-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 2
/
ahsh-l2Ai4t3q2m2c1.xml
674 lines (674 loc) · 45 KB
/
ahsh-l2Ai4t3q2m2c1.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
565
566
567
568
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
581
582
583
584
585
586
587
588
589
590
591
592
593
594
595
596
597
598
599
600
601
602
603
604
605
606
607
608
609
610
611
612
613
614
615
616
617
618
619
620
621
622
623
624
625
626
627
628
629
630
631
632
633
634
635
636
637
638
639
640
641
642
643
644
645
646
647
648
649
650
651
652
653
654
655
656
657
658
659
660
661
662
663
664
665
666
667
668
669
670
671
672
673
674
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Ia-IIae, Inq. 4, Tract. 3, Q. 2, M. 2, C. 1</title>
<author ref="#AlexanderOfHales">Alexander of Hales</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Ia-IIae, Inq. 4, Tract. 3, Q. 2, M. 2, C. 1</title>
<date when="2017-06-27">June 27, 2017</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority><ref target="https://www.earlyfranciscans.com">ERC Project 714427: Authority and Innovation in Early Franciscan Thought</ref></authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by/4.0">Creative Commons Attribution 4.0 International</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Qb" n="quaracchi1928">Quaracchi 1928</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2017-06-27" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#Qb" n="711"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1">
<head xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-Hd1e107">Ia-IIae, Inq. 4, Tract. 3, Q. 2, M. 2, C. 1</head>
<head xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-Hd1e110" type="question-title">QUALES FILIOS GENUISSENT PRIMI PARENTES QUANTUM AD IUSTITIAM.</head>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-d1e113">
<lb ed="#Qb"/>Circa primum, quaeruntur tria:
<lb ed="#Qb"/>Primum est si geniti in<!--c--> statu illo essent
<lb ed="#Qb"/>heredes paternae iustitiae quantum ad iustitiam
<lb ed="#Qb"/>originalem;
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>secundum est si<!--d--> quantum ad iustitiam gra<lb ed="#Qb"/>tuitam;
<lb ed="#Qb"/>tertium est si<!--e--> quantum ad iustitiam confir<lb ed="#Qb"/>matam.
</p>
<div xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-Dd1e133" type="articulus">
<head xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-Hd1e135">ARTICULUS I</head>
<head xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-Hd1e138" type="question-title">Utrum geniti in illo statu essent heredes paternae iustitiae originalis<!--1-->.</head>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-d1e141">
<lb ed="#Qb"/>Quaeritur ergo primo si essent heredes origi<lb ed="#Qb"/>nalis
iustitiae.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-d1e148">
<lb ed="#Qb"/>Quod sic, videtur a. per hoc<!--f--> quod ex culpa
<lb ed="#Qb"/>transgressionis primorum parentum generantur
<lb ed="#Qb"/>filii heredes culpae paternae; propter quod vi<lb ed="#Qb"/>detur
quod<!--g--> ex merito obedientiae eorumdem, si
<lb ed="#Qb"/>stetissent, genuissent filios heredes iustitiae pa<lb ed="#Qb"/>rentum,
quia <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-Qd1e163">si oppositum de opposito<!--h-->, et pro<lb ed="#Qb"/>positum
de proposito<!--3--></quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-d1e169">
<lb ed="#Qb"/>b. Item, <name ref="#Anselm">Anselmus</name>, <title>De conceptu virginali</title>,
<lb ed="#Qb"/>24 cap.<!--4-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-Qd1e176">Si Adam nequivisset ad eos, quos ge<lb ed="#Qb"/>neraturus
erat, iustitiam suam perducere<!--i-->, nequa<lb ed="#Qb"/>quam
posset eis iniustitiam suam transmittere</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-d1e185">
<lb ed="#Qb"/>c. Item, idem, <title>De conceptu virginali</title>, 10 cap.<!--5-->:
<lb ed="#Qb"/><quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-Qd1e189">Dedit Deus Adam hanc gratiam ut sicut quando
<lb ed="#Qb"/>illum condidit nulla propagandi<!--k--> operante natura
<lb ed="#Qb"/>aut voluntate creaturae, simul fecit eum et ra<lb ed="#Qb"/>tionalem
et iustum, ita simul, cum<!--L--> rationalem
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>haberent animam, iusti essent quos generaret,
<lb ed="#Qb"/>operante natura et voluntate, si non peccaret</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-d1e208">
<lb ed="#Qb"/>d. Item, nihil est medium inter iustum et iniu<lb ed="#Qb"/>stum
in hominibus; sed Adam, si stetisset, non
<lb ed="#Qb"/>genuisset filios iniustus; ergo genuisset filios
<lb ed="#Qb"/>iustos, scilicet naturali iustitia<!--m-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-d1e219">
<lb ed="#Qb"/>e. Item, cum minimum bonum est maius bonum
<lb ed="#Qb"/>quam maximum malum est malum, videtur quod
<lb ed="#Qb"/>non minus debuit remunerari meritum obedientiae
