-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 2
/
ahsh-l2Ai4t3q1t2d1m3c3.xml
374 lines (374 loc) · 24.8 KB
/
ahsh-l2Ai4t3q1t2d1m3c3.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Ia-IIae, Inq. 4, Tract. 3, Q. 1, T. 2, D. 1, M. 3, C. 3</title>
<author ref="#AlexanderOfHales">Alexander of Hales</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Ia-IIae, Inq. 4, Tract. 3, Q. 1, T. 2, D. 1, M. 3, C. 3</title>
<date when="2017-06-27">June 27, 2017</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority><ref target="https://www.earlyfranciscans.com">ERC Project 714427: Authority and Innovation in Early Franciscan Thought</ref></authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by/4.0">Creative Commons Attribution 4.0 International</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Qb" n="quaracchi1928">Quaracchi 1928</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2017-06-27" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#Qb" n="673"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d1m3c3">
<head xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d1m3c3-Hd1e107">Ia-IIae, Inq. 4, Tract. 3, Q. 1, T. 2, D. 1, M. 3, C. 3</head>
<head xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d1m3c3-Hd1e110" type="question-title">UTRUM VITA SIT IN CREATURA CORPORALI<!--10-->.</head>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d1m3c3-d1e113">
<lb ed="#Qb"/>Sequitur inquirere utrum in corporalibus crea<lb ed="#Qb"/>turis
sit vita qua vivunt.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d1m3c3-d1e120">
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>Quod sic, patet: a. Super<!--l--> illud <name>Marci</name> ul<lb ed="#Qb"/>timo, 15:
<quote>Praedicate Evangelium omni creaturae</quote>,
<pb ed="#Qb" n="674"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
<lb ed="#Qb"/>dicit <name>Gregorius</name><!--1-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d1m3c3-Qd1e135">Omnis creaturae aliquid
<lb ed="#Qb"/>habet homo: habet namque esse commune cum
<lb ed="#Qb"/>lapidibus, vivere cum arboribus, sentire cum ani<lb ed="#Qb"/>malibus</quote>.
Ex quo patet quod arbores vivunt et
<lb ed="#Qb"/>animalia.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d1m3c3-d1e147">
<lb ed="#Qb"/>b. Item, vegetari, sentire, intelligere sunt actus
<lb ed="#Qb"/>consequentes ad actum vivendi sive quo<!--a--> est vita
<lb ed="#Qb"/>nec insunt alicui cui non inest vita; unde in libro
<lb ed="#Qb"/><title>De motu cordis</title><!--2-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d1m3c3-Qd1e157">Vivit et vegetatur animal, sentit
<lb ed="#Qb"/>et movetur, discernit et intelligit, et quae ex eis
<lb ed="#Qb"/>oriuntur, non facile numerabilia, efficere habet. Et
<lb ed="#Qb"/>harum potentiarum haec prima distantia est quod
<lb ed="#Qb"/>vitam quasi praeviam ceterae sequuntur, sine qua
<lb ed="#Qb"/>ceterarum<!--b--> nullam inesse possibile est</quote>. Si ergo
<lb ed="#Qb"/>ii<!--c--> actus sunt creaturarum corporalium — quod
<lb ed="#Qb"/>patet manifeste de actu vegetandi et sentiendi, qui
<lb ed="#Qb"/>sunt actus plantarum et brutorum; similiter patet
<lb ed="#Qb"/>de actu intelligendi per verbum <name>Philosophi</name><!--3-->
<lb ed="#Qb"/>dicentis: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d1m3c3-Qd1e181">Qui dicit animam intelligere, nihil aliud
<lb ed="#Qb"/>est quam si diceret animam texere vel aedifi<lb ed="#Qb"/>care</quote>
— relinquitur igitur quod actus vivendi
<lb ed="#Qb"/>sive qui est vita, sit creaturarum corporalium.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d1m3c3-d1e193">
<lb ed="#Qb"/>Contra: 1. Vita est forma sive actus praecipuus
<lb ed="#Qb"/>et maxime essentialis substantiae spirituali, sci<lb ed="#Qb"/>licet
