-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 2
/
ahsh-l2Ai4t3q2m1c4.xml
448 lines (448 loc) · 30.2 KB
/
ahsh-l2Ai4t3q2m1c4.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Ia-IIae, Inq. 4, Tract. 3, Q. 2, M. 1, C. 4</title>
<author ref="#AlexanderOfHales">Alexander of Hales</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Ia-IIae, Inq. 4, Tract. 3, Q. 2, M. 1, C. 4</title>
<date when="2017-06-27">June 27, 2017</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority><ref target="https://www.earlyfranciscans.com">ERC Project 714427: Authority and Innovation in Early Franciscan Thought</ref></authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by/4.0">Creative Commons Attribution 4.0 International</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Qb" n="quaracchi1928">Quaracchi 1928</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2017-06-27" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#Qb" n="707"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m1c4">
<head xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m1c4-Hd1e107">Ia-IIae, Inq. 4, Tract. 3, Q. 2, M. 1, C. 4</head>
<head xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m1c4-Hd1e110" type="question-title">UTRUM ILLICITA FUISSET TUNC CONTINENTIA<!--2-->.</head>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m1c4-d1e113">
<lb ed="#Qb"/>Sequitur inquirere utrum illicita fuisset conti<lb ed="#Qb"/>nentia
sive cessatio a commixtione carnali.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m1c4-d1e120">
<lb ed="#Qb"/>Quod sic, videtur: a. Sicut habetur ab <name>Au<lb ed="#Qb"/>gustino</name><!--3-->:
<quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m1c4-Qd1e126">Matrimonium datum fuit sanis in
<lb ed="#Qb"/>officium </quote>, scilicet multiplicandae prolis; sed ut
<lb ed="#Qb"/>habetur ab <name>Augustino</name>, <title>Super Genesim ad lit<lb ed="#Qb"/>teram</title><!--4-->,
officium est congruus actus uniuscuius<lb ed="#Qb"/>que
personae secundum instituta Dei; ergo, cum
<lb ed="#Qb"/>secundum divinam institutionem erant primi pa<lb ed="#Qb"/>rentes
conditi ut genus suum multiplicarent ad
<lb ed="#Qb"/>cultum Dei, haec<!--g--> autem multiplicatio fieri non
<lb ed="#Qb"/>posset nisi per carnalem commixtionem, contra
<lb ed="#Qb"/>divinam institutionem esset continentia primorum
<lb ed="#Qb"/>parentum; ergo illicita fuit eorum continentia.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m1c4-d1e149">
<lb ed="#Qb"/>b. Item, Dominus dedit praeceptum primis pa<lb ed="#Qb"/>rentibus
de prolis multiplicatione, <title>Gen.</title> 1, 27-28:
<lb ed="#Qb"/><quote>Masculum et feminam creavit eas; benedixitque
<lb ed="#Qb"/>illis Deus et ait: Crescite et multiplicamini
<lb ed="#Qb"/>et replete terram</quote>. Ibi <title>Glossa</title> <name ref="#Augustine">Augustini</name><!--5-->:
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/><quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m1c4-Qd1e169">Multiplicatio hominum coniunctione maris et fe<lb ed="#Qb"/>minae
perficitur</quote>; negligere autem praeceptum
<lb ed="#Qb"/>Domini vel contraire est illicitum; ergo etc.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m1c4-d1e178">
<lb ed="#Qb"/>Contra: 1. Temperantia omni tempore fuit vir<lb ed="#Qb"/>tus;
ergo omni tempore habenda; sed continentia