<lb ed="#Qb"/>primorum parentum, sed magis, quam inobedien<lb ed="#Qb"/>tiae
demeritum puniri; sed inobedientiae demeri<lb ed="#Qb"/>tum
fuit punitum transfusione iniustitiae paternae;
<lb ed="#Qb"/>ergo etc.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-d1e237">
<lb ed="#Qb"/>Contra: 1. <title>Hugo</title><!--6-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-Qd1e241">Sic<!--n--> primus homo, tem<lb ed="#Qb"/>pore
obedientiae suae<!--o-->, casto coniugio ad propa<lb ed="#Qb"/>gationem
posteritatis institutioni divinae deser<lb ed="#Qb"/>viens,
filios generaret sine peccato quidem, quo<lb ed="#Qb"/>niam
ex natura ab omni vitio libera, sed non
<lb ed="#Qb"/>similiter paternae iustitiae heredes</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-d1e255">
<pb ed="#Qb" n="712"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
<lb ed="#Qb"/>2. Item, impossibile est fieri transfusionem ali<lb ed="#Qb"/>cuius
proprietatis nisi per transfusionem sive
<lb ed="#Qb"/>traductionem subiecti illius vel causae<!--a-->: causae,
<lb ed="#Qb"/>dico, propter transfusionem originalis peccati, quod
<lb ed="#Qb"/>transfunditur a parentibus in prolem per traduc<lb ed="#Qb"/>tionem
carnis corruptae, quae est causa ipsius
<lb ed="#Qb"/>peccati originalis<!--1-->; ergo, cum in generatione prolis
<lb ed="#Qb"/>non sit traductio subiecti vel causae iustitiae
<lb ed="#Qb"/>originalis, nullo modo potest esse transfusio ori<lb ed="#Qb"/>ginalis
iustitiae a parentibus in<!--b--> prolem; subiec<lb ed="#Qb"/>tum
autem originalis iustitiae est ipsa anima,
<lb ed="#Qb"/>quae non est ex traduce<!--2-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-d1e288">
<lb ed="#Qb"/>3. Item, anima Adae nullo modo poterat<!--c--> effi<lb ed="#Qb"/>cere
peccatum in anima pueri geniti ab eo; sed,
<lb ed="#Qb"/>quia persona Adae corrupit naturam in eo, quae
<lb ed="#Qb"/>natura non erat eius solummodo ut erat singu<lb ed="#Qb"/>laris
persona<!--d-->, sed ut erat generalis, ex transfu<lb ed="#Qb"/>sione
illius naturae corruptae corrupta erat na<lb ed="#Qb"/>tura
pueri, et hoc ratione qua aliquid erat com<lb ed="#Qb"/>mune
patri et proli. Si autem<!--e--> natura, quae erat
<lb ed="#Qb"/>in puero, non esset cum suo vitio traducta a
<lb ed="#Qb"/>patre, nulla fuisset corruptio in puero. Si ergo
<lb ed="#Qb"/>nihil quod erat commune patri et proli, erat sub<lb ed="#Qb"/>iectum
gratiae vel causa<!--f-->, ergo etc.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-d1e318">
<lb ed="#Qb"/>Respondeo: Potest dici, secundum <name>Ansel<lb ed="#Qb"/>mum</name>,
quod, si stetissent primi parentes, quod
<lb ed="#Qb"/>genuissent filios heredes paternae iustitiae quan<lb ed="#Qb"/>tum
ad iustitiam originalem, sicut patet ex ver<lb ed="#Qb"/>bis
eius supra tactis<!--3-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-d1e331">
<lb ed="#Qb"/>[Ad obiecta]: 1. Ad illud quod dicit <name>Hugo</name>
<lb ed="#Qb"/>quod <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-Qd1e337">non genuissent paternae iustitiae here<lb ed="#Qb"/>des</quote>,
dicendum quod hoc intelligitur sic: paterna
<lb ed="#Qb"/>iustitia non descenderet ad eos hereditarie. Illud
<lb ed="#Qb"/>autem dicitur hereditarie descendere ad filios,
<lb ed="#Qb"/>quod filii habent a patre, domino et possessore,
<lb ed="#Qb"/>iure filiationis; illi autem filii non hereditarent<!--g-->
<lb ed="#Qb"/>bona gratuita a patre ut a domino et possessore
<lb ed="#Qb"/>illorum, sed potius a gratia Conditoris. Ut enim
<lb ed="#Qb"/>haberi potest ex verbis <name ref="#Anselm">Anselmi</name>, in hoc osten<lb ed="#Qb"/>debatur
magnitudo bonitatis Dei et plenitudo
<lb ed="#Qb"/>gratiae illius, quod qualis erat primus homo iu<lb ed="#Qb"/>stitia
et felicitate, tales propagaret; nec hoc est
<lb ed="#Qb"/>quia ex sola propagatione essent tales, sed quia
<lb ed="#Qb"/>propagati dono Dei essent tales: omne enim do<lb ed="#Qb"/>num
gratuitum gratum faciens immediate est a
<lb ed="#Qb"/>Deo ut a per se<!--h--> efficiente.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-d1e377">
<lb ed="#Qb"/>2—3. Ex hoc patet responsio ad alia quae se<lb ed="#Qb"/>quuntur,
quod non intelligi debet transfusionem
<lb ed="#Qb"/>fuisse iustitiae sicut corruptionis neque animam
<lb ed="#Qb"/>infusam carni incorruptae contraxisse a carne
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>iustitiam originalem, sicut anima infusa carni
<lb ed="#Qb"/>corruptae contrahit ab illa culpam originalem, sed
<lb ed="#Qb"/>quadam improprietate locutionis dicitur iustitia
<lb ed="#Qb"/>originalis transfusa fuisse, quia natura fuisset
<lb ed="#Qb"/>transfusa integra, ex qua anima, habens origina<lb ed="#Qb"/>lem
iustitiam, ex sui conditione nihil contraxisset
<lb ed="#Qb"/>vitii quo defecisset a sua rectitudine nec a sta<lb ed="#Qb"/>bilitate
confirmationis superadditae gratia Condi<lb ed="#Qb"/>toris.
