-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 2
/
ahsh-l2Ai4t1s2q1c2.xml
360 lines (360 loc) · 22.7 KB
/
ahsh-l2Ai4t1s2q1c2.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Ia-IIae, Inq. 4, Tract. 1, S. 2, Q. 1, C. 2</title>
<author ref="#AlexanderOfHales">Alexander of Hales</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Ia-IIae, Inq. 4, Tract. 1, S. 2, Q. 1, C. 2</title>
<date when="2017-06-27">June 27, 2017</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority><ref target="https://www.earlyfranciscans.com">ERC Project 714427: Authority and Innovation in Early Franciscan Thought</ref></authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by/4.0">Creative Commons Attribution 4.0 International</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Qb" n="quaracchi1928">Quaracchi 1928</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2017-06-27" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#Qb" n="425"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="ahsh-l2Ai4t1s2q1c2">
<head xml:id="ahsh-l2Ai4t1s2q1c2-Hd1e107">Ia-IIae, Inq. 4, Tract. 1, S. 2, Q. 1, C. 2</head>
<head xml:id="ahsh-l2Ai4t1s2q1c2-Hd1e110" type="question-title">DE POTENTIARUM DISTINCTIONE.</head>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t1s2q1c2-d1e113">
<lb ed="#Qb"/>Consequenter, supposito quod anima non est
<lb ed="#Qb"/>suae vires secundum essentiam, licet aliquo
<lb ed="#Qb"/>modo secundum substantiam, quaeritur:
<lb ed="#Qb"/>Utrum<!--l--> una sit vis tantum aut plures;
<cb ed="#Q" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>secundo, si plures, utrum omnes debeant dici
<lb ed="#Qb"/>partes animae an quaedam sic<!--m--> et quaedam non;
<lb ed="#Qb"/>tertio, secundum quid accipiatur divisio vi<lb ed="#Qb"/>rium.
</p>
<div xml:id="ahsh-l2Ai4t1s2q1c2-Dd1e135" type="articulus">
<head xml:id="ahsh-l2Ai4t1s2q1c2-Hd1e137">ARTICULUS I</head>
<head xml:id="ahsh-l2Ai4t1s2q1c2-Hd1e140" type="question-title">Utrum in anima sit una vis tantum aut plures.</head>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t1s2q1c2-d1e143">
<lb ed="#Qb"/>Quod autem una sit vis tantum, arguitur
<lb ed="#Qb"/>1. ex hoc quod virtus in spiritualibus sequi vi<lb ed="#Qb"/>detur
formam; ab unitate ergo formae sequitur
<lb ed="#Qb"/>unitas virtutis. Sicut enim in corporalibus uni<lb ed="#Qb"/>tatem
formae sequitur unitas naturae — forma
<lb ed="#Qb"/>autem dicitur in quantum perficit esse<!--5-->, natura
<lb ed="#Qb"/>in quantum est principium motus<!--6--> — sic in
<lb ed="#Qb"/>spiritualibus forma dicitur in quantum perficit
<lb ed="#Qb"/>esse, virtus vero in quantum est principium
<lb ed="#Qb"/>actus. Ex hoc ergo<!--n--> videtur quod una de<lb ed="#Qb"/>beret
esse virtus animae, cum sit una forma;
<lb ed="#Qb"/>vel si anima rationalis est una forma, prout
<lb ed="#Qb"/>autem est<!--o--> sensibilis, est alia forma, prout est
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>vegetabilis, alia, sicut dicunt quidam<!--7-->, adhuc
<lb ed="#Qb"/>non dicerentur nisi tres vires secundum terna<lb ed="#Qb"/>rium
formarum.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t1s2q1c2-d1e182">
<lb ed="#Qb"/>2. Praeterea, in Primo est unitas virtutis sicut
<lb ed="#Qb"/>unitas essentiae; in creatura autem, cum non sit
<lb ed="#Qb"/>repugnantia ut una sit virtus sicut una est<!--p-->
<lb ed="#Qb"/>essentia, quemadmodum repugnat creaturae ut
