-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 2
/
ahsh-l2Ai3t1q1c2.xml
609 lines (609 loc) · 39 KB
/
ahsh-l2Ai3t1q1c2.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
565
566
567
568
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
581
582
583
584
585
586
587
588
589
590
591
592
593
594
595
596
597
598
599
600
601
602
603
604
605
606
607
608
609
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Ia-IIae, Inq. 3, Tract. 1, Q. 1, C. 2</title>
<author ref="#AlexanderOfHales">Alexander of Hales</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Ia-IIae, Inq. 3, Tract. 1, Q. 1, C. 2</title>
<date when="2017-06-27">June 27, 2017</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority><ref target="https://www.earlyfranciscans.com">ERC Project 714427: Authority and Innovation in Early Franciscan Thought</ref></authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by/4.0">Creative Commons Attribution 4.0 International</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Qb" n="quaracchi1928">Quaracchi 1928</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2017-06-27" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#Qb" n="308"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2">
<head xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-Hd1e107">Ia-IIae, Inq. 3, Tract. 1, Q. 1, C. 2</head>
<head xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-Hd1e110" type="question-title">UTRUM EADEM SIT INFORMIS MATERIA CAELI ET TERRAE<!--2-->.</head>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-d1e113">
<lb ed="#Qb"/>Deinde quaeritur I. utrum eadem sit materia
<lb ed="#Qb"/>caeli et terrae vel non.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-d1e120">
<lb ed="#Qb"/>Et videtur- quod eadem sit materia: 1. Quia
<lb ed="#Qb"/>generi in ratione respondet materia in natura, sicut
<lb ed="#Qb"/>differentiae respondet forma<!--3-->; sed idem est genus
<lb ed="#Qb"/>omnium corporalium, superiorum et inferiorum:
<lb ed="#Qb"/>utrobique enim est substantia corporea; ergo ea<lb ed="#Qb"/>dem
materia in natura sive in fieri.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-d1e136">
<lb ed="#Qb"/>2. Item, rari et densi eadem est materia<!--4-->, simili<lb ed="#Qb"/>ter
gravis et levis, pari ratione luminosi et tene<lb ed="#Qb"/>brosi;
sed luminosum est a parte caeli, tenebro<lb ed="#Qb"/>sum
a parte terrae; ergo eadem est materia caeli
<lb ed="#Qb"/>et terrae.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-d1e150">
<lb ed="#Qb"/>3. Item, divisio prima fuit lucis et tenebrarum<!--5-->;
<lb ed="#Qb"/>sed, secundum <name>Alcuinum</name><!--p--><!--6--> et quosdam alios
<lb ed="#Qb"/>expositores<!--7-->, quae post erant divisa sive di<lb ed="#Qb"/>stincta
prius erant in materia infami; ergo, cum
<lb ed="#Qb"/>lux et tenebrae inter se distinguerentur, prius
<lb ed="#Qb"/>erant in una materia informi; ergo una erat ma<lb ed="#Qb"/>teria
caeli et terrae.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-d1e168">
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>4. Item, <name ref="#Augustine">Augustinus</name>, secundum unam expo<lb ed="#Qb"/>sitionem
sic exponit in <title>Glossa</title> super Genesim<!--8-->:
<lb ed="#Qb"/><quote xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-Qd1e182" source="http://scta.info/resource/gen1_1">Creavit caelum et terram</quote><!--9-->, id est<!--q--> informem mate<lb ed="#Qb"/>riam
utriusque; ergo videtur ex hoc dicere quod
<lb ed="#Qb"/>eadem sit utriusque materia informis.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-d1e190">
<lb ed="#Qb"/>5. Item, in materia est potentia receptiva plu<lb ed="#Qb"/>rium
formarum<!--10--> et<!--r--> vestigium Dei<!--11-->, cuius est
<lb ed="#Qb"/>potentia factiva plurium; sed<!--s--> universalior est po<lb ed="#Qb"/>tentia
Dei in agendo quam haec in recipiendo;
<lb ed="#Qb"/>erit ergo materia corporalis receptiva formarum
<lb ed="#Qb"/>corporalium, quae fiunt a divina potentia agente;
<lb ed="#Qb"/>sicut ergo haec una est in agendo, ita videtur
<lb ed="#Qb"/>illa esse una in recipiendo; ergo erit una materia
<lb ed="#Qb"/>caeli et terrae.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-d1e212">
<lb ed="#Qb"/>6. Item, probat <name>Philosophus</name><!--12--> materiam cor<lb ed="#Qb"/>ruptibilium
esse incorruptibilem: nam si corrum<lb ed="#Qb"/>peretur<!--t-->,
nunquam esset status; si ergo materia
<lb ed="#Qb"/>corruptibilium est incorruptibilis, et materia in<lb ed="#Qb"/>corruptibilium
erit<!--u--> incorruptibilis, quia si corrup<lb ed="#Qb"/>tibilis,
esset aliquod principiorum rei incorrupti<lb ed="#Qb"/>bilis
corruptibile; sed cuius aliquod principium
<pb ed="#Qb" n="309"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
<lb ed="#Qb"/>est corruptibile, ipsum est corruptibile<!--a-->; ergo in<lb ed="#Qb"/>corruptibile
esset corruptibile; sed hoc stare non
<lb ed="#Qb"/>potest; ergo materia incorruptibilium est incor<lb ed="#Qb"/>ruptibilis.