angelo et animae rationali<!--4-->; quod autem est
<lb ed="#Qb"/>substantiis spiritualibus praecipuum et maxime
<lb ed="#Qb"/>essentiale, non convenit substantiis corporalibus,
<lb ed="#Qb"/>sicut nec e converso; ergo corporales substantiae
<lb ed="#Qb"/>non vivunt.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d1m3c3-d1e211">
<lb ed="#Qb"/>2. Item, inter omnia quae in genere actuum
<lb ed="#Qb"/>praecipue et proprie et essentialiter conveniunt
<lb ed="#Qb"/>substantiis spiritualibus, cuiusmodi sunt discer<lb ed="#Qb"/>nere,
intelligere, sapere, diligere, prius et essen<lb ed="#Qb"/>tialius
convenit actus qui est vita; si ergo actus
<lb ed="#Qb"/>discernendi, intelligendi, sapiendi, diligendi non<!--d-->
<lb ed="#Qb"/>sunt actus corporales neque corporalibus creaturis
<lb ed="#Qb"/>conveniunt, multo fortius nec actus qui est vita.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d1m3c3-d1e233">
<lb ed="#Qb"/>3. Item, ut dicit <name ref="#Augustine">Augustinus</name>, <title>Contra Maximi<lb ed="#Qb"/>num</title><!--5-->:
In illis quae mutantur <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d1m3c3-Qd1e242">nonnulla mors est
<lb ed="#Qb"/>ipsa mutatio</quote>. Sed creaturae corporales continuas
<lb ed="#Qb"/>sustinent mutationes, utpote mutationes generatio<lb ed="#Qb"/>nis
vel corruptionis vel augmenti vel diminutionis
<lb ed="#Qb"/>vel alterationis vel loci mutationis; ergo, ut vide<lb ed="#Qb"/>tur,
sunt in continuitate mortis; ergo non vivunt.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d1m3c3-d1e257">
<lb ed="#Qb"/>4. Item, si creaturae corporales vivunt, quae
<lb ed="#Qb"/>est differentia vitae corporalium creaturarum et
<lb ed="#Qb"/>spiritualium? spirituales creaturas dico animas
<lb ed="#Qb"/>et angelos.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d1m3c3-d1e268">
<lb ed="#Qb"/>Respondeo <!--e-->: Ad propositi manifestationem
<lb ed="#Qb"/>notandum quod est differentia vitae multiplex;
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>trahitur enim in species secundum quod variatur
<lb ed="#Qb"/>appetitus in substantiis simplicibus sive spiritua<lb ed="#Qb"/>libus
et corporeis. Sicut enim supra tactum est<!--6-->,
<lb ed="#Qb"/>appetitus substantiae spiritualis nisi suo actui
<lb ed="#Qb"/>coniungatur et sic perficiatur, nec in se viget
<lb ed="#Qb"/>nec vitam operatur. Unde ex coniunctione cum
<lb ed="#Qb"/>suo desiderabili in se viget et quasi suscitatur
<lb ed="#Qb"/>ad vitam; cum autem caret suo desiderabili, aut
<lb ed="#Qb"/>languet vita aut extinguitur. Sed intelligendum
<lb ed="#Qb"/>est quod non uno modo appetitus iste, sed diffe<lb ed="#Qb"/>renti,
perficitur, et secundum hoc varias vitae
<lb ed="#Qb"/>differentias operatur. Aut enim iste appetitus in
<lb ed="#Qb"/>substantiis simplicibus intrinsecus omnino finitur
<lb ed="#Qb"/>aut totaliter extrinsecus<!--f--> terminatur aut partim
<lb ed="#Qb"/>sic, partim sic. Si autem intrinsecus totaliter fi<lb ed="#Qb"/>nitur,
ut nullo penitus indigeat, neque propter
<lb ed="#Qb"/>esse neque propter bene esse, sed in se et ex
<lb ed="#Qb"/>se habet quidquid requiritur ad esse et ad bene
<lb ed="#Qb"/>esse, utpote ubi est idem appetitus sive appetens
<lb ed="#Qb"/>et appetibile sive fruens et quo fruitur, tunc est
<lb ed="#Qb"/>vita per se et secundum se delectabilis et per<lb ed="#Qb"/>fecta,
scilicet in fine perfectionis et nobilitatis,
<lb ed="#Qb"/>sicut in primo bono et summo. Si autem totaliter
<lb ed="#Qb"/>extrinsecus<!--g--> terminatur, utpote ad aliquid<!--h--> quo
<lb ed="#Qb"/>indiget ad esse et sine quo neque etiam vita esse
<lb ed="#Qb"/>potest, tunc est vita ipsa minime delectabilis et
<lb ed="#Qb"/>minimae perfectionis, ut in vegetabilibus et sen<lb ed="#Qb"/>sibilibus.
