-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 2
/
ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6.xml
472 lines (472 loc) · 29.8 KB
/
ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Ia-IIae, Inq. 3, Tract. 2, Q. 3, T. 3, M. 2, C. 6</title>
<author ref="#AlexanderOfHales">Alexander of Hales</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Ia-IIae, Inq. 3, Tract. 2, Q. 3, T. 3, M. 2, C. 6</title>
<date when="2017-06-27">June 27, 2017</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority><ref target="https://www.earlyfranciscans.com">ERC Project 714427: Authority and Innovation in Early Franciscan Thought</ref></authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by/4.0">Creative Commons Attribution 4.0 International</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Qb" n="quaracchi1928">Quaracchi 1928</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2017-06-27" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#Qb" n="363"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6">
<head xml:id="ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6-Hd1e107">Ia-IIae, Inq. 3, Tract. 2, Q. 3, T. 3, M. 2, C. 6</head>
<head xml:id="ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6-Hd1e110" type="question-title">DE ORDINE VERBORUM GENESEOS 1, 28—31.</head>
<div xml:id="ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6-Dd1e113" type="articulus">
<head xml:id="ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6-Hd1e115">ARTICULUS I.</head>
<head xml:id="ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6-Hd1e118" type="question-title">De verbis <mentioned>Crescite et multiplicamini</mentioned></head>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6-d1e121">
<lb ed="#Qb"/>Et <quote xml:id="ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6-Qd1e125">benedixit illis<!--h--> dicens: Crescite et multipli<lb ed="#Qb"/>camini</quote>
<!--6--> etc
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6-d1e133">
<lb ed="#Qb"/>Quaeritur I. de coniunctione viri et feminae
<lb ed="#Qb"/>utrum fuit ante peccatum<!--7-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6-d1e140">
<lb ed="#Qb"/>Et obicitur<!--i--> sic: 1. <quote xml:id="ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6-Qd1e144"> Concubitus </quote>, sicut dicit <name>Au<lb ed="#Qb"/>gustinus</name><!--8-->,
<quote xml:id="ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6-Qd1e149">non est nisi mortalium corporum</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6-d1e154">
<lb ed="#Qb"/>2. Si enim immortalia essent corpora, non es<lb ed="#Qb"/>set
decisio sicut nec<!--k--> decisio a sole et luna et
<lb ed="#Qb"/>huiusmodi corporibus: quae enim corpora reci<lb ed="#Qb"/>piunt
diminutionem, recipiunt per consequens cor<lb ed="#Qb"/>ruptionem;
sed ante peccatum habebant corpora
<lb ed="#Qb"/>immortalia; ergo non fuit necessaria coniunctio
<lb ed="#Qb"/>maris et feminae.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6-d1e172">
<lb ed="#Qb"/>3. Praeterea, sufficienter salvaretur species in
<lb ed="#Qb"/>illis duobus individuis; ergo, cum generatio sit
<lb ed="#Qb"/>ad conservationem speciei<!--l-->, non erat necessaria
<lb ed="#Qb"/>generatio et ita nec coniunctio.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6-d1e183">
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>4. Item, homo<!--m--> habet quodam modo communem
<lb ed="#Qb"/>naturam cum animalibus ex una parte, ex alia
<lb ed="#Qb"/>parte cum angelis; sed secundum illud commune
<lb ed="#Qb"/>quod habet cum animalibus est generatio sive
<lb ed="#Qb"/>coniunctio ad generandum, secundum autem il<lb ed="#Qb"/>lud