Addendum est etiam quod iustitiae paternae
<lb ed="#Qb"/>dicitur fuisse transfusio, quia iustitia paterna quo<lb ed="#Qb"/>dam
modo meruisset posteris gratiae huiusmodi
<lb ed="#Qb"/>collationem. Quia ergo ex parte naturae transfusae
<lb ed="#Qb"/>non fuisset aliquid quo declinassent posteri a rec<lb ed="#Qb"/>titudine
sua et quia paterna iustitia aliquo modo<!--i-->
<lb ed="#Qb"/>cooperata fuisset, scilicet merendo, illorum iusti<lb ed="#Qb"/>tiae,
dicitur transfusio iustitiae a patre in prolem.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-d1e425">
<lb ed="#Qb"/>Sunt quidam tenentes contrarium, scilicet fi<lb ed="#Qb"/>lios
non fuisse heredes paternae iustitiae: quod
<lb ed="#Qb"/>videtur sentire <name>Hugo</name><!--4-->. Dicit enim sic<!--5-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-Qd1e433">Sunt qui
<lb ed="#Qb"/>credunt veraciter asserendum quod primus homo,
<lb ed="#Qb"/>si non peccasset, nullos nisi bonos filios genuisset
<lb ed="#Qb"/>et nemo omnium, qui ex eius carne nascerentur,
<lb ed="#Qb"/>damnaretur<!--k-->. Tamen illud merito, quaeritur si sola
<lb ed="#Qb"/>primi hominis obedientia probata omnibus po<lb ed="#Qb"/>steris
ex eo nascituris ad meritum sufficere de<lb ed="#Qb"/>buisset
aut si singuli quique temporibus suis post
<lb ed="#Qb"/>eum, quemadmodum ipse primus<!--l--> probatus est,
<lb ed="#Qb"/>sive eiusdem sive alterius cuiuslibet mandati
<lb ed="#Qb"/>observantia probandi fuissent? Et potest fortas<lb ed="#Qb"/>sis
non absurde credi<!--m--> quod idem mandatum,
<lb ed="#Qb"/>quod primo parenti datum est, posteri quoque
<lb ed="#Qb"/>illius observare debuerunt, ut singuli propria obe<lb ed="#Qb"/>dientia
probarentur et singuli<!--n--> pro suis meritis
<lb ed="#Qb"/>digna remuneratione glorificarentur</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-d1e469">
<lb ed="#Qb"/>Tenentes hanc opinionem sic possunt respon<lb ed="#Qb"/>dere
ad obiecta contra partem istam.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-d1e476">
<lb ed="#Qb"/>a. Ad illud quod primo obicitur, scilicet
<lb ed="#Qb"/>quod <mentioned>ex quo cum culpa transgressionis<!--o--> gene<lb ed="#Qb"/>rantur
filii culpae paternae</mentioned> etc.: dicendum quod
<lb ed="#Qb"/>non oportet; non enim ex carne incorrupta con<lb ed="#Qb"/>trahit
anima iustitiam sicut ex corrupta culpam.
<lb ed="#Qb"/>Praeterea, inobedientia unius praevaricationis per<lb ed="#Qb"/>fecta
est; obedientia, quae deficit ante finem sive
<lb ed="#Qb"/>finis consummationem, non est perfecta; unde
<lb ed="#Qb"/>adimpletio obedientiae particularis non debuit esse
<lb ed="#Qb"/>ita efficax in bono sicut inobedientia huius in
<lb ed="#Qb"/>malo. Unde <name>Hugo</name>, <title>De sacramentis</title><!--6-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-Qd1e502">Temere as<lb ed="#Qb"/>serendum<!--p-->
non est, quia non similiter videtur quod
<lb ed="#Qb"/>quemadmodum nunc<!--q--></quote>, id est in statu naturae
<pb ed="#Qb" n="713"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
<lb ed="#Qb"/>lapsae, <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-Qd1e515">natura per inobedientiam ad corruptio<lb ed="#Qb"/>nem
mutata cernitur, ita etiam tunc</quote>, id est in statu
<lb ed="#Qb"/>naturae<!--a--> conditae, <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-Qd1e523">per obedientiam servatam<!--b-->,
<lb ed="#Qb"/>nisi usque ad tempus praedefinitum<!--c--> a Deo ser<lb ed="#Qb"/>vata
fuisset, ad incorruptionem mutaretur<!--d-->. Semel
<lb ed="#Qb"/>enim transgredi plena inobedientia fuit; sed non
<lb ed="#Qb"/>similiter perfecta obedientia fuisset, si in ipsa
<lb ed="#Qb"/>obedientia homo usque in<!--e--> finem non perstitisset.
<lb ed="#Qb"/>Propterea, sicut inobedientia uno tempore con<lb ed="#Qb"/>summata
naturam ad corruptionem mutavit, ita
<lb ed="#Qb"/>etiam obedientia naturam ad incorruptionem non
<lb ed="#Qb"/>mutasset, donec tempore suo usque in finem
<lb ed="#Qb"/>servata perfecta fuisset</quote>. - Ad illud quod
<lb ed="#Qb"/>subiungitur <mentioned>si oppositum de opposito</mentioned><!--f--> etc.:
<lb ed="#Qb"/>dicendum quod haec maxima tenet ubi fit compa<lb ed="#Qb"/>ratio
oppositorum per se et propositorum, quae
<lb ed="#Qb"/>sunt proprie respondentia sive propria ipsis
<lb ed="#Qb"/>oppositis<!--g-->: verbi gratia, si albedo disgregat<!--1-->,
<lb ed="#Qb"/>nigredo congregat. Non est autem proprium pec<lb ed="#Qb"/>cati
sive culpae transfundere suam inordinationem
<lb ed="#Qb"/>ad personam aliquam aliam a delinquente; quod
<lb ed="#Qb"/>autem primum peccatum transfunditur ad prolem
<lb ed="#Qb"/>peccantis, magis fuit ex congruentia divinae iusti<lb ed="#Qb"/>tiae
quam ex efficacia peccati. Praeterea, ad in<lb ed="#Qb"/>ducendum
inordinationem aliquam sive demeritum
<lb ed="#Qb"/>unicus sufficit defectus, non autem ad inducen<lb ed="#Qb"/>dum
ordinationem sive meritum unicus sufficit
<lb ed="#Qb"/>actus ordinatus, immo requiruntur multae circum<lb ed="#Qb"/>stantiae.
