-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 2
/
ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2.xml
486 lines (486 loc) · 31.3 KB
/
ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>IIa-IIae, Inq. 2, Tract. 3, Q. 1, T. 2, M. 2, C. 2</title>
<author ref="#AlexanderOfHales">Alexander of Hales</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>IIa-IIae, Inq. 2, Tract. 3, Q. 1, T. 2, M. 2, C. 2</title>
<date when="2017-08-19">August 19, 2017</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority><ref target="https://www.earlyfranciscans.com">ERC Project 714427: Authority and Innovation in Early Franciscan Thought</ref></authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0">Creative Commons Attribution 4.0 International</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Qc" n="quaracchi1930">Quaracchi 1930</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2017-08-19" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on"/>
</front>
<body>
<div xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2">
<head xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-Hd1e100">IIa-IIae, Inq. 2, Tract. 3, Q. 1, T. 2, M. 2, C. 2</head>
<head xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-Hd1e103" type="question-title">DE POENIS PECCATI EX PARTE VIRI.</head>
<p xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-d1e106">
<lb ed="#Qc"/>Deinde quaeritur de poenis<!--i--> hominis, quae poe<lb ed="#Qc"/>nae
distinguuntur in Genesi, cum dicitur<!--2-->:
<lb ed="#Qc"/><quote>Quia audisti vocem uxoris tuae et comedisti de li<lb ed="#Qc"/>gno,
de quo praeceperam tibi ne comederes, ma<lb ed="#Qc"/>ledicta
terra in opere tuo</quote> etc. Significantur au<lb ed="#Qc"/>tem
ibi plures poenae: quaedam enim sunt in
<lb ed="#Qc"/>ablatione boni et quaedam poenae sunt in posi<lb ed="#Qc"/>tione
mali. In ablatione boni, cum subiungitur<!--3-->:
<lb ed="#Qc"/><quote>Videte, ne forte mittat manum suam et sumat de
<lb ed="#Qc"/>ligno vitae</quote>; in positione mali, cum dicitur<!--4-->: <quote>Ma<lb ed="#Qc"/>ledicta
terra in opere tuo</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-d1e132">
<lb ed="#Qc"/>Ablatio vero boni dicitur quantum ad causam
<lb ed="#Qc"/>conservationis vitae, quantum ad locum volup<lb ed="#Qc"/>tatis.
Primum est impotentia sumendi de ligno
<lb ed="#Qc"/>vitae propter prohibitionem; secundum est ex<lb ed="#Qc"/>pulsio
de loco voluptatis; tertium est prohibitio
<lb ed="#Qc"/>reditus, cum dicitur<!--5-->: <quote>Eiecit Adam<!--k--> et colloca<lb ed="#Qc"/>vit</quote>
etc. Prima poena ex parte corporis; secunda
<lb ed="#Qc"/>ex parte animae: voluptas enim ex parte animae
<lb ed="#Qc"/>attenditur; tertia ex parte totius. Quantum au<lb ed="#Qc"/>tem<!--l-->
ad positionem mali distinguuntur poenae
<lb ed="#Qc"/>tum in vita, tum in morte<!--m--> cum dicitur<!--6-->: <quote>Donec
<lb ed="#Qc"/>revertaris in terram</quote> etc.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-d1e161">
<lb ed="#Qc"/>In vita vero distinguitur quantum ad initium
<lb ed="#Qc"/>sustentationis, quantum ad progressum et quantum
<cb ed="#Qc" n="b"/>
