-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 2
/
ahsh-l2Bi3t3s3q1c1.xml
179 lines (179 loc) · 10.5 KB
/
ahsh-l2Bi3t3s3q1c1.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>IIa-IIae, Inq. 3, Tract. 3, S. 3, Q. 1, C. 1</title>
<author ref="#AlexanderOfHales">Alexander of Hales</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>IIa-IIae, Inq. 3, Tract. 3, S. 3, Q. 1, C. 1</title>
<date when="2017-08-19">August 19, 2017</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority><ref target="https://www.earlyfranciscans.com">ERC Project 714427: Authority and Innovation in Early Franciscan Thought</ref></authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0">Creative Commons Attribution 4.0 International</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Qc" n="quaracchi1930">Quaracchi 1930</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2017-08-19" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on"/>
</front>
<body>
<div xml:id="ahsh-l2Bi3t3s3q1c1">
<head xml:id="ahsh-l2Bi3t3s3q1c1-Hd1e100">IIa-IIae, Inq. 3, Tract. 3, S. 3, Q. 1, C. 1</head>
<head xml:id="ahsh-l2Bi3t3s3q1c1-Hd1e103" type="question-title">UTRUM RIDERE ET LUDERE SIVE IOCULARI SIT PECCATUM.</head>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t3s3q1c1-d1e106">
<lb ed="#Qc"/>Ad primum sic: videtur quod ista non sint
<lb ed="#Qc"/>peccata. a. Ridere enim a natura datum est
<lb ed="#Qc"/>homini, et sicut flere est respectu tristabilis,
<lb ed="#Qc"/>ita ridere est<!--g--> respectu delectabilis; sicut ergo
<lb ed="#Qc"/>flere potest esse sine peccato ita et ridere sine
<lb ed="#Qc"/>peccato.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t3s3q1c1-d1e122">
<lb ed="#Qc"/>b. Item, inter virtutes morales sive consuetu<lb ed="#Qc"/>dinales
computatur eutrapelia<!--1-->; eutrapelia autem
<lb ed="#Qc"/>est medietas in ludis; ergo contingit ista fieri
<lb ed="#Qc"/>sine peccato.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t3s3q1c1-d1e133">
<lb ed="#Qc"/>c. Item, dicitur <title>Eccle.</title> 3, 4: <quote xml:id="ahsh-l2Bi3t3s3q1c1-Qd1e137" source="http://scta.info/resource/qoh3_4">Tempus est flendi
<lb ed="#Qc"/>et tempus<!--h--> ridendi, tempus plangendi et tempus
<lb ed="#Qc"/>saltandi</quote>. Tempus autem sumitur pro opportuni<lb ed="#Qc"/>tate;
opportunitas autem non est in peccato; ergo
<lb ed="#Qc"/>risus et saltatio possunt fieri sine peccato.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t3s3q1c1-d1e150">
<cb ed="#Q" n="b"/>
<lb ed="#Qc"/>d. Item, <name>Gregorius</name><!--2-->: <quote xml:id="ahsh-l2Bi3t3s3q1c1-Qd1e154">Ego<!--ï--> David plus
<lb ed="#Qc"/>stupeo saltantem<!--3--> quam pugnantem; pugnando
<lb ed="#Qc"/>hostem subdidit, saltando coram Domino homo
<lb ed="#Qc"/>se ipsum vicit</quote>. Sed pugnando cum hoste me<lb ed="#Qc"/>ruit;
ergo saltando meruit multo fortius.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t3s3q1c1-d1e166">
<lb ed="#Qc"/>e. Item, <name>Seneca</name><!--4-->: <quote xml:id="ahsh-l2Bi3t3s3q1c1-Qd1e170">Si tempus iocum<!--k--> exigit,
<lb ed="#Qc"/>sic te gere<!--l--> sapienter, ut nullus habeat te tam<lb ed="#Qc"/>quam