Si ergo utrobique materia<!--b--> est incor<lb ed="#Qb"/>ruptibilis,
quid prohibet unam esse materiam<!--c-->
<lb ed="#Qb"/>utrorumque corporum? Sed corpora, quae ad cae<lb ed="#Qb"/>lum
pertinent, dicuntur incorruptibilia, quae vero
<lb ed="#Qb"/>ad terram pertinent, ut<!--d--> elementa, dicuntur corrup<lb ed="#Qb"/>tibilia;
ergo eadem fuit materia caeli et terrae.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-d1e254">
<lb ed="#Qb"/>7. Item, dicit <name>Philosophus</name>1: <quote xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-Qd1e258">Impossibile
<lb ed="#Qb"/>est esse materiam absque magnitudine</quote>; sed ma<lb ed="#Qb"/>gnitudo
non est sine corporeitate; ergo impossi<lb ed="#Qb"/>bile
est eam esse absque<!--e--> corporeitate; sed for<lb ed="#Qb"/>mam
hanc possibile est esse communem caelo et
<lb ed="#Qb"/>terrae; ergo materiam<!--f--> possibile est esse com<lb ed="#Qb"/>munem.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-d1e275">
<lb ed="#Qb"/>8. Item, aquarum superiorum et inferiorum una
<lb ed="#Qb"/>fuit materia, de qua dicebatur<!--2-->: <quote>Spiritus Domini
<lb ed="#Qb"/>ferebatur super aquas</quote>; sed ex aquis, superioribus
<lb ed="#Qb"/>factum est caelum aqueum vel<!--g--> crystallinum; ergo
<lb ed="#Qb"/>caelum crystallinum habuit materiam communem
<lb ed="#Qb"/>cum aquis inferioribus; sed illud caelum, cum
<lb ed="#Qb"/>sit superius, videtur esse<!--h--> nobilius et simplicius
<lb ed="#Qb"/>quam firmamentum; ergo multo fortius firmamen<lb ed="#Qb"/>tum
habebit materiam communem cum aquis in<lb ed="#Qb"/>ferioribus,
et ita cum terra: terra enim communis
<lb ed="#Qb"/>est materia; ergo caeli<!--i--> et terrae una est com<lb ed="#Qb"/>munis
materia. — Item, sidera, quae sunt<!--k--> in
<lb ed="#Qb"/>firmamento, habent communem materiam cum
<lb ed="#Qb"/>firmamento, cum sint fixa in eo; sed siderum,
<lb ed="#Qb"/>sicut dicit <name>Gregorius</name><!--3-->, materia in caelo pri<lb ed="#Qb"/>mitus
creato designatur. Dicit enim: <quote xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-Qd1e311">Sol et luna
<lb ed="#Qb"/>et sidera quarto die facta in caelo perhibentur;
<lb ed="#Qb"/>sed quod quarto die processit in speciem, primo
<lb ed="#Qb"/>die in caeli substantia extitit per conditionem</quote>.
<lb ed="#Qb"/>Ergo firmamentum habet suam materiam desi<lb ed="#Qb"/>gnatam
in caelo primitus creato; sed firmamento
<lb ed="#Qb"/>et terrae, sicut dictum est<!--4-->, communis est ma<lb ed="#Qb"/>teria;
ergo caeli et terrae est una materia.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-d1e331">
<lb ed="#Qb"/>Contra: a. Illorum dicitur esse materia una quae
<lb ed="#Qb"/>sunt ad invicem transmutabilia vel quae in illa
<lb ed="#Qb"/>resolvuntur<!--5-->; sed caelum et terra non sunt ad in<lb ed="#Qb"/>vicem
transmutabilia nec unum in aliud tamquam
<lb ed="#Qb"/>in<!--l--> principium materiale resolvitur, sicut elemen<lb ed="#Qb"/>tata<!--m-->
in elementa; ergo non est eorum una materia.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-d1e347">
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>b. Item, corruptibilium et incorruptibilium non
<lb ed="#Qb"/>est una materiae<!--6-->: in incorruptibilibus enim, cum
<lb ed="#Qb"/>sint perpetua, non differt posse et esse<!--7-->, in cor<lb ed="#Qb"/>ruptibilibus
autem differt posse et esse; ergo non
<lb ed="#Qb"/>est eadem materia, cum posse a potentia<!--n--> mate<lb ed="#Qb"/>riae
dicatur<!--8-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-d1e365">
<lb ed="#Qb"/>c. Item, si una esset materia utriusque et prius
<lb ed="#Qb"/>creatae erant<!--o--> res in materia, non diceretur in
<lb ed="#Qb"/>principio nisi unum solum creatum; dicta autem
<lb ed="#Qb"/>sunt duo; ergo non est una materia utriusque.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-d1e376">
<lb ed="#Qb"/>d. Item, in caelo non est materia subiecta priva<lb ed="#Qb"/>tioni<!--9-->;
in terra vero est materia<!--p--> subiecta priva<lb ed="#Qb"/>tioni;
ergo non est eadem materia caeli et terrae.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-d1e385">
