-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 2
/
ahsh-l2Ai4t2s1q1c3.xml
554 lines (554 loc) · 37.2 KB
/
ahsh-l2Ai4t2s1q1c3.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Ia-IIae, Inq. 4, Tract. 2, S. 1, Q. 1, C. 3</title>
<author ref="#AlexanderOfHales">Alexander of Hales</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Ia-IIae, Inq. 4, Tract. 2, S. 1, Q. 1, C. 3</title>
<date when="2017-06-27">June 27, 2017</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority><ref target="https://www.earlyfranciscans.com">ERC Project 714427: Authority and Innovation in Early Franciscan Thought</ref></authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by/4.0">Creative Commons Attribution 4.0 International</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Qb" n="quaracchi1928">Quaracchi 1928</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2017-06-27" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#Qb" n="510"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q1c3">
<head xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q1c3-Hd1e107">Ia-IIae, Inq. 4, Tract. 2, S. 1, Q. 1, C. 3</head>
<head xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q1c3-Hd1e110" type="question-title">UTRUM CORPUS ADAE POTUIT FORMARI A NATURA ALIQUA INFERIORI.</head>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q1c3-d1e113">
<lb ed="#Qb"/>Sequitur<!--k--> inquirere utrum natura inferior, ut vir<lb ed="#Qb"/>tus
caelestis sive astrorum vel etiam ipsa
<lb ed="#Qb"/>virtus insita<!--l--> corporibus inferioribus, potuit pro<lb ed="#Qb"/>ducere
corpus primi hominis in esse.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q1c3-d1e124">
<lb ed="#Qb"/>Et videtur primo quod non, sic: a. Omne edu<lb ed="#Qb"/>cens<!--m-->
aliud in esse, nobilius est eo quod educitur
<lb ed="#Qb"/>per ipsum; igitur, si in genere corporum<!--n--> cor<lb ed="#Qb"/>pus
primi hominis sit nobilissimum etiam<!--o--> se<lb ed="#Qb"/>cundum
statum in quo conditum erat<!--p-->, nulla
<lb ed="#Qb"/>virtus corporis<!--q--> poterat illud educere in esse,
<lb ed="#Qb"/>cum nulla virtus sit nobilior substantia<!--r--> cuius
<lb ed="#Qb"/>est virtus.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q1c3-d1e144">
<lb ed="#Qb"/>b. Item, dicit <name>Damascenus</name><!--3-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q1c3-Qd1e148">Nos dicimus
<lb ed="#Qb"/>quoniam astra non sunt causa alicuius eorum quae
<lb ed="#Qb"/>fiunt neque corruptionis eorum quae corrumpun<lb ed="#Qb"/>tur</quote>.
Igitur nulla fuit eis data potestas faciendi<!--s-->
<lb ed="#Qb"/>aliqua eorum quae fiunt a suo Conditore, cum
<lb ed="#Qb"/>ipse nihil agat frustra neque deficiat in neces<lb ed="#Qb"/>sariis<!--4-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q1c3-d1e167">
<lb ed="#Qb"/>c. Praeterea, si poterat producere illud in esse,
<lb ed="#Qb"/>aut hoc<!--t--> fuit mirabiliter aut voluntarie aut natu<lb ed="#Qb"/>raliter.
Non mirabiliter, quia solus Deus opera<lb ed="#Qb"/>tur
in cursu mirabili, secundum quod dicit <name>An<lb ed="#Qb"/>selmus</name><!--5-->.
Non voluntarie, quia haec est<!--u--> operatio
<lb ed="#Qb"/>substantiae agentis per electionem. Non naturali<lb ed="#Qb"/>ter,
quia operatio naturae requirit assimilationem
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>in materia et specie: est enim natura vis in<lb ed="#Qb"/>sita
rebus procreandi similia ex similibus<!--6-->; sed
<lb ed="#Qb"/>inter corpora caelestia et alia corpora inferiora
<lb ed="#Qb"/>non est huiusmodi assimilatio cum corpore primi
<lb ed="#Qb"/>hominis; ergo etc.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q1c3-d1e198">
<lb ed="#Qb"/>Contra: 1. <name ref="#Augustine">Augustinus</name><!--7-->, in <title>Glossa</title> Exodi
<lb ed="#Qb"/>7, 12: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q1c3-Qd1e205">Insunt rebus corporeis per omnia elementa
<lb ed="#Qb"/>mundi quaedam occultae seminariae rationes, qui<lb ed="#Qb"/>bus
cum data fuerit opportunitas temporalis<!--v-->,
<lb ed="#Qb"/>prorumpunt in species debitas suis modis et fini<lb ed="#Qb"/>bus</quote>.
