-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 2
/
ahsh-l1tinq1c1.xml
324 lines (321 loc) · 21.7 KB
/
ahsh-l1tinq1c1.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/develop/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/develop/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>I, Tract. Intro., Q. 1, c. 1</title>
<author ref="#AlexanderOfHales">Alexander of Hales</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>I, Tract. Intro., Q. 1, c. 1</title>
<date when="2017-02-07">February 07, 2017</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority><ref target="https://www.earlyfranciscans.com">ERC Project 714427: Authority and Innovation in Early Franciscan Thought</ref></authority>
<availability status="free">
<p>Published under a
<ref target="http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/">Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivs 3.0 License</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit> <witness xml:id="Q" n="quaracchi1924">Quaracchi 1924</witness> <witness xml:id="V" n="vatlat701">Vat lat 701</witness> <witness xml:id="B" n="borghlat359">Borgh. lat 359</witness> <witness xml:id="U" n="urblat123">Urb lat 123</witness> <witness xml:id="Pa" n="bnf15331">BnF 15331</witness> </listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/develop/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2017-02-07" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#Q" n="1"/><cb ed="#Q" n="a"/>
<pb ed="#V" n="3-r"/><cb ed="#V" n="a"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="ahsh-l1tinq1c1">
<head xml:id="ahsh-l1tinq1c1-Hd1e3729">I, Tract. Intro., Q. 1, c. 1</head>
<head xml:id="ahsh-l1tinq1c1-Hd1e3732" type="questionTitle">UTRUM DOCTRINA THEOLOGIAE SIT SCIENTIA.</head>
<p xml:id="ahsh-l1tinq1c1-d1e3762">
<lb ed="#Q"/>Quaeret igitur aliquis in primis utrum doctrina
<lb ed="#Q"/>Theologiae sit scientia<!--4-->. <lb ed="#Q"/>
</p>
<p xml:id="ahsh-l1tinq1c1-d1e3771">
<lb ed="#Q"/>Ad quod arguet sic: 1. <name xml:id="ahsh-l1tinq1c1-Nd1e140" ref="#Augustine">Augustinus</name>, in li<lb ed="#Q"/>bro
<title>83 Quaestionum</title>, quaestione 48<!--5-->: <quote xml:id="ahsh-l1tinq1c1-Qd1e151">Quaedam
<lb ed="#Q"/>creduntur et nunquam intelliguntur, sicut, est om<lb ed="#Q"/>nis
historia singularia<!--c--> et humana gesta percur<lb ed="#Q"/>rens<!--d--></quote>.
Cum ergo doctrina Theologiae pro magna
<lb ed="#Q"/>parte sit historica<!--e-->, ut patet in Lege et Evange<lb ed="#Q"/>lio:
ergo est eorum quae nunquam intelliguntur;
<cb ed="#Q" n="b"/>
<lb ed="#Q"/>sed eorum quae nunquam intelliguntur non est
<lb ed="#Q"/>scientia: scientia enim est intelligibilium<!--6-->; relin<lb ed="#Q"/>quitur
ergo quod doctrina Theologiae non est
<lb ed="#Q"/>scientia.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1tinq1c1-d1e3800">
<lb ed="#Q"/>2. Item, sicut dicit <name xml:id="ahsh-l1tinq1c1-Nd1e187" ref="#Aristotle">Philosophus</name>, in princi<lb ed="#Q"/>pio
<title>Metaphysicae</title><!--f7-->: <quote xml:id="ahsh-l1tinq1c1-Qd1e196">Experientia singularium
<lb ed="#Q"/>est, ars vero universalium: fit autem ars, cum ex
<lb ed="#Q"/>multis experimento intellectis<!--g--> una fit de simi<lb ed="#Q"/>libus<!--h-->
acceptio</quote>; sed doctrina Theologiae pro
<lb ed="#Q"/>magna parte non est universalium, sed singula<pb ed="#Q" n="2"/><cb ed="#Q" n="a"/><lb ed="#Q"/>rium,
ut patet in narratione historica<!--a-->; relinqui<lb ed="#Q"/>tur
ergo quod non est ars vel scientia.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1tinq1c1-d1e3822">
