-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 2
/
ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c1.xml
382 lines (382 loc) · 25.8 KB
/
ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c1.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Ia-IIae, Inq. 4, Tract. 2, S. 1, Q. 3, T. 2, M. 3, C. 1</title>
<author ref="#AlexanderOfHales">Alexander of Hales</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Ia-IIae, Inq. 4, Tract. 2, S. 1, Q. 3, T. 2, M. 3, C. 1</title>
<date when="2017-06-27">June 27, 2017</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority><ref target="https://www.earlyfranciscans.com">ERC Project 714427: Authority and Innovation in Early Franciscan Thought</ref></authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by/4.0">Creative Commons Attribution 4.0 International</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Qb" n="quaracchi1928">Quaracchi 1928</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2017-06-27" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#Qb" n="537"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c1">
<head xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c1-Hd1e107">Ia-IIae, Inq. 4, Tract. 2, S. 1, Q. 3, T. 2, M. 3, C. 1</head>
<head xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c1-Hd1e110" type="question-title">UTRUM AEQUALITAS FUERIT CORPORI ADAE COLLATA A DIVINA IUSTITIA.</head>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c1-d1e113">
<pb ed="#Qb" n="537"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
<lb ed="#Qb"/>Quaeritur ergo si aequalitas corporis Adae erat<!--a-->
<lb ed="#Qb"/>ei collata a divina iustitia.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c1-d1e124">
<lb ed="#Qb"/>Quod sic, videtur: a. Dicit enim <name>Dionysius</name>,
<lb ed="#Qb"/><title>De divinis nominibus</title>, cap. 8<!--1-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c1-Qd1e130">Iustitia Deus
<lb ed="#Qb"/>velut omnibus quae sunt, secundum<!--b--> dignita<lb ed="#Qb"/>tem
distribuens laudatur et mensurationem et
<lb ed="#Qb"/>formam et ordinationem et<!--c--> dispositionem</quote>. Ex
<lb ed="#Qb"/>hac littera sumitur in scholis<!--d--> haec ratio: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c1-Qd1e141">Iu<lb ed="#Qb"/>stitia
est habitus aequalitatis distributorius</quote>.
<lb ed="#Qb"/>Et dicit ibi <title>Abbas Vercellensis</title><!--2-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c1-Qd1e149">Deus di<lb ed="#Qb"/>citur
iustitia tamquam distribuens omnibus se<lb ed="#Qb"/>cundum<!--e-->
singulorum congruentiam et commen<lb ed="#Qb"/>surationem
et pulcritudinem et bonam ordina<lb ed="#Qb"/>tionem</quote>.
Si ergo<!--f--> divina iustitia est<!--g--> omnium
<lb ed="#Qb"/>commensuratio<!--h--> et ordinatio, ut ex auctoritate<!--i-->
<lb ed="#Qb"/><name>Dionysii</name> patet, igitur et mensuratio et ordi<lb ed="#Qb"/>natio
aequalitatis, quae fuit in corpore Adae,
<lb ed="#Qb"/>fuit a divina iustitia.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c1-d1e169">
<lb ed="#Qb"/>b. Item, <name>Dionysius</name>, <title>De divinis nominibus</title>,
<lb ed="#Qb"/>cap. 8<!--3-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c1-Qd1e175">Divina iustitia est secundum quam
<lb ed="#Qb"/>omnis aequitas mensuratur et terminatur</quote>, et po<lb ed="#Qb"/>nit
aequitatem pro aequalitate. Si ergo omnis ae<lb ed="#Qb"/>qualitas
mensuratur a divina iustitia, et aequa<lb ed="#Qb"/>litas
corporis primi hominis.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c1-d1e189">
<lb ed="#Qb"/>Contra: 1. <name>Dionysius</name>, <title>De divinis nominibus</title>,