Propter hoc non se habet oppositum ad
<lb ed="#Qb"/>oppositum sicut propositum ad propositum gene<lb ed="#Qb"/>raliter
in moribus.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-d1e588">
<lb ed="#Qb"/>b. Ad aliud quod obicitur <mentioned>si nequivisset
<lb ed="#Qb"/>perducere<!--h--> iustitiam suam</mentioned> etc., dicendum quod
<lb ed="#Qb"/><mentioned>perducere iustitiam sive transmittere</mentioned> dicitur du<lb ed="#Qb"/>pliciter:
vel influendo illam, et sic est solius Dei
<lb ed="#Qb"/>qui animam creat et perficit; vel transfundendo
<lb ed="#Qb"/>sive transmittendo carnem omnino consonantem
<lb ed="#Qb"/>spiritui infuso et iustitiae sive rectitudini eius, et
<lb ed="#Qb"/>hoc modo dici potest Adam transmisisse iustitiam
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>in posteros, quia talem transmisisset carnem, si
<lb ed="#Qb"/>stetisset, quae nequaquam iustitiae obviasset,
<lb ed="#Qb"/>immo per omnia spiritui subiaceret. Unde, cum
<lb ed="#Qb"/>Adam generaret filium sine omni corruptela et
<lb ed="#Qb"/>rebellione ex parte carnis et Deus infunderet
<lb ed="#Qb"/>animam innocentem et rectam, omnes posteri eius
<lb ed="#Qb"/>recti et iusti essent. Et, licet illa iustitia princi<lb ed="#Qb"/>paliter
quidem<!--i--> esset a Deo qui eam tribueret
<lb ed="#Qb"/>animae, nihilominus tamen dici posset quod Adam
<lb ed="#Qb"/>eam<!--k--> transmitteret, quia carnem propagaret inno<lb ed="#Qb"/>centiae
et iustitiae consonantem. Et secundum
<lb ed="#Qb"/>hanc viam intelligendae sunt omnes auctoritates
<lb ed="#Qb"/>quae inducuntur ad istam partem.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-d1e636">
<lb ed="#Qb"/>c. Et<!--l--> per hoc patet responsio ad sequens<!--m-->
<lb ed="#Qb"/>quo dicitur quod <mentioned>generasset filium iustum</mentioned>: hoc
<lb ed="#Qb"/>enim non esset iustitiam in animam filii infun<lb ed="#Qb"/>dendo,
sed<!--n--> carnem mundam propagando, quae
<lb ed="#Qb"/>nata esset rectitudini iustitiae subiacere.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-d1e649">
<lb ed="#Qb"/>d. Ad illud quod obicitur quod <mentioned>nihil est
<lb ed="#Qb"/>medium inter iustum et iniustum</mentioned>: dicendum quod
<lb ed="#Qb"/>verum erat tunc de iustitia originali et iniustitia
<lb ed="#Qb"/>sibi opposita, sed de iustitia gratuita non habet
<lb ed="#Qb"/>veritatem: poterat enim homo esse in statu solius
<lb ed="#Qb"/>rectitudinis naturalis. Et ideo ex ratione illa hoc
<lb ed="#Qb"/>solum haberi potest quod Adam generasset filios
<lb ed="#Qb"/>innocentes, et hoc quidem verum est; sed tamen
<lb ed="#Qb"/>ex hoc non habetur<!--o--> quod transmitteret vel quod
<lb ed="#Qb"/>filii principaliter iustitiam ab ipso obtinerent.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-d1e673">
<lb ed="#Qb"/>e. Ad illud quod obicitur quod <mentioned>Adam de<lb ed="#Qb"/>buit
transmittere meritum sicut demeritum</mentioned>: di<lb ed="#Qb"/>cendum,
sicut factum est in praecedentibus<!--2-->, quod
<lb ed="#Qb"/>illud non sequitur, quia plura requiruntur ad
<lb ed="#Qb"/>constituendum bonum quam ad inducendum ma<lb ed="#Qb"/>lum,
sicut patet in Tractatu de originali peccato<!--3-->;
<lb ed="#Qb"/>inordinatio autem poterat habere causam in carne,
<lb ed="#Qb"/>non sic autem radix meriti, quae est gratia <quote>de<lb ed="#Qb"/>sursum
descendens</quote><!--4-->, et ideo non sequitur quod,
<lb ed="#Qb"/>si transmisit demeritum, quod<!--p--> propter hoc me<lb ed="#Qb"/>ritum
transmisisset<!--q-->.
</p>
</div>
<div xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-Dd1e700" type="question-title">
<head xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-Hd1e702">ARTICULUS II</head>
<head xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-Hd1e705" type="question-title">Utrum geniti in illo statu essent heredes paternae iustitiae gratuitae.</head>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-d1e708">
<lb ed="#Qb"/>Deinde quaeritur si essent heredes paternae
<lb ed="#Qb"/>iustitiae quantum ad iustitiam gratuitam.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-d1e715">
<lb ed="#Qb"/>Quod sic, videtur: 1. Adam peccans transmisit
<lb ed="#Qb"/>nobis demeritum damnationis; ergo, si stetisset
<lb ed="#Qb"/>sive profecisset<!--r--> in gratia, transmisisset posteris
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>meritum salvationis, iuxta illud <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-Qd1e728">si oppositum in
<lb ed="#Qb"/>opposito<!--5--></quote> etc.; sed salvari nullus unquam po<lb ed="#Qb"/>terat
sine gratia; ergo etc.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-d1e736">
<lb ed="#Qb"/>2. Item, Adam peccando, non solum sibi, sed
<lb ed="#Qb"/>nobis demeruit; ergo, si stetisset sive profecisset,
<lb ed="#Qb"/>aliquid posteris meruisset; sed non meruisset
<pb ed="#Qb" n="714"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
<lb ed="#Qb"/>quod erat naturae; ergo meruisset aliquid ultra;
<lb ed="#Qb"/>ergo videtur quod non solum iustitiam originalem,
<lb ed="#Qb"/>sed gratuitam aliis meruisset.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-d1e757">
<lb ed="#Qb"/>Contra: a. Omne quod transfunditur et etiam
<lb ed="#Qb"/>quod tunc transfusum esset, fuisset naturale:
<lb ed="#Qb"/>transfusio enim illa naturalis fuisset sicut et
<lb ed="#Qb"/>illa quae nunc est; sed gratia sive gratuita iu<lb ed="#Qb"/>stitia
non est naturalis neque eius transfusio;
<lb ed="#Qb"/>ergo etc.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-d1e773">
<lb ed="#Qb"/>b. Item, iustitia gratuita<!--a--> infunditur immediate
<lb ed="#Qb"/>a Deo; ergo etc.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-d1e780">
<lb ed="#Qb"/>[Solutio]: 1. Quod concedimus, respon<lb ed="#Qb"/>dentes<!--b-->
ad primum, scilicet quod <mentioned>transmi<lb ed="#Qb"/>sisset
posteris meritum salvationis sicut transmisit
<lb ed="#Qb"/>demeritum damnationis</mentioned>: dicendum quod revera
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>aliquid meruisset illis. Unde <name>Hugo</name><!--1-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-Qd1e795">Potest
<lb ed="#Qb"/>fortasse non absurde credi primam obedientiam
<lb ed="#Qb"/>observatam causam fore gratiae adiutricis in om<lb ed="#Qb"/>nes
sequentes et ipsam obedientiam obediendo
<lb ed="#Qb"/>imitantes</quote>; sed hoc esset potius meritum con<lb ed="#Qb"/>grui
quam condigni, sed tamen propter hoc non
<lb ed="#Qb"/>diceretur transfundere posteris iustitiam gratui<lb ed="#Qb"/>tam,
nisi aliquis valde vocabulo abutatur. Qua<lb ed="#Qb"/>liter
autem intelligenda est maxima illa <mentioned>si oppo<lb ed="#Qb"/>situm
de opposito</mentioned> etc.<!--c-->, dictum est supra<!--2-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-d1e818">
<lb ed="#Qb"/>2. Ex iis patet responsio ad aliud quod se<lb ed="#Qb"/>quitur,
quia<!--d--> bene potest concedi quod aliquid
<lb ed="#Qb"/>posteris meruisset superadditum naturae nec ex
<lb ed="#Qb"/>hoc sequitur quod transfudisset<!--e--> eis iustitiam
<lb ed="#Qb"/>gratuitam.
