-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 2
/
ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c3.xml
256 lines (256 loc) · 17.2 KB
/
ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c3.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Ia-IIae, Inq. 4, Tract. 2, S. 1, Q. 3, T. 2, M. 3, C. 3</title>
<author ref="#AlexanderOfHales">Alexander of Hales</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Ia-IIae, Inq. 4, Tract. 2, S. 1, Q. 3, T. 2, M. 3, C. 3</title>
<date when="2017-06-27">June 27, 2017</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority><ref target="https://www.earlyfranciscans.com">ERC Project 714427: Authority and Innovation in Early Franciscan Thought</ref></authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by/4.0">Creative Commons Attribution 4.0 International</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Qb" n="quaracchi1928">Quaracchi 1928</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2017-06-27" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#Qb" n="541"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c3">
<head xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c3-Hd1e107">Ia-IIae, Inq. 4, Tract. 2, S. 1, Q. 3, T. 2, M. 3, C. 3</head>
<head xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c3-Hd1e110" type="question-title">UTRUM ILLA AEQUALITAS FUIT DIVINA IUSTITIA RESTITUTA PER GRATIAM.</head>
<pb ed="#Qb" n="542"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c3-d1e117">
<lb ed="#Qb"/>Sequitur inquirere utrum illa aequalitas, divina
<lb ed="#Qb"/>iustitia sublata propter peccatum, fuit divina
<lb ed="#Qb"/>iustitia restituta per gratiam.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c3-d1e127">
<lb ed="#Qb"/>Et videtur quod sic: 1. Si Oppositum est causa
<lb ed="#Qb"/>oppositi, et propositum<!--a--> propositi<!--1-->, et hoc est
<lb ed="#Qb"/>consonum omni aequitati et iustitiae; ergo, si
<lb ed="#Qb"/>aversio a summe aequalibus, scilicet tribus per<lb ed="#Qb"/>sonis,
et summe indivisibili, scilicet<!--b--> divina es<lb ed="#Qb"/>sentia,
fuit causa divisionis et inaequalitatis in
<lb ed="#Qb"/>corpore Adae, igitur conversio ad idem et ea<lb ed="#Qb"/>dem<!--c-->
per recuperationem<!--d--> gratiae sive per gra<lb ed="#Qb"/>tiam
debuit esse causa aequalitatis reparatae<!--e-->;
<lb ed="#Qb"/>sicut ergo aversio iuste fuit causa inaequalitatis,
<lb ed="#Qb"/>et conversio iuste iuit causa<!--f--> reparationis ae<lb ed="#Qb"/>qualitatis
vel esse debuit.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c3-d1e156">
<lb ed="#Qb"/>2. Item, iustum est Deum esse summe miseri<lb ed="#Qb"/>cordem<!--g-->
sicut summe bonum: misericordia enim
<lb ed="#Qb"/>bonitas est; unde <name ref="#Anselm">Anselmus</name><!--h2-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c3-Qd1e167">Ideo miseri<lb ed="#Qb"/>cors
es, quia totus et summe bonus esi</quote>; iu<lb ed="#Qb"/>stum
enim est ipsum esse summum<!--k--> in omni
<lb ed="#Qb"/>bono; sed summa misericordia est qua maior ex<lb ed="#Qb"/>cogitari
non potest, sicut summa bonitas, summa
<lb ed="#Qb"/>potentia<!--l-->, summa scientia; sed si gratia data de
<lb ed="#Qb"/>misericordia non essent omnia reparata et resti<lb ed="#Qb"/>tuta
quae sunt amissa per peccatum de iustitia,
<lb ed="#Qb"/>posset maior misericordia excogitari, scilicet illa
<lb ed="#Qb"/>qua<!--m--> omnia essent restituta; igitur misericordia,
<lb ed="#Qb"/>quam Deum habere iustum fuit, debuit fieri om<lb ed="#Qb"/>nium
amissorum reparatio; igitur et aequalitatis;
<lb ed="#Qb"/>ergo<!--n--> de iustitia debuit esse illius reparatio.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c3-d1e197">
<lb ed="#Qb"/>3. Item, <title>Matth.</title> 8, 15; <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c3-Qd1e201" source="http://scta.info/resource/mt8_15">Dimisit eam febris et sar<lb ed="#Qb"/>rexit
et ministrabat<!--o--> eis</quote>, <title>Glossa</title><!--3-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c3-Qd1e206">Sanitas
<lb ed="#Qb"/>quae datur Domini imperio, tota simul redit<!--p--></quote>.