<lb ed="#Qb"/>cap. 8<!--4-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c1-Qd1e195">Divina iustitia, omnia ab omnibus clara
<lb ed="#Qb"/>et inconfusa salvans, unicuique cognata omnibus
<lb ed="#Qb"/>existentibus donat secundum unicuique<!--k--> existen<lb ed="#Qb"/>tium
insitam dignitatem</quote>. <name>Abbas Vercellen<lb ed="#Qb"/>sis</name>,
ibidem<!--5-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c1-Qd1e206">Iustitia divina singula a singulis
<lb ed="#Qb"/>incommixta et inconfusa salvat</quote>. Ex hoc verbo
<lb ed="#Qb"/><name>Dionysii</name> duo videntur, scilicet quod divina
<lb ed="#Qb"/>iustitia salvat singula a singulis sine commixtione
<lb ed="#Qb"/>et quod<!--l--> ea, quae donat, donat<!--m--> secundum quod
<lb ed="#Qb"/>exigit dignitas rei cui dat<!--n-->. Ex primo videtur quod
<lb ed="#Qb"/>[nec] in corpore primi hominis similiter nec in ali<lb ed="#Qb"/>quo
alio sit aliqua commixtio a divina iustitia; ex
<lb ed="#Qb"/>secundo videtur quod, cum corpus primi hominis
<lb ed="#Qb"/>ante conditionem nullius esset dignitatis et sic
<lb ed="#Qb"/>illius dignitas nihil exigebat, quod a divina iustitia
<lb ed="#Qb"/>nihil ei donabatur<!--o-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c1-d1e232">
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>2. Item, aliquid fieri de iustitia dicit debitum
<lb ed="#Qb"/>fiendi, quod autem<!--a--> mera liberalitate fit, non
<lb ed="#Qb"/>dicitur de iustitia fieri; igitur, cum minus recte
<lb ed="#Qb"/>diceretur Deum aliquid facere ex debito et praeci<lb ed="#Qb"/>pue
quoad illud quod ex sola liberalitate eius fac<lb ed="#Qb"/>tum
est, sicut fuit corpus Adae, non videtur quod
<lb ed="#Qb"/>debeat dici aliquid in illo factum a divina iustitia.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c1-d1e252">
<lb ed="#Qb"/>3. Item, <name>Dionysius</name>, in eodem<!--6-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c1-Qd1e256">Divina iusti<lb ed="#Qb"/>tia<!--b-->
et salus omnium laudatur, et propriam unius<lb ed="#Qb"/>cuiusque
et puram ab aliis essentiam et ordinem<!--c-->
<lb ed="#Qb"/>salvans et custodiens</quote>. Ex hoc verbo patet quod
<lb ed="#Qb"/>propria, quae rebus creatis distribuit, in suo ordine
<lb ed="#Qb"/>et virtute salvat. Si igitur aequalitas corporis
<lb ed="#Qb"/>Adae fuisset a divina iustitia, esset<!--d--> salvata in
<lb ed="#Qb"/>suo ordine et virtute ab eadem; igitur ex quo
<lb ed="#Qb"/>non fuit salvata — quod patet per hoc quod ne<lb ed="#Qb"/>cesse
erat ipsum dissolvi<!--e--> — relinquitur quod
<lb ed="#Qb"/>illa aequalitas non fuit a divina iustitia.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c1-d1e281">
<lb ed="#Qb"/>4. Item, idem, in eodem<!--7-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c1-Qd1e285">Oportet scire divi<lb ed="#Qb"/>nam
iustitiam in hoc vere existentem, quia om<lb ed="#Qb"/>nibus
retribuit<!--f--> propria secundum uniuscuiusque
<lb ed="#Qb"/>existentium dignitatem, et uniuscuiusque natu<lb ed="#Qb"/>ram
in propria salvat ordinatione et virtute</quote>. Ex
<lb ed="#Qb"/>hoc patet idem quod supra.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c1-d1e299">
<lb ed="#Qb"/>5. Item<!--g-->, <name>Dionysius</name>, in eodem<!--8-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c1-Qd1e303">Iustitia
<lb ed="#Qb"/>est secundum quam omnis aequitas mensuratur et
<lb ed="#Qb"/>omnis inaequitas<!--h-->, quae est per privationem in ip<lb ed="#Qb"/>sis
singulis aequitatis, exterminatur</quote>. Hic sumitur
<lb ed="#Qb"/>aequitas et inaequitas pro aequalitate et inaequa<lb ed="#Qb"/>litate<!--i-->.
