f-->: 1. Dicendum quod si fiat exclusio
<lb ed="#Q"/>ratione essentiae, prima est vera; si ratione per<lb ed="#Q"/>sonalis
proprietatis, falsa.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p2i2t2s1q3c3-d1e3855">
<lb ed="#Q"/>2. Ad secundum dicendum quod<!--6--> <quote>aliquando
<lb ed="#Q"/>nominatur Pater et Filius et tacetur Spiritus Sanc<lb ed="#Q"/>tus,
sicut Veritas ad Patrem loquens, ait<!--g7-->: <quote>Ut
<lb ed="#Q"/>cognoscant te solum Deum, et quem misisti, Ie<lb ed="#Q"/>sum
Christum</quote>, esse unum verum<!--h--> Deum. <quote>Cur
<lb ed="#Q"/>ergo</quote>, inquit <name ref="#Augustine">Augustinus</name><!--8-->, <quote>tacuit de Spi<lb ed="#Q"/>ritu
Sancto? quia consequens est ut ubicumque
<lb ed="#Q"/>nominatur unus, sicut Pater et Filius, tanta pace
<lb ed="#Q"/>uni adhaerens intelligatur etiam<!--i--> ipsa pax, quam<lb ed="#Q"/>vis
non commemoretur</quote>. Uno ergo nominato
<lb ed="#Q"/>etiam reliqui intelliguntur; quod in pluribus Scrip<lb ed="#Q"/>turae
locis occurrit</quote>.
</p>
</div>
<div xml:id="ahsh-l1p2i2t2s1q3c3-Dd1e3885" type="articulus">
<head xml:id="ahsh-l1p2i2t2s1q3c3-Hd1e3887">ARTICULUS II</head>
<head xml:id="ahsh-l1p2i2t2s1q3c3-Hd1e3890" type="question-title">De intentione nominis <mentioned>solus</mentioned> adiuncti nomini essentiali.</head>
<p xml:id="ahsh-l1p2i2t2s1q3c3-d1e3893">
<lb ed="#Q"/>Deinde quaeritur I. utrum haec sit concedenda
<lb ed="#Q"/><mentioned>Pater est solus Deus</mentioned>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p2i2t2s1q3c3-d1e3898">
<lb ed="#Q"/>Ad quod sic: a. <name>Augustinus</name>, <title>Contra Maxi<lb ed="#Q"/>minum</title><!--9-->:
<quote>[Trinitas] intelligitur, cum <name ref="#Paul">Apostolus</name>
<lb ed="#Q"/>dicit<!--10-->: <quote>Beatus<!--k--> et solus potens</quote>, et ibi<!--11-->: <quote>Soli sa<lb ed="#Q"/>pienti
Deo</quote>, et ibi<!--12-->: <quote>Invisibili soli Deo</quote>. Non enim
<lb ed="#Q"/>de<!--l--> solo Patre haec accipienda sunt, ut contende<lb ed="#Q"/>bant<!--m-->
<name>Maximinus</name> et alii haeretici, sed de Trini<lb ed="#Q"/>tate;
sicut et illud<!--13-->: <quote>Solus habet immortalitatem</quote></quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p2i2t2s1q3c3-d1e3916">
<lb ed="#Q"/>b. Item, <name ref="#Augustine">Augustinus</name>, in eodem<!--14-->: <quote>Cum
<lb ed="#Q"/>unus<!--n--> Deus sit Trinitas, haec nobis sit solutio
<lb ed="#Q"/>quaestionis ut intelligamus solum Deum sapientem,
<cb ed="#Q" n="b"/>
<lb ed="#Q"/>solum potentem Patrem<!--o--> et Filium et Spiritum
<lb ed="#Q"/>Sanctum, qui unus et solus Deus est</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p2i2t2s1q3c3-d1e3933">
<lb ed="#Q"/>Sed contra: 1. Pater est Deus et non est aliud
