-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 2
/
ahsh-l2Ai2t3s2q2t2m1c2.xml
565 lines (565 loc) · 37.4 KB
/
ahsh-l2Ai2t3s2q2t2m1c2.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
565
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Ia-IIae, Inq. 2, Tract. 3, S. 2, Q. 2, T. 2, M. 1, C. 2</title>
<author ref="#AlexanderOfHales">Alexander of Hales</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Ia-IIae, Inq. 2, Tract. 3, S. 2, Q. 2, T. 2, M. 1, C. 2</title>
<date when="2017-06-27">June 27, 2017</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority><ref target="https://www.earlyfranciscans.com">ERC Project 714427: Authority and Innovation in Early Franciscan Thought</ref></authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by/4.0">Creative Commons Attribution 4.0 International</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Qb" n="quaracchi1928">Quaracchi 1928</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2017-06-27" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#Qb" n="233"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t2m1c2">
<head xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t2m1c2-Hd1e107">Ia-IIae, Inq. 2, Tract. 3, S. 2, Q. 2, T. 2, M. 1, C. 2</head>
<head xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t2m1c2-Hd1e110" type="question-title">DE MOTU LOCALI ANGELI.</head>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t2m1c2-d1e113">
<lb ed="#Qb"/>Consequenter quaeritur de motu angeli:
<lb ed="#Qb"/>Primo, utrum angelus moveatur localiter;
<lb ed="#Qb"/>secundo, utrum in movendo necesse sit per<lb ed="#Qb"/>transire
medium;
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>tertio, utrum in se vel ex se habeat moveri
<lb ed="#Qb"/>localiter aut ad hoc quod sic<!--a--> moveatur necesse
sit ipsum assumere corpus.
</p>
<div xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t2m1c2-Dd1e131" type="articulus">
<head xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t2m1c2-Hd1e133">ARTICULUS I</head>
<head xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t2m1c2-Hd1e136" type="question-title">Utrum angelus moveatur localiter<!--3--></head>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t2m1c2-d1e139">
<lb ed="#Qb"/>Circa primum sic: I. Primo, videtur quod an<lb ed="#Qb"/>gelus
localiter moveatur. a. Et primo ex hoc
<lb ed="#Qb"/>quod dicitur ad <title>Hebr.</title> 1,14: <quote>Omnes sunt admini<lb ed="#Qb"/>stratorii
spiritus, in ministerium missi</quote>; huiusmodi
<lb ed="#Qb"/>autem missio expletur<!--b--> per motum localem.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t2m1c2-d1e152">
<lb ed="#Qb"/>b. Hoc idem patet ex hoc quod dicit <name>Ioannes
<lb ed="#Qb"/>Damascenus</name><!--4-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t2m1c2-Qd1e158">Cum sunt in caelo empyreo,
<lb ed="#Qb"/>non sunt in tetra; cum ad terram a Deo mittuntur,
<lb ed="#Qb"/>non remanent in caelo</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t2m1c2-d1e166">
<lb ed="#Qb"/>c. Item, <name>Gregorius</name><!--5-->, super illud <title>Luc.</title> 1,19:
<lb ed="#Qb"/><quote xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t2m1c2-Qd1e172" source="http://scta.info/resource/lc1_19">Ego sum Gabriel, qui adsto ante Deum</quote> etc.: <quote xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t2m1c2-Qd1e175"> Cum
<lb ed="#Qb"/>ad nos veniunt angeli, exterius sic implent mini<lb ed="#Qb"/>sterium
ut tamen ante Deum interius per contem<lb ed="#Qb"/>plationem
assistant</quote>; et ita ut prius. Et ad hoc
<lb ed="#Qb"/>possunt adduci plures auctoritates tam ex textu
<lb ed="#Qb"/>Bibliaec quam ex expositoribus Sacrae Scripturae.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t2m1c2-d1e191">
<lb ed="#Qb"/>d. Hoc idem per rationem potest ostendi, quia<!--d-->
<lb ed="#Qb"/>solius Creatoris est esse ubique, creaturae vero
<lb ed="#Qb"/>est<!--e--> definiri loco. Quod etiam patet de angelo:
<lb ed="#Qb"/>quia, ut dictum est<!--6-->, cum est in caelo, non est
<lb ed="#Qb"/>in terra: simul enim non est in pluribus locis.