<lb ed="#Qb"/>Sed sanitas dabatur Adae in receptione gratiae
<lb ed="#Qb"/>post lapsum; ergo tota rediit; sed ante lapsum
<lb ed="#Qb"/>erat in corpore eius summa sanitas, ut dicit <name>Au<lb ed="#Qb"/>gustinus</name><!--4-->;
ergo, cum illa redire non posset
<lb ed="#Qb"/>nisi rediisset aequalitas praedicta, ergo<!--q--> etc.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c3-d1e223">
<lb ed="#Qb"/>Contra<!--5-->: a. Si primi parentes non peccassent,
<lb ed="#Qb"/>propagata esset natura humana quantum ad
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>corpus in illa integritate, in qua condita fuit, et
<lb ed="#Qb"/>ita esset propagata in<!--a--> ista aequalitate virtutum
<lb ed="#Qb"/>elementarium, in qua condita fuit; et hoc iustum<!--b-->
<lb ed="#Qb"/>erat, quia, ut dicit <name ref="#Anselm">Anselmus</name>, 2 cap. <title>De con<lb ed="#Qb"/>ceptu
virginali</title><!--6-->, <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c3-Qd1e245">tota humana natura in illis erat
<lb ed="#Qb"/>et extra ipsos nihil erat</quote>; sed qua ratione iustum
<lb ed="#Qb"/>erat ut natura illa esset propagata in sua inte<lb ed="#Qb"/>gritate
in qua erat, et iustum erat ut esset pro<lb ed="#Qb"/>pagata
in illa corruptione et inaequalitate in<!--c-->
<lb ed="#Qb"/>qua illa erat. Hoc concludit <name ref="#Anselm">Anselmus</name>, 2 cap.
<lb ed="#Qb"/><title>De conceptu virginali</title>, dicens<!--7-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c3-Qd1e264">Sicut itaque si
<lb ed="#Qb"/>non peccasset, qualis facta est a Deo, talis pro<lb ed="#Qb"/>pagaretur,
ita post peccatum qualem se pec<lb ed="#Qb"/>cando<!--d-->
fecit, talis propagatur</quote>. Ex hoc patet
<lb ed="#Qb"/>quod illud quod fuit corruptum in corpore primi
<lb ed="#Qb"/>hominis, non debuit reparari, sed ipsa natura
<lb ed="#Qb"/>humana sive<!--e--> corporea in sua corruptione pro<lb ed="#Qb"/>pagari.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c3-d1e283">
<lb ed="#Qb"/>[Solutio]: Quod concedimus. Praeter hanc
<lb ed="#Qb"/>rationem alia est haec<!--f-->: Ut habetur <title>Rom.</title> 6, 23,
<lb ed="#Qb"/><quote>stipendium<!--g--> peccati mors</quote><!--h-->, et hoc iusto Dei iu<lb ed="#Qb"/>dicio,
propter<!--i--> quod primus homo peccando
<lb ed="#Qb"/>iuste fuit addictus necessitati moriendi; ad casum
<lb ed="#Qb"/>autem ab aequalitate<!--k--> et carentiam illius sequi<lb ed="#Qb"/>tur
divisio et pugna ipsorum mixtorum in cor<lb ed="#Qb"/>pore
illius, quae praeparant et disponunt ad dis<lb ed="#Qb"/>solutionem
et animae separationem, quibus exe<lb ed="#Qb"/>cutum<!--l-->
est decretum divinae<!--m--> iustitiae de poena
<lb ed="#Qb"/>debita peccato; Dominus ergo, qui iusto iudicio
<lb ed="#Qb"/>decrevit ipsum pro peccato morte<!--n--> puniendum,
<lb ed="#Qb"/>defectum inducentem<!--o--> mortem non debuit repa<lb ed="#Qb"/>rare,
ne<!--p--> sic impediret quod futurum decreverat.
