-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 2
/
ahsh-l2Bi3t4s2q1t1d2c3.xml
285 lines (285 loc) · 17.5 KB
/
ahsh-l2Bi3t4s2q1t1d2c3.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>IIa-IIae, Inq. 3, Tract. 4, S. 2, Q. 1, T. 1, D. 2, C. 3</title>
<author ref="#AlexanderOfHales">Alexander of Hales</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>IIa-IIae, Inq. 3, Tract. 4, S. 2, Q. 1, T. 1, D. 2, C. 3</title>
<date when="2017-08-19">August 19, 2017</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority><ref target="https://www.earlyfranciscans.com">ERC Project 714427: Authority and Innovation in Early Franciscan Thought</ref></authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0">Creative Commons Attribution 4.0 International</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Qc" n="quaracchi1930">Quaracchi 1930</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2017-08-19" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on"/>
</front>
<body>
<div xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t1d2c3">
<head xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t1d2c3-Hd1e100">IIa-IIae, Inq. 3, Tract. 4, S. 2, Q. 1, T. 1, D. 2, C. 3</head>
<head xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t1d2c3-Hd1e103" type="question-title">QUID SIT MOTIVUM IN HOC PECCATO.</head>
<div xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t1d2c3-Dd1e106" type="articulus">
<head xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t1d2c3-Hd1e108">ARTICULUS I.</head>
<head xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t1d2c3-Hd1e111" type="question-title">Utrum velle laudari sit motivum in isto peccato.</head>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t1d2c3-d1e114">
<lb ed="#Qc"/>Tertio quaeritur de motivo huius peccati. Di<lb ed="#Qc"/>citur
enim quod velle laudari est motivum
<lb ed="#Qc"/>sive appetibile in isto<!--r--> peccato.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t1d2c3-d1e127">
<lb ed="#Qc"/>Sed videtur quod velle laudari sit bonum,
<lb ed="#Qc"/>et: ita. non erit motivum hic<!--s-->. 1. Nam ex eadem
<cb ed="#Qc" n="b"/>
<lb ed="#Qb"/>causa est laudare laudabilem et laudar lauda<lb ed="#Qb"/>bilem;
si ergo <mentioned>velle laudare laudabilem<!--t--></mentioned> istud
<lb ed="#Qc"/>bonum est, ergo et illud bonum est <mentioned>velle lau<lb ed="#Qc"/>dari
laudabilem</mentioned>, quia eadem est causa in activa
<lb ed="#Qc"/>et passiva<!--u-->; ergo velle laudari non est motivum
<lb ed="#Qc"/>inanis gloriae, quia suum motivum debet esse
<pb ed="#Qc" n="514"/>
<cb ed="#Qc" n="a"/>
<lb ed="#Qc"/>coaequale<!--a--> cum ipsa: unde debet habere in se
<lb ed="#Qc"/>bonitatem apparentem et deficientem, sicut suum
<lb ed="#Qc"/>peccatum; tale autem non est <mentioned>velle laudari lau<lb ed="#Qc"/>dabilem</mentioned>,
cum sit bonum.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t1d2c3-d1e158">
<lb ed="#Qc"/>2. Item, velle laudari potest fieri bono fine et
<lb ed="#Qc"/>malo. Bono fine fit, quando fit propter bonorum
<lb ed="#Qc"/>aedificationem et malorum depressionem et prop<lb ed="#Qc"/>ter
Dei glorificationem, sicut habetur <title>Matth.</title> 5, 16:
<lb ed="#Qc"/><quote xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t1d2c3-Qd1e171" source="http://scta.info/resource/mt5_16">Sic luceant<!--b--> opera vestra coram hominibus, ut
<lb ed="#Qc"/>glorificent Patrem vestrum, qui in caelis est</quote>;
<lb ed="#Qc"/>malum autem est, quando vult homo laudari
<lb ed="#Qc"/>propter propriam gloriam et similiter quando
<lb ed="#Qc"/>vult laudari ut fiat dives, iste est malus finis.