<lb ed="#Qb"/>Ponamus ergo quod sit in caelo et praecipiatur
<lb ed="#Qb"/>ei aliquid operari in terra: tunc planum est quod
<lb ed="#Qb"/>non potest esse in terra nisi per motum; et ne<lb ed="#Qb"/>cesse
est quod ibi sit, quoniam necesse est ut<!--f-->
<lb ed="#Qb"/>ibi sit ubi operatur<!--7-->; ergo planum est quod ne<lb ed="#Qb"/>cesse
est ipsum moveri localiter.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t2m1c2-d1e217">
<lb ed="#Qb"/>Contra: 1. Omnis motus est propter indigentiam
<lb ed="#Qb"/>sui ipsius vel alterius<!--8--> et ponitur exemplum de
<lb ed="#Qb"/>caelo quod, etsi propter indigentiam sui non
<lb ed="#Qb"/>moveatur, quoniam est corpus perfectissimum,
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>movetur tamen, sicut dicit <name>Philosophus</name><!--9-->, prop<lb ed="#Qb"/>ter
continuationem generationis inferiorum; sed
<lb ed="#Qb"/>angelus non habet necesse moveri propter indi<lb ed="#Qb"/>gentiam
sui vel alterius; ergo etc. — Probatio
<lb ed="#Qb"/>minoris: Propter indigentiam sui non movetur,
<lb ed="#Qb"/>cum sit iam beatificatus et ita ultimam perfectio<lb ed="#Qb"/>nem
habet, cum qua non potest habere aliquam
<lb ed="#Qb"/>indigentiam; ergo movetur propter indigentiam
<lb ed="#Qb"/>alterius; et hoc videtur per hoc quod dicitur
<lb ed="#Qb"/><title>Hebr.</title> 1, 14: <quote xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t2m1c2-Qd1e251" source="http://scta.info/resource/hebr1_14">Omnes sunt administratorii spiritus,
<lb ed="#Qb"/>missi propter eos</quote> etc.<!--g-->. Sed contra videtur
<lb ed="#Qb"/>quod si nunquam esset indigentia hominis repa<lb ed="#Qb"/>randa<!--h-->
per motum angeli, quod adhuc nihilominus
<lb ed="#Qb"/>posset habere angelus necessitatem ad movendum.
<lb ed="#Qb"/>Ponamus ergo quod adhuc praecipiat ei Dominus
<lb ed="#Qb"/>moveri, et cum suo motu non perficiatur aliqua
<lb ed="#Qb"/>indigentia creaturae et tamen<!--i--> habeat necesse obe<lb ed="#Qb"/>dire,
patet quod necesse habet moveri; quare etc.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t2m1c2-d1e272">
<lb ed="#Qb"/>2. Praeterea, videtur quod propter sui ipsius in<lb ed="#Qb"/>digentiam
moveatur. Constat enim quod per suum
<lb ed="#Qb"/>motum est in aliquo loco, in quo non erat prius
<lb ed="#Qb"/>antequam moveretur; ergo est in ipso aliquid in<lb ed="#Qb"/>novatum;
ergo aliquid acquisitum, quo, ut videtur,
<lb ed="#Qb"/>antequam moveretur, indigebat, aut frustra mo<lb ed="#Qb"/>vetur;
quare etc.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t2m1c2-d1e290">
<lb ed="#Qb"/>3. Si dicatur quod verum est quod propter
<lb ed="#Qb"/>indigentiam sui ipsius movetur<!--k-->, sed non propter
<lb ed="#Qb"/>indigentiam quae modo sit in ipso, cum sit iam
<lb ed="#Qb"/>beatificatus, sed propter indigentiam quae fuit -—
<lb ed="#Qb"/>et hoc dicitur secundum opinionem illorum qui
<lb ed="#Qb"/>dicunt quod angeli modo merentur gloriam, quam
<pb ed="#Qb" n="234"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
<lb ed="#Qb"/>iam obtinuerunt: unde non merentur habendum,
<lb ed="#Qb"/>sed potius iam habitum -— contra: praemium
<lb ed="#Qb"/>redditur propter<!--a--> meritum; ergo meritum natu<lb ed="#Qb"/>raliter
antecedit praemium; ergo angeli prius
<lb ed="#Qb"/>meruerunt gloriam, quam modo obtinent, quam
<lb ed="#Qb"/>eam obtinuerunt; quare etc. -— Item, mali an<lb ed="#Qb"/>geli
simul sunt aversi a Deo et boni conversi;
<lb ed="#Qb"/>sed mali sufficienter meruerunt poenam per hoc
quod sunt aversi: unde propter illam aversio<lb ed="#Qb"/>nem<!--b-->
puniti sunt postmodum aeternaliter; ergo
<lb ed="#Qb"/>boni per hoc quod sunt conversi meruerunt glo<lb ed="#Qb"/>riam,
quam modo obtinent; ergo ex tunc ha<lb ed="#Qb"/>buerunt
perfectionem in merito et in praemio,
<lb ed="#Qb"/>quoniam illa conversio fuit gratuita; sed quan<lb ed="#Qb"/>tulacumque
conversio, dummodo gratuita sit, suf<lb ed="#Qb"/>ficit
ad obtinendam gloriam; planum est ergo
<lb ed="#Qb"/>quod post<!--c--> huiusmodi conversionem non habue<lb ed="#Qb"/>runt
angeli indigentiam nec ex parte meriti nec ex
<lb ed="#Qb"/>parte praemii. Ergo postmodum non moventur<!--d-->
<lb ed="#Qb"/>propter indigentiam prius habitam reparandam.
