-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 2
/
ahsh-l2Ai1t1s1q2t1m1c1.xml
194 lines (194 loc) · 11.6 KB
/
ahsh-l2Ai1t1s1q2t1m1c1.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Ia-IIae, Inq. 1, Tract. 1, Sect. 1, Q. 1, T. 1, M. 1, C. 1</title>
<author ref="#AlexanderOfHales">Alexander of Hales</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Ia-IIae, Inq. 1, Tract. 1, Sect. 1, Q. 1, T. 1, M. 1, C. 1</title>
<date when="2017-06-27">June 27, 2017</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority><ref target="https://www.earlyfranciscans.com">ERC Project 714427: Authority and Innovation in Early Franciscan Thought</ref></authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by/4.0">Creative Commons Attribution 4.0 International</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Qb" n="quaracchi1928">Quaracchi 1928</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2017-06-27" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#Qb" n="14"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="ahsh-l2Ai1t1s1q2t1m1c1">
<head xml:id="ahsh-l2Ai1t1s1q2t1m1c1-Hd1e107">Ia-IIae, Inq. 1, Tract. 1, Sect. 1, Q. 1, T. 1, M. 1, C. 1</head>
<head xml:id="ahsh-l2Ai1t1s1q2t1m1c1-Hd1e110" type="question-title">UTRUM RATIONES EFFICIENTIS, EXEMPLARIS ET FINALIS SINT AB AETERNO<!--1-->.</head>
<p xml:id="ahsh-l2Ai1t1s1q2t1m1c1-d1e113">
<lb ed="#Qb"/>Quod non sint ab aeterno, videtur: 1. Prima
<lb ed="#Qb"/>enim essentia omnino simplex est nec est in di<lb ed="#Qb"/>vinis
ponere pluralitatem relationum praeter quam
<lb ed="#Qb"/>illarum quae ad personas pertinent<!--2-->. Hae ergo tres
<lb ed="#Qb"/>rationes<!--k--> non inerunt primae essentiae: videretur
<lb ed="#Qb"/>enim additio fieri ad essentiam, cum diceretur
<mentioned>prima essentia est causa efficiens</mentioned>, <mentioned>prima ite<lb ed="#Qb"/>rum
essentia est causa exemplaris</mentioned>, et similiter
<lb ed="#Qb"/>de finali; essentia autem divina non recipit ad<lb ed="#Qb"/>ditionem
ut sit<!--l--> perfecta in aliquo genere perfec<lb ed="#Qb"/>tionis.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai1t1s1q2t1m1c1-d1e137">
<lb ed="#Qb"/>2. Praeterea, Primum se<!--m--> ipso intelligit et se
<lb ed="#Qb"/>ipso est principium faciendi; ergo non quaerit
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>causam exemplarem, secundum quam cognoscat
<lb ed="#Qb"/>vel secundum quam faciat<!--3-->. Propriorum etiam cau<lb ed="#Qb"/>satorum
sunt proprii fines, et ita propriae causae
<lb ed="#Qb"/>finales; non ergo necesse est esse rationem exem<lb ed="#Qb"/>plaris
causae<!--n--> vel finalis ab aeterno. — Praeterea,
<lb ed="#Qb"/>ratio causae est cuius<!--o--> esse sequitur aliud per
<lb ed="#Qb"/>se et non secundum accidens<!--4-->: sed hoc dicitur
<lb ed="#Qb"/>ad causatum; ergo non existente causato, non erit
<lb ed="#Qb"/>ratio causae; sed causata non sunt ab aeterno;
<lb ed="#Qb"/>ergo nec rationes causarum.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai1t1s1q2t1m1c1-d1e168">
<lb ed="#Qb"/>3. Similiter, si accipiantur rationes illarum cau<lb ed="#Qb"/>sarum,
