-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 2
/
ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1.xml
1066 lines (1066 loc) · 69.3 KB
/
ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
565
566
567
568
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
581
582
583
584
585
586
587
588
589
590
591
592
593
594
595
596
597
598
599
600
601
602
603
604
605
606
607
608
609
610
611
612
613
614
615
616
617
618
619
620
621
622
623
624
625
626
627
628
629
630
631
632
633
634
635
636
637
638
639
640
641
642
643
644
645
646
647
648
649
650
651
652
653
654
655
656
657
658
659
660
661
662
663
664
665
666
667
668
669
670
671
672
673
674
675
676
677
678
679
680
681
682
683
684
685
686
687
688
689
690
691
692
693
694
695
696
697
698
699
700
701
702
703
704
705
706
707
708
709
710
711
712
713
714
715
716
717
718
719
720
721
722
723
724
725
726
727
728
729
730
731
732
733
734
735
736
737
738
739
740
741
742
743
744
745
746
747
748
749
750
751
752
753
754
755
756
757
758
759
760
761
762
763
764
765
766
767
768
769
770
771
772
773
774
775
776
777
778
779
780
781
782
783
784
785
786
787
788
789
790
791
792
793
794
795
796
797
798
799
800
801
802
803
804
805
806
807
808
809
810
811
812
813
814
815
816
817
818
819
820
821
822
823
824
825
826
827
828
829
830
831
832
833
834
835
836
837
838
839
840
841
842
843
844
845
846
847
848
849
850
851
852
853
854
855
856
857
858
859
860
861
862
863
864
865
866
867
868
869
870
871
872
873
874
875
876
877
878
879
880
881
882
883
884
885
886
887
888
889
890
891
892
893
894
895
896
897
898
899
900
901
902
903
904
905
906
907
908
909
910
911
912
913
914
915
916
917
918
919
920
921
922
923
924
925
926
927
928
929
930
931
932
933
934
935
936
937
938
939
940
941
942
943
944
945
946
947
948
949
950
951
952
953
954
955
956
957
958
959
960
961
962
963
964
965
966
967
968
969
970
971
972
973
974
975
976
977
978
979
980
981
982
983
984
985
986
987
988
989
990
991
992
993
994
995
996
997
998
999
1000
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Ia-IIae, Inq. 2, Tract. 3, S. 2, Q. 2, T. 1, D. 2, M. 1, C. 1</title>
<author ref="#AlexanderOfHales">Alexander of Hales</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Ia-IIae, Inq. 2, Tract. 3, S. 2, Q. 2, T. 1, D. 2, M. 1, C. 1</title>
<date when="2017-06-27">June 27, 2017</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority><ref target="https://www.earlyfranciscans.com">ERC Project 714427: Authority and Innovation in Early Franciscan Thought</ref></authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by/4.0">Creative Commons Attribution 4.0 International</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Qb" n="quaracchi1928">Quaracchi 1928</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2017-06-27" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#Qb" n="214"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1">
<head xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-Hd1e107">Ia-IIae, Inq. 2, Tract. 3, S. 2, Q. 2, T. 1, D. 2, M. 1, C. 1</head>
<head xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-Hd1e110" type="question-title">DE DILECTIONE NATURALI IN PRIMO STATU.</head>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e113">
<lb ed="#Qb"/>Primo ergo quaeritur de dilectione naturali in
<lb ed="#Qb"/>statu innocentiae, circa quam quaeruntur
<lb ed="#Qb"/>haec:
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>Primo, de numero diligendorum, si sit ibi nu<lb ed="#Qb"/>merus
vel non, et quis;
<lb ed="#Qb"/>secundo, quis ordo diligendorum;
<lb ed="#Qb"/>tertio, quae ratio diligendi.
</p>
<div xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-Dd1e133" type="articulus">
<head xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-Hd1e135">ARTICULUS 1.</head>
<head xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-Hd1e138" type="question-title">An in statu innocentiae sit numerus diligendorum et quis sit<!--3-->.</head>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e141">
<lb ed="#Qb"/>Circa primum sic<!--k-->: I. a. Scriptum est in
<lb ed="#Qb"/>mente angeli, sicut in mente hominis, de di<lb ed="#Qb"/>lectione
Dei et proximi; ergo plura sunt dili<lb ed="#Qb"/>gibilia.
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>b. Praeterea, ex cognitione naturali cognoscit an<lb ed="#Qb"/>gelus
Creatorem a quo conditus est, et creaturam
<lb ed="#Qb"/>quae condita est ad similitudinem Dei sicut ipse;
<lb ed="#Qb"/>cognitionem vero sequitur dilectio et cognitionem
<pb ed="#Qb" n="215"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
<lb ed="#Qb"/>naturalem dilectio naturalis; ergo plura sunt di<lb ed="#Qb"/>ligibilia
sicut plura cognoscibilia.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e172">
<lb ed="#Qb"/>II. Quo supposito, quaeritur de numero.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e177">
<lb ed="#Qb"/>Videtur enim quod quatuor sint diligibilia:
<lb ed="#Qb"/>a. Sicut enim homo ex caritate diligit supra se
<lb ed="#Qb"/>et se et<!--a--> iuxta se et intra se<!--b-->, ita dilectio natu<lb ed="#Qb"/>ralis
hominis ad illa quatuor extenditur; sed an<lb ed="#Qb"/>gelus
habuit bonum diligendum supra se et in se
<lb ed="#Qb"/>et iuxta se et intra se: creaturae enim, cum es<lb ed="#Qb"/>sent
intra angelum et essent bonae, diligendae
<lb ed="#Qb"/>erant; ergo quatuor erant diligenda dilectione na<lb ed="#Qb"/>turali
ab angelo.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e200">
<lb ed="#Qb"/>Contra: 1. Dilectio naturalis ordinatur ad cari<lb ed="#Qb"/>tatem:
caritas enim est complementum naturae;
<lb ed="#Qb"/>sed ex caritate non habuit angelus diligendum
<lb ed="#Qb"/>infra se; ergo nec ex dilectione naturali aliquid
<lb ed="#Qb"/>erat diligibile infra angelum.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e213">
<lb ed="#Qb"/>III. Adhuc<!--c--> etiam quaeritur: Si homo erat di<lb ed="#Qb"/>ligibile
intra angelum — erat enim inferior crea<lb ed="#Qb"/>tura
ad minus ratione corporalis naturae<!--d--> —
<lb ed="#Qb"/>utrum ratione illius esset homo diligendus tam<lb ed="#Qb"/>quam
bonum inferius angelo. Quod si sic esset,
<lb ed="#Qb"/>tunc homo diligeretur dilectione naturali ab an<lb ed="#Qb"/>gelo
et tamquam bonum par et tamquam bonum
<lb ed="#Qb"/>interius, et ita esset in duplici ratione dilectionis.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e235">
<lb ed="#Qb"/>Quod non videtur: 1. Quia angelus se ipsum
<lb ed="#Qb"/>non diligit dilectione naturali nisi in unica ra<lb ed="#Qb"/>tione<!--1-->,
et tamen plus diligit se quam hominem;
<lb ed="#Qb"/>ergo naturali dilectione non diligit hominem
<lb ed="#Qb"/>nisi unica dilectione; sed illa aut erit eius per
<lb ed="#Qb"/>modum paris aut per modum interioris. Per
<lb ed="#Qb"/>modum inferioris<!--e--> non videtur, quia dilectione
<lb ed="#Qb"/>naturali diligitur ut utile diligenti; sed homo,
<lb ed="#Qb"/>secundum quod est inferior, non est utilis an<lb ed="#Qb"/>gelo;
ergo illa ratione non diligitur dilectione
<lb ed="#Qb"/>naturali ab angelo; ergo tantum per modum pa<lb ed="#Qb"/>tris,
quia ratio naturae intellectualis est ubique
<lb ed="#Qb"/>communis.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e266">
<lb ed="#Qb"/>[Solutio]: I. Ad quod dicendum quod plura fue<lb ed="#Qb"/>runt
diligibilia dilectione naturali ab angelo.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e273">
<lb ed="#Qb"/>II. Si vero quaeratur quis<!--f--> sit numerus, dicen<lb ed="#Qb"/>dum
est quod dilectio naturalis potest accipi multi<lb ed="#Qb"/>pliciter.