<name>Abbas</name><!--9-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c1-Qd1e316">Iustitia est secundum quam
<lb ed="#Qb"/>omnis aequalitas mensuratur et definitur et omnis
<lb ed="#Qb"/>inaequalitas, quae privat dictam aequalitatem, a
<lb ed="#Qb"/>singulis exterminatur<!--k--></quote>. Ex iis verbis habetur
<lb ed="#Qb"/>quod divina iustitia exterminatur<!--l--> inaequalitas,
<lb ed="#Qb"/>quae est privatio aequalitatis, quae est a divina
<lb ed="#Qb"/>iustitia. Igitur, cum inaequalitatem, quae fuit pri<lb ed="#Qb"/>vatio
aequalitatis quae erat primo corporis Adae,
<lb ed="#Qb"/>non exterminavit<!--m-->, sed esse permisit, videtur
<lb ed="#Qb"/>quod illa aequalitas non erat a divina iustitia.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c1-d1e339">
<lb ed="#Qb"/>6. Praeterea, potest quaeri quam inaequalita<lb ed="#Qb"/>tem
sustinet divina iustitia in rebus et quam ex<lb ed="#Qb"/>terminat.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c1-d1e349">
<pb ed="#Qb" n="538"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
<lb ed="#Qb"/>[Solutio]: Ad hoc dicendum quod illa aequa<lb ed="#Qb"/>litas
erat a divina<!--a--> iustitia.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c1-d1e360">
<lb ed="#Qb"/>[Ad obiecta]: 1. Ad hoc quod primo obicitur
<lb ed="#Qb"/>quod <mentioned>divina iustitia<!--b--> salvat singula sine com<lb ed="#Qb"/>mixtione</mentioned>
etc.: dicendum quod est multiplex com<lb ed="#Qb"/>mixtio.
Una est, quae ponit confusionem rerum
<lb ed="#Qb"/>quantum ad dignitates earum, et virtutes et ordi<lb ed="#Qb"/>nem
rerum<!--c--> auferens, quam ponunt illi qui dicunt
<lb ed="#Qb"/>Deum debuisse eos, qui mortales sunt, fecisse
<lb ed="#Qb"/>immortales et<!--d--> eos, qui imperfecti sunt, fecisse
<lb ed="#Qb"/>perfectos et eis, qui habent liberum arbitrium
<lb ed="#Qb"/>eligendi bonum et malum, induxisse necessitatem
<lb ed="#Qb"/>faciendi bonum, et variabilibus contulisse inva<lb ed="#Qb"/>riabilitatem,
et consimiliter de aliis, dignitatem<!--e-->
<lb ed="#Qb"/>rerum et ordinem<!--f--> confundendo. Et hoc est quod
<lb ed="#Qb"/>dicit <name>Dionysius</name> post<!--g--> determinationem sive
<lb ed="#Qb"/>definitionem divinae iustitiae subiungens<!--h1-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c1-Qd1e394">Etsi
<lb ed="#Qb"/>haec recte dicimus, quicumque divinis maledicunt,
<lb ed="#Qb"/>iustitia eos latet, suam iniustitiam<!--i--> in aperto
<lb ed="#Qb"/>condemnantes. Aiunt enim debere inesse morta<lb ed="#Qb"/>libus
immortalitatem et imperfectis perfectionem<!--k-->
<lb ed="#Qb"/>et per se ipsos motis alteram moventem necessita<lb ed="#Qb"/>tem
et mutabilibus immutabilitatem et perfectam
<lb ed="#Qb"/>potentiam<!--l--> infirmis et aeterna esse temporalia et
<lb ed="#Qb"/>intransmutabilia natura mobilia et temporales
<lb ed="#Qb"/>delicias<!--m--> aeternas, et omnino<!--n--> quae sunt aliorum
<lb ed="#Qb"/>aliis porrigunt<!--o--></quote>. Alia autem est mixtio<!--p-->, quae
<lb ed="#Qb"/>ponit harmoniam et proportionem miscibilium
<lb ed="#Qb"/>secundum temperamentum conveniens naturae
