-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 2
/
ahsh-l2Ai4t3q1t2d2c3.xml
540 lines (540 loc) · 33.1 KB
/
ahsh-l2Ai4t3q1t2d2c3.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Ia-IIae, Inq. 4, Tract. 3, Q. 1, T. 2, D. 2, C. 3</title>
<author ref="#AlexanderOfHales">Alexander of Hales</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Ia-IIae, Inq. 4, Tract. 3, Q. 1, T. 2, D. 2, C. 3</title>
<date when="2017-06-27">June 27, 2017</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority><ref target="https://www.earlyfranciscans.com">ERC Project 714427: Authority and Innovation in Early Franciscan Thought</ref></authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by/4.0">Creative Commons Attribution 4.0 International</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Qb" n="quaracchi1928">Quaracchi 1928</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2017-06-27" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#Qb" n="691"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d2c3">
<head xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d2c3-Hd1e107">Ia-IIae, Inq. 4, Tract. 3, Q. 1, T. 2, D. 2, C. 3</head>
<head xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d2c3-Hd1e110" type="question-title">UTRUM LMMORTALITAS INNOCENTIAE EADEM ERAT CUM IMMORTALITATE GLORIAE<!--5-->.</head>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d2c3-d1e113">
<lb ed="#Qb"/>Sequitur inquirere I. utrum immortalitas inno<lb ed="#Qb"/>centiae
sit eadem cum immortalitate gloriae.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d2c3-d1e120">
<lb ed="#Qb"/>Quod sic, videtur: 1. Potentia disposita et po<lb ed="#Qb"/>tentia
quae est necessitas non differunt in sub<lb ed="#Qb"/>stantia
sicut nec differunt secundum essentiam
<lb ed="#Qb"/>dispositio et habitus; sed immortalitas innocentiae
<lb ed="#Qb"/>et patriae non differunt nisi sicut potentia<!--u--> dis<lb ed="#Qb"/>posita
et potentia quae est necessitas; igitur
<lb ed="#Qb"/>non essentialiter differunt.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d2c3-d1e138">
<lb ed="#Qb"/>2. Item, potentia determinata et indeterminata
<lb ed="#Qb"/>non differunt secundum essentiam, sicut patet de
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>angelis, quorum erat potentia indeterminata ante
<lb ed="#Qb"/>confirmationem, determinata post, qua non po<lb ed="#Qb"/>terant
nisi bonum<!--6-->, eadem tamen erat, sicut ca<lb ed="#Qb"/>ritas
viae et patriae est eadem numero, quia in
<lb ed="#Qb"/>patria manet caritas viae, licet eius imperfectio
<lb ed="#Qb"/>tollatur<!--7-->. Cum igitur immortalitas in statu inno<lb ed="#Qb"/>centiae
et immortalitas in statu gloriae non dif<lb ed="#Qb"/>ferant
nisi secundum determinationem et indeter<lb ed="#Qb"/>minationem
sive<!--v--> mutabilitatem et immutabilita<lb ed="#Qb"/>tem<!--x-->,
non differunt<!--y--> secundum substantiam.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d2c3-d1e170">
<lb ed="#Qb"/>3. Item, si immortalitas patriae non est eadem
<lb ed="#Qb"/>cum immortalitate innocentiae, ergo est<!--z--> aliqua
<pb ed="#Qb" n="692"/>
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>potentia nova creata a Deo post opera sex dierum;
<lb ed="#Qb"/>ergo non cessavit <quote>Deus die septimo ab omni opere,
<lb ed="#Qb"/>quod patrarat</quote>; cuius contrarium dicitur <title>Gen.</title> 2, 2.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d2c3-d1e188">
<lb ed="#Qb"/>4. Item, mortalitas ante lapsum et mortalitas
<lb ed="#Qb"/>post lapsum non differunt in substantia; sed