<lb ed="#Qc"/>Ergo potest fieri bono fine<!--c--> et malo; sed quod
<lb ed="#Qc"/>potest fieri bono fine et malo est indifferens;
<lb ed="#Qc"/>nullum autem indifferens est motivum peccati
<lb ed="#Qc"/>nisi addatur circumstantia, qua determinetur ad
<lb ed="#Qc"/>malum, ergo velle laudari simpliciter sine cir<lb ed="#Qc"/>cumstantia
addita non est motivum inanis gloriae.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t1d2c3-d1e197">
<lb ed="#Qc"/>3. Item, dicit <name>Tullius</name><!--1-->: <quote xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t1d2c3-Qd1e201">Non est idem bo<lb ed="#Qc"/>num
et laudabile</quote>. Sed, si finis subsequatur, du<lb ed="#Qc"/>plicatur
boni appetitus; ergo laudari<!--d--> est bo<lb ed="#Qc"/>num;
ergo et velle laudari est bonum<!--e-->; non est
<lb ed="#Qc"/>ergo motivum huius peccati.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t1d2c3-d1e213">
<lb ed="#Qc"/>4. Item, nos videmus ista tria distincta, scilicet
<lb ed="#Qc"/>quod aliquis<!--f--> vult laudari ab alio, item aliquis<!--g-->
<lb ed="#Qc"/>vult placere alii, item aliquis vult placere sibi.
<lb ed="#Qc"/>Cum dico quod aliquis vult<!--h--> placere sibi, hic<!--i-->
<lb ed="#Qc"/>totum terminatur in se; cum dico quod vult lau<lb ed="#Qc"/>dari
ab alio<!--k-->, hic incipit ab alio et terminatur
<lb ed="#Qc"/>in se; cum dico vult placere alii, hic incipit a
<lb ed="#Qc"/>se ipso et terminatur in alio. Non est ergo unum
<lb ed="#Qc"/>motivum ad ista tria, cum ita differant; sed ista
<lb ed="#Qc"/>tria sunt inanis gloriae; ergo inanis gloria non
<lb ed="#Qc"/>habet unum motivum, et sic velle laudari ab
<lb ed="#Qc"/>alio non est motivum in ipsa aut, si sit, cuius<lb ed="#Qc"/>modi
ergo peccati<!--l--> est motivum velle placere
<lb ed="#Qc"/>alii? Quia si dicatur quod adulationis - sed adu<lb ed="#Qc"/>latio
pertinet ad inanem gloriam, quia non ad
<lb ed="#Qc"/>iram, non ad invidiam nec ad aliquod aliud
<lb ed="#Qc"/>peccatum; ergo velle placere alii pertinet ad ina<lb ed="#Qc"/>nem
gloriam. Item<!--m-->, velle placere sibi pertinet
<lb ed="#Qc"/>ad ipsam: quod patet, quia sicut velle placere Deo
<lb ed="#Qc"/>est velle delectari in Deo, ita velle placere sibi est
<lb ed="#Qc"/>velle delectari in se ipso; ergo est sub inani glo<lb ed="#Qc"/>ria.
