-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 2
/
ahsh-l2Ai4t2s2q1t1m3c2.xml
402 lines (402 loc) · 27.1 KB
/
ahsh-l2Ai4t2s2q1t1m3c2.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Ia-IIae, Inq. 4, Tract. 2, S. 2, Q. 1, T. 1, M. 3, C. 2</title>
<author ref="#AlexanderOfHales">Alexander of Hales</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Ia-IIae, Inq. 4, Tract. 2, S. 2, Q. 1, T. 1, M. 3, C. 2</title>
<date when="2017-06-27">June 27, 2017</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority><ref target="https://www.earlyfranciscans.com">ERC Project 714427: Authority and Innovation in Early Franciscan Thought</ref></authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by/4.0">Creative Commons Attribution 4.0 International</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Qb" n="quaracchi1928">Quaracchi 1928</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2017-06-27" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#Qb" n="581"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="ahsh-l2Ai4t2s2q1t1m3c2">
<head xml:id="ahsh-l2Ai4t2s2q1t1m3c2-Hd1e107">Ia-IIae, Inq. 4, Tract. 2, S. 2, Q. 1, T. 1, M. 3, C. 2</head>
<head xml:id="ahsh-l2Ai4t2s2q1t1m3c2-Hd1e110" type="question-title">DE DIGNITATE CORPORIS HUMANI QUOAD RECTITUDINEM HABITUS<!--2-->.</head>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t2s2q1t1m3c2-d1e113">
<lb ed="#Qb"/>Secundo quaeritur de dignitate hominis sive cor<lb ed="#Qb"/>poris
humani quoad dispositionem sive recti<lb ed="#Qb"/>tudinem
habitus. Quaeritur ergo utrum competat<!--a-->
<lb ed="#Qb"/>corporis humani dignitati habere figuram erectam.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t2s2q1t1m3c2-d1e124">
<lb ed="#Qb"/>Quod sic, videtur: a. Summus Opifex omnia
<lb ed="#Qb"/>prudenter condidit, <title>Psalm.</title><!--3-->: <quote>Omnia in sapientia
<lb ed="#Qb"/>fecisti</quote> etc.; unde secundum congruentiam sta<lb ed="#Qb"/>tuum
diversorum diversas dedit rebus disposi<lb ed="#Qb"/>tiones.
Unde animalia, quorum forma et motor
<lb ed="#Qb"/>omnino ad terrena conversus est, quantum ad
<lb ed="#Qb"/>corporalem dispositionem in terram reflexit; quo<lb ed="#Qb"/>rum
autem forma et motor ad caelestia conversus
<lb ed="#Qb"/>est, quantum ad dispositionem corporalem in
<lb ed="#Qb"/>caelum erexit, et hoc in<!--b--> indicium status dignio<lb ed="#Qb"/>ris
et minus digni, et hoc est<!--c--> quod dicit poeta<!--4-->:
<lb ed="#Qb"/><quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s2q1t1m3c2-Qd1e150"><!--verse is all indented--><lb ed="#Qb"/>Pronaque cum spectent<!--d--> animalia cetera terram,
<lb ed="#Qb"/>Os homini sublime dedit caelumque videre
<lb ed="#Qb"/>Iussit et erectos ad sidera tollere vultus.</quote>
<lb ed="#Qb"/>Ex hoc patet propositum.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t2s2q1t1m3c2-d1e162">
<lb ed="#Qb"/>b. Item, ut habetur a <name>Philosopho</name><!--5-->, mirabi<lb ed="#Qb"/>lis<!--e-->
est potentia loci, qua unumquodque<!--f--> appetit