<lb ed="#Qb"/>ante lapsum erat mortalitas solum potentia ad
<lb ed="#Qb"/>moriendum, post potentia quae est necessitas;
<lb ed="#Qb"/>quare<!--a--> simpliciter potentia ad non moriendum et
<lb ed="#Qb"/>potentia quae est necessitas ad non moriendum si<lb ed="#Qb"/>militer
erunt indifferentes<!--b--> secundum substantiam.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d2c3-d1e206">
<lb ed="#Qb"/>5. Item, idem est liberum arbitrium viae et
<lb ed="#Qb"/>patriae<!--1-->, licet homo primo possit peccare, non
<lb ed="#Qb"/>secundo; similiter videtur de immortalitate.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d2c3-d1e215">
<lb ed="#Qb"/>6. Item, immortalitas in via est potentia quae<lb ed="#Qb"/>dam
vivendi, in patria est potentia semper vi<lb ed="#Qb"/>vendi;
haec autem est eadem.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d2c3-d1e224">
<lb ed="#Qb"/>7. Item, <name ref="#Augustine">Augustinus</name>, <title>De vera religione</title><!--2-->:
<lb ed="#Qb"/><quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d2c3-Qd1e231">Per Christum recuperabimus quod perdidimus
<lb ed="#Qb"/>in Adam</quote>; in Adam autem perdidimus immor<lb ed="#Qb"/>talitatem
viae, in Christo autem recuperabimus
<lb ed="#Qb"/>immortalitatem patriae; ergo eadem est immor<lb ed="#Qb"/>talitas<!--c-->
viae et patriae.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d2c3-d1e244">
<lb ed="#Qb"/>8. Item, si homo stetisset, transferretur ad im<lb ed="#Qb"/>mortalitatem
gloriae, ita quod nullius<!--d--> proprie<lb ed="#Qb"/>tatis
nobilis in eo fieret deperditio; ergo, cum
<lb ed="#Qb"/>immortalitas in homine primo erat nobilis condi<lb ed="#Qb"/>tionis,
non fuisset in illo illius conditionis deper<lb ed="#Qb"/>ditio
in illa translatione; ergo duae immortalita<lb ed="#Qb"/>tes
simul essent in eo, si<!--e--> alia est immortalitas
<lb ed="#Qb"/>viae et alia patriae.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d2c3-d1e265">
<lb ed="#Qb"/>9. Item, si stetisset primus homo, eadem fuis<lb ed="#Qb"/>set
vita illius, scilicet<!--f--> in via et in<!--g--> gloria, quia
<lb ed="#Qb"/>una et continua<!--h-->: unum enim continuum dicit
<lb ed="#Qb"/>modum unius simpliciter; cum ergo immortalitas
<lb ed="#Qb"/>innocentiae et immortalitas gloriae sint propriae
<lb ed="#Qb"/>conditiones sive proprietates vitae talis et talis,
<lb ed="#Qb"/>immortalitas haec et illa erunt eadem.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d2c3-d1e283">
<lb ed="#Qb"/>Contra: a. Immortalitas viae est vel a natura
<lb ed="#Qb"/>vel a gratia gratis data, illa quae est gloriae a
<lb ed="#Qb"/>gratia gratum faciente; igitur sunt a diversis
<lb ed="#Qb"/>causis; quare et ipsa diversa.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d2c3-d1e294">
<lb ed="#Qb"/>b. Item, non est<!--i--> idem corruptibile et incor<lb ed="#Qb"/>ruptibile;
sed illa quae est viae potest non esse,
<lb ed="#Qb"/>quae est gloriae non potest non esse; ergo non
<lb ed="#Qb"/>sunt eadem<!--k-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d2c3-d1e305">
<lb ed="#Qb"/>c. Item, non est horum solum differentia quae
<lb ed="#Qb"/>est inter potentiam simpliciter et illam quae est
<lb ed="#Qb"/>necessitas, cum<!--l--> illa quae est viae corrupta sit<!--m--> et
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>annihilata per peccatum: quando enim potentia sim<lb ed="#Qb"/>pliciter
fit<!--n--> potentia quae est necessitas, necesse
<lb ed="#Qb"/>est ut maneat et stabiliatur in esse necessario.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d2c3-d1e323">