<lb ed="#Qb"/>e. Item, in caelo non est materia subiecta gene<lb ed="#Qb"/>rationi
et corruptioni<!--10-->; in terra vero subiecta est
<lb ed="#Qb"/>generationi et corruptioni<!--q-->; ergo non est una ma<lb ed="#Qb"/>teria
utrobique.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-d1e396">
<lb ed="#Qb"/>II. Huius etiam gratia quaeritur utrum, cum
<lb ed="#Qb"/>dicitur<!--11-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-Qd1e402" source="http://scta.info/resource/gen1_1">In principio creavit Deus caelum et ter<lb ed="#Qb"/>ram<!--r--></quote>,
utrumque creatum est informe aut unum
<lb ed="#Qb"/>informe, scilicet terra, et alterum formatum, sci<lb ed="#Qb"/>licet
caelum<!--12-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-d1e415">
<lb ed="#Qb"/>Et videtur quod unum sit creatum informe
<lb ed="#Qb"/>et alterum formatum<!--s-->: 1. De terra enim dicitur<!--13-->
<lb ed="#Qb"/>quod erat inanis et vacua, in quo notatur infor<lb ed="#Qb"/>mitas,
de caelo autem non dicitur; ergo caelum
<lb ed="#Qb"/>in sua creatione iam formam habuit: nam si non
<lb ed="#Qb"/>habuisset, in suo genere diceretur vacuum, quem<lb ed="#Qb"/>admodum
terra in suo genere dicitur vacua.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-d1e433">
<lb ed="#Qb"/>2. Item, <quote xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-Qd1e437"> caelum </quote>, sicut dicit <name>Strabus</name><!--14-->,
<quote xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-Qd1e445">non visibile, sed<!--t--> empryreum, non ab ardore, sed a
<lb ed="#Qb"/>splendore dicitur<!--u-->, quod statim sanctis angelis est
<lb ed="#Qb"/>repletum</quote>; sed<!--v--> constat quod non fuit repletum
<lb ed="#Qb"/>sanctis angelis antequam esset formatum; ergo
<lb ed="#Qb"/>statim fuit formatum; sed de terra non sic dicitur
<lb ed="#Qb"/>quod statim formas suas receperit; ergo unum
<lb ed="#Qb"/>creatum est ut informe, unde subditur<!--15-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-Qd1e463">Con<lb ed="#Qb"/>gregentur
aquae</quote> etc., alterum vero formatum, sci<lb ed="#Qb"/>licet
caelum.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-d1e471">
<lb ed="#Qb"/>3. Item, licet legatur<!--16--> de caelo, quod dicitur fir<lb ed="#Qb"/>mamentum,
quod factum sit postea, vel de caelo
<lb ed="#Qb"/>aqueo, non legitur de caelo empyreo quod postea
<lb ed="#Qb"/>factum fuerit. Si enim diceretur quod nomine
<lb ed="#Qb"/>lucis intelligeretur, hoc stare non potest secundum
<pb ed="#Qb" n="310"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
<lb ed="#Qb"/>expositionem Sanctorum<!--1-->, qui videntur dicere
<lb ed="#Qb"/>quod lux illa creata fuit in illa parte in qua sol;
<lb ed="#Qb"/>et ratio movens eos est quod lux illa per sui prae<lb ed="#Qb"/>sentiam
et absentiam faciebat diem et noctem;
<lb ed="#Qb"/>hoc autem<!--a--> non posset facere caelum empyreum,
<lb ed="#Qb"/>si nomine illius lucis designaretur: ex omni enim<!--b-->
<lb ed="#Qb"/>parte circumdabat terram et circumdedit; ergo,
<lb ed="#Qb"/>cum non legamus<!--c--> post factum, necesse est ut
<lb ed="#Qb"/>intelligamus factum cum dicitur<!--2-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-Qd1e510" source="http://scta.info/resource/gen1_1">In principio
<lb ed="#Qb"/>creavit Deus caelum et terram<!--d--></quote>; ergo unum creaturo
<lb ed="#Qb"/>est in sua forma distincta, alterum non.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-d1e518">
<lb ed="#Qb"/>Contra: a. Sol et luna et sidera primo die dicun<lb ed="#Qb"/>tur
esse<!--e--> condita per substantiam in caelo, sed
<lb ed="#Qb"/>postea formata per speciem; ergo caelum primo<!--f-->
<lb ed="#Qb"/>die creatum fuit sub quadam informitate et postea
<lb ed="#Qb"/>per species distinctum.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-d1e531">
<lb ed="#Qb"/>b. Item, <name>Strabus</name><!--3--> plures distinguit caelos,
<lb ed="#Qb"/>etiam corporales; sed constat quod quorumdam
<lb ed="#Qb"/>forma infra<!--g--> determinatur; ergo primo creatum
<lb ed="#Qb"/>est ut informe.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-d1e542">