<lb ed="#Qb"/>a coitu continetur sub temperantia; ergo etc.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m1c4-d1e187">
<lb ed="#Qb"/>2. Item, quanto h status alicuius est nobilior et
<lb ed="#Qb"/>excellentior, tanto magis de bono et aequo in<lb ed="#Qb"/>cumbit
ei observantia virtutum, et hoc quantum
<lb ed="#Qb"/>ad omnes species et differentias virtutum; sed
<lb ed="#Qb"/>status ille nobilior erat quam status naturae lap<lb ed="#Qb"/>sae;
ergo magis incumbebat existentibus in statu
<lb ed="#Qb"/>illo perfecta observantia virtutum quantum ad
<lb ed="#Qb"/>omnes illarum<!--i--> species; sed continentia est spe<lb ed="#Qb"/>cies
temperantiae, ut dictum est<!--6-->; ergo etc.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m1c4-d1e209">
<lb ed="#Qb"/>3. Si diceretur quod tenebantur coire, quia
<lb ed="#Qb"/>Dominus praeceperat illis, <title>Gen.</title> 1, 28: <quote>Crescite, et
<lb ed="#Qb"/>multiplicamini</quote> etc.— contra: <name ref="#Lombard">Magister</name>, II <title>Sen<lb ed="#Qb"/>tentiarum</title>,
dist. 20<!--7-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m1c4-Qd1e223">Deus nondum iusserat ut
<lb ed="#Qb"/>coirent, et poterat<!--k--> divina expectari auctoritas,
<pb ed="#Qb" n="708"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
<lb ed="#Qb"/>ubi concupiscentia non angebat<!--a--></quote>. Similiter dicit
<lb ed="#Qb"/><name>Augustinus</name>, IX <title>Super Genesim</title><!--1-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m1c4-Qd1e236">Potest dici
<lb ed="#Qb"/>quod nondum Deus<!--b--> iusserat ut coirent</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m1c4-d1e242">
<lb ed="#Qb"/>4. Item, supposito quod praeceptum Domini
<lb ed="#Qb"/>erat datum de multiplicatione prolis, quae non
<lb ed="#Qb"/>poterat fieri nisi per coitum, propter quod con<lb ed="#Qb"/>tinere
esset contra praeceptum Domini - con<lb ed="#Qb"/>tra:
Abel, secundum <name ref="#Augustine">Augustinum</name>, mortuus
<lb ed="#Qb"/>est in virginitate et<!--c--> ex hoc commendatur a per<lb ed="#Qb"/>fectiori
iustitia, <title>Matth.</title> 23, 35: <quote>A sanguine Abel
<lb ed="#Qb"/>iusti</quote> etc.; ut enim habetur ab <name>Augustino</name>, in
<lb ed="#Qb"/>libro <title>De mirabilibus Sacrae Scripturae</title><!--2-->, a triplici
<lb ed="#Qb"/>commendatur iustitia, scilicet<!--d--> sacerdotii, virgi<lb ed="#Qb"/>nitatis
et martyrii; quantum ad ea etiam<!--e--> per<lb ed="#Qb"/>fecte
gessit typum Christi. Dicit enim sic: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m1c4-Qd1e273">Tota
<lb ed="#Qb"/>iustitia haec<!--f--> est: virginitas, sacerdotium et mar<lb ed="#Qb"/>tyrium.
Quae triplex<!--g--> iustitia in Abel primo
<lb ed="#Qb"/>fuit, qui et<!--h--> munera Deo placita obtulit, prosa<lb ed="#Qb"/>piam<!--i-->
generis non dereliquit et martyrii coro<lb ed="#Qb"/>nam<!--k-->
sanguinis effusione promeruit</quote>. Ex quo
<lb ed="#Qb"/>patet quod, stante praecepto de multiplicatione
<lb ed="#Qb"/>prolis, continentia virginitatis licita iuit, immo
<lb ed="#Qb"/>grata.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m1c4-d1e293">
<lb ed="#Qb"/>5. Item, currente Lege naturae aliquis de per<lb ed="#Qb"/>fectioribus,
sicut Abel, finaliter fuit virgo et ex
<lb ed="#Qb"/>hoc commendatur, ut ex dictis<!--3--> patet; similiter
<lb ed="#Qb"/>currente Lege scripta, sicut Elias, qui vixit in