<lb ed="#Q"/>3. item, cum triplex sit acceptio. veritatis in
<lb ed="#Q"/>doctrinis: opinio, fides, scientia1, ex opinabilibus
<lb ed="#Q"/>opinio, ex credibilibus fides, ex scibilibus scien<lb ed="#Q"/>tia<!--2-->;
sed nunquam ex opinabilibus scientia ge<lb ed="#Q"/>neratur
neque ex credibilibus, in quantum hu<lb ed="#Q"/>iusmodi;
ergo, cum doctrina Theologiae, in quan<lb ed="#Q"/>tum
huiusmodi, sit credibilium, <title>Ioan.</title> 20, 31 : <quote xml:id="ahsh-l1tinq1c1-Qd1e244">Haec
<lb ed="#Q"/>scripta sunt, ut<!--b--> credatis</quote>, relinquitur ergo quod
<lb ed="#Q"/>acceptio doctrinae Theologiae non erit scientia.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1tinq1c1-d1e3844">
<lb ed="#Q"/>4. Item, <name xml:id="ahsh-l1tinq1c1-Nd1e258" ref="#Augustine">Augustinus</name>, XIV <title>De Trinitate</title><!--3-->:
<lb ed="#Q"/><quote xml:id="ahsh-l1tinq1c1-Qd1e266" source="http://scta.info/resource/adt-l14-d1e1535@73-108">Non quidquid sciri ab hominibus potest in re<lb ed="#Q"/>bus
humanis, ubi plurimum supervacuae vanita<lb ed="#Q"/>tis
et noxiae curiositatis est, huic scientiae tri<lb ed="#Q"/>buo,
sed illud tantummodo quo fides saluberrima,
<lb ed="#Q"/>quae ad veram beatitudinem ducit, gignitur, nu<lb ed="#Q"/>tritur
et roboratur<!--c--></quote>. Ergo haec scientia non ge<lb ed="#Q"/>nerat
nisi fidem; ergo non est vero nomine scien<lb ed="#Q"/>tia,
maxime cum fides sit acceptio <quote xml:id="ahsh-l1tinq1c1-Qd1e285">supra opi<lb ed="#Q"/>nionem et intra scientiam constituta<!--4--></quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1tinq1c1-d1e3868">
<lb ed="#Q"/>Contra: a. Quod cognoscitur per divinam in<lb ed="#Q"/>spirationem
verius scitur quam quod<!--d--> per huma<lb ed="#Q"/>nam
ratiocinationem, quia in inspiratione divina<!--e-->
<lb ed="#Q"/>impossibilis est falsitas, in ratiocinatione vero con<lb ed="#Q"/>tingit
plerumque<!--f-->; ergo, cum cognitio Theologiae,
<lb ed="#Q"/>sit edita inspiratione divina — <title>II Tim.</title> 3, 16: <quote xml:id="ahsh-l1tinq1c1-Qd1e316">Omnis
<lb ed="#Q"/>Scriptura divinitus inspirata</quote> etc., et <title>II Petr.</title> 1, 21:
<lb ed="#Q"/><quote xml:id="ahsh-l1tinq1c1-Qd1e326">Spiritu Sancto inspirati locuti sunt sancti Dei
<lb ed="#Q"/>homines</quote> — ergo verius est scientia quam ceterae
<lb ed="#Q"/>scientiae<!--g-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1tinq1c1-d1e3893">
<lb ed="#Q"/>b. Item, <name xml:id="ahsh-l1tinq1c1-Nd1e340" ref="#Augustine">Augustinus</name>, XIV <title>De Trinitate</title><!--5-->:
<lb ed="#Q"/>Theologia est scientia quae est in rebus quae
<lb ed="#Q"/>ad salutem hominis pertinent; ergo est scientia.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1tinq1c1-d1e3902">
<lb ed="#Q"/>Solutio: Primo notandum<!--h--> quod est scientia
<lb ed="#Q"/>causae et scientia causati. Scientia<!--i--> vero causae
<lb ed="#Q"/>causarum<!--k--> est sui gratia; scientia vero causa<lb ed="#Q"/>torum,
sive sint causae sive effectus tantum, non
<lb ed="#Q"/>est<!--l--> sui gratia, quia referuntur et dependent a
<lb ed="#Q"/>causa causarum. Hinc est quod Theologia, quae
<lb ed="#Q"/>est scientia de Deo, qui est causa causarum, sui
<lb ed="#Q"/>gratia est. Nomen ergo scientiae appropriatur
<lb ed="#Q"/>scientiae causatorum, nomen vero sapientiae scien<lb ed="#Q"/>tiae
causae causarum. Unde et ipse <name xml:id="ahsh-l1tinq1c1-Nd1e384">Philoso<lb ed="#Q"/>phus</name>
dicit quod Philosophia Prima, quae est
<cb ed="#Q" n="b"/>
<lb ed="#Q"/>sui gratia et<!--m--> de causa causarum, debet dici sa<lb ed="#Q"/>pientia.