<lb ed="#Q"/>quam Deus; ergo est solus Deus<!--p-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p2i2t2s1q3c3-d1e3940">
<lb ed="#Q"/>Respondeo: 1. Distinguendum est, quia si fiat
<lb ed="#Q"/>exclusio a<!--q--> parte suppositi, falsa est, et est sen<lb ed="#Q"/>sus:
<mentioned>Pater est solus Deus</mentioned>, id est Pater est
<lb ed="#Q"/>Deus et non alius a Patre. Si a parte appositi<!--r-->,
<lb ed="#Q"/>vera est, et est sensus: <mentioned>Pater est solus Deus et
<lb ed="#Q"/>non alius Deus</mentioned>. — Sed potest aliter dici quod
<lb ed="#Q"/>cum ista negatur <mentioned>Pater est solus Deus</mentioned>, quod
<lb ed="#Q"/>haec dictio <mentioned>solus</mentioned> sit a<!--s--> parte praedicati et non
<lb ed="#Q"/>excludat aliud praedicatum ab eadem persona,
<pb ed="#Q" n="632"/>
<cb ed="#Q" n="a"/>
<lb ed="#Q"/>sed potius idem praedicatum removetur ab aliis
<lb ed="#Q"/>personis, sicut cum dicitur <mentioned>iste comedit solus</mentioned>,
<lb ed="#Q"/><mentioned>solus</mentioned><!--a--> non removet aliud praedicatum ab eo<lb ed="#Q"/>dem<!--b-->
subiecto, sed potius idem praedicatum<!--c--> ab
<lb ed="#Q"/>aliis subiectis, et sic est falsa. — Adhuc aliter
<lb ed="#Q"/>potest dici quod haec dictio <mentioned>solus</mentioned>, adiuncta ter<lb ed="#Q"/>mino
essentiali praedicando,.non notat<!--d--> remotio<lb ed="#Q"/>nem
alterius rei essentialis ab eodem subiecto,
<lb ed="#Q"/>quoniam ista remotio habetur virtute praedicati
<lb ed="#Q"/>ipsius. Sequitur enim: <mentioned>homo est animal, ergo
<lb ed="#Q"/>non est lapis</mentioned>; unde ad hoc frustra adderetur
<lb ed="#Q"/>dictio exclusiva; unde cum dicitur <mentioned>homo est so<lb ed="#Q"/>lum
animal</mentioned>, non est sensus: <mentioned>homo est animal
<lb ed="#Q"/>et non est alia res quam animal</mentioned>; quid enim
<lb ed="#Q"/>notatur per hunc terminum <mentioned>solum</mentioned> nisi remotio
<lb ed="#Q"/>praedicati ab aliis substantiis? Vel haec dictio
<lb ed="#Q"/><mentioned>solum</mentioned> terminatur totaliter in praedicato, et erit
<lb ed="#Q"/>sensus: <mentioned>homo est animal solum</mentioned>, id est homo est
<lb ed="#Q"/>animal quod est solum, et ita per hanc dictio<lb ed="#Q"/>nem
<mentioned>solum</mentioned> notabitur privatio communitatis. Sic
<lb ed="#Q"/>cum dicitur <mentioned>Pater est solus Deus</mentioned>, notabitur re<lb ed="#Q"/>motio
praedicati ab aliis personis vel solitudo sive
<lb ed="#Q"/>privatio communitatis circa Deum, et ideo falsa
<lb ed="#Q"/>est, quoniam dicit <name>Hilarius</name>, in libro <title>De Tri<lb ed="#Q"/>nitate</title><!--1-->:
<quote>Neque diversus neque solitarius nobis
<lb ed="#Q"/>confitendus est Deus</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p2i2t2s1q3c3-d1e4018">
<lb ed="#Q"/>II. Item, quaeritur an<!--e--> haec sit concedenda