<lb ed="#Qb"/>virginitate, sicut dicit <name>Hieronymus</name>, <title>Contra
<lb ed="#Qb"/>Iovinianum</title><!--4-->; similiter <name>B. Virgo</name>, <title>Luc.</title> 1, 34: <quote>Quo
<lb ed="#Qb"/>modo fiet istud, quoniam virum non cognosco</quote>? id
<lb ed="#Qb"/>est non cognoscere<!--l--> propono<!--5-->; item, Paulus<!--m-->,
<lb ed="#Qb"/><title>I Cor.</title> 7, 7: <quote>Volo omnes homines esse. sicut me ip<lb ed="#Qb"/>sum</quote>,
<quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m1c4-Qd1e316">id est castos</quote>, dicit <title>Glossa</title><!--6-->. Ex qui<lb ed="#Qb"/>bus
videtur quod illud praeceptum de multipli<lb ed="#Qb"/>catione
prolis non cogebat.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m1c4-d1e325">
<lb ed="#Qb"/>6. Item, super illud <title>II Cor.</title> 11, 2: <quote>Despondi<!--n-->
<lb ed="#Qb"/>vos uni viro virginem castam</quote>, haec virgo casta
<lb ed="#Qb"/>Ecclesia est, ut dicit <title>Glossa</title><!--7-->; et dicit <name>Augu<lb ed="#Qb"/>stinus</name><!--8-->:
<quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m1c4-Qd1e335">Absit ut<!--o--> membris prohibeatur vir<lb ed="#Qb"/>ginitas,
cum sponsae conceditur</quote>; sponsam vocat
<lb ed="#Qb"/>corpus Christi mysticum; sed Adam fuit de cor<lb ed="#Qb"/>pore;
ergo illi non fuit prohibita virginitas.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m1c4-d1e347">
<lb ed="#Qb"/>7. Item, <name>Augustinus</name> videtur velle quod alius
<lb ed="#Qb"/>modus fuit tunc conveniens sive possibilis pro<lb ed="#Qb"/>pagationis
ex viro et muliere quam mediante co<lb ed="#Qb"/>pula
carnali, scilicet per affectum caritatis. Dicit
<lb ed="#Qb"/>enim sic, III <title>Super Genesim ad litteram</title><!--9-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m1c4-Qd1e360">Illud,
<lb ed="#Qb"/>quod dictum est, <quote>Crescite et multiplicamini et
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>implete terram</quote>, quamquam nisi per concubitum
<lb ed="#Qb"/>maris et feminae fieri non<!--p--> posse videatur — unde
<lb ed="#Qb"/>hinc<!--q--> quoque mortalium corporum extitit indi<lb ed="#Qb"/>cium
— potest tamen dici alium modum esse po<lb ed="#Qb"/>tuisse
in corporibus immortalibus, ut solo piae
<lb ed="#Qb"/>caritatis affectu, nulla corruptionis concupiscentia,
<lb ed="#Qb"/>filii nascerentur</quote>. Ex hoc videtur quod nulla
<lb ed="#Qb"/>fuit necessitas coeundi in statu illo.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m1c4-d1e385">
<lb ed="#Qb"/>8. Item, potest quaeri: Si fuit praeceptum, nec
<lb ed="#Qb"/>videtur quod adhuc fuerit revocatum, ergo ad<lb ed="#Qb"/>huc<!--r-->
est continentia, saltem illa quae est ex voto,
<lb ed="#Qb"/>illicita. Si autem dicatur quod sit revocatum,
<lb ed="#Qb"/>quaeritur quando.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m1c4-d1e398">
<lb ed="#Qb"/>Respondeo: Ad praedictorum solutionem no<lb ed="#Qb"/>tandum
quod circa statum virginitatis plura sunt
<lb ed="#Qb"/>attendenda. Unum est carnis integritas: haec au<lb ed="#Qb"/>tem
nullo tempore fuit meritoria per se, quia ne<lb ed="#Qb"/>que
virtus neque actus virtutis. Unde <name>Augusti<lb ed="#Qb"/>nus</name>,
<title>De bono coniugali</title><!--10-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m1c4-Qd1e413">Continentia non cor<lb ed="#Qb"/>poris,