—- Item, omne quod movetur propter aliquid, ha<lb ed="#Qb"/>bito
illo, quiescit<!--1-->; si ergo motus angeli non
<lb ed="#Qb"/>movetur nisi propter obtentum gloriae, videtur<!--e-->
<lb ed="#Qb"/>quod, obtenta gloria, non deberet<!--f--> ulterius mo<lb ed="#Qb"/>veri,
quoniam post obtentum gloriae non videtur
<lb ed="#Qb"/>aliquid esse in eo reparandum, quoniam tunc non
<lb ed="#Qb"/>esset beatificatus. Ex quo adhuc apparet quod
<lb ed="#Qb"/>non potest poni ipsum moveri propter reparatio<lb ed="#Qb"/>nem
indigentiae quam prius habuit, cum sit iam
<lb ed="#Qb"/>sufficienter reparata.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t2m1c2-d1e371">
<lb ed="#Qb"/>II. Item, occasione huius motus quaeritur utrum
<lb ed="#Qb"/>motus semper indigentiae attestetur, ut sequatur
<mentioned>hoc movetur, ergo<!--g--> est indigens</mentioned>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t2m1c2-d1e378">
<lb ed="#Qb"/>Quod videtur per definitionem motus quam
<lb ed="#Qb"/>ponit <name>Philosophus</name>, quae est<!--2-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t2m1c2-Qd1e384">Motus est
<lb ed="#Qb"/>actus mobilis imperfectus</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t2m1c2-d1e391">
<lb ed="#Qb"/>Sed contra: a. Constat quod in corporibus
<lb ed="#Qb"/>glorificatis attestatur agilitas perfectioni, aut aliter
<lb ed="#Qb"/>non diceretur dos agilitas; sed agilitas dicit po<lb ed="#Qb"/>tentiam
huiusmodi corporum ad movendum lo<lb ed="#Qb"/>caliter;
sed constat quod plus est perfecta po<lb ed="#Qb"/>tentia,
cum est sub suo actu, quam<!--h--> sit secun<lb ed="#Qb"/>dum
se; sed actus praedictae potentiae est motus
<lb ed="#Qb"/>huiusmodi corporum secundum huiusmodi agili<lb ed="#Qb"/>tatem;
ergo planum est quod motus corporum
<lb ed="#Qb"/>glorificatorum attestatur perfectioni et non indi<lb ed="#Qb"/>gentiae;
ergo multo magis motus spirituum.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t2m1c2-d1e417">
<lb ed="#Qb"/>Sed contra: 1. Quia<!--i--> Deus est ubique, ideo di<lb ed="#Qb"/>citur
non moveri. Nec est contrarium quod dicit
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/><name ref="#Augustine">Augustinus</name>, <title>Ad Orosium</title><!--3-->, quod <quote xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t2m1c2-Qd1e431">Deus movet
<lb ed="#Qb"/>se sine tempore et sine loco</quote>: hoc enim solum
<lb ed="#Qb"/>est dictum secundum similitudinem quamdam.
<lb ed="#Qb"/>Quod ergo dicitur creatura moveri localiter, hoc
<lb ed="#Qb"/>est quia deest ei ut sit in illo loco ad quem
<lb ed="#Qb"/>movetur; ergo est in eo indigentia quoad hoc,
<lb ed="#Qb"/>et ita omnis motus est propter indigentiam.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t2m1c2-d1e447">
<lb ed="#Qb"/>Solutio: Concedimus quod angelus movetur de
<lb ed="#Qb"/>loco ad locum.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t2m1c2-d1e454">
<lb ed="#Qb"/>[Ad obiecta]: 1. Ad id quod obicitur in contra<lb ed="#Qb"/>rium,
dicimus quod in creatura potest determinari
<lb ed="#Qb"/>indigentia dupliciter: uno modo, ut dicat diminu<lb ed="#Qb"/>tionem
respectu perfectionis quae est in solo Deo,
<lb ed="#Qb"/>et sic bene concedimus quod in qualibet creatura,
<lb ed="#Qb"/>etiam in quocumque statu, est indigentia: haec
<lb ed="#Qb"/>enim perfectioni debitae creaturae, secundum quod
<lb ed="#Qb"/>est<!--k--> creatura, non opponitur; alio modo, ut dicat
<lb ed="#Qb"/>diminutionem contra<!--l--> perfectionem ultimam crea<lb ed="#Qb"/>turae,
secundum quod dicimus quod angeli boni
<lb ed="#Qb"/>ultima perfectione perficiuntur: et sic dicimus quod
<lb ed="#Qb"/>nec in angelis nec in corporibus glorificatis est
<lb ed="#Qb"/>indigentia; unde nec motus eorum est propter
<lb ed="#Qb"/>indigentiam quae suae perfectioni opponatur: nec
<lb ed="#Qb"/>enim, quando moventur, inveniunt in medio resi<lb ed="#Qb"/>stentiam,
immo tam cito sunt ubi volunt esse. Et
<lb ed="#Qb"/>verum est quod, si aliter esset, quod in ipsis
<lb ed="#Qb"/>quoad motum eorum esset indigentia, quae suae
<lb ed="#Qb"/>perfectioni opponitur. Dicimus ergo de angelis
<lb ed="#Qb"/>quod moventur propter reparandam indigentiam
<lb ed="#Qb"/>quae est in nobis; et in hoc<!--m-->, licet non mere<lb ed="#Qb"/>antur
praemium principale, merentur tamen secun<lb ed="#Qb"/>darium:
sicut praelatus in<!--n--> regendo sibi subditos
<lb ed="#Qb"/>non acquirit praemium principale, sed<!--o--> secunda<lb ed="#Qb"/>rium;
et hoc praemium bene merentur angeli,
<lb ed="#Qb"/>licet iam sint beati, usque ad diem iudicii. Nec
<lb ed="#Qb"/>tamen est propter hoc in ipsis indigentia quae
<lb ed="#Qb"/>opponatur suae perfectioni, ut supra ostensum
<lb ed="#Qb"/>est<!--4-->. Tamen bene concedimus quod, etsi non mo<lb ed="#Qb"/>verentur<!--p-->
propter reparandam indigentiam, quae
<lb ed="#Qb"/>est in nobis, sed solum ut<!--q--> obedirent Deo praeci<lb ed="#Qb"/>pienti<!--r-->,
quod adhuc mererentur<!--s--> praemium se<lb ed="#Qb"/>cundarium,
quod tamen esset alterius generis a
<lb ed="#Qb"/>praedicto praemio secundario<!--t-->: illud enim posset
<lb ed="#Qb"/>dici aureola, istud non. Unde bene concedimus
<lb ed="#Qb"/>quod in sola conversione ad Deum meruerunt
<lb ed="#Qb"/>praemium primum et postmodum non merentur
<lb ed="#Qb"/>nisi secundarium, nondum tamen habitum ante<lb ed="#Qb"/>quam
mereantur, sed post meritum habendum, et
<lb ed="#Qb"/>concedimus ea quae ad hoc obiecta erant.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t2m1c2-d1e543">
<lb ed="#Qb"/>2—3. Et<!--u--> per hoc possunt solvi omnia quaesita.