<lb ed="#Qb"/>c. Item, <name>Augustinus</name><!--4-->, prout per caelum intelligitur
<lb ed="#Qb"/>angelica natura, adhuc dicit quamdam designari
<lb ed="#Qb"/>informitatem, cuius formatio infra dicitur<!--5-->:
<lb ed="#Qb"/><quote xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-Qd1e552" source="http://scta.info/resource/gen1_3">Fiat lux</quote> etc.; multo ergo fortius, si nomine caeli
designatur corpus, magis debet informe<!--h--> desi<lb ed="#Qb"/>gnari.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-d1e557">
<lb ed="#Qb"/>Solutio: I. Ad quod dicendum, sine praeiudicio
<lb ed="#Qb"/>melioris sententiae, quod non est una materia
<lb ed="#Qb"/>communis caeli et terrae.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-d1e566">
<lb ed="#Qb"/>[Ad obiecta]: 1. Ad primo autem obiectum<!--i--> re<lb ed="#Qb"/>spondendum
quod, licet sit unum genus om<lb ed="#Qb"/>nium
in Rationali Philosophia, non tamen eadem
<lb ed="#Qb"/>est materia: non enim semper<!--l--> respondet mate<lb ed="#Qb"/>riae
genus, licet dicamus genus<!--m--> esse ad modum
<lb ed="#Qb"/>materiae, differentias ad modum formae; opor<lb ed="#Qb"/>teret
enim secundum hoc dicere quod eadem es<lb ed="#Qb"/>set
materia spirituum et corporum: quod non
<lb ed="#Qb"/>admittimus. Distinguunt ergo quod quaedam est
<lb ed="#Qb"/>materia subiecta motui et contrarietati: et haec
<lb ed="#Qb"/>est in elementis; et est quaedam subiecta motui,
<lb ed="#Qb"/>non contrarietati: et haec est<!--n--> in supercaelesti<lb ed="#Qb"/>bus
corporibus<!--o-->; est tertia, quae nec est subiecta
<lb ed="#Qb"/>motui nec contrarietati, sed<!--p--> tantum formae: et
<lb ed="#Qb"/>haec est in creaturis nobilioribus, ut spiritibus. Non
<lb ed="#Qb"/>ergo est communis materia spirituum et corporum
<lb ed="#Qb"/>nec corporum supercaelestium<!--q--> et inferiorum se<lb ed="#Qb"/>cundum
Philosophum. Oportet<!--r--> autem nos,
sequendo<!--s--> expositiones Sanctorum, aliquatenus
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>aliter dicere, ut non dicamus eamdem<!--a--> materiam
<lb ed="#Qb"/>esse caeli et terrae: si<!--b--> caeli nomine, sicut dicit
<lb ed="#Qb"/><name>Strabus</name>, ibi tantum caelum<!--c--> empyreum intel<lb ed="#Qb"/>ligatur.
Si vero caeli nomine intelligantur firma<lb ed="#Qb"/>mentum
et sidera<!--d-->, distinguendum est. Nam
<lb ed="#Qb"/>materia communis potest dici, in qua fit<!--e--> forma<lb ed="#Qb"/>rum
ad invicem transmutatio, et secundum hunc
<lb ed="#Qb"/>modum non dicitur caeli et terrae communis ma<lb ed="#Qb"/>teria:
et sic loquitur <name>Gregorius</name><!--6-->, cum distin<lb ed="#Qb"/>guit
caelum et ea quae ad caelum pertinent a
<lb ed="#Qb"/>terra et ab iis quae a terra producuntur. Si vero
<lb ed="#Qb"/>dicatur materia, in qua est formarum indistinctio<!--f-->
<lb ed="#Qb"/>antequam distinguantur, secundum hoc commu<lb ed="#Qb"/>nis<!--g-->
materia potuit esse caeli aquei et caeli quod
<lb ed="#Qb"/>dicitur firmamentum, et caelorum inferiorum, se<lb ed="#Qb"/>cundum
Strabi distinctionem.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-d1e647">
<lb ed="#Qb"/>2. Ad obiectum<!--h--> autem secundo ad hoc
<lb ed="#Qb"/>quod <mentioned>sit una materia communis omnium corpo<lb ed="#Qb"/>rum</mentioned>:
dicendum<!--i--> quod non, secundum quod di<lb ed="#Qb"/>citur
materia subiectum transmutationis formarum.
<lb ed="#Qb"/>Et<!--k--> respondendum est ad hoc quod dicitur quod
<lb ed="#Qb"/><mentioned>sicut rari et densi et gravis et Ievis una est ma<lb ed="#Qb"/>teria,
ita et luminosi et sui oppositi</mentioned>: dicendum
<lb ed="#Qb"/>quod non est simile. Rarum enim<!--l--> et densum com<lb ed="#Qb"/>municant<!--m-->
in materia transmutabili, et similiter
<lb ed="#Qb"/>grave et leve; luminosum autem et suum opposi<lb ed="#Qb"/>tum
non, nisi dicatur lumen et tenebra secundum
<lb ed="#Qb"/>quod sunt in aqua et aere, quae receptibilia<!--n-->
<lb ed="#Qb"/>sunt utriusque; secundum autem quod lumino<lb ed="#Qb"/>sitas
est in caelo empyreo, opacitas autem in
<lb ed="#Qb"/>terra, non communicant<!--o--> in materia transmutabili.