sed animae, virtus est<!--s--></quote>. Unde <title>Matth.</title> 22, 13
<lb ed="#Qb"/>legitur de talibus quod fuerunt reprobatae. — Aliud
<lb ed="#Qb"/>est propositum conservandi carnis integritatem:
<lb ed="#Qb"/>hoc fuit meritorium in tempore aliquo, in tem<lb ed="#Qb"/>pore
aliquo<!--t--> non meritorium, immo illicitum, sci<lb ed="#Qb"/>licet
tempore naturae institutae. Cum enim Do<lb ed="#Qb"/>minus
creasset primum hominem, qui erat prin<lb ed="#Qb"/>cipium
omnium hominum<!--11-->, sicut in quo erat se<lb ed="#Qb"/>minarium
totius suae posteritatis, et dederat illi
<lb ed="#Qb"/>praeceptum de multiplicatione sui generis, quae<!--u-->
<lb ed="#Qb"/>fieri non poterat nisi per commixtionem maris
<lb ed="#Qb"/>et feminae, et haec illum non latuerunt — bene<!--v-->
<lb ed="#Qb"/>enim scivit quod ex ipso et muliere, data sibi in
<lb ed="#Qb"/>adiutorium, debebat genus humanum propagari;
<lb ed="#Qb"/>unde vocavit uxorem suam Evam, <quote>eo quod ma<lb ed="#Qb"/>ter
esset cunctarum viventium</quote>, <title>Gen.</title> 3, 20 —
<lb ed="#Qb"/>nullo modo poterat simpliciter continere, nisi<!--x-->
<lb ed="#Qb"/>fieret praevaricator divini praecepti et neglector
<lb ed="#Qb"/>voluntatis eiusdem. Similiter tempore Legis na<lb ed="#Qb"/>turae
et Legis scriptae continentia generalis fuit
<lb ed="#Qb"/>illicita, dispensatione tamen licebat alicui perso<lb ed="#Qb"/>nae
continere; tempore autem Legis gratiae fuit
<lb ed="#Qb"/>licita et meritoria, propter quod multi <quote>castrave<lb ed="#Qb"/>runt
se propter regnum caelorum</quote> tempore illo,
<lb ed="#Qb"/><title>Matth.</title> 19, 12. — Tertium est habitus generalis ad
<lb ed="#Qb"/>omnes modos continentiae, qui attenditur in vo<lb ed="#Qb"/>luntate
et detestatione omnis coitus illiciti: et
<lb ed="#Qb"/>istud ratione sui generis, scilicet continentiae, vir<lb ed="#Qb"/>tus<!--y-->
est; et iste habitus sine voluntate habentis
<pb ed="#Qb" n="709"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
<lb ed="#Qb"/>auferri non potest sicut potest<!--a--> carnis integritas.
<lb ed="#Qb"/>Unde <name ref="#Augustine">Augustinus</name>, I <title>De libero arbitrio</title><!--1-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m1c4-Qd1e490">De
<lb ed="#Qb"/>pudicitia vero quis dubitaverit quin ea sit in ipso
<lb ed="#Qb"/>animo constituta, quandoquidem virtus est, unde
<lb ed="#Qb"/>a violento stuprario nec ipsa eripi potest?</quote> Patet
<lb ed="#Qb"/>ergo quod continentia a concubitu carnali in
<lb ed="#Qb"/>statu primo non erat virtus nec actus virtutis;
<lb ed="#Qb"/>neque propositum continendi: non enim fuisset
<lb ed="#Qb"/>circa bonum et circa difficile, circa quae est vir<lb ed="#Qb"/>tus<!--2-->.
Licet enim in statu illo virtus sive actus
<lb ed="#Qb"/>virtutis non fuisset circa difficile, fuisset tamen
<lb ed="#Qb"/>circa bonum; continentia autem tempore illo non
<lb ed="#Qb"/>fuisset aliquo modo bona, cum in nullo ordi<lb ed="#Qb"/>nasset
ad finem, sed potius avertisset a fine,
<lb ed="#Qb"/>quia induxisset praevaricationem praecepti Dei
<lb ed="#Qb"/>et voluntatis eiusdem deformitatem.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m1c4-d1e524">
<lb ed="#Qb"/>[Ad obiecta]: 1-2. Ex iis patet quomodo ad
<lb ed="#Qb"/>duo primo<!--b--> obiecta respondendum est. Conti<lb ed="#Qb"/>nentia
enim a coitu tunc non erat species tem<lb ed="#Qb"/>perantiae