<lb ed="#Q"/><mentioned>Trinitas est solus Deus</mentioned>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p2i2t2s1q3c3-d1e4023">
<lb ed="#Q"/>Ad quod sic: 1. <name ref="#Augustine">Augustinus</name>, VI <title>De Trini<lb ed="#Q"/>tate</title><!--2-->:
<quote xml:id="ahsh-l1p2i2t2s1q3c3-Qd1e4029">Si quis interroget Pater solus utrum sit
<lb ed="#Q"/>Deus, quomodo respondebimus non esse? nisi
<lb ed="#Q"/>forte ita dicamus: esse quidem Patrem Deum,
<lb ed="#Q"/>sed non esse solum Deum, esse autem solum
<lb ed="#Q"/>Deum dicamus Patrem et Filium et Spiritum Sanc<lb ed="#Q"/>tum</quote>;
sed secundum ea quae dicta sunt videtur
<lb ed="#Q"/>quod non sint concedenda.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p2i2t2s1q3c3-d1e4045">
<lb ed="#Q"/>2. Item, <name>Hilarius</name>, in IX <title>De Trinitate</title><!--3-->: <quote>Chri<lb ed="#Q"/>stum
Deum verum nescis in fide solius veri Dei
<lb ed="#Q"/>ad vitae aeternitatem confitendum. Sed Ecclesiae
<lb ed="#Q"/>fides verum Deum Patrem confessa confitetur et
<lb ed="#Q"/>Christum, neque Christum verum Deum confi<lb ed="#Q"/>tendo
non solum verum Deum Patrem confitetur,
<lb ed="#Q"/>neque rursum verum Deum Patrem confessa non
<lb ed="#Q"/>confitetur etiam<!--f--> Christum: per id enim Christum
<lb ed="#Q"/>verum Deum confessa est per quod solum ve<lb ed="#Q"/>rum
Deum confessa sit Patrem, ita quod solus
<lb ed="#Q"/>Pater Deus verus est, Deum verum esse confir<lb ed="#Q"/>mat
et Christum. Non enim Unigenito Deo natu<lb ed="#Q"/>rae
demutationem<!--g--> naturalis nativitas<!--h--> intulit,
<cb ed="#Q" n="b"/>
<lb ed="#Q"/>nec qui ex subsistente Deo<!--i--> secundum divinae
<lb ed="#Q"/>generationis naturam Deus subsistit, ab illo, qui
<lb ed="#Q"/>solus Deus est, separabilis est veritate naturae:
<lb ed="#Q"/>tenuit enim natura veritatis suae ordinem, ut na<lb ed="#Q"/>tivitatis<!--k-->
veritatem veritas naturalis inveheret<!--l--> nec
<lb ed="#Q"/>alterius esse generis Deum Deus unus inferret.
<lb ed="#Q"/>Atque ita sacramentum Dei non in solitudine nec
<lb ed="#Q"/>in diversitate consistit, cum nec alter Deus de<lb ed="#Q"/>putetur,
qui ex Deo cum naturae suae proprie<lb ed="#Q"/>tate
subsistit, nec in unione maneat<!--m--> quem Pa<lb ed="#Q"/>trem
nativitatis veritas doceat confitendum</quote>. Ex
<lb ed="#Q"/>quibus videtur quod haec sit concedenda <mentioned>Pater
<lb ed="#Q"/>est solus verus Deus</mentioned>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p2i2t2s1q3c3-d1e4104">
<lb ed="#Q"/>3. Praeterea si conceditur quod <mentioned>Trinitas sit
<lb ed="#Q"/>solus Deus</mentioned> — contra: iste terminus <mentioned>solus
<lb ed="#Q"/>Deus</mentioned><!--n--> non praedicatur secundum <mentioned>ad aliquid</mentioned>,
<lb ed="#Q"/>sed substantialiter, et ita videtur quod debeat