<lb ed="#Qc"/>ad consummationem. Quantum ad initium, cum
<lb ed="#Qc"/>dicitur<!--7-->: <quote>Maledicta terra in opere tuo: in labori<lb ed="#Qc"/>bus</quote>
etc.; quantum ad progressum, cum dicitur<!--8-->:
<lb ed="#Qc"/>Spinas et tribulos germinabit tibi etc.; quantum
<lb ed="#Qc"/>ad consummationem, cum dicitur: <quote>Comedes<!--n-->
herbas terrae in sudore</quote> etc. In primo laborandi
<lb ed="#Qc"/>difficultas, quae est in excolendo terram; in se<lb ed="#Qc"/>cundo
infructuositas<!--o-->, cum dicitur: <quote>Spinas</quote> etc.;
<lb ed="#Qc"/>in tertio victus parcitas, ad quem victum alia<!--p-->
<lb ed="#Qc"/>duo tendunt.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-d1e191">
<lb ed="#Qc"/>Poena vero quae respicit mortem, duplex est:
<lb ed="#Qc"/>moriendi necessitas et incineratio. Incineratio no<lb ed="#Qc"/>tatur<!--q-->,
cum dicitur: <quote>Donec revertaris in<!--r--> terram
<lb ed="#Qc"/>de qua sumptus es</quote>, quia pulvis es etc.; ipsa mor<lb ed="#Qc"/>talitas,
scilicet moriendi necessitas, notatur per
<lb ed="#Qc"/><quote>tunicas pelliceas</quote><!--9-->, quibus erant induti. Et hoc ap<lb ed="#Qc"/>paret
per hoc quod sequitur<!--10-->: <quote>Ecce Adam factus
<lb ed="#Qc"/>est quasi unus ex nobis, sciens bonum et malum,
<lb ed="#Qc"/>sciens</quote> scilicet<!--s--> per experientiam <quote>bonum</quote> vitae <quote>et
<lb ed="#Qc"/>malum</quote> mortis. Sciebat enim quid esset vivere;
<lb ed="#Qc"/>sciet etiam<!--t--> per experientiam mortem, quam
<lb ed="#Qc"/>prius sciebat per scientiam, nondum vero per
<lb ed="#Qc"/>experientiam. Illud tamen quasi irrisorie dic<lb ed="#Qc"/>tum
est<!--11-->, in commemorationem praecedentis
peccati.
</p>
<div xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-Dd1e224" type="articulus">
<head xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-Hd1e226">ARTICULUS I</head>
<head xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-Hd1e229" type="question-title">De poenis in vita.</head>
<p xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-d1e232">
<pb ed="#Qc" n="227"/>
<cb ed="#Qc" n="a"/>
<lb ed="#Qc"/>Sed potest quaeri I. propter quid, cum assignatur
<lb ed="#Qc"/>poena ipsius<!--a--> Adae, ratio praemittitur<!--b-->, cum au<lb ed="#Qc"/>tem
assignatur poena Evae, non praemittitur ratio.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-d1e245">
<lb ed="#Qc"/>[Solutio]: Ad quod dicendum<!--c--> quod et diabolo
<lb ed="#Qc"/>tentanti per serpentem data est poena praemissa
<lb ed="#Qc"/>ratione et ipsi viro: in utroque enim principaliter<!--d-->
<lb ed="#Qc"/>vigebat ratio ut immediate se habens ad Deum.
<lb ed="#Qc"/>In genere enim angelorum Lucifer immediate se
<lb ed="#Qc"/>habebat ad Deum<!--e--> tamquam <quote>principium viarum
<lb ed="#Qc"/>Domini</quote><!--1-->, in genere vero hominum immediate
<lb ed="#Qc"/>Adam tamquam primus homo; et ideo cum ratione
<lb ed="#Qc"/>utrique infligitur poena: isti, quia suggessit trans<lb ed="#Qc"/>gressionem
mandati; illi, quia perpetravit, ex sug<lb ed="#Qc"/>gestione
tamen<!--f-->. Unde ex ipsis verbis exprimen<lb ed="#Qc"/>tibus
poenam patet maius esse peccatum diaboli.