Unde <name>Dionysius</name>, <title>De divinis nomi<lb ed="#Qb"/>nibus</title>,
cap. De vita<!--7-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d1m3c3-Qd1e341">Animalia omnia et germina
<lb ed="#Qb"/>secundum novissima-m consonantiam vitae habent
<lb ed="#Qb"/>vivere</quote>. Cum autem appetitus partim terminatur
<lb ed="#Qb"/>intrinsecus, partim extrinsecus, tunc aliquo indiget,
<lb ed="#Qb"/>non propter vitam, sed propter vitae illustrationem
<lb ed="#Qb"/>et delectationem, hoc est<!--i--> non propter esse, sed
<lb ed="#Qb"/>propter bene esse. Illud autem quo indiget aut se
<lb ed="#Qb"/>ipso potest adipisci, id est sine aliquo corpore
<lb ed="#Qb"/>sibi unito: et sic est vita in angelis; aut se ipso
<lb ed="#Qb"/>non potest, sed indiget unione cum corpore ut
<lb ed="#Qb"/>illud possit adipisci: sic est vita animae ratio<lb ed="#Qb"/>nalis.
Unde dicit <name>Avicenna</name><!--8--> quod anima unitur
<lb ed="#Qb"/>corpori ut perficiatur.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d1m3c3-d1e371">
<lb ed="#Qb"/>Adhuc nota quod appetitus substantiae simplicis
<lb ed="#Qb"/>terminatur extrinsecus, quando indiget aliquo ex<lb ed="#Qb"/>trinseco
sine quo non est in sua perfectione. Sed
<lb ed="#Qb"/>hoc potest esse multipliciter: illud autem extrin<lb ed="#Qb"/>secum
potest esse vel res vel rei species sive
<lb ed="#Qb"/>similitudo vel utrumque, quia substantia spiri<lb ed="#Qb"/>tualis,
cuius est vita, aut indiget re tantum, a
<lb ed="#Qb"/>qua dependet quantum ad essentiam, aut specie<!--k-->
<lb ed="#Qb"/>rei quantum ad illustrationem et bene esse. Si
<pb ed="#Qb" n="675"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
<lb ed="#Qb"/>autem illud extrinsecum, quo indiget, sit solum<lb ed="#Qb"/>modo
res a qua dependet essentialiter sive se<lb ed="#Qb"/>cundum
essentiam, tunc est vita vegetabilis. Si
<lb ed="#Qb"/>autem illud extrinsecum sit res, a qua dependet
<lb ed="#Qb"/>quantum ad essentiam, et species sive similitudo
<lb ed="#Qb"/>rei, a qua dependet quantum ad illustrationem,
<lb ed="#Qb"/>tunc est vita sensibilis: substantia autem animae
<lb ed="#Qb"/>sensibilis essentialiter dependet a corpore; et quia
<lb ed="#Qb"/>vita in sensibilibus est cognitiva, non solum re
<lb ed="#Qb"/>sive corpore indiget, sed specie rei sive similitu<lb ed="#Qb"/>dine.