</p>
</div>
<div xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t2m1c2-Dd1e549" type="articulus">
<head xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t2m1c2-Hd1e551">ARTICULUS II.</head>
<head xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t2m1c2-Hd1e554" type="question-title">Utrum necesse sit angelum moveri per medium<!--1-->.</head>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t2m1c2-d1e557">
<pb ed="#Qb" n="235"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
<lb ed="#Qb"/>Secundo quaeritur utrum necesse sit ipsum mo<lb ed="#Qb"/>veri
per medium.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t2m1c2-d1e568">
<lb ed="#Qb"/>Quod videtur: a. Quoniam mobile ratione sui
<lb ed="#Qb"/>motus non potest comparari nisi ad terminum a
<lb ed="#Qb"/>quo et ad terminum ad quem aut ad spatium inter<lb ed="#Qb"/>medium<!--a--><!--2-->.
Supposito ergo ex praedictis quod
<lb ed="#Qb"/>angelus moveatur secundum locum, necesse est<!--b-->
<lb ed="#Qb"/>quod dicatur hoc comparatione ad aliquem prae<lb ed="#Qb"/>dictorum
locorum. Sed constat quod non compa<lb ed="#Qb"/>ratione
ad terminum a quo, quoniam in illo ter<lb ed="#Qb"/>mino
fuit non-motus; ergo comparatione ad hunc
<lb ed="#Qb"/>non potest habere rationem motus, cum quiescere
<lb ed="#Qb"/>et moveri sint opposita<!--3-->. Similiter nec in compa<lb ed="#Qb"/>ratione
ad<!--c--> terminum ad quem, quoniam, cum
<lb ed="#Qb"/>est mobile in hoc loco, iam est mutatum vel
<lb ed="#Qb"/>motum; sed moveri et esse motum opponuntur;
<lb ed="#Qb"/>ergo, si dicatur moveri, necesse est quod hoc sit
<lb ed="#Qb"/>in<!--d--> spatio intermedio, et ita necesse est ipsum
<lb ed="#Qb"/>pertransire medium.— Et quod ita necesse
<lb ed="#Qb"/>sit secundum hanc<!--e--> rationem,
<lb ed="#Qb"/>evidentius apparet: quoniam ipsum <mentioned>moveri</mentioned> me<lb ed="#Qb"/>dium
est inter non-motum esse, secundum quod
<lb ed="#Qb"/>respicit terminum a quo, et ipsum motum esse in
<lb ed="#Qb"/>termino ad quem; quare secundum hoc, sicut
<lb ed="#Qb"/>ipsum non-motum esse est<!--f--> in termino a quo et
<lb ed="#Qb"/>ipsum motum esse in termino ad quem, sic erit
<lb ed="#Qb"/>ipsum moveri in spatio intermedio.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t2m1c2-d1e625">
<lb ed="#Qb"/>b. Ad idem: Motus localis et locus sese conse<lb ed="#Qb"/>quuntur,
ita quod quidquid dicitur esse<!--g--> in loco
<lb ed="#Qb"/>dicitur moveri localiter, et ideo dicit <name>Philoso<lb ed="#Qb"/>phus</name><!--4-->
quod, nisi esset motus, non quaereretur
<lb ed="#Qb"/>locus; sed locus comparatur ad locatum aut sicut
<lb ed="#Qb"/>ipsum circumscribens aut sicut salvans aut sicut
<lb ed="#Qb"/>terminans aut sicut in quo locatum<!--h--> quiescit<!--5-->.