<lb ed="#Qb"/>locum proprium; igitur, cum corporis primi ho<lb ed="#Qb"/>minis
et similiter aliorum sit caelum locus natu<lb ed="#Qb"/>ralis
— inditum enim fuit corpori<!--g--> Adae in sui
<lb ed="#Qb"/>conditione ut in caelo quasi in loco collocaretur,
<lb ed="#Qb"/>et ad hoc factum est: propter quod videtur esse
<lb ed="#Qb"/>locus eius naturalis — unumquodque autem loca<lb ed="#Qb"/>bile
erigit se ad suum locum, quod maxime vi<lb ed="#Qb"/>demus
in igne flamma<!--h-->; relinquitur quod corpus<!--i-->
<lb ed="#Qb"/>huiusmodi debet habere vultum erectum ad cae<lb ed="#Qb"/>lum,
quod dignitati eius convenit ratione qua est
<lb ed="#Qb"/>in caelo collocandus.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t2s2q1t1m3c2-d1e194">
<lb ed="#Qb"/>Contra: 1. Quaedam creaturae minimae digni<lb ed="#Qb"/>tatis
habent figuram rectitudinis et ad caelum
<lb ed="#Qb"/>eriguntur, sicut fere omnia genera plantarum et
<lb ed="#Qb"/>quaedam corpora nobilissima in genere corporum,
<lb ed="#Qb"/>ut<!--k--> supercaelestia et lapides pretiosi; nequaquam
<lb ed="#Qb"/>ergo huiusmodi rectitudini vel<!--l--> erectioni ulla<!--m-->
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>dignitas adscribenda est; ergo ex huiusmodi rec<lb ed="#Qb"/>titudine
in corpore humano nulla erit dignitas in
<lb ed="#Qb"/>homine.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t2s2q1t1m3c2-d1e218">
<lb ed="#Qb"/>2. Item, quod est dignitatis in homine reddit
<lb ed="#Qb"/>hominem commendabilem, quia efficit illum di<lb ed="#Qb"/>gnum<!--n-->
bono aliquo; sed quod a natura est non
<lb ed="#Qb"/>est laudabile vel vituperabile<!--6-->; habitus autem rec<lb ed="#Qb"/>titudinis
sive erectionis in homine est naturale;
<lb ed="#Qb"/>ergo non est laudabile; ergo ex hoc nulla est
<lb ed="#Qb"/>dignitas homini.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t2s2q1t1m3c2-d1e236">
<lb ed="#Qb"/>3. Item, per peccatum cecidit anima a rectitu<lb ed="#Qb"/>dine
sua; ergo huiusmodi deperditionis factae in
<lb ed="#Qb"/>anima debuit esse aliquod vestigium in corpore;
<lb ed="#Qb"/>sed nullum congruentius quam curvitas corpo<lb ed="#Qb"/>ralis.
— Si dicat quod corpus nihil demeruit
<lb ed="#Qb"/>— hoc nihil est, quia corpus fuit instrumentum
<lb ed="#Qb"/>demerendi.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t2s2q1t1m3c2-d1e252">
<lb ed="#Qb"/>4. Praeterea<!--o-->, homo propter peccatum <quote>compa<lb ed="#Qb"/>ratus
est iumentis <title>Psalm.</title><!--7-->: Homo<!--p-->, cum in honore
<lb ed="#Qb"/>esset, non intellexit<!--q-->, comparatus est<!--r--> iumentis in<lb ed="#Qb"/>sipientibus<!--s-->
et similis factus est illis</quote>; haec autem
<lb ed="#Qb"/>similitudo est quantum ad curvitatem animae, quae
<lb ed="#Qb"/>attenditur<!--t--> in concupiscentia noxiorum: ut enim
<lb ed="#Qb"/>habetur ab <name>Augustino</name><!--8-->, duo sunt nobis inflicta
<lb ed="#Qb"/>propter peccatum, scilicet ignorantia agendorum
<lb ed="#Qb"/>et concupiscentia noxiorum. Quare non similiter
<lb ed="#Qb"/>quantum ad curvitatem corporis?