quod commune est cum angelis non est ge<lb ed="#Qb"/>neratio,
sed multiplicatio per alium modum ad
<lb ed="#Qb"/>completionem numeri electorum; si ergo homo<!--n-->
<lb ed="#Qb"/>in statu innocentiae esset confirmatus sicut an<lb ed="#Qb"/>gelus,
non esset in illo statu generatio, sed alia
<lb ed="#Qb"/>multiplicatio. — Item, hoc arguunt ex hoc quod
<lb ed="#Qb"/>non erat coitus maris et feminae nisi postquam
<lb ed="#Qb"/>peccaverunt<!--9-->: ex quo apparet tunc introduci
<lb ed="#Qb"/>primo necessitatem generationis.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6-d1e218">
<lb ed="#Qb"/>5. Item, in <title>Matth.</title> 22,29-30 legitur qualiter Do<lb ed="#Qb"/>minus
respondit Sadducaeis: <quote xml:id="ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6-Qd1e224" source="http://scta.info/resource/mt22_29 http://scta.info/resource/mt22_30">Erratis, nescientes
<lb ed="#Qb"/>Scripturas: in resurrectione<!--o--> neque nubent neque<!--p-->
<lb ed="#Qb"/>nubentur, sed erant sicut angeli Dei</quote>. Quid ergo
<pb ed="#Qb" n="364"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
<lb ed="#Qb"/>aliud innuitur nisi quod in resurrectione revo<lb ed="#Qb"/>cabuntur
homines ad statum innocentiae et multo
<lb ed="#Qb"/>nobiliorem<!--a-->? Quantum ergo de statu innocentiae,
<lb ed="#Qb"/>si homo esset confirmatus, non videretur nisi
<lb ed="#Qb"/>quod homo duceret vitam angelicam.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6-d1e247">
<lb ed="#Qb"/>6. Item, de homine, postquam peccavit, dictum
<lb ed="#Qb"/>est<!--1-->: <quote>Homo, cum in honore esset, non intellexit,
<lb ed="#Qb"/>comparatus est iumentis insipientibus</quote>; per quod
<lb ed="#Qb"/>innuitur quod homo, postquam peccavit, decli<lb ed="#Qb"/>navit
ad ea quae erant communia cum iumentis<!--b-->.
— Item, ad idem<!--c--> <name>Gregorius Nyssenus</name><!--2-->:
<lb ed="#Qb"/><quote xml:id="ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6-Qd1e260">Vere iumento similis factus est homo, qui hanc
<lb ed="#Qb"/>animalem generationem in sua natura suscepit
<lb ed="#Qb"/>propter conversionis casum, qui ei ex forma<lb ed="#Qb"/>tione<!--d-->
materiae contigit</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6-d1e270">
<lb ed="#Qb"/>Contra: a. Constat quod ante peccatum habue<lb ed="#Qb"/>runt
virtutem generativam; et a potentia poterat
<lb ed="#Qb"/>egredi actus sine libidine, cum libido sit poena
<lb ed="#Qb"/>peccati; ergo in statu innocentiae manentes pote<lb ed="#Qb"/>rant
generare.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6-d1e284">
<lb ed="#Qb"/>b. Item, si multiplicatio fieret alio modo, ad
<lb ed="#Qb"/>quid esset discretio sexus? cum discretio sexus
<lb ed="#Qb"/>per se ordinetur ad coniunctionem et coniunctio<!--e-->
<lb ed="#Qb"/>ad generationem filiorum ad cultum Dei.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6-d1e295">
<lb ed="#Qb"/>c. Item, cum corpus adhuc esset animale, non
<lb ed="#Qb"/>spirituale, secundum quod dicitur <title>I Cor.</title> 15,46:
<lb ed="#Qb"/><quote>Prius quod animale, deinde quod spirituale</quote>, ad
<lb ed="#Qb"/>animale vero pertinet generatio; restat ergo quod,
<lb ed="#Qb"/>si mansissent in statu innocentiae, esset generatio.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6-d1e308">
<lb ed="#Qb"/>d. Item, <name ref="#Augustine">Augustinus</name><!--f-->, <title>De civitate Dei</title><!--3-->:
<lb ed="#Qb"/><quote xml:id="ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6-Qd1e315">Quisquis dicit non fuisse coituros nec genera<lb ed="#Qb"/>turos,
nisi<!--g--> peccassent, quid dicit, nisi propter nu<lb ed="#Qb"/>merositatem
hominum necessarium fuisse pecca<lb ed="#Qb"/>tum<!--h-->?