<lb ed="#Qb"/>virtus sit idem omnino quod essentia — hoc enim
<lb ed="#Qb"/>dicitur proprium Dei — possibile est<!--q--> ergo crea<lb ed="#Qb"/>turam
aliquam in hoc assimilari Primo; illa autem
<lb ed="#Qb"/>convenienter<!--r--> est spiritualis, ut angelus aut anima
<lb ed="#Qb"/>rationalis; habebit ergo unitatem virtutis quemad<lb ed="#Qb"/>modum
unitatem essentiae<!--8-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t1s2q1c2-d1e206">
<pb ed="#Qb" n="426"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
<lb ed="#Qb"/>Contra: a. Divisi o entis per unum et multa
<lb ed="#Qb"/>prior est quam per idem et diversum<!--1-->. Si ergo
<lb ed="#Qb"/>debet accipi differentia inter Creatorem et crea<lb ed="#Qb"/>turam
quantum ad virtutem, accipietur<!--a--> prius
<lb ed="#Qb"/>penes unitatem et pluralitatem quam penes iden<lb ed="#Qb"/>titatem
et diversitatem. Sicut ergo creatura differt
<lb ed="#Qb"/>a Creatore in hoc quod virtus in creatura non
<lb ed="#Qb"/>est omnino idem quod sua essentia, sic differet<!--b-->
<lb ed="#Qb"/>in hoc quod habet per pluralitatem virtutis quod
<lb ed="#Qb"/>habet Creator per virtutis<!--c--> indivisionem, ut Crea<lb ed="#Qb"/>tor
una virtute agat omne quod agit; creatura vero
<lb ed="#Qb"/>agat pluribus virtutibus differentia<!--d-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t1s2q1c2-d1e240">
<lb ed="#Qb"/>b. Praeterea, anima rationalis ad imaginem
<lb ed="#Qb"/>condita est ipsius Creatoris; sed in Creatore est
<lb ed="#Qb"/>unitas essentiae et virtutis et differentia perso<lb ed="#Qb"/>nalis;
ergo in anima erit praeter unitatem essen<lb ed="#Qb"/>tiae
aliqua pluralitas; nonnisi virium; ergo anima
<lb ed="#Qb"/>habet pluralitatem virium aut virtutum.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t1s2q1c2-d1e256">
<lb ed="#Qb"/>[Solutio]<!--2-->: Ad quod dicendum quod anima
<lb ed="#Q"/>habet pluralitatem virium<!--e-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t1s2q1c2-d1e261">
<cb ed="#Q" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>[Ad obiecta]: 1. Ad primo autem obiectum<!--f-->
<lb ed="#Qb"/>in contrarium dicendum<!--g--> quod non est simile de
<lb ed="#Qb"/>virtute respectu formae quae est substantia, et<!--h-->
<lb ed="#Qb"/>de natura. Natura enim<!--i--> proprie et primo respicit
<lb ed="#Qb"/>multiplicationem formae in materia<!--3-->, in quibus est
<lb ed="#Qb"/>possibile multiplicari, sicut natura ignis ut multi<lb ed="#Qb"/>plicet
formam ignis, et si respicit<!--k--> alium modum,
<lb ed="#Qb"/>hoc est in quantum ad hunc ordinatur. In illis
<lb ed="#Qb"/>autem in quibus non est multiplicatio formae, ut
<lb ed="#Qb"/>in sole et huiusmodi, determinat speciem motus,
<lb ed="#Qb"/>ut uni natura e unus<!--1--> respondeat motus; virtus
<lb ed="#Qb"/>autem respicit actum, actus autem diversi sunt
<lb ed="#Qb"/>essentiae compositae; oportet ergo intercidere
<lb ed="#Qb"/>diversitatem virium.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t1s2q1c2-d1e294">
<lb ed="#Qb"/>2. Ad secundum dicendum<!--m--> quod differen<lb ed="#Qb"/>tia<!--n-->
creaturae ad Creatorem non tantum<!--o--> attendi<lb ed="#Qb"/>tur
in hoc quod non est idem virtus quod essen<lb ed="#Qb"/>tia<!--p-->,
sed in hoc quod unius<!--q--> essentiae perfectae
<lb ed="#Qb"/>sunt plures virtutes quae particulariter agunt, cum
<lb ed="#Qb"/>ipsum Primum una virtute universaliter agat.