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t2s2q1t1m3c2-d1e276">
<lb ed="#Qb"/>Respondeo: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s2q1t1m3c2-Qd1e280">Deus fecit hominem rectum</quote>, ut
<lb ed="#Qb"/><title>Eccle.</title> 7, 30 habetur, et quoad dispositionem cor<lb ed="#Qb"/>poris
et quoad habitum mentis. Unde concedo
<lb ed="#Qb"/>quod naturalis rectitudo dignitas est corporis hu<lb ed="#Qb"/>mani
et attestatur ista dignitas homini secundum
<lb ed="#Qb"/>triplicem statum, innocentiae, gratiae, gloriae.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t2s2q1t1m3c2-d1e295">
<lb ed="#Qb"/>Vestigium ergo innocentiae quoad tria re<lb ed="#Qb"/>praesentatur
in hac rectitudine: quoad potentiam<!--u-->
<lb ed="#Qb"/>in praesidendo, sapientiam in loquendo, bonitatem
<lb ed="#Qb"/>in diligendo. Haec tria, scilicet<!--v--> potentia, sapien<lb ed="#Qb"/>tia
et bonitas, erant conditionis<!--x--> hominis quan<lb ed="#Qb"/>tum
ad statum innocentiae, antequam cecidit in
<pb ed="#Qb" n="582"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
<lb ed="#Qb"/>infirmitatem potentiae et tenebras ignorantiae et
<lb ed="#Qb"/>malitiam concupiscentiae. De primo manifestum
<lb ed="#Qb"/>est secundum illud <name>Gregorii Nysseni</name>, <title>De
<lb ed="#Qb"/>imagine</title>, cap. 8<!--1-->, quod <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s2q1t1m3c2-Qd1e323">rectus est hominis habitus
<lb ed="#Qb"/>et ad caelum sese sustollens sursumque respi<lb ed="#Qb"/>ciens;
principalia haec dona certissimum est esse
<lb ed="#Qb"/>approbantia regiam potestatem: quod enim<!--a--> solus
<lb ed="#Qb"/>ita formatus est ceterorumque omnium prona
<lb ed="#Qb"/>sunt corpora et in deorsum proclivius inclinata,
<lb ed="#Qb"/>manifesta differentia eius honoris ostenditur, dum
<lb ed="#Qb"/>constet illa esse huius subiecta potentiae, hunc<!--b-->
<lb ed="#Qb"/>autem supereminentis existere dignitatis</quote>. — De
<lb ed="#Qb"/>secundo manifestum est in hunc modum: Solus
<lb ed="#Qb"/>homo<!--c--> est animal rationale mortale; sed si cor<lb ed="#Qb"/>pus
eius esset inclinatum et non erectum, non<!--d-->
<lb ed="#Qb"/>posset habere usum sermonis et ita non esset
<lb ed="#Qb"/>excellentissimum signum sapientiae divinae. Et
<lb ed="#Qb"/>quod ita sit, patet per <name>Gregorium Nysse<lb ed="#Qb"/>num</name>,
cap. 9<!--2-->, ostendentem<!--e--> quod solus homo
<lb ed="#Qb"/>habet manus ad loquendum. Unde potest confici
<lb ed="#Qb"/>ratio secundum consequentias huiusmodi: si enim<!--f-->
<lb ed="#Qb"/>homo haberet corpus inclinatum, non haberet
<lb ed="#Qb"/>manus, quia in omnibus animantibus inclinatis
<lb ed="#Qb"/>anteriora membra corporis pedes sunt<!--g--> et, se<lb ed="#Qb"/>cundum
<name>Gregorium</name><!--3--> eumdem et secundum
<lb ed="#Qb"/><name>Philosophum</name><!--4-->, si non haberet manus, non
<lb ed="#Qb"/>haberet<!--h--> usum sermonis in communicatione ad
<lb ed="#Qb"/>alterum, et tunc non ita manifestaretur in ipso