<lb ed="#Qb"/>mixti<!--q--> producendi in esse. Ex huiusmodi conve<lb ed="#Qb"/>nientia
miscibilium et sine hac mixtione non salvat
<lb ed="#Qb"/>divina iustitia singula, sed potius mediante hac
<lb ed="#Qb"/>mixtione salvat et conservat mixta in esse. Unde
<lb ed="#Qb"/><name>Dionysius</name>, <title>De divinis nominibus</title>, cap. 8<!--2-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c1-Qd1e434">Pro<lb ed="#Qb"/>cedunt
ea quae sunt indeficientis virtutis, et ad
<lb ed="#Qb"/>homines et ad animalia et plantas et totam ho<lb ed="#Qb"/>minis<!--r-->
naturam, et firmat unita ad sui invicem
<lb ed="#Qb"/>amicitiam et communionem</quote>. Unita autem vocat
<lb ed="#Qb"/>ea quae mixta sunt in aliquo, quae firmat et
<lb ed="#Qb"/>confortat virtus indeficiens ad amicitiam, quando<!--s-->
<lb ed="#Qb"/>mensurate et mansuetudine quadam unita sunt
<lb ed="#Qb"/>in toto. Unde <name>Expositor</name><!--3-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c1-Qd1e453">Deus largitur et
<lb ed="#Qb"/>confortat ad amicitiam unita et ad communionem,
<lb ed="#Qb"/>id est semina omnium seu elementa mensurate
<lb ed="#Qb"/>ad collegium pariter incedentia, et ad invicem
<lb ed="#Qb"/>mixta, id est<!--t--> propinquantia, mensurate et man<lb ed="#Qb"/>suete
ad virtutem deducit sensibilia gignendi</quote>.
<lb ed="#Qb"/>Sic ergo duplex est mixtio: una, quam non
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>sustinet divina iustitia; alia, quam salvat et con<lb ed="#Qb"/>fortat,
qua conservantur mixta in esse. — Ad
<lb ed="#Qb"/>aliud quod obicitur quod <mentioned>ea, quae donat,
<lb ed="#Qb"/>donat<!--a--> secundum exigentiam dignitatis rei cui
<lb ed="#Qb"/>dat</mentioned> etc., dicendum quod in rebus est duo con<lb ed="#Qb"/>siderare:
ipsam substantiam<!--b--> et essentialem pro<lb ed="#Qb"/>prietatem,
qua<!--c--> substantia et virtus rei huius
<lb ed="#Qb"/>speciei distinguitur a re alterius speciei. Quod
<lb ed="#Qb"/>ergo dicitur aliquid dari rebus a divina iustitia
<lb ed="#Qb"/>secundum uniuscuiusque dignitatem, hoc intelli<lb ed="#Qb"/>gendum
est quantum ad proprietates essentiales
<lb ed="#Qb"/>ipsarum rerum, secundum quas ordinem habent
<lb ed="#Qb"/>et virtutem, sicut alia est virtus et ordinatio terrae
<lb ed="#Qb"/>et alia ignis, et hoc est<!--d--> ex proprietatibus eis
<lb ed="#Qb"/>datis secundum convenientiam suae speciei. Unde
<lb ed="#Qb"/>dare existentibus secundum suam dignitatem, hoc
<lb ed="#Qb"/>est dare illis secundum convenientiam specierum
<lb ed="#Qb"/>eorumdem<!--e-->. Quod autem intelligi habet quantum
<lb ed="#Qb"/>ad huiusmodi proprietates, patet ex verbo supra
<lb ed="#Qb"/>dicto <name>B. Dionysii</name><!--4-->, quod est<!--f-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c1-Qd1e514">Oportet scire
<lb ed="#Qb"/>divinam iustitiam in hoc vere existentem, quod
<lb ed="#Qb"/>omnibus retribuit propria<!--g--> secundum uniuscuius<lb ed="#Qb"/>que
existentium dignitatem, et uniuscuiusque na<lb ed="#Qb"/>turam
in<!--h--> propria salvat ordinatione et virtute</quote>.