</p>
</div>
<div xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-Dd1e833" type="articulus">
<head xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-Hd1e835">ARTICULUS III</head>
<head xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-Hd1e838" type="question-title">Utrum geniti in illa stata essent heredes paternae iustitiae confirmatae.</head>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-d1e841">
<lb ed="#Qb"/>Sequitur inquirere utrum essent heredes pater<lb ed="#Qb"/>nae
iustitiae quantum ad iustitiam confirmatam<!--f-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-d1e848">
<lb ed="#Qb"/>Quod sic, videtur: a. Malum non est potentius
<lb ed="#Qb"/>in malum quam bonum in bonum; sed<!--g--> Adam
<lb ed="#Qb"/>peccando transmisit posteris necessitatem pec<lb ed="#Qb"/>candi
saltem venialiter; ergo videtur quod stans
<lb ed="#Qb"/>sive proficiens transmisisset illis necessitatem pro<lb ed="#Qb"/>ficiendi
sive merendi; hic autem status, scilicet
<lb ed="#Qb"/>necessitatis merendi, est confirmatorum in via<!--h-->;
<lb ed="#Qb"/>ergo transmisisset illis iustitiam confirmatam.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-d1e868">
<lb ed="#Qb"/>b. Item, angeli stantes statim confirmati sunt;
<lb ed="#Qb"/>si ergo meritum Adae non fuisset minus quam
<lb ed="#Qb"/>meritum angeli — quod patet per hoc quod non
<lb ed="#Qb"/>erat tantae fortitudinis — videtur quod ipse, si
<lb ed="#Qb"/>stetisset, statim esset confirmatus; sed tales filios
<lb ed="#Qb"/>generasset qualis statim fuisset; ergo etc.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-d1e885">
<lb ed="#Qb"/>c. Hoc etiam videtur haberi ab <name>Anselmo</name>, <title>De
<lb ed="#Qb"/>conceptu virginali</title><!--3-->, dicente: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-Qd1e891">Quid convenientius
<lb ed="#Qb"/>ad ostendendum magnitudinem bonitatis Dei et
<lb ed="#Qb"/>ad plenitudinem gratiae quam Adae concedebat,
<lb ed="#Qb"/>quam ut quorum esse in illius potestate<!--i--> sic
<lb ed="#Qb"/>erat ut quod ille naturaliter erat, hoc illi per
<lb ed="#Qb"/>illum essent, ita quoque in eius esset arbitrii
<lb ed="#Qb"/>libertate ut qualis erat ipse iustitia et felicitate,
<lb ed="#Qb"/>tales vere<!--k--> propagaret</quote>. Ex hoc verbo videtur
<lb ed="#Qb"/>quod filii fuissent heredes paternae iustitiae et
<lb ed="#Qb"/>quantum ad iustitiam gratuitam et<!--l--> quantum ad<!--m-->
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>confirmatam: non enim generasset similes sibi<!--n-->
<lb ed="#Qb"/>iustitia et felicitate, nisi generasset<!--o--> habentes
<lb ed="#Qb"/>iustitiam confirmatam. Ut enim dicit <name>Philoso<lb ed="#Qb"/>phus</name>,
I <title>Ethicorum</title><!--4-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-Qd1e924">Nullus felicitatem laudat
<lb ed="#Qb"/>quemadmodum iustum, sed ut divinum quid et
<lb ed="#Qb"/>melius beatificat</quote>. Unde non<!--p--> diceretur felicitas
<lb ed="#Qb"/>quid<!--q--> divinum, si determinaret statum possibilem
<lb ed="#Qb"/>ad miseriam<!--r-->: neque enim videntur felices qui
<lb ed="#Qb"/>a statu iustitiae cadere possunt.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-d1e939">
<lb ed="#Qb"/>d. Item, status primus fuit inter necesse mori
<lb ed="#Qb"/>et impossibile mori<!--s5-->, nihilominus magis ordinatus
<lb ed="#Qb"/>fuit ad impossibile mori quam ad necesse mori;
<lb ed="#Qb"/>ex quo videtur quod faciliter potuit illud assequi,
<lb ed="#Qb"/>cum illud facilius possit<!--t--> attingi ad quod est
<lb ed="#Qb"/>maior ordinatio. Sicut ergo primi parentes, ca<lb ed="#Qb"/>dentes
a primo statu, incurrerunt necessitatem
<lb ed="#Qb"/>moriendi et eorum posteritas similiter, similiter
<lb ed="#Qb"/>videtur, et<!--u--> ratione fortiori, quod, si profecissent
<lb ed="#Qb"/>in primo statu, assurrexissent ad impossibilitatem
<lb ed="#Qb"/>moriendi et eorum posteritas similiter. Hoc au<lb ed="#Qb"/>tem<!--v-->
non posset esse nisi essent confirmati, sci<lb ed="#Qb"/>licet
parentes et filii: dum enim haberent pote<lb ed="#Qb"/>statem
peccandi, et haberent similiter potestatem
<lb ed="#Qb"/>moriendi, et ita videtur quod parentes et filii in
<lb ed="#Qb"/>statu illo fuissent confirmati.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-d1e976">
<lb ed="#Qb"/>Contra: 1. <name>Augustinus</name>, XIV <title>De civitate Dei</title>,
<lb ed="#Qb"/>cap. 10<!--6-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-Qd1e982">Quam felices erant et nullis agitaban<lb ed="#Qb"/>tur
perturbationibus animorum<!--x-->, nullis corporis