<lb ed="#Qb"/>sapientia, et inde<!--i--> ut prius. Unde <name>Gregorius
<lb ed="#Qb"/>Nyssenus</name>, cap. 9<!--5-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s2q1t1m3c2-Qd1e382">Si homo sine manibus
<lb ed="#Qb"/>extitisset, percipiendorum ciborum necessitate
<lb ed="#Qb"/>membra vultus eius ad instar quadrupedum
<lb ed="#Qb"/>formarentur, ita quod oblonga facies tenuaretur
<lb ed="#Qb"/>simul et emineret in naribus<!--k-->, oris etiam labia
<lb ed="#Qb"/>callosa et grassiora essent atque firmissima et
<lb ed="#Qb"/>ad carpendas herbas competenter aptata, et lin<lb ed="#Qb"/>gua<!--l-->
grandiori corpore durior esset et asperior,
<lb ed="#Qb"/>quae cooperaretur dentibus ad ea quae man<lb ed="#Qb"/>denda
perciperet, liquidior existens. Si ergo
<lb ed="#Qb"/>manus non adessent corpori, quo modo ei vox
<lb ed="#Qb"/>articulata figuraretur? cum talis eius oris for<lb ed="#Qb"/>matio
ad usum sermonis minime conveniret;
<lb ed="#Qb"/>nunc autem sunt manus accomodatae corpori, ut
<lb ed="#Qb"/>os ad ministerium verbi liberum permaneret</quote>. —
<lb ed="#Qb"/>De tertio manifestum est, quoniam, cum<!--m--> illud
<lb ed="#Qb"/>sit amor in spiritibus quod est pondus in corpo<lb ed="#Qb"/>ribus<!--6-->,
ipsa autem corpora naturali suo pondere
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>tendant deorsum, ipsum autem corpus huma<lb ed="#Qb"/>num,
quod est organum spiritus et ita<!--a--> quodam
<lb ed="#Qb"/>modo spirituale<!--b-->, quodam<!--c--> naturali affectu ten<lb ed="#Qb"/>dit
sursum, secundum illud: ubi amor, ibi ocu<lb ed="#Qb"/>lus;
unde <name>Cassiodorus</name>, cap. 9 <title>De anima</title><!--7-->;
<lb ed="#Qb"/><quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s2q1t1m3c2-Qd1e438">Procerum animal homo et in effigiem pulcher<lb ed="#Qb"/>rimae
speculationis erectum ad res supernas in<lb ed="#Qb"/>tuendas</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t2s2q1t1m3c2-d1e447">
<lb ed="#Qb"/>Vestigium gratiae imitandae apparet in hac
<lb ed="#Qb"/>erectione, et hoc quoad duo: primum est quoad
<lb ed="#Qb"/>carnalem delectationem abiciendam, secundum
<lb ed="#Qb"/>quoad spiritualem sectandam. Primum patet sic:
<lb ed="#Qb"/>animantia cetera prona sunt et in ventrem suum
<lb ed="#Qb"/>reciprocatur eorum visus: in quo designatur vo<lb ed="#Qb"/>luptas
carnalis quam appetunt; homo vero non.
<lb ed="#Qb"/>Unde <name>Basilius</name>, <title>Hexaëmeron</title>, libro IX<!--8-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s2q1t1m3c2-Qd1e466">Pecu<lb ed="#Qb"/>des
omnes terrenae sunt, ob<!--d--> hoc inclinantur ad
<lb ed="#Qb"/>terram. Sed alia est plantatio caelestis, homo,
<lb ed="#Qb"/>qui quantum habitu figurae, tantum dignitate
<lb ed="#Qb"/>distat a pecoribus. Illorum facies deorsum fixa
<lb ed="#Qb"/>est uterumque prospectat, et quod eius libidini
<lb ed="#Qb"/>iucundum est, hoc sectatur; tuum vero caput ad
<lb ed="#Qb"/>caelum semper<!--e--> erigitur, oculi tui superna respi<lb ed="#Qb"/>ciunt.