Si enim non peccando soli remanerent, quia,
<lb ed="#Qb"/>sicut putant, nisi peccassent, generare non possent,
<lb ed="#Qb"/>profecto ut non soli essent duo iusti homines, sed
<lb ed="#Qb"/>multi, necessarium peccatum fuit. Quod si credere
<lb ed="#Qb"/>absurdum est, illud potius est credendum quod
<lb ed="#Qb"/>sanctorum numerus quantum supplendae sufficit
<lb ed="#Qb"/>illi beatissimae civitati, tantus existeret, etsi<!--i-->
<lb ed="#Qb"/>nemo peccasset, quousque filii huius saeculi ge<lb ed="#Qb"/>nerant
et generantur. Et ideo illae nuptiae dignae
<lb ed="#Qb"/>felicitate paradisi, si<!--k--> peccatum non fuisset, et
<lb ed="#Qb"/>diligendum prolem gignerent et pudendam libi<lb ed="#Qb"/>dinem
non haberent</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6-d1e349">
<lb ed="#Qb"/>Ex quibus omnibus concluditur quod esset con<lb ed="#Qb"/>iunctio
maris et feminae, etiam si non peccas<lb ed="#Qb"/>sent,
ut<!--l--> multiplicaretur numerus praedestinato<lb ed="#Qb"/>rum.
— Quod concedimus<!--4-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6-d1e360">
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>[Ad obiecta]: 1. Ad obiectum autem in con<lb ed="#Qb"/>trarium
respondeo<!--m--> quod, cum dicitur <mentioned>concubitus
<lb ed="#Qb"/>est mortalium</mentioned>, intelligendum est illorum qui de
<lb ed="#Qb"/>natura habuerunt possibilitatem moriendi, licet
<lb ed="#Qb"/>nunquam morerentur. Unde <name>Adam</name>, licet esset im<lb ed="#Qb"/>mortalis,
id est potens non mori, tamen erat morta<lb ed="#Qb"/>lis,
id est potens mori, id est possibilis<!--5-->. Non autem
<lb ed="#Qb"/>dicitur quod concubitus necessario sit mortalium,
<lb ed="#Qb"/>id est eorum qui habent necessitatem moriendi.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6-d1e384">
<lb ed="#Qb"/>2. Ad secundum dicendum<!--n--><!--6--> quod, licet
<lb ed="#Qb"/>haberent corpora immortalia quae nunquam morti
<lb ed="#Qb"/>essent subiecta, nihilominus posset in eis esse
<lb ed="#Qb"/>decisio seminis ex vi sementiva<!--o-->. Nec ex hoc
<lb ed="#Qb"/>sequeretur<!--p--> corruptio: licet enim de corpore di<lb ed="#Qb"/>minueretur<!--q-->,
non tamen esset illa diminutio, se<lb ed="#Qb"/>cundum
quam dicimus quod post augmentum
<lb ed="#Qb"/>corporis esset diminutio, quae senium induceret
<lb ed="#Qb"/>et consequenter dissolutionem.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6-d1e407">
<lb ed="#Qb"/>3. Ad tertium dicendum quod, licet posset
<lb ed="#Qb"/>species hominis salvari in illis duabus personis
<lb ed="#Qb"/>conditis, non tamen sic salvaretur ut fieret mul<lb ed="#Qb"/>tiplicatio
praedestinatorum usque ad determina<lb ed="#Qb"/>tum
numerum, sicut dicit <name ref="#Augustine">Augustinus</name> quod
<lb ed="#Qb"/><quote xml:id="ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6-Qd1e423"> sanctorum numerus, quantum complendae suf<lb ed="#Qb"/>ficit
illi beatissimae civitati, tunc existeret, etsi
<lb ed="#Qb"/>nemo peccasset, quantus nunc per Dei gratiam
<lb ed="#Qb"/>colligitur de multitudine peccatorum quousque
