-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 2
/
ahsh-l2Ai1t1s2q1m1c2.xml
251 lines (251 loc) · 15.9 KB
/
ahsh-l2Ai1t1s2q1m1c2.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Ia-IIae, Inq. 1, Tract. 1, Sect. 2, Q. 1, M. 1, C. 2</title>
<author ref="#AlexanderOfHales">Alexander of Hales</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Ia-IIae, Inq. 1, Tract. 1, Sect. 2, Q. 1, M. 1, C. 2</title>
<date when="2017-06-27">June 27, 2017</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority><ref target="https://www.earlyfranciscans.com">ERC Project 714427: Authority and Innovation in Early Franciscan Thought</ref></authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by/4.0">Creative Commons Attribution 4.0 International</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Qb" n="quaracchi1928">Quaracchi 1928</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2017-06-27" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#Qb" n="40"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="ahsh-l2Ai1t1s2q1m1c2">
<head xml:id="ahsh-l2Ai1t1s2q1m1c2-Hd1e107">Ia-IIae, Inq. 1, Tract. 1, Sect. 2, Q. 1, M. 1, C. 2</head>
<head xml:id="ahsh-l2Ai1t1s2q1m1c2-Hd1e110" type="question-title">UTRUM HAE RATIONES CONVENIANT OMNI CREATURAE UNIVERSALITER.</head>
<p xml:id="ahsh-l2Ai1t1s2q1m1c2-d1e113">
<lb ed="#Qb"/>Quod autem consequenter quaesitum est utrum
<lb ed="#Qb"/>haec conveniant omni creaturae<!--1-->, sic terminatur:
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai1t1s2q1m1c2-d1e120">
<lb ed="#Qb"/>1. Numerus non inest nisi rei numerabili; res
<lb ed="#Qb"/>autem numerabilis, quae numerum habet, habet et
<lb ed="#Qb"/>multitudinem; sed unaquaeque creatura in se con<lb ed="#Qb"/>siderata
non ponit multitudinem; ergo nec ponit
<lb ed="#Qb"/>numerum. Quod si numerus extendatur ad hoc
<lb ed="#Qb"/>ut res, quae habet unitatem, dicatur habere nu<lb ed="#Qb"/>merum,
omnis vero res creata habet unitatem per
<lb ed="#Qb"/>se ipsam -— et hoc patet per hoc quod dicit <name>Au<lb ed="#Qb"/>gustinus</name>,
in libro <title>De vera religione</title><!--2-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai1t1s2q1m1c2-Qd1e141">omnis
<lb ed="#Qb"/>res, vel substantia vel si quo alio modo melius
<lb ed="#Qb"/>enuntiatur, simul habet haec tria, ut unum ali<lb ed="#Qb"/>quid
sit et specie propria discernatur ab aliis et
<lb ed="#Qb"/>rerum ordinem non excedat</quote>; et ita unitas con<lb ed="#Qb"/>venit
omni rei creatae — si ergo propter hoc di<lb ed="#Qb"/>catur
numerus esse dispositio in qua fit<!--d--> res
<lb ed="#Qb"/>creata, hoc non videtur, quia prima conditio quae
<lb ed="#Qb"/>attribuitur, in libro <title>De vera religione</title>, omni rei,
<lb ed="#Qb"/>est unitas; secunda vero conditio, quae attribuitur
<lb ed="#Qb"/>ab Augustino, <title>Super Genesim</title><!--3-->, est numerus;
<lb ed="#Qb"/>ergo numerus non respondet unitati. Quod etiam
<lb ed="#Qb"/>intelligitur ex hoc quod <quote xml:id="ahsh-l2Ai1t1s2q1m1c2-Qd1e170">numerus omni rei spe<lb ed="#Qb"/>ciem
praebet<!--4--></quote>; ergo respondet speciei; sed spe<lb ed="#Qb"/>cies
est secunda conditio, in libro <title>De vera reli<lb ed="#Qb"/>gione</title>,
qua scilicet res ab alia discernitur; ergo
<lb ed="#Qb"/>ei non respondet unitas. Cui ergo respondet uni<lb ed="#Qb"/>tas?
Nam numero respondet species, ponderi vero
<lb ed="#Qb"/>ordo; ergo mensura unitati; sed ex qua ratione?