<lb ed="#Qb"/>d. Item, immortalitas gloriae est dos, viae au<lb ed="#Qb"/>tem
donum.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d2c3-d1e330">
<lb ed="#Qb"/>e. Item, immortalitas gloriae privat omnem po<lb ed="#Qb"/>tentiam
moriendi, alia non.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d2c3-d1e338">
<lb ed="#Qb"/>f. Item, <name ref="#Augustine">Augustinus</name><!--3-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d2c3-Qd1e345">Alia est immorta<lb ed="#Qb"/>litas
carnis quam in Adam accepimus, alia est
<lb ed="#Qb"/>quam<!--o--> per Christum in resurrectione speramus;
<lb ed="#Qb"/>ille enim tactus est immortalis, ut posset non
<lb ed="#Qb"/>mori, si non peccaret; filii resurrectionis nec ultra
<lb ed="#Qb"/>poterunt peccare nec mori</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d2c3-d1e359">
<lb ed="#Qb"/>g. Item, non est transitus ab eodem ad idem<!--4-->;
<lb ed="#Qb"/>sed transitus erit<!--p--> ab immortalitate viae ad im<lb ed="#Qb"/>mortalitatem
patriae; ergo etc.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d2c3-d1e368">
<lb ed="#Qb"/>h. Item, II <title>Sententiarum</title>, dist. 19<!--5-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d2c3-Qd1e372">Aliud est
<lb ed="#Qb"/>non posse mori et aliud posse non mori<!--q--></quote>; sed
<lb ed="#Qb"/>non posse mori idem est quod immortalitas pa<lb ed="#Qb"/>triae,
posse non mori immortalitas viae; ergo etc.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d2c3-d1e382">
<lb ed="#Qb"/>i. Item, immortalitas viae et immortalitas patriae
<lb ed="#Qb"/>status vitae distinguunt et diversificant; sed con<lb ed="#Qb"/>stat
quod status isti<!--r--> sunt diversi; igitur et im<lb ed="#Qb"/>mortalitas
haec et illa diversae sunt.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d2c3-d1e393">
<lb ed="#Qb"/>II. Item<!--6-->, ratione huius quaeritur si potentia
<lb ed="#Qb"/>non moriendi ex toto sublata sit, ita quod non
<lb ed="#Qb"/>remaneat potentia, aut remaneat, sed non ad hunc
<lb ed="#Qb"/>actum, scilicet non moriendi.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d2c3-d1e404">
<lb ed="#Qb"/>Quod autem<!--s--> non auferatur, videtur a. per
<lb ed="#Qb"/>hoc quod potentiae naturales non auferuntur.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d2c3-d1e412">
<lb ed="#Qb"/>b. Item, non creantur novae potentiae in specie:
<lb ed="#Qb"/>quievit enim Dominus post opera sex dierum a
<lb ed="#Qb"/>creatione quantum ad species et genera<!--7-->; igitur
<lb ed="#Qb"/>mansit potentia, sed non ad hoc.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d2c3-d1e423">
<lb ed="#Qb"/>Quaeritur igitur si secundum illam contingit<!--t--> dici
<lb ed="#Qb"/>in via: <mentioned>iste poterit non mori necessario in patria</mentioned>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d2c3-d1e430">
<lb ed="#Qb"/>Et hoc videtur, cum non sit nova potentia
<lb ed="#Qb"/>superinducta, qua homo dicitur immortalis im<lb ed="#Qb"/>mortalitate
patriae.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d2c3-d1e439">
<lb ed="#Qb"/>Contra: 1. Non videtur posse dici in patria:
<lb ed="#Qb"/><mentioned>iste habet potentiam qua necesse habuit mori in
<lb ed="#Qb"/>via</mentioned>, quia omnis potentia quam habebat, in pa<lb ed="#Qb"/>tria
erit sub necessitate contrarii; igitur nec in via
<lb ed="#Qb"/>poterit dici: <mentioned>iste habet potentiam qua<!--u--> nunquam
<lb ed="#Qb"/>poterit mori in patria</mentioned>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d2c3-d1e452">
<lb ed="#Qb"/>2. Praeterea, nonne spoliatus fuit homo prima
<lb ed="#Qb"/>immortalitate?