<lb ed="#Qb"/>Nota quod dicit <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c1-Qd1e528">existentium</quote> et <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c1-Qd1e531">propria</quote>, ex
<lb ed="#Qb"/>quibus<!--i--> patet quod intelligit de existentibus et
<lb ed="#Qb"/>proprietatibus collatis ipsis existentibus.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c1-d1e539">
<lb ed="#Qb"/>2. Ad aliud dicendum quod, sicut dicit<!--k--> <name>An<lb ed="#Qb"/>selmus</name>,
in <title>Proslogion</title>, 10<!--5-->, Deus dicitur<!--l--> quan<lb ed="#Qb"/>doque
iustus secundum se, quandoque secundum
<lb ed="#Qb"/>nos: secundum se, quando non est aliqua ratio ex
<lb ed="#Qb"/>parte eius respectu cuius dicitur iuste agere, sed
<lb ed="#Qb"/>solummodo ratio est condecentia suae bonitatis;
<lb ed="#Qb"/>secundum nos, quando meritum ex parte nostra
<lb ed="#Qb"/>hoc requirit. Cum ergo dicitur <mentioned>aliquid fieri de
<lb ed="#Qb"/>iustitia importat debitum fiendi</mentioned><!--m-->, dicendum quod
<lb ed="#Qb"/>hoc verum est quando aliquid dicitur fieri de
<lb ed="#Qb"/>iustitia secundum nos, non autem quando dicitur
<lb ed="#Qb"/>aliquid fieri de iustitia secundum Deum, nisi ve<lb ed="#Qb"/>limus
extendere quod dicitur <mentioned>debitum</mentioned> ut su<lb ed="#Qb"/>matur
pro decenti, ut illud dicatur debitum quod
<lb ed="#Qb"/>est decens<!--6-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c1-d1e574">
<lb ed="#Qb"/>3-4. Ad hoc quod postea obicitur quod <mentioned>pro<lb ed="#Qb"/>pria
quae rebus creatis distribuit, in suo ordine et
<lb ed="#Qb"/>virtute salvat</mentioned> etc.: dicendum quod hoc<!--n--> intelli<lb ed="#Qb"/>gitur
de illis quorum virtus et operatio determi<lb ed="#Qb"/>natur
secundum legem naturae, non de illis quae
<lb ed="#Qb"/>subiacent libero arbitrio. Illa enim, quorum virtus
<pb ed="#Qb" n="539"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
<lb ed="#Qb"/>et operatio secundum legem naturae determi<lb ed="#Qb"/>natur<!--a-->,
secundum legem eis inditam<!--b--> in operibus
<lb ed="#Qb"/>suis progrediuntur: unde, quia non declinant a
<lb ed="#Qb"/>lege indita quoadusque<!--c--> sua claudantur periodo,
<lb ed="#Qb"/>influentia virtutis primae<!--d--> salvantur in esse. Ali<lb ed="#Qb"/>ter<!--e-->
est de iis quae subiacent libero arbitrio,
<lb ed="#Qb"/>quorum potestas est declinandi a lege eis indita,
<lb ed="#Qb"/>quae, cum declinant a lege eis indita, avertunt
<lb ed="#Qb"/>se a suo Conditore et Salvatore; unde influentiam
<lb ed="#Qb"/>ab illo non recipiunt: propter quod necessario
<lb ed="#Qb"/>deficit quod in illis conditum est. Tale fuit cor<lb ed="#Qb"/>pus
Adae, quod erat regendum libero arbitrio,
<lb ed="#Qb"/>quod peccato sui motoris et perfectionis cecidit
<lb ed="#Qb"/>in defectum et carentiam naturalis iustitiae; unde
<lb ed="#Qb"/>in illud, quodam modo aversum a Deo, non in<lb ed="#Qb"/>fluebat
virtus divina salvans quod condiderat in
<lb ed="#Qb"/>illo: propter quod defecerunt quae in eo<!--f--> condita
<lb ed="#Qb"/>erant. Auctor autem duos insinuat intellectus
<lb ed="#Qb"/>verbi propositi, quorum unum ponit, alium ap<lb ed="#Qb"/>probat<!--g-->.