Simili ratione doctrina; theologica, quae
<lb ed="#Q"/>transcendit omnes alias scientias, debet dici sa<lb ed="#Q"/>pientia;
unde <title>Deut.</title> 4, 6: <quote xml:id="ahsh-l1tinq1c1-Qd1e405">Haec est nostra sapientia
<lb ed="#Q"/>et intellectus coram populis</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1tinq1c1-d1e3941">
<lb ed="#Q"/>Praeterea<!--n-->, notandum quod est scientia perfi<lb ed="#Q"/>ciens
cognitionem secundum veritatem; est etiam
<lb ed="#Q"/>scientia movens affectionem ad bonitatem. Prima
<lb ed="#Q"/>est ut cognitio secundum visum, et ideo debet
<lb ed="#Q"/>dici scientia absoluta; secunda<!--o-->, ut cognitio se<lb ed="#Q"/>cundum
gustum<!--7-->, et ideo debet dici sapientia a sa<lb ed="#Q"/>pore
affectionis, secundum quod dicitur <title>Eccli.</title> 6, 23:
<lb ed="#Q"/><quote xml:id="ahsh-l1tinq1c1-Qd1e439">Sapientia secundum suum nomen est</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1tinq1c1-d1e3961">
<lb ed="#Q"/>Theologia igitur, quae perficit animam secun<lb ed="#Q"/>dum
affectionem, movendo ad bonum per prin<lb ed="#Q"/>cipia
timoris et amoris, proprie et principaliter
<lb ed="#Q"/>est sapientia. Prima Philosophia, quae est theo<lb ed="#Q"/>logia
philosophorum, quae est de<!--p--> causa causa<lb ed="#Q"/>rum,
sed ut perficiens cognitionem secundum viam
<lb ed="#Q"/>artis et ratiocinationis, minus proprie dicitur sa<lb ed="#Q"/>pientia.
Ceterae vero scientiae, quae sunt de causis
<lb ed="#Q"/>consequentibus et causalis, non debent dici sa<lb ed="#Q"/>pientiae,
sed scientiae.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1tinq1c1-d1e3985">
<lb ed="#Q"/>Unde secundum<!--q--> hoc dicendum quod doctrina
<lb ed="#Q"/>Theologiae est sapientia ut sapientia<!--8-->; Philosophia
<lb ed="#Q"/>vero Prima, quae est cognitio primarum causa<lb ed="#Q"/>rum,
quae sunt bonitas, sa<cb ed="#V" n="b"/>pientia et potentia<!--r-->,
<lb ed="#Q"/>est sapientia, sed<!--s--> ut scientia; ceterae vero scien<lb ed="#Q"/>tiae,
quae considerant passiones de subiecto<!--t9-->
<lb ed="#Q"/>per suas causas, sunt scientiae ut scientiae.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1tinq1c1-d1e4003">
<lb ed="#Q"/>[Ad obiecta]: Respondendum est<!--u--> igitur ad ob<lb ed="#Q"/>iecta:
1. Ad primum dicendum quod aliter est
<lb ed="#Q"/>historia in sacra Scriptura, aliter in aliis. In aliis
<lb ed="#Q"/>enim historia significatione sermonum exprimit
<lb ed="#Q"/><quote xml:id="ahsh-l1tinq1c1-Qd1e515">singularia gesta</quote> hominum, nec est intentio si<lb ed="#Q"/>gnificationis
interioris; et ideo, quia singularium
<lb ed="#Q"/>actuum et temporalium est, omnis talis historia
<lb ed="#Q"/>est eorum quae <quote xml:id="ahsh-l1tinq1c1-Qd1e524">nunquam intelliguntur</quote>. In sa<lb ed="#Q"/>cra
vero Scriptura ponitur historia non ea inten<lb ed="#Q"/>tione
seu fine ut significentur singulares actus
<lb ed="#Q"/>hominum significatione sermonum, sed ut signifi<lb ed="#Q"/>centur
universales actus et conditiones pertinen<lb ed="#Q"/>tes<!--v-->
ad informationem hominum et contemplatio<lb ed="#Q"/>nis
divinorum mysteriorum significatione rerum.