<lb ed="#Qb"/>filii huius saeculi<!--r--> generant et generantur</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6-d1e435">
<lb ed="#Qb"/>4. Ad quartum dicendum quod, licet gene<lb ed="#Qb"/>rare
sit ex parte naturae communis<!--s--> cum brutis,
<lb ed="#Qb"/>non tamen generare filios ad cultum Dei<!--7-->: gene<lb ed="#Qb"/>ratio
enim respicit conservationem speciei, et sic
<lb ed="#Qb"/>est commune; respicit etiam multiplicationem re<lb ed="#Qb"/>rum
speciei ad cultum Dei, et sic non est com<lb ed="#Qb"/>mune,
sed proprium; et hoc modo esset hominis,
<lb ed="#Qb"/>si stetisset in statu innocentiae.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6-d1e455">
<lb ed="#Qb"/>5. Ad quintum dicendum quod differens erit
<lb ed="#Qb"/>status gloriae, quando <quote>neque nubent neque nuben<lb ed="#Qb"/>tur,
sed erant sicut angeli<!--t--> Dei</quote>, a statu innocentiae
<lb ed="#Qb"/>etiam confirmato. Multo enim nobilior erit, ubi non
<lb ed="#Qb"/>erit nutrimentum corporale necessarium nec gene<lb ed="#Qb"/>ratio,
sicut fuisset in statu innocentiae: in statu
<lb ed="#Qb"/>enim<!--u--> innocentiae primo esset corpus animale, in
<lb ed="#Qb"/>statu vero gloriae esset corpus spirituale. Unde
<lb ed="#Qb"/>resurrectio gloriosa non revocat ad statum pri<lb ed="#Qb"/>mum
innocentiae, sed perducit ad nobiliorem.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6-d1e479">
<lb ed="#Qb"/>6. Ad ultimum dicendum quod, licet illud:
<lb ed="#Qb"/><quote>Homo cum in honore esset</quote> etc. intelligatur de statu
<lb ed="#Qb"/>post peccatum, in quo est generatio libidinosa,
<pb ed="#Qb" n="365"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
<lb ed="#Qb"/>nihilominus ante peccatum conveniebat aliquo
<lb ed="#Qb"/>modo cum iumentis: in quantum enim homo
<lb ed="#Qb"/>habuit corpus animale, et secundum hoc posset
<lb ed="#Qb"/>generare sine peccato.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6-d1e501">
<lb ed="#Qb"/>II. Deinde quaeritur ratione eius quod supra<!--1-->
<lb ed="#Qb"/>posuit quasi quinque differentias, scilicet pisces,
<lb ed="#Qb"/>volatilia, bestias et creaturam super terram et
<lb ed="#Qb"/>reptile quod movetur in terra, hic<!--2--> autem non
<lb ed="#Qb"/>ponit nisi tres differentias.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6-d1e517">
<lb ed="#Qb"/>[Solutio]: Ad quod dicendum quod<!--a--> supra
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>designavit secundum differentias mobilium sive
<lb ed="#Qb"/>motuum in locis: unde quinque erunt. Nam sunt
<lb ed="#Qb"/>mobilia in aqua, quae suum habent motum; mo<lb ed="#Qb"/>bilia
in aere, quae suum; mobilia vero in terra
<lb ed="#Qb"/>quaedam sunt ambulantia in silvis<!--b-->, quaedam in
<lb ed="#Qb"/>agris<!--c--> et haec significantur per iumenta sive per
<lb ed="#Qb"/>creaturam quae movetur super terram, quaedam
<lb ed="#Qb"/>vero repunt super terram. Alia vero divisio acci<lb ed="#Qb"/>pitur
secundum differentias locorum, scilicet aeris
<lb ed="#Qb"/>et aquae et terrae: ut aeris sint volatilia, aquae
<lb ed="#Qb"/>pisces, animantia terrae deputentur ipsi terrae.