nisi eo modo quo tactum est<!--3-->, scilicet
<lb ed="#Qb"/>secundum quod continentia a coitu attenditur
<lb ed="#Qb"/>penes voluntatem omnis illiciti coitus; coire au<lb ed="#Qb"/>tem
cum sua tunc nullo modo erat illicitum, ne<lb ed="#Qb"/>que
eo modo quo dicenda sunt illicita mortalia
<lb ed="#Qb"/>neque illo modo quo venialia, tum quia thorus
<lb ed="#Qb"/>erat <quote>immaculatus</quote><!--4--> et absque omni motu illicito,
<lb ed="#Qb"/>tum propter fructum prolis generandae ad cul<lb ed="#Qb"/>tum
Dei.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m1c4-d1e553">
<lb ed="#Qb"/>3. Ad illud quod obicitur per <name>Augusti<lb ed="#Qb"/>num</name>
et <name>Magistrum</name>, in <title>Sententiis</title>, quod <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m1c4-Qd1e559">Do<lb ed="#Qb"/>minus
nondum iusserat ut coirent</quote>: dicendum<!--5-->
<lb ed="#Qb"/>quod hoc intelligitur quantum ad specificationem
<lb ed="#Qb"/>actus determinati in tempore, hoc est non de<lb ed="#Qb"/>terminaverat
eis tempus quo debebant coire, sed
<lb ed="#Qb"/>in generali dederat illis praeceptum, quando de<lb ed="#Qb"/>derat
eis praeceptum<!--c--> de generis sui multipli<lb ed="#Qb"/>catione,
<title>Gen.</title> 1, 28. Unde habebant in praecepto
<lb ed="#Qb"/>ut aliquando coirent, non autem ut coirent<!--d--> tunc
<lb ed="#Qb"/>vel tunc; unde non peccabant ex hoc quod non
<lb ed="#Qb"/>statim coierunt, sed peccassent, si nunquam
<lb ed="#Qb"/>coiissent.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m1c4-d1e587">
<lb ed="#Qb"/>4. Ad hoc quod obicitur de virginitate Abel,
<lb ed="#Qb"/>dicendum quod, si supervixisset, iniisset<!--e--> coniu<lb ed="#Qb"/>gium
et non permansisset in virginitate. Unde
<lb ed="#Qb"/><name ref="#Augustine">Augustinus</name>, <title>De mirabilibus Sacrae Scripturae</title><!--6-->:
<lb ed="#Qb"/><quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m1c4-Qd1e601">Si longiore tempore, ut Enoch, maneret, sine
<lb ed="#Qb"/>ulla dubitatione coniugium iniret, quippe qui in
<lb ed="#Qb"/>tempore illius Legis viveret quae dixit<!--f-->: <quote>Crescite
<lb ed="#Qb"/>et multiplicamini</quote>; et si illud mandatum impleret,
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>profecto<!--g--> nequaquam virgo esset</quote>. — Si autem
<lb ed="#Qb"/>quaeratur<!--h--> quare commendatur a virginitate,
<lb ed="#Qb"/>ex quo causa virginitatis in ipse erat mortis acce<lb ed="#Qb"/>leratio,
si enim diu<!--i--> vixisset, uxorem duxisset:
<lb ed="#Qb"/>dicendum quod hoc est quia totius iustitiae
<lb ed="#Qb"/>forma in eo servabatur<!--k-->. Quantum autem ad hoc
<lb ed="#Qb"/>quod<!--l--> virgo fuit, commendatur magis ex praefi<lb ed="#Qb"/>guratione
virginitatis Salvatoris quam ex actu
<lb ed="#Qb"/>continentiae a coitu. Unde <name ref="#Augustine">Augustinus</name>, <title>De
<lb ed="#Qb"/>mirabilibus Sacrae Scripturae</title><!--7-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m1c4-Qd1e636">Recte compe<lb ed="#Qb"/>tebat
ut qui primus in terra iustus eligitur, in eo
<lb ed="#Qb"/>totius iustitiae forma servaretur illique<!--m--> primo in
<lb ed="#Qb"/>hominibus post delictum figuram gestare conce<lb ed="#Qb"/>ditur
Salvatoris, qui virgo et martyr et sacerdos
<lb ed="#Qb"/>esse videtur</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m1c4-d1e651">