Sed si tu corporis te voluptate foedaveris
<lb ed="#Qb"/>obediendo luxui ventris et<!--f--> inferioribus eius par<lb ed="#Qb"/>tibus,
<quote>comparatus es iumentis insipientibus<!--g--> et si<lb ed="#Qb"/>milis
factus es illis<!--9--></quote></quote>. — Secundum patet per <name>Ber<lb ed="#Qb"/>nardum</name>,
<title>Super Cantica</title>, sermone 24<!--10-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s2q1t1m3c2-Qd1e494">Corporis
<lb ed="#Qb"/>staturam dedit Deus homini rectam, forsan ut illa
<lb ed="#Qb"/>corporea exterioris viliorisque rectitudo figmenti
<lb ed="#Qb"/>hominem illum, qui ad imaginem Dei factus est
<lb ed="#Qb"/>spiritualis, suae servandae h rectitudinis admoneret
<lb ed="#Qb"/>et decor limi deformitatem argueret animi. Quid
<lb ed="#Qb"/>enim indecentius quam curvum recto<!--i--> corpore
<lb ed="#Qb"/>gerere animum? Perversa res est et foeda lu<lb ed="#Qb"/>teum
vas, quod est corpus de terra, oculos ha<lb ed="#Qb"/>bere
sursum, caelos libere suspicere<!--k--> caelorum<lb ed="#Qb"/>que
luminaribus<!--l--> oblectare aspectus, spiritualem
<lb ed="#Qb"/>vero caelestemque creaturam suos e<!--m--> contrario
<lb ed="#Qb"/>oculos, id est internos sensus, atque affectus tra<lb ed="#Qb"/>here
in terram deorsum, et quae debuit nutriri
<lb ed="#Qb"/><quote>in croceis</quote>, haerere luto tamquam unum de sui<lb ed="#Qb"/>bus<!--n-->
amplexarique <quote>stercora</quote><!--11--></quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t2s2q1t1m3c2-d1e530">
<lb ed="#Qb"/>Similiter vestigium gloriae proponitur ei in
<lb ed="#Qb"/>hac rectitudine quoad contemplationem duplicem,
<lb ed="#Qb"/>scilicet terrestrium et caelestium<!--o-->. Inter terrestria,
<lb ed="#Qb"/>ut contempletur se ipsum pulcherrimum. Unde
<pb ed="#Qb" n="583"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
<lb ed="#Qb"/><name>Ambrosius</name>, in <title>Hexaëmeron</title>, homilia 6 et ul<lb ed="#Qb"/>tima<!--1-->:
<quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s2q1t1m3c2-Qd1e549">Iam aliqua dicenda sunt de corpore ho<lb ed="#Qb"/>minis,
quod praestantius ceteris decoris gratia esse
<lb ed="#Qb"/>quis abnuat? Nam si una atque eadem omnium
<lb ed="#Qb"/>terrenorum corporum videatur esse substantia,
<lb ed="#Qb"/>fortitudo quoque et proceritas quibusdam maior
in bestiis, forma tamen humani corporis est venu<lb ed="#Qb"/>stior,
status erectus et mediocris, ut neque enor<lb ed="#Qb"/>mis
proceritas sit neque vilis et abiecta pusil<lb ed="#Qb"/>litas</quote>.