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d2c3-d1e459">
<pb ed="#Qb" n="693"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
<lb ed="#Qb"/>Respondeo: 1. Quidam<!--1--> dicunt quod eadem
<lb ed="#Qb"/>est potentia secundum substantiam, differens se<lb ed="#Qb"/>cundum
maiorem appropinquationem ad suum
<lb ed="#Qb"/>actum sive ad<!--a--> finem. Unde potentia, quae primo
<lb ed="#Qb"/>fuit moriendi et non moriendi indeterminate, post
<lb ed="#Qb"/>erat per peccatum determinata ad unum, ut scilicet
<lb ed="#Qb"/>ad moriendum, et haec eadem per meritum gra<lb ed="#Qb"/>tiae
et praemium supervenientis gloriae erit in pa<lb ed="#Qb"/>tria
determinata ad vivendum. Et ita immortalitas
<lb ed="#Qb"/>in statu innocentiae et immortalitas in statu gloriae
<lb ed="#Qb"/>eadem potentia sunt secundum substantiam. Et
<lb ed="#Qb"/>loquor de iis prout nomine potentiae censentur,
<lb ed="#Qb"/>sicut rationalitas, non per<!--b--> modum habitus.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d2c3-d1e495">
<lb ed="#Qb"/>[Ad obiecta]: a. Ad id<!--c--> quod obicitur quod
<lb ed="#Qb"/><mentioned>haec<!--d--> est a gratia</mentioned> etc., dicendum: per hoc
<lb ed="#Qb"/>quod dicitur quod <mentioned>haec<!--e--> est a gratia gratis data,
<lb ed="#Qb"/>illa</mentioned> etc., non dicitur aliqua diversitas quantum
<lb ed="#Qb"/>ad essentiam potentiae, sed dispositionis. Quod
<lb ed="#Qb"/>enim additur <mentioned>ipsi potentiae esse a gratia tali
<lb ed="#Qb"/>vel tali</mentioned>, essentiam non dicit, sed dispositionem;
<lb ed="#Qb"/>immortalitas autem dicit ipsam potentiam<!--f--> praeter
<lb ed="#Qb"/>concretionem ad necessitatem vel non necessi<lb ed="#Qb"/>tatem;
unde non nominat ipsam dispositionem,
<lb ed="#Qb"/>sed ipsam potentiam.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d2c3-d1e519">
<lb ed="#Qb"/>b. Ad id quod obicitur quod <mentioned>non est idem
<lb ed="#Qb"/>corruptibile</mentioned> etc.: dicendum quod non est verum,
<lb ed="#Qb"/>habito respectu ad subiectum corruptibilitatis et
<lb ed="#Qb"/>incorruptibilitatis, quia<!--h--> idem in essentia secun<lb ed="#Qb"/>dum
status diversos potest esse corruptibile et
<lb ed="#Qb"/>incorruptibile, sicut idem in essentia facile mo<lb ed="#Qb"/>bile
et difficile mobile; quod enim est facile mo<lb ed="#Qb"/>bile
in prima conceptione in anima, post efficitur
<lb ed="#Qb"/>difficile mobile per continuationem.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d2c3-d1e541">
<lb ed="#Qb"/>c. Ad illud quod obicitur quod <mentioned>illa, quae est<!--i-->
<lb ed="#Qb"/>viae, corrupta est per peccatum; unde non est
<lb ed="#Qb"/>differentia ibi solum quae est potentiae simpliciter
<lb ed="#Qb"/>ad illam quae est ut necessitas</mentioned>: dicendum quod
<lb ed="#Qb"/>per peccatum non fuit corrupta potentia immor<lb ed="#Qb"/>talitatis,
nisi ut erat ad actum ; unde manebat ipsa
<lb ed="#Qb"/>potentia, sed non cum<!--k--> inclinatione ad actum:
<lb ed="#Qb"/>unde corruptio erat habitus, non potentiae.
<!--missing p break-->
<lb ed="#Qb"/>e. Ad aliud quod obicitur quod <mentioned>immortalitas
<lb ed="#Qb"/>gloriae privat</mentioned> etc.: dicendum quod haec privatio
<lb ed="#Qb"/>sive potentia privandi vel non privandi non<!--l--> cau<lb ed="#Qb"/>satur
ex diversitate ipsius primae potentiae, sed
<lb ed="#Qb"/>ex diversis dispositionibus superadditis, quae
<lb ed="#Qb"/>sunt gratia et gloria.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d2c3-d1e572">