<lb ed="#Qb"/>- Dicunt tamen alii materiam quodam modo<!--p-->
<lb ed="#Qb"/>esse unam et continuitatem habere a caelo em<lb ed="#Qb"/>pyreo
usque ad terram. Sed non video qualiter
<lb ed="#Qb"/>hoc esse possit eo quod moveatur orbiculariter
<lb ed="#Qb"/>unum corpus, altero non moto orbiculariter, quod
<lb ed="#Qb"/>in eo continetur; hoc autem non accidit in con<lb ed="#Qb"/>tinuis,
quorum natura est una et homogenea.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-d1e697">
<lb ed="#Qb"/>3. Ad tertium dicendum quod divisio lucis
<lb ed="#Qb"/>a tenebris attenditur quantum ad vicissitudinem
<lb ed="#Qb"/>temporis, ut dies a nocte distingueretur, non quin
<lb ed="#Qb"/>prius vere<!--q--> distinguerentur quibus haec primo
<lb ed="#Qb"/>competunt, scilicet caelum et terra: caelo enim
<lb ed="#Qb"/>competit luminositas, terrae opacitas; ab iis au<lb ed="#Qb"/>tem<!--r-->
dicuntur media, ut aer et aqua lucida vel
<lb ed="#Qb"/>tenebrosa. Et secundum alios expositores<!--7-->
<lb ed="#Qb"/>illa lux, quae facta fuit, secundum sui revolu<lb ed="#Qb"/>tionem<!--s-->
distinguebat diem ac noctem.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-d1e721">
<pb ed="#Qb" n="311"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
<lb ed="#Qb"/>4. Ad quartum dicendum<!--a--> quod, cum per
<lb ed="#Qb"/>caelum et terram intelligitur materia utriusque, re<lb ed="#Qb"/>petendum
est ut dicatur materia caeli et materia
<lb ed="#Qb"/>terrae, ut sicut sunt duo corpora non ad invicem
<lb ed="#Qb"/>transmutabilia, ita differentem habeant materiam.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-d1e739">
<lb ed="#Qb"/>5. Ad quintum dicendum<!--b--> quod, licet ma<lb ed="#Qb"/>teria
sit vestigium divinae potentiae, tamen hoc
<lb ed="#Qb"/>est secundum multiplicem imperfectionem et di<lb ed="#Qb"/>minutionem.
Divina enim potentia una est ad
<lb ed="#Qb"/>omne, formam fiendam, materia vero dividitur<!--c-->,
<lb ed="#Qb"/>ut una sit ad formas corporales sicut ad formas
<lb ed="#Qb"/>elementares, altera ad formas corporum super<lb ed="#Qb"/>caelestium,
et ideo dixit<!--1--> sub duplici nomine caeli
<lb ed="#Qb"/>et terrae. Item, divina potentia est activa, potentia
<lb ed="#Qb"/>vero materiae est receptiva. Item, in Deo est idem
<lb ed="#Qb"/>potentia et essentia, in<!--d--> materia vero non est
<lb ed="#Qb"/>idem, cum sit creatura. Est ergo materia vestigium
<lb ed="#Qb"/>non coaequatum ei cuius est vestigium,
<lb ed="#Qb"/>sed in parte secundum diminutionem<!--e--> respondet.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-d1e773">
<lb ed="#Qb"/>6. Ad sextum<!--f--> dicendum<!--2--> quod incorrup<lb ed="#Qb"/>tibile
potest dici quod non potest desinere esse:
<lb ed="#Qb"/>et secundum hoc Deus est incorruptibilis, materia
<lb ed="#Qb"/>vero sive corporum caelestium<!--g--> sive inferiorum
<lb ed="#Qb"/>corruptibilis est, ut creatura. Alio modo dicitur
<lb ed="#Qb"/>incorruptibile quod non corrumpitur<!--h-->; et secun<lb ed="#Qb"/>dum
hoc utraque<!--i--> materia dicitur incorruptibilis;
<lb ed="#Qb"/>erit enim <quote>caelum novum et terra nova</quote><!--3-->, nec ta<lb ed="#Qb"/>men
oportet propter hoc quod una sit<!--k--> substantia
<lb ed="#Qb"/>materiae huius et illius. Tertio modo dicitur in<lb ed="#Qb"/>corruptibile
quod non est subiectum corruptionis:
<lb ed="#Qb"/>et hoc modo materia corporum supercaelestium
<lb ed="#Qb"/>dicitur incorruptibilis; in ea enim non transmu<lb ed="#Qb"/>tantur
formae. Materia vero corporum elemen<lb ed="#Qb"/>torum
non dicitur incorruptibilis isto modo, cum
<lb ed="#Qb"/>sit subiectum formarum transmutabilium; dicitur
<lb ed="#Qb"/>autem incorruptibilis, quia<!--l--> non corrumpitur cor<lb ed="#Qb"/>ruptione<!--m-->
formae quae fuit in ea.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-d1e815">
<lb ed="#Qb"/>7. Ad septimum dicendum quod, licet mate<lb ed="#Qb"/>ria
non spolietur a magnitudine, tamen distinguitur
<lb ed="#Qb"/>materia superiorum corporum et materia inferio<lb ed="#Qb"/>rum,
ut non dicatur unam esse materiam corpo<lb ed="#Qb"/>ralem
horum et illorum. Nec sequitur, si corpo<lb ed="#Qb"/>reitas<!--n-->
est forma una in genere, quod sit una
<lb ed="#Qb"/>in numero, prout materiam dicimus esse unam.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-d1e833">
<lb ed="#Qb"/>8. Ad octavum dicendum<!--o--> quod non negatur
<lb ed="#Qb"/>aliquo modo unam materiam esse caeli
<lb ed="#Qb"/>aquei et terrae sive etiam firmamenti, sed non
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>illo modo quo materia dicitur esse subiectum
<lb ed="#Qb"/>transmutationis formarum ad invicem.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-d1e849">
<lb ed="#Qb"/>II. Deinde respondendum est ad id quod quae<lb ed="#Qb"/>rebatur
utrum utrumque<!--a-->, caelum scilicet et terra,
<lb ed="#Qb"/>creata essent informia<!--b--> aut unum formatum et