<lb ed="#Qc"/>Dicitur enim<!--2-->: <quote>Maledictus eris</quote>, facta conversione
<lb ed="#Qc"/>ad diabolum; facta autem<!--g--> conversione ad Adam,
<lb ed="#Qc"/>dicitur<!--3-->: <quote>Maledicta terra in opere tuo</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-d1e280">
<lb ed="#Qc"/>II. Deinde quaeritur ratione eius quod dicitur:
<lb ed="#Qc"/><quote>Maledicta terra</quote> etc., 1. propter quid terra male<lb ed="#Qc"/>dicitur,
cum ipsa non deliquerit, sed ipse Adam.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-d1e294">
<lb ed="#Qc"/>2. Praeterea, quare<!--h--> supra alia elementa non
<lb ed="#Qc"/>cecidit maledictio, cum ipse homo, qui peccavit,
<lb ed="#Qc"/>compositus sit ex quatuor elementis<!--i--><!--4-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-d1e303">
<lb ed="#Qc"/>3. Praeterea, gravius<!--k--> fuit peccatum, hoc est
<lb ed="#Qc"/>damnosius, quo peccavit Adam, quam quo pec<lb ed="#Qc"/>cavit
Cain; sed pro<!--l--> peccato Cain infligitur
<lb ed="#Qc"/>poena a Domino, cum dicitur<!--5-->: <quote>Maledictus eris
<lb ed="#Qc"/>super terram</quote>; ergo similiter pro peccato Adae
<lb ed="#Qc"/>congruebat ut Dominus diceret: <quote>Maledictus eris
<lb ed="#Qc"/>super terram</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-d1e321">
<lb ed="#Qc"/>[Solutio]: 1. Ad quod dicendum quod, licet
<lb ed="#Qc"/>terra non peccaverit in se, nihilominus maledic<lb ed="#Qc"/>tio
cadit super terram, quia homo conversus ad
<lb ed="#Qc"/>terram, scilicet<!--m--> ad delectationem fructus qui erat
<lb ed="#Qc"/>ex terra, peccavit. Et haec assignatur ratio quare
<lb ed="#Qc"/>tempore ieiunii fit<!--n--> abstinentia a carnibus ani<lb ed="#Qc"/>malium
quae nutriuntur in terra, non autem a
<cb ed="#Qc" n="b"/>
<lb ed="#Qc"/>carnibus piscium qui nutriuntur in aquis. — Et
<lb ed="#Qc"/>si obiciatur de volatilibus, quae originem
<lb ed="#Qc"/>habuerunt ex aquis: dicendum est quod nu<lb ed="#Qc"/>trimentum
suum accipiunt ab iis quae<!--a--> oriuntur
<lb ed="#Qc"/>in terra per se et non secundum accidens. — Bea<lb ed="#Qc"/>tus
tamen <name>Augustinus</name><!--6-->, per maledictionem ter<lb ed="#Qc"/>rae
dat intelligere maledictionem concupiscentiae,
<lb ed="#Qc"/>quae provenit ex parte inferiori, scilicet carnis.
<lb ed="#Qc"/>2. Ad secundum vero<!--b--> dicendum quod ma<lb ed="#Qc"/>ledictio
facta est<!--c--> terrae, non aliorum elemento<lb ed="#Qc"/>rum,
propter hoc quod mediante fructu terrae
<lb ed="#Qc"/>prohibito et inclinatione ad illum<!--d--> factum est
<lb ed="#Qc"/>peccatum. Licet ergo homo compositus esset ex
<lb ed="#Qc"/>quatuor, non tamen inclinatio ad delectabile in
aliis traxit e hominem ad peccatum, sed delectatio
<lb ed="#Qc"/>in fructibus terrae.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-d1e373">
<lb ed="#Qc"/>3. Ad tertium vero dicendum quod aliter fuit
<lb ed="#Qc"/>de Cain et de Adam. Cain enim quodam modo
<lb ed="#Qc"/>imitatus est diabolum in peccato suo: ex invidia
<lb ed="#Qc"/>enim perpetravit homicidium, sic et diabolus,
<lb ed="#Qc"/>ut dicit <name>Alcuinus</name><!--f--><!--7-->; et sumitur ex illo verbo
<lb ed="#Qc"/><title>Ioan.</title> 8,44: <quote xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-Qd1e388" source="http://scta.info/resource/io8_44">Ille<!--g--> erat homicida ab initio</quote>. Et ideo
<lb ed="#Qc"/>sicut dictum est diabolo in<!--h--> serpente<!--8-->: <quote>Maledic<lb ed="#Qc"/>tus
es</quote><!--i--> etc., ita dictum est Cain<!--9-->: <quote>Maledictus eris
<lb ed="#Qc"/>super terram</quote>; Adae<!--k--> vero dictum est: <quote>Maledicta
<lb ed="#Qc"/>terra</quote> etc., ut notaretur quod ortum habuit pec<lb ed="#Qc"/>catum
ex concupiscentia sensuali, quae per ter<lb ed="#Qc"/>ram
designatur.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-d1e405">
<lb ed="#Qc"/>III. Deinde quaeritur super eo quod dicitur<!--10-->:
<lb ed="#Qc"/><quote xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-Qd1e411" source="http://scta.info/resource/gen3_17">In laboribus comedes</quote> etc.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-d1e415">
<lb ed="#Qc"/>1. Non enim omnibus datur ista poena: multi
<lb ed="#Qc"/>enim comedunt et non in laboribus.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-d1e423">
<lb ed="#Qc"/>2. Praeterea, secundum hoc, qui sunt in vita
<lb ed="#Qc"/>Contemplativa, non haberent istam poenam<!--l-->: non
<lb ed="#Qc"/>enim <quote>in laboribus</quote> comedunt etc.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-d1e432">
<lb ed="#Qc"/>[Solutio]: 1-2. Ad quod dicendum quod poena
<lb ed="#Qc"/>est communis: nullus enim est qui comedat<!--m-->, ex
<lb ed="#Qc"/>ea non praecedente labore vel in se vel in alio.