<lb ed="#Qb"/>f. Quod autem dicit <name ref="#Augustine">Augustinus</name>: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d2c3-Qd1e579">Alia est
<lb ed="#Qb"/>immortalitas carnis</quote> etc., hoc retorquendum est
<lb ed="#Qb"/>ad alietatem status diversificati per dispositiones
<lb ed="#Qb"/>additas ipsi potentiae mediante gratia perfecta et
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>gratia imperfecta, non autem ad alietatem ipsius
<lb ed="#Qb"/>primae possibilitatis<!--2-->. Unde ibi est disconti<lb ed="#Qb"/>nuatio<!--m-->
statuum, quia quod erat potentia in statu
<lb ed="#Qb"/>innocentiae, scilicet mortalitas sive potentia mo<lb ed="#Qb"/>riendi,
factum est necessitas in statu peccati. Si<lb ed="#Qb"/>militer
est ex parte immortalitatis.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d2c3-d1e605">
<lb ed="#Qb"/>d. Ad aliud dicendum quod idem potest esse
<lb ed="#Qb"/>donum et dos, quia donum dicitur respectu dantis,
<lb ed="#Qb"/>dos respectu sponsi dantis, secundum quod spon<lb ed="#Qb"/>sus
est<!--n-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d2c3-d1e616">
<lb ed="#Qb"/>g. Ad id<!--o--> quod obicitur quod <mentioned>non est transitus
<lb ed="#Qb"/>ab eodem in idem</mentioned>: dicendum quod transitus
<lb ed="#Qb"/>iste, qui est ab immortalitate innocentiae ad illam
<lb ed="#Qb"/>quae est gloriae, est per diversitatem statuum,
<lb ed="#Qb"/>quia est transitus a statu in statum. Unde, sicut
<lb ed="#Qb"/>quod proficit in moribus proficiendo vita im<lb ed="#Qb"/>perfecta
ad vitam perfectam, non dicitur habuisse
<lb ed="#Qb"/>aliam et aliam vitam, sed eamdem, propter vitae
<lb ed="#Qb"/>unitatem et continuitatem, licet alium et alium
<lb ed="#Qb"/>statum vitae, sic est in proposito.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d2c3-d1e643">
<lb ed="#Qb"/>h. Ad illud quod obicitur quod <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d2c3-Qd1e647">aliud est
<lb ed="#Qb"/>posse non mori</quote> etc.: dicendum quod, cum dicitur
<lb ed="#Qb"/><mentioned>posse non mori et non posse mori</mentioned>, licet habi<lb ed="#Qb"/>litas
potentiae sit alia et alia respectu actus qui
<lb ed="#Qb"/>est terminus potentiae, quia in una notatur ha<lb ed="#Qb"/>bilitas
quae est facilitas sive possibilitas, in alia
<lb ed="#Qb"/>quae est<!--p--> impossibilitas ad moriendum, non ta<lb ed="#Qb"/>men
est potentia alia et alia.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d2c3-d1e664">
<lb ed="#Qb"/>i. Ad aliud quod obicitur quod <mentioned>immortalitas
<lb ed="#Qb"/>viae et patriae status vitae distinguunt</mentioned> etc.: di<lb ed="#Qb"/>cendum
quod hoc est verum, sed hoc est propter
<lb ed="#Qb"/>ipsam dispositionem additam potentiae, non quia
<lb ed="#Qb"/>ipsa potentia prima variatur.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d2c3-d1e677">
<lb ed="#Qb"/>II. Ex iis patet quo modo respondendum est<!--q-->
<lb ed="#Qb"/>ad illud quod quaeritur postea, utrum sublata
<lb ed="#Qb"/>fuit ex toto potentia non moriendi, quia dicendum
<lb ed="#Qb"/>quod non, sed solum in quantum erat habitus
<lb ed="#Qb"/>sive actus huiusmodi.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d2c3-d1e690">
<lb ed="#Qb"/>[Ad obiecta]: 1. Ad illud<!--3--> quod obicitur quod
<lb ed="#Qb"/><mentioned>non poterit vere dici in patria: iste habet po<lb ed="#Qb"/>tentiam
qua necesse habuit mori in via</mentioned> etc.:
<lb ed="#Qb"/>dicendum quod hoc est falsum, quia hoc quod
<lb ed="#Qb"/>dico <mentioned>necessitas, non necessitas</mentioned> modos dicunt po<lb ed="#Qb"/>tentiae
sive dispositiones, non substantiam poten<lb ed="#Qb"/>tiae.