<lb ed="#Qb"/>alterum informe.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-d1e860">
<lb ed="#Qb"/>Respondeo<!--c--> quod, secundum quod habetur
<lb ed="#Qb"/>in libro <title>De ecclesiasticis dogmatibus</title><!--d--><!--4-->, angeli
<lb ed="#Qb"/>creati intelliguntur, cum creatum erat caelum;
<lb ed="#Qb"/>et ita videtur quod caelum empyreum crea<lb ed="#Qb"/>tum
sit cum forma sua, quia statim<!--e--> angelis est
<lb ed="#Qb"/>repletum<!--5-->; nihilominus tamen potest dici in<lb ed="#Qb"/>forme,
quia nondum acceperat formam firmamenti,
<lb ed="#Qb"/>et ita de aliis. Ratio autem propter quam dicitur
<lb ed="#Qb"/>terra vacua, caelum autem non, est<!--f--> quia terra,
<lb ed="#Qb"/>sicut nunc habet ut fiant aliqua ex illa, non tunc
<lb ed="#Qb"/>habuit: nunc enim est quasi mater<!--6-->, quae est gra<lb ed="#Qb"/>vida
multorum foetuum; caelum autem, licet post
<lb ed="#Qb"/>ornatum sit, non tamen dictum est vacuum re<lb ed="#Qb"/>spectu
aliorum ex ipso nascentium, et ideo non
<lb ed="#Qb"/>dicitur de caelo sicut de terra.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-d1e895">
<lb ed="#Qb"/>Vel potest dici quod cum dicitur<!--7-->: <quote>In princi<lb ed="#Qb"/>pio
creavit Deus caelum et terram, per caelum et
<lb ed="#Qb"/>terram</quote><!--g--> designatur materia informis, ex qua facta
<lb ed="#Qb"/>sunt caelum et terra, et quodam modo una. Unde
<lb ed="#Qb"/><name>Augustinus</name>, <title>Contra Manichaeos</title><!--8-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-Qd1e908">Primo ma<lb ed="#Qb"/>teria
facta est confusa et informis<!--h-->, unde omnia
<lb ed="#Qb"/>fierent quae distincta atque formata sunt, quod
<lb ed="#Qb"/>credo a graecis <mentioned>chaos</mentioned> appellari; sic enim et alio
<lb ed="#Qb"/>loco invenimus<!--1--> dictum in laudibus Dei<!--9-->: <quote>Qui
<lb ed="#Qb"/>fecisti mundum de materia informi</quote>, quod aliqui co<lb ed="#Qb"/>dices<!--10-->
habent: <quote>De materia invisa</quote>. Et ideo rectissime
<lb ed="#Qb"/>creditur<!--k--> Deus omnia de nihilo fecisse, quia
<lb ed="#Qb"/>etiam si omnia formata de prima materia facta sunt,
<lb ed="#Qb"/>haec<!--l--> ipsa tamen materia de omnino nihilo facta
<lb ed="#Qb"/>est</quote>. Item, infra<!--11-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-Qd1e932">Informis igitur<!--m--> illa materia,
<lb ed="#Qb"/>quam de nihilo Deus fecit, appellata est primo<!--n-->
<lb ed="#Qb"/>caelum et terra, et dictum est: <quote xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-Qd1e938" source="http://scta.info/resource/gen1_1">In principio fecit
<lb ed="#Qb"/>Deus caelum et terram</quote><!--o-->, non quia hoc iam erat,
<lb ed="#Qb"/>sed quia hoc esse poterat; et caelum postea le<lb ed="#Qb"/>gitur
factum. Quemadmodum si semen arboris
<lb ed="#Qb"/>considerantes ibi dicamus esse radices et robur
<lb ed="#Qb"/>et ramos et fructus et folia, non quia iam sunt,
<lb ed="#Qb"/>sed quia inde futura sunt, sic<!--p--> dictum est: <quote xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-Qd1e945" source="http://scta.info/resource/gen1_1">In
<lb ed="#Qb"/>principio fecit<!--q--> Deus caelum et terram</quote>, quasi
<lb ed="#Qb"/>semen caeli et terrae, cum in confuso adhuc
<pb ed="#Qb" n="312"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
<lb ed="#Qb"/>esset caeli et terrae materia, sed quia certum erat
<lb ed="#Qb"/>inde futurum esse caelum et terram, iam et ipsa
<lb ed="#Qb"/>materia caelum et terra appellata est</quote>. Item, in<lb ed="#Qb"/>fra<!--1-->:
<quote xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-Qd1e962">Hanc autem informem materiam etiam<!--a-->
<lb ed="#Qb"/>terram invisibilem atque incompositam<!--b--> voluit
<lb ed="#Qb"/>appellare, quia inter omnia elementa mundi terra
<lb ed="#Qb"/>videtur minus speciosa quam cetera; invisibilem
<lb ed="#Qb"/>autem dixit propter obscuritatem, et incomposi<lb ed="#Qb"/>tam
propter informitatem. Eamdem etiam mate<lb ed="#Qb"/>riam
aquam appellavit, super quam <quote>ferebatur
<lb ed="#Qb"/>spiritus Dei</quote><!--c-->, sicut superfertur rebus fabricandis
<lb ed="#Qb"/>voluntas artificis. Propterea vero non absurde
<lb ed="#Qb"/>etiam aqua dicta est ista materia, quia omnia
<lb ed="#Qb"/>quae in terra nascuntur, sive animalia sive ar<lb ed="#Qb"/>bores
vel herba et si qua<!--d--> similia, ab humore
<lb ed="#Qb"/>incipiunt formari atque nutriri. Haec ergo nomina
<lb ed="#Qb"/>omnia, sive caelum et terra sive terra invisibilis
<lb ed="#Qb"/>sive terra incomposita et abyssus cum tenebris,
<lb ed="#Qb"/>sive aqua super quam <quote>spiritus Dei<!--e--> ferebatur</quote>,
<lb ed="#Qb"/>nomina sunt informis materiae, ut res ignota notis
<lb ed="#Qb"/>vocabulis insinuaretur. Dicta<!--f--> est ergo <quote>caelum et
<lb ed="#Qb"/>terra</quote>, quia inde<!--g--> futurum erat caelum et terra.