Aut enim dicitur dilectio naturalis [respi<lb ed="#Qb"/>cere]
quidquid per se iuvat naturam ut esset vel
<lb ed="#Qb"/>iuvat ut permaneat: et hac ratione diligitur tantum
<lb ed="#Qb"/>Deus dilectione naturali ab angelo; nihil enim
<lb ed="#Qb"/>aliud est quod<!--g--> necessarium sit<!--h--> ad esse angeli
<lb ed="#Qb"/>praeter id quod est de esse: non enim indiget
<lb ed="#Qb"/>unus angelus alio ut sit vel ut permaneat in esse.
<lb ed="#Qb"/>Alio modo potest dilectio naturalis respicere
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>omne conveniens naturae, sive sit principium
<lb ed="#Qb"/>naturae sive sit consimile vel<!--i--> conforme in na<lb ed="#Qb"/>tura:
et hoc modo est dilectio naturalis non
<lb ed="#Qb"/>tantum Creatoris vel Gubernatoris, sed alterius
<lb ed="#Qb"/>angeli, qui est similis in natura angelica, vel
<lb ed="#Qb"/>etiam hominis<!--k-->, qui est similis<!--l--> in natura in<lb ed="#Qb"/>tellectuali
creata. Tertio modo potest dici di<lb ed="#Qb"/>lectio
naturalis respectu illius boni quod ordi<lb ed="#Qb"/>natum
est ad participandum completum<!--m--> de<lb ed="#Qb"/>lectabile,
quod est gloria, et secundum hunc
<lb ed="#Qb"/>modum caritas sive gratia est perfectio na<lb ed="#Qb"/>turae:
secundum hunc modum est diligibile ab
<lb ed="#Qb"/>angelo non tantum anima hominis, sed etiam
<lb ed="#Qb"/>corpus humanum, quod potest participare do<lb ed="#Qb"/>tes;
unde<!--n--> anima in secunda stola perficietur
<lb ed="#Qb"/>et angelus ex hoc quamdam consequitur dilec<lb ed="#Qb"/>tionem.
Quarto modo dicitur dilectio naturalis
<lb ed="#Qb"/>respectu omnis boni, in quantum est bonum,
<lb ed="#Qb"/>et sic extendit se ad omnem creaturam et Crea<lb ed="#Qb"/>torem.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e343">
<lb ed="#Qb"/>[Ad obiecta]: 1. Per hoc potest patere qualiter
<lb ed="#Qb"/>respondendum est ad primo obiectum. Si enim
<lb ed="#Qb"/>accipiatur dilectio hoc ultimo modo, extendit<!--o-->
<lb ed="#Qb"/>se non tantum ad superius vel proprium bonum
<lb ed="#Qb"/>vel quod est iuxta, sed ad bonum interius. Si<!--p-->
<lb ed="#Qb"/>vero accipiatur modo tertio, non extendit se ad
<lb ed="#Qb"/>omnem creaturam corporalem, cum non omnis
<lb ed="#Qb"/>pertineat ad participationem gloriae. Si vero ac<lb ed="#Qb"/>cipiatur
secundo modo, non diligitur corpus hu<lb ed="#Qb"/>manum
ab angelo dilectione naturali. Si vero<!--q-->
<lb ed="#Qb"/>accipiatur primo modo, extenditur tantum ad di<lb ed="#Qb"/>lectionem
Creatoris et Gubernatoris.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e373">
<lb ed="#Qb"/>a. Ad id vero quod obicitur per simile de ho<lb ed="#Qb"/>mine,
dicendum quod non est omnino<!--r--> simile:
<lb ed="#Qb"/>homo enim una dilectione naturali diligit corpus
<lb ed="#Qb"/>suum, secundum quod dicitur <title>Eph.</title> 5, 29: <quote>Nemo
<lb ed="#Qb"/>unquam carnem suam odio habuit</quote>, et hoc modo
<lb ed="#Qb"/>non habet<!--s--> angelus dilectionem naturalem ad ali<lb ed="#Qb"/>quod
corpus. Licet<!--t--> enim assumat corpus aethe<lb ed="#Qb"/>reum,
tamen non est ibi illa dilectio naturalis:
<lb ed="#Qb"/>non enim ex illo corpore et angelo fit res unius
<lb ed="#Qb"/>naturae<!--2-->. Alio vero modo diligenda sunt quatuor
<lb ed="#Qb"/>ex dilectione naturali, prout natura habet incli<lb ed="#Qb"/>nationem
quamdam ad ultimam perfectionem; sed
<lb ed="#Qb"/>non sic habet angelus, quin etiam perficiatur sua
<lb ed="#Qb"/>perfectione essentiali, etsi homo non acciperet
<lb ed="#Qb"/>secundam stolam.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e408">
<lb ed="#Qb"/>III. Ad tertium<!--u--> dicendum quod, licet an<lb ed="#Qb"/>gelus
se diligat una naturali dilectione, hominem
<lb ed="#Qb"/>vero duplici, non ideo magis diligit hominem quam
<lb ed="#Qb"/>se, sed ratione plurium, quorum unum est par,
<lb ed="#Qb"/>alterum inferius.
</p>
</div>
<div xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-Dd1e422" type="articulus">
<head xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-Hd1e424">ARTICULUS II</head>
<head xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-Hd1e427" type="question-title">De ordine diligendorum.</head>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e430">
<pb ed="#Qb" n="216"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
<lb ed="#Qb"/>Secundo quaeritur de ordine. Et primo, si di<lb ed="#Qb"/>lectio
naturalis sit ordinata aut inordinata;
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>secundo, supposito quod sit ordinata, quaeritur
<lb ed="#Qb"/>quis sit ordo diligendorum.
</p>
<div xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-Dd1e448">
<head xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-Hd1e450">PROBLEMA I.</head>
<head xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-Hd1e453" type="question-title">Utrum dilectio naturalis sit ordinata in angelo.</head>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e456">
<lb ed="#Qb"/>Ad primum sic: I. 1. Dilectio naturalis totaliter
<lb ed="#Qb"/>est ordinata; sed dilectio totaliter ordinata est
<lb ed="#Qb"/>caritas vel ex caritate; ergo dilectio naturalis est
<lb ed="#Qb"/>caritas vel ex caritate: quod falsum est, cum sint
<lb ed="#Qb"/>diversorum generum gratuita dilectio et naturalis.
