-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 2
/
ahsh-l2Ai3t2q2t3c1.xml
252 lines (252 loc) · 15.4 KB
/
ahsh-l2Ai3t2q2t3c1.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Ia-IIae, Inq. 3, Tract. 2, Q. 2, T. 3, C. 1</title>
<author ref="#AlexanderOfHales">Alexander of Hales</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Ia-IIae, Inq. 3, Tract. 2, Q. 2, T. 3, C. 1</title>
<date when="2017-06-27">June 27, 2017</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority><ref target="https://www.earlyfranciscans.com">ERC Project 714427: Authority and Innovation in Early Franciscan Thought</ref></authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by/4.0">Creative Commons Attribution 4.0 International</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Qb" n="quaracchi1928">Quaracchi 1928</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2017-06-27" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#Qb" n="344"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="ahsh-l2Ai3t2q2t3c1">
<head xml:id="ahsh-l2Ai3t2q2t3c1-Hd1e107">Ia-IIae, Inq. 3, Tract. 2, Q. 2, T. 3, C. 1</head>
<head xml:id="ahsh-l2Ai3t2q2t3c1-Hd1e110" type="question-title">DE ORDINE VERBORUM GENESEOS.</head>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t2q2t3c1-d1e113">
<lb ed="#Qb"/>Sequitur de opere tertiae diei. 1. Et primo quaeahsh-12Ai3t2q2t3ritur
propter quid, sicut in praecedentibus die<lb ed="#Qb"/>bus
dictum est <mentioned>fiat lux</mentioned> et <mentioned>fiat firmamentum</mentioned>,
<lb ed="#Qb"/>hic<!--i--> verbum <mentioned>fiendi</mentioned> non ponitur. Numquid hoc
<lb ed="#Qb"/>est quia terra tacta fuit prius et aquae similiter,
<lb ed="#Qb"/>cum dicitur<!--8-->: <quote>Creavit caelum et terram et spiri<lb ed="#Qb"/>tus
Domini ferebatur super aquas</quote>? Quod si esset,
<lb ed="#Qb"/>tunc caelum, cum diceretur factum, non oporteret
<lb ed="#Qb"/>dicere: <quote>Fiat firmamentum</quote>. -— Praeterea, tunc<!--k--> lo<lb ed="#Qb"/>cutus
est de terra incomposita et invisibili, et ita de
<lb ed="#Qb"/>informi materia, similiter de aquis; unde necesse
<lb ed="#Qb"/>fuit<!--l--> hic loqui de factura aquarum et terrae<!--m-->?
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t2q2t3c1-d1e142">
<lb ed="#Qb"/>2. Item, ornatus terrae et aquarum in duobus
<lb ed="#Qb"/>diebus distinguebatur sicut ornatus caeli<!--n-->; per
<lb ed="#Qb"/>se deberent ergo duo dies spectare<!--o--> ad factu<lb ed="#Qb"/>ram
terrae et aquae.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t2q2t3c1-d1e153">
<lb ed="#Qb"/>3. Praeterea, caelum habet suum diem per se,
<lb ed="#Qb"/>in quo factum est; ergo pari ratione terra, quae
<lb ed="#Qb"/>est aliud extremum, debet habere suum diem per
<lb ed="#Qb"/>se, et similiter medium, scilicet aqua.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t2q2t3c1-d1e165">
<lb ed="#Qb"/>4. Praeterea, cum infra fiat mentio de ornatu
<lb ed="#Qb"/>aeris, quare similiter non fit mentio de factura
<lb ed="#Qb"/>aeris sicut de aquis?