</p>
</div>
<div xml:id="ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6-Dd1e549" type="articulus">
<head xml:id="ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6-Hd1e551">ARTICULUS II</head>
<head xml:id="ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6-Hd1e554" type="question-title">De verbis <mentioned>Ecce dedi vobis escam</mentioned>.</head>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6-d1e557">
<lb ed="#Qb"/>
<quote xml:id="ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6-Qd1e561" source="http://scta.info/resource/gen1_29">Dixitque Deus: Ecce dedi vobis escam</quote><!--3--> etc.
<lb ed="#Qb"/>1. Hic potest quaeri 1. quare post conditionem
<lb ed="#Qb"/>hominis recapitulat omnia vitam habentia ad ho<lb ed="#Qb"/>minem
referendo sive ordinando, non autem facit
<lb ed="#Qb"/>mentionem de luminaribus, cum tamen et ipsa
<lb ed="#Qb"/>propter hominem facta sint.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6-d1e576">
<lb ed="#Qb"/>2. Praeterea, cum omnia vitam habentia in
<lb ed="#Qb"/>quantum huiusmodi consimiliter ad hominem re<lb ed="#Qb"/>ferantur,
propter quid distincte agit de terrae na<lb ed="#Qb"/>scentibus
et animalibus secundum quod<!--d--> ad ho<lb ed="#Qb"/>minem
ordinantur<!--e-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6-d1e589">
<lb ed="#Qb"/>3. De tertio quaeritur: sicut<!--f--> prius dixit de pro<lb ed="#Qb"/>ductione
terrae nascentium quam animantium,
<lb ed="#Qb"/>quare non prius haec ad hominem retulit, sed
<lb ed="#Qb"/>posterius; prius enim dixit<!--4-->: <quote>Dominamini pisci<lb ed="#Qb"/>bus</quote>
etc. et post sequitur: <quote>Ecce dedi vobis</quote> etc.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6-d1e603">
<lb ed="#Qb"/>Solutio: 1. Ad primum<!--8--> dicendum quod de
<lb ed="#Qb"/>ordine luminarium non facit hic mentionem, non
<lb ed="#Qb"/>quia non ordinentur ad hominem, sed quia non or<lb ed="#Qb"/>dinata
sunt<!--h--> secundum subiectionem. Hic autem
<lb ed="#Qb"/>loquitur de ordine subiectionis, quo subiecta fuerunt
<lb ed="#Qb"/>animantia et terrae nascentia homini; sed luminaria
<lb ed="#Qb"/>non sic, sed subiciuntur Deo, ut secundum nutum
<lb ed="#Qb"/>eius moveantur, referuntur autem<!--i--> ad hominem in
<lb ed="#Qb"/>hoc quod dicitur<!--5-->: <quote>Erunt in signa et tempora</quote> etc.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6-d1e625">
<lb ed="#Qb"/>2. Ad secundum dicendum quod, licet con<lb ed="#Qb"/>veniant
animantia cum terrae nascentibus in vita,
<lb ed="#Qb"/>nihilominus distinguuntur in hoc quod animantia
<lb ed="#Qb"/>superaddunt perfectionem animae sensibilis: unde
<lb ed="#Qb"/>et animantia dicuntur; terrae vero nascentia, licet
<lb ed="#Qb"/>animam habeant vegetabilem, non dicuntur ani<lb ed="#Qb"/>mantia:
non enim animam habent secundum accep<lb ed="#Qb"/>tionem
sumptam communiter, sed dicitur a <name>Philo<lb ed="#Qb"/>sopho</name><!--6-->
pars partis animae eo quod non percipi<lb ed="#Qb"/>tur
motus aliquis localis; et ideo aliter ordinantur
<lb ed="#Qb"/>ad hominem terrae nascentia quam animantia:
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>nam terrae nascentia ordinantur ad utrumque,
<lb ed="#Qb"/>animantia ad hominem tantum. Unde <name>Gregorius
<lb ed="#Qb"/>Nyssenus</name><!--7-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6-Qd1e659">Post gramina et animantia factus
<lb ed="#Qb"/>est<!--k--> homo quadam via ad perfectionem, conse<lb ed="#Qb"/>quenter
natura proficiens</quote>: omnium namque spe<lb ed="#Qb"/>cierum
crescentis et sensibilis homo participat.