prout describuntur a <name>Philosopho</name><!--5-->, non
<lb ed="#Qb"/>videntur<!--p--> esse ab aeterno. Dicitur enim causa
<pb ed="#Qb" n="15"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
<lb ed="#Qb"/>uno modo, quod est principium transmutationis
<lb ed="#Qb"/>et quietis primae, ut ambulatio est causa sanitatis
<lb ed="#Qb"/>et pater filii et universaliter agens acti. Alio vero
<lb ed="#Qb"/>modo dicitur forma et exemplar, et hoc est quod
<lb ed="#Qb"/>significat alicuius esse et genera eius. Dicitur
<lb ed="#Qb"/>etiam alio modo quo fit<!--a--> aliquid et est in eo
<lb ed="#Qb"/>ex quo. Et dicitur alio modo tamquam comple<lb ed="#Qb"/>mentum,
et hoc est propter quod fit aliquid, ut
<lb ed="#Qb"/>sanitas est causa ambulationis. Sed illis<!--b--> ratio<lb ed="#Qb"/>nibus
dicendo causam causa non est ab aeterno;
<lb ed="#Qb"/>ergo rationes causae efficientis, exemplaris et
<lb ed="#Qb"/>finalis non sunt ab aeterno.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai1t1s1q2t1m1c1-d1e208">
<lb ed="#Qb"/>Ad contrarium sic arguitur: a. In creatura repe<lb ed="#Qb"/>riuntur
hae tres<!--c--> conditiones: unitas, veritas, bo<lb ed="#Qb"/>nitas,
et quoad hoc sunt vestigium primae essen<lb ed="#Qb"/>tiae,
quae est causa omnium; ergo in Primo est
<lb ed="#Qb"/>reperire tres rationes quibus haec respondent;
<lb ed="#Qb"/>sed nihil novum fit in Primo; ergo rationes illae
<lb ed="#Qb"/>sunt aeternae; sed hae sunt summa veritas, summa
<lb ed="#Qb"/>unitas, summa bonitas<!--1-->; sed summa bonitas est
<lb ed="#Qb"/>idem quod causa finalis<!--2-->; ergo et aliae duae ra<lb ed="#Qb"/>tiones
conveniunt aliis duabus rationibus causae,
<lb ed="#Qb"/>scilicet summa veritas causae exemplari, summa
<lb ed="#Qb"/>unitas causae efficienti; ergo tres rationes causae
<lb ed="#Qb"/>sunt ab aeterno.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai1t1s1q2t1m1c1-d1e239">
<lb ed="#Qb"/>b. Praeterea, si non essent eae rationes ab ae<lb ed="#Qb"/>terno,
inciperet aliquando esse causa exemplaris;
<lb ed="#Qb"/>sed causa exemplaris<!--d--> est illud in substantia<!--e--> quo
<lb ed="#Qb"/>intelligit, non tantum ad cuius similitudinem fit<!--f-->
<lb ed="#Qb"/>res: idem enim est idea et exemplar<!--3-->; ergo non
<lb ed="#Qb"/>ab aeterno intelligeret, si exemplar non esset; sed
<lb ed="#Qb"/>ab aeterno intelligit, non tantum se, sed alia<!--4-->;
<lb ed="#Qb"/>ergo ab aeterno fuit ratio causae exemplaris;
<lb ed="#Qb"/>pari ratione efficientis et finalis: nam quod possit
<lb ed="#Qb"/>efficere, habuit ab aeterno aut non. Si non, ergo
<lb ed="#Qb"/>quod aliquando habuit et prius non<!--g--> habuit,
<lb ed="#Qb"/>ab alio accepit; ergo aliud erat nobilius; sed
<lb ed="#Qb"/>hoc est impossibile; ergo ab aeterno potuit<!--h-->,
<lb ed="#Qb"/>quia a se potuit; erunt ergo rationes istae ab
<lb ed="#Qb"/>aeterno.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai1t1s1q2t1m1c1-d1e274">
<lb ed="#Qb"/>[Solutio]: Ad hoc respondendum est<!--i--> quod
<lb ed="#Qb"/>prima essentia se ipsa habet has rationes causae.