Inanis ergo gloria continet illa tria, et unum
<lb ed="#Qc"/>non est motivum ad alia duo; non ergo est unum
<lb ed="#Qc"/>motivum in ipsa, et ita non est peccatum unum
<lb ed="#Qc"/>aut habebit aliud motivum quam velle laudari.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t1d2c3-d1e270">
<cb ed="#Q" n="b"/>
<lb ed="#Qc"/>Ad oppositum. a. Omnes actus, qui pertinent
<lb ed="#Qc"/>ad creaturam rationalem, semper debent fieri
<lb ed="#Qc"/>aliqua necessitate sive aliquo fine, et hoc fine
<lb ed="#Qc"/>tali, quia debent fieri in gloriam Dei; unde <name>Apo<lb ed="#Qc"/>stolus</name>,
<title>I Cor.</title> 1O, 31: <quote xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t1d2c3-Qd1e283" source="http://scta.info/resource/Icor10_31">Sive manducatis sive bibitis
<lb ed="#Qc"/>sive quaecumque<!--a--> alia facitis, omnia in gloriam
<lb ed="#Qc"/>Dei facite</quote>. Ergo debet homo appetere gloriam vel
<lb ed="#Qc"/>laudem, non propter se, sed semper ad gloriam
<lb ed="#Qc"/>Dei; ergo, cum hoc quod est <mentioned>velle laudari</mentioned><!--b--> non
<lb ed="#Qc"/>determinet ulteriorem finem a se, ergo est malum,
<lb ed="#Qc"/>et ita potest esse motivum ad peccatum quod
<lb ed="#Qc"/>est inanis gloria, maxime cum inaniter glorians
<lb ed="#Qc"/>non ponat gloriam Dei finem<!--c--> suae laudis.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t1d2c3-d1e304">
<lb ed="#Qc"/>b. Item, dicit<!--d--> <name>Philosophus</name><!--2--> quod vanum
<lb ed="#Qc"/>est quod<!--e--> est natum ad aliquem finem et non
<lb ed="#Qc"/>consequitur<!--f--> illum; sed laus est huiusmodi, quia
<lb ed="#Qc"/>debet ordinari ad gloriam Dei vel utilitatem pro<lb ed="#Qc"/>ximi;
ergo, si non ordinetur, vana est; sed, cum
<lb ed="#Qc"/>dicitur <mentioned>velle laudari</mentioned>, non determinatur ad hoc;
<lb ed="#Qb"/><mentioned>velle laudari</mentioned><!--h--> ergo de se dicit quod est vanum;
<lb ed="#Qc"/>si ergo ex hoc sequitur<!--i--> gloria, qua homo male
<lb ed="#Qc"/>gloriatur, potest esse motivum ad inanem gloriam.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t1d2c3-d1e324">
<lb ed="#Qc"/>[Solutio]: Ad quod dicendum quod, si habea<lb ed="#Qc"/>tur
respectus ad bonum ex circumstantia et ma<lb ed="#Qc"/>lum
ex circumstantia, <mentioned>velle laudari</mentioned> indifferens
<lb ed="#Qc"/>est, cum possit determinari bona circumstantia,
<lb ed="#Qc"/>et sic fit<!--k--> bonum, et mala circumstantia, et sic
<lb ed="#Qc"/>fit malum. Si vero <mentioned>velle laudari</mentioned>, eo quod non
<lb ed="#Qc"/>ordinatur ulterius tamquam ad finem, cointelli<lb ed="#Qc"/>gat
in se finem, velle laudari malum est. Unde
<lb ed="#Qc"/>super illud ad <title>Gal.</title> 1, 10: <quote xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t1d2c3-Qd1e345" source="http://scta.info/resource/gal1_10">Si hominibus place<lb ed="#Qc"/>rem</quote>
etc.<!--l-->, exponens illud <title>Matth.</title> 6, 1: <quote xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t1d2c3-Qd1e350" source="http://scta.info/resource/mt6_1">Ut videa<lb ed="#Qc"/>mini
ab eis</quote>: <quote xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t1d2c3-Qd1e356">Nolite hic facere finem; ultra
<lb ed="#Qc"/>porrigite intentionem<!--3--></quote>. Similiter dicendum est
<lb ed="#Qc"/>de eo quod est <mentioned>velle laudari</mentioned> sicut de eo quod