<lb ed="#Qb"/>cum unitas non videatur terminationem dicere.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai1t1s2q1m1c2-d1e189">
<lb ed="#Qb"/>2. Praeterea, cum magnitudo sit<!--e--> infinitum di<lb ed="#Qb"/>visione
et multitudo infinitum appositione et<!--f--> ma<lb ed="#Qb"/>teria
infinitum susceptione sive possibilitate, men<lb ed="#Qb"/>sura
autem non est ubi est infinitum; ergo non
<lb ed="#Qb"/>in omni re est mensura.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai1t1s2q1m1c2-d1e203">
<lb ed="#Qb"/>3. Item, pondus dicitur secundum similitudinem
<lb ed="#Qb"/>eius<!--g--> quod habet gravitatem; ergo secundum simi<lb ed="#Qb"/>litudinem
eius quod fertur deorsum; sed quaedam
<lb ed="#Qb"/>res naturaliter feruntur sursum vel<!--h--> secundum
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>similitudinem, ut leve fertur ad locum sursum,
<lb ed="#Qb"/>anima vero secundum voluntatem naturaliter fertur
<lb ed="#Qb"/>ad summum bonum; non ergo pondus est com<lb ed="#Qb"/>munis
dispositio omnis creaturae.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai1t1s2q1m1c2-d1e225">
<lb ed="#Qb"/>4. Item, si sunt dispositiones omnis creaturae,
<lb ed="#Qb"/>cum ipsae sint creaturae, habebunt mensuram, nu<lb ed="#Qb"/>merum
et pondus, cum haec non sint sine dispo<lb ed="#Qb"/>sitione
et sint de numero eorum quae fiunt.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai1t1s2q1m1c2-d1e236">
<lb ed="#Qb"/>5. Item, quare ponit <name ref="#Augustine">Augustinus</name> has disposi<lb ed="#Qb"/>tiones
creaturae, ubi loquitur de fieri creaturae,
<lb ed="#Qb"/>cum scilicet loquitur de operibus sex dierum?
<lb ed="#Qb"/>Unde dicit<!--5-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai1t1s2q1m1c2-Qd1e250">Nonne erant alicubi antequam
<lb ed="#Qb"/>crearetur universa creatura, an<!--i--> etiam creata sunt?
<lb ed="#Qb"/>et si erant, antea ubi erant? Neque enim ante
<lb ed="#Qb"/>creaturam erat aliquis nisi Creator</quote>. — Item,
<lb ed="#Qb"/><name ref="#Augustine">Augustinus</name>, <title>De libero arbitrio</title><!--6-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai1t1s2q1m1c2-Qd1e264">Omnem rem,
<lb ed="#Qb"/>ubi numerum et mensuram et ordinem videris,
<lb ed="#Qb"/>Deo artifici tribuere ne cuncteris<!--k--></quote>. Ergo de re
<lb ed="#Qb"/>artificiata a summo Artifice loquitur, et ita de
<lb ed="#Qb"/>creatura.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai1t1s2q1m1c2-d1e276">
<lb ed="#Qb"/>6. Item, non videntur ista convenire omni crea<lb ed="#Qb"/>turae.
Dicit enim <name>Ambrosius</name>, in <title>Hexaemeron</title><!--7-->:
<lb ed="#Qb"/><quote xml:id="ahsh-l2Ai1t1s2q1m1c2-Qd1e282">Lucis natura est ut non in mensura, non in nu<lb ed="#Qb"/>mero,
non in pondere se habeat, ut alia creatura,
<lb ed="#Qb"/>sed omnis in conspectu eius gratia sit</quote>. Cum
<lb ed="#Qb"/>ergo lux creatura sit, videtur quod non in omni
<lb ed="#Qb"/>creatura reperiantur illa tria.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai1t1s2q1m1c2-d1e294">
<lb ed="#Qb"/>Sed contra: a. Dicit <name ref="#Augustine">Augustinus</name>, in libro
<lb ed="#Qb"/><title>De natura bonis<!--8--></title>: <quote xml:id="ahsh-l2Ai1t1s2q1m1c2-Qd1e303">Ubi haec magna bona sunt,
<lb ed="#Qb"/>magnum bonum est et e converso, et ubi parva
<lb ed="#Qb"/>bona sunt, et illud parvum bonum est<!--9--> et e con<lb ed="#Qb"/>verso</quote>;
sed lux est de magnis bonis; ergo multo
<lb ed="#Qb"/>magis debet habere ista bona.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai1t1s2q1m1c2-d1e315">
<lb ed="#Qb"/>[Solutio]: 1. Ad primum respondendum est
<lb ed="#Qb"/>quod numerus, sicut dictum est<!--9-->, convenit omni rei
<lb ed="#Qb"/>creatae, et accipitur numerus pro dispositione qua
<lb ed="#Qb"/>discernitur res a re alia; quae tamen dispositio,
<lb ed="#Qb"/>ubi simpliciter est, sicut in rebus compositis ex ma<lb ed="#Qb"/>teria