<lb ed="#Qb"/>5. Ad illud quod obicitur quod <mentioned>in omni statu
<lb ed="#Qb"/>sive tempore aliqui de perfectioribus continebant,
<lb ed="#Qb"/>propter quod videbatur quod praeceptum de pro<lb ed="#Qb"/>lis
multiplicatione non cogebat</mentioned>: dicendum quod
<lb ed="#Qb"/>hoc fuit ex<!--n--> speciali dispositione et dispensatione
<lb ed="#Qb"/>Dei. Sicut enim tactum est<!--8-->, conveniebat quod Abel
<lb ed="#Qb"/>in virginitate conservaretur, quia fuit primus iustus
<lb ed="#Qb"/>in quo totius iustitiae forma fuit conservanda, ut
<lb ed="#Qb"/>qui fuit principium Ecclesiae iustorum. Ab Abel
<lb ed="#Qb"/>autem dicitur incepisse Ecclesia iustorum, sicut
<lb ed="#Qb"/>ecclesia malignantium a Cain<!--9-->. Et ratio huius est,
<lb ed="#Qb"/>quia, quamvis Adam fuerit primus iustus, tamen
<lb ed="#Qb"/>si propter hoc ab ipso diceretur incipere Ecclesia
<lb ed="#Qb"/>iustorum, tunc eodem modo, cum ipse fuerit pri<lb ed="#Qb"/>mus
homo peccator, deberet dici quod ab ipso
<lb ed="#Qb"/>incepit ecclesia malignantium; sed hoc non erat
<lb ed="#Qb"/>decens ut ab eodem diceretur incipere utraque
<lb ed="#Qb"/>ecclesia. Et ideo recte distinguuntur duo, ut ab
<lb ed="#Qb"/>eo qui nunquam fuit iniustus, sed iustus, primo
<lb ed="#Qb"/>inciperet Ecclesia<!--o--> iustorum, cuiusmodi fuit Abel,
<lb ed="#Qb"/>et e contrario ab eo qui finaliter fuit malus, simi<lb ed="#Qb"/>liter
inciperet ecclesia malignantium, cuiusmodi
<lb ed="#Qb"/>fuit Cain. Hac ergo ratione conveniebat ut in eo
<lb ed="#Qb"/>totius iustitiae forma servaretur: quod ex divina
<lb ed="#Qb"/>dispositione et dispensatione factum est. Similiter
<lb ed="#Qb"/>est de Elia et aliis viris sanctis in Lege, sicut de
<lb ed="#Qb"/>Eliseo et si qui alii erant qui continebant<!--p--> cur<lb ed="#Qb"/>rente
Lege scripta, dispositione et dispensatione
<lb ed="#Qb"/>divina scilicet, ut figura essent futurorum. Unde
<lb ed="#Qb"/><name>Hieronymus</name>, I<!--q--> libro <title>Contra Iovinianum</title><!--10-->:
<lb ed="#Qb"/><quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m1c4-Qd1e718">Obsecro te, lector, et id ipsum saepe<!--r--> commo<lb ed="#Qb"/>neo,
ut me scias, quae loquor, necessitate dicere,
<lb ed="#Qb"/>nec detrahere iis qui in Lege praecesserunt, sed
<lb ed="#Qb"/>servisse<!--s--> eos temporibus et conditionibus suis et
<pb ed="#Qb" n="710"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
<lb ed="#Qb"/>illam Domini implesse sententiam: <quote>Crescite et
<lb ed="#Qb"/>multiplicamini et replete terram</quote>, et, quod iis
<lb ed="#Qb"/>maius est, futurorum typos praebuisse. Nobis
<lb ed="#Qb"/>autem quibus dicitur<!--1-->: <quote>Tempus in collecto est, su<lb ed="#Qb"/>perest
ut et qui habent uxores sic sint quasi
<lb ed="#Qb"/>non habeant</quote>, aliud praecipi et virginitatem a Sal<lb ed="#Qb"/>vatore
virgine dedicari. Eliam et Eliseum quam
<lb ed="#Qb"/>stulte posuerit in catalogo maritorum, me tacente,
<lb ed="#Qb"/>manifestum est. Si enim Ioannes venit <quote>in spiritu
<lb ed="#Qb"/>et virtute Eliae</quote><!--2-->, et Ioannes virgo est, utique non
<lb ed="#Qb"/>solum in spiritu eius venit, sed etiam in corporis
<lb ed="#Qb"/>castitate</quote>. Beata autem Virgo, non solum virgo
<lb ed="#Qb"/>fuit quantum ad carnis integritatem, sed quantum
<lb ed="#Qb"/>ad mentis sanctitatem: et hoc divina inspiratione.