Ex hoc verbo <name ref="#Augustine">Augustini</name> patet quod ea,
<lb ed="#Qb"/>quorum<!--x--> rationes seminariae occultatae sunt in
<lb ed="#Qb"/>rebus elementaribus vel elementis, data temporis
<lb ed="#Qb"/>opportunitate exeunt in esse; et constat quod ille
<lb ed="#Qb"/>exitus<!--y--> est per operationem naturae; igitur, cum
<lb ed="#Qb"/>corpus primi hominis secundum seminalem ratio<lb ed="#Qb"/>nem<!--z-->
erat in rebus operum sex dierum<!--8-->, videtur
<lb ed="#Qb"/>quod data temporis opportunitate eductum esset
<lb ed="#Qb"/>in esse operatione naturae; sed hoc esse non
<lb ed="#Qb"/>posset nisi natura hoc posset; ergo etc.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q1c3-d1e240">
<lb ed="#Qb"/>2. Item, <name ref="#Augustine">Augustinus</name>, VI <title>Super Genesim ad
<lb ed="#Qb"/>litteram</title><!--9-->, dicit: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q1c3-Qd1e249">Si omnium futurorum causae
<lb ed="#Qb"/>mundo sunt insitae, cum ille tactus est dies quando
<lb ed="#Qb"/>Deus <quote>creavit omnia simul</quote><!--10-->, non aliter Adam factus
<lb ed="#Qb"/>est, sicut est credibilius, iam perfectae<!--a--> virilita<lb ed="#Qb"/>tis
quam erat in illis causis ubi Deus hominem
<lb ed="#Qb"/>in sex dierum operibus fecit: ibi enim erat non
<pb ed="#Qb" n="511"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
<lb ed="#Qb"/>solum ut ita fieri posset, verum etiam ut eum
<lb ed="#Qb"/>ita fieri necesse esset</quote>. Si ergo ita erat corpus
<lb ed="#Qb"/>primi hominis in illis causis, non solum ut fieri<!--a-->
<lb ed="#Qb"/>posset, sed ut ipsum fieri necesse esset, videtur
<lb ed="#Qb"/>quod in causis illis non erat tantum possibilitas
<lb ed="#Qb"/>producendi illud in esse, sed necessitas.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q1c3-d1e281">
<lb ed="#Qb"/>3. Item, solum corpus humanum est dispositum
<lb ed="#Qb"/>ad susceptionem animae rationalis; quod ergo
<lb ed="#Qb"/>potest facere corpus dispositum ad susceptionem
<lb ed="#Qb"/>animae rationalis, potest facere corpus humanum;
<lb ed="#Qb"/>sed hoc potest natura caelestis; ergo etc. — Quod
<lb ed="#Qb"/>potest, probatio: Dicit <name>Algazel</name><!--1-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q1c3-Qd1e296">Cum com<lb ed="#Qb"/>mixtio
elementorum fuerit pulcrioris et perfectio<lb ed="#Qb"/>ris
aequalitatis, tunc erit dispositio ad susceptio<lb ed="#Qb"/>nem
animae rationalis</quote>. Sed natura caelestis po<lb ed="#Qb"/>test
facere huiusmodi commixtionem elementorum:
<lb ed="#Qb"/>potest enim per influentiam<!--b--> virtutis lucis con<lb ed="#Qb"/>trarietates
elementorum conciliare<!--2--> et consequen<lb ed="#Qb"/>ter
per actiones frequentes quod erat intensum
<lb ed="#Qb"/>remittere et quod remissum intendere; igitur, cum
<lb ed="#Qb"/>inter qualitates elementares contrarias non sit
<lb ed="#Qb"/>infinita distantia et natura agens incessanter agat
<lb ed="#Qb"/>— dicit enim <name>Algazel</name><!--3-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q1c3-Qd1e320">Non cessat natura
<lb ed="#Qb"/>operari in materia sicut nec dator formarum in<lb ed="#Qb"/>fluere</quote>
— videtur quod possit huiusmodi aequa<lb ed="#Qb"/>litatem
facere elementorum.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q1c3-d1e330">
<lb ed="#Qb"/>4. Item, triplex est conditio materiae: potentia,
<lb ed="#Qb"/>dispositio et necessitas; omne<!--c--> agens in materia
<lb ed="#Qb"/>inducens dispositionem in illa, per actuum mul<lb ed="#Qb"/>tiplicationem
inducere potest necessitatem in ea<lb ed="#Qb"/>dem.
Hoc patet per exemplum et rationem. Exem<lb ed="#Qb"/>plum
est quod calidum, ut ignis, disponens ma<lb ed="#Qb"/>teriam
aeris ad susceptionem formae ignis, potest
<lb ed="#Qb"/>continua actione inducere necessitatem ad eam<lb ed="#Qb"/>dem.