<lb ed="#Qc"/>est <mentioned>velle<!--m--> videri</mentioned>. Praeterea, <mentioned>velle laudari</mentioned>, quia
<lb ed="#Qc"/>non ordinatur ad ulterius, quasi occasio neces<lb ed="#Qc"/>saria
est ad inaniter gloriandum, et ideo dicitur
<lb ed="#Qc"/><title>I ad<!--n--> Thess.</title> 2, 4, super illud: <quote xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t1d2c3-Qd1e372" source="http://scta.info/resource/Ith2_4">Non quasi hami<lb ed="#Qc"/>nibus
placentes</quote> etc., <title>Glossa</title><!--4-->: <quote xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t1d2c3-Qd1e377">Quas vires no<lb ed="#Qc"/>cendi
habeat humanae gloriae amor, non sentit
<lb ed="#Qc"/>nisi qui et bellum<!--o--> indixerit</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t1d2c3-d1e385">
<lb ed="#Qc"/>[Ad obiecta]: Per hoc potest patere qualiter
<lb ed="#Qc"/>respondendum est ad obiecta.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t1d2c3-d1e393">
<lb ed="#Qc"/>1. Ad primum sic: quod non est simile in eo
<lb ed="#Qc"/>quod est <mentioned>velle laudare</mentioned> et <mentioned>velle laudari</mentioned>; velle
<lb ed="#Qc"/>enim laudare in alium transit, velle autem lau<lb ed="#Qc"/>dari
super<!--p--> se redit<!--5-->. Unde <mentioned>velle laudare</mentioned> recte
<lb ed="#Qc"/>indifferens est: velle enim laudare laudabilem
<pb ed="#Qc" n="515"/>
<cb ed="#Qc" n="a"/>
<lb ed="#Qc"/>bonum est, velle<!--a--> laudare vituperabilem malum
<lb ed="#Qc"/>est. Velle autem<!--b--> laudari, cum non apponitur
<lb ed="#Qc"/>circumstantia finis alterius, ponit quasi frui
<lb ed="#Qc"/>utendo<!--c-->, et ita plus inclinatur ad malum.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t1d2c3-d1e419">
<lb ed="#Qc"/>2. Ad secundum vero<!--d--> dicendum quod
<lb ed="#Qb"/><mentioned>velle laudari</mentioned>, licet possit fieri bono fine vel
<lb ed="#Qc"/>malo, tamen plus se habet ad malum.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t1d2c3-d1e426">
<lb ed="#Qc"/>3. Ad tertium dicendum<!--e--> quod illud quod
<lb ed="#Qc"/>dicit <name>Tullius</name>, in illo casu intelligendum est
<lb ed="#Qc"/>quo aliquid appetitur prout est bonum appe<lb ed="#Qc"/>tenti<!--f-->
et prout est bonum alteri, secundum quod
<lb ed="#Qc"/>cognoscitur ab ipsis esse bonum: hoc enim<!--g--> est
<lb ed="#Qc"/>duplicari appetitum boni.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t1d2c3-d1e442">
<cb ed="#Qc" n="b"/>
<lb ed="#Qc"/>4. Ad illud vero<!--h--> quod quarto obicitur di<lb ed="#Qc"/>cendum<!--i-->
quod non sunt diversa motiva in genere
<lb ed="#Qc"/>inanis gloriae, sed unum motivum. Velle enim pla<lb ed="#Qc"/>cere
alii ordinatur ad velle laudari ab alio; velle
<lb ed="#Qc"/>autem laudari ab alio ordinatur ad velle propriam
<lb ed="#Qc"/>excellentiam, et sic motivum adulationis ordinatur
<lb ed="#Qc"/>ad motivum inanis gloriae, motivum autem inanis
<lb ed="#Qc"/>gloriae ad motivum superbiae; velle autem pla<lb ed="#Qc"/>cere
sibi vel delectari in se commune est tam<lb ed="#Qc"/>quam
primum motivum in omnibus peccatis.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t1d2c3-d1e468">
<lb ed="#Qc"/>a-b. Ea vero quae obiciebantur ex altera<!--k--> parte,
<lb ed="#Qc"/>respiciunt <mentioned>velle laudari</mentioned>, prout concernit in se
<lb ed="#Qc"/>finem simpliciter<!--l--> vel ex consequenti.