<lb ed="#Q"/>Hinc introducitur passio Abel, ut significetur pas<pb ed="#Q" n="3"/><cb ed="#Q" n="a"/><lb ed="#Q"/>sio
Christi et iustorum; malitia Cain, ut signifi<lb ed="#Q"/>cetur
perversitas iniustorum<!--1-->; et sic in ceteris.
<lb ed="#Q"/>Introducitur ergo in historia sacrae Scripturae
<lb ed="#Q"/>factum singulare ad significandum universale, et
<lb ed="#Q"/>inde est quod eius est intellectus et scientia.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1tinq1c1-d1e4050">
2. Ad secundum dicendum<!--a--> quod universale
<lb ed="#Q"/>dicitur quatuor modis: in praedicando: ut homo;
<lb ed="#Q"/>in exemplando: ut forma sotularis<!--2--> ad multos
<lb ed="#Q"/>sotulares et vita Iob ad vitam multorum homi<lb ed="#Q"/>num;
in significando: ut Iacob ad significandum
<lb ed="#Q"/>iustum qui contrahit<!--b--> cum Rachele et Lia, quia
<lb ed="#Q"/>exercet se in vita activa et contemplativa<!--3-->; in
<lb ed="#Q"/>causando: ut Deus, causa universalis<!--c--> condi<lb ed="#Q"/>tionis
rerum, et Christus, causa universalis repa<lb ed="#Q"/>rationis
hominum<!--d-->. Secundum hoc ergo dicen<lb ed="#Q"/>dum
quod est universale in Scriptura sacra.
<lb ed="#Q"/>Habet enim<!--e--> Scriptura sacra sententias genera<lb ed="#Q"/>les,
ut: <quote xml:id="ahsh-l1tinq1c1-Qd1e604">Initium sapientiae timor Domini</quote>, <title>Prov.</title>
<lb ed="#Q"/>1, 7; <quote xml:id="ahsh-l1tinq1c1-Qd1e612">Finis praecepti<!--f--> caritas</quote>, <title>I Tim.</title> 1, 5 et hu<lb ed="#Q"/>iusmodi;
in quibus universalibus sententiis est
<lb ed="#Q"/>universale primo modo, secundum ambitum prae<lb ed="#Q"/>dicationis.
— Habet<!--g--> sententias particulares, ut
<lb ed="#Q"/>quae proponuntur historice, prophetice et huius<lb ed="#Q"/>modi,
in quibus, quantum ad sensum exterio<lb ed="#Q"/>rem,
est universale secundo modo dictum, sci<lb ed="#Q"/>licet
exemplare. Verbi gratia, in litterali: histo<lb ed="#Q"/>ria
Abrahae et Iob singulare est quod narratur,
<lb ed="#Q"/>sed ad hoc in Scriptura narratur ut exemplar sit
<lb ed="#Q"/>vitae et conversationis bonorum<!--h-->. Unde <title>Rom.</title>
<lb ed="#Q"/>15, 4: <quote xml:id="ahsh-l1tinq1c1-Qd1e652">Quaecumque scripta sunt, ad nostram doc<lb ed="#Q"/>trinam
scripta sunt</quote>; et <title>Iac.</title> ultimo, 10: <quote xml:id="ahsh-l1tinq1c1-Qd1e660">Exem<lb ed="#Q"/>plum
accipite patientiae et longanimitatis Prophe<lb ed="#Q"/>tas</quote>.
— Quantum Vero adsensum interiorem et
<lb ed="#Q"/>spiritualem est universale tertio modo in particu<lb ed="#Q"/>laribus
sententiis, scilicet universale<!--k--> in signi<lb ed="#Q"/>ficando,
quia est signum rei universalis ad multa.