<lb ed="#Qb"/>Si vero est inordinata: sed dilectio inordinata
<lb ed="#Qb"/>est peccatum; ergo dilectio naturalis est pec<lb ed="#Qb"/>catum.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e476">
<lb ed="#Qb"/>2. Praeterea<!--1-->, ostenditur quod dilectio naturalis
<lb ed="#Qb"/>est inordinata, quia in primo statu tenebatur an<lb ed="#Qb"/>gelus
diligere Deum super omnia et ita plus quam
<lb ed="#Qb"/>se; sed non dilexit plus quam se, immo propter
<lb ed="#Qb"/>se; ergo fuit inordinata<!--a--> sive contraria ordini, ad
<lb ed="#Qb"/>quem tenebatur.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e492">
<lb ed="#Qb"/>3. Praeterea, triplex distinguitur velle, <title>Rom.</title> 7,18:
<lb ed="#Qb"/><quote>Velle mihi adiacet</quote> etc., scilicet velle gratiae vel
<lb ed="#Qb"/>virtutis, velle naturae, velle vitii; sed velle gra<lb ed="#Qb"/>tiae
est ordinatum, velle vitii est inordinatum,
<lb ed="#Qb"/>velle autem naturae medium est quodam modo;
<lb ed="#Qb"/>ergo nec dicetur ordinatum nec inordinatum, sed
<lb ed="#Qb"/>adveniente gratia vel virtute ordinatum est -—
<lb ed="#Qb"/><quote xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-Qd1e509">virtus enim est ordo amoris<!--2--></quote> — adveniente
<lb ed="#Qb"/>vitio<!--b--> inordinatum.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e516">
<lb ed="#Qb"/>[Solutio]: Ad quod dicendum quod dilectio na<lb ed="#Qb"/>turalis
est ordinata secundum suum modum, sed
<lb ed="#Qb"/>non pervenit ex se ad summum ordinem; nec
<lb ed="#Qb"/>dicitur inordinata, id est directe contraria ordini
<lb ed="#Qb"/>gratiae aut virtutis, ut <mentioned>inordinatum</mentioned> sonet in con<lb ed="#Qb"/>trarietatem
respectu dilectionis gratuitae: simul
<lb ed="#Qb"/>enim stare possunt, quod non est contrariorum<!--3-->;
<lb ed="#Qb"/>sed inordinatum posset dici, id est non ad sum<lb ed="#Qb"/>mum
ordinem pertingens<!--c--> ex se, et sic diceret
<lb ed="#Qb"/>abnegationem perfectionis in ordine.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e540">
<lb ed="#Qb"/>[Ad obiecta]: 1. Ad primo autem<!--d--> obiectum
<lb ed="#Qb"/>dicendum quod, cum dicitur <mentioned>dilectio ordinata est
<lb ed="#Qb"/>caritas<!--e--></mentioned>, intelligitur de dilectione totaliter et per<lb ed="#Qb"/>fecte
ordinata. Dilectio autem<!--f--> naturalis, etsi sit
<lb ed="#Qb"/>ordinata, non tamen totaliter et perfecte, licet
<lb ed="#Qb"/>perfecte in suo genere.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e556">
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>2. Ad secundum dicendum<!--g--> quod, licet
<lb ed="#Qb"/>in primo statu teneretur diligere Deum super om<lb ed="#Qb"/>nia,
hoc<!--h--> etiam supposito quod non haberet gra<lb ed="#Qb"/>tiam
gratum facientem et non dilexit super omnia,
<lb ed="#Qb"/>non propter hoc fuit inordinata, id est ordini
<lb ed="#Qb"/>summo contraria, quia si data fuisset ei<!--i--> caritas,
<lb ed="#Qb"/>posset diligere et diligeret super omnia; sed inor<lb ed="#Qb"/>dinata
poterat dici, id est nondum habens illud
<lb ed="#Qb"/>unde sufficienter et plene sic ordinaretur ad di<lb ed="#Qb"/>ligendum.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e582">
<lb ed="#Qb"/>3. Ad tertium dicendum quod velle naturae
<lb ed="#Qb"/>quodam modo est medium et quodam modo non
<lb ed="#Qb"/>est medium<!--k--> inter velle gratiae et vitii. Quoad
<lb ed="#Qb"/>hoc est medium, quia potest simul stare cum
<lb ed="#Qb"/>utroque: unde dilectio naturalis potest simul stare
<lb ed="#Qb"/>cum gratuita et cum libidinosa, licet illae non
<lb ed="#Qb"/>possint simul esse respectu eiusdem rei; non au<lb ed="#Qb"/>tem
est<!--l--> media quoad hoc ut nec dicatur ordi<lb ed="#Qb"/>nata
nec inordinata<!--m-->, immo ordinata<!--n--> est, et
<lb ed="#Qb"/>quoad hoc plus tenet se ex parte dilectionis gra<lb ed="#Qb"/>tuitae.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e608">
<lb ed="#Qb"/>II. Sed adhuc obicitur occasione<!--o--> prae<lb ed="#Qb"/>dictorum:
1. Si dilectio naturalis quodam modo
<lb ed="#Qb"/>medium est inter dilectionem gratuitam et libi<lb ed="#Qb"/>dinosam,
medium autem solet habere convenien<lb ed="#Qb"/>tiam
cum utroque extremorum<!--4-->, habebit dilectio
<lb ed="#Qb"/>naturalis convenientiam aliquam cum utraque di<lb ed="#Qb"/>lectione.
Quaeritur ergo in quo.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e628">
<lb ed="#Qb"/>2. Sed videtur quod non habeat rationem medii:
<lb ed="#Qb"/>quia medium inter bonum et malum debet esse
<lb ed="#Qb"/>indifferens; sed dilectio naturalis non est indiffe<lb ed="#Qb"/>rens<!--p-->
bono et malo, sed cadit in genere boni;
<lb ed="#Qb"/>ergo dilectio naturalis in angelo non est media
<lb ed="#Qb"/>inter gratuitam et libidinosam.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e645">
<lb ed="#Qb"/>[Ad obiecta]: 1. Ad primum dicendum quod
<lb ed="#Qb"/>dilectio gratuita diligit summum bonum ponendo
<lb ed="#Qb"/>finem in illo, dilectio libidinosa diligit creaturam
<lb ed="#Qb"/>sive mutabile bonum ponendo finem in creatura:
<pb ed="#Qb" n="217"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
<lb ed="#Qb"/>unde diligit mutabile bonum propter se, dilectio
<lb ed="#Qb"/>vero naturalis diligit summum bonum, sed propter
<lb ed="#Qb"/>se, id est propter diligentem: unde ratio dilectionis
<lb ed="#Qb"/>constituitur in creatura ipsa intellectu-ali vel ratio<lb ed="#Qb"/>nali.
Habet ergo dilectio naturalis in hoc convenien<lb ed="#Qb"/>tiam
cum gratuita, quia diligit summum bonum;
<lb ed="#Qb"/>sed in<!--a--> hoc differt quod ratio ponitur in se
<lb ed="#Qb"/>diligente et ita in creatura; cum dilectione au<lb ed="#Qb"/>tem<!--b-->
vitiosa habet convenientiam, quia refert<!--c-->
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>ad creaturam suum diligibile, sed in hoc differt
<lb ed="#Qb"/>quod dilectio naturalis non ponit creaturam finem,
<lb ed="#Qb"/>sed vitiosa ponit.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e689">
<lb ed="#Qb"/>2. Ad aliud dicendum quod, licet sit media
<lb ed="#Qb"/>inter gratuitam et vitiosam, non tamen est media<!--d-->
<lb ed="#Qb"/>inter bonum et malum, nisi restringeretur bonum
<lb ed="#Qb"/>ad bonum gratuitum: unde est tale medium, quod
<lb ed="#Qb"/>tamen plus tenet se ratione generis cum dilectione
<lb ed="#Qb"/>gratuita quam vitiosa.
</p>
</div>
<div xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-Dd1e706">
<head xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-Hd1e708">PROBLEMA II.</head>
<head xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-Hd1e711" type="question-title">Quis sit ordo diligendarum.</head>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e714">
<lb ed="#Qb"/>Deinde quaeritur de ordine diligendorum, et
<lb ed="#Qb"/>circa hoc versatur haec quaestio:
<lb ed="#Qb"/>Primo, utrum angelus diligatur a se naturali
<lb ed="#Qb"/>dilectione;
<lb ed="#Qb"/>secundo, utrum dilectione naturali magis dili<lb ed="#Qb"/>gatur
Deus se aut e converso;
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>tertio, utrum alium angelum diligat dilectione
<lb ed="#Qb"/>naturali sicut se;
<lb ed="#Qb"/>quarto, in quo ordine diligatur homo ratione
<lb ed="#Qb"/>animae vel corporis.
</p>
<div xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-Dd1e740">
<head xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-Hd1e742">PARTICULA I</head>
<head xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-Hd1e745" type="question-title">Utrum angelus diligatur a se naturali dilectione.</head>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e748">
<lb ed="#Qb"/>Ad primum sic videtur<!--e--> quod non diligatur,
<lb ed="#Qb"/>a se: 1. Dilectio enim est vinculum sive copula<!--1-->;
<lb ed="#Qb"/>non est autem vinculum eiusdem ad se vel copula.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e757">
<lb ed="#Qb"/>2. Item, dicit <name ref="#Augustine">Augustinus</name>, in libro <title>De Tri<lb ed="#Qb"/>nitate</title><!--2-->:
<quote xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-Qd1e766"> Dilectio ut sit, semper in alterum ten<lb ed="#Qb"/>dit</quote>.
Ergo non est eiusdem ad se.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e772">
<lb ed="#Qb"/>3. Item, amor est donum, donum autem est inter
<lb ed="#Qb"/>dantem et recipientem; non est autem idem dans
<lb ed="#Qb"/>et recipiens a se; ergo non est dilectio sui ad<!--f--> se.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e782">
<lb ed="#Qb"/>4. Item, donum est prius dantis et post reci<lb ed="#Qb"/>pientis;
sed non est idem in eodem simul secun<lb ed="#Qb"/>dum
prius et posterius; ergo, cum dilectio sit
<lb ed="#Qb"/>donum, non erit eiusdem ad se.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e793">
<lb ed="#Qb"/>Contra: a. Dilectio sequitur cognitionem<!--3-->; sed
<lb ed="#Qb"/>idem potest cognosci bonum a se; ergo potest
<lb ed="#Qb"/>diligi a se.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e802">
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>b. Item, naturaliter unumquodque animal quae<lb ed="#Qb"/>rit
quod<!--g--> sibi utile est, ut cibum et locum com<lb ed="#Qb"/>petentem;
amor autem sive dilectio nihil aliud
<lb ed="#Qb"/>videtur nisi appetitus eius quod est utile vel sa<lb ed="#Qb"/>lubre
ei quod diligit; ergo unumquodque animal<!--h-->
<lb ed="#Qb"/>propter se diligit aliud sicut propter se quaerit,
<lb ed="#Qb"/>et ita se primo diligitur.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e822">
<lb ed="#Qb"/>Respondeo: Est dilectio amicitiae et est dilectio
<lb ed="#Qb"/>concupiscentiae. Dilectio vero concupiscentiae est
<lb ed="#Qb"/>aut respectu concupiscibilis aut respectu eius
<lb ed="#Qb"/>cui concupiscitur; dilectio amicitiae in alterum
<lb ed="#Qb"/>tendit; similiter et dilectio concupiscentiae ra<lb ed="#Qb"/>tione
eius quod concupiscitur, sed non ratione
<lb ed="#Qb"/>eius cui concupiscitur: aliquis<!--i--> enim concupiscit
<lb ed="#Qb"/>aliquid sibi. Praeter hoc autem<!--k--> est dilectio pla<lb ed="#Qb"/>centiae.