Sic videtur posse dici ad illa quae tacta sunt.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d2c3-d1e706">
<lb ed="#Qb"/>Quia tamen alia est ratio essentiae et alia po<lb ed="#Qb"/>tentiae
et alia potentiae<!--r--> habitualis, quia essentia
<lb ed="#Qb"/>absolute dicta est, potentia addit supra essentiam
<lb ed="#Qb"/>relationem sive inclinationem ad finem vel actum,
<lb ed="#Qb"/>similiter potentia habitualis super utrumque, aliter
<pb ed="#Qb" n="694"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
<lb ed="#Qb"/>videtur dicendum. Licet enim omnis potentia sit
<lb ed="#Qb"/>essentia quaedam, tamen alia est ratio potentiae
<lb ed="#Qb"/>et alia essentiae. Unde sic ponere quod eadem
<lb ed="#Qb"/>est potentia primo moriendi et non moriendi, post
<lb ed="#Qb"/>eadem in substantia<!--a--> necessario moriendi, post
<lb ed="#Qb"/>eadem necessario<!--b--> non moriendi, nihil aliud est
<lb ed="#Qb"/>quam ponere hoc subiectum primo receptibile
<lb ed="#Qb"/>mortis et vitae indifferenter et post receptibile
<lb ed="#Qb"/>mortis necessario secundum eamdem possibilita<lb ed="#Qb"/>tem
recipiendi, quae in substantia non mutatur<!--c-->,
<lb ed="#Qb"/>et tandem necessario non receptibile mortis, sed
<lb ed="#Qb"/>vitae continuae<!--d-->. Ecce quod ad haec omnia erat
<lb ed="#Qb"/>possibilitas in subiecto hoc eodem in substantia,
<lb ed="#Qb"/>modus tamen sive habitus inclinans ad hoc vel<!--e-->
<lb ed="#Qb"/>ad illud variatur, quia primo erat potentia ad
<lb ed="#Qb"/>mori et non mori, secundo per peccatum facta
<lb ed="#Qb"/>est necessaria ad mori, deinde per gratiam ad
<lb ed="#Qb"/>non mori: unde de indeterminata facta est deter<lb ed="#Qb"/>minata
per additam necessitatem<!--1-->. Praeterea, eo<lb ed="#Qb"/>dem
modo potentia non moriendi, prius indeter<lb ed="#Qb"/>minata,
facta est determinata ad necessario non
<lb ed="#Qb"/>mori. Unde qui considerat horum diversas incli<lb ed="#Qb"/>nationes
ad actus diversos, mediantibus modorum
<lb ed="#Qb"/>mutationibus sive habitibus, proprie loquendo,
<lb ed="#Qb"/>dicere potest quod altera est potentia haec et illa.
<lb ed="#Qb"/>Considerando igitur essentiam potentiae sive sub<lb ed="#Qb"/>iectum,
dicetur eadem; considerando potentiam
<lb ed="#Qb"/>in ratione potentiae, alia est et alia, et non solum
<lb ed="#Qb"/>ratione, sed natura, secundum quod alia est<!--f-->
<lb ed="#Qb"/>natura bene instituta et alia corrupta et alia glo<lb ed="#Qb"/>rificata.
Distinguantur ergo tres potentiae, ut
<lb ed="#Qb"/>prima dicatur immortalitas incompleta - et patet
<lb ed="#Qb"/>quod incompleta, ex hoc quod compatiebatur se<lb ed="#Qb"/>cum
potentiam moriendi — secunda dicatur mor<lb ed="#Qb"/>talitas<!--g-->,
tertia dicatur immortalitas completa, quae
<lb ed="#Qb"/>est necessaria ad actum sive quae habet secum
<lb ed="#Qb"/>actum suum necessario. Distinguendum autem
<lb ed="#Qb"/>quod immortalitas dicitur duobus modis<!--2-->, scilicet
<lb ed="#Qb"/>positive: et sic idem est quod potentia vivendi et
<lb ed="#Qb"/>sic comprehendit illam quae est viae et patriae;
<lb ed="#Qb"/>et privative, et sic dupliciter, quia aut privatur ne<lb ed="#Qb"/>cessitas
moriendi: et haec privatio fuit in Adam in
<lb ed="#Qb"/>primo statu; aut privatur potentia moriendi: et
<lb ed="#Qb"/>haec est modo in Adam. Et haec ultima continetur
<lb ed="#Qb"/>sub priore sicut species sub genere: sicut<!--h--> enim
<lb ed="#Qb"/>potentia genus est<!--i--> ad potentiam quae est neces<lb ed="#Qb"/>sitas,
sic negatio potentiae quae est necessitas<!--k-->,
<lb ed="#Qb"/>superius est<!--l--> negatione potentiae simpliciter.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d2c3-d1e828">
<lb ed="#Qb"/>[Ad obiecta]<!--3-->: 1-2. Ad illud ergo quod obi<lb ed="#Qb"/>citur
quod <mentioned>immortalitas innocentiae et patriae
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>differunt sicut dispositio et habitus, similiter sicut
<lb ed="#Qb"/>potentia disposita et potentia quae est necessitas,
<lb ed="#Qb"/>similiter per determinatum et indeterminatum</mentioned>: di<lb ed="#Qb"/>cendum
quod non est verum quoniam<!--m--> tantum sic
<lb ed="#Qb"/>differunt, immo est ibi differentia essentialis, sicut
<lb ed="#Qb"/>essentialiter vita animalis differt a spirituali. Cum
<lb ed="#Qb"/>enim immortalitas positive dicatur potentia vi<lb ed="#Qb"/>vendi,
vita autem est duplex, scilicet animalis et
<lb ed="#Qb"/>spiritualis, et potentia relata diversimode ad hanc
<lb ed="#Qb"/>vitam duplicem duplicabitur, et loquor de ipsa
<lb ed="#Qb"/>in quantum<!--n--> est in ratione potentiae, ut tactum
<lb ed="#Qb"/>est<!--4-->. Similiter secundum quod privative dicitur,
<lb ed="#Qb"/>alia erit essentialiter haec ab illa sicut completum
<lb ed="#Qb"/>ab incompleto, secundum quod dici solet quod
<lb ed="#Qb"/>essentia generis est incompleta, speciei completa.