et forma vel <mentioned>quo est</mentioned> et<!--m--> <mentioned>quod est</mentioned>, ha<lb ed="#Qb"/>bet
intrinsecus numerum. Sed non accipitur hic
<pb ed="#Qb" n="41"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
<lb ed="#Qb"/>numerus pro multitudine aggregata<!--a--> in unum,
<lb ed="#Qb"/>quemadmodum obiectum est. Nec haec dispositio
<lb ed="#Qb"/><mentioned>numerus</mentioned> idem dicit quod illa dispositio quae est
<lb ed="#Qb"/>unitas, in libro <title>De vera religione</title>, sed respondet illi
<lb ed="#Qb"/>dispositioni quae ibi species dicitur; unitas vero
<lb ed="#Qb"/>respondet illi dispositioni quae dicitur mensura.
<lb ed="#Qb"/>Ad<!--b--> obiectum autem in contrarium dicendum
<lb ed="#Qb"/>est<!--c--> quod mensura, eo quod dicit esse in se fini<lb ed="#Qb"/>tum,
respondet unitati, secundum quod <mentioned>unum</mentioned> di<lb ed="#Qb"/>citur
ens indistinctum et unitas indistinctio<!--d--><!--1--> esse
<lb ed="#Qb"/>in se ipso, ad ponendum differentiam respectu nu<lb ed="#Qb"/>meri
aut speciei, ratione cuius fit<!--e--> discretio ab alio.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai1t1s2q1m1c2-d1e362">
<lb ed="#Qb"/>3. Ad tertio obiectum de pondere quod <mentioned>non
<lb ed="#Qb"/>convenit omni creaturae</mentioned>: dicendum est<!--f--> quod
<lb ed="#Qb"/>pondus, si accipiatur proprie vel secundum simi<lb ed="#Qb"/>litudinem
respectu ponderis in gravibus, non ex<lb ed="#Qb"/>tendit
se ad omnem creaturam; sed si accipiatur
<lb ed="#Qb"/>secundum illam similitudinem, secundum quam
<lb ed="#Qb"/>est inclinatio<!--g--> in finem, quemadmodum pondus
<lb ed="#Qb"/>est inclinatio<!--h--> in terminum, secundum hoc omni
<lb ed="#Qb"/>convenit creaturae: omnis enim<!--i--> creatura incli<lb ed="#Qb"/>nationem
habet aliquam ad finem<!--k--> naturaliter.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai1t1s2q1m1c2-d1e386">
<lb ed="#Qb"/>2. Ad id vero quod obicitur de magnitudine,
<lb ed="#Qb"/>quae est infinitum<!--l--> divisione, et ita de aliis:
<lb ed="#Qb"/>respondendum est quod sic dicendo infinitum, non
<lb ed="#Qb"/>tollitur<!--m--> quin magnitudo vel multitudo sit finitum
<lb ed="#Qb"/>in esse et virtute, eo modo quo Primum dicitur<!--n-->
<lb ed="#Qb"/>infinitum virtute et essentia, id est non habens
<lb ed="#Qb"/>finem: est enim sibi finis; nunquam enim est vere
<lb ed="#Qb"/>dicere quod in tantum extenditur et non plus
<lb ed="#Qb"/>potest extendi. —Ad id autem quod<!--o--> obici<lb ed="#Qb"/>tur
de materia, similiter dicendum est quod non
<lb ed="#Qb"/>tollitur<!--p-->, per hoc quin materia habeat aliquo<!--q-->
<lb ed="#Qb"/>modo mensuram<!--r-->, numerum et pondus. Unde
<lb ed="#Qb"/><name ref="#Augustine">Augustinus</name>, <title>De libero arbitrio</title><!--2-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai1t1s2q1m1c2-Qd1e419">Si formae
<lb ed="#Qb"/>perfectio nonnullum bonum est, nonnullum bonum
<lb ed="#Qb"/>est formae inchoatio</quote>. Et in libro <title>De vera reli<lb ed="#Qb"/>gione</title><!--3-->:
<quote xml:id="ahsh-l2Ai1t1s2q1m1c2-Qd1e428">Quod in comparatione perfectorum in<lb ed="#Qb"/>forme
dicitur, si habet aliquid formae, quamvis
<lb ed="#Qb"/>exiguum, quamvis inchoatum, nondum est nihil,
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>et ita ex Deo est </quote>; quod autem ex Deo est, men<lb ed="#Qb"/>suram
et<!--s--> numerum et pondus habet.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai1t1s2q1m1c2-d1e443">
<lb ed="#Qb"/>4. Ad id vero quod obicitur quod <mentioned>mensura,
<lb ed="#Qb"/>numerus et pondus sunt creaturae, et ita habent
<lb ed="#Qb"/>mensuram, numerum et pondus</mentioned>, dupliciter potest
<lb ed="#Qb"/>responderi: quod de aliis creaturis intelligitur, vel
<lb ed="#Qb"/>istae res dispositae sunt in mensura et<!--t--> numero
<lb ed="#Qb"/>et<!--u--> pondere secundum quod Deo haec attribuun<lb ed="#Qb"/>tur.