Hoc idem patet ratione tali: Cum non sit
<lb ed="#Qb"/>infinita distantia inter qualitates elementares, sive
<lb ed="#Qb"/>contrarias sive alias, cum unum agat in aliud,
<lb ed="#Qb"/>si<!--d--> quo modo agens potest disponere patiens ad
<lb ed="#Qb"/>illius formae susceptionem, potest actione fre<lb ed="#Qb"/>quenti
inducere necessitatem ad eamdem, ideo<!--e-->
<lb ed="#Qb"/>videtur de virtute caelesti quod, cum possit ma<lb ed="#Qb"/>teriam
corporis humani disponere ad susceptio<lb ed="#Qb"/>nem
animae rationalis, ut ex praedictis patet<!--4-->, cum
<lb ed="#Qb"/>sit continue agens, potest in eadem<!--f--> necessita<lb ed="#Qb"/>tem
inducere ad eamdem: quod non potest esse
<lb ed="#Qb"/>nisi per eductionem corporis humani in esse.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q1c3-d1e376">
<lb ed="#Qb"/>5. Item, anima<!--g--> vegetabilis, cum sit vita quae<lb ed="#Qb"/>dam<!--h-->,
dignior est omni corpore humano in
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>quantum est corpus: hoc autem<!--i--> patet per <name>Au<lb ed="#Qb"/>gustinum</name><!--5-->,
in multis locis; sed natura caelestis
<lb ed="#Qb"/>educit animam vegetabilem in esse: quod patet
<lb ed="#Qb"/>in libro <title>De vegetabilibus</title><!--6-->, ubi appellatur terra
<lb ed="#Qb"/>mater plantarum et sol pater; si igitur potest illud
<lb ed="#Qb"/>quod est maius et nobilius, potest et<!--k--> illud quod
<lb ed="#Qb"/>est minus et ignobilius; ergo<!--l--> etc.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q1c3-d1e401">
<lb ed="#Qb"/>6. Item, per impressiones relictas in inferioribus
<lb ed="#Qb"/>a corporibus supercaelestibus sive a virtute cae<lb ed="#Qb"/>lesti
educuntur in esse minuta animantia: per
<lb ed="#Qb"/>accessum enim solis secundum motum eius an<lb ed="#Qb"/>nuum,
ut manifeste videmus, minutorum sensibi<lb ed="#Qb"/>lium
fit renovatio<!--7-->. Si ergo huiusmodi minuta, ra<lb ed="#Qb"/>tione
animae sensibilis qua agunt et sensifican<lb ed="#Qb"/>tur,
nobiliora sunt omni humano corpore, in
<lb ed="#Qb"/>quantum est corpus, videtur idem quod supra.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q1c3-d1e423">
<lb ed="#Qb"/>7. Item, ut ostendit <name>Philosophus</name>, scilicet<!--m-->
<lb ed="#Qb"/><name>Albumasar</name>, in <title>Libro introductorio ad<!--n--> artem
<lb ed="#Qb"/>astronomiae</title><!--5-->, in locis, in quibus abundat frigus
<lb ed="#Qb"/>vehemens<!--o--> sive superfluum propter solis remotio<lb ed="#Qb"/>nem
aut calor immoderatus sive superfluus prop<lb ed="#Qb"/>ter
nimiam eiusdem appropinquationem, non edu<lb ed="#Qb"/>citur
aliquod animal in esse, sed solummodo in
<lb ed="#Qb"/>locis mediis, in quibus calor et frigus in quodam
<lb ed="#Qb"/>temperamento se habent ex convenienti situ solis.
<lb ed="#Qb"/>Ex iis patet quod ex praesentia virtutis corporis
<lb ed="#Qb"/>solaris in proportione convenienti animalia sor<lb ed="#Qb"/>tiuntur
esse et ex contrario non esse. Ex quo
<lb ed="#Qb"/>patet virtutem caelestem, et maxime solis, posse
<lb ed="#Qb"/>animalia producere in esse; ex quo<!--p--> videtur quod
<lb ed="#Qb"/>et corpus humanum, ut prius.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q1c3-d1e458">
<lb ed="#Qb"/>8. Item<!--q-->, ut dicit <name>Hugo</name><!--9-->, <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q1c3-Qd1e462">homo factus est ut Deo
<lb ed="#Qb"/>serviret propter quem factus est, et mundus factus
<lb ed="#Qb"/>est ut serviret homini propter<!--r--> quem factus est</quote>.
<lb ed="#Qb"/>Si ergo mundus factus est ut serviat homini, si
<lb ed="#Qb"/>aliqua quae sunt de nobilioribus partibus mundi<!--s-->,
<lb ed="#Qb"/>sicut stellae, sunt causa dissolutionis corporis
<lb ed="#Qb"/>humani et in illam possunt, videtur quod aliae<!--t-->
<lb ed="#Qb"/>stellae vel alia aliqua in mundo sint causa com<lb ed="#Qb"/>positionis
corporis humani et in illam possint;
<lb ed="#Qb"/>sed potestatem quam habent ea quae principa<lb ed="#Qb"/>liter
agunt in mundo, habebant a principio; ergo
<lb ed="#Qb"/>a principio erat potestas in eis componendi corpus
<lb ed="#Qb"/>humanum. — Quod autem stella aliqua,
<lb ed="#Qb"/>videlicet comata, sit causa dissolutio<lb ed="#Qb"/>nis
huiusmodi, videtur sic: Ut volunt philo<lb ed="#Qb"/>sophi<!--10-->,
in omni re complexionata terrestri sunt
<lb ed="#Qb"/>res corporeae<!--u--> spiritales<!--11--> assimilatae naturis
<pb ed="#Qb" n="512"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
<lb ed="#Qb"/>caelestibus, incorporatae ipsis rebus complexio<lb ed="#Qb"/>natis,
quae res spiritales separabiles sunt a rebus
<lb ed="#Qb"/>complexionatis<!--d--> per actiones corporum supercaele<lb ed="#Qb"/>stium.