<lb ed="#Qb"/>Sed constat quod locus angeli essentialis non
<lb ed="#Qb"/>comparatur ad ipsum. sicut circumscribens, quo<lb ed="#Qb"/>niam
iste modus essendi in loco solum<!--i--> corpo<lb ed="#Qb"/>ribus
competit; nec sicut salvans ipsum<!--k-->, quoniam
<lb ed="#Qb"/>sine loco corporali posset esse angelus; sed bene
<lb ed="#Qb"/>videtur locus comparari ad angelum sicut in quo
<lb ed="#Qb"/>est angelus<!--l--> sicut in suo terminante aut sicut
<lb ed="#Qb"/>in eo in quo quiescit. Intelligamus ergo quod
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>angelus sit in aliquo loco ut in quo quiescat<!--m-->,
<lb ed="#Qb"/>et debeat postmodum esse in aliquo ad quem ne<lb ed="#Qb"/>cesse
sit terminari suum motum, quia constat quod
<lb ed="#Qb"/>in illo non potest esse nisi per motum. Si ergo
<lb ed="#Qb"/>dicatur angelus moveri, constat quod hoc non est
<lb ed="#Qb"/>dum est<!--n--> in termino a quo, in quo est sicut in
<lb ed="#Qb"/>quo<!--o--> quiescat, quoniam dum est in hoc termino,
<lb ed="#Qb"/>adhuc habet potentiam movendi nec adhuc actua<lb ed="#Qb"/>liter
movetur aut motus<!--p--> est; similiter nec cum<!--q-->
<lb ed="#Qb"/>iam est in termino ad quem, quoniam iam motus
<lb ed="#Qb"/>est aut mutatus. Ista ergo potentia ad moven<lb ed="#Qb"/>dum,
quam habebat dum erat in termino a quo,
<lb ed="#Qb"/>non reducitur ad actum nisi dum est in spatio
<lb ed="#Qb"/>intermedio; quare, ut prius, videtur quod necesse
<lb ed="#Qb"/>sit ipsum moveri per spatium<!--r--> medium, et ita
<lb ed="#Qb"/>necesse est pertransire medium.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t2m1c2-d1e698">
<lb ed="#Qb"/>Contra: 1. Est quoddam corpus rarum vel den<lb ed="#Qb"/>sum,
quod movetur dividendo medium. Est aliud
<lb ed="#Qb"/>corpus nec rarum nec densum, sed nobilius,
<lb ed="#Qb"/>ut lumen, quod suo loco movetur orbiculariter,
<lb ed="#Qb"/>extra autem movetur motu recto, non dividendo
<lb ed="#Qb"/>medium, ut radius. Unde non proprie dicitur
<lb ed="#Qb"/>quoad hoc dividere medium, secundum quod
<lb ed="#Qb"/>dicit <name ref="#Augustine">Augustinus</name>, in libro <title>Sex Quaestionum</title><!--6-->:
<lb ed="#Qb"/><quote xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t2m1c2-Qd1e722">Non citius pervenit radius ad propinquiora<!--s-->
<lb ed="#Qb"/>loca quam ad remotiora, sed fit repente immu<lb ed="#Qb"/>tatio
in medio et extremo</quote>; sed corpus rectum
<lb ed="#Qb"/>pertransit medium dividendo, et est dicere suum
<lb ed="#Qb"/>motum tardum vel velocem<!--7-->; sed constat quod
<lb ed="#Qb"/>spiritus angelicus adhuc in nobiliore conditione
<lb ed="#Qb"/>participat motum localem quam etiam<!--u--> corpus
<lb ed="#Qb"/>quodcumque; quare si unum est corpus quod
<lb ed="#Qb"/>movetur pertranseundo<!--v--> medium et dividendo,
<lb ed="#Qb"/>aliud<!--x-->, quod, etsi pertranseundo, non tamen ipsum
<lb ed="#Qb"/>dividendo, sed<!--y--> quasi repente et in tempore im<lb ed="#Qb"/>perceptibili
fit mutatio in medio et extremo: vi<lb ed="#Qb"/>detur
quod spiritus angelicus moveatur de loco
<lb ed="#Qb"/>ad locum non<!--z--> pertranseundo medium.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t2m1c2-d1e754">
<lb ed="#Qb"/>2. Item, <name ref="#Augustine">Augustinus</name>, <title>Ad Orosium</title><!--8-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t2m1c2-Qd1e761">Deus
<lb ed="#Qb"/>movet corpora per loca et tempora, spiritus non
<lb ed="#Qb"/>per loca, sed per tempora</quote>. Si ergo dicatur mo<lb ed="#Qb"/>vere
spiritus per oppositionem ad corpora quoad
<lb ed="#Qb"/>hoc quod est moveri per loca, et constat quod,
<pb ed="#Qb" n="236"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
<lb ed="#Qb"/>sicut corpora moventur de loco ad locum, sic et
<lb ed="#Qb"/>spiritus: ergo, cum dicantur spiritus non<!--a--> moveri
<lb ed="#Qb"/>per loca, hoc non potest esse nisi quia movendo
<lb ed="#Qb"/>de loco ad locum non pertranseunt medium; quoad
<lb ed="#Qb"/>hoc enim quod est moveri de loco ad locum, non
<lb ed="#Qb"/>est oppositio inter corpora et spiritus quoad mo<lb ed="#Qb"/>tum
secundum locum. — Sed ut habeatur<!--b--> intel<lb ed="#Qb"/>lectus
huius auctoritatis, obicitur contra<!--c--> eam:
<lb ed="#Qb"/>Quoniam, sicut dicit <name>Philosophus</name><!--1-->, motus lo<lb ed="#Qb"/>calis
primus est inter omnes motus, et ideo ipso
<lb ed="#Qb"/>desinente desinunt omnes alii motus; sed ex una
<lb ed="#Qb"/>parte auctoritatis habetur quod motus localis non
<lb ed="#Qb"/>est in angelis, quia dicitur ibi<!--d--> quod <quote xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t2m1c2-Qd1e805">Deus movet
<lb ed="#Qb"/>spiritus, non per loca</quote>; quare videtur quod ei non
<lb ed="#Qb"/>conveniat aliquis motus. Quid est ergo quod post<lb ed="#Qb"/>modum
dicitur quod ei convenit moveri <quote xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t2m1c2-Qd1e815">per
<lb ed="#Qb"/>tempus</quote>, cum constet <mentioned>moveri per tempus</mentioned><!--e-->
<lb ed="#Qb"/>esse quoddam moveri?