— Inter caelestia<!--a-->, ut ibi semper habeat
<lb ed="#Qb"/>animam. Unde <name>Bernardus</name>, 24 sermone <title>Super
<lb ed="#Qb"/>Cantica</title><!--2-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s2q1t1m3c2-Qd1e572">Erubesce, anima, divinam pecorina<!--b-->
<lb ed="#Qb"/>commutasse similitudinem: erubesce volutari in
<lb ed="#Qb"/>coeno, quae es de caelo</quote>; et sequitur<!--3-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s2q1t1m3c2-Qd1e579">Quae<lb ed="#Qb"/>rere
et sapere <quote>quae sunt super terram</quote><!--4-->, curvitas
<lb ed="#Qb"/>est animae, et de regione meditari et desiderare
<lb ed="#Qb"/><quote>quae sursum sunt</quote>, rectitudo</quote>. Huius autem rec<lb ed="#Qb"/>titudinis
vestigium est in erectione<!--c--> corporis:
<lb ed="#Qb"/>unde <name>Poeta</name><!--5-->:
<lb ed="#Qb"/><quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s2q1t1m3c2-Qd1e592"><!--verse is all idented--><lb ed="#Qb"/>Os homini sublime dedit caelumque videre
<lb ed="#Qb"/>Iussit<!--d--> et erectos ad sidera tollere vultus.</quote>
<lb ed="#Qb"/>Et hoc dicit <name ref="#Augustine">Augustinus</name>, <title>83 [Quaestionum]</title>,
<lb ed="#Qb"/>27 quaest.<!--6-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s2q1t1m3c2-Qd1e605">Corpus hominis solum inter ani<lb ed="#Qb"/>malium
terrenorum corpora non pronum in ar<lb ed="#Qb"/>vum<!--e-->
prostratum est, cum sit visibile, et ad in<lb ed="#Qb"/>tuendum
caelum erectum</quote>. Et infra<!--7-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s2q1t1m3c2-Qd1e614">Tale est
<lb ed="#Qb"/>ut ad contemplandum caelum sit aptius; magis
<lb ed="#Qb"/>in hoc ad imaginem et similitudinem Dei quam
<lb ed="#Qb"/>cetera corpora animalium merito videri potest</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t2s2q1t1m3c2-d1e622">
<lb ed="#Qb"/>[Ad obiecta]: 1. Ad primum contra hoc
<lb ed="#Qb"/>obiectum dicendum quod non tantum attestatur
<lb ed="#Qb"/>dignitati corporis humani habitus rectitudinis, sed
<lb ed="#Qb"/>et<!--f--> erectionis; habitus enim rectitudinis erectae
<lb ed="#Qb"/>indicat ad quid conditum est corpus huiusmodi:
<lb ed="#Qb"/>signum enim est perfectionis eius forma nobili
<lb ed="#Qb"/>et caelesti et aliorum quae supra tacta sunt<!--8-->, et
<lb ed="#Qb"/>appetitus beatitudinis obtinendae in caelo. Non
<lb ed="#Qb"/>sic est de plantis, quae, licet rectae sint, non
<lb ed="#Qb"/>tamen sunt erectae, sed potius demissae per
<lb ed="#Qb"/>fixionem partis, a qua habent vitam et motum,
<lb ed="#Qb"/>in terra: homo enim et planta in contraria posi<lb ed="#Qb"/>tione
se habent, propter quod homo dicitur
<foreign xml:lang="gr">ἄνθρωπος</foreign>, id est arbor eversa<!--9-->. Unde neque plantae
<lb ed="#Qb"/>neque corpora caelestia neque terrestria, cuius<lb ed="#Qb"/>modi
sunt lapides cuiuscumque generis, regula<lb ed="#Qb"/>riter
habent rectitudinem in illa positione quam
<lb ed="#Qb"/>habet corpus humanum, cuius habitus et partium
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>dispositio magnorum indicia sunt sacramentorum.