</p>
</div>
<div xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-Dd1e845">
<head xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-Hd1e847">PARTICULA II.</head>
<head xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-Hd1e850" type="question-title">Utrum dilectione naturali angelus magis diligat Deum quam se aut e converso.</head>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e853">
<lb ed="#Qb"/>Ad secundum obicitur<!--l--> quod dilectione natu<lb ed="#Qb"/>rali
Deus magis diligatur se: 1. Dilectione enim
<lb ed="#Qb"/>naturali diligitur Deus ut summum bonum; sed
<lb ed="#Qb"/>summum bonum est super omnia diligendum;
<lb ed="#Qb"/>ergo dilectione naturali diligitur Deus super om<lb ed="#Qb"/>nia;
sed dilectione naturali diligitur Deus in
<lb ed="#Qb"/>quantum bonus; sed angelus non est summe
<lb ed="#Qb"/>bonus; ergo non est summe diligendus; ergo
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>naturali dilectione plus diligit angelus Deum
<lb ed="#Qb"/>quam se.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e879">
<lb ed="#Qb"/>2. Item, hoc praeceptum<!--4-->: <quote>Diliges Dominum
<lb ed="#Qb"/>Deum tuum ex toto corde<!--m--></quote>, est praeceptum mo<lb ed="#Qb"/>rale;
praeceptum autem morale scriptum est in
<lb ed="#Qb"/>mente; ergo in mente angeli scriptum erat natu<lb ed="#Qb"/>raliter;
si ergo exivit in actum, ex natura diligebat
<lb ed="#Qb"/>Deum <quote>ex toto corde</quote> etc., et ita super omnia.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e895">
<pb ed="#Qb" n="218"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
<lb ed="#Qb"/>3. Item, naturali dilectione diligit aliquis quod
<lb ed="#Qb"/>sibi est bonum; ergo magis sibi bonum magis
<lb ed="#Qb"/>diligit et<!--a--> maxime sibi bonum maxime diligit;
<lb ed="#Qb"/>sed Deus est maxime bonum ipsi angelo; ergo
<lb ed="#Qb"/>angelus maxime diligit<!--b--> Deum dilectione natu<lb ed="#Qb"/>rali;
ergo plus quam se.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e916">
<lb ed="#Qb"/>4. Item, dilectio sequitur ad cognitionem<!--1-->; ergo
<lb ed="#Qb"/>naturalis dilectio ad, naturalem cognitionem; sed
<lb ed="#Qb"/>naturali cognitione cognoscit Deum esse summum
<lb ed="#Qb"/>bonum simpliciter et sibi; ergo naturali dilectione
<lb ed="#Qb"/>diligit Deum plus quam se.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e929">
<lb ed="#Qb"/>5. Item, delectabile sensibile sensum bene dispo<lb ed="#Qb"/>situm
secundum proportionem suae voluptatis
<lb ed="#Qb"/>habet afficere<!--c--> et trahere; ergo spirituale delecta<lb ed="#Qb"/>bile
similiter in suo genere; ergo summe delecta<lb ed="#Qb"/>bile
summe trahit et delectat; sed angelica na<lb ed="#Qb"/>tura
in primo statu erat bene disposita et secun<lb ed="#Qb"/>dum
intellectum et secundum affectum; ergo
<lb ed="#Qb"/>summe afficiebatur a summe delectabili, scilicet
<lb ed="#Qb"/>Deo; ergo diligebatur dilectione naturali plus
<lb ed="#Qb"/>quam aliqua creatura.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e953">
<lb ed="#Qb"/>6. Item, omnis potentia magis se habet ad illud
<lb ed="#Qb"/>ad quod principaliter est quam ad illud ad quod
<lb ed="#Qb"/>non principaliter est, et hoc est dictante natura;
<lb ed="#Qb"/>sed vis concupiscibilis principaliter est ad diligen<lb ed="#Qb"/>dum
Deum propter se, non autem<!--d--> est princi<lb ed="#Qb"/>paliter
ad diligendum creaturam; ergo magis se
<lb ed="#Qb"/>habet ex natura ad diligendum Deum quam crea<lb ed="#Qb"/>turam
aliquam; ergo ex natura diligit Deum plus
<lb ed="#Qb"/>quam creaturam aliquam.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e975">
<lb ed="#Qb"/>7. Praeterea, si ex naturali potentia sufficiens est
<lb ed="#Qb"/>ad diligendum creaturam propter se, ex naturali
<lb ed="#Qb"/>potentia poterat Deum diligere propter se et super
<lb ed="#Qb"/>omnia; et ita naturali dilectione diligitur<!--e--> Deus
<lb ed="#Qb"/>super omnia propter se<!--f-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e988">
<lb ed="#Qb"/>Ad contrarium sic: a. Naturaliter diligitur Deus
<lb ed="#Qb"/>ab angelo propter bonum angeli; cum ergo illud
<lb ed="#Qb"/>quod propter se diligitur, magis diligitur quam
<lb ed="#Qb"/>illud quod propter ipsum diligitur, ergo angelus
<lb ed="#Qb"/>naturali dilectione magis diligit se quam Deum.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e1001">
<lb ed="#Qb"/>b. Item, natura reflectitur in se — quod ap<lb ed="#Qb"/>paret
in naturalibus: intendit enim se conservare
<lb ed="#Qb"/>per actum generativae, intendit conservare indi<lb ed="#Qb"/>viduum
per actum nutritivae — unde dilectio
<lb ed="#Qb"/>naturalis est ad conservandum se; quidquid ergo
<lb ed="#Qb"/>diligitur naturali dilectione, propter se diligitur;
<lb ed="#Qb"/>ergo angelus magis se diligit quam Deum.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e1020">
<lb ed="#Qb"/>c. Item, dilectio naturalis est secundum con<lb ed="#Qb"/>cupiscentiam;
concupiscentia autem ortum ha<lb ed="#Qb"/>bet
ex indigentia<!--2-->, indigentia autem refertur ad<!--g-->
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>indigentem; ergo dilectio naturalis refertur ad,
<lb ed="#Qb"/>ipsum diligentem: diligit enim quod suam com<lb ed="#Qb"/>plet<!--h-->
indigentiam.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e1038">
<lb ed="#Qb"/>d. Item, diligere est delectationem<!--i--> habere in
<lb ed="#Qb"/>convenienti; ergo naturaliter diligere est habere
<lb ed="#Qb"/>delectationem in naturaliter convenienti<!--k-->, et ma<lb ed="#Qb"/>xime
in maxime convenienti; sed maxime con<lb ed="#Qb"/>veniens
angelo est quod est de esse angeli; ergo
<lb ed="#Qb"/>magis diligitur naturaliter ab angelo quod est de
<lb ed="#Qb"/>esse eius quam quod non est; sed Deus non est de
<lb ed="#Qb"/>esse eius; ergo non maxime ab angelo<!--l--> diligitur.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e1058">
<lb ed="#Qb"/>Solutio<!--m-->: Ad obiecta sic potest responderi pri<lb ed="#Qb"/>mo,
facta distinctione: est naturalis dilectio duo<lb ed="#Qb"/>bus
modis. Uno modo secundum convenientiam ad
<lb ed="#Qb"/>bruta<!--n-->, secundum quod omne animal diligit quod
<lb ed="#Qb"/>conveniens est sibi in esse: et hoc modo sicut bru<lb ed="#Qb"/>tum
non ascendit ad dilectionem Dei, quem<!--o--> non
<lb ed="#Qb"/>cognoscit naturaliter, licet sit principium sui esse,
<lb ed="#Qb"/>ita nec natura rationalis, sed omnino sistit in se.