<lb ed="#Qc"/>Contemplativi etiam comedunt ex ea, vel<!--n--> ex
<pb ed="#Qc" n="228"/>
<cb ed="#Qc" n="a"/>
<lb ed="#Qc"/>laboribus quos habent in activa vel qui habentur
<lb ed="#Qc"/>ab aliis. Praeterea, tota vita ista in labore est con<lb ed="#Qc"/>stituta,
secundum illud <title>Iob</title> 5,7: <quote xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-Qd1e453" source="http://scta.info/resource/iob5_7">Homo nascitur
<lb ed="#Qc"/>ad laborem et avis ad volatum<!--a--></quote>. Unde non sem<lb ed="#Qc"/>per
necesse est quod labor sit in excolendo ter<lb ed="#Qc"/>ram,
sed quod labor sit in vita temporali. Alia
<lb ed="#Qc"/>tamen littera<!--1--> est, quae dicit: <quote>In maeroribus man<lb ed="#Qc"/>ducabis<!--b-->
ex illa</quote>, ubi notatur quod in vita ista
<lb ed="#Qc"/>semper debet esse afflictio. Aliter tamen exponit
<lb ed="#Qc"/><name>Augustinus</name><!--2-->, moraliter dicens: <quote xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-Qd1e471">Hoc ipsum,
<lb ed="#Qc"/>quod in hac vita quisque natus est, difficultatem
<lb ed="#Qc"/>habet inveniendae veritatis ex corpore<!--c--> corrupti<lb ed="#Qc"/>bili,
secundum illud <title>Sap.</title> 9, 15: <quote xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-Qd1e479" source="http://scta.info/resource/sap9_15">Corpus, quod cor<lb ed="#Qc"/>rumpitur,
aggravat animam</quote></quote> etc.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-d1e486">
<lb ed="#Qc"/>IV. Deinde quaeritur super hoc quod dicitur<!--3-->:
<lb ed="#Qc"/><quote>Spinas et tribulos germinabit tibi</quote><!--d--> etc.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-d1e493">
<lb ed="#Qc"/>Videtur enim quod haec poena non tantum sit
<lb ed="#Qc"/>maris, immo etiam<!--e--> feminae: per <quote>spinas</quote> enim et tri<lb ed="#Qc"/>bulos
significantur punctiones peccatorum, quae
<lb ed="#Qc"/>ex mundo vel<!--f--> carne proveniunt<!--4-->; hae autem non
<lb ed="#Qc"/>tantum sunt in masculo, sed [etiam] in femina.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-d1e506">
<lb ed="#Qc"/>[Solutio]: Sed respondendum est quod ad vi<lb ed="#Qc"/>rum
magis refertur ista poena, propter hoc quod
<lb ed="#Qc"/>viri est excolere terram et fructum ex ea colli<lb ed="#Qc"/>gere.
Hoc autem quod obicitur, ad moralem in<lb ed="#Qc"/>tellectum
refertur, in quo vir a muliere non di<lb ed="#Qc"/>stinguitur.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-d1e522">
<lb ed="#Qc"/>V. Sed adhuc quaeritur utrum spinae et tribuli
<lb ed="#Qc"/>orirentur ex<!--g--> terra ante, cum possent esse ad
<lb ed="#Qc"/>convenientem usum<lb ed="#Qc"/>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-d1e534">
<lb ed="#Qc"/>[Solutio]: Ad quod dicendum<!--h--> per hoc quod
<lb ed="#Qc"/>dicit Alcuinus<!--i--><!--6-->. Quaerit enim cur spinas et
<lb ed="#Qc"/>tribulos germinavit terra. Ad quod respondet:
<lb ed="#Qc"/><quote xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-Qd1e542">Per peccatum hominis terra maledicta est ut
<cb ed="#Qc" n="b"/>
<lb ed="#Qc"/>spinas pareret et venenosas herbas, ut ante ocu<lb ed="#Qc"/>los
semper habeat horno originale crimen<!--k--></quote>.