Vis autem sensitiva est bipartita: habet
<lb ed="#Qb"/>enim quosdam sensus propter esse, quosdam
<lb ed="#Qb"/>propter bene esse, quosdam propter vitam, quos<lb ed="#Qb"/>dam
propter illustrationem vitae. Unde duplici
<lb ed="#Qb"/>principio naturali indiget, scilicet calore et luce
<lb ed="#Qb"/>sive qualitate fervida et luculenta<!--1-->, secundum
<lb ed="#Qb"/><name ref="#Augustine">Augustinum</name>: calore sive qualitate fervida
<lb ed="#Qb"/>propter vitam, luce sive qualitate luculenta propter
<lb ed="#Qb"/>vitae illustrationem; qualitas autem luculenta est
<lb ed="#Qb"/>in cerebro, unde est origo sensuum. Dicit enim<!--a-->,
<lb ed="#Qb"/>VII <title>Super Genesim ad litteram</title><!--2-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d1m3c3-Qd1e445">Omnis caro
<lb ed="#Qb"/>habet aliquid ignis, non solum fervidam qualita<lb ed="#Qb"/>tem,
cuius sedes est in iecore et in cerebro, verum
<lb ed="#Qb"/>etiam luculentam, quam velut eliquari<!--b--> ac sub<lb ed="#Qb"/>volare
ostendunt<!--c--> in excelsum cerebri locum,
<lb ed="#Qb"/>tamquam in caelum corporis nostri, unde et
<lb ed="#Qb"/>radii emicant oculorum et de cuius medio, velut
<lb ed="#Qb"/>centro quodam, non solum ad oculos, sed etiam
<lb ed="#Qb"/>ad sensus ceteros, tenues fistulae deducuntur<!--d-->, ad
<lb ed="#Qb"/>aures scilicet, ad nares, ad palatum, propter
<lb ed="#Qb"/>audiendum, olfaciendum atque<!--e--> gustandum</quote> etc.
<lb ed="#Qb"/>Et <name>Philosophus</name> dicit, in libro <title>De anima</title><!--3-->:
<lb ed="#Qb"/><quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d1m3c3-Qd1e472">Sine igne non est sentire</quote>. Quando vero<!--f--> extrin<lb ed="#Qb"/>secum,
quo indiget substantia spiritualis, non est
<lb ed="#Qb"/>res a qua dependet quantum ad essentiam, sed
<lb ed="#Qb"/>similitudo quantum ad illustrationem, tunc<!--g--> est
<lb ed="#Qb"/>vita rationalis. Vita enim rationalis non dependet
<lb ed="#Qb"/>essentialiter a corpore, indiget tamen rei specie
<lb ed="#Qb"/>propter bene esse vel propter illustrationem vitae,
<lb ed="#Qb"/>quae fit per rei similitudinem, quae accepta ducit
<lb ed="#Qb"/>in aliud et facit cognitionem, quae est vitae illu<lb ed="#Qb"/>stratio:
et ideo haec vita est separabilis. Vita ergo
<lb ed="#Qb"/>ista continetur quodam modo sub duplici membro
<lb ed="#Qb"/>divisionis praedictae, quia et vita eius interius est
<lb ed="#Qb"/>terminata et non terminata interius: quantum ad
<lb ed="#Qb"/>esse terminata, quoad bene esse non terminata.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d1m3c3-d1e505">
<lb ed="#Qb"/>Similiter ex parte creaturarum corporearum va<lb ed="#Qb"/>riatur
appetitus secundum variationem animarum
<lb ed="#Qb"/>a quibus vitam habent. Unicuique enim corpori
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>inditus est ab eius causa proprius appetitus
<lb ed="#Qb"/>respectu sui delectabilis sive suae perfectionis,
<lb ed="#Qb"/>a qua vitam participat, sicut ex parte perficientis
<lb ed="#Qb"/>formaliter est inditus appetitus respectu sui per<lb ed="#Qb"/>fectibilis:
et ex isto duplici appetitu est colli<lb ed="#Qb"/>gantia
eorum ad invicem.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d1m3c3-d1e529">
<lb ed="#Qb"/>Concedendae ergo Sunt rationes, quibus osten<lb ed="#Qb"/>ditur
quod in corporalibus creaturis est vita.