Cumque fit<!--b--> haec separatio, derelinquitur
<lb ed="#Qb"/>res a natura complexionata sive dissolvitur com<lb ed="#Qb"/>plexio
et infirmatur<!--c--> res et corrumpitur. — Prae<lb ed="#Qb"/>terea,
ponunt astronomi quod omnis stella sit de
<lb ed="#Qb"/>natura unius septem planetarum<!--1-->. Ponunt etiam
<lb ed="#Qb"/>quod si fuerit aliqua stella trahens comam de
<lb ed="#Qb"/>natura solis, virtus eius, quae scilicet<!--d--> sublimavit
<lb ed="#Qb"/>comam et separavit a natura terrestri, separavit
<lb ed="#Qb"/>spiritus, qui sunt in corporibus complexionatis
<lb ed="#Qb"/>assimilati naturae solis, et erit infirmatio ac cor<lb ed="#Qb"/>ruptio
in hominibus et sementis<!--e-->, quibus sol
<lb ed="#Qb"/>principaliter dominatur. Similiter, si fuerit stella
<lb ed="#Qb"/>trahens comam de natura Martis, patientur detri<lb ed="#Qb"/>mentum
aut corruptionem res martiales, et simili<lb ed="#Qb"/>ter
currit res per ceteros planetas. Ex iis videtur
<lb ed="#Qb"/>quod stella comata sit causa infirmationis et
<lb ed="#Qb"/>corruptionis corporum humanorum. — Praeterea,
<lb ed="#Qb"/>astronomi ponunt stellam aliquam esse causam
<lb ed="#Qb"/>corruptionis corporum<!--f--> humanorum et aliorum
<lb ed="#Qb"/>naturalium. <name>Damascenus</name><!--2--> ponit contrarium,
<lb ed="#Qb"/>scilicet quod ipsa astra <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q1c3-Qd1e558">non sunt causa ali<lb ed="#Qb"/>cuius
eorum quae fiunt neque corruptionis eorum
<lb ed="#Qb"/>quae corrumpuntur</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q1c3-d1e566">
<lb ed="#Qb"/>[Solutio]: Ad hoc<!--g--> dici potest quod nulla na<lb ed="#Qb"/>tura
inferior<!--h--> poterat corpus primi hominis de<lb ed="#Qb"/>ducere
in esse: hoc enim<!--i--> non fuit alicui crea<lb ed="#Qb"/>turae
inferiori neque superiori datum a Deo. Ut
<lb ed="#Qb"/>enim dicit <name ref="#Augustine">Augustinus</name>, <name>Contra Faustum</name><!--3-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q1c3-Qd1e582">Id
<lb ed="#Qb"/>erit cuique rei naturale quod ille fecerit a quo
<lb ed="#Qb"/>est omnis modus, numerus et ordo naturae</quote>. Unde,
<lb ed="#Qb"/>cum natura inferior<!--k--> nihil potest nisi quod est ei
<lb ed="#Qb"/>naturale, hoc est inditum a Conditore naturae,
<lb ed="#Qb"/>educere corpus primi hominis in esse non fuit ei
<lb ed="#Qb"/>naturale; ergo etc.<!--l-->
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q1c3-d1e598">
<lb ed="#Qb"/>[Ad obiecta]: 1. Ad primum ergo<!--m--> dicendum
<lb ed="#Qb"/>quod, licet corpus primi hominis secundum semi<lb ed="#Qb"/>nalem
rationem esset in elementis, non tamen<!--n--> de<lb ed="#Qb"/>buit
operatione naturae produci in esse sicut<!--o--> alia
<lb ed="#Qb"/>quae secundum eamdem rationem erant in ele<lb ed="#Qb"/>mentis.
Et haec est ratio: summa potentia, quae
<lb ed="#Qb"/>in elementis mundi rationes causales et<!--p--> semi<lb ed="#Qb"/>nales
inseruit<!--4-->, non indidit illis sive eorum naturae
<lb ed="#Qb"/>ut illorum<!--q--> operatione omnia huiusmodi in esse
<lb ed="#Qb"/>educerentur, sed eductionem quorumdam sibi re<lb ed="#Qb"/>servavit,
de quorum numero erat corpus primi
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>hominis. Licet enim praefixerat in primis rerum
<lb ed="#Qb"/>causis, ut corpus primi hominis fieret et sic vel
<lb ed="#Qb"/>sic fieret, non tamen praefixit ut operatione illa<lb ed="#Qb"/>rum<!--a-->
fieret vel sic fieret. Unde <name ref="#Augustine">Augustinus</name>, VI
<lb ed="#Qb"/><title>Super Genesim ad litteram</title><!--a-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q1c3-Qd1e640">Sic factus est homo
<lb ed="#Qb"/>quemadmodum illae primae causae habebant ut
<lb ed="#Qb"/>fieret primus<!--b--> homo, quem non ex parentibus
<lb ed="#Qb"/>nasci qui nulli<!--c--> praecesserant, sed de limo for<lb ed="#Qb"/>mari
oportebat secundum causalem rationem, in
<lb ed="#Qb"/>qua<!--d--> primitus erat iactus. Si ergo in illis primis
<lb ed="#Qb"/>rerum causis, quas mundo primitus Creator in<lb ed="#Qb"/>seruit,
non tantum posuit quod de limo forma<lb ed="#Qb"/>turus
erat hominem, sed etiam quemadmodum
<lb ed="#Qb"/>formaturus, utrum sicut<!--e--> in matris utero an in
<lb ed="#Qb"/>forma iuvenili, procul dubio sic fecit ut illic<!--f-->
<lb ed="#Qb"/>praefixerat: neque enim contra dispositionem suam
<lb ed="#Qb"/>faceret. Si autem vim tantum<!--g--> ibi posuit possi<lb ed="#Qb"/>bilitatis
ut homo fieret, ut sic et sic posset, id
<lb ed="#Qb"/>est ut ibi esset quia<!--g--> sic et sic posset<!--i-->; unum
<lb ed="#Qb"/>autem ipsum modum quo erat facturus in sua
<lb ed="#Qb"/>voluntate servavit, non mundi constitutioni<!--k--> con<lb ed="#Qb"/>texuit</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q1c3-d1e680">
<lb ed="#Qb"/>2. Ad aliud dicendum quod non est intentio
<lb ed="#Qb"/><name ref="#Augustine">Augustini</name> quod necesse erat corpus primi ho<lb ed="#Qb"/>minis
ab illis causis inferioribus, in quibus cau<lb ed="#Qb"/>saliter
erat, educi in esse nec in quantum in ipsis
<lb ed="#Qb"/>erat, sed potius in quantum erat in divina volun<lb ed="#Qb"/>tate
ut sua potentia produceretur in esse, sed<!--l-->
<lb ed="#Qb"/>ab illis quibus dederat ut de<!--m-->, illis fieri posset.