<lb ed="#Qb"/>Dicit enim <name>Cassiodorus</name>, <title>De anima</title>, cap. 9<!--10-->:
<lb ed="#Qb"/><quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s2q1t1m3c2-Qd1e667">Corporis hominis harmonica dispositio ingentia
<lb ed="#Qb"/>nobis sacramenta declarat</quote>. Et statim manifestat
<lb ed="#Qb"/>illa sacramenta, quae propter prolixitatem vi<lb ed="#Qb"/>dentur
hic subticenda<!--g-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t2s2q1t1m3c2-d1e677">
<lb ed="#Qb"/>2. Ad aliud dicendum quod, sicut habetur a
<lb ed="#Qb"/><name>Philosopho</name><!--11-->, honor est exhibitio reverentiae
<lb ed="#Qb"/>in testimonium virtutis, cui superaddit laus ad
<lb ed="#Qb"/>expressionem sermonis: unde laus est exhibitio
<lb ed="#Qb"/>reverentiae in testimonium virtutis expressae per
<lb ed="#Qb"/>sermonem. Unde honor et laus referuntur ad ali<lb ed="#Qb"/>quod
bonum vel dignum in ipso qui honoratur
<lb ed="#Qb"/>vel laudatur<!--h-->. Illud autem bonum vel dignum
<lb ed="#Qb"/>potest sumi specialiter ad bonum vel dignum in
<lb ed="#Qb"/>genere morum; et sic intelligit <name>Philosophus</name>,
<lb ed="#Qb"/>loquens, in <title>Philosophia Marali</title><!--12-->, dicens<!--ï--> quod
<lb ed="#Qb"/>propter illud, quod a natura est, non est aliquid
<lb ed="#Qb"/>laudabile. Vel potest sumi bonum vel dignum
<lb ed="#Qb"/>communius, secundum extensionem ad ea quae
<lb ed="#Qb"/>sunt naturae, et<!--k--> sic laudabile est bonum quod est
<lb ed="#Qb"/>a<!--l--> natura, magis tamen Auctor naturae<!--m-->, qui, nulla
<lb ed="#Qb"/>creatura rationali cooperante, talia perducit ad<!--n-->
<lb ed="#Qb"/>esse. Unde dignitas corporis humani ex nobilitate
<lb ed="#Qb"/>habitus sui non est laudabilis, secundum quod
<lb ed="#Qb"/>laus refertur ad bonum vel dignum in genere
<lb ed="#Qb"/>moris; secundum autem quod ad bonum com<lb ed="#Qb"/>muniter
sumptum, est utique.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t2s2q1t1m3c2-d1e727">
<lb ed="#Qb"/>3. Ad aliud dicendum quod bene manifesta<lb ed="#Qb"/>tur
signum in corpore rectitudinis spiritualis de<lb ed="#Qb"/>perditae.
Cum enim rectitudo sit motus animae
<lb ed="#Qb"/>in Deum, sicut determinat <name>B. Dionysius</name><!--12-->, ani<lb ed="#Qb"/>ma,
quae non potest libere exercere operationes
<lb ed="#Qb"/>spirituales, sed volvitur ad creaturas et delectatur
<lb ed="#Qb"/>in eis per condescensum ad corpus, bene prae<lb ed="#Qb"/>tendit
in hoc signum rectitudinis deperditae, quia,
<lb ed="#Qb"/>cum constet animam creatam fuisse a Deo<!--14--> et ita
<lb ed="#Qb"/>ratione suae originis nullum habuisse vitium,
<lb ed="#Qb"/>constat ipsam a corpore sibi unito<!--o--> fuisse cor<lb ed="#Qb"/>ruptam
et rectitudinem, in qua condita fuit, ami<lb ed="#Qb"/>sisse.
Et loquor de posteris primi hominis, qui
<lb ed="#Qb"/>contraxerunt corruptionem ab illo cuius corporis
<lb ed="#Qb"/>curvatio fuit obnoxietas incinerationi, iuxta sen<lb ed="#Qb"/>tentiam
Domini, <title>Gen.</title> 3, 19: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s2q1t1m3c2-Qd1e763" source="http://scta.info/resource/gen3_19">Pulvis es et in pul<lb ed="#Qb"/>verem
reverteris</quote>. — Et si dicatur quod rectitudo
<lb ed="#Qb"/>corporalis debuit amitti in corpore, sicut spiri<lb ed="#Qb"/>tualis
amittebatur in anima: dicendum quod non
<pb ed="#Qb" n="584"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
<lb ed="#Qb"/>est verum, immo eo<!--a--> magis confundi debet anima,
<lb ed="#Qb"/>quia amisit suam<!--b--> rectitudinem et corpus non
<lb ed="#Qb"/>suam, et per hoc etiam ulterius admonetur ad
<lb ed="#Qb"/>revertendum in Deum, sicut determinat <name>B. Ber<lb ed="#Qb"/>nardus</name><!--1-->.