In illo, quem ponit, intelligitur salvatio
<lb ed="#Qb"/>quantum ad esse rei, quantum ad ordinem<!--h-->,
<lb ed="#Qb"/>quantum ad operationem; quod patet ex verbis
<lb ed="#Qb"/>ipsius, quae sunt haec<!--1-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c1-Qd1e643">Divina iustitia et salus
<lb ed="#Qb"/>omnium laudatur, propriam uniuscuiusque et pu<lb ed="#Qb"/>ram
ab aliis essentiam et ordinem salvans et
<lb ed="#Qb"/>custodiens, foetida purgans in omnibus propriae
<lb ed="#Qb"/>actionis</quote>. Et secundum <name>Expositorem</name><!--2-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c1-Qd1e654">Pro<lb ed="#Qb"/>priam
actionem nominat uniuscuiusque existen<lb ed="#Qb"/>tium
secundum naturam specialem motum; neque
<lb ed="#Qb"/>enim quae angelorum sunt, hominibus est possibile
<lb ed="#Qb"/>agere, aut quae ignis, aquae et e converso</quote>. Intel<lb ed="#Qb"/>lectus
iste plenius patet ex verbis <name>Abbatis</name> di<lb ed="#Qb"/>centis<!--3-->:
<quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c1-Qd1e670">Ipsa divina iustitia recte etiam dicitur
<lb ed="#Qb"/>omnium salvatio, in quantum salvat et custodit
<lb ed="#Qb"/>uniuscuiusque propriam substantiam munde se<lb ed="#Qb"/>gregatam
ab aliis, similiter et cuiuslibet rei ordi<lb ed="#Qb"/>nem,
et in singulis rebus munde existit propriae
<lb ed="#Qb"/>operationis causa</quote>. Et vocat ipsam mundam se<lb ed="#Qb"/>gregationem,
quando nulla est communicatio alie<lb ed="#Qb"/>narum
proprietatum, sicut ignis munde segrega<lb ed="#Qb"/>tus
est ab aliis<!--i--> elementis, quia nullum illorum
<lb ed="#Qb"/>communicat cum illo in essentialibus proprietatibus
<lb ed="#Qb"/>illius nec e converso. — Alius autem est intellectus
<lb ed="#Qb"/>quem approbat, scilicet de salvatione morali, sci<lb ed="#Qb"/>licet
quando salvator salvat a statu deteriore de<lb ed="#Qb"/>ducens
ad meliorem. Unde <name>Dionysius</name><!--4-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c1-Qd1e700">Si
<lb ed="#Qb"/>quis salutem laudaverit et sic ex malis velut
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>parturientem eripientem, omnino<!--a--> ibi et hunc
<lb ed="#Qb"/>laudabilem laudatorem largissimae salutis acci<lb ed="#Qb"/>piemus</quote>.
<name>Abbas</name><!--5-->:. <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c1-Qd1e713">Si Deitas vocatur salvatio
<lb ed="#Qb"/>tamquam ex statu peiori ad meliorem cuncta
<lb ed="#Qb"/>salvatorie<!--b--> quocumque modo deducens, nos
<lb ed="#Qb"/>hanc laudem dignissimae salvationis bene re<lb ed="#Qb"/>cipimus<!--c--></quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c1-d1e725">
<lb ed="#Qb"/>5. Ad hoc quod obicitur postea quod <mentioned>divina
<lb ed="#Qb"/>iustitia exterminatur inaequalitas, quae est priva<lb ed="#Qb"/>tio
aequalitatis</mentioned> etc.: dicendum quod ista extermi<lb ed="#Qb"/>natio
inaequalitatis est salvatio rerum in intrans<lb ed="#Qb"/>mutabilitate<!--d-->
ad alienas proprietates et operatio<lb ed="#Qb"/>nes.