<lb ed="#Qb"/>— Praeterea, illud praeceptum de multiplicatione
<lb ed="#Qb"/>erat affirmativurn; praeceptum autem affirmativum
<lb ed="#Qb"/>non ligat<!--a--> ad semper neque secundum omnem
<lb ed="#Qb"/>conditionem et circumstantiam, sed pro loco et
<lb ed="#Qb"/>tempore et circumstantiis aliis debitis, et maxime
<lb ed="#Qb"/>prout cadit sub intentione illius qui dedit. Prae<lb ed="#Qb"/>ceptum
autem illud datum fuit ad multiplicandum
<lb ed="#Qb"/>genus humanum; unde, quia praeceptum illud
<lb ed="#Qb"/>datum fuit<!--b--> generaliter omnibus, non distincte
<lb ed="#Qb"/>huic vel illi, exceptis primis parentibus, existente
<lb ed="#Qb"/>numero sufficiente ad huiusmodi multiplicationem
<lb ed="#Qb"/>expedite<!--c--> faciendam, nulli singulariter<!--d--> prohibe<lb ed="#Qb"/>batur<!--e-->
tenere virginitatem: licet enim aliquis
<lb ed="#Qb"/>contineret, erant tamen alii per quos poterat ge<lb ed="#Qb"/>nus
humanum multiplicari. Sed tunc demum te<lb ed="#Qb"/>neretur
quilibet illi praecepto, cum videret alium
<lb ed="#Qb"/>deesse per quem praeceptum illud posset, impleri:
<lb ed="#Qb"/>quilibet enim tenebatur ad hoc ut illud praeceptum
<lb ed="#Qb"/>non, remaneret inexpletum, etiam per se ipsum,
<lb ed="#Qb"/>si videret quod per alium non posset impleri
<lb ed="#Qb"/>aut quod Dominus aliter non disponeret.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m1c4-d1e808">
<lb ed="#Qb"/>6. Ad aliud<!--f--> quod obiciebatur quod <mentioned>nulli
<lb ed="#Qb"/>membro erat castitas prohibita</mentioned> etc.: dicendum
<lb ed="#Qb"/>quod hoc verum est de castitate fidei, non autem
<lb ed="#Qb"/>de castitate carnis. Ecclesia enim non est virgo
<lb ed="#Qb"/>per integritatem carnis, sed fidei, et sic intelli<lb ed="#Qb"/>gitur
verbum <name ref="#Augustine">Augustini</name>, scilicet illud: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m1c4-Qd1e826">Absit
<lb ed="#Qb"/>ut a membris prohibeatur virginitas, cum sponsae
<lb ed="#Qb"/>conceditur</quote>; loquitur enim de prohibitione virgi<lb ed="#Qb"/>nitatis
fidei.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m1c4-d1e836">
<lb ed="#Qb"/>7. Ad illud quod dicit <name ref="#Augustine">Augustinus</name>, III
<lb ed="#Qb"/><title>Super Genesim</title>, <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m1c4-Qd1e845">potest dici alium modum esse
<lb ed="#Qb"/>potuisse in corporibus immortalibus, ut solo
<lb ed="#Qb"/>piae caritatis affectu</quote> etc.: dicendum<!--g--> quod
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/><name ref="#Augustine">Augustinus</name> exprimit modum alium posse
<lb ed="#Qb"/>fuisse a Deo; unde dicit quid poterat fuisse,
<lb ed="#Qb"/>non quid conveniebat: conveniebat<!--h--> enim ut
<lb ed="#Qb"/>mulier de viro formaretur et de illis duobus
<lb ed="#Qb"/>humanum genus propagaretur propter multa su<lb ed="#Qb"/>perius
tacta<!--3-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m1c4-d1e872">
<lb ed="#Qb"/>8. Ad illud quod quaeritur de revocatione
<lb ed="#Qb"/>praecepti de multiplicatione<!--i--> prolis<!--k-->: dici potest
<lb ed="#Qb"/>quod illud praeceptum, <quote>Crescite et multiplicamini</quote>,
<lb ed="#Qb"/>non solum datum fuit ad augmentum et multi<lb ed="#Qb"/>plicationem
prolis carnalis, sed prolis spiritualis.