<lb ed="#Qb"/>Dicta est terra invisibilis et incomposita et tene<lb ed="#Qb"/>brae<!--h-->
super abyssum, quia informis erat et nulla
<lb ed="#Qb"/>specie cerni aut tractari poterat, etiam si esset
<lb ed="#Qb"/>homo qui videret atque tractaret. Dicta est aqua,
<lb ed="#Qb"/>quia facilis et ductilis subiacebat operanti, ut de
<lb ed="#Qb"/>illa omnia formarentur. Sed sub iis nominibus
<lb ed="#Qb"/>omnibus<!--i--> materia erat invisa et informis, de qua
<lb ed="#Qb"/>Deus condidit mundum</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-d1e1023">
<lb ed="#Qb"/>De empyreo autem non fit ibi mentio, nisi hoc
<lb ed="#Qb"/>sit cum dictum est<!--2-->:<quote xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-Qd1e1029" source="http://scta.info/resource/gen1_3">Fiat lux, et facta est lux</quote>.
<lb ed="#Qb"/>Sed tunc oporteret<!--k--> diem et noctem aliter di<lb ed="#Qb"/>cere
quam ex revolutione luminosi corporis<!--l--> circa
<lb ed="#Qb"/>opacum, ut dies diceret distinctionem lucis a tene<lb ed="#Qb"/>bris,
nox autem e converso. Sed secundum hoc
<lb ed="#Qb"/>qualiter fieret primus dies et secundus? nisi prop<lb ed="#Qb"/>ter
differentiam rerum factarum, non propter re<lb ed="#Qb"/>volutionem
luminosi corporis circa terram.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-d1e1048">
<lb ed="#Qb"/>Ad hoc autem quod una fuerit materia informis,
<lb ed="#Qb"/>non tamen omnino<!--m--> sine forma, sed sine forma<lb ed="#Qb"/>rum
corporalium distinctione, facit quod dicit
<lb ed="#Qb"/><name>Hugo de S. Victore</name><!--3-->, qui quaerit<!--n-->: si mundus
<lb ed="#Qb"/>creatus est ex materia informi, sicut dicitur in li<lb ed="#Qb"/>bro
<title>Sapientiae</title><!--4-->, quare placuit Domino primo creare
<lb ed="#Qb"/>informe et postea formare, cum divinae potentiae
<lb ed="#Qb"/>sit aeque facile totum sub forma distincta con<lb ed="#Qb"/>dere.
— Respondet<!--o-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-Qd1e1069">In ceteris rebus</quote> a
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>rationali creatura, scilicet intellectuali, <quote xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-Qd1e1077">informis
<lb ed="#Qb"/>materia facta est ac deinde formata, ut eo ipso de<lb ed="#Qb"/>monstraretur<!--a-->
quod ab ipso prius non existen<lb ed="#Qb"/>tia
accepissent esse<!--b-->, sine quo formam et or<lb ed="#Qb"/>dinem
non poterant habere confusa. Eodem modo
<lb ed="#Qb"/>rationalis creatura quodam modo prius informis
<lb ed="#Qb"/>facta est et postmodum, ad Creatorem suum con<lb ed="#Qb"/>versa,
formanda erat; et ideo foris<!--c--> prius est ei
<lb ed="#Qb"/>demonstrata<!--d--> informis materia, post formata, ut
<lb ed="#Qb"/>quanta foret<!--e--> inter esse et pulcrum esse distantia,
<lb ed="#Qb"/>discerneret<!--f-->; per hoc admonita est ne contenta
<lb ed="#Qb"/>esset eo quod per conditionem acceperat, donec
<lb ed="#Qb"/>pulcrum esse ac beatum adipisceretur, quod per
<lb ed="#Qb"/>amoris conversionem<!--g--> a Creatore acceptura erat</quote>.
— Item, quaerit<!--5--> si omnino sine forma creata est.
<lb ed="#Qb"/>Et respondet<!--6-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-Qd1e1110">Non puto primam illarum rerum
<lb ed="#Qb"/>materiam ita informem esse ut nullam omnino
<lb ed="#Qb"/>formam habuerit; ita tamen informem appellari
<lb ed="#Qb"/>posse, quod in confusione et permixtione qua<lb ed="#Qb"/>dam
subsistens, nondum<!--h--> hanc, in qua nunc cer<lb ed="#Qb"/>nitur<!--i-->,
dispositionem aptam et pulcram recepis<lb ed="#Qb"/>set</quote>.