<lb ed="#Qb"/>Unde<!--o-->, sicut est alia albedo intensa et<!--p--> remissa
<lb ed="#Qb"/>secundum essentiam, et hoc propter maiorem et
<lb ed="#Qb"/>minorem lucis participationem, similiter sicut
<lb ed="#Qb"/>aliud est concretum ex hac essentia et hoc ha<lb ed="#Qb"/>bitu
naturali vel acquisito et aliud concretum ex
<lb ed="#Qb"/>eadem essentia et habitu contrario naturali vel
<lb ed="#Qb"/>acquisito, dico<!--q--> per se loquendo, sicut aliud di<lb ed="#Qb"/>citur
hoc album ab hoc nigro, eodem demonstrato
<lb ed="#Qb"/>in subiecto, vel hoc sciens ab hoc ignorante vel
<lb ed="#Qb"/>virtuosum ab hoc malitioso, eodem semper in
<lb ed="#Qb"/>subiecto demonstrato, secundum illud<!--5-->: <quote>Verte im<lb ed="#Qb"/>pium
et non erit</quote>: sic dico aliud esse immortali<lb ed="#Qb"/>tatem
innocentiae et patriae. Hoc etiam patet per
<lb ed="#Qb"/>hoc quod immortalitas non est potentia simpli<lb ed="#Qb"/>citer,
sed vel habitus vel potentia habitualis. Per
<lb ed="#Qb"/>quod patet quod alia et alia est, secundum quod
<lb ed="#Qb"/>alio habitu et alio<!--r--> informatur. Unde, cum alius
<lb ed="#Qb"/>sit habitus qui est necessitas et alius qui est
<lb ed="#Qb"/>possibilitas, et alia erit immortalitas concernens
<lb ed="#Qb"/>necessitatem et alia concernens<!--s--> possibilitatem.
<lb ed="#Qb"/>Patet igitur quod non est etiam<!--t--> simile de illis
<lb ed="#Qb"/>quae solum habent rationem potentiae, ut de po<lb ed="#Qb"/>tentia
angeli ante confirmationem et post, et de
<lb ed="#Qb"/>immortalitate<!--u--> innocentiae et patriae. Hoc autem
<lb ed="#Qb"/>patet ex auctoritate dicente<!--6-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d2c3-Qd1e923">Alia est immorta<lb ed="#Qb"/>litas
carnis quam in Adam accepimus<!--v-->, alia est
<lb ed="#Qb"/>quam per Christum in resurrectione speramus;
<lb ed="#Qb"/>ille enim est factus immortalis, ut posset non
<lb ed="#Qb"/>mori, si non peccaret, moreretur autem, si pec<lb ed="#Qb"/>caret;
filii vero resurrectionis nec ultra poterunt
<lb ed="#Qb"/>peccare nec mori</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d2c3-d1e941">
<lb ed="#Qb"/>3. Ad illud quod obicitur quod <mentioned>non creavit
<lb ed="#Qb"/>Dominus aliquam potentiam novam post opera
<lb ed="#Qb"/>sex dierum</mentioned>: dicendum quod verum est, cuius
<lb ed="#Qb"/>antea non erat similitudo.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d2c3-d1e952">
<pb ed="#Qb" n="695"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
<lb ed="#Qb"/>4. Ad aliud quod obicitur quod <mentioned>mortalitas
<lb ed="#Qb"/>ante peccatum et post peccatum non differunt</mentioned>:
<lb ed="#Qb"/>dicendum quod, proprie loquendo, prout morta<lb ed="#Qb"/>litas
cum essentia potentiae habitum concernit,
<lb ed="#Qb"/>quia haec dicit possibilitatem ad moriendum, illa
<lb ed="#Qb"/>necessitatem<!--a-->, haec non est illa.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d2c3-d1e972">
<lb ed="#Qb"/>5. Similiter dicendum<!--1--> ad aliud quod sequitur,
<lb ed="#Qb"/>quod, licet<!--b--> liberum arbitrium, in quantum dicit
<lb ed="#Qb"/>essentiam quamdam, sit eadem in via<!--c--> et in pa<lb ed="#Qb"/>tria,
tamen, in quantum nominat potentiam cum<!--d-->
<lb ed="#Qb"/>concretione habitus sive aptitudinis, non est<!--e-->