<lb ed="#Qb"/>Alio vero modo natura rationalis, quia abundat in
<lb ed="#Qb"/>potentia cognoscendi Deum et cum hoc habet co<lb ed="#Qb"/>gnitionem
Dei<!--p--> naturaliter insitam<!--q--><!--3-->, habet di<lb ed="#Qb"/>lectionem
Dei naturaliter insitam, in qua distin<lb ed="#Qb"/>guitur
a brutis: et hac dilectione diligitur Deus ut
<lb ed="#Qb"/>maxime conveniens et maxime delectabilis angelo
<lb ed="#Qb"/>vel homini secundum animam rationalem.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e1093">
<lb ed="#Qb"/>Si ergo quaeratur utrum Deus magis diligatur
<lb ed="#Qb"/>ab angelo<!--r--> quam angelus a se ipso vel e converso,
<lb ed="#Qb"/>dicendum quod p1ima dilectione, quae communis
<lb ed="#Qb"/>est<!--s--> brutis, non diligitur Deus sicut nec cogno<lb ed="#Qb"/>scitur,
dilectione vero secunda, ut est concupi<lb ed="#Qb"/>scentiae,
diligitur Deus naturaliter, ista autem di<lb ed="#Qb"/>lectione
non est magis et minus vel aeque diligere
<lb ed="#Qb"/>Deum et se quia dilectio ista non distinguit inter
<lb ed="#Qb"/>bonum quod concupiscitur et cui concupiscitur<!--u-->,
<lb ed="#Qb"/>tamquam sint duo concupiscibilia, sed est una
<lb ed="#Qb"/>dilectio huius et illius. Unde assignatur una re<lb ed="#Qb"/>gula:
quod amore naturali, qui est concupiscentia,
<lb ed="#Qb"/>diligitur una dilectione quod maxime concupiscitur
<lb ed="#Qb"/>et cui concupiscitur. Si vero diceretur diligere
<lb ed="#Qb"/><mentioned>adhaerere bono per affectum sive affici delecta<lb ed="#Qb"/>biliter<!--v-->
circa bonum, in quantum huiusmodi</mentioned>,
<lb ed="#Qb"/>quemadmodum est<!--x--> in dilectione quae<!--y--> ex deli<lb ed="#Qb"/>beratione
procedit, secundum hoc angelus magis
<lb ed="#Qb"/>vel minus potuit diligere, prout distinguebat unum
<lb ed="#Qb"/>esse altero melius vel minus bonum: et<!--z--> secun<lb ed="#Qb"/>dum
hoc Deus est magis diligendus ab angelo
<lb ed="#Qb"/>naturaliter quam ipse a se ipso, et sic dilectio
<lb ed="#Qb"/>sequitur electionem. Eligere autem est alterum
<lb ed="#Qb"/>alteri praeoptare<!--4-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e1148">
<pb ed="#Qb" n="219"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
<lb ed="#Qb"/>[Ad obiecta]: 1. Ad primo obiectum dicen<lb ed="#Qb"/>dum
est<!--a--> quod Deus naturaliter diligitur ut sum<lb ed="#Qb"/>mum
bonum, et summe diligitur<!--b--><!--1-->, id est summe
<lb ed="#Qb"/>diligenti sibi concupiscitur; sed ex natura, nisi<!--c-->
<lb ed="#Qb"/>elevetur per gratiam, non summe diligitur, id est
<lb ed="#Qb"/>non<!--d--> propter ipsum summe appetitur: et hoc ul<lb ed="#Qb"/>timo
modo diligitur Deus ex caritate vel ex ra<lb ed="#Qb"/>tione.
Cum ergo naturali dilectione summe Deus
<lb ed="#Qb"/>concupiscatur, non hoc modo diligit angelus se
<lb ed="#Qb"/>ipsum, nihil<!--e--> enim se ipsum concupiscit —
<lb ed="#Qb"/>sed se diligit tamquam bonum, cui concupiscit,
<lb ed="#Qb"/>tamquam<!--f--> bonum sibi conveniens. Diligit ergo se
<lb ed="#Qb"/>maxime ut rationem propter quam concupiscit,
<lb ed="#Qb"/>Deum maxime ut maxime sibi concupiscibile. Et
<lb ed="#Qb"/>ita differenter dicitur <mentioned>maxime</mentioned>, et unica tamen
<lb ed="#Qb"/>est dilectio, quia ratio diligendi et dilectum<!--g--> non
<lb ed="#Qb"/>multiplicant<!--h--> actum dilectionis.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e1192">
<lb ed="#Qb"/>2. Ad secundum<!--i--> dicendum<!--2--> est quod, licet
<lb ed="#Qb"/>istud praeceptum, scilicet<!--k--> diligere <quote>Deum ex<!--l-->
<lb ed="#Qb"/>toto corde</quote> etc., sit<!--m--> scriptum in mente natura<lb ed="#Qb"/>liter,
non tamen natura sufficiens<!--n--> est princi<lb ed="#Qb"/>pium
ad eliciendum illum<!--o--> actum, sed requiritur
<lb ed="#Qb"/>gratia gratum faciens, nec exit in hunc actum nisi
<lb ed="#Qb"/>prius data gratia. Et est simile: tenetur homo ex
<lb ed="#Qb"/>libero arbitrio ad diligendum ex caritate, non ta<lb ed="#Qb"/>men
sufficit liberum arbitrium ad huiusmodi di<lb ed="#Qb"/>lectionem
nisi cum habet caritatem.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e1217">
<lb ed="#Qb"/>3. Ad tertium dicendum quod<!--p--> dilectione
<lb ed="#Qb"/>naturali diligit angelus Deum ut maxime bonum
<lb ed="#Qb"/>sibi, non tamen sequitur quod ex natura diligat
<lb ed="#Qb"/>eum plus quam se hoc modo dilectionis, scilicet<!--q-->
<lb ed="#Qb"/>concupiscentiae, cum angelus sit ratio illius dilec<lb ed="#Qb"/>tionis
naturalis; unde ultima ratiocinatio non valet.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e1233">
<lb ed="#Qb"/>4. Ad quartum dicendum quod, licet dilectio
<lb ed="#Qb"/>sequatur cognitionem et cognoscat Deum esse
<lb ed="#Qb"/>summum bonum et ita esse maius bonum quam
<lb ed="#Qb"/>sit ipse, non tamen ex natura magis diligit di<lb ed="#Qb"/>lectione
concupiscentiae, quia propter se diligit
<lb ed="#Qb"/>Deum, sed in cognitione naturali, quae confor<lb ed="#Qb"/>matur<!--r-->
gratuitae, bene sequitur illud: ibi enim na<lb ed="#Qb"/>tura
per gratiam elevatur ut diligat Deum propter
<lb ed="#Qb"/>se tamquam summum bonum.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e1255">
<lb ed="#Qb"/>5. Ad quintum dicendum quod, licet Deus
<lb ed="#Qb"/>sit summe delectabile et summe trahens ad se
<lb ed="#Qb"/>per delectationem<!--s--> affectum bene dispositum, non
<lb ed="#Qb"/>tamen appetitus angelicus summe trahebatur ex
<lb ed="#Qb"/>dispositione naturae; sed si haberet dispositionem
<lb ed="#Qb"/>gratiae aut gloriae, tunc posset summe trahi se<lb ed="#Qb"/>cundum
suam proportionem. Non ergo est defectus
<lb ed="#Qb"/>ex parte attrahentis sive allicientis<!--t-->, sed ex parte
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>eius quod debet trahi, quia non habebat dispositio<lb ed="#Qb"/>nem
proportionalem, gratiae scilicet vel<!--a--> gloriae.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e1281">
<lb ed="#Qb"/>6. Ad sextum dicendum quod, licet potentia
<lb ed="#Qb"/>naturaliter inclinetur ad diligendum Deum<!--b--> plus
<lb ed="#Qb"/>quam se vel aliam creaturam, non tamen natura per
<lb ed="#Qb"/>se sufficiens est<!--c--> ad exitum in actum dilectionis
<lb ed="#Qb"/>istius<!--d-->, ut diligat plus quam se, sed bene posset
<lb ed="#Qb"/>diligere ex natura Deum plus quam aliquam<!--e-->
<lb ed="#Qb"/>creaturam. Quod autem exeat ad diligendum plus
<lb ed="#Qb"/>quam se, hoc est per gratiam, quae est comple<lb ed="#Qb"/>mentum
naturae; non sic autem<!--f--> est complemen<lb ed="#Qb"/>tum,
quemadmodum ars est complementum<!--g-->:
<lb ed="#Qb"/>quod enim ars potest faciliter, natura potest cum
<lb ed="#Qb"/>difficultate implere. Non sic autem est de gratia:
<lb ed="#Qb"/>quod enim gratia potest, hoc non potest natura
<lb ed="#Qb"/>nisi adiuta per gratiam.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e1314">
<lb ed="#Qb"/>7. Ad ultimum dicendum<!--h--> quod, licet na<lb ed="#Qb"/>tura
possit ad diligendum creaturam<!--i--> propter
<lb ed="#Qb"/>se, non tamen potest ad diligendum Deum propter
<lb ed="#Qb"/>se nisi adiuta per gratiam, quia diligere creatu<lb ed="#Qb"/>ram
propter se vel est motus vitii vel motus na<lb ed="#Qb"/>turae,