<lb ed="#Qc"/>Aliter tamen videtur respondere <name>Augustinus</name><!--7-->,
<lb ed="#Qc"/>dicens quod <quote xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-Qd1e556">homini nascebantur ista ad labo<lb ed="#Qc"/>rem
et poenam, quae<!--l--> aliis animalibus nasce<lb ed="#Qc"/>bantur
ad pastum</quote>. <name>Damascenus</name><!--8--> etiam dicit
<lb ed="#Qc"/>quod <quote xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-Qd1e565">spina iuncta fuit rosae in submemoratio<lb ed="#Qc"/>nem<!--m-->
transgressionis primae</quote>, quae voluptati est
<lb ed="#Qc"/>coniuncta.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-d1e573">
<lb ed="#Qc"/>VI. <quote>Et comedes herbas terrae</quote><!--9--> etc. <lb ed="#Qc"/>1. Hic quae<lb ed="#Qc"/>ritur
qualiter hoc<!--n--> datum est in poenam, cum
<lb ed="#Qc"/>haec<!--o--> sit vita multorum sanctorum.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-d1e584">
<lb ed="#Qc"/>2. Praeterea, herbae dicuntur quae sponte na<lb ed="#Qc"/>scuntur
ex terra; cum autem dictum est<!--10-->: <quote>Ex omni
<lb ed="#Qc"/>ligno paradisi</quote> etc., nonne concessum<!--p--> fuit come<lb ed="#Qc"/>dere
ex herbis? Praeterea, nonne post peccatum
<lb ed="#Qc"/>poterant etiam de fructibus comedere? Qualiter
<lb ed="#Qc"/>ergo datum est in poenam<!--q--> comedere herbas?
<lb ed="#Qc"/>Alia enim littera<!--11--> dicit: <quote>Et edes pabulum agri tui</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-d1e602">
<lb ed="#Qc"/>3. Praeterea, multi vescuntur pane, et<!--r--> non in
<lb ed="#Qc"/>sudore vultus sui; ergo non eos attingit illa
<lb ed="#Qc"/>poena.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-d1e611">
<lb ed="#Qc"/>[Solutio]: 1-2. Respondendum est quod, licet
<lb ed="#Qc"/>sancti voluntarie et meritorie comederunt herbas,
<lb ed="#Qc"/>nihilominus tamen homini datum est in poenam,
<lb ed="#Qc"/>ut, quia in delectabiliori cibo deliquit, in cibo<!--s-->
<lb ed="#Qc"/>animalium puniatur<!--t-->. Nec negatur quin homini
<lb ed="#Qc"/>concessum fuerit de herbis terrae comedere: con<lb ed="#Qc"/>cesso
enim nobiliori terraenascenti, per conse<lb ed="#Qc"/>quens
videtur concedi usus terraenascentis mi<lb ed="#Qc"/>nus
nobilis.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-d1e633">
<lb ed="#Qc"/>3. Ad tertium vero dicendum quod, licet<!--u-->
<lb ed="#Qc"/>aliqua saecularis persona non vescatur pane <quote>in su<lb ed="#Qc"/>dore
vultus</quote>, homini vero datum est hoc in poenam:
<lb ed="#Qc"/>panis enim non sine sudore vultus praeparatur.