<lb ed="#Qb"/>Et hoc patet ex verbis <name ref="#Augustine">Augustini</name>, ibidem di<lb ed="#Qb"/>centis<!--6-->:
<quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q1c3-Qd1e708">Manifestum est sic non factum esse ho<lb ed="#Qb"/>minem,
contra quod<!--n--> erat in illa prima condi<lb ed="#Qb"/>tione
causarum, quia ibi erat etiam sic fieri posse,
<lb ed="#Qb"/>quamvis non ibi erat ita fieri necesse esse: hoc
<lb ed="#Qb"/>enim non erat in conditione creaturae, sed in
<lb ed="#Qb"/>placito Creatoris, cuius voluntas rerum est neces<lb ed="#Qb"/>sitas</quote>.
Ecce quod dicit plane quod non ibi, id
<lb ed="#Qb"/>est<!--o--> in causis inferioribus, erat necesse ita<!--p--> fieri,
<lb ed="#Qb"/>sed ut erat sic fieri<!--q--> in voluntate Creatoris.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q1c3-d1e730">
<lb ed="#Qb"/>3. Ad tertium<!--r--> dicendum quod hoc<!--s--> <mentioned>solum
<lb ed="#Qb"/>corpus humanum dispositum est ad susceptio<lb ed="#Qb"/>nem
animae rationalis</mentioned>, verum est si intelligatur
<lb ed="#Qb"/>dispositum propinqua sive<!--t--> coniuncta disposi<lb ed="#Qb"/>tione,
ut illa quae est necessitas, quo modo dispo<lb ed="#Qb"/>nitur
corpus humanum quando est organizatum. Si
<lb ed="#Qb"/>vero intelligatur dispositum<!--u--> dispositione remota,
<lb ed="#Qb"/>non est verum, quia semen humanum dispositum
<lb ed="#Qb"/>est quodam modo, scilicet dispositione remota,
<pb ed="#Qb" n="513"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
<lb ed="#Qb"/>secundum quod dicit <name>Algazel</name>: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q1c3-Qd1e758">Cum commixtio<!--a-->
<lb ed="#Qb"/>elementorum fuerit pulcrioris et perfectioris aequa<lb ed="#Qb"/>litatis,
tunc erit dispositio</quote>, et<!--b--> tamen intelligitur
<lb ed="#Qb"/>de dispositione remota, quia loquitur de spermate
<lb ed="#Qb"/>sive semine humano, in quo, ut ipse dicit, cum
<lb ed="#Qb"/>est commixtio elementorum in aequalitate<!--c--> pul<lb ed="#Qb"/>criore
et perfectiore, <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q1c3-Qd1e774">qua<!--d--> nihil possit inveniri
<lb ed="#Qb"/>subtilius et pulcrius, tunc est aptum ad suscep<lb ed="#Qb"/>tionem
formae pulcherrimae</quote>, scilicet animae hu<lb ed="#Qb"/>manae.
Dicit enim sic<!--1-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q1c3-Qd1e783">Cum commixtio ele<lb ed="#Qb"/>mentorum
fuerit pulcrioris et perfectioris aequa<lb ed="#Qb"/>litatis,
qua nihil possit inveniri subtilius et pul<lb ed="#Qb"/>crius,
sicut est sperma hominis, cuius necessitas
<lb ed="#Qb"/>venit in corpus hominis ex cibis qui sunt sub<lb ed="#Qb"/>tiliores
cibis animalium et cibis vegetabilium et
<lb ed="#Qb"/>ex virtutibus et mineriis<!--e2-->, quae sunt pulcriores
<lb ed="#Qb"/>virtutibus et mineriis animalium, tunc fiet apta
<lb ed="#Qb"/>ad recipiendum a datore formarum pulcriorem
<lb ed="#Qb"/>formam<!--f-->, quae est anima hominis</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q1c3-d1e806">
<lb ed="#Qb"/>4. Ad illud quod obicitur <mentioned>quod illud agens,
<lb ed="#Qb"/>quod potest inducere dispositionem ad formam ali<lb ed="#Qb"/>quam
in patiente, potest necessitatem inducere in
<lb ed="#Qb"/>eodem</mentioned>: dicendum quod quando sic est quod
<lb ed="#Qb"/>dispositio, quae est necessitas, sequitur ad remo<lb ed="#Qb"/>tam
dispositionem sine aliqua innovatione formae
<lb ed="#Qb"/>alterius generis, bene<!--g--> verum est, sicut patet de
<lb ed="#Qb"/>igne inducente in materiam aeris dispositionem re<lb ed="#Qb"/>motam
ad formam eiusdem, qui per actionem con<lb ed="#Qb"/>tinuam
potest inducere illam quae est necessitas.