3. Ad tertium dicendum<!--l--> quod ordo mutatus
<lb ed="#Qb"/>est in fieri ipsarum rerum et in relatione ipsarum
<lb ed="#Qb"/>ad hominem, quia progressus in fieri erat secundum
<lb ed="#Qb"/>imperfectum et perfectum quousque ad perfectio<lb ed="#Qb"/>nem
esset deventum, ordo vero in subiectione ad
<lb ed="#Qb"/>hominem a magis perfecto tendit ad minus perfec<lb ed="#Qb"/>tum;
animantia enim subiciuntur homini, terrae na<lb ed="#Qb"/>scentia
homini<!--m--> et animantibus, et ideo dixit: <quote>Ecce
<lb ed="#Qb"/>dedi vobis in escam et cunctis animantibus terrae</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6-d1e687">
<lb ed="#Qb"/>II. Sed adhuc restat quaestio quare non loqui<lb ed="#Qb"/>tur
hic de piscibus, et praeter hoc<!--n--> volatilia inter<lb ed="#Qb"/>serit
inter animantia terrae et ea quae moventur
<lb ed="#Qb"/>in terra, in quibus est anima vivens, cum haec
<lb ed="#Qb"/>dicantur. animantia terrae.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6-d1e700">
<lb ed="#Qb"/>[Solutio]: Ad quod dicendum quod de piscibus
<lb ed="#Qb"/>non facit mentionem distincte, quia nutrimentum
<lb ed="#Qb"/>suum accipiunt in aqua, licet aliqui pisces nu<lb ed="#Qb"/>triantur
ex iis quae sunt in terra; sed illa, de
<lb ed="#Qb"/>quibus hic facit mentionem, nutriuntur ex iis
<lb ed="#Qb"/>quae de terra ortum habent, ut volatilia et cetera
<lb ed="#Qb"/>quae moventur in terra<!--o-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6-d1e718">
<lb ed="#Qb"/>Ad aliud vero dicendum<!--8--> est quod differentia
<lb ed="#Qb"/>est inter animantia terrae et ea quae moventur
<lb ed="#Qb"/>in terra. Per animantia enim terrae ambulantia
<lb ed="#Qb"/>designantur, per ea vero quae moventur in terra,
<lb ed="#Qb"/>reptilia. Et hoc patet in alia translatione<!--9-->: <quote>Et omni
<lb ed="#Qb"/>reptili repentiP super terram, quod habet spiritum
<lb ed="#Qb"/>vitae</quote>. Ordinantur ergo ea secundum nobilius et
<lb ed="#Qb"/>minus nobile et in quantum plus<!--q--> prosunt homini.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6-d1e738">
<pb ed="#Qb" n="366"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
<lb ed="#Qb"/>III. Sed adhuc quaeritur de hoc quod hic data
<lb ed="#Qb"/>sunt terrae nascentia in escam homini, infra vero,
<lb ed="#Qb"/>nono<!--1-->, ipsa animantia, et non hic, cum tamen utra<lb ed="#Qb"/>que
natura materialis sit<!--a--> et possibilis sit<!--b--> ad nu<lb ed="#Qb"/>trimentum
respectu hominis, in statu tamen innocen<lb ed="#Qb"/>tiae
non est data esca nisi de terrae nascentibus.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6-d1e759">
<lb ed="#Qb"/>Respondeo: Quanto maior erat<!--c--> fortitudo viven<lb ed="#Qb"/>tis,
tanto competebat cibus austerior, quanto vero
<lb ed="#Qb"/>erat maior fragilitas, tanto cibus ad nutrimentum
<lb ed="#Qb"/>competentior, ut fieret infirmitatis relevatio. Et
<lb ed="#Qb"/>quod maior esset fragilitas post, patuit ex hoc
<lb ed="#Qb"/>quod abbreviata fuit vita hominis<!--d--> post diluvium<!--2-->.