<lb ed="#Qb"/>Ut enim<!--q--> dicit <name ref="#Augustine">Augustinus</name>, <title>Super Genesim ad
<lb ed="#Qb"/>litteram</title>, VI<!--r8-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c3-Qd1e323">Tam non facit Deus contra<!--s--> cau<lb ed="#Qb"/>sam,
quam sine dubio<!--t--> volens praestituit, quam
<lb ed="#Qb"/>contra voluntatem suam non facit</quote>. Quia ergo
<lb ed="#Qb"/>non praestituit contra voluntatem suam<!--u--> quod
<lb ed="#Qb"/>esset causa mortis, nec debet aliquid facere
<lb ed="#Qb"/>unde mors non sequatur peccatum. Propter quod
<lb ed="#Qb"/>dicitur <title>Gen.</title> 3, 22-23: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c3-Qd1e338">Nunc ergo, ne forte mittat
<lb ed="#Qb"/>manum suam et sumat de ligno vitae<!--v--> et comedat
<pb ed="#Qb" n="543"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
<lb ed="#Qb"/>et vivat in aeternum. Emisit eum Dominus Deus
<lb ed="#Qb"/>de paradiso voluptatis</quote> etc.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c3-d1e352">
<lb ed="#Qb"/>[Ad obiecta]: 1. Ad primo a obiectum in con<lb ed="#Qb"/>trarium,
dicendum quod gratiae imperfectae, ut<!--b-->
<lb ed="#Qb"/>quae est viatoris<!--c-->, effectus est liberare a domi<lb ed="#Qb"/>nio
peccati, non a<!--d--> defectibus corporis; gratiae
<lb ed="#Qb"/>autem perfectae, ut quae est comprehensoris, ef<lb ed="#Qb"/>fectus
est liberare ab illis. Unde <name ref="#Augustine">Augustinus</name>,
<lb ed="#Qb"/><title>Contra Iulianum</title>, libro VI<!--1-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c3-Qd1e372">Gratia perfecte
<lb ed="#Qb"/>novum hominem facit, quandoquidem, quantum
<lb ed="#Qb"/>ad corpus attinet, ad immortalitatem plenamque
<lb ed="#Qb"/>felicitatem<!--e--> ipsa perducit. Nunc autem ipsa
<lb ed="#Qb"/>perfecte innovat hominem, quantum attinet ad
<lb ed="#Qb"/>liberationem ab omni dominio peccati, non quan<lb ed="#Qb"/>tum
attinet ad liberationem ab omnibus malis et
<lb ed="#Qb"/>ab omni corruptione mortalitatis<!--f--> qua <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c3-Qd1e391" source="http://scta.info/resource/sap9_15">nunc cor<lb ed="#Qb"/>pus
aggravat animam</quote></quote>, <title>Sap.</title> 9, 15. — Ad illud<!--g-->
<lb ed="#Qb"/>quod obicitur <mentioned>si oppositum est causa oppo<lb ed="#Qb"/>siti</mentioned>
etc.: dicendum quod verum est, secundum
<lb ed="#Qb"/>quod causae oppositae comparantur ad effectus
<lb ed="#Qb"/>immediatos et proprios, ut si<!--h--> albedo est causa dis<lb ed="#Qb"/>gregationis<!--2-->,
et nigredo congregationis; proprius
<lb ed="#Qb"/>autem effectus peccati non est inaequalitas corpo<lb ed="#Qb"/>ris,
sed deformatio imaginis<!--i--> Dei in anima, cuius
<lb ed="#Qb"/>reformatio est per gratiam. — Vel aliter potest
<lb ed="#Qb"/>dici quod inaequalitatis<!--k--> qualitatum in corpore
<lb ed="#Qb"/>Adae non fuit peccatum causa, in quantum est
<lb ed="#Qb"/>sive erat<!--l--> oppositum gratiae, sed potius in quan<lb ed="#Qb"/>tum
oppositum<!--m--> naturali iustitiae; unde, cum non
<lb ed="#Qb"/>sit per gratiam reparatio<!--n--> naturalis iustitiae, nec
<lb ed="#Qb"/>est reparatio illius inaequalitatis. Praeterea, pec<lb ed="#Qb"/>catum
non fuit causa inaequalitatis praedictae nisi
<lb ed="#Qb"/>meritoria; similiter est gratia causa<!--o--> meritoria re<lb ed="#Qb"/>parationis
aequalitatis. Quare autem non statim
<lb ed="#Qb"/>adveniente gratia facta est reparatio, plures sunt
<lb ed="#Qb"/>rationes, quarum una est illa quae tacta est<!--3-->, sci<lb ed="#Qb"/>licet
quod haec<!--p--> inaequalitas disponit et<!--q--> prae<lb ed="#Qb"/>parat
quodam modo ad executionem divini de<lb ed="#Qb"/>creti,
cui contraire non deceret. Alia est ratio
<lb ed="#Qb"/><name ref="#Anselm">Anselmi</name> praetacta<!--4-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c3-d1e452">
<lb ed="#Qb"/>2. Ad aliud dicendum quod Deus est summe