<pb ed="#Qb" n="715"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
<lb ed="#Qb"/>laedebantur incommodis; tam felix universa so<lb ed="#Qb"/>cietas
esset humana, si nec illi malum quod
<lb ed="#Qb"/>etiam in posteros traicerent, nec quisquam ex
<lb ed="#Qb"/>stirpe iniquitatem committeret quae damnationem
<lb ed="#Qb"/>reciperet</quote>. Ex hoc verbo <name ref="#Augustine">Augustini</name> videtur
<lb ed="#Qb"/>quod<!--a--> ad hoc quod posteri primorum parentum
<lb ed="#Qb"/>stetissent in prima felicitate<!--b-->, necesse fuisset<!--c-->
<lb ed="#Qb"/>quod nec parentes eorum nec illi peccarent. Ex
<lb ed="#Qb"/>quo videtur quod, etsi parentes stetissent, quod
<lb ed="#Qb"/>adhuc posteri peccare potuissent; ergo poterant
<lb ed="#Qb"/>esse alieni a paterna iustitia, et ita non esse<!--d-->
<lb ed="#Qb"/>heredes iustitiae confirmatae.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-d1e1021">
<lb ed="#Qb"/>2. Item, homo de natura suae conditionis ver<lb ed="#Qb"/>tibilis
est ad bonum a malo et e converso: fuit
<lb ed="#Qb"/>enim conditus mutabilis vertibiliter; unde neque
<lb ed="#Qb"/>aversus per culpam efficitur confirmatus in malo,
<lb ed="#Qb"/>neque conversus per gratiam efficitur confirmatus
<lb ed="#Qb"/>in bono. Ex quo videtur quod sicut primus homo<!--e-->
<lb ed="#Qb"/>non fuit confirmatus in malo peccando, similiter ne<lb ed="#Qb"/>que
fuisset confirmatus in bono stando neque profi<lb ed="#Qb"/>ciendo
nec posteros multo<!--f--> fortius genuisset tales.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-d1e1043">
<lb ed="#Qb"/>Respondeo: Ad hoc dicendum, secundum <name>An<lb ed="#Qb"/>selmum</name>,
quod, si stetissent primi parentes,
<lb ed="#Qb"/>quod<!--g--> genuissent filios heredes paternae iustitiae
<lb ed="#Qb"/>quantum ad iustitiam confirmatam, sed haec con<lb ed="#Qb"/>firmatio
esset quantum ad iustitiam originalem.
<lb ed="#Qb"/>Unde <name ref="#Anselm">Anselmus</name>, libro I <title>Cur Deus homo</title>,
<lb ed="#Qb"/>cap. 17<!--1-->: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-Qd1e1063">Quamvis nondum proveherentur ad
<lb ed="#Qb"/>illam aequalitatem angelorum ad quam perven<lb ed="#Qb"/>turi
erant homines, cum perfectus<!--h--> erat numerus
<lb ed="#Qb"/>de illis assumendus, in illa tamen iustitia, in qua
<lb ed="#Qb"/>erant, videtur quia, si vicissent, ut tentati non
<lb ed="#Qb"/>peccassent, ita confirmarentur cum<!--i--> omni propa<lb ed="#Qb"/>gine
sua, ut ultra peccare non possent, quemad<lb ed="#Qb"/>modum,
quia victi peccaverunt, sic infirmati sunt,
<lb ed="#Qb"/>ut, quantum in ipsis est, sine peccato esse non<!--k-->
<lb ed="#Qb"/>possunt. Quis enim audeat<!--l--> dicere plus valere
<lb ed="#Qb"/>iniustitiam ad alligandum<!--m--> in servitute homi<lb ed="#Qb"/>nem,
in prima suasione sibi consentientem, quam
<lb ed="#Qb"/>valeret iustitia ad confirmandum eum in libertate
<lb ed="#Qb"/>sibi in eadem tentatione prima adhaerentem?
<lb ed="#Qb"/>Nam quemadmodum, quoniam humana natura
<lb ed="#Qb"/>tota erat in primis parentibus, tota in illis victa
<lb ed="#Qb"/>est ut peccaret — excepto illo solo homine, quem
<lb ed="#Qb"/>Deus sicut [scivit] sine semine viri de Virgine fa<lb ed="#Qb"/>cere,
sic scivit a peccato Adae secernere — ita in
<lb ed="#Qb"/>eisdem tota vicisset, si non peccassent<!--n--></quote>. Hoc
<lb ed="#Qb"/>idem videtur sentire <name>Boethius</name>, <title>De fide chri<lb ed="#Qb"/>stiana</title><!--2-->,
dicens: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-Qd1e1112">Quoniam angelorum numerum,
<lb ed="#Qb"/>id est supernae civitatis, cuius cives angeli sunt,
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>imminutum voluit Conditor permanere, formavit ex
<lb ed="#Qb"/>terra hominem atque spiritu vitae animavit eum<lb ed="#Qb"/>que
praefixa lege in<!--o--> paradisi deliciis constituit,
<lb ed="#Qb"/>ut, si sine peccato manere vellet, tam ipsum quam
<lb ed="#Qb"/>eius progeniem angelicis coetibus sociaret</quote>. Ex
<lb ed="#Qb"/>hoc verbo videtur quod, si ipse stetisset, nullus
<lb ed="#Qb"/>de posteris eius periisset: quod non Videtur
<lb ed="#Qb"/>posse<!--P--> accidisse nisi confirmati essent. Et hoc
<lb ed="#Qb"/>videtur posse haberi<!--q--> ab <name>Augustino</name>, qui vi<lb ed="#Qb"/>detur
dicere, XIV <title>De civitate Dei</title>, 1 cap.<!--3-->, quod
<lb ed="#Qb"/>nulli de posteris primorum parentum fuissent
<lb ed="#Qb"/>morituri nisi primi parentes peccassent; et con<lb ed="#Qb"/><lb ed="#Qb"/>stat
quod<!--r-->, si non fuissent morituri, non peccas<lb ed="#Qb"/>sent.