</p>
</div>
<div xml:id="ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6-Dd1e776" type="articulus">
<head xml:id="ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6-Hd1e778">ARTICULUS III.</head>
<head xml:id="ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6-Hd1e781" type="question-title">De verbis <mentioned>Factum est ita</mentioned> et <mentioned>Vidit Deus cuncta quae fecerat</mentioned> et <mentioned>Perfecti sunt caeli</mentioned>.</head>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6-d1e784">
<lb ed="#Qb"/>I. Deinde quaeritur de hoc quod dicitur: <quote>Et
<lb ed="#Qb"/>factum est ita</quote> et non ponitur: <quote>Fecit</quote> etc. sicut in
<lb ed="#Qb"/>praecedentibus, vel aequipollens, sicut<!--e--> in primo
<lb ed="#Qb"/>die, ubi dictum est consimiliter<!--f-->; nam si sic in<lb ed="#Qb"/>telligeretur:
<quote>Et factum est ita</quote>, ut poneretur sicut
<lb ed="#Qb"/>in<!--g--> praecedentibus, tunc esset sensus: vel cre<lb ed="#Qb"/>verunt<!--h-->
et multiplicati sunt vel ad primum ede<lb ed="#Qb"/>runt
de fructibus et herbis terrae<!--i-->, quorum neu<lb ed="#Qb"/>trum
adhuc intelligitur verum; restat ergo quod
<lb ed="#Qb"/>sensus erat: Et factum est in cognitione hominis
<lb ed="#Qb"/>quod homo habebat facultatem edendi de illis<!--3-->.
<lb ed="#Qb"/>Et ideo attendendum est quod alius est modus
<lb ed="#Qb"/>loquendi hic et in primo die, et alius in aliis
<lb ed="#Qb"/>diebus, ut notetur lux esse facta quando data
<lb ed="#Qb"/>est<!--k--> cognitio angelicae naturae, hic autem, cum
<lb ed="#Qb"/>data est cognitio humanae<!--l--> creaturae, ut conver<lb ed="#Qb"/>teret
se super illa quae erant ordinata ad ipsum.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6-d1e823">
<lb ed="#Qb"/>II. <quote xml:id="ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6-Qd1e827" source="http://scta.info/resource/gen1_31">Vidit Deus cuncta quae fecerat et erant
<lb ed="#Qb"/>valde bona</quote><!--4-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6-d1e833">
<lb ed="#Qb"/>1. Quaeritur quare non dixit sigillatim de ho<lb ed="#Qb"/>mine:
<quote>Et vidit Deus quod esset bonum</quote>? cum
<lb ed="#Qb"/>multo melior sit in genere suo rationalis crea<lb ed="#Qb"/>tura
quam vegetabilis vel<!--m--> sensibilis.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6-d1e845">
<lb ed="#Qb"/>2. Item, quare hic post primam commendatio<lb ed="#Qb"/>nem<!--n-->
in fine sexti diei dixit: <quote xml:id="ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6-Qd1e851">Vidit Deus cuncta
<lb ed="#Qb"/>quae fecerat, et erant valde bona?</quote>
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6-d1e857">
<lb ed="#Qb"/>[Solutio]: 1. Ad primum respondet<!--o--> <name>Augu<lb ed="#Qb"/>stinus</name><!--5-->
multipliciter: quod non de homine dixit
<lb ed="#Qb"/>sigillatim, ut innueret quid futurum esset de ho<lb ed="#Qb"/>mine
sigillatim accepto, in universo tamen sem<lb ed="#Qb"/>per