</p>
</div>
<div xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-Dd1e645" type="articulus">
<head xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-Hd1e647">ARTICULUS II</head>
<head xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-Hd1e650" type="question-title">De poena incinerationis post mortem.</head>
<p xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-d1e653">
<lb ed="#Qc"/>I. <quote>Donec revertaris</quote><!--12--> etc.<!--v-->. Notatur hic poena
<lb ed="#Qc"/>incinerationis.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-d1e660">
<lb ed="#Qc"/>Videtur autem quod haec<!--x--> poena non extenda<lb ed="#Qc"/>tur
ad omnes ab Adam seminaliter descendentes.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-d1e667">
<lb ed="#Qc"/>1. Non enim ad illos qui vivi invenientur in die
<lb ed="#Qc"/>iudicii, de quibus dicitur<!--13-->: <quote>Simul rapientur in
<lb ed="#Qc"/>nubibus obviam Christo in aera</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-d1e677">
<lb ed="#Qc"/>2. Similiter de multis sanctis legitur, quorum
<lb ed="#Qc"/>corpora non incinerantur<!--y-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-d1e684">
<pb ed="#Qc" n="229"/>
<cb ed="#Qc" n="a"/>
<lb ed="#Qc"/>[Solutio]: 1. Ad quod dicendum per<!--a--> hoc quod
<lb ed="#Qc"/>dicitur in <title>Glossa</title><!--1--> <title>I ad Thessal.</title> 4,16: <quote xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-Qd1e694" source="http://scta.info/resource/Ith4_16">Non
<lb ed="#Qc"/>ab illa sententia arbitramur illos esse immunes,
<lb ed="#Qc"/>qua dictum est<!--2-->: <quote>Terra es et in terram ibis</quote></quote>.
<lb ed="#Qc"/>Similiter dicit <name>Haymo</name><!--3-->: <quote xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-Qd1e704">Dum<!--b--> anima<!--c--> ipso
<lb ed="#Qc"/>raptu exierit, ipsum corpus erit terra; sed tamen
<lb ed="#Qc"/>brevissimum spatium tenebit ipsa mors </quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-d1e712">
<lb ed="#Qc"/>2. Ad aliud dicendum quod hoc quod corpora
<lb ed="#Qc"/>sanctorum non incinerantur, gratiae est; et, licet
<lb ed="#Qc"/>Christus ad nostram redemptionem mortem<!--d--> as<lb ed="#Qc"/>sumpserit,
non tamen carnis corruptionem sive
<lb ed="#Qc"/>incinerationem, secundum illud <title>Psalmi</title>4: <quote>Non da<lb ed="#Qc"/>bis
Sanctum tuum videre corruptionem</quote>. Unde, in
<lb ed="#Qc"/>libro <title>De ecclesiasticis dogmatibus</title><!--5-->: <quote xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-Qd1e729">Manet pri<lb ed="#Qc"/>vilegium
in Domino, quod de eo specialiter di<lb ed="#Qc"/>citur:
<quote>Non dabis Sanctum tuum videre corrup<lb ed="#Qc"/>tionem</quote></quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-d1e739">
<lb ed="#Qc"/>II. <quote>Fecit eis<!--e--> Dominus tunicas pelliceas</quote><!--6-->. Su<lb ed="#Qc"/>per
quo quaeritur quae fuit causa. Numquid in<lb ed="#Qc"/>digebant,
ut non possent<!--f--> sine iis subsistere?
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-d1e750">
<lb ed="#Qc"/>[Solutio]: Ad quod respondendum<!--g--> per hoc
<lb ed="#Qc"/>quod dicit <name>Alcuinus</name><!--7-->: <quote xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-Qd1e756"><quote>Fecit</quote> hoc, ut eos mor<lb ed="#Qc"/>tales
esse insinuaret</quote>; induit autem, ut ex omni
<lb ed="#Qc"/>parte se esse circumdatos cognoscerent. Item,
<cb ed="#Qc" n="b"/>
<lb ed="#Qc"/><name>Augustinus</name>, <title>Contra Manichaeos</title><!--8-->: <quote xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-Qd1e768"> Illa mors,
<lb ed="#Qc"/>quam omnes, qui ex Adam nati sumus, coepi<lb ed="#Qc"/>mus
debere, in tunicis pelliceis figurata est. Ipsi
<lb ed="#Qc"/>enim fecerunt praecinctoria de foliis fici, et <quote>Deus
<lb ed="#Qc"/>fecit</quote> illis <quote>tunicas pelliceas</quote>. Ipsi enim appetive<lb ed="#Qc"/>runt
mentiendi<!--h--> libidinem, relicta facie veritatis, et
<lb ed="#Qc"/>Deus corpora eorum in istam mortalitatem carnis
<lb ed="#Qc"/>mutavit. Quo enim maiori indicio potuit significari
<lb ed="#Qc"/>mors, quam sentimus in corpore, quam<!--i--> pelli<lb ed="#Qc"/>bus,
quae de mortuis pecoribus detrahi solent?</quote>
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-d1e791">
<lb ed="#Qc"/>III. Et quid est quod sequitur<!--9-->: <quote>Ecce Adam
<lb ed="#Qc"/>factus est<!--k--> quasi unus ex nobis</quote>, cum iam ille
<lb ed="#Qc"/>qui<!--l--> fuit immortalis deiectus in mortalitatem,
<lb ed="#Qc"/>sciens mortem per experientiam, quam<!--m--> prius
<lb ed="#Qc"/>novit tantum per sapientiam?