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t2q2t3c1-d1e174">
<lb ed="#Qb"/>5. Item, aquae erant per totum; quomodo ergo
<lb ed="#Qb"/>potuerunt<!--p--> <quote>congregari in unum</quote>? cum non vi<lb ed="#Qb"/>deamus
aquam condensari in se, sicut est<!--q--> de
<lb ed="#Qb"/>aere.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t2q2t3c1-d1e185">
<lb ed="#Qb"/>6. Item, de aquis inferioribus dicitur quod <quote>con<lb ed="#Qb"/>gregantur
in locum unam</quote><!--9-->, de aquis autem supe<lb ed="#Qb"/>rioribus
non est hoc dictum, cum tamen et aquae
<lb ed="#Qb"/>superiores suum<!--r--> haberent locum sicut et aquae
<lb ed="#Qb"/>inferiores.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t2q2t3c1-d1e198">
<pb ed="#Qb" n="345"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
<lb ed="#Qb"/>Solutio<!--a-->: 1. Ad primum dicendum<!--1-->, secun<lb ed="#Qb"/>dum
<name ref="#Augustine">Augustinum</name><!--b-->:, quod non fuit simile de
<lb ed="#Qb"/>aquis etc terra sicut de luce et firmamento. Cum
<lb ed="#Qb"/>enim factio ad speciem pertineat, lux autem et fir<lb ed="#Qb"/>mamentum
speciem habeant valde distantem a
<lb ed="#Qb"/>materia informi, recte voluit hoc per verbum
<mentioned>fiendi</mentioned> demonstrari; aqua autem et terra, licet
<lb ed="#Qb"/>species receperint in tertio<!--d--> die, tamen quia
<lb ed="#Qb"/>maxime accedunt ad materiam informem, quae
<lb ed="#Qb"/>prius dicta fuit nomine terrae vel aquarum, ideo
<lb ed="#Qb"/>voluit sub alio modo loquendi earum<!--e--> facturam
<lb ed="#Qb"/>designare dicendo <mentioned>cangregentur</mentioned>, ut notetur
<lb ed="#Qb"/>quod prius erant in confusione, tunc<!--f--> autem distin<lb ed="#Qb"/>guerentur,
et sic in unoquoque trium dierum una
<lb ed="#Qb"/>notaretur distinctio. Unde <name ref="#Augustine">Augustinus</name>, <title>Super
<lb ed="#Qb"/>Genesim</title><!--3-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai3t2q2t3c1-Qd1e243">Acceperunt haec duo species istas
<lb ed="#Qb"/>proprias et notissimas nobis et tractabiles, aqua
<lb ed="#Qb"/>mobilem, terra immobilem</quote>. Et ideo de aquis
<lb ed="#Qb"/>dictum est: <quote>Congregentur aquae</quote>, de terra: <quote>Et<!--g-->
<lb ed="#Qb"/>appareat arida</quote>; <quote xml:id="ahsh-l2Ai3t2q2t3c1-Qd1e254">aqua enim est labiliter fluxa,
<lb ed="#Qb"/>terra stabiliter fixa</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t2q2t3c1-d1e260">
<lb ed="#Qb"/>2. Ad secundum<!--h--> dicendum quod aliter fit
<lb ed="#Qb"/>distinctio dierum trium praecedentium et aliter
<lb ed="#Qb"/>trium subsequentium. Nam tres praecedentes su<lb ed="#Qb"/>muntur
secundum triplicem distinctionem lucis a
<lb ed="#Qb"/>tenebris, aquarum superiorum ab inferioribus per
<lb ed="#Qb"/>medium firmamentum distinctarum et aquarum
<lb ed="#Qb"/>ab arida, id est terra; tres autem sequentes, qui
<lb ed="#Qb"/>pertinent ad ornatum, non sic. Cum enim lux
<lb ed="#Qb"/>primo resideret in caelo empyreo, caelum autem
<lb ed="#Qb"/>empyreum nullum habuit ornatum corporalem,
<lb ed="#Qb"/>sed Spiritualem, scilicet angelos qui non ad fac<lb ed="#Qb"/>tionem
corporum pertinebant — non enim sunt
<lb ed="#Qb"/>ex caelo empyreo — propter hoc supposito isto
<lb ed="#Qb"/>ornatu, facuit de illo in illis diebus<!--i-->, in quibus