habuit bonitatem et habet. — Sed pari ra<lb ed="#Qb"/>tione
dicendum esset de luce per quam signi<lb ed="#Qb"/>ficatur
angelus, cum Deus praevideret peccatum
<lb ed="#Qb"/>ipsius. Ad quod responderi potest quod factura
<lb ed="#Qb"/>lucis, licet taceretur eius commendatio propter
<lb ed="#Qb"/>hanc rationem quoad angelos apostatas<!--p--><!--6-->, non
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>tamen taceretur quoad stantes et quoad<!--q--> com<lb ed="#Qb"/>mendationem
corporalis lucis<!--r-->, non sic autem de
<lb ed="#Qb"/>homine, qui totus peccavit. — Aliam etiam assi<lb ed="#Qb"/>gnat
rationem quare tantum assignat bonum ho<lb ed="#Qb"/>minis
in universitate: homo enim est quasi omnis
<lb ed="#Qb"/>creatura<!--7--> et ideo, facta commendatione aliorum,
<lb ed="#Qb"/>commendatur homo in illis, et praeter hoc in
<lb ed="#Qb"/>universitate, eo<!--s--> quod superaddit perfectionem
<lb ed="#Qb"/>universi respectu illorum.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6-d1e903">
<lb ed="#Qb"/>2. Ad secundum dicendum<!--t--> quod ad com<lb ed="#Qb"/>pletionem
singulorum conveniebat quamdam bo<lb ed="#Qb"/>nitatem
universo attribuere, ut nihil remaneret
<lb ed="#Qb"/>quod non ordinaretur ad bonum. Unde <name>Augu<lb ed="#Qb"/>stinus</name>,
<title>IV libro Super Genesim</title><!--8-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6-Qd1e916">Deus, natu<lb ed="#Qb"/>rarum
optimus conditor, peccantium vero iustis<lb ed="#Qb"/>simus
ordinator est, ut etiam si qua sigillatim
<lb ed="#Qb"/>fiunt delinquendo deformia, semper tamen cum
<lb ed="#Qb"/>eis<!--u--> universitas pulcra sit</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6-d1e928">
<lb ed="#Qb"/>III. <quote>Igitur perfecti sunt</quote><!--9--> etc. Conclusio est ex
<lb ed="#Qb"/>praedictis.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6-d1e935">
<lb ed="#Qb"/>Sed potest quaeri de qua perfectione loquitur,
<lb ed="#Qb"/>prima scilicet vel secunda, et quare dicit<!--v--> plura<lb ed="#Qb"/>liter
caelos, singulariter vero terram.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai3t2q3t3m2c6-d1e944">
<lb ed="#Qb"/>Respondeo: Perfectio designat conditionem
<lb ed="#Qb"/>horum et quantum ad materiam et quantum ad
<lb ed="#Qb"/>formam<!--10-->. Quantum ad materiam, cum dictum
<lb ed="#Qb"/>est<!--11-->: <quote>In principio creavit</quote><!--x-->: etc.; quantum ad
<lb ed="#Qb"/>formam, cum dictum est<!--12-->: <quote>Fiat lux</quote> etc. Caelos
<lb ed="#Qb"/>autem dixit pluraliter, terram singulariter, quia
<lb ed="#Qb"/>terra .est ad modum centri, caeli<!--y--> vero ad
<lb ed="#Qb"/>modum sphaerarum quae volvuntur circa<!--z--> cen<lb ed="#Qb"/>trum;
centrum vero est unum, plures vero
<lb ed="#Qb"/>sunt orbes circa idem centrum, maiores et mi<lb ed="#Qb"/>nores;
sic est etiam de caelis, ut circa terram
<lb ed="#Qb"/>sit caelorum diversitas, ut unum ab alio con<lb ed="#Qb"/>tineatur.
</p>
</div>
</div>
</body>
</text>
</TEI>