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-d1e805">
<lb ed="#Qc"/>[Solutio]: Ad quod respondet <name>Augustinus</name><!--10-->
<lb ed="#Qc"/>quod <quote xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-Qd1e811">dupliciter<!--n--> intelligi potuit, ut voce<!--o--> insul<lb ed="#Qc"/>tantis
diceretur <quote><mentioned>factus est tamquam unus ex no<lb ed="#Qc"/>bis</mentioned></quote>,
non quia iam esset, sed quia ad illam rem<!--p-->
<lb ed="#Qc"/>factus esset, ut scilicet esset deus</quote>, <quote xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-Qd1e820">Creatoris
<lb ed="#Qc"/>sui beneficio, non natura<!--q-->, si sub eius potestate
<lb ed="#Qc"/>manere voluisset</quote>. Vel dictus est <quote><mentioned>quasi unus
<lb ed="#Qc"/>ex nobis</mentioned></quote> eo quod tunc <quote xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-Qd1e830">novit per experien<lb ed="#Qc"/>tiam
quod Deus novit per sapientiam</quote>.
</p>
</div>
<div xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-Dd1e837" type="articulus">
<head xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-Hd1e839">ARTICULUS III</head>
<head xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-Hd1e842" type="question-title">De expulsione ex paradiso ei prohibitione reditus ad illum.</head>
<p xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-d1e845">
<lb ed="#Qc"/>I. <quote>Nunc ergo videte</quote><!--11--> etc. Hic designantur
<lb ed="#Qc"/>tres poenae, per quas possunt designari sive fi<lb ed="#Qc"/>gurari
tres poenae in futuro, quae competunt
<lb ed="#Qc"/>decedenti<!--r--> in originali, quod per Adam est con<lb ed="#Qc"/>tractum,
vel etiam in alio mortali: lapsus irre<lb ed="#Qc"/>cuperabilis
a statu innocentiae, carentia summi
<lb ed="#Qc"/>delectabilis, irrevocabilitas quantum est<!--s--> ex parte
<lb ed="#Qc"/>hominis<!--12-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-d1e865">
<lb ed="#Qc"/>1. Sed quaeritur quibus dictum est: <quote xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-Qd1e869">Videte,
<lb ed="#Qc"/>ne forte mittat</quote> etc.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-d1e875">
<lb ed="#Qc"/>2. Praeterea, numquid, si sumeret de ligno vi<lb ed="#Qc"/>tae,
viveret in aeternum, cum iam effectus esset
<lb ed="#Qc"/>mortalis<!--t--> per transgressionem inobedientiae?