<lb ed="#Q"/>— Quantum ad utrumque sensum Scripturae inte<lb ed="#Q"/>riorem
et exteriorem, sive in sententiis particula<lb ed="#Q"/>ribus
sive generalibus, secundum quod fit re<lb ed="#Q"/>ductio
ad Deum, qui est universalis causa con<lb ed="#Q"/>ditionis
rerum, vel ad Christum, qui est uni<cb ed="#Q" n="b"/><lb ed="#Q"/>versalis
causa reparationis<!--5--> hominum, est<!--m--> uni<lb ed="#Q"/>versale
quarto modo, scilicet in causando. Se<lb ed="#Q"/>cundum
ergo<!--n--> hunc modum et distinctionem
<lb ed="#Q"/>est dicere doctrinam sacram esse rerum univer<lb ed="#Q"/>salium
</p>
<p xml:id="ahsh-l1tinq1c1-d1e4132">
<lb ed="#Q"/>3. Ad tertium dicendum quod, secundum di<lb ed="#Q"/>stinctionem
<name xml:id="ahsh-l1tinq1c1-Nd1e712" ref="#Augustine">Augustini</name>; in libro <title>83 Quaestio<lb ed="#Q"/>num</title><!--6-->,
<quote xml:id="ahsh-l1tinq1c1-Qd1e721">credibilium tria sunt genera. Alia sunt
<lb ed="#Q"/>quae semper creduntur et nunquam intelliguntur,
<lb ed="#Q"/>sicut est omnis historia. Alia, quae mox ut cre<lb ed="#Q"/>duntur
intelliguntur, sicut sunt omnes rationes
<lb ed="#Q"/>humanae vel de numeris vel de quibuscumque
<lb ed="#Q"/>disciplinis. Alia, quae primo creduntur et postea
<lb ed="#Q"/>intelliguntur, qualia sunt ea quae de divinis re<lb ed="#Q"/>bus
non possunt intelligi nisi ab eis qui mundo
<lb ed="#Q"/>sunt corde<!--7-->, quod fit praeceptis servatis quae
<lb ed="#Q"/>de bene vivendo accipiuntur</quote>. Ex hoc ergo ap<lb ed="#Q"/>paret
quod est <mentioned>credibile</mentioned> quod nunquam coniun<lb ed="#Q"/>gitur
scientiae, sicut sunt gesta historica<!--o-->; quae<lb ed="#Q"/>dam
vero quae<!--p--> coniunguntur scientiae, sicut
<lb ed="#Q"/>credibilitas<!--q--> rationum disciplinalium; quaedam
<lb ed="#Q"/>vero sunt quae disponunt ad intellectum et scien<lb ed="#Q"/>tiam,
sicut est in divinis. Unde, secundum aliam
<lb ed="#Q"/>litteram<!--8-->, dicitur <title>Is.</title> 7, 9: <quote xml:id="ahsh-l1tinq1c1-Qd1e776">Nisi credideritis, non
<lb ed="#Q"/>intelligetis</quote>. Non repugnat ergo doctrinam Theo<lb ed="#Q"/>logiae
esse credibilium et esse scientiam.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1tinq1c1-d1e4178">
<lb ed="#Q"/>4. Ad quartum iam apparet responsio: quia
<lb ed="#Q"/>haec scientia primo generat fidem, et postea<!--r-->,
<lb ed="#Q"/>mundato corde per fidem operantem per dilectio<lb ed="#Q"/>nem<!--9-->,
generat intellectum. Unde haec est diffe<lb ed="#Q"/>rentia
istius doctrinae, quae est sapientia, ab aliis,
<lb ed="#Q"/>quae sunt scientiae: quia hic ipsum <mentioned>credere</mentioned> intro<lb ed="#Q"/>ducit
ipsum <mentioned>intelligere</mentioned>; in aliis vero ipsum <mentioned>intel<lb ed="#Q"/>ligere</mentioned>
introducit ipsum<!--s--> <mentioned>credere</mentioned>: eo enim quod
<lb ed="#Q"/>intelligit, assentit. — Ad illud tamen quod addit
<lb ed="#Q"/>quod <quote xml:id="ahsh-l1tinq1c1-Qd1e826">fides est intra scientiam et supra opinio<lb ed="#Q"/>nem<!--t--></quote>,