<lb ed="#Q"/>praedicari de qualibet persona; ergo Pater est
<lb ed="#Q"/>solus Deus, et Filius<!--o--> et Spiritus Sanctus si<lb ed="#Q"/>militer.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p2i2t2s1q3c3-d1e4123">
<lb ed="#Q"/>4. Praeterea, hoc nomen <mentioned>Deus</mentioned>, per se sump<lb ed="#Q"/>tum,
praedicatur de qualibet persona, quod non
<lb ed="#Q"/>posset esse si in suo intellectu multitudinem
<lb ed="#Q"/>personarum colligeret; sed haec dictio <mentioned>solus</mentioned>
<lb ed="#Q"/>ei addita non addit multitudinem personarum;
<lb ed="#Q"/>quare cum hoc nomen <mentioned>Pater</mentioned><!--p--> non differat ab
<lb ed="#Q"/>hoc nomine <mentioned>Trinitas</mentioned> nisi propter multitudinem
<lb ed="#Q"/>personarum, manifestum est quod quidquid prae<lb ed="#Q"/>dicabitur
de Trinitate, praedicabitur de Patre
<lb ed="#Q"/>nisi quod in<!--q--> intellectu suo colligit multitudi<lb ed="#Q"/>nem,
et ita solus Deus praedicabitur de qualibet
<lb ed="#Q"/>persona.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p2i2t2s1q3c3-d1e4152">
<lb ed="#Q"/>Responsio patet ex praedictis. Tamen nota quod
<lb ed="#Q"/>dicitur in libro <title>De regulis fidei</title><!--4-->, quod <quote>quo<lb ed="#Q"/>tiescumque,
dictio exclusiva adiungitur nomini es<lb ed="#Q"/>sentiali,
nomen<!--r--> potius facit in genus rei quam in
<lb ed="#Q"/>rem generis, nec est pro quo fiat suppositio, sed
<lb ed="#Q"/>indeterminate fit sermo de aliquo, ut cum dicitur
<lb ed="#Q"/><mentioned>unus Deus, solus Deus, tantum Deus</mentioned>. Sicut
<lb ed="#Q"/>enim in naturalibus, adiuncto termino<!--s--> exclusivo
<lb ed="#Q"/>nomini appellativo, potius nomen fertur ad ge<lb ed="#Q"/>nus
rei, non ad rem generis, ut cum dicitur <mentioned>tan<lb ed="#Q"/>tum
homo</mentioned> vel <mentioned>solus homo est hic intus</mentioned>, non
<lb ed="#Q"/>pro Petro vel pro Paulo fit suppositio, sed pro
<lb ed="#Q"/>homine indeterminate; sic cum dicitur <mentioned>solus
<lb ed="#Q"/>Deus</mentioned> vel <mentioned>tantum Deus</mentioned> vel <mentioned>unus Deus</mentioned>, non
<lb ed="#Q"/>pro Patre fit suppositio vel pro Filio vel pro
<lb ed="#Q"/>Spiritu Sancto<!--t-->, sed pro re unius naturae inde<lb ed="#Q"/>terminate.
Unde non concedimus hanc<!--u--> <mentioned>unus
<lb ed="#Q"/>Deus genuit unum Deum vel solus vel tantum</mentioned>
<pb ed="#Q" n="633"/>
<cb ed="#Q" n="a"/>
<lb ed="#Q"/>nec <mentioned>unus solus Deus genuit vel gignitur</mentioned>, quia
<lb ed="#Q"/>pro nulla persona fit suppositio. Ex hoc ergo
<lb ed="#Q"/>patet quod quamvis de Trinitate concedatur <mentioned>solus
<cb ed="#Q" n="a"/>
<lb ed="#Q"/>Deus</mentioned>, non tamen de aliqua persona determinate,
<lb ed="#Q"/>eo quod indeterminate tenetur terminus essentialis,
<lb ed="#Q"/>cui adiungitur dictio exclusiva</quote>.