<lb ed="#Qb"/>Ad illud tamen quo<!--h--> persuasum<!--4--> est quod
<lb ed="#Qb"/>actus intelligendi sit actus corporis, per verbum
<lb ed="#Qb"/><name>Philosophi</name>: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d1m3c3-Qd1e542">Qui dicit animam intelligere</quote> etc.,
<lb ed="#Qb"/>dicendum quod duplex est intellectus, scilicet
<lb ed="#Qb"/>phantasticus et impermixtus phantasiae<!--5-->. Quod
<lb ed="#Qb"/>igitur dicit <name>Philosophus</name>: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d1m3c3-Qd1e551">Qui dicit animam
<lb ed="#Qb"/>intelligere</quote> etc., intelligit de actu intellectus phan<lb ed="#Qb"/>tastici,
qui non exit et potentia nisi<!--i--> adminiculo
<lb ed="#Qb"/>sensus et phantasiae. Quia igitur sensui et<!--k--> phan<lb ed="#Qb"/>tasiae
deserviunt organa corporalia, convenienter
<lb ed="#Qb"/>attribuit actum huiusmodi ipsi composito ex anima
<lb ed="#Qb"/>et corpore. Aliter autem est de actu intellectus
<lb ed="#Qb"/>impermixti phantasiae.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d1m3c3-d1e570">
<lb ed="#Qb"/>[Ad obiecta]: 1. Ad illud quod primo obi<lb ed="#Qb"/>citur
contra hoc, dicendum quod illud quod est
<lb ed="#Qb"/>essentiale substantiae spirituali, bene potest par<lb ed="#Qb"/>ticipari
sive communicari corporali; anima enim
<lb ed="#Qb"/>essentialiter vivit, corpus animatum per partici<lb ed="#Qb"/>pationem
sive<!--l--> communicationem: anima enim
<lb ed="#Qb"/>perficiens corpus, communicat illi vitam. Huius<lb ed="#Qb"/>modi
autem communicatio attestatur nobilitati
<lb ed="#Qb"/>creaturarum et bonitati: nobiliores enim creatu<lb ed="#Qb"/>rae,
ea, quae essentialiter earum<!--m--> sunt, commu<lb ed="#Qb"/>nicant
aliis per influentiam quamdam vel<!--n--> multi<lb ed="#Qb"/>plicationem,
sicut corpora superiora inferioribus<!--o-->
<lb ed="#Qb"/>et substantiae spirituales corporalibus<!--6-->. Sed illud
<lb ed="#Qb"/>quod est essentiale et praecipuum substantiae
<lb ed="#Qb"/>spirituali, non est essentiale<!--p--> et praecipuum cor<lb ed="#Qb"/>porali,
bene tamen est illi aliquo modo commu<lb ed="#Qb"/>nicabile.
— Vel potest dici, secundum <name>Dionysium</name>,
<lb ed="#Qb"/>cap. De vita<!--7-->, quod solus Deus essentialiter vivit,
<lb ed="#Qb"/>cuius vita est essentia, creaturae autem per par<lb ed="#Qb"/>ticipationem,
quia earum vita non est earum
<lb ed="#Qb"/>essentia. Sed quaedam participant vitam a prima
<lb ed="#Qb"/>vita, ut substantiae spirituales; unde <name>Diony<lb ed="#Qb"/>sius</name>,
cap. De vita: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d1m3c3-Qd1e622">Laudanda est laudabilis vita
<lb ed="#Qb"/>aeterna, ex qua per se ipsam vita et omnis vita
<lb ed="#Qb"/>et a qua in omnia, utcumque vitam partici<lb ed="#Qb"/>pantia,
vivere proprie unicuique exseminatur<!--q--></quote>.