asperum<!--m--> nec contemnat te ut vilem</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t3s3q1c1-d1e178">
<lb ed="#Qc"/>Ex quibus omnibus colligitur quod ludus et
<lb ed="#Qc"/>ioculatio possunt esse sine peccato.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t3s3q1c1-d1e185">
<lb ed="#Qc"/>Contra. 1. <title>Exod.</title> 32, 6: <quote xml:id="ahsh-l2Bi3t3s3q1c1-Qd1e189" source="http://scta.info/resource/ex32_6">Surrexerunt ludere</quote>,
<lb ed="#Qc"/><title>Glossa</title><!--5-->: <quote xml:id="ahsh-l2Bi3t3s3q1c1-Qd1e194">Esus et potus ad lusum impulit,
<lb ed="#Qc"/>lusus ad idololatriam, quia, si vanitatis culpa non
<lb ed="#Qc"/>caute compescitur, ab iniquitate mens incauta
<lb ed="#Qc"/>devoratur<!--n--></quote>. Ergo in ludo est peccatum.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t3s3q1c1-d1e204">
<pb ed="#Qc" n="471"/>
<cb ed="#Qc" n="a"/>
<lb ed="#Qc"/>2. Item, <name>Chrysostomus</name><!--1-->: <quote xml:id="ahsh-l2Bi3t3s3q1c1-Qd1e212">Non dat Deus lu<lb ed="#Qc"/>dere,
sed diabolus. Audi quid ludentes passi sunt<!--2-->:
<lb ed="#Qc"/><quote>Sedit populus comedere et bibere, et surrexe<lb ed="#Qc"/>runt<!--a-->
ludere</quote></quote>. Ergo ludere non est sine peccato.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t3s3q1c1-d1e222">
<lb ed="#Qc"/>3. Item, <title>Ierem.</title> 15, 17: <quote xml:id="ahsh-l2Bi3t3s3q1c1-Qd1e226" source="http://scta.info/resource/ier15_17">Non sedi in concilio lu<lb ed="#Qc"/>dentium</quote>;
et similiter <title>Tob.</title> 3, 17. Malum est ergo
<lb ed="#Qc"/>ludere, cum in opposito personae illae reddantur
<lb ed="#Qc"/>commendabiles.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t3s3q1c1-d1e237">
<lb ed="#Qc"/>4. Item, <name>Chrysostomus</name><!--3-->: <quote xml:id="ahsh-l2Bi3t3s3q1c1-Qd1e241">Non est nostrum<!--b-->
<lb ed="#Qc"/>ridere continue et frangi et lascivire</quote>, et loqui<lb ed="#Qc"/>tur
in persona christianorum; ergo christiani
<lb ed="#Qc"/>peccant ludendo.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t3s3q1c1-d1e251">
<lb ed="#Qc"/>5. Similiter ostenditur de risu, per hoc quod di<lb ed="#Qc"/>citur
<title>Luc.</title> 6, 25: <quote xml:id="ahsh-l2Bi3t3s3q1c1-Qd1e257" source="http://scta.info/resource/lc6_26">Vae vobis, qui nunc<!--c--> ridetis</quote>;
<lb ed="#Qc"/>et<!--d--> <title>Eccle.</title> 7, 5: <quote xml:id="ahsh-l2Bi3t3s3q1c1-Qd1e262" source="http://scta.info/resource/qoh7_5">Cor stultorum, ubi laetitia</quote>. Et
<lb ed="#Qc"/>dicit<!--e--> <title>Glossa</title><!--4--> Luc. 6, 25: <quote xml:id="ahsh-l2Bi3t3s3q1c1-Qd1e268">Docet stultitiam
<lb ed="#Qc"/>ridentibus, prudentiam flentibus adscribendam</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t3s3q1c1-d1e274">
<lb ed="#Qc"/>[Solutio]: Ad quod dicendum quod quadru<lb ed="#Qc"/>plex<!--f-->
est risus. Est enim quidam qui provenit ex
<lb ed="#Qc"/>serenitate conscientiae et praegustatione gaudii
<lb ed="#Qc"/>superni, et iste risus non tantum est sine peccato,
<lb ed="#Qc"/>sed pertinet ad fructum Spiritus, qui est gaudium<!--5-->.