</p>
</div>
<div xml:id="ahsh-l1p2i2t2s1q3c3-Dd1e4213" type="articulus">
<head xml:id="ahsh-l1p2i2t2s1q3c3-Hd1e4215">ARTICULUS III</head>
<head xml:id="ahsh-l1p2i2t2s1q3c3-Hd1e4218" type="question-title">Qualiter intelligitur: <mentioned>Nemo novit Patrem nisi Filius</mentioned>.</head>
<p xml:id="ahsh-l1p2i2t2s1q3c3-d1e4221">
<lb ed="#Q"/>Consequenter quaeritur de hoc quod dicitur<!--1-->:
<lb ed="#Q"/><quote>Nemo novit Patrem nisi Filius</quote>:
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p2i2t2s1q3c3-d1e4228">
<lb ed="#Q"/>Quia iste terminus <mentioned>nemo</mentioned> aut supponit pro
<lb ed="#Q"/>creato aut pro increato. Si pro creato, sensus est:
<lb ed="#Q"/><quote>nemo</quote>, id est nullus homo nisi Filius; sed hoc
<lb ed="#Q"/>nihil est, cum Filius non sit pars hominis. Si
<lb ed="#Q"/>pro increato, sensus est: nulla persona nisi Fi<lb ed="#Q"/>lius;
sed haec est falsa. — Si dicatur quod illud
<lb ed="#Q"/><mentioned>ens increatum</mentioned> non supponit personam<!--a-->, sed
<lb ed="#Q"/>essentiam, hoc nihil est, quoniam cum unum so<lb ed="#Q"/>lum
sit ens aeternum, non posset aliquid ab eo
<lb ed="#Q"/>excipi; in omni autem oratione exceptiva necesse
<lb ed="#Q"/>est praedicatum alicui attribui et ab aliquo re<lb ed="#Q"/>moveri;
unde sequeretur: <mentioned>nullum ens aeternum
<lb ed="#Q"/>novit Patrem nisi Filius, ergo aliquod aeternum
<lb ed="#Q"/>non novit Patrem</mentioned>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p2i2t2s1q3c3-d1e4259">
<lb ed="#Q"/>Respondeo: Iste terminus <mentioned>nemo</mentioned> supponit
<cb ed="#Q" n="b"/>
<lb ed="#Q"/>communiter pro ente creato et increata, pro omni
<lb ed="#Q"/>substantia intellectiva<!--b-->, et iste terminus <mentioned>Filius</mentioned>
<lb ed="#Q"/>excipitur ratione essentiae, in qua communicat
<lb ed="#Q"/>cum Patre et Spiritu Sancto, et ideo istud<!--c--> prae<lb ed="#Q"/>dicatum
non removetur a Patre neque a Spiritu
<lb ed="#Q"/>Sancto.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p2i2t2s1q3c3-d1e4280">
<lb ed="#Q"/>Si obiciatur: <quote>Nemo novit Patrem nisi Filius</quote>,
<lb ed="#Q"/>ergo solus Filius novit Patrem, non ergo Pater
<lb ed="#Q"/>nec Spiritus Sanctus — dicendum quod in prae<lb ed="#Q"/>dicta
locutione non additur exclusio ratione pro<lb ed="#Q"/>prietatis,
sed ratione essentiae.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1p2i2t2s1q3c3-d1e4293">
<lb ed="#Q"/>Ad praedicta etiam notandum quod regula est<!--2-->
<lb ed="#Q"/><quote>quod quotiescumque dictio exclusiva additur
<lb ed="#Q"/>nomini essentiali, nomen facit potius in genus
<lb ed="#Q"/>rei<!--d--> quam in rem generis</quote>, ut cum dicitur <mentioned>solus
<lb ed="#Q"/>homo currit</mentioned>, non sequitur: <mentioned>non ergo Sortes</mentioned>,
<lb ed="#Q"/>sed <mentioned>non ergo asinus</mentioned>; similiter non sequitur:
<lb ed="#Q"/><mentioned>solus Deus, non ergo Pater<!--e--> vel Filius</mentioned>.
</p>
</div>
</div>
</body>
</text>
</TEI>