-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 2
/
ahsh-l2Bi3t1s1q1c3.xml
209 lines (209 loc) · 12.1 KB
/
ahsh-l2Bi3t1s1q1c3.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>IIa-IIae, Inq. 3, Tract. 1, S. 1, Q. 1, C. 3</title>
<author ref="#AlexanderOfHales">Alexander of Hales</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>IIa-IIae, Inq. 3, Tract. 1, S. 1, Q. 1, C. 3</title>
<date when="2017-08-19">August 19, 2017</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority><ref target="https://www.earlyfranciscans.com">ERC Project 714427: Authority and Innovation in Early Franciscan Thought</ref></authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0">Creative Commons Attribution 4.0 International</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Qc" n="quaracchi1930">Quaracchi 1930</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2017-08-19" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on"/>
</front>
<body>
<div xml:id="ahsh-l2Bi3t1s1q1c3">
<head xml:id="ahsh-l2Bi3t1s1q1c3-Hd1e100">IIa-IIae, Inq. 3, Tract. 1, S. 1, Q. 1, C. 3</head>
<head xml:id="ahsh-l2Bi3t1s1q1c3-Hd1e103" type="question-title">UTRUM VENIALE POSSIT FIERI MORTALE<!--1-->.</head>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t1s1q1c3-d1e106">
<lb ed="#Qc"/>Habito quid sit veniale et quod differt a mor<lb ed="#Qc"/>tali,
tertio quaeritur utrum veniale possit fieri
<lb ed="#Qc"/>mortale.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t1s1q1c3-d1e115">
<lb ed="#Qc"/>Et videtur quod sic. 1. <name>Augustinus</name><!--2-->: <quote xml:id="ahsh-l2Bi3t1s1q1c3-Qd1e121">Nihil
<lb ed="#Qc"/>adeo veniale est quod non fieri possit mortale,
<lb ed="#Qc"/>dum placet</quote>. Quare videtur quod idem, quod
<lb ed="#Qc"/>fuit veniale, possit fieri mortale.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t1s1q1c3-d1e131">
<lb ed="#Qc"/>2. Item, <name>Augustinus</name>, in libro <title>De poeniten<lb ed="#Qc"/>tia</title><!--3-->,
et loquitur de venialibus: <quote xml:id="ahsh-l2Bi3t1s1q1c3-Qd1e137">Omnia haec si<lb ed="#Qc"/>mul
aggregata, quo plura sunt, velut scabies
<lb ed="#Qc"/>necant aut decorem faciei nostrae exterminant</quote>.
<lb ed="#Qc"/>Sed non disiungeret<!--d--> ita nisi aliquando contin<lb ed="#Qc"/>geret
hoc, aliquando illud; ergo aliquando ve<lb ed="#Qc"/>nialia
simul aggregata faciunt unum mortale;
<lb ed="#Qc"/>sed totius aggregati et partium aggregationis non
<lb ed="#Qc"/>est alia substantia, sed eadem; ergo veniale et
<lb ed="#Qc"/>mortale eadem poterunt<!--e--> esse in substantia.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t1s1q1c3-d1e159">
<lb ed="#Qc"/>3. Item, in <title>Psalmo</title>: <quote>Exspectans</quote>, super illud<!--f4-->:
<lb ed="#Qc"/><quote>Multiplicati sunt super capillos capitis mei</quote>, <title>Glos<lb ed="#Qc"/>sa</title>
<name>Augustini</name><!--5-->: <quote xml:id="ahsh-l2Bi3t1s1q1c3-Qd1e167">Cave, si vitasti grandia, ne
<lb ed="#Qc"/>obruaris<!--g--> arena minorum peccatorum</quote>. Ergo mi<lb ed="#Qc"/>nora
peccata, scilicet venialia, possunt obruere;
<lb ed="#Qc"/>sed hoc non est nisi fiant mortale.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t1s1q1c3-d1e178">
<lb ed="#Qc"/>4. Item, <title>I Ioan.</title> 1, 8: <quote xml:id="ahsh-l2Bi3t1s1q1c3-Qd1e182" source="http://scta.info/resource/Iio1_8">Si dixerimus quia pecca<lb ed="#Qc"/>tum
non habemus</quote>, ibi <name>Augustinus</name><!--6-->, in <title>Homilia</title>
<lb ed="#Qc"/>vel <title>Epistola</title>, super<!--h--> illud: <quote xml:id="ahsh-l2Bi3t1s1q1c3-Qd1e189">Multa levia faciunt<!--i-->
<lb ed="#Qc"/>unum grande, multae guttae implent flumen,
<lb ed="#Qc"/>multa grana unam faciunt massam</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t1s1q1c3-d1e197">
<lb ed="#Qc"/>5. Item, dispositio potest fieri habitus, sub<lb ed="#Qc"/>stantia
manente eadem: si enim quod est facile
<lb ed="#Qc"/>mobile, fiat difficile mobile, non propter hoc mu<lb ed="#Qc"/>tatur
substantia quae subest illis dispositioni<lb ed="#Qc"/>bus;
quare si veniale est sicut dispositio<!--k-->, mor<lb ed="#Qc"/>tale
sicut habitus, manente eadem substantia
<lb ed="#Qc"/>poterit veniale fieri mortale.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t1s1q1c3-d1e215">
<lb ed="#Qc"/>Sed contra. a. Cum tu dicis quod veniale po<lb ed="#Qc"/>test
fieri mortale, in peccato veniali et mortali
<lb ed="#Qc"/>duo sunt, actus peccati et macula sequens exinde
<cb ed="#Qc" n="b"/>
<lb ed="#Qc"/>derelicta in anima. Cum ergo tu dicis quod ve<lb ed="#Qc"/>niale
potest fieri mortale, aut tu intelligis quan<lb ed="#Qc"/>tum
ad actum aut quantum ad deformitatem de<lb ed="#Qc"/>relictam.