<lb ed="#Qb"/>Unde sicut in primo statu melior fuit castitas
<lb ed="#Qb"/>coniugalis quam virginalis propter,paucitatem ho<lb ed="#Qb"/>minum,
sic post sufficientem multiplicationem ho<lb ed="#Qb"/>minum
maior erat necessitas multiplicare filios
<lb ed="#Qb"/>spirituales quam carnales. Unde <name ref="#Augustine">Augustinus</name><!--l4-->:
<lb ed="#Qb"/><quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m1c4-Qd1e899">Pro tempore isto apud Deum excellit virginitas,
<lb ed="#Qb"/>quia, cum ad implendum numerum<!--m--> sanctorum
<lb ed="#Qb"/>largissima suppetat copia, libido sibi nunc non vin<lb ed="#Qb"/>dicat
quod iam suscipiendae prolis necessitudo non
<lb ed="#Qb"/>postulat</quote>. Et ita virginitas melior, propter quod
<lb ed="#Qb"/>conveniens fuit ut praeceptum illud quantum ad
<lb ed="#Qb"/>multiplicationem prolis carnalis revocaretur. —
<lb ed="#Qb"/>Nota ergo quod praeceptum illud erat multipliciter
<lb ed="#Qb"/>et multis locis revocatum, scilicet praefiguratione,
<lb ed="#Qb"/>id est praefigurata fuit eius<!--n--> revocatio, et hoc ante
<lb ed="#Qb"/>Legem, scilicet in virginitate Abel, in qua fuit prae<lb ed="#Qb"/>figurata
virginitas Christi, ut habetur ab <name>Augu<lb ed="#Qb"/>stino</name>,
<title>De mirabilibus</title><!--o-->, in verbo supra dicto<!--5-->; et
<lb ed="#Qb"/>in Lege, scilicet in virginitate Eliae, in qua praefi<lb ed="#Qb"/>gurata
fuit virginitas ioannis Baptistae, ut patet ex
<lb ed="#Qb"/>verbo <name>Hieronymi</name><!--p--> supra dicto<!--6-->. Fuit etiam revo<lb ed="#Qb"/>catum
inspiratione, scilicet in virginitate B. Vir<lb ed="#Qb"/>ginis
et B. Ioannis Baptistae. Fuit etiam revoca<lb ed="#Qb"/>tum
exemplo, scilicet in virginitate Christi, qui fuit
<lb ed="#Qb"/>forma vivendi perfectis; unde <title>Luc.</title> 6, 40: <quote>Perfec<lb ed="#Qb"/>tus
autem omnis erit, si sit sicut magister eius</quote>. Fuit
<lb ed="#Qb"/>etiam revocatum doctrina Christi, <title>Matth.</title> 19, 10-11:
<lb ed="#Qb"/><quote>Dicunt ei<!--q--> discipuli eius: Si ita est causa, ho<lb ed="#Qb"/>minis
cum uxore, non expedit nubere. Qui dicit
<lb ed="#Qb"/>eis</quote> etc.; super quod <name>Hieronymus</name>, <title>Contra Iovi<lb ed="#Qb"/>nianum</title><!--7-->:
<quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m1c4-Qd1e955">Apostoli uxoris onere contemplato, si
<lb ed="#Qb"/><title>talis est</title>, inquiunt, <quote>causa hominis cum uxore, non
<lb ed="#Qb"/>expedit nubere</quote>. Quorum Dominus sententias pro<lb ed="#Qb"/>bans<!--r-->:
recte quidem sentitis, ait, quod non ex<lb ed="#Qb"/>pediat
homini, ad regna<!--s--> caelorum tendenti, acci<lb ed="#Qb"/>pere
uxorem, sed difficilis res est et <quote>non omnes
<lb ed="#Qb"/>capiunt verbum istud<!--t-->, verum quibus datum est</quote><!--8--></quote>.
<pb ed="#Qb" n="711"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
<lb ed="#Qb"/>Et <title>Matth.</title>, eodem, 12: <quote>Sunt eunuchi qui castrave<lb ed="#Qb"/>runt<!--a-->
se propter regnum caelorum. Qui potest ca<lb ed="#Qb"/>pere
capiat</quote>. <name>Hieronymus</name>, <title>Cantia Iovinianum</title><!--1-->:
<lb ed="#Qb"/><quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m1c4-Qd1e982">Mihi illi eunuchi placent, quos castravit non
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>necessitas, sed voluntas; libenter eos recipio in
<lb ed="#Qb"/>meos sinus qui <quote>se castraverunt propter regnum
<lb ed="#Qb"/>caelorum</quote>, et ob meum cultum noluerunt esse
<lb ed="#Qb"/>quod nati sunt</quote>.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>