natura autem potest ex se<!--k--> deficere, non
<lb ed="#Qb"/>potest ex se perfici; sed cum perficitur, tunc
<lb ed="#Qb"/>movetur ad diligendum Deum propter Deum; ex
<lb ed="#Qb"/>natura autem potest ad diligendum Deum propter
<lb ed="#Qb"/>suam utilitatem.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e1338">
<lb ed="#Qb"/>Ad obiecta autem in partem contra<lb ed="#Qb"/>riam,
quibus videbatur ostendi quod angelus
<lb ed="#Qb"/>magis diligebat se quam Deum dilectione natu<lb ed="#Qb"/>rali,
sic videtur respondendum: a. Quod, licet
<lb ed="#Qb"/>angelus sit ipsa ratio diligendi, non tamen magis
<lb ed="#Qb"/>diligitur, id est concupiscitur, quia nihil a se ipso
<lb ed="#Qb"/>concupiscitur; maxime ergo<!--l--> diligitur angelus ut,
<lb ed="#Qb"/>ratio, maxime<!--m--> Deus ut concupiscibile.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e1359">
<lb ed="#Qb"/>b. Hoc etiam<!--n--> ex secunda ratione apparet,
<lb ed="#Qb"/>quia natura reflectitur<!--o--> in se tamquam in ratio<lb ed="#Qb"/>nem,
non tamquam in primum concupiscibile.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e1368">
<lb ed="#Qb"/>c. Ad idem<!--p--> tendit tertia ratio, quia angelus
<lb ed="#Qb"/>diligit Deum<!--q--> ut complementum suae naturae,
<lb ed="#Qb"/>et ita propter se.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e1377">
<lb ed="#Qb"/>d. Ad quartum dicendum<!--r--> quod, cum quae<lb ed="#Qb"/>ritur
utrum angelus magis diligat dilectione na<lb ed="#Qb"/>turali
Deum quam suam formam vel e converso:
<lb ed="#Qb"/>respondeo<!--s--> quod, cum dicimus dilectionem natu<lb ed="#Qb"/>ralem,
intendimus eam procedere mediante forma
<lb ed="#Qb"/>angeli; dilectio autem, quae est concupiscentia,
<lb ed="#Qb"/>semper tendit in aliud tamquam concupiscibile:
<lb ed="#Qb"/>unde hoc modo non erit<!--t--> forma, angeli<!--u--> concu<lb ed="#Qb"/>piscibile,
sed ratio concupiscendi, Deus autem ut
<lb ed="#Qb"/>ipsum concupiscibile.
</p>
</div>
<div xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-Dd1e1403">
<head xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-Hd1e1405">PARTICULA III.</head>
<head xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-Hd1e1408" type="question-title">Utrum unus angelus diligat alium dilectione naturali sicut se.</head>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e1411">
<pb ed="#Qb" n="220"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
<lb ed="#Qb"/>Secundo quaeritur I. utrum unus angelus di<lb ed="#Qb"/>ligat
alium angelum dilectione naturali sicut se.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e1422">
<lb ed="#Qb"/>Quod non, videtur: 1. Se enim diligit tamquam
<lb ed="#Qb"/>rationem omnium concupiscibilium; alium autem
<lb ed="#Qb"/>angelum non sic diligit; ergo non diligit alium
<lb ed="#Qb"/>angelum sicut se.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e1433">
<lb ed="#Qb"/>2. Praeterea, si diligere naturae dicatur appetere
<lb ed="#Qb"/>ei bonum quod sibi competit, hoc non videtur:
<lb ed="#Qb"/>nam<!--a--> sicut diversa sunt appetentia, ita diversa
<lb ed="#Qb"/>sunt appetibilia, et ita non idem appetit alteri
<lb ed="#Qb"/>angelo quod sibi.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e1447">
<lb ed="#Qb"/>3. Praeterea, diligere alium angelum ad vitam
<lb ed="#Qb"/>aeternam, ad quam se diligit, est motus caritatis;
<lb ed="#Qb"/>ergo non est motus naturae, ad quem ipsa na<lb ed="#Qb"/>tura
sufficiat.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e1458">
<lb ed="#Qb"/>4. Item, si diligere sicut se est diligere eum, quia
<lb ed="#Qb"/>est imago Dei, cuius est ipse imago<!--b-->, et ita in
<lb ed="#Qb"/>ratione imaginis sit haec similitudo secundum
<lb ed="#Qb"/>quam attenditur dilectio naturalis, secundum hoc
<lb ed="#Qb"/>ex naturali dilectione aeque diligetur angelus ab
<lb ed="#Qb"/>angelo alio ut diligitur a se et in tantum: ratio
<lb ed="#Qb"/>enim imaginis est aeque naturaliter<!--c--> in utroque;
<lb ed="#Qb"/>ergo ratio diligendi naturaliter; ergo tantum di<lb ed="#Qb"/>ligit
angelus alium angelum naturaliter<!--d--> quantum
<lb ed="#Qb"/>se. Quod cum non concedatur, eo quod penes
<lb ed="#Qb"/>ipsum residet ratio diligendi naturaliter alium
<lb ed="#Qb"/>angelum<!--e-->, non erit haec ratio diligendi natura<lb ed="#Qb"/>liter
ex respectu imaginis divinae.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e1489">
<lb ed="#Qb"/>Quod autem angelus diligat alium angelum ut
<lb ed="#Qb"/>se, a. habetur ex hoc quod dicitur <title>Eccli.</title> ,13, 19—20:
<lb ed="#Qb"/><quote xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-Qd1e1497">Omne animal diligit sibi simile, et omnis homo
sibi simili sociabitur</quote>, et hoc est<!--f--> ex natura; ergo
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>et angelus naturali dilectione diligit alium<!--g--> ut
<lb ed="#Qb"/>se, quia <mentioned>sicut</mentioned> est nota similitudinis; similitudo
<lb ed="#Qb"/>autem haec<!--h--> est in communicatione<!--i--> naturae;
<lb ed="#Qb"/>ergo dilectione naturali diligit<!--k--> alium ut se.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e1512">
<lb ed="#Qb"/>II. Huius etiam rei gratia quaeritur, si unus
<lb ed="#Qb"/>angelus habeat meliora naturalia quam alius an<lb ed="#Qb"/>gelus, utrum
naturali dilectione sit magis dilectus.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e1521">
<lb ed="#Qb"/>Quod videtur: 1. Quia bonum naturale est
<lb ed="#Qb"/>naturaliter diligendum et magis bonum in via
<lb ed="#Qb"/>naturae magis diligendum; ergo angelus naturali
<lb ed="#Qb"/>dilectione aliquando plus diligit<!--l--> alium quam se.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e1532">
<lb ed="#Qb"/>Contra: a. Quidquid diligit naturali dilectione,
<lb ed="#Qb"/>propter se diligit; ergo magis Se diligit quam
<lb ed="#Qb"/>alium angelum.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e1542">
<lb ed="#Qb"/>[Solutio]: I. Ad quod dicendum. quod naturali
<lb ed="#Qb"/>dilectione diligit angelus angelum<!--m--> ut se, non
<lb ed="#Qb"/>tamen quantum se: <mentioned>ut</mentioned> enim est nota similitu<lb ed="#Qb"/>dinis,
non quantitatis; haec autem similitudo est
<lb ed="#Qb"/>in communicatione eiusdem naturae intellectualis.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e1555">
<lb ed="#Qb"/>[Ad obiecta]: 1-4. Per hoc potest patere qualiter
<lb ed="#Qb"/>respondendum est ad primo obiecta<!--n-->; Non
<lb ed="#Qb"/>enim attenditur illa<!--o--> similitudo quantum ad ra<lb ed="#Qb"/>tionem
diligendorum nec quantum ad appetitum
<lb ed="#Qb"/>vitae aeternae nec quantum ad rationem imaginis:
<lb ed="#Qb"/>istae enim sunt conditiones quas distinguit li<lb ed="#Qb"/>berum
arbitrium in quantum huiusmodi, non in
<lb ed="#Qb"/>quantum natura.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e1575">
<lb ed="#Qb"/>II. Ad aliud dicendum quod, licet unus angelus
<lb ed="#Qb"/>meliora habeat naturalia quam ipse angelus di<lb ed="#Qb"/>ligens,
non tamen naturaliter plus se ab illo<!--p-->
<lb ed="#Qb"/>diligitur, sed comparatione aliorum angelorum
<lb ed="#Qb"/>teneret haec ratio comparationis, non respectu sui.