Unde salvat<!--e--> ignem in intransmutabilitate<!--f-->
<lb ed="#Qb"/>ad alienas proprietates et operationes, scilicet
<lb ed="#Qb"/>aquae et terrae et huiusmodi. Unde paulo ante
<lb ed="#Qb"/>dicitur in eodem<!--6-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c1-Qd1e746">Et hanc primam salvationem
<lb ed="#Qb"/>totorum rogabimus ipsum definire, qui<!--g--> omnia in
<lb ed="#Qb"/>se ipsis intransmutabilia<!--h--> et fortia contra peiora
<lb ed="#Qb"/>salvat et omnia custodit non pugnantia et non bel<lb ed="#Qb"/>lantia,
singula suis<!--i--> ipsorum rationibus ornata, et
<lb ed="#Qb"/>omnem inaequalitatem et alienam operationem ex<!--k-->
<lb ed="#Qb"/>totis exterminat et proportiones uniuscuiusque
<lb ed="#Qb"/>constituit, non valentes cadere ad contraria nec<!--l-->
<lb ed="#Qb"/>transire</quote>. Hanc autem inaequalitatem extermi<lb ed="#Qb"/>navit
in Adam, scilicet salvans eum in intrans<lb ed="#Qb"/>mutabilitate<!--m-->
ad alienas proprietates et opera<lb ed="#Qb"/>tiones.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c1-d1e774">
<lb ed="#Qb"/>6. Ad illud quod ultimo quaeritur, dicendum
<lb ed="#Qb"/>quod duplex est inaequalitas: una est, quae pri<lb ed="#Qb"/>vatur<!--n-->
omnino, alia, quae salvatur. Prima duplex,
<lb ed="#Qb"/>scilicet peccatum in animabus<!--o--> et confusio in re<lb ed="#Qb"/>bus.
Utramque removet Dominus<!--p-->: primam per
<lb ed="#Qb"/>gratuitam misericordiam, secundam per iustitiam
<lb ed="#Qb"/>provisivam, scilicet providendo ne subintrasset
<lb ed="#Qb"/>universum. Alia est inaequalitas, quae salvatur
<lb ed="#Qb"/>scilicet, vel differentia unius totius ad aliud totum,
<lb ed="#Qb"/>ut quando unum maius est altero aut qua totum
<lb ed="#Qb"/>maius est sua parte. Hanc enim inaequalitatem
<lb ed="#Qb"/>salvat divina iustitia et custodit, sicut dicit <name>Dio<lb ed="#Qb"/>nysius</name>,
non permittens turbari universitatem
<lb ed="#Qb"/>commixtione. Et hoc est, quod<!--q--> sequitur<!--7-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c1-Qd1e806">Et<lb ed="#Qb"/>enim
inaequalitatem si quis accipiat differentias in
<lb ed="#Qb"/>toto<!--r--> totorum ad tota, et huius iustitia est ser<lb ed="#Qb"/>vativa,
non concedens commixta tota in totis
<lb ed="#Qb"/>facta turbari, custodiens autem existentia omnia
<lb ed="#Qb"/>secundum speciem unumquodque, in qua unum<lb ed="#Qb"/>quodque<!--s-->
esse naturam habet<!--t--></quote>. Ex hac enim
<pb ed="#Qb" n="540"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
<lb ed="#Qb"/>inaequalitate consistit pulcritudo in universo, sicut
<lb ed="#Qb"/>tangit <name>Commentator</name>, su per cap. 1 <title>Angelicae
<lb ed="#Qb"/>hierarchiae</title><!--1-->; vocans eam <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c1-Qd1e833">unificam<!--a--> contemperantiam
<lb ed="#Qb"/>provisorum</quote>. Alia est inaequalitas si<lb ed="#Qb"/>militer<!--b-->,
quam salvat divina iustitia, quae est
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>manifestativa et commendativa divinae iustitiae,
<lb ed="#Qb"/>et illa est in corpore humano et fuit in corpore<!--c-->
<lb ed="#Qb"/>Adae post peccatum, secundum quod non per<lb ed="#Qb"/>misit
Deus dedecus culpae in illo<!--d--> sine decore
<lb ed="#Qb"/>vindictae.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>