Praeterea, cum primus homo post pec<lb ed="#Qb"/>catum
fuit reconciliatus Deo et anima eius pur<lb ed="#Qb"/>gata
a culpa et imago Dei per gratiam reparata,
<lb ed="#Qb"/>nullo modo deceret corpus deorsum inclinatum
<lb ed="#Qb"/>illi uniri <name>Cassiodorus</name>, <title>De anima</title>, 8 cap.<!--2-->:
<lb ed="#Qb"/><quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s2q1t1m3c2-Qd1e797">Convenit ut de animae templo, id est corpore,
<lb ed="#Qb"/>dicamus quoniam illa imago Dei non patitur ut
<lb ed="#Qb"/>corpori deformi coniuncta esse videatur</quote>. Propter
<lb ed="#Qb"/>quod non decrevit divina Sapientia, a qua<!--c--> omnia
<lb ed="#Qb"/>decenter fiunt, hominem propter peccatum de<lb ed="#Qb"/>bere
puniri corporis inclinatione.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t2s2q1t1m3c2-d1e811">
<lb ed="#Qb"/>4. Ad illud<!--d--> quod obicitur quod <mentioned>peccator
<lb ed="#Qb"/>est similis iumentis</mentioned>, dicendum quod hoc non
<lb ed="#Qb"/>est verum quantum ad corporis inclinationem, sed
<lb ed="#Qb"/>quantum ad mortalitatis necessitatem, <title>Eccle.</title> 3, 19:
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/><quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s2q1t1m3c2-Qd1e826" source="http://scta.info/resource/Qboh3_19">Unus interitus est hominis et iumentorum et aequa
<lb ed="#Qb"/>utriusque conditio : sicut moritur homo, sic et illa
<lb ed="#Qb"/>moriuntur</quote>; et<!--e--> antecedit<!--3-->: <quote>Dixi<!--f--> in corde meo de
<lb ed="#Qb"/>filiis hominum, ut probaret eos Deus et osten<lb ed="#Qb"/>deret
similes esse bestiis</quote>. Haec autem est poena
<lb ed="#Qb"/>convenientissima corpori damnato propter pecca<lb ed="#Qb"/>tum:
conveniens enim fuit quod corpus primi
<lb ed="#Qb"/>hominis, exequens opus inobedientiae contra prae<lb ed="#Qb"/>ceptum
vitae et eius qui dederat ei vitam per
<lb ed="#Qb"/>unionem cum anima<!--g-->, eadem privaretur, iuxta
<lb ed="#Qb"/>divinum decretum, <title>Gen.</title> 2,17: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s2q1t1m3c2-Qd1e850" source="http://scta.info/resource/gen2_17">Quacumque die
<lb ed="#Qb"/>comederitis, morte moriemini</quote>. Praeterea, dicitur
<lb ed="#Qb"/>peccator esse similis iumentis propter impetum
<lb ed="#Qb"/>desiderii et inclinationem quasi brutalem ad illa
<lb ed="#Qb"/>turpia quae carni placent et in quibus delectatur.
<lb ed="#Qb"/>Et hoc est quod dicit <name>Bernardus</name><!--4-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s2q1t1m3c2-Qd1e864">Erubesce<!--i-->,
<lb ed="#Qb"/>anima, divinam pecorina</quote> etc. Et <name>Basilius</name>, in
<lb ed="#Qb"/>Hexaëmeron<!--5-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t2s2q1t1m3c2-Qd1e871">Si tu te corporis voluptate foeda<lb ed="#Qb"/>veris</quote>
etc.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>