</p>
</div>
<div xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-Dd1e1589">
<head xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-Hd1e1591">PARTICULA IV.</head>
<head xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-Hd1e1594" type="question-title">Quo ordine angelus diligat hominem ratione animae vel corporis.</head>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e1597">
<lb ed="#Qb"/>Deinde quaeritur de dilectione naturali hominis
<lb ed="#Qb"/>ratione animae vel corporis, utrum fuerit ordi<lb ed="#Qb"/>nata
sub dilectione naturali alterius angeli.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e1606">
<lb ed="#Qb"/>Quod videtur: I. 1. Sicut enim corpus, quod
<lb ed="#Qb"/>est infra animam, diligitur<!--q--> minus quam anima,
<lb ed="#Qb"/>ita anima, quae est infra angelum, naturaliter
<lb ed="#Qb"/>diligitur infra angelum sive minus quam an<lb ed="#Qb"/>gelus.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e1619">
<lb ed="#Qb"/>Sed contrarium videtur: a. Per hoc quod anima
<lb ed="#Qb"/>nata est associari angelo in beatitudine; ergo, cum
<lb ed="#Qb"/>angelus teneatur naturaliter diligere participem
<lb ed="#Qb"/>beatitudinis sicut se, tenetur diligere hominem
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>ratione animae rationalis sicut se; ergo non est ordi<lb ed="#Qb"/>nata
dilectio animae rationalis sub dilectione angeli.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e1638">
<lb ed="#Qb"/>II. Similiter obicitur de dilectione angeli respectu
<lb ed="#Qb"/>corporis humani. Ad quod enim pervenit gratia,
<lb ed="#Qb"/>ad hoc nititur natura animae rationalis; sed gratia
<lb ed="#Qb"/>per caritatem pervenit ad dilectionem corporis
<lb ed="#Qb"/>humani, ut diligatur infra spiritum; ergo angelus
<lb ed="#Qb"/>naturali dilectione diligit corpus humanum.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e1654">
<lb ed="#Qb"/>Sed contrarium videtur: 1. Quia nec corpus
<lb ed="#Qb"/>humanum iuvat ad esse angeli vel<!--r--> bene esse;
<lb ed="#Qb"/>sed illud solum videtur naturaliter diligi quod
<lb ed="#Qb"/>iuvat ad<!--s--> esse eius. vel bene esse; ergo corpus
<pb ed="#Qb" n="221"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
<lb ed="#Qb"/>humanum non est. diligibile ab angelo dilectione
<lb ed="#Qb"/>naturali.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e1674">
<lb ed="#Qb"/>Respondeo I. quod homo gratia animae ratio<lb ed="#Qb"/>nalis
naturaliter est diligendus ab angelo sicut<!--a-->
<lb ed="#Qb"/>ipse, secundum quod dilectio naturalis elicitur a
<lb ed="#Qb"/>natura, in qua abundat homo ultra naturam, qua
<lb ed="#Qb"/>simile naturaliter diligitur a suo simili, et hoc est
<lb ed="#Qb"/>in quantum ex natura possibilis est ad beatitu<lb ed="#Qb"/>dinem
eamdem ad quam angelus fuit possibilis. Est
<lb ed="#Qb"/>autem natura alia, qua simile diligit suum simile
<lb ed="#Qb"/>et quanto magis est simile tanto magis diligit: et
<lb ed="#Qb"/>secundum hunc modum, quia angelus angelo est
<lb ed="#Qb"/>similior quam angelus animae, cum genere pro<lb ed="#Qb"/>ximo
differant angelus et anima<!--b-->, magis diligit<!--c-->
<lb ed="#Qb"/>angelus angelum dilectione naturali quam animam.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e1705">
<lb ed="#Qb"/>[Ad obiecta]: 1. Ad id<!--d--> quod obicitur, dicen<lb ed="#Qb"/>dum
est quod non est simile de dilectione animae
<lb ed="#Qb"/>ad corpus et angeli ad animam, quia corpus non
<lb ed="#Qb"/>est possibile ad illam<!--e--> beatitudinem, quae consi<lb ed="#Qb"/>stit
in visione Dei<!--f-->, sicut est possibilis angelus et
<lb ed="#Qb"/>anima. Unde alia ratione diligit angelus<!--g--> animam
<lb ed="#Qb"/>et anima corpus, scilicet suum vel alterius hominis,
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>quia angelus diligit animam ut possibilem parti<lb ed="#Qb"/>cipare
eamdem beatitudinem, animal<!--h--> vero diligit
<lb ed="#Qb"/>corpus ut quod cedit ei in augmentum gloriae,
<lb ed="#Qb"/>non quantum ad magnitudinem<!--i--> gloriae, sed mul<lb ed="#Qb"/>titudinem<!--k-->
eorum de quibus est gloriandum.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e1736">
<lb ed="#Qb"/>II. Ad id vero quod obicitur de dilectione natu<lb ed="#Qb"/>rali
ipsius corporis humani: respondeo<!--l--> quod
<lb ed="#Qb"/>non propter hoc est diligibile naturali dilectione,
<lb ed="#Qb"/>quia confert ad bene esse essentialiter et<!--m--> prin<lb ed="#Qb"/>cipaliter
vel quia possibile sit participare beati<lb ed="#Qb"/>tudinem,
sed quia secundario potest conferre ad
<lb ed="#Qb"/>id de quo gloriatur angelus secundario: primo
<lb ed="#Qb"/>enim gloriatur angelus in Deo, secundario glo<lb ed="#Qb"/>riatur
in praemio hominis, qui datus est ei in
<lb ed="#Qb"/>custodiam, et<!--n--> hoc praemium est hominis et ra<lb ed="#Qb"/>tione
animae et ratione corporis. Quia ergo na<lb ed="#Qb"/>turaliter
desiderat angelus et primum praemium
<lb ed="#Qb"/>et secundum, sed differenter, ideo dilectio natu<lb ed="#Qb"/>ralis
fuit in angelo et respectu Dei, de<!--o--> quo prin<lb ed="#Qb"/>cipaliter
natus est gloriari, et respectu animae
<lb ed="#Qb"/>rationalis et corporis ut de quo secundario natus
est gloriari<!--P--> cum remuneratur.