Hoc etiam videtur per hoc quod sequitur<!--7-->:
<lb ed="#Qb"/><quote xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-Qd1e1126">Non est absurdum, si uno momento temporis
<lb ed="#Qb"/>cuncta creata sunt simul rerum visibilium et cor<lb ed="#Qb"/>poralium
materia et invisibilium in<!--k--> angelica [na<lb ed="#Qb"/>tura]
essentia </quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-d1e1136">
<lb ed="#Qb"/>Ex quibus omnibus colligitur quod creata est una
<lb ed="#Qb"/>materia omnium corporalium et visibilium; in qui<lb ed="#Qb"/>bus
si contineatur caelum empyreum, non contra<lb ed="#Qb"/>dico:
in iis enim nihil temere est definiendum.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-d1e1147">
<lb ed="#Qb"/>[Ad obiecta]: I. Secundum hoc ergo responden<lb ed="#Qb"/>dum
esset ad obiecta in contrarium ex altera<!--l--> parte.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-d1e1154">
<lb ed="#Qb"/>a. Ad primum<!--m--> quod, licet una esset materia
<lb ed="#Qb"/>informis caeli et terrae, non tamen sic esset una ut
<lb ed="#Qb"/>in ea fieret transmutatio formarum caeli et terrae.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-d1e1163">
<lb ed="#Qb"/>b. Ad secundum dicendum quod, licet caelum
<lb ed="#Qb"/>sit incorruptibile<!--n-->, quia non corrumpitur, tamen
<lb ed="#Qb"/>posse in eo prius differebat ab esse: prius enim
<lb ed="#Qb"/>potuit esse in materia informi et deinde in forma
<lb ed="#Qb"/>distincta. Quod autem dicitur quod <mentioned>posse et esse
<lb ed="#Qb"/>non differunt<!--o--> in perpetuis, in contingentibus au<lb ed="#Qb"/>tem
differunt</mentioned><!--p-->, hoc est quia, cum sint perpetua,
<lb ed="#Qb"/>potentia est simul cum actu, licet in essentia dif<lb ed="#Qb"/>ferat<!--q-->,
in contingentibus autem potentia est ante
<lb ed="#Qb"/>actum: ita in incorruptibilibus, cum iam esse<!--r-->
<lb ed="#Qb"/>per formam acceperint<!--s-->, simul est esse et posse,
<lb ed="#Qb"/>in<!--t--> incorruptibilibus vero, in quantum huiusmodi,
<lb ed="#Qb"/>potest esse <mentioned>posse</mentioned> prius quam<!--u--> <mentioned>esse</mentioned>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-d1e1197">
<pb ed="#Qb" n="313"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
<lb ed="#Qb"/>c. Ad tertium<!--a--> dicendum quod, licet duo no<lb ed="#Qb"/>minentur,
hoc non est quia tunc esset caelum et
<lb ed="#Qb"/>terra, sed quia post futura erant, secundum quod
<lb ed="#Qb"/>dicit <name>Augustinus</name>, <title>Contra Manichaeos</title><!--1-->. Unde non
<lb ed="#Qb"/>oportet propter hoc dicere duplicem esse materiam.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-d1e1215">
<lb ed="#Qb"/>d. Ad quartum dicendum quod illa ratio<!--b-->
<lb ed="#Qb"/>procedit secundum statum in quo modo est caelum
<lb ed="#Qb"/>et terra, non secundum statum in quo tunc fue<lb ed="#Qb"/>runt.
Nunc<!--c--> enim ex terra potest fieri aqua vel aer,
<lb ed="#Qb"/>non sic autem fit aliquid aliud ex materia caeli.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-d1e1228">
<lb ed="#Qb"/>e. Similiter respondendum est ad quintum.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-d1e1233">
<lb ed="#Qb"/>Ad hoc vero quod obicitur<!--2--> quod <mentioned>si una<!--d-->
<lb ed="#Qb"/>esset materia continua caeli et eorum quae sunt
<lb ed="#Qb"/>infra<!--e--> caelum, moto illo et<!--f--> illa moverentur</mentioned>:
<lb ed="#Qb"/>dicendum<!--g--> quod vel in distinctione formarum
<lb ed="#Qb"/>facta est distinctio materiae<!--h--> vel non sequitur
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>quod si una esset materia, quod<!--i--> continuitatem
<lb ed="#Qb"/>haberent materiae<!--k--> ea quae fierent ex illa.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t1q1c2-d1e1253">
<lb ed="#Qb"/>II. Ad illud vero quod quaeritur utrum utrum<lb ed="#Qb"/>que
esset informe vel non: respondeo<!--l--> secundum
<lb ed="#Qb"/>hoc quod utrumque esset<!--m--> informe, sed non si<lb ed="#Qb"/>militer
omnino: plus enim accedebat ad esse for<lb ed="#Qb"/>mae
unum quam alterum, sed in hoc similiter
<lb ed="#Qb"/>quod informe erat, id est indistinctum. Sed, se<lb ed="#Qb"/>cundum
Hugonem<!--n--><!--3-->, terra erat ipsum terrae
<lb ed="#Qb"/>elementum, per caelum vero<!--o--> mobilis confusio re<lb ed="#Qb"/>liquorum
trium; et loquitur secundum opinionem
<lb ed="#Qb"/>illorum qui dicebant omnia fieri ex quatuor ele<lb ed="#Qb"/>mentis<!--4-->.
Sed huic opinioni non acquiescitur se<lb ed="#Qb"/>cundum
<name>philosophos</name><!--5-->; nec secundum <name>Au<lb ed="#Qb"/>gustinum</name><!--p--><!--6-->
terra dicitur ibi elementum, sed
<lb ed="#Qb"/>elementorum materia.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>