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t2m1c2-d1e823">
<lb ed="#Qb"/>[Solutio]: Ad, quod dicendum quod, cum an<lb ed="#Qb"/>gelus
movetur localiter, movetur per medium.
<lb ed="#Qb"/>Notandum tamen quod moveri per medium dicitur
<lb ed="#Qb"/>dupliciter: uno modo quando una pars eius quod
<lb ed="#Qb"/>movetur est in una parte loci et alia in alia parte;
<lb ed="#Qb"/>sic fit motus per commensurationem mobilis et
<lb ed="#Qb"/>magnitudinis, et sic angelus non dicitur moveri
<lb ed="#Qb"/>per medium, sed solummodo corpus, cum angelus
<lb ed="#Qb"/>non habeat partem et partem nec commetiatur
<lb ed="#Qb"/>se partibus loci sicut corpus; alio modo dicitur
<lb ed="#Qb"/>moveri per medium quod, licet non sit secundum
<lb ed="#Qb"/>unam partem sui in termino a quo, secundum
<lb ed="#Qb"/>aliam in termino ad quem, nec sit<!--f--> motus per
<lb ed="#Qb"/>commensurationem mobilis et loci sive magnitu<lb ed="#Qb"/>dinis,
respicit tamen et terminum a quo et ter<lb ed="#Qb"/>minum
ad quem: et hoc modo dicitur angelus
<lb ed="#Qb"/>moveri per medium; unde, cum est in illo medio
<lb ed="#Qb"/>spatio, non est in illo loco a quo recedit nec in
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>illo ad quem tendit, sed habet relationem ad utrum<lb ed="#Qb"/>que
terminum, licet pars eius non sit in uno ter<lb ed="#Qb"/>mino
et pars in alio.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t2m1c2-d1e873">
<lb ed="#Qb"/>Sed tunc quaeritur quare necesse sit an<lb ed="#Qb"/>gelo
pertransire medium in motu suo. Ad quod
<lb ed="#Qb"/>respondeo<!--g--> quod hoc exigitur ratione motus
<lb ed="#Qb"/>localis: oportet enim in motu locali et generaliter
<lb ed="#Qb"/>in omni motu differente a mutatione<!--h--> ibi esse
<lb ed="#Qb"/>rationem medii differentem a ratione terminorum,
<lb ed="#Qb"/>scilicet termini a quo et termini ad quem, quod
<lb ed="#Qb"/>non oportet in mutatione, sed, cum mutatum est,
<lb ed="#Qb"/>statim est in altero termino, scilicet in termino ad
<lb ed="#Qb"/>quem, nec oportet ibi esse medium differens ab
<lb ed="#Qb"/>extremo sive a termino. Quia ergo in motu oportet
<lb ed="#Qb"/>de necessitate esse rationem medii differentem ab
<lb ed="#Qb"/>utroque termino, ideo, eum angelus movetur loca<lb ed="#Qb"/>liter,
necesse est quod moveatur per medium, quia
<lb ed="#Qb"/>alio<!--i--> modo non posset intelligi moveri localiter.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t2m1c2-d1e908">
<lb ed="#Qb"/>[Ad obiecta]: 1. Ad illud quod obicitur in con<lb ed="#Qb"/>trarium,
dicendum quod, licet nobilior sit spiritus
<lb ed="#Qb"/>angelicus quam lux corporalis, nihilominus in hoc
<lb ed="#Qb"/>conveniunt quod utrumque movetur per medium,
<lb ed="#Qb"/>quia hoc exigitur, non ex parte eius quod movetur,
<lb ed="#Qb"/>sed ex parte ipsius motus, in quo necesse est
<lb ed="#Qb"/>rationem medii esse differentem ab<!--k--> utroque ter<lb ed="#Qb"/>mino.