<lb ed="#Qb"/>Quando autem inducitur necessitas per innova<lb ed="#Qb"/>tionem
formarum diversorum generum, sicut fit
<lb ed="#Qb"/>in deductione corporis humani in esse ex ele<lb ed="#Qb"/>mentis,
ubi primo requiritur commixtio elemen<lb ed="#Qb"/>torum
in<!--h--> perfecta aequalitate, deinde coagulatio
<lb ed="#Qb"/>spermatis, deinde informatio eiusdem in mineriis<!--i-->
<lb ed="#Qb"/>et harmoniis, quibus<!--k--> aptatur ad susceptionem ani<lb ed="#Qb"/>mae
rationalis virtute relicta ab ipso decidente<!--l-->,
<lb ed="#Qb"/>unde efficitur semen et materiale congruum cor<lb ed="#Qb"/>pori
humano, deinde post multas innovationes
<lb ed="#Qb"/>actionum partium organizatio: non est verum.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q1c3-d1e854">
<lb ed="#Qb"/>5—6. Ad illa quae consequenter obiciuntur, sci<lb ed="#Qb"/>licet
quod <mentioned>natura inferior<!--m--> potest educere vegeta<lb ed="#Qb"/>bilia
in esse et animalia minuta<!--n--> sive quae exeunt
<lb ed="#Qb"/>in esse per putrefactionem</mentioned> etc.: dicendum quod,
<lb ed="#Qb"/>etsi<!--o--> ista sint nobiliora aliqua ratione corpore hu<lb ed="#Qb"/>mano,
in quantum corpus est, non tamen in quan<lb ed="#Qb"/>tum
humanum, propter ordinem quem habet ad ani<lb ed="#Qb"/>mam
rationalem et maxime quia corpus primi ho<lb ed="#Qb"/>minis
mediante sua perfectione, scilicet anima<!--p-->
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>rationali, erat serviturum Deo, et a quo erat totum
<lb ed="#Qb"/>genus humanum accepturum esse et etiam Chri<lb ed="#Qb"/>stus
secundum carnem, unde erat Deus maxime<!--a-->
<lb ed="#Qb"/>glorificandus, et etiam erat glorificandum et Deo
<lb ed="#Qb"/>uniendum, nobilius erat quantum ad hoc re ali<lb ed="#Qb"/>qua
vegetabili et etiam omni minuto animante. Et
<lb ed="#Qb"/>sic interimitur media supra dicta, quia vegetabilia
<lb ed="#Qb"/>et animantia minuta se habent sicut excedentia et
<lb ed="#Qb"/>excessa respectu corporis primi hominis. — Prae<lb ed="#Qb"/>terea,
etsi vegetabile quodcumque et minuta ani<lb ed="#Qb"/>mantia
cuiuscumque generis essent corpore primi
<lb ed="#Qb"/>hominis nobiliora, non tamen sequeretur quod, si
<lb ed="#Qb"/>natura inferior<!--b--> posset educere illa in effectum<!--c-->,
<lb ed="#Qb"/>quod similiter posset<!--d--> corpus primi hominis<!--e-->.
<lb ed="#Qb"/>Ratio huius est, quia quandoque quae ignobiliora
<lb ed="#Qb"/>sunt cum maiori difficultate educuntur in esse:
<lb ed="#Qb"/>cum maiori enim difficultate educitur lapis vilis<lb ed="#Qb"/>simus
in esse, ad cuius eductionem requiritur
<lb ed="#Qb"/>congelatio multorum annorum, quam planta aliqua
<lb ed="#Qb"/>valde nobilis in genere suo. Propter quod non
<lb ed="#Qb"/>sequitur: <mentioned>hoc potest educere<!--f--> in esse illud quod
<lb ed="#Qb"/>est nobilius, igitur et illud quod est minus no<lb ed="#Qb"/>bile.</mentioned>
— Praeterea, alia causa est, quia creatura
<lb ed="#Qb"/>non potest in aliquid nisi in illud in quod data est
<lb ed="#Qb"/>illi potestas a suo Conditore. Unde <name ref="#Anselm">Anselmus</name>,
<lb ed="#Qb"/><title>De conceptu virginali</title><!--3-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q1c3-Qd1e937">Creata natura nihil per
<lb ed="#Qb"/>se facere potest nisi quod a voluntate Dei acce<lb ed="#Qb"/>pit</quote>.