<lb ed="#Qb"/>loquitur de ornatu connaturali. Sidera enim<!--k--> ex
<lb ed="#Qb"/>eadem materia cum firmamento, natatilia ex aqua
<lb ed="#Qb"/>et volatilia, bestiae vero<!--l--> ex terra et reptilia et
<lb ed="#Qb"/>homo similiter. Omisso<!--m--> ergo caelo empyreo et
<lb ed="#Qb"/>aqueo, in diebus ornatus locutus est de firma<lb ed="#Qb"/>mento,
quod ponitur in genere ornabilis, et terra
<lb ed="#Qb"/>aliud extremum, aqua vero cum aere medium, et
<lb ed="#Qb"/>secundum hoc fit distinctio dierum ex parte or<lb ed="#Qb"/>natus;
hoc autem est, quia caelum empyreum,
<lb ed="#Qb"/>cum sit uniforme per totum et supremum cor<lb ed="#Qb"/>porum,
non indiguit habere ornatum ex parte
<lb ed="#Qb"/>corporum, cum sit corpus perfectissimum ex parte
<lb ed="#Qb"/>corporum in prima compositione universi, sed
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>habuit ornatum spiritualem: respectu enim illius
<lb ed="#Qb"/>habuit et habet perfectionem.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t2q2t3c1-d1e328">
<lb ed="#Qb"/>3. Ad tertium dicendum quod terra et aqua
<lb ed="#Qb"/>plus appropinquant sibi in materia et forma
<lb ed="#Qb"/>quam caelum cum altera<!--n--> illarum: eadem est
<lb ed="#Qb"/>enim materia secundum transmutationem aquae
<lb ed="#Qb"/>et terrae; caeli autem materia est ingenerabilis
<lb ed="#Qb"/>et incorruptibilis<!--4-->, id est quae non corrumpetur
<lb ed="#Qb"/>nec secundum partem nec secundum totum<!--5-->; et
<lb ed="#Qb"/>ideo in uno die coniunxit ista duo, quae in se
<lb ed="#Qb"/>invicem erant confusa.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t2q2t3c1-d1e351">
<lb ed="#Qb"/>4. Ad quartum<!--o--> dicendum quod sub aeris
<lb ed="#Qb"/>ratione non fit mentio, sed sub ratione aquarum;
<lb ed="#Qb"/>et dicitur<!--6-->: <quote>Aves multiplicentur super terram</quote>, non
<lb ed="#Qb"/>dicit <mentioned>in aere</mentioned>, et ita sicut ibi tantum loquitur
<lb ed="#Qb"/>de aquis, ita et hic. -— Si vero quaeratur
<lb ed="#Qb"/>quare non fit mentio de factura aeris sicut aquae
<lb ed="#Qb"/>et terrae: respondeo quod loquitur ut appre<lb ed="#Qb"/>hendentibus<!--p-->
sensibilia, et ideo loquitur de aqua
<lb ed="#Qb"/>et terra quae videri<!--q--> possunt; aer autem non
<lb ed="#Qb"/>videtur, et ideo non fit mentio nec in opere di<lb ed="#Qb"/>stinctionis
nec<!--r--> ornatus de aere, sed totum no<lb ed="#Qb"/>tificat
per caelum et terram et aquam; datur
<lb ed="#Qb"/>tamen<!--s--> intelligi aeris distinctio a terra in distinc<lb ed="#Qb"/>tione
aquarum: cum enim congregantur aquae,
<lb ed="#Qb"/>cum non sit vacuum, necesse est aliquod corpus
<lb ed="#Qb"/>replere spatium.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t2q2t3c1-d1e388">
<lb ed="#Qb"/>5. Ad id vero quod quinto obicitur, respon<lb ed="#Qb"/>det
<name>Augustinus</name><!--f-->, <title>Contra Manichaeos</title><!--7-->, quod
<lb ed="#Qb"/><quote xml:id="ahsh-l2Ai3t2q2t3c1-Qd1e394"> cum<!--u--> dicitur<!--8-->: <quote>Congregetur aqua, quae sub
<lb ed="#Qb"/>caelo est, in congregationem unam</quote>, hoc dicitur ut
<lb ed="#Qb"/>illa materia corporalis formetur in eam speciem
<lb ed="#Qb"/>quam habent istae<!--v--> aquae visibiles: ipsa enim
<lb ed="#Qb"/>congregatio in unum<!--x--> est aquarum formatio
<lb ed="#Qb"/>istarum quas videmus et tangimus: omnis enim