<lb ed="#Qb"/>misericors, sicut summe bonus, summe potens,
<lb ed="#Qb"/>summe sapiens; sed sicut non deceret aliquid
<lb ed="#Qb"/>fieri ab eius potestate vel<!--r--> bonitate, quo deroga<lb ed="#Qb"/>retur
eius sapientiae — dicit enim <name>Augustinus</name>,
<lb ed="#Qb"/>IX <title>Super Genesim</title><!--5-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c3-Qd1e467">Neque potentia temeraria,
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>sed sapiente<!--a--> virtute omnipotens est</quote> — sic<!--b-->
<lb ed="#Qb"/>non deceret aliquid fieri de misericordia, quo de<lb ed="#Qb"/>rogaretur
eius iustitiae. Ad hoc ergo quod obi<lb ed="#Qb"/>citur
quod <mentioned>summa misericordia<!--c--> est qua maior
<lb ed="#Qb"/>excogitari non potest</mentioned> etc.: dicendum<!--d--> quod hoc
<lb ed="#Qb"/>verum est, sed hoc non intelligitur in singulis ope<lb ed="#Qb"/>ribus
misericordiae. Sicut enim in operibus Dei dif<lb ed="#Qb"/>ferentibus
in quadam differentia erat<!--e--> Dei bonitas,
<lb ed="#Qb"/>scilicet quantum ad differentiam in effectu, verbi
<lb ed="#Qb"/>gratia in opere incarnationis et passionis et in
<lb ed="#Qb"/>aliis quibuscumque, similiter dico de operibus
<lb ed="#Qb"/>misericordiae; in aliquibus enim est magis divina
<lb ed="#Qb"/>misericordia quam in aliis. Unde, licet maior
<lb ed="#Qb"/>posset<!--f--> excogitari misericordia quam illa qua re<lb ed="#Qb"/>parati
fuerunt casus Adae, non propter hoc sequitur
<lb ed="#Qb"/>quod Deus non sit summe misericors; summitas
<lb ed="#Qb"/>enim sive abundantia divinae misericordiae non
<lb ed="#Qb"/>in<!--g--> uno effectu neque<!--h--> in multis, quotquot essent,
<lb ed="#Qb"/>esse potest, sed est in voluntate miserendi. Unde
<lb ed="#Qb"/>sicut non sequitur <mentioned>Deus est ita bonus quod<!--i-->
<lb ed="#Qb"/>melior excogitari non potest, ergo quaecumque
<lb ed="#Qb"/>fiunt a divina bonitate ita bona sunt<!--k--> quod non
<lb ed="#Qb"/>possunt excogitari meliora fieri</mentioned>, ita nec sequi<lb ed="#Qb"/>tur
<mentioned>Deus est ita<!--l--> misericors quod non potest
<lb ed="#Qb"/>excogitari magis misericors, ergo omnia quae di<lb ed="#Qb"/>vina<!--m-->
misericordia reparantur, ita reparantur quod
<lb ed="#Qb"/>non possunt excogitari melius reparari</mentioned>: Deus
<lb ed="#Qb"/>enim, etsi sua summa<!--n--> bonitate, summa miseri<lb ed="#Qb"/>cordia
res<!--o--> reparet, non tamen summe.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c3-d1e535">
<lb ed="#Qb"/>3. Ad aliud dicendum quod <title>Glossa</title> illa
<lb ed="#Qb"/>quae dicit quod <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c3-Qd1e541">sanitas, quae datur Domini im<lb ed="#Qb"/>perio,
tota simul redit</quote>, non generaliter intelli<lb ed="#Qb"/>gitur,
sed intelligitur iuxta nutum divini imperii,
<lb ed="#Qb"/>sub hoc sensu: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c3-Qd1e551">sanitas, quae datur Domini im<lb ed="#Qb"/>perio,
tota simul redit</quote>, scilicet secundum Domini
<lb ed="#Qb"/>imperium, quia aliquando Dominus simul inte<lb ed="#Qb"/>gram
sanitatem dabat, aliquando non simul, sed
<lb ed="#Qb"/>successive, ut patet <title>Marc.</title> 8, 24-25 in caeco illu<lb ed="#Qb"/>minato,
qui prius vidit <quote>homines velut arbores
<lb ed="#Qb"/>ambulantes</quote><!--p--> et postmodum vidit <quote>clare</quote>; unde
<lb ed="#Qb"/>dicit ibi <title>Glossa</title><!--6-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c3-Qd1e569">Quem<!--q--> uno verbo totum
<lb ed="#Qb"/>simul curare poterat, paulatim curat, ut magnitu<lb ed="#Qb"/>dinem
humanae caecitatis ostendat, quae vix et
<lb ed="#Qb"/>quasi per gradus ad lucem redeat</quote>. Et sic non
<lb ed="#Qb"/>est generaliter et ubique intelligendum quod di<lb ed="#Qb"/>citur:
<quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s1q3t2m3c3-Qd1e582">sanitas tota simul redit</quote>.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>