— Ad hoc autem quod quaeritur utrum sint<!--k--> ae<lb ed="#Qb"/>ternae
vel non: dicendum est<!--l--> quod ratio causae
<lb ed="#Qb"/>aut accipitur habitualiter aut actualiter. Si ergo
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>accipiatur actualiter, non ab aeterno erant<!--m--> istae
<lb ed="#Qb"/>rationes: neque enim aeternaliter efficiebat sua ef<lb ed="#Qb"/>fecta
nec exemplabat sua exemplata — secundum
<lb ed="#Qb"/>quod exemplar dicitur ad cuius similitudinem fit
<lb ed="#Qb"/>aliquid<!--5--> -— nec ab aeterno finiebat, sed sicut <mentioned>Do<lb ed="#Qb"/>minus</mentioned>
dicitur cum tempore sive cum <mentioned>nunc</mentioned> tem<lb ed="#Qb"/>poris,
quod magis proprie dicitur, non tamen ex
<lb ed="#Qb"/>tempore<!--5-->, ita et causa dicitur secundum hoc. Secus
<lb ed="#Qb"/>tamen est in exemplari, secundum quod habet
<lb ed="#Qb"/>rationem ideae, prout est illud quo fit cognitio:
<lb ed="#Qb"/>sic enim dicitur aeternaliter, sicut infra habebitur<!--7-->.
<lb ed="#Qb"/>Si vero accipiatur<!--n--> habitualiter, ut causa dicatur
<lb ed="#Qb"/>quod sibi sufficiens est ad causandum, secundum
<lb ed="#Qb"/>hoc rationes istae erunt ab aeterno: non enim
<lb ed="#Qb"/>sufficientiam cum tempore vel<!--o--> ex tempore ac<lb ed="#Qb"/>ceperunt.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai1t1s1q2t1m1c1-d1e322">
<lb ed="#Qb"/>2. Ad id vero quod secundo obicitur dicen<lb ed="#Qb"/>dum
est<!--p--> quod prima essentia non indiget exem<lb ed="#Qb"/>plari
nec habet exemplar alterum a<!--q--> se<!--8-->, similiter
<lb ed="#Qb"/>nec causam finalem, et secundum hoc procedit<!--r-->
<lb ed="#Qb"/>praedicta ratio; sed quia se ipso est causa exem<lb ed="#Qb"/>plaris,
se ipso est causa finalis, nulla additio fit
<lb ed="#Qb"/>ei ut in hoc perficiatur; et licet distinguantur hae
<lb ed="#Qb"/>rationes causae, exemplaris scilicet et efficiens,
<lb ed="#Qb"/>non tamen sunt duo principia ab aeterno, sicut
<lb ed="#Qb"/>posuit <name>Plato</name><!--9-->. Dualitas enim principiorum dua<lb ed="#Qb"/>litatem
ponit in essentia; non autem hae duae
<lb ed="#Qb"/>rationes sunt in duabus essentiis, sicut videtur
<lb ed="#Qb"/>Plato ponere, ut quemadmodum opifex et materia
<lb ed="#Qb"/>dicuntur duo principia, ita opifex et forma di<lb ed="#Qb"/>cantur<!--s-->
duo: quod longissimum est-a veritate<!--10-->,
<lb ed="#Qb"/>nisi accipiatur forma quae cum materia est prin<lb ed="#Qb"/>cipium
constituendi compositum<!--t-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai1t1s1q2t1m1c1-d1e361">
<lb ed="#Qb"/>3. Ad tertio obiectum dicendum est<!--u--> quod
<lb ed="#Qb"/><name>Philosophus</name> loquitur de causa secundum quod
<lb ed="#Qb"/>est in actu causae; causa vero in actu causae
<lb ed="#Qb"/>est<!--v--> cum tempore vel ex tempore, sicut in causis
<lb ed="#Qb"/>naturalibus, et ideo non habet locum in rationibus
<lb ed="#Qb"/>aeternis ipsius causae, de quibus iam dictum est<!--11-->.
<lb ed="#Qb"/>Hoc enim etiam apparet per exempla quae ipse
<lb ed="#Qb"/>ponit, cum dicitur pater<!--x--> causa filii et exercitium
<lb ed="#Qb"/>sanitatis, eodem modo sanitas causa ambulationis,
<lb ed="#Qb"/>et forma hoc quod significat alicuius esse: haec
<lb ed="#Qb"/>enim omnia ad causam cum tempore vel ex tem<lb ed="#Qb"/>pore
retorquentur.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>