</p>
</div>
<div xml:id="ahsh-l2Ai4t1s2q1c2-Dd1e311" type="articulus">
<head xml:id="ahsh-l2Ai4t1s2q1c2-Hd1e313">ARTICULUS II</head>
<head xml:id="ahsh-l2Ai4t1s2q1c2-Hd1e316" type="question-title">Utrum omnes potentiae debeant dici partes animae<!--4-->.</head>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t1s2q1c2-d1e319">
<lb ed="#Qb"/>Deinde quaeritur utrum omnes vires debeant
<lb ed="#Qb"/>dici partes aut quaedam sic<!--a--> et quaedam non.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t1s2q1c2-d1e326">
<lb ed="#Qb"/>Quod omnes, videtur 1. per hoc quod anima
<lb ed="#Qb"/>dicitur esse totum virtuale<!--b-->, partes autem eius
<lb ed="#Qb"/>sunt vires vel virtutes<!--c-->: toti enim respondet pars;
<lb ed="#Qb"/>ergo quaelibet potentia debet dici pars animae.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t1s2q1c2-d1e337">
<lb ed="#Qb"/>Contra: a. In sensibili<!--d--> quinque sensus non
<lb ed="#Qb"/>sunt quinque partes animae; similiter in vegeta<lb ed="#Qb"/>bili,
augmentativa, nutritiva, generativa<!--e--> non di<lb ed="#Qb"/>cuntur
tres partes animae, quemadmodum dicimus
<lb ed="#Qb"/>partem intellectivam, sensitivam et<!--f--> vegetativam;
<lb ed="#Qb"/>ergo non omnis potentia pars est animae.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t1s2q1c2-d1e354">
<lb ed="#Qb"/>b. Praeterea, videtur quod nulla potentia sit
<lb ed="#Qb"/>pars animae. Dicit enim <name>Augustinus</name><!--5-->: <quote>Tota
<lb ed="#Qb"/>essentia animae in<!--g--> suis potentiis consistit nec
<lb ed="#Qb"/>per partes dividitur, cum sit simplex et indivi<lb ed="#Qb"/>dua</quote>.
Ergo potentiae non sunt partes.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t1s2q1c2-d1e367">
<lb ed="#Qb"/>[Solutio]<!--6-->: Ad quod dicendum<!--h--> quod non
<lb ed="#Qb"/>omnes vires debent<!--i--> dici partes animae, proprie
<lb ed="#Qb"/>accipiendo vocabulum. Si vero extendatur quod
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>partes dicantur eo quod particulant posse animae
<lb ed="#Qb"/>per actus differentes<!--k-->, secundum hoc possunt dici
<lb ed="#Qb"/>partes, et hoc modo dicit <name>Augustinus</name><!--7-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t1s2q1c2-Qd1e384">Qua<lb ed="#Qb"/>dam
similitudine dicitur habere<!--l--> partes</quote>· Illae
<lb ed="#Qb"/>vero proprie dicuntur partes quae particulant sub<lb ed="#Qb"/>stantiam
animae vel multiplicatam ostendunt.
<lb ed="#Qb"/>Verbi gratia, sensibilis in brutis, vegetabilis in
<lb ed="#Qb"/>plantis, rationalis vel intellectualis in hominibus
<lb ed="#Qb"/>multiplicant substantiam animae vel multiplicatam
<lb ed="#Qb"/>ostendunt: alia enim est substantia rationalis ani<lb ed="#Qb"/>mae
in homine, alia sensibilis in bruto, alia vege<lb ed="#Qb"/>tabilis
in planta; unde istae tres potentiae partes
<lb ed="#Qb"/>animae dicuntur secundum philosophos<!--8-->, et<!--m-->
<lb ed="#Qb"/>etiam in homine hae tres potentiae<!--n--> fundantur in
<lb ed="#Qb"/>tribus substantiis. Non sic autem est<!--o--> de quinque
<lb ed="#Qb"/>viribus sensuum vel<!--p--> aliis differentiis potentiarum.