<lb ed="#Qb"/>Sed corporales creaturae participant vitam ab
<lb ed="#Qb"/>animabus; unde <name>Dionysius</name>, cap. De vita<!--8-->:
<!-- </p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d1m3c3-d1e636">-->
<pb ed="#Qb" n="676"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
<lb ed="#Qb"/><quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d1m3c3-Qd1e642">Sive intellectualem dixeris sive rationalem sive
<lb ed="#Qb"/>nutritivam et auctivam<!--a--> sive qualemcumque vi<lb ed="#Qb"/>tam
aut vitae<!--b--> principium aut vitae essentiam,
<lb ed="#Qb"/>ex ipsa et vivit et vivunt, quae est super omnem
<lb ed="#Qb"/>vitam</quote>. Super illud <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d1m3c3-Qd1e653">vitae principium</quote> <name>Com<lb ed="#Qb"/>mentator</name><!--c1-->:
<quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d1m3c3-Qd1e659">Vitae principium ait, ut puta
<lb ed="#Qb"/>nostram animam sensibilemque. Ipsae quippe
<lb ed="#Qb"/>principia sunt vitae iis quae per ea in vitam in<lb ed="#Qb"/>cipiunt
moveri corporibus</quote>. Et hoc ad idem redit
<lb ed="#Qb"/>quod supra tactum est<!--2-->, quia substantiae spiritua<lb ed="#Qb"/>les,
licet non essentialiter vivant eo<!--d--> modo quo
<lb ed="#Qb"/>Deus, essentialiter tamen vivunt, quia vita est
<lb ed="#Qb"/>illis essentialis. Non sic est de corporibus, quibus
<lb ed="#Qb"/>vita communicatur per influentiam a substantiis<!--e-->
<lb ed="#Qb"/>spiritualibus, id est animabus.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d1m3c3-d1e682">
<lb ed="#Qb"/>2. Ad illud quod sequitur, dicendum quod
<lb ed="#Qb"/>anima se ipsa est actus vel<!--f--> perfectio corporis
<lb ed="#Qb"/>organici<!--3--> etc., non sui parte: unde se ipsa com<lb ed="#Qb"/>municat
vitam corpori, cuius est actus; sed, secun<lb ed="#Qb"/>dum
<name>Philosophum</name><!--4--> <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d1m3c3-Qd1e695">oportet accipere quod<!--g-->
<lb ed="#Qb"/>est in parte, in toto vivente corpore: simile nam<lb ed="#Qb"/>que
habet, sicut pars ad partem, sic<!--h--> totus sensus
<lb ed="#Qb"/>ad totum corpus</quote>. Unde est aliquis actus ab anima
<lb ed="#Qb"/>ipsa in<!--i--> corpore indistincte<!--k-->, sicut vivere: non
<lb ed="#Qb"/>enim vivit alia specie vitae oculus quam auris,
<lb ed="#Qb"/>sicut alia specie sensus sentit. Actus igitur qui
<lb ed="#Qb"/>est ab ipsa<!--l--> secundum se totam, cuiusmodi est
<lb ed="#Qb"/>vivere, communicatur corpori et toti corpori, sicut
<lb ed="#Qb"/>anima illius totius est perfectio. Similiter actus,
<lb ed="#Qb"/>qui est a parte seu potentia animae, quae est
<lb ed="#Qb"/>perfectio partis, communicatur parti, sicut audire,
<lb ed="#Qb"/>videre et huiusmodi. Sed actus intelligendi et qui
<lb ed="#Qb"/>ad actum intellectus sequuntur, non possunt cor<lb ed="#Qb"/>pori
communicari, quia pars animae intellectiva
<lb ed="#Qb"/>neque corporis neque partis corporis est actus,