<lb ed="#Qb"/>Idem<!--8-->, in eodem: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q1c3-Qd1e944">Sola Dei voluntas fecit<!--h-->
<lb ed="#Qb"/>in principio rerum naturas, dans quibusdam com<lb ed="#Qb"/>petentes<!--i-->
singulis voluntates, ut naturae et vo<lb ed="#Qb"/>luntates
secundum ordinem sibi traditum suum
<lb ed="#Qb"/>opus in rerum cursu persolverent</quote>. Propter hoc
<lb ed="#Qb"/>dico quod id quod potest facere illud quod est
<lb ed="#Qb"/>maius, non potest facere illud quod est minus:
<lb ed="#Qb"/>sicut qui potest generare hominem non potest
<lb ed="#Qb"/>generare asinum, quia hoc non est sibi datum ab
<lb ed="#Qb"/>illo a quo est<!--k--> omnis potestas. — Praeterea, ut
<lb ed="#Qb"/>volunt aliqui, sol non producit in esse animam
<lb ed="#Qb"/>vegetabilem<!--4-->. Et hoc ostendunt<!--l--> sic: Sol quarto
<lb ed="#Qb"/>die conditus est, vegetabilia tertio die; causa
<lb ed="#Qb"/>autem origine et natura debet praecedere suum
<lb ed="#Qb"/>effectum et non sequi. Unde <name>Basilius</name>, in prin<lb ed="#Qb"/>cipio
V <title>Hexaëmeron</title><!--5-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q1c3-Qd1e979"><quote>Germinet terra herbam
<lb ed="#Qb"/>pabuli</quote><!--6-->. Per se videlicet tellus germinare prae<lb ed="#Qb"/>cepta
est, nullius indigens adiumento. Quoniam
<lb ed="#Qb"/>quidam opinantur plantis ac seminibus solem
<lb ed="#Qb"/>causas praestare crescendi, dum ea, quae de terra
<lb ed="#Qb"/>pullulant, proprii caloris attractu<!--m--> ab imis sedi<lb ed="#Qb"/>bus
ad summa perducit<!--n-->, idcirco sole antiquior
<pb ed="#Qb" n="514"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
<lb ed="#Qb"/>terrenae foecunditatis ornatus emicuit ut occasio
<lb ed="#Qb"/>venerandi solem, utpote auctorem nascentium,
<lb ed="#Qb"/>iis, qui in errore positi sunt, auferretur, si tamen
<lb ed="#Qb"/>suaderi potuerint quia priusquam<!--a--> ipse creatus est,
<lb ed="#Qb"/>erat iam terra suis fructibus decorata, conside<lb ed="#Qb"/>rantes
quod herbis et pabulis sol in nascendo
posterior est</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q1c3-d1e1013">
<lb ed="#Qb"/>7. Ad aliud dicendum quod in locis valde re<lb ed="#Qb"/>motis
a sole et valde propinquis non componitur
<lb ed="#Qb"/>animal, quia materia, ex qua fieret animal, non
<lb ed="#Qb"/>aptatur per operationem solis, non quia sol ha<lb ed="#Qb"/>beat
naturam productivam<!--b--> animalium in esse,
<lb ed="#Qb"/>sed solum dispositivam. Cum enim ex vapore
<lb ed="#Qb"/>et fumo, resolutis ex elementis, habeant esse di<lb ed="#Qb"/>versae
compositiones, virtute corporis supercae<lb ed="#Qb"/>lestis
disponente, cum fuerit nimia elongatio solis,
<lb ed="#Qb"/>coagulantur et compinguntur ibidem vapores et
<lb ed="#Qb"/>non elevantur in sublime et flant ibidem et<!--c--> hie<lb ed="#Qb"/>me
et<!--d--> aestate venti validi et non componitur
<lb ed="#Qb"/>ibidem aliquid ex animalibus et sementibus. Si<lb ed="#Qb"/>militer
si sit nimia approximatio, sicut est in
<lb ed="#Qb"/>locis meridianis combustis propter vehementem
<lb ed="#Qb"/>exustionem, nihil componitur ibi. Haec<!--e--> est ratio
<lb ed="#Qb"/><name>Philosophi</name><!--1-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q1c3-d1e1052">
<lb ed="#Qb"/>8. Ad ultimum dicendum quod cometae neque
<lb ed="#Qb"/>compositionis neque dissolutionis sunt causae,
<lb ed="#Qb"/>sed signum tantum. Ut enim ponunt astronomi<!--2-->,
<lb ed="#Qb"/>coma est ignis sublevatus a partibus mundi sen<lb ed="#Qb"/>sibilis,
generatus ex materia deorsum veniente,
<lb ed="#Qb"/>habens diuturnitatem permanentiae suae, cuius
<lb ed="#Qb"/>natura est sublimata virtute alicuius stellae, sepa<lb ed="#Qb"/>rata
a natura terrestri et assimilata naturae cae<lb ed="#Qb"/>lesti.