Dicit enim sic: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-Qd1e1151">Neque hoc genus fuisse in
<lb ed="#Qb"/>singulis quibusque<!--s--> moriturum, nisi duo primi,
<lb ed="#Qb"/>quorum creatus est unus ex nullo, alter ex illo,
<lb ed="#Qb"/>id inobedientia meruissent, a quibus admissum
<lb ed="#Qb"/>est tam grande peccatum, ut in deterius eo natura
<lb ed="#Qb"/>mutaretur humana, etiam in posteros obligatione
<lb ed="#Qb"/>peccati et mortis necessitate transmissa</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-d1e1168">
<lb ed="#Qb"/>[Ad obiecta]: 1. Ad illud quod primo obi<lb ed="#Qb"/>citur<!--t-->
per verbum <name ref="#Augustine">Augustini</name>, dicendum quod
<lb ed="#Qb"/>illud verbum videtur consonum esse sententiae
<lb ed="#Qb"/><name ref="#Anselm">Anselmi</name><!--4--> sub hoc sensu: felix esset tota<!--u--> so<lb ed="#Qb"/>cietas
humana, si primi parentes non traicerent
<lb ed="#Qb"/>malum in posteros, quia tunc nec aliquis de po<lb ed="#Qb"/>steritate
iniquitatem committeret. Quod autem
<lb ed="#Qb"/>subditur <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-Qd1e1193">quae damnationem reciperet<!--v--></quote>, nota
<lb ed="#Qb"/>est expressionis, quia omnis iniquitas in statu
<lb ed="#Qb"/>illo damnationem induceret.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-d1e1203">
<lb ed="#Qb"/>2. Ad illud quod obicitur quod <mentioned>homo con<lb ed="#Qb"/>ditus
erat vertibilis a bono in malum et<!--x--> e con<lb ed="#Qb"/>verso</mentioned>
etc.: dicendum quod, licet talis fuerit de
<lb ed="#Qb"/>natura, tamen superveniente gratia, poterat in bono
<lb ed="#Qb"/>indeclinabiliter stabiliri, sicut dictum est de primo
<lb ed="#Qb"/>homine quod mortalis erat conditione corporis
<lb ed="#Qb"/>animalis, immortalis beneficio Conditoris<!--5-->, et est
<lb ed="#Qb"/>evidens exemplum in B. Virgine.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-d1e1223">
<lb ed="#Qb"/>Sunt autem quidam non acquiescentes sen<lb ed="#Qb"/>tentiae
<name ref="#Anselm">Anselmi</name>, dicentes quod semper fuissent
<lb ed="#Qb"/>filii geniti in statu illo in possibilitate<!--y--> peccandi:
<lb ed="#Qb"/>quod videtur sentire <name ref="#Lombard">Magister Hugo de S. Vic<lb ed="#Qb"/>tore</name><!--6-->.
Qui<!--z--> possunt respondere rationibus con<lb ed="#Qb"/>tra
hoc propositis sic:
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-d1e1245">
<lb ed="#Qb"/>a. Ad illud quod obicitur quod <mentioned>transmi<lb ed="#Qb"/>sisset
necessitatem proficiendi sicut transmisit
<lb ed="#Qb"/>necessitatem peccandi</mentioned>, dicendum quod necessi<lb ed="#Qb"/>tatem
peccandi dupliciter potest intelligi aliquis
<lb ed="#Qb"/>habere: aut quia necesse habet, secundum statum
<pb ed="#Qb" n="716"/>
<cb ed="#Qb" n="a"/>
<lb ed="#Qb"/>in quo est, in aliquod peccatum incidere aut
<lb ed="#Qb"/>quia<!--a--> necesse habet in peccato permanere. Primo
<lb ed="#Qb"/>quidem modo reperitur necessitas in statu naturae
<lb ed="#Qb"/>humanae post lapsum, sed<!--b--> secundo modo in
<lb ed="#Qb"/>statu ruinae angelicae. Si quis ergo recto intel<lb ed="#Qb"/>lectu
velit arguere, ex hoc non habebit quod
<lb ed="#Qb"/>Adam, si obedivisset, necessitatem habuisset per<lb ed="#Qb"/>manendi
in iustitia, sicut habent angeli qui non
<lb ed="#Qb"/>possunt labi, sed quod, statu illo manente, ne<lb ed="#Qb"/>cesse
esset ipsum in aliquod opus bonum et lau<lb ed="#Qb"/>dabile
exire. Et hoc utique verum est, quia sicut<!--c-->
<lb ed="#Qb"/>status naturae corruptae ponit defectus et deor<lb ed="#Qb"/>dinationes,
sic status ille requireret rectas et ordi<lb ed="#Qb"/>natas
operationes et cogitationes: nunquam enim
<lb ed="#Qb"/>homo in statu innocentiae otiosus<!--d--> fuisset.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-d1e1295">
<lb ed="#Qb"/>b. Ad illud quod obicitur de angelis, dicen<lb ed="#Qb"/>dum
quod non est simile, et hoc diffusius habet
<lb ed="#Qb"/>explicari, cum agitur de irremediabilitate peccati
<lb ed="#Qb"/>angelici<!--1-->, sed nunc tantum sufficiat<!--e--> dixisse quod
<lb ed="#Qb"/>ratione nobilitatis et simplicitatis et incorporei<lb ed="#Qb"/>tatis
et deiformitatis naturae angelicae, quae nul<lb ed="#Qb"/>lum
habebat retardans, et ratione status merendi
<lb ed="#Qb"/>sibi<!--f--> praefixi, sicut vult <name>Damascenus</name><!--2--> et <name>Au<lb ed="#Qb"/>gustinus</name><!--3-->,
angelus statim in primo conflictu fuit
<lb ed="#Qb"/>confirmatus in bono vel obstinatus in malo; homo
<lb ed="#Qb"/>vero, quia erat alterius conditionis, sicut per de<lb ed="#Qb"/>meritum