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>ut vult <name>Philosophus</name><!--5-->. Licet ergo actus vivendi
<lb ed="#Qb"/>sit praecipuus actus et maxime essentialis sub<lb ed="#Qb"/>stantiae
spirituali, scilicet<!--m--> animae<!--6-->, tamen, quia
<lb ed="#Qb"/>est actus animae secundum se, quae est perfectio
<lb ed="#Qb"/>corporis, corpori communicatur. Actus autem in<lb ed="#Qb"/>telligendi
et qui ad ipsum sequuntur, quia non
<lb ed="#Qb"/>est actus animae ratione alicuius partis seu po<lb ed="#Qb"/>tentiae
animae, quae est actus corporis vel partis
<lb ed="#Qb"/>illius, corpori non communicatur.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d1m3c3-d1e752">
<lb ed="#Qb"/>3. Ad illud quod sequitur, scilicet <mentioned>quia<!--n-->
<lb ed="#Qb"/>corpora continuis subiacent mutationibus, non
<lb ed="#Qb"/>vivunt, quia nonnulla mors est ipsa mutatio</mentioned>: po<lb ed="#Qb"/>test
dici quod, cum dicitur: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d1m3c3-Qd1e762">nonnulla mors est
<lb ed="#Qb"/>ipsa mutatio</quote>, ibi sumitur mors pro declinatione
<lb ed="#Qb"/>sive tendentia ad non-esse. Unde dicit <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d1m3c3-Qd1e770">non<lb ed="#Qb"/>nulla
mors</quote>, id est aliquod genus sive modus
<lb ed="#Qb"/>mortis. Unde intellectus verbi <name ref="#Augustine">Augustini</name> est
<lb ed="#Qb"/>quod illa quae subiacent mutationibus, si<!--o--> sibi
<lb ed="#Qb"/>essent derelicta, deficerent et in nihilum decli<lb ed="#Qb"/>narent<!--7-->.
Unde mors, secundum intellectum verbi
<lb ed="#Qb"/>supra dicti, non dicit privationem vitae, secundum
<lb ed="#Qb"/>quod hic intenditur de vita, sed potius sumitur
<lb ed="#Qb"/>per oppositionem ad immortalitatem, de qua
<lb ed="#Qb"/><title>I Tim.</title> 6, 16: <quote>Qui solus habet immortalitatem</quote>. De
<lb ed="#Qb"/>qua <name ref="#Augustine">Augustinus</name>, libro I<!--p--> <title>De Trinitate</title><!--8-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d1m3c3-Qd1e801">Cum
<lb ed="#Qb"/>anima<!--q--> modo quodam immortalis esse dicatur
<lb ed="#Qb"/>et sic non diceret<!--r-->: <quote>Solus habet immortalitatem</quote>,
<lb ed="#Qb"/>nisi quia vera immortalitas incommutabilitas est,
<lb ed="#Qb"/>quam nulla potest habere creatura</quote>. Vel mutatio
<lb ed="#Qb"/>dicitur <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d1m3c3-Qd1e814">nonnulla mors</quote>, quia mutatio facit aliquid
<lb ed="#Qb"/>non esse in re mutabili, quod ante erat. De hoc
<lb ed="#Qb"/>I libro <title>Sententiarum</title>, dist. 8, cap. 4: <quote>Ut<!--s--> enim ait</quote><!--9-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d1m3c3-d1e823">
<lb ed="#Qb"/>4. Ad ultimum quaesitum patet responsio ex
<lb ed="#Qb"/>praedictis, scilicet ubi tactum est de differentia
<lb ed="#Qb"/>vitae corporalium creaturarum et spiritualium<!--10-->.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>