</p>
</div>
</div>
</div>
<div xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-Dd1e1779" type="articulus">
<head xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-Hd1e1781">ARTICULUS III.</head>
<head xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-Hd1e1784" type="question-title">De ratione naturalis dilectionis in angelo.</head>
<div xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-Dd1e1787">
<head xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-Hd1e1789">PROBLEMA 1</head>
<head xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-Hd1e1792" type="question-title">Utrum in dilectione naturali prima ratio diligendi sit Deus<!--1-->.</head>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e1795">
<lb ed="#Qb"/>Deinde quaeritur de ratione naturalis dilectio<lb ed="#Qb"/>nis
in angelo [utrum], sicut<!--q--> est in dilectione gra<lb ed="#Qb"/>tuita
prima, ratio diligendi est Deus.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e1804">
<lb ed="#Qb"/>1. Si enim prima ratio in dilectione naturali est
<lb ed="#Qb"/>ex parte diligentis, tunc videtur, cum angelus dili<lb ed="#Qb"/>gat
se propter se, quod fruatur se: <quote xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-Qd1e1812">frui enim est
<lb ed="#Qb"/>amore inhaerere alicui rei propter se ipsam<!--2--></quote>; ergo
<lb ed="#Qb"/>angelus in primo statu fruebatur se ; sed dicit
<lb ed="#Qb"/><name>Augustinus</name>, in libro <title>83 Quaestionum</title><!--3-->, quod
<lb ed="#Qb"/>totum et solum malum est <quote xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-Qd1e1824">uti fruendis et frui
<lb ed="#Qb"/>utendis</quote>; sed creatura est utendum; angelus autem
<lb ed="#Qb"/>creatura est; ergo se uti debet, non frui; ergo na<lb ed="#Qb"/>turalis
dilectio esset peccatum vel cum peccato.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e1834">
<lb ed="#Qb"/>2. Praeterea, dicit <name>Angustinus</name>, in libro <title>De ci<lb ed="#Qb"/>vitate
Dei</title><!--4-->, quod amor sui est fundamentum civi<lb ed="#Qb"/>tatis
diaboli, sicut amor Dei est fundamentum su<lb ed="#Qb"/>pernae
civitatis, scilicet<!--r--> Ierusalem; ergo amor, quo
<lb ed="#Qb"/>angelus diligebat se propter se, peccatum erat<!--s-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e1848">
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>Sed videtur contrarium: a. Quia dilectio est
<lb ed="#Qb"/>coniunctio convenientis cum convenienti vel co<lb ed="#Qb"/>pula
amantis et amati, sicut dicit <name ref="#Augustine">Augustinus</name>,
<lb ed="#Qb"/>in libro<!--t--> <title>De Trinitate</title><!--5-->; sed nihil copulatur vel
<lb ed="#Qb"/>sibi coniungitur ut conveniens; ergo angelus non
<lb ed="#Qb"/>diligit se propter se.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e1869">
<lb ed="#Qb"/>[Solutio]: 1. Ad quod dicendum quod non se<lb ed="#Qb"/>quitur
si diligit se propter se, quod fruatur se,
<lb ed="#Qb"/>nisi <mentioned>propter se</mentioned> diceret finem concupiscentiae
<lb ed="#Qb"/>procedentis ex electione rationali<!--u-->; creatura au<lb ed="#Qb"/>tem
non est finis huiusmodi concupiscentiae: hoc
<lb ed="#Qb"/>enim esset ponere mutabile bonum sub ratione
<lb ed="#Qb"/>summi boni, et sic esset peccatum, secundum<!--v-->
<lb ed="#Qb"/>quod dicit <name ref="#Augustine">Augustinus</name>, in libro <title>De libero ar<lb ed="#Qb"/>bitrio</title><!--6-->
et <title>De confessione</title><!--7-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-Qd1e1893">Vae illis, qui dili<lb ed="#Qb"/>gunt
tuos nutus<!--x--> pro te!</quote> Si vero <mentioned>propter se</mentioned>
<lb ed="#Qb"/>non dicat finem, sed rationem ex parte subiecti
<lb ed="#Qb"/>inclinantem ad talem actum a natura, secundum
<lb ed="#Qb"/>hoc non sequitur: diligit se, id est<!--y--> suum vivere
<pb ed="#Qb" n="222"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
<lb ed="#Qb"/>et intelligere propter se, quod propter hoc fruatur
<lb ed="#Qb"/>se; nec in hoc est motus libidinosus, sed naturalis.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e1915">
<lb ed="#Qb"/>2. Ad id vero quod secundo obicitur de
<lb ed="#Qb"/>amore sui, qui est fundamentum terrenae civi<lb ed="#Qb"/>tatis:
dicendum quod ille amor, qui est naturalis,
<lb ed="#Qb"/>sui, id est suae vitae sive intelligentiae, non est
<lb ed="#Qb"/>fundamentum Babylonis sive terrenae civitatis,
<lb ed="#Qb"/>sed amor sui, id est<!--a--> suae excellentiae vel suae
<lb ed="#Qb"/>voluptatis vel ditationis indebitus, est fundamen<lb ed="#Qb"/>tum:
et hoc modo non hic accipitur.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e1935">
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>a. Ad id vero quod obicitur quod <mentioned>nullus potest
<lb ed="#Qb"/>diligere se propter se, et ita nec angelus, quia
<lb ed="#Qb"/>nihil copulatur sibi ut conveniens sibi</mentioned>: re<lb ed="#Qb"/>spondeo
quod, cum dicitur <mentioned>angelus diligit se</mentioned>,
<lb ed="#Qb"/>alterum est in ratione diligens et quod diligitur:
<lb ed="#Qb"/>angelus enim suum esse diligit, non autem an<lb ed="#Qb"/>gelus
est suum esse<!--b--> vel Sua vita<!--1-->, et ita potest
<lb ed="#Qb"/>intervenire dilectio prout est copula; cum autem
<lb ed="#Qb"/>dicitur <mentioned>Deus diligit se</mentioned>, ibi dilectio non est
<lb ed="#Qb"/>copula,, sed est ipsa<!--c--> essentia diligentis.
</p>
</div>
<div xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-Dd1e1962">
<head xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-Hd1e1964">PROBLEMA II</head>
<head xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-Hd1e1967" type="question-title">Utrum sit differentia inter dilectionem naturalem et mercenariam in angelo.</head>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e1970">
<lb ed="#Qb"/>Deinde quaeritur si sit differentia inter dilectio<lb ed="#Qb"/>nem
naturalem angeli et mercenariam, si in eis<!--d-->
<lb ed="#Qb"/>potuit esse.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e1979">
<lb ed="#Qb"/>1. Et fit<!--e--> sermo de bono mercenario, de quo
<lb ed="#Qb"/>dicitur <title>Luc.</title> 15, 17 : <quote xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-Qd1e1985" ana="lc15_17">Quanti mercenarii sunt in domo
<lb ed="#Qb"/>patris mei<!--f-->!</quote> etc. Mercenarius enim bonus est
<lb ed="#Qb"/>qui diligit Deum propter beatitudinem, ut scilicet
<lb ed="#Qb"/>sit sibi beatitudo, et ita diligit Deum propter
<lb ed="#Qb"/>suum commodum<!--2-->; et hoc idem facit dilectio
<lb ed="#Qb"/>naturalis; ergo non videntur differre nisi alia po<lb ed="#Qb"/>natur
differentia<!--g-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e2002">
<lb ed="#Qb"/>2. Praeterea, si nulla poneretur differentia istius<!--h-->
<lb ed="#Qb"/>ad illam, sicut una dilectione posset mereri, ita
<lb ed="#Qb"/>et alia; cum autem naturali dilectione non possit
<lb ed="#Qb"/>simpliciter mereri, erit<!--i--> differentia istius dilectio<lb ed="#Qb"/>nis
et illius; quae ergo assignatur differentia?
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e2016">
<lb ed="#Qb"/>[Solutio]: Ad quod dicendum quod dilectionis
<lb ed="#Qb"/>naturalis natura est principium et origo, dilec<lb ed="#Qb"/>tionis
vero mercenariae, sive sit in angelis sive
<lb ed="#Qb"/>non, gratia est origo sive principium: gratia enim
<lb ed="#Qb"/>movet liberum arbitrium in iis qui non attige<lb ed="#Qb"/>runt
statum perfectionis, ad diligendum Deum
<lb ed="#Qb"/>propter beatitudinem sive vitam aeternam, et ita
<lb ed="#Qb"/>propter suum commodum gratuitum.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e2036">
<lb ed="#Qb"/>Et si obiceret forte aliquis quod prae<lb ed="#Qb"/>ponit
bonum creatum bono increato, et ita est
<lb ed="#Qb"/>motus demeritorius, non meritorius: respondeo
<lb ed="#Qb"/>quod non<!--k-->. Haec enim dictio <mentioned>propter</mentioned> non dicit
<lb ed="#Qb"/>ibi quod beatitudo creata sit finis ultimus, ad
<lb ed="#Qb"/>quem Deus ordinetur, sed dicit finem quo quie<lb ed="#Qb"/>scit
concupiscens Deum; et ita Deus beatificans
<lb ed="#Qb"/>finis ponitur, non autem aliquid loco Dei.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-d1e2056">
<lb ed="#Qb"/>Quod autem motus ille mercenariae di<lb ed="#Qb"/>lectionis
sit gratuitas, patet per hoc quod dicit
<lb ed="#Qb"/><name>B. Bernardus</name><!--3-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t1d2m1c1-Qd1e2064"> in primis diligit homo se prop<lb ed="#Qb"/>ter
se, <quote>caro</quote> quippe est<!--4--> et nil sapere<!--l--> valet praeter
<cb ed="#Qb" n="b"/>