<lb ed="#Qb"/>Si vero dicantur partes quae constituunt substan<lb ed="#Qb"/>tiam,
secundum hoc anima non dicitur habere has
<lb ed="#Qb"/>vires pro partibus: non enim ex aliquibus viribus
<lb ed="#Qb"/>substantia animae constituitur. Sed nec anima
<lb ed="#Qb"/>dicitur habere partes eo modo quo continuum
<pb ed="#Qb" n="427"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
<lb ed="#Qb"/>habere partes dicitur vel discretum, et hoc modo
<lb ed="#Qb"/>dicit <name ref="#Augustine">Augustinus</name><!--1--> quod anima, <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t1s2q1c2-Qd1e438">cum sit sim<lb ed="#Qb"/>plex,
non dicitur habere partes veritate composi<lb ed="#Qb"/>tionis</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t1s2q1c2-d1e446">
<lb ed="#Qb"/>[Ad obiecta]: 1. Per iam dicta patet qualiter
<lb ed="#Qb"/>respondendum est ad obiecta. Pars enim dicitur
<lb ed="#Qb"/>tripliciter: ingrediens compositionem, et sic non
<lb ed="#Qb"/>dicitur habere partes <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t1s2q1c2-Qd1e456">veritate<!--a--> compositionis</quote>
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>ad modum continui vel discreti; vel concomitans
<lb ed="#Qb"/>multiplicationem substantiae, et sic dicuntur ra<lb ed="#Qb"/>tionalis,
sensibilis, vegetabilis partes; vel quae
<lb ed="#Qb"/>particulant posse animae per actus differentes, et
<lb ed="#Qb"/>sic aliae vires dicuntur partes: et hae proprie
<lb ed="#Qb"/>dicuntur partes<!--b--> virtuales, quae in una substantia
<lb ed="#Qb"/>animae conveniunt et differunt per actus diffe<lb ed="#Qb"/>rentes
in specie.
</p>
</div>
<div xml:id="ahsh-l2Ai4t1s2q1c2-Dd1e482" type="articulus">
<head xml:id="ahsh-l2Ai4t1s2q1c2-Hd1e484">ARTICULUS III</head>
<head xml:id="ahsh-l2Ai4t1s2q1c2-Hd1e487" type="question-title">Secundum quid accipiatur distinctio potentiarum<!--2-->.</head>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t1s2q1c2-d1e490">
<lb ed="#Qb"/>Tertio quaeritur secundum quid accipiatur di<lb ed="#Qb"/>visio
vel distinctio virium. Aut enim<!--c--> distin<lb ed="#Qb"/>guuntur
per actus vel per organa aut per
<lb ed="#Qb"/>obiecta.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t1s2q1c2-d1e501">
<lb ed="#Qb"/>1. Si per actus, tunc quae sunt differentiae
<lb ed="#Qb"/>actuum, hae essent differentiae virium; sed opinio
<lb ed="#Qb"/>et scientia sunt duo actus; ergo intellectus, a quo
<lb ed="#Qb"/>procedit scientia et a quo procedit<!--d--> opinio, sunt
<lb ed="#Qb"/>duae vires; quod cum non sit, non attenditur
<lb ed="#Qb"/>omnino<!--e--> divisio virium secundum differentias
<lb ed="#Qb"/>actuum. — Praeterea, differunt actus in tactu
<lb ed="#Qb"/>secundum quod sunt respectu diversarum quali<lb ed="#Qb"/>tatum:
est enim alius actus in tactu respectu
<lb ed="#Qb"/>calidi et frigidi et respectu mollis et duri et re<lb ed="#Qb"/>spectu
humidi et sicci et ita de aliis, et tamen
<lb ed="#Qb"/>sensum dicimus esse unum in specie sive tactum<!--3-->;
<lb ed="#Qb"/>ergo non est differentia virium secundum diffe<lb ed="#Qb"/>rentiam
actuum.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t1s2q1c2-d1e534">
<lb ed="#Qb"/>2. Quod autem non differant secun<lb ed="#Qb"/>dum
differentiam organorum, patet per hoc