distinguendum est; quod est fides suasa
<lb ed="#Q"/>ex rationibus probabilibus, et de hac est verum
<lb ed="#Q"/>quod ipsa est infra scientiam; et est fides inspi<lb ed="#Q"/>rata
ad assentiendum primae veritati sive primo
<lb ed="#Q"/>vero propter se ipsum<!--10-->, et haec est supra omnem
<pb ed="#Q" n="4"/>
<cb ed="#Q" n="a"/>
<lb ed="#Q"/>scientiam et ad hanc disponit acceptio doctrinae
<pb ed="#V" n="3-v"/>
<lb ed="#Q"/>sacrae et in hanc<!--a--> totaliter intendit.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1tinq1c1-d1e4220">
<lb ed="#Q"/>Item<!--b-->, adhuc obiciet aliquis sic: <quote xml:id="ahsh-l1tinq1c1-Qd1e864">Omnis
<lb ed="#Q"/>scientia est alicuius generis subiecti, cuius par<lb ed="#Q"/>tes
et passiones per se considerat</quote>, sicut di<lb ed="#Q"/>cit
<name xml:id="ahsh-l1tinq1c1-Nd1e873" ref="#Aristotle">Philosophus</name><!--1-->; sed dicit <name xml:id="ahsh-l1tinq1c1-Nd1e878">Boethius</name>,
<lb ed="#Q"/>in libro <title>De Trinitate</title><!--2-->, quod <quote xml:id="ahsh-l1tinq1c1-Qd1e887">Deus non est
<lb ed="#Q"/>subiectum</quote>; ergo non est accipere considera<lb ed="#Q"/>tionem
de Deo ut passionem de subiecto; ergo
<lb ed="#Q"/>Theologia, quae est cognitio de Deo, non erit
<lb ed="#Q"/>scientia.
</p>
<p xml:id="ahsh-l1tinq1c1-d1e4242">
<lb ed="#Q"/>Ad<!--c--> hoc dicendum quod alius est modus <quote xml:id="ahsh-l1tinq1c1-Qd1e906">co<lb ed="#Q"/>gnoscendi
formas alligatas materiae, alius est<!--d-->
<lb ed="#Q"/>modus cognoscendi formas separatas a materia</quote>,
<lb ed="#Q"/>sicut ostendit <name xml:id="ahsh-l1tinq1c1-Nd1e917">Boethius</name>, in libro <title>De Trinitate</title><!--3-->.
<lb ed="#Q"/>In primis enim est forma circa subiectum, et
<lb ed="#Q"/>hoc per causam aliquam; et de huiusmodi intel<cb ed="#Q" n="b"/><lb ed="#Q"/>ligitur
<quote xml:id="ahsh-l1tinq1c1-Qd1e932">scientia est generis subiecti, passiones
<lb ed="#Q"/>ipsius subiecti considerans</quote>; in formis vero et
<lb ed="#Q"/>rebus separatis a materia, velut est ipsa divi<lb ed="#Q"/>nitas
et trinitas personarum, est modus cogno<lb ed="#Q"/>scendi
alius, ut per operationem cognoscamus vir<lb ed="#Q"/>tutem,
per virtutem ipsam divinitatis substantiam,
<lb ed="#Q"/><title>Rom.</title> 1, 2: <quote xml:id="ahsh-l1tinq1c1-Qd1e951">Invisibilia Dei per ea, quae facta sunt,
<lb ed="#Q"/>intellecta conspiciuntur, sempiterna quoque eius
<lb ed="#Q"/>virtus et divinitas</quote>. — Praeterea, alius est modus
<lb ed="#Q"/>cognoscendi simplicia, alius composita. Compo<lb ed="#Q"/>sita
enim cognoscuntur per resolutionem in suas
<lb ed="#Q"/>partes: et ideo scientia, quae est de compositis<!--e-->,
<lb ed="#Q"/>est unius generis subiecti, cuius partes considerat;
<lb ed="#Q"/>in simplicibus vero, quorum non est accipere
<lb ed="#Q"/>partem<!--f-->, non est accipere hunc modum sciendi:
<lb ed="#Q"/>circa ergo simplicia divinitatis est modus cogno<lb ed="#Q"/>scendi
non talis, sed qui dictus est.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>