Unde <name ref="#Augustine">Augustinus</name>, <title>Ad Orosium</title><!--4-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai1t1s2q1m1c2-Qd1e463">Nu<lb ed="#Qb"/>merus,
pondus et mensura ipse Deus est; ipse
<lb ed="#Qb"/>est numerus sine numero, et quo est omnis nu<lb ed="#Qb"/>merus;
ipse est mensura sine mensura, a quo est
<lb ed="#Qb"/>omnis mensura; ipse est pondus sine pondere,
<lb ed="#Qb"/>a quo est omne pondus; <quote>omnia ergo in numero,
<lb ed="#Qb"/>pondere et mensura disposuit</quote><!--5-->, tamquam si diceret
<mentioned>omnia in se disposuit</mentioned><!--v--> </quote>. Intelligitur et aliter
<quote><mentioned>omnia numero, pondere et mensura disposuit</mentioned></quote>,
<lb ed="#Qb"/>id est omnia, quae fecit, numerum, pondus et
<lb ed="#Qb"/>mensuram habent.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai1t1s2q1m1c2-d1e484">
<lb ed="#Qb"/>5. Ad aliud dicendum quod istae sunt dispo<lb ed="#Qb"/>sitiones
creaturae secundum quod est in fieri; ni<lb ed="#Qb"/>hilominus
tamen extenduntur ad creaturam se<lb ed="#Qb"/>cundum
quod est in esse. Unde super illud <title>Sap.</title>
11,21: <quote>Omnia in numero, pondere et mensura dis<lb ed="#Qb"/>posuisti</quote>,
dicit <title>Glossa</title><!--5--> quod <quote xml:id="ahsh-l2Ai1t1s2q1m1c2-Qd1e497">in iis constituit
<lb ed="#Qb"/>Deus mundum et gubernat et iudicaturus est</quote>;
<lb ed="#Qb"/>constitutio enim mundi pertinet ad fieri, guber<lb ed="#Qb"/>natio
ad conservationem ipsius in esse.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai1t1s2q1m1c2-d1e507">
<lb ed="#Qb"/>6. Ad illud vero <name>Ambrosii</name> de luce, licet
<lb ed="#Qb"/>quidam velint exponere de luce spirituali, vi<lb ed="#Qb"/>detur
secundum intentionem <name>Ambrosii</name> quod
<lb ed="#Qb"/>velit exponere de luce<!--x--> corporali<!--7-->, quae est in
<lb ed="#Qb"/>mensura et<!--y--> numero et pondere. Dicitur tamen
<lb ed="#Qb"/>esse sine iis respectu corporum quae recipiunt
<lb ed="#Qb"/>a luce: ipsa enim multiplicat se dando effectum
<lb ed="#Qb"/>aliis corporibus inferioribus, et ideo dicitur esse
<lb ed="#Qb"/>sine mensura et sine numero et pondere respectu
<lb ed="#Qb"/>effectuum qui procedunt ab<!--z--> illa. Si enim maior
<lb ed="#Qb"/>esset capacitas mundi quam sit, ad majus se ex<lb ed="#Qb"/>tenderet
effectus eius et ad plura.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>