In hoc tamen abundat in nobilitate spiritus
<lb ed="#Qb"/>angelicus a luce corporali, quia in motu suo non
<lb ed="#Qb"/>est secundum unam partem sui in termino a<!--l-->
<lb ed="#Qb"/>quo, secundum aliam in termino ad quem, sicut
<lb ed="#Qb"/>lux, cum pertransit, quae commetitur se partibus
<lb ed="#Qb"/>loci.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t2m1c2-d1e939">
<lb ed="#Qb"/>2. Ad illud vero quod dicit <name ref="#Augustine">Augustinus</name>
<lb ed="#Qb"/>quod <quote xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t2m1c2-Qd1e948">Deus<!--m--> movet spiritus per tempora<!--n--> et
<lb ed="#Qb"/>non per loca</quote>: dicendum quod hoc non intelli<lb ed="#Qb"/>gitur
de motu locali, sed de motu interiori, quo<!--o-->
<lb ed="#Qb"/>movetur secundum cognitionem<!--p--> vel affectionem.
</p>
</div>
<div xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t2m1c2-Dd1e961" type="articulus">
<head xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t2m1c2-Hd1e963">ARTICULUS III.</head>
<head xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t2m1c2-Hd1e966" type="question-title">Utrum angelus ex se habeat moveri localiter<!--2-->.</head>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t2m1c2-d1e969">
<lb ed="#Qb"/>Tertio quaeritur utrum angelus ex se moveatur
<lb ed="#Qb"/>localiter vel, cum movetur, necesse sit ipsum as<lb ed="#Qb"/>sumere
corpus.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t2m1c2-d1e978">
<lb ed="#Qb"/>Quod autem necesse sit ipsum assumere cor<lb ed="#Qb"/>pus,
videtur: 1. Ex verbis <name>B.<!--q--> Bernardi</name>, <title>Super
<lb ed="#Qb"/>Cantica Canticorum</title><!--3-->. Probat<!--r--> enim hoc ibi, di<lb ed="#Qb"/>cens:
<quote xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t2m1c2-Qd1e988">Non est discurrere nec de loco ad locum
<lb ed="#Qb"/>transire nisi corporum</quote>; sed propria passio ali<lb ed="#Qb"/>cuius
subiecti non convenit alii subiecto nisi
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>secundum convenientiam quam habet ad illud;
<lb ed="#Qb"/>cum ergo moveri de loco ad locum sit propria
<lb ed="#Qb"/>passio corporis, non convenit angelo nisi secun<lb ed="#Qb"/>dum<!--s-->
convenientiam quam habet ad corpus; sed
<lb ed="#Qb"/>non potest habere convenientiam ad corpus in<!--t-->
<lb ed="#Qb"/>movendo nisi ipsum assumendo, quoniam ei non
<lb ed="#Qb"/>unitur per essentiam sicut anima corpori unita
<lb ed="#Qb"/>est; ergo videtur quod non possit moveri nisi
<lb ed="#Qb"/>assumat corpus. Sed ad hoc manifestandum
<lb ed="#Qb"/>multum prolixe procedit <name>B. Bernardus</name><!--4--> et<!--u-->
<pb ed="#Qb" n="237"/>
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>distinguit ibi quatuor spiritus: unum increatum et
<lb ed="#Qb"/>tres creatos, scilicet spiritum brutorum et homi<lb ed="#Qb"/>num
et angelorum, et<!--a--> manifestat quod solus spi<lb ed="#Qb"/>ritus
increatus corpore non indiget, alii vero in<lb ed="#Qb"/>digent.
Et videtur plane dicere quod angelus non
<lb ed="#Qb"/>movetur nisi assumpto corpore. Haec<!--b--> sunt verba
<lb ed="#Qb"/>eius<!--1-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t2m1c2-Qd1e1039">Quatuor genera spirituum nota sunt nobis,
<lb ed="#Qb"/>pecoris, noster<!--c-->, angelicus et qui condidit illos.
<lb ed="#Qb"/>Non est ex omnibus, cui propter se sive propter
<lb ed="#Qb"/>alium sive propter utrumque necessarium corpus
<lb ed="#Qb"/>non sit</quote> corporisve similitudo, excepto dumtaxat
<lb ed="#Qb"/>illo cui omnis tam corporalis quam spiritualis
<lb ed="#Qb"/>creatura merito confitetur et dicit<!--2-->: <quote>Deus meus es
<lb ed="#Qb"/>tu, quoniam bonorum meorum non eges</quote>. Et primum
<lb ed="#Qb"/>quidem ita corpore egere constat, ut nec subsi<lb ed="#Qb"/>stere
absque illo utcumque<!--d--> possit; simul quoque
<lb ed="#Qb"/>et vivificare desinit et vivere ille spiritus, quando
<lb ed="#Qb"/>moritur pecus; verum<!--e--> nos vivimus quidem post
<lb ed="#Qb"/>corpus. Et infra: <quote xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t2m1c2-Qd1e1068"> Habet igitur corpus neces<lb ed="#Qb"/>sarium
spiritualis creatura quae nos sumus</quote>. Et
<lb ed="#Qb"/>infra: <quote xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t2m1c2-Qd1e1075">Iam quod supercaelestes spiritus corpo<lb ed="#Qb"/>ribus
egeant, illa maxime certos nos facit vera
<lb ed="#Qb"/>et vere divina sententia: <quote>Nonne</quote>, ait<!--f--> <!--3-->, <quote>sunt ad<lb ed="#Qb"/>ministratorii
spiritus</quote>? etc. Quonam ergo<!--g--> modo
<lb ed="#Qb"/>implent ministerium suum sine<!--h--> corpore, prae<lb ed="#Qb"/>sertim
apud viventes in corpore? Denique non
<lb ed="#Qb"/>est discurrere nec de loco ad locum transire nisi
<lb ed="#Qb"/>corporum: quod facere frequenter angelos tam
<lb ed="#Qb"/>indubitata quam nota probat auctoritas. Hinc est
<lb ed="#Qb"/>quod visi<!--i--> sunt Patribus et ad eos intraverunt
<lb ed="#Qb"/>et manducaverunt et pedes laverunt<!--4-->. Itaque in<lb ed="#Qb"/>ferior
superiorque spiritus propriis corporibus
<lb ed="#Qb"/>egent, sed tantum quibus iuvent<!--k-->, non etiam in<lb ed="#Qb"/>ventur;
at<!--l--> pecus quidem ex debito servitutis et
<lb ed="#Qb"/>ad usus tantum corporalium temporaliumque ne<lb ed="#Qb"/>cessitatum
iuvando servit, ideoque ille spiritus
<lb ed="#Qb"/>et cum tempore transit et cum corpore deficit</quote>.