<lb ed="#Qb"/>quod<!--f--> non omnes vires animae utuntur orga<lb ed="#Qb"/>nis
ad eliciendum actum, sicut est intellectiva;
<lb ed="#Qb"/>ergo penes differentias organorum non attendi<lb ed="#Qb"/>tur
pluralitas virium. — Praeterea, in memo<lb ed="#Qb"/>ria,
intelligentia et voluntate hoc ostenditur: hae
<lb ed="#Qb"/>enim non differunt secundum differentiam orga<lb ed="#Qb"/>norum;
ergo secundum hoc non attenditur dif<lb ed="#Qb"/>ferentia.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t1s2q1c2-d1e559">
<lb ed="#Qb"/>3. Nec hoc est secundum differentias
<lb ed="#Qb"/>obiectorum. Cum enim verum et bonum sint
<lb ed="#Qb"/>diversa obiecta in specie, intellectiva specula<lb ed="#Qb"/>tiva
et practica essent duae vires<!--g-->, quod non
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>videtur per verbum <name>Philosophi</name><!--4--> dicentis: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t1s2q1c2-Qd1e574">Ex<lb ed="#Qb"/>tendente
se intelligentia speculativa fit practica</quote>.
<lb ed="#Q"/>— Praeterea, idem est obiectum sensus communis
<lb ed="#Qb"/>et particularis, ut visus est albi, gustus dulcis,
<lb ed="#Qb"/>sensus communis albi dulcis<!--5-->; similiter intellectus
<lb ed="#Qb"/>agens<!--h--> habet pro obiecto<!--i--> species abstractas a
<lb ed="#Qb"/>materia, intellectus possibilis similiter, et tamen
<lb ed="#Qb"/>sunt duae vires; non ergo secundum differentias
<lb ed="#Qb"/>obiectorum sunt differentiae virium. — Praeterea,
<lb ed="#Qb"/>diversa sunt obiecta in tactu secundum differen<lb ed="#Qb"/>tias
contrarietatis, eadem autem potentia tangi<lb ed="#Qb"/>bilis;
ergo non attenditur differentia virium vel
<lb ed="#Qb"/>identitas secundum differentias obiectorum.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t1s2q1c2-d1e601">
<lb ed="#Qb"/>Solutio<!--k-->: Ad primum dicendum quod prima
<lb ed="#Qb"/>differentia est in se ipsis, consequenter<!--l--> autem
<lb ed="#Qb"/>quaedam differunt per actus differentes in specie,
<lb ed="#Qb"/>quaedam differunt per organa, quaedam per
<lb ed="#Qb"/>obiecta, quaedam secundum materias. Differentia
<lb ed="#Qb"/>autem virium, qua dicitur quod alia est<!--m--> natu<lb ed="#Qb"/>ralis,
alia vitalis, alia animalis, est per se ipsas,
<lb ed="#Qb"/>dignosci tamen potest per organa: organum enim
<lb ed="#Qb"/>naturalis virtutis est hepar vel quod tenet locum
<lb ed="#Qb"/>hepatis; vitalis vero est cor vel quod tenet locum
<lb ed="#Qb"/>cordis; animalis vero aliquod organum est cere<lb ed="#Qb"/>brum
vel aliquid loco cerebri<!--6-->. Rationalis vero et
<lb ed="#Qb"/>sensibilis et vegetabilis<!--n--> sunt vires quae secun<lb ed="#Qb"/>dum
se differunt, nihilominus tamen dignoscitur
<lb ed="#Qb"/>earum differentia ex actibus specie differentibus.
<lb ed="#Qb"/>Tres autem vires animae vegetabilis, nutritiva, aug<lb ed="#Qb"/>mentativa,
generativa, differentes sunt in<!--o--> se ipsis
<lb ed="#Qb"/>et sunt consequentes ad invicem secundum con<lb ed="#Qb"/>venientiam<!--p-->
materiarum. Nam nutritiva operatur
<lb ed="#Qb"/>super alimentum, augmentativa super quantum
<pb ed="#Qb" n="428"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
<lb ed="#Qb"/>in<!--a--> alimento, generativa autem super residuum
<lb ed="#Qb"/>utriusque naturaliter, contingit tamen et aliter.