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-d1e885">
<lb ed="#Qc"/>[Solutio]: 1-2. Ad quod dicendum quod angelis
<lb ed="#Qc"/>locutus est tamquam ministris. Illud autem quod
<cb ed="#Qc" n="b"/>
<lb ed="#Qc"/>sequitur, ad hoc refertur ut ostenderetur<!--u--> quod
<lb ed="#Qc"/><quote>lignum vitae</quote> hanc habuit potentiam, ut per esum
<lb ed="#Qc"/>illius daret Dominus immortalitatem in corpore
<lb ed="#Qc"/>susceptibili sive ad hoc disposito; et si corpus
<lb ed="#Qc"/>Adae non iam erat dispositum, <quote>lignum vitae</quote> non
<lb ed="#Qc"/>propter hoc suam virtutem amisit. — Aliter tamen
<lb ed="#Qc"/>exponit <name>Augustinus</name><!--13-->, dicens: <quote xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-Qd1e908">Potest videri
<lb ed="#Qc"/>propterea<!--v--> homo in labores<!--x--> huius mundi esse
<lb ed="#Qc"/>dimissus, ut aliquando ad arborem vitae manum
<lb ed="#Qc"/>ponat <quote>et vivat in aeternum</quote>. Manus autem por<lb ed="#Qc"/>rectio
significat crucem, per quam vita aeterna
<lb ed="#Qc"/>recuperatur</quote>. Potest etiam intelligi quod <quote xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-Qd1e922">non in<lb ed="#Qc"/>iusta
poena est, post peccatum interclusum esse
<lb ed="#Qc"/>aditum ad sapientiam, donec Dei misericordia
<lb ed="#Qc"/>mensuris temporum reviviscat<!--y--> qui mortuus est<!--z-->
<lb ed="#Qc"/>et inveniatur qui perierat<!--14--></quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-d1e934">
<pb ed="#Qc" n="230"/>
<cb ed="#Qc" n="a"/>
<lb ed="#Qc"/>II. <quote>Emisit eum Dominus</quote><!--1--> etc. Quaeritur in quo
<lb ed="#Qc"/>distinguitur haec poena a praecedenti, cum eo
<lb ed="#Qc"/>ipso iceretur<!--a--> <quote>paradisus voluptatis</quote><!--2--> principaliter
<lb ed="#Qc"/>propter esum ligni vitae.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-d1e950">
<lb ed="#Qc"/>[Solutio]: Ad quod dicendum, secundum <name>Au<lb ed="#Qc"/>gustinum</name><!--3-->,
quod duplex figuratur<!--b--> separatio;
<lb ed="#Qc"/>una, quae est a ligno vitae, qui est Christus,
<lb ed="#Qc"/><title>Prov.</title> 3, 18: <quote>Lignum vitae est iis qui apprehende<lb ed="#Qc"/>rint<!--c-->
eam, et qui tenuerit eam beatus</quote>; alia vero
<lb ed="#Qc"/>a paradiso spirituali, quod est Ecclesia<!--d-->, a qua
<lb ed="#Qc"/>eicitur peccator, quousque per satisfactionem re<lb ed="#Qc"/>deat
ad unitatem.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-d1e970">
<lb ed="#Qc"/>Secundum aliam vero translationem<!--4--> dicitur:
<lb ed="#Qc"/><quote>Dimisit eum</quote>, ut notetur quod suo<!--e--> proprio pec<lb ed="#Qc"/>cato
hoc promerente est dimissus<!--5-->; <quote xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-Qd1e978">alienatus
<lb ed="#Qc"/>autem est a vita, non solum quam fuerat, si prae<lb ed="#Qc"/>ceptum
servasset, cum angelis accepturus, sed ab
<cb ed="#Qc" n="b"/>
<lb ed="#Qc"/>illa etiam, quam ducebat<!--f--> in paradiso, quae erat
<lb ed="#Qc"/>quaedam corporis felicitas<!--6--></quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-d1e992">
<lb ed="#Qc"/>III. <quote>Eiecitque Adam et collocavit<!--g--> ante paradi<lb ed="#Qc"/>sum</quote><!--7-->
vel contra, secundum aliam litteram<!--8-->. Hic<!--h-->
<lb ed="#Qc"/>notatur ultima poena, scilicet impossibilitas, quan<lb ed="#Qc"/>tum
est de se, ad reditum.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-d1e1005">
<lb ed="#Qc"/>Sed quid sibi vult quod <quote>Cherubim et flammeus
<lb ed="#Qc"/>gladius</quote> ponuntur ad custodiendam viam ligni
<lb ed="#Qc"/>vitae? nisi ut ostendatur quod per caritatem, quae
<lb ed="#Qc"/>est plenitudo scientiae, designatam in Cherubim,
<lb ed="#Qc"/>et per poenam temporalem, quae in <quote>framea<!--i--> ver<lb ed="#Qc"/>satili</quote>
sive <quote>gladio</quote> designatur, via ligni vitae cu<lb ed="#Qc"/>stoditur,
sicut dicit <name>Augustinus</name>, in libro <title>Contra
<lb ed="#Qc"/>Manichaeos</title><!--9-->. Vel per plenitudinem scientiae po<lb ed="#Qc"/>test
designari perfecta scientia, secundum quam
<lb ed="#Qc"/>debet dirigi <quote xml:id="ahsh-l2Bi2t3q1t2m2c2-Qd1e1028">molestiarum tolerantia</quote>.
</p>
</div>
</div>
</body>
</text>
</TEI>