<lb ed="#Qb"/>Ex quo plane apparet propositum.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t2m1c2-d1e1115">
<lb ed="#Qb"/>[Solutio]: 1. Ad quod dicimus quod sicut diffe<lb ed="#Qb"/>renter
est dicere corpora et spiritus esse in loco
<cb ed="Qb" n="b"></cb>
<lb ed="#Qb"/>corpora enim sunt in loco per circumscrip<lb ed="#Qb"/>tionem
— similiter, cum transeunt de loco ad
<lb ed="#Qb"/>locum, circumscribuntur loco per quem transeunt,
<lb ed="#Qb"/>ita quod totum commetitur se toti et pars parti.
<lb ed="#Qb"/>Et hoc est verum quod moveri est proprie cor<lb ed="#Qb"/>porum
solum nec spiritibus, nisi ex ordinatione
<lb ed="#Qb"/>ad corpus, competit hoc moveri; unde eis in
<lb ed="#Qb"/>natura sua nec secundum se convenit, sed so<lb ed="#Qb"/>lum
per accidens; sicut dicimus quod corpus
<lb ed="#Qb"/>humanum localiter movetur, quod et anima ra<lb ed="#Qb"/>tionalis
movetur moto corpore, similiter dicimus
<lb ed="#Qb"/>quod movetur corpus, quod assumit angelus, et
<lb ed="#Qb"/>ipse per accidens<!--m-->. Et de hoc modo movendi
<lb ed="#Qb"/>loquitur <name>Bernardus</name>, in praedicta homilia. Unde
<lb ed="#Qb"/>bene verum est quod angelus requirit corpus
<lb ed="#Qb"/>ad hoc ut sic moveatur, hoc tamen potius propter
<lb ed="#Qb"/>nostram indigentiam quam ipsius. Angelus enim
<lb ed="#Qb"/>non solum iuvat nos in operationibus spiritua<lb ed="#Qb"/>libus,
sed etiam in corporalibus, et quoad has
<lb ed="#Qb"/>propter nos indiget assumere corpus ad hoc ut
<lb ed="#Qb"/>sic moveatur. Et ex verbis <name>B. Bernardi</name> patet
<lb ed="#Qb"/>quod de hoc modo movendi loquitur: <quote xml:id="ahsh-l2Ai2t3s2q2t2m1c2-Qd1e1169">Hinc
<lb ed="#Qb"/>est quod visi sunt Patribus</quote> etc.; huiusmodi
<lb ed="#Qb"/>enim operationes non possent exercere nisi me<lb ed="#Qb"/>diante
corpore. Sed creati spiritus proprie di<lb ed="#Qb"/>cuntur
esse in loco definitione, non<!--n--> circumscrip<lb ed="#Qb"/>tione<!--5-->
— quod corporibus<!--o--> non convenit, sed
<lb ed="#Qb"/>solum<!--p--> circumscriptione -— et sic, quantum est
<lb ed="#Qb"/>de natura sua, respondet eis moveri de loco ad
<lb ed="#Qb"/>locum sine corpore<!--q--> sive corporis assumptione.
<lb ed="#Qb"/>Et hoc patet. Animae enim separatae possunt
<lb ed="#Qb"/>moveri non assumendo corpus, quoniam aut alie<lb ed="#Qb"/>num
corpus assumerent aut suum: alienum non
<lb ed="#Qb"/>videtur competere; de suo videmus quod non
assumunt, cum iaceant in sepulcris. Quare multo
<lb ed="#Qb"/>magis spiritus angelici possunt moveri sine as<lb ed="#Qb"/>sumptione
corporis, cum ex se et ex natura sua
<lb ed="#Qb"/>sint<!--r--> spiritus separati nec videantur dependere
<lb ed="#Qb"/>aliquo modo a corpore aut aliquam relationem
<lb ed="#Qb"/>habere ad ipsum.
</p>
</div>
</div>
</body>
</text>
</TEI>