Stella autem trahens comam et sublimans<!--f-->
<lb ed="#Qb"/>et separans a natura terrestri separat spiritus
<lb ed="#Qb"/>qui sunt in corporibus complexionatis assimilati<!--g-->
<lb ed="#Qb"/>naturae stellae, unde fit infirmatio et corruptio
<lb ed="#Qb"/>in hominibus et sementis, quibus dominatur stella
<lb ed="#Qb"/>illa. Unde coma signum est praecedens sublima<lb ed="#Qb"/>tionis
et separationis naturae spiritualis a rebus
<lb ed="#Qb"/>complexionatis et assimilatae stellae trahenti co<lb ed="#Qb"/>mam
in natura spirituali. Sic igitur patet quod
<lb ed="#Qb"/>cometae sunt signa tantum: apparent enim in
<lb ed="#Qb"/>mortibus regum iussu<!--h--> Dei, non tamen semper,
<lb ed="#Qb"/>sed secundum dispensationem divinam. Unde
<lb ed="#Qb"/><name>Damascenus</name><!--3-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q1c3-Qd1e1099">Constituuntur multotiens et
<lb ed="#Qb"/>coniugae cometae signa quaedam mortis regum,
<lb ed="#Qb"/>quae non sunt ex iis quae a principio genita sunt
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>astra<!--i-->, sed divina iussione secundum ipsum tem<lb ed="#Qb"/>pus
constituuntur et rursum dissolvuntur</quote>. Et
<lb ed="#Qb"/>quod dicit <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q1c3-Qd1e1115">non esse eorum quae a principio
<lb ed="#Qb"/>genita<!--k--> sunt astra</quote>, hoc intellige non quantum
<lb ed="#Qb"/>ad planetam trahentem comam, sed quantum ad
<lb ed="#Qb"/>comam. Et nota quod dicit <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q1c3-Qd1e1124">signa</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q1c3-d1e1128">
<lb ed="#Qb"/>Si vero quaeratur<!--4--> unde est quod apparet
<lb ed="#Qb"/>aliquando stella comata in morte regum, responsio
<lb ed="#Qb"/>brevis est secundum <name>Damascenum</name><!--l5-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q1c3-Qd1e1136">Secun<lb ed="#Qb"/>dum
dispensationem hoc fit et voluntatem divi<lb ed="#Qb"/>nam<!--m--></quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q1c3-d1e1145">
<lb ed="#Qb"/>Dicunt autem astronomi quod hoc non fit
<lb ed="#Qb"/>propter mortem hominis, ut est homo individuus,
<lb ed="#Qb"/>sed propter turbationem regni aut aliquid circa
<lb ed="#Qb"/>regnum: sic enim ponunt significationem comae.
<lb ed="#Qb"/>— Sed, quidquid sit de cometa, ut ex dictis patet,
<lb ed="#Qb"/>stellae sunt causae dissolutionis corporum huma<lb ed="#Qb"/>norum,
quia, ut dictum est<!--6-->, stella trahens comam
<lb ed="#Qb"/>separat spiritus qui sunt in rebus complexionatis
<lb ed="#Qb"/>quibus dominatur stella, unde infirmantur et cor<lb ed="#Qb"/>rumpuntur.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q1c3-d1e1169">
<lb ed="#Qb"/>Respondeo quod, secundum philosophos<!--7-->,
<lb ed="#Qb"/>quandoque operatione alicuius<!--n--> stellae fit im<lb ed="#Qb"/>mutatio
aliqua in corpore humano, ad quam
<lb ed="#Qb"/>sequitur detectus naturae conservantis et conti<lb ed="#Qb"/>nuantis
rem complexionatam in esse, ad quem
<lb ed="#Qb"/>defectum sequitur rei dissolutio. Unde operatio
<lb ed="#Qb"/>stellae non est per se loquendo causa dissolutio<lb ed="#Qb"/>nis,
sed potius natura deficiens, non conservans
<lb ed="#Qb"/>rem huiusmodi in esse: unde operatio stellae est
<lb ed="#Qb"/>dispositiva ad dissolutionem, non causa, sicut
<lb ed="#Qb"/>sol per se loquendo non est causa hominis, quam<lb ed="#Qb"/>vis
operetur ad generationem eius, disponendo
<lb ed="#Qb"/>materiam generationis et aptando ad hoc quod
<lb ed="#Qb"/>sit materiale corpori humano. Potest ergo dici ad
<lb ed="#Qb"/>obiectum quod sicut stella quandoque est<!--o--> causa
<lb ed="#Qb"/>dissolutionis, scilicet dispositiva, sic et stella est
<lb ed="#Qb"/>causa compositionis, scilicet dispositiva.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q1c3-d1e1208">
<lb ed="#Qb"/>Ad hoc quod dicit <name>Damascenus</name> quod <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q1c3-Qd1e1212">astra
<lb ed="#Qb"/>non sunt causa alicuius eorum quae fiunt</quote>: di<lb ed="#Qb"/>cendum<!--8-->
quod <name>Damascenus</name> intelligit de causa
<lb ed="#Qb"/>per se, cuiusmodi est illa quae est infallibiliter
<lb ed="#Qb"/>operans et coniuncta effectui. Bene autem<!--p--> vult
<lb ed="#Qb"/>quod sint causae disponentes ad esse complexio<lb ed="#Qb"/>nis.
Dicit enim<!--9-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q1c3-Qd1e1228">Qualitas aeris iacta sole<!--q-->, luna
<lb ed="#Qb"/>et astris, aliis et aliis<!--r--> diversas<!--s--> complexiones
<lb ed="#Qb"/>et habitus et dispositiones constituit</quote>.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>