non fuit in malo obstinatus, secundum
<lb ed="#Qb"/>quod patet, nec in se nec in posteris, sic non fuit
<lb ed="#Qb"/>in bono confirmatus, ideo non oportuit ipsum
<lb ed="#Qb"/>iustitiam confirmatam in posteros transfudisse.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-d1e1330">
<lb ed="#Qb"/>c. Ad aliud de auctoritate <name ref="#Anselm">Anselmi</name> dici po<lb ed="#Qb"/>test
quod hic<!--g--> opinatus fuit, tamen ex illo verbo
<lb ed="#Qb"/>non potest haberi nisi secundum quamdam con<lb ed="#Qb"/>gruentiam
et dispositionem, quae non ponit ne<lb ed="#Qb"/>cessario
ita esse. Praeterea, potest fieri vis in
<lb ed="#Qb"/>verbo, ut per <mentioned>iustitiam</mentioned> intelligamus naturalem
<lb ed="#Qb"/>rectitudinem, per <mentioned>felicitatem</mentioned> privationem omnis
<lb ed="#Qb"/>poenae, non confirmationem in statu iustitiae.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-d1e1353">
<lb ed="#Qb"/>d. Ad illud quod obicitur quod <mentioned>facilius pote<lb ed="#Qb"/>rat
assurgere ad impossibilitatem moriendi quam
<cb ed="#Qb" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>declinare ad necessitatem</mentioned> etc.: dicendum quod
<lb ed="#Qb"/>ordinatus fuit ad impossibilitatem moriendi, non
<lb ed="#Qb"/>ut ad illud quod assequi debuit in vita animali
<lb ed="#Qb"/>et terrena, sed potius in vita spirituali et caelesti.
<lb ed="#Qb"/>Unde <name>Augustinus</name>, XIV <title>De civitate Dei</title>, cap. 10<!--4-->:
<lb ed="#Qb"/><quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-Qd1e1372">Felix universa societas esset humana, si nec
<lb ed="#Qb"/>illi</quote> etc., ut supra<!--5-->, <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-Qd1e1377">atque ista permanente feli<lb ed="#Qb"/>citate,
donec per illam benedictionem, qua dictum
<lb ed="#Qb"/>est: <quote>Crescite et multiplicamini</quote>, praedestinatorum
<lb ed="#Qb"/>sanctorum numerus compleretur, alia maior<!--h--> da<lb ed="#Qb"/>retur,
quae beatissimis angelis data est, ubi iam
<lb ed="#Qb"/>esset certa securitas peccaturum neminem nemi<lb ed="#Qb"/>nemque
moriturum<!--i--></quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-d1e1395">
<lb ed="#Qb"/>Contrarietas autem, quae videtur inter <name>Hugo<lb ed="#Qb"/>nem</name>
et <name ref="#Anselm">Anselmum</name>, ita potest dissolvi. Dicit
<lb ed="#Qb"/>enim <name>Hugo</name>, in <title>Sententiis</title> suisk6: <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-Qd1e1406">Stultum vide<lb ed="#Qb"/>tur
dicere quod in hac vita confirmatus sit ita
<lb ed="#Qb"/>aliquis, quod non possit fieri malus; quod<!--l--> in
<lb ed="#Qb"/>alia vita tantum promittitur</quote>. <name ref="#Anselm">Anselmus</name><!--7--> dicit
<lb ed="#Qb"/>quod <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-Qd1e1421">si primi parentes vicissent in illa<!--m--> prima
<lb ed="#Qb"/>tentatione, quod ita confirmarentur cum omni
<lb ed="#Qb"/>propagine sua ut ultra peccare non possent</quote>.
<lb ed="#Qb"/>Quod autem dicit <name>Hugo</name> quod nullus debet dici
<lb ed="#Qb"/>ita confirmatus in hac vita quod non possit fieri
<lb ed="#Qb"/>malus, intelligitur <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-Qd1e1435">non possit</quote> negative sim<lb ed="#Qb"/>pliciter,
id est nullo modo possit<!--n-->. Quod patet
<lb ed="#Qb"/>per hoc quod subiungitur, scilicet <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-Qd1e1442">quod in alia
<lb ed="#Qb"/>vita tantum promittitur</quote>. Quod autem dicit <name>An<lb ed="#Qb"/>selmus</name>
quod <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-Qd1e1449">ita confirmarentur quod ultra<!--o-->
<lb ed="#Qb"/>peccare non possent</quote>, non intelligitur <quote xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-Qd1e1455">non pos<lb ed="#Qb"/>sent</quote>
negative, sed potius expressive; notatur
<lb ed="#Qb"/>enim per hoc expressio stabilitatis in bono, sub
<lb ed="#Qb"/>hoc sensu: ita essent stabiles in bono, quod
<lb ed="#Qb"/>quasi esset illis impossibile facere malum, sicut
<lb ed="#Qb"/>dicitur aliquando de aliquo viro excellenter bono
<lb ed="#Qb"/>quod nesciret facere malum vel quod non posset.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Ai4t3q2m2c1-d1e1471">
<lb ed="#Qb"/>Opinio autem fuit fere omnium et etiam maio<lb ed="#Qb"/>rum
quod, si<!--p--> stetissent primi parentes, ita fuis<lb ed="#Qb"/>sent
confirmati et illi et posteri quod nullo modo
<lb ed="#Qb"/>peccare potuissent.
</p>
</div>
</div>
</body>
</text>
</TEI>