<lb ed="#Qb"/>eadem, ratione praetacta<!--2-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d2c3-d1e990">
<lb ed="#Qb"/>6. Ad illud quod obicitur quod <mentioned>immortalitas
<lb ed="#Qb"/>in via est potentia quaedam vivendi</mentioned> etc.: di<lb ed="#Qb"/>cendum
quod immortalitas innocentiae non dicit
<lb ed="#Qb"/>solummodo potentiam, sed concernit habitum, et
<lb ed="#Qb"/>hoc cum possibilitate ad contrarium. Immortalitas
<lb ed="#Qb"/>enim innocentiae cum hoc quod dicit habitum
<lb ed="#Qb"/>sive aptitudinem<!--f--> facilitatis ad actum perpetuum
<lb ed="#Qb"/>vivendi, dicit possibilitatem ad moriendum, im<lb ed="#Qb"/>mortalitas<!--g-->
in patria dicit habitum sive aptitudi<lb ed="#Qb"/>nem
necessitatis ad actum perpetuum vivendi
<lb ed="#Qb"/>cum impossibilitate ad moriendum. Unde, ut
<lb ed="#Qb"/>dictum est<!--3-->, prout immortalitas dicit potentiam
<lb ed="#Qb"/>habitualem, haec non est illa.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d2c3-d1e1021">
<lb ed="#Qb"/>7. Ad illud <name ref="#Augustine">Augustini</name> <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d2c3-Qd1e1028">per Christum re<lb ed="#Qb"/>cuperabimus
quod</quote> etc.: dicendum quod per
<lb ed="#Qb"/>hoc nomen <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d2c3-Qd1e1035">quod</quote> notatur simplex relatio. Nec
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>argumentum valet <mentioned>quod perdidimus in Adam,
<lb ed="#Qb"/>recuperabimus per Christum, in Adam perdidi<lb ed="#Qb"/>mus
immortalitatem innocentiae, ergo</mentioned> etc.: est
<lb ed="#Qb"/>enim ibi<!--h--> commutatio praedicamenti. Praeterea,
<lb ed="#Qb"/>cum dicitur <mentioned>recuperabimus per Christum</mentioned>, hoc
<lb ed="#Qb"/>non dicitur quia illud idem recuperabimus<!--i-->, sed
<lb ed="#Qb"/>quia damnum, quod incurrimus ex peccato<!--k--> Adae,
<lb ed="#Qb"/>recompensabitur maiori bono et meliori per Chri<lb ed="#Qb"/>stum.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d2c3-d1e1061">
<lb ed="#Qb"/>8. Ad aliud dicendum<!--l--> quod in translatione
<lb ed="#Qb"/>ad gloriam non fuisset deperditio alicuius nobilis
<lb ed="#Qb"/>proprietatis, ratione qua est proprietas<!--m--> nobilis,
<lb ed="#Qb"/>sed ratione deiectus coimportati<!--n-->; immortalitas
<lb ed="#Qb"/>autem in statu innocentiae, in quantum concer<lb ed="#Qb"/>nebat
possibilitatem ad moriendum, connotabat
<lb ed="#Qb"/>defectum. Unde, sicut in translatione animae a
<lb ed="#Qb"/>statu viatoris ad statum comprehensoris nulla fit
<lb ed="#Qb"/>deperditio nobilis conditionis, nihilominus fides
<lb ed="#Qb"/>evacuatur, sic est in proposito.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q1t2d2c3-d1e1086">
<lb ed="#Qb"/>9. Ad aliud dicendum quod, licet vita<!--o--> na<lb ed="#Qb"/>turae
sive ut est naturalis una fuisset quodam
<lb ed="#Qb"/>modo, quia in gloria non esset omnino sublata<!--p-->
<lb ed="#Qb"/>vita naturae, sed perfecta et completa, non tamen
<lb ed="#Qb"/>ut esset mortalis<!--q-->, proprie loquendo, immo fuisset
<lb ed="#Qb"/>mutatio vitae secundum mutationem status, iuxta
<lb ed="#Qb"/>modum proprium loquendi, secundum quem ali<lb ed="#Qb"/>quis
dicitur mutare vitam, quia<!--r--> transfert se ad
<lb ed="#Qb"/>frugem vitae melioris.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>