<lb ed="#Qb"/>Verumtamen non semper operatur augmentativa,
<lb ed="#Qb"/>cum invenit quantum in alimento, quia quod
<lb ed="#Qb"/>affert<!--b--> nutritiva, aliquando est aequale ei quod
<lb ed="#Qb"/>dissolvitur, aliquando minus, aliquando plus. Cum
<lb ed="#Qb"/>autem fuerit minus vel aequale, non operatur
<lb ed="#Qb"/>augmentativa, sed cum fuerit plus. Hoc autem
<lb ed="#Qb"/>non quocumque modo: nam impinguari est de eo
<lb ed="#Qb"/>quod plus existit; sed, cum secundum naturalem
<lb ed="#Qb"/>quantitatem in omnibus existit diametris<!--c-->, ut per<lb ed="#Qb"/>ducatur
ad complementum, tunc est<!--d--> augmenta<lb ed="#Qb"/>tiva.
Semen autem est de superfluo eius quod
<lb ed="#Qb"/>pertinet ad esse determinatum in quantitate<!--1-->. Sen<lb ed="#Qb"/>sus
autem distinguuntur et<!--e--> secundum organa et
<lb ed="#Qb"/>secundum obiecta; vis autem<!--f--> cognitiva intel<lb ed="#Qb"/>lectiva
et motiva penes obiecta, vires etiam co<lb ed="#Qb"/>gnitivae<!--2-->
penes obiecta, vires etiam motivae pe<lb ed="#Qb"/>nes
obiecta quae etiam in illo genere dicuntur
<lb ed="#Qb"/>obiectiva<!--g-->. Sic ergo patet quod differentia virium
<lb ed="#Qb"/>non est tantum cognita penes actiones in omni<!--h-->
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>differentia actionum nec penes organa tantum
<lb ed="#Qb"/>nec penes obiecta tantum nec penes materias tan<lb ed="#Qb"/>tum
aut penes moventia, sed est etiam quaedam
<lb ed="#Qb"/>differentia virium inter se, quae praecedit omnem
<lb ed="#Qb"/>differentiam iam dictam.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t1s2q1c2-d1e712">
<lb ed="#Qb"/>Ut autem manifestius fiat, ad differentias virium
<lb ed="#Qb"/>descendemus. <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t1s2q1c2-Qd1e718">Habet autem anima</quote>, sicut di<lb ed="#Qb"/>cit
<name ref="#Augustine">Augustinus</name><!--3-->, <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t1s2q1c2-Qd1e727">vires, quibus corpori com<lb ed="#Qb"/>miscetur</quote>
— et hoc est quia<!--i--> iis non operatur sine
<lb ed="#Qb"/>corpore — quae sunt <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t1s2q1c2-Qd1e734">naturalis, vitalis, anima<lb ed="#Qb"/>lis</quote>,
quae differunt in animali secundum diffe<lb ed="#Qb"/>rentias
organorum: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t1s2q1c2-Qd1e741">naturalis in hepate, vitalis
<lb ed="#Qb"/>in corde, animalis in cerebro</quote>. Naturalis opera<lb ed="#Qb"/>tur
per spiritum naturalem, vitalis per vitalem,
<lb ed="#Qb"/>animalis<!--k--> per animalem. Naturali respondent ve<lb ed="#Qb"/>nae,
per quas transmittitur humor; vitali respon<lb ed="#Qb"/>dent<!--l-->
arteriae, per quas transmittitur motus vita<lb ed="#Qb"/>lis;
animali<!--m--> respondent nervi, per quos trans<lb ed="#Qb"/>mittitur
sensus et nihilominus motus per nervos
<lb ed="#Qb"/>motivos, sed ii cum arteriis conveniunt in aliqua
<lb ed="#Qb"/>parte.
</p>
</div>
</div>
</body>
</text>
</TEI>