<lb ed="#Qb"/>— Est iterum risus qui cedit in praemium, de quo
<lb ed="#Qc"/>dicitur <title>Prov.</title> ultimo, 25: <quote xml:id="ahsh-l2Bi3t3s3q1c1-Qd1e291">Ridebit in die novissimo</quote>;
<lb ed="#Qc"/>unde <title>Glossa</title><!--6-->: <quote xml:id="ahsh-l2Bi3t3s3q1c1-Qd1e296">Gaudebit in retributione regni
<lb ed="#Qc"/>caelestis, quae dolebat in certamine vitae praesen<lb ed="#Qc"/>tis</quote>.
— Est iterum risus qui cedit<!--g--> in demeri<lb ed="#Qc"/>tum,
qui fit ex immoderata laetitia; de quo dicitur
<lb ed="#Qc"/><title>Eccle.</title> 7, 4: <quote xml:id="ahsh-l2Bi3t3s3q1c1-Qd1e308" source="http://scta.info/resource/qoh7_4">Melior est ira risu</quote>, <title>Interlinearis</title><!--7-->:
<cb ed="#Qc" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/><quote xml:id="ahsh-l2Bi3t3s3q1c1-Qd1e313">Qui dissolvit etiam<!--h--> sapientem</quote>; et in eodem<!--8-->:
<lb ed="#Qc"/><quote>Sicut sonitus spinarum ardentium sub olla, sic
<lb ed="#Qc"/>risus stulti</quote>. Et secundum hunc modum ridere
<lb ed="#Qc"/>non est sine peccato. — Est iterum risus ex
<lb ed="#Qc"/>ipsa naturae mansuetudine, et hic<!--i--> attestatur bo<lb ed="#Qc"/>nitati
naturae et bonum naturae determinat.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t3s3q1c1-d1e328">
<lb ed="#Qc"/>Eodem modo potest distingui de saltatione et
<lb ed="#Qc"/>ludo<!--k-->. Est enim saltatio vel ludus quae prove<lb ed="#Qc"/>niunt
ex mentis lascivia, et secundum hoc sunt
<lb ed="#Qc"/>peccata vel cum peccato. — Est iterum saltatio vel
<lb ed="#Qc"/>ludus ex spirituali mentis iucunditate, et hoc
<lb ed="#Qc"/>modo saltavit David coram arca<!--9--> et lusit<!--l--> in si<lb ed="#Qc"/>gnum<!--m-->
humilitatis et spiritualis iucunditatis, et
<lb ed="#Qc"/>secundum hoc saltatio cessit in meritum. — Ali<lb ed="#Qc"/>quando
vero fit ad naturae recreationem, et secun<lb ed="#Qc"/>dum
hoc bonum naturae determinat. — Aliquando
<lb ed="#Qc"/>fit causa exercitii, et sic bonum artis determinat:
<lb ed="#Qc"/>secundum hunc modum potest esse indifferens ad
<lb ed="#Qc"/>meritum et<!--n--> demeritum.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t3s3q1c1-d1e359">
<lb ed="#Qc"/>[Ad obiecta]: Per iam dicta possunt solvi quae
<lb ed="#Qc"/>obiecta sunt. a-e. Quod enim primo dictum est,
<lb ed="#Qc"/>ad actum naturalem refertur; secundum vero ad
<lb ed="#Qc"/>actum virtutis consuetudinalis; tertium vero in<lb ed="#Qc"/>differenter
accipi potest; quartum vero ad actum
<lb ed="#Qc"/>virtutis gratuitae; quintum vero ad actum virtutis
<lb ed="#Qc"/>moralis.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t3s3q1c1-d1e377">
<lb ed="#Qc"/>1-5. E contra vero quod dicitur in Exodo ad
<lb ed="#Qc"/>ludum culpabilem pertinet. Similiter et ea quae
<lb ed="#Qc"/>consequuntur de ludo, risu et ioculatione.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>