</p>
</div>
<div xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t1d2c3-Dd1e478" type="articulus">
<head xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t1d2c3-Hd1e480">ARTICULUS II</head>
<head xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t1d2c3-Hd1e483" type="question-title">Quare appetitus humanae laudis prae ceteris ponatur pro motiva in hoc peccato.</head>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t1d2c3-d1e486">
<lb ed="#Qc"/>Sed potest quaeri, cum contingat vane<!--m--> de<lb ed="#Qc"/>lectari
non solum in laude vel favore hominum,
<lb ed="#Qc"/>sed in divitiis et<!--n--> in aliis bonis mutabilibus, et
<lb ed="#Qc"/>ita vane gloriari, quare appetitus humanae laudis
<lb ed="#Qc"/>vel favoris magis ponitur pro motivo<!--o--> in pec<lb ed="#Qc"/>cato
isto quam appetitus aliorum.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t1d2c3-d1e502">
<lb ed="#Qc"/>[Solutio]: Ad quod dicendum quod est vani<lb ed="#Qc"/>tas<!--p-->
quaedam in creatura in eo quod est ex
<lb ed="#Qc"/>nihilo et est vanitas quaedam in actu volunta<lb ed="#Qc"/>rio,
cum non refertur ad debitum finem. Iis duo<lb ed="#Qc"/>bus
modis vanitas est communis in appetitu
<lb ed="#Qc"/>laudis et in appetitu divitiarum et aliorum bono<lb ed="#Qc"/>rum
mutabilium. — Praeter has autem vanitates in
<lb ed="#Qc"/>ipso actu laudationis est triplex vanitatis causa<!--q-->:
<lb ed="#Qc"/>una ex parte eius qui laudat, et haec est opinio,
<lb ed="#Qc"/>quae valde mutabilis et vana est, quia homo
<lb ed="#Qc"/>modo opinatur unum, modo eius oppositum;
<lb ed="#Qc"/>unde ex hac<!--r--> contrahit laus quamdam vanita<lb ed="#Qc"/>tem,
scilicet ex opinione laudantium. Unde <name>Hie<lb ed="#Qc"/>ronymus</name>:
<quote xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t1d2c3-Qd1e534">Si vitam tuam in ore hominum
<lb ed="#Qc"/>posueris, modo parvus, modo magnus, modo
<lb ed="#Qc"/>nullus habeberis<!--s--></quote>. Et ideo dicitur <title>Eccli.</title> 1<!--1-->:
<cb ed="#Qc" n="b"/>
<lb ed="#Qc"/><quote xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t1d2c3-Qd1e546">Sapiens ut sol permanet</quote>, quit scilicet quaerit
<lb ed="#Qc"/>gloriam in testimonio bonae<!--t--> conscientiae, sed
<lb ed="#Qc"/>stultus ut luna mutatur, quia vane gloriosus nunc
<lb ed="#Qc"/>crescit, nunc decrescit in opinione laudantium.
<lb ed="#Qb"/>— Alia causa vanitatis in laude est ex parte mate<lb ed="#Qc"/>riae
ex qua, quia laus secundum hoc nihil aliud
<lb ed="#Qc"/>est quam aer percussus flatu; aer autem de se
<lb ed="#Qc"/>vanus, et flatus etiam, quo aer percutitur, vanior,
<lb ed="#Qc"/>quia statim transit, et ideo ex hoc contrahit laus
<lb ed="#Qc"/>quamdam vanitatem. — Tertia ratio est ex parte
<lb ed="#Qc"/>eius de quo est ipsa laus. Homo enim laudat<!--v-->
<lb ed="#Qc"/>alium secundum quod de ipso opinatur, et ideo,
<lb ed="#Qc"/>quia aliquando opinatur de malo quod sit bonum
<lb ed="#Qc"/>et e converso, laudat aliquando de quo non est
<lb ed="#Qc"/>laudandus et e converso, et hoc est vanitas, et
<lb ed="#Qc"/>ex hoc iterum trahit ipsa laus vanitatem. Ex iis
<lb ed="#Qc"/>igitur videtur quod laus non solum est vanum,
<lb ed="#Qc"/>sed etiam vanissimum. Unde qui laudem appetit
<lb ed="#Qc"/>delectatur in vanissimo, et ideo inanis gloria plus
<lb ed="#Qc"/>determinatur respectu huius appetitus, scilicet
<lb ed="#Qc"/>laudis, quam respectu appetitus aliorum actuum.
<lb ed="#Qc"/>Unde a quodam sapiente sic definitur: Inanis glo<lb ed="#Qc"/>ria
est motus inordinatus<!--x--> ad laudem humanam.
</p>
</div>
</div>
</body>
</text>
</TEI>