<lb ed="#Qb"/>forma ad unitatis regulam cogitur. Et quod di<lb ed="#Qb"/>citur:
<quote>Appareat arida</quote>, quid aliud dici intelli<lb ed="#Qb"/>gendum
est nisi ut illa materies accipiat visibilem
<lb ed="#Qb"/>formam, quam nunc<!--y--> habet terra ista quam vi<lb ed="#Qb"/>demus
et tangimus? Superius ergo quod nomi<lb ed="#Qb"/>nabatur
<quote>terra invisibilis</quote> et incomposita, materiae
<lb ed="#Qb"/>confusio et obscuritas nominabatur, et quod<!--z-->
<lb ed="#Qb"/>nominabatur aqua, super quam <quote>ferebatur spiri<lb ed="#Qb"/>tus
Dei</quote>, eadem rursus materia nominabatur. Nunc
<lb ed="#Qb"/>vero aqua ista et terra formantur ex illa mate<lb ed="#Qb"/>ria,
quae ipsis nominibus appellabatur antequam
<lb ed="#Qb"/>formas istas, quas nunc videmus, acciperet</quote>. —
<lb ed="#Qb"/>Vel potest dici, sicut alii<!--9--> sentiunt, quod illa
<pb ed="#Qb" n="346"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
<lb ed="#Qb"/>congregatio fuit condensatio in parte una et ra<lb ed="#Qb"/>refactio
ex parte altera, ut ex parte aeris esset
<lb ed="#Qb"/>rarefactio et maioris loci occupatio, ex parte
<lb ed="#Qb"/>aquae densatio et minoris loci occupatio.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t2q2t3c1-d1e449">
<lb ed="#Qb"/>6. Ad sextum dicendum<!--a--> quod de aquis
<lb ed="#Qb"/>inferioribus dictum est quod <quote>congregentur</quote>, quia
<lb ed="#Qb"/>minorem locum occupabant in specie aquae su<lb ed="#Qb"/>periores,
non quae magis dilatabantur. <name>Hugo</name>
<lb ed="#Qb"/>vero ad mysterium<!--b--> refert; unde dicit<!--1-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai3t2q2t3c1-Qd1e462">Est in
<lb ed="#Qb"/>illo, qui interius fabricatus est, mundo, quiddam
<lb ed="#Qb"/>huius operis formam et exemplar habens, ubi
<lb ed="#Qb"/>terra quaedam deorsum posita consistit sensualis
<lb ed="#Qb"/>natura hominis; caelum autem sursum puritas
<lb ed="#Qb"/>intelligentiae et quasi quodam immortalis vitae
<lb ed="#Qb"/>motu vegetata ratio. Duas vero tam<!--c--> dissimiles
<lb ed="#Qb"/>in uno homine naturas magna quaedam desi<lb ed="#Qb"/>deriorum
moles hinc inde fluctuantium et in
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>contraria<!--d--> motu saepe alterno tendentium oberrat,
<lb ed="#Qb"/>quia et aliud est quod subtus caro ex infirmi<lb ed="#Qb"/>tate
pressa appetit, et aliud quod spiritus, sur<lb ed="#Qb"/>sum
per contemplationem veritatis elevatus, in<lb ed="#Qb"/>tendit.
Sed fit aliquotiens ut contrarii motus con<lb ed="#Qb"/>fusionem
gignant, nisi ratio media interveniens
<lb ed="#Qb"/>dividat ab invicem et discernat voluntates et ap<lb ed="#Qb"/>petitus
desideriaque diiudicet, quid sit Videlicet
<lb ed="#Qb"/>quod ex carne deorsum trahit, quid quod ex spi<lb ed="#Qb"/>ritu
in superna inhiat, summum illud et immortale
<lb ed="#Qb"/>bonum ambiens. Nam, cum ipsa ratio quasi quae<lb ed="#Qb"/>dam
iudicii censura in medio se collocat atque hinc
<lb ed="#Qb"/>supercaelestes aquas, illinc<!--e--> autem eas, quae sub
<lb ed="#Qb"/>caelo sunt, separatim disponit, non potest inferior
<lb ed="#Qb"/>corruptela<!--f--> superiorem partem animae inficere
<lb ed="#Qb"/>neque ipsa, quae sursum est, sinceritas ad ea,
<lb ed="#Qb"/>quae subter sunt, abiecta et vilia, sese inclinare</quote>.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>