Si<!--l--> de actu, hoc non potest esse: si
<lb ed="#Qc"/>enim actus iste venialis fuit et fiendo transit,
<lb ed="#Qc"/>venialis transit; sed postquam transivit, nec ite<lb ed="#Qc"/>rum
fit venialis nec mortalis, quia nunquam am<lb ed="#Qc"/>plius
est; et similiter potest opponi de quolibet
<lb ed="#Qc"/>actum veniali. Si dicatur de macula consequente
<lb ed="#Qc"/>ad actum, adhuc non potest haec<!--n--> fieri illa, quo<lb ed="#Qc"/>niam
macula deformans imaginem non derelin<lb ed="#Qc"/>quitur
nisi ex actu mortali; ergo quotcumque
<lb ed="#Qc"/>sint venialia, dummodo non praecesserit mortale,
<lb ed="#Qc"/>non fiet macula animam deformans; et ita quoad
<lb ed="#Qc"/>maculam, derelictam ex peccato, non poterit illud<!--o-->
<lb ed="#Qc"/>esse verum.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t1s1q1c3-d1e261">
<lb ed="#Qc"/>Responsio: Concedimus bene quod veniale
<lb ed="#Qc"/>nunquam fit mortale, ut intelligatur idem secun<lb ed="#Qc"/>dum
substantiam, quod prius fuit veniale, mor<lb ed="#Qc"/>tale
fieri, neque quoad actum neque quoad ma<lb ed="#Qc"/>culam<!--p-->.
Verum tamen est quod veniale, quando<!--q-->
<lb ed="#Qc"/>insurgit, si non cohiberetur, posset progredi<!--r-->
<lb ed="#Qc"/>usque ad mortale, non quia ipsum in substantia<!--s-->
<lb ed="#Qc"/>fieret mortale, sed quia ex ipso occasionaliter
<lb ed="#Qc"/>fieret mortale<!--t--> progrediendo.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t1s1q1c3-d1e283">
<lb ed="#Qc"/>[Ad obiecta]: 1. Quod ergo dicit <name>Augusti<lb ed="#Qc"/>nus</name>:
<quote xml:id="ahsh-l2Bi3t1s1q1c3-Qd1e289">Nihil adeo est veniale quod non fiat
<lb ed="#Qc"/>mortale, dum placet</quote>, potest esse quod, cum
<lb ed="#Qc"/>aliquis diligeret aliquid venialiter, quia, etsi
<lb ed="#Qc"/>inordinate, sub Deo tamen<!--u-->, progrederetur illa
<lb ed="#Qc"/>inordinatio donec esset iam supra Deum; tunc
<lb ed="#Qc"/>ergo ex veniali fieret mortale, non quia<!--v--> illa
<lb ed="#Qc"/>placentia sub Deo vel inordinatio facta sit supra
<lb ed="#Qc"/>Deum, neque illa, quae supra Deum est, fuerit
<lb ed="#Qc"/>aliquando sub Deo, sed quia occasionaliter et
<lb ed="#Qc"/>progressive perventum est ab illa quae erat sub
<lb ed="#Qc"/>Deo, ad illam quae est supra Deum. Quia ergo
<lb ed="#Qc"/><mentioned>placere</mentioned> dicit quietationem<!--x--> voluntatis super ali<lb ed="#Qc"/>quid,
ita intelligenda est auctoritas <name>Augustini</name><!--y-->:
<pb ed="#Qc" n="288"/>
<cb ed="#Qc" n="a"/>
<lb ed="#Qc"/><quote xml:id="ahsh-l2Bi3t1s1q1c3-Qd1e325">Nihil adeo veniale est quin fiat mortale, dum
<lb ed="#Qc"/>placet</quote>, hoc est dum quietatur voluntas, non
<lb ed="#Qc"/>super ipsum veniale, sed super illud ad quod<!--a-->
<lb ed="#Qc"/>veniale erat dispositio ut progrederetur ex ipso.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t1s1q1c3-d1e336">
<lb ed="#Qc"/>2. Ad illud autem quod<!--b--> obicitur postea:
<lb ed="#Qb"/><quote xml:id="ahsh-l2Bi3t1s1q1c3-Qd1e340">Omnia haec simul congregata<!--c--> necant</quote> etc.,
<lb ed="#Qc"/>dicimus quod nunquam intelligendum est quod
<lb ed="#Qc"/>venialia, quotcumque sint<!--d-->, neque per se neque per
<lb ed="#Qc"/>suam multitudinem necare possint<!--e-->, quantum
<lb ed="#Qc"/>est ex se. Quia tamen frequenter consuevit con<lb ed="#Qc"/>comitari
aliquod mortale, ubi tot fuerunt<!--f--> venia<lb ed="#Qc"/>lia,
ideo potest dici quod ipsa necant ex adiuncto;
<lb ed="#Qc"/>et similiter<!--g--> possunt dici exterminare decorem
<lb ed="#Qc"/>faciei nostrae. Vel possunt intelligi illa dici dis<lb ed="#Qc"/>positive<!--h-->
et non effective, ut dicatur <mentioned>extermi<lb ed="#Qc"/>nant</mentioned>,
id est disponunt ad exterminationem, quod
<lb ed="#Qc"/>fieret per mortale, sii usque ad illud permitte<lb ed="#Qc"/>retur
progredi.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t1s1q1c3-d1e370">
<lb ed="#Qc"/>3. Ad illud autem quod dicit <name>Augustinus</name>:
<lb ed="#Qb"/><quote xml:id="ahsh-l2Bi3t1s1q1c3-Qd1e374">Cave ne obruaris arena</quote>, dicimus quod simili<lb ed="#Qc"/>tudinarie<!--k-->
loquitur, ibi, nec est propria similitudo
<lb ed="#Qc"/>ex toto. Tamen, quia ad terrendum loquebatur,
<lb ed="#Qc"/>maluit uti minus propria similitudine quam non
<cb ed="#Qc" n="b"/>
<lb ed="#Qc"/>inducere timorem respectu abundantiae venia<lb ed="#Qc"/>lium.
Bene<!--l--> est ergo similitudo quantum ad hoc
<lb ed="#Qc"/>quod in genere, sicut arena dicitur levis respectu
<lb ed="#Qc"/>grandium lapidum, ita et veniale respectu mor<lb ed="#Qc"/>talis.
Tamen non est similitudo propria, quia
<lb ed="#Qc"/>arenae multae congregatae non ex adiuncto, sed
<lb ed="#Qc"/>ex onere proprio possunt submergere navem;
<lb ed="#Qc"/>venialia autem etiam aggregata<!--m--> non possunt
<lb ed="#Qc"/>submergere navem animae nostrae pondere suo,
<lb ed="#Qc"/>nisi fiat exitus a genere venialis sive a specie.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t1s1q1c3-d1e408">
<lb ed="#Qc"/>4. Et eodem modo solvitur quod dicitur post:
<lb ed="#Qb"/><quote xml:id="ahsh-l2Bi3t1s1q1c3-Qd1e412">Multa levia faciunt unum grande</quote> etc. Dici<lb ed="#Qc"/>mus
enim<!--o--> quod nunquam manet eadem sub<lb ed="#Qc"/>stantia
subiecta transmutationi, ut ex hoc fiat
<lb ed="#Qc"/>vel ex iis illud, sed semper quantum ad pro<lb ed="#Qc"/>gressionem
in<!--p--> mortale intelligenda sunt illa.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t1s1q1c3-d1e425">
<lb ed="#Qc"/>5. Ad illud autem quod<!--q--> obicitur quod
<mentioned>dispositio potest fieri habitus</mentioned> dicimus quod
<lb ed="#Qc"/>hoc est verum, sed hoc est de dispositione
<lb ed="#Qc"/>ordinata ad habitum in eodem genere; unde,
<lb ed="#Qc"/>si ex veniali, quod erat sicut dispositio, fit
<lb ed="#Qc"/>habitus, hic est habitus non exiens genus ve<lb ed="#Qc"/>nialis.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>