-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 2
/
ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6.xml
396 lines (396 loc) · 24.1 KB
/
ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>IIa-IIae, Inq. 3, Tract. 4, S. 2, Q. 1, T. 2, C. 6</title>
<author ref="#AlexanderOfHales">Alexander of Hales</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>IIa-IIae, Inq. 3, Tract. 4, S. 2, Q. 1, T. 2, C. 6</title>
<date when="2017-08-19">August 19, 2017</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority><ref target="https://www.earlyfranciscans.com">ERC Project 714427: Authority and Innovation in Early Franciscan Thought</ref></authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0">Creative Commons Attribution 4.0 International</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Qc" n="quaracchi1930">Quaracchi 1930</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2017-08-19" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on"/>
</front>
<body>
<div xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6">
<head xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-Hd1e100">IIa-IIae, Inq. 3, Tract. 4, S. 2, Q. 1, T. 2, C. 6</head>
<head xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-Hd1e103" type="question-title">DE GRAVITATE PECCATI INVIDIAE</head>
<div xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-Dd1e106" type="articulus">
<head xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-Hd1e108">ARTICULUS I.</head>
<head xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-Hd1e111" type="question-title">Utrum invidia sit gravissimum peccatum.</head>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-d1e114">
<lb ed="#Qc"/>Sexto quaeritur de gravitate<!--n--> istius peccati, an
sit gravissimum peccatum et gravius omni<lb ed="#Qc"/>bus
aliis peccatis et in qua materia dicitur gra<lb ed="#Qc"/>vius
et in quibus personis.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-d1e123">
<lb ed="#Qc"/>Ostenditur ergo quod sit gravissimum inter
<lb ed="#Qc"/>omnia alia peccata, quantum ad genus peccati,
<lb ed="#Qc"/>non<!--o--> dico quantum ad circumstantias. 1. <name>Chry<lb ed="#Qc"/>sostomus</name>,
in <title>Homilia</title> 40<!--6-->: <quote xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-Qd1e133">Tale malum
<cb ed="#Qc" n="b"/>
<lb ed="#Qc"/>aemulatio est, qua utique malitia non est dete<lb ed="#Qc"/>rior</quote>.
Et haec aemulatio est invidia; ergo nullum
<lb ed="#Qc"/>malum est deterius; ergo invidia est maximum
<lb ed="#Qc"/>peccatum.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-d1e148">
<lb ed="#Qc"/>2. Item, ad <title>Gal.</title> 5, 26, super illud: <quote xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-Qd1e152" source="http://scta.info/resource/gal5_26">Non invicem
<lb ed="#Qc"/>invidentes</quote>, dicit <title>Glossa</title> <name>Ambrosii</name><!--7-->: <quote xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-Qd1e157">Scien<lb ed="#Qc"/>dum
quia, cum per omne vitium antiqui hostis
<lb ed="#Qc"/>virus humano cordi<!--q--> infundatur, in zelo<!--r--> invi<lb ed="#Qc"/>diae
tota sua viscera serpens concutit, et in hac
<pb ed="#Qc" n="530"/>
<cb ed="#Qc" n="a"/>
<lb ed="#Qc"/>imprimenda malitia quasi pestem vomit<!--a-->. Zelus
<lb ed="#Qc"/>iste modum non habet, permanens iugiter sine
<lb ed="#Qc"/>fine, cum alia scelera finiantur. Quanto ille, cui
<lb ed="#Qc"/>invidetur, successu meliore profecerit, tanto in<lb ed="#Qc"/>vidus
in maius incendium<!--b--> livoris ignibus inar<lb ed="#Qc"/>descit<!--c--></quote>.
Constat ergo per hanc <title>Glossam</title> hoc
<lb ed="#Qc"/>maius et gravius esse peccatum aliis.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-d1e190">
<lb ed="#Qc"/>Ad oppositum. a. Peccatum invidiae est se<lb ed="#Qc"/>quela
alterius peccati, scilicet superbiae et etiam
<lb ed="#Qc"/>inanis gloriae; unde <name>Chrysostomus</name><!--1-->: <quote xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-Qd1e198">Vana
<lb ed="#Qc"/>gloria versutum quid est, generans invidiam et<!--d-->
<lb ed="#Qc"/>aemulationem et multa alia mala</quote>. Sed gene<lb ed="#Qc"/>rans
est deterius genito; ergo deterius est pec<lb ed="#Qc"/>catum
vel malum quod est vana gloria, quam
<lb ed="#Qc"/>invidia; non est ergo gravissimum vel maximum
<lb ed="#Qc"/>peccatum.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-d1e215">
<lb ed="#Qc"/>[Solutio]: 1. Ad quod dicendum quod duobus
<lb ed="#Qc"/>modis est loqui de invidia: uno modo quantum
<lb ed="#Qc"/>ad genus peccati, alio modo quantum ad nocu<lb ed="#Qc"/>mentum,
quod ex ipsa sequitur in illo in quo
<lb ed="#Qc"/>est. Primo modo dicimus quod non est maximum
<lb ed="#Qc"/>peccatum, sed dicitur maximum secundo modo,
<lb ed="#Qc"/>scilicet quantum ad nocumentum, et hoc est quia
<lb ed="#Qc"/>illud<!--e--> est peccatum quod maxime inter alia pec<lb ed="#Qc"/>cata
punit suum subiectum et affligit<!--f-->. <quote xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-Qd1e236">Aemu<lb ed="#Qc"/>lator
enim ante eum, cui invidet, se ipsum punit<!--g-->
<lb ed="#Qc"/>et nunquam quiescit<!--2--></quote>: unde maxime vexat et af<lb ed="#Qc"/>fligit
hominem invidia, et ita maximum malum
<lb ed="#Qc"/>ac nocumentum infert ipsi, non dimittens ipsum
<lb ed="#Qc"/>quiescere, et<!--h--> quantum ad hoc dicitur a Sanctis
<cb ed="#Qc" n="b"/>
<lb ed="#Qc"/>esse maximum, scilicet quantum<!--i--> ad nocumentum,
<lb ed="#Qc"/>non quantum ad genus peccati. Et quod sic in<lb ed="#Qc"/>telligant<!--k-->,
patet ex dictis eorum, quoniam <name>Chry<lb ed="#Qc"/>sostomus</name><!--3-->
post primam auctoritatem ordi<lb ed="#Qc"/>nate
dicit et exponit se, quare vocat maximum,
<lb ed="#Qc"/>dicens: <quote xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-Qd1e265">Aemulator autem<!--l--> ante eum, cui in<lb ed="#Qc"/>videt,
se ipsum punit et in supplicium mittit et
<lb ed="#Qc"/>nunquam quiescit a peccato, sed continue est in
<lb ed="#Qc"/>id faciendo</quote>. — Item, <name>Chrysostomus</name>, in <name>Ha<lb ed="#Qc"/>milia</name>
55<!--4-->: <quote xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-Qd1e276">Nihil livore deterius; ut alium perdat
<lb ed="#Qc"/>et se ipsum simul perdat, invidi oculus liqua<lb ed="#Qc"/>tur
tristitia et morte vivit continua</quote>. — Item<!--m-->,
<lb ed="#Qc"/>in <title>Glossa</title> <name>Ambrosii</name><!--5-->, <title>Gal.</title> 5, 26: <quote xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-Qd1e286">Sequitur
<lb ed="#Qc"/>hinc<!--n--> vultus tumax, torvus aspectus, pallor in
<lb ed="#Qc"/>facie, in labiis tremor est, stridor in dentibus,
<lb ed="#Qc"/>verba rabida<!--o--> et effrenata convitia et manus ad
<lb ed="#Qc"/>violentiam prompta, et, si gladio interim vacua,
<lb ed="#Qc"/>odio tamen iuriatae<!--p--> mentis est armata</quote>. Sic
<lb ed="#Qc"/>ergo patet intentio Sanctorum dicentium hoc pec<lb ed="#Qc"/>catum
esse gravissimum.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-d1e304">
<lb ed="#Qc"/>2. Ad auctoritatem <name>Ambrosii</name> dicendum
<lb ed="#Qc"/>quod per hoc vult designare<!--q--> quod istud est
<lb ed="#Qc"/>peccatum quod respondet intimo ipsius diaboli,
<lb ed="#Qc"/>quasi dicat: Infundit quandoque diabolus vene<lb ed="#Qc"/>num
per exterius, quandoque per intimum, et
<lb ed="#Qc"/>sicut<!--r--> aranea extrahit fila de intimis suis<!--s-->, sic
<lb ed="#Qc"/>diabolus det suo intimo extrahit hoc peccatum,
<lb ed="#Qc"/>quia diabolus superbus effectus fuit et<!--u--> super<lb ed="#Qc"/>biendo
invidus iactus fuit<!--6-->; praeterea invidiam<!--v-->
<lb ed="#Qc"/>vult homini imprimere per imitationem.
</p>
</div>
<div xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-Dd1e329" type="articulus">
<head xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-Hd1e331">ARTICULUS II.</head>
<head xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-Hd1e334" type="question-title">Utrum invidia sit peccatum irremissibile.</head>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-d1e337">
<lb ed="#Qc"/>Quaeritur postea iuxta hoc utrum sit peccatum
<lb ed="#Qc"/>irremissibile.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-d1e344">
<lb ed="#Qc"/>Quia videtur quod sic. 1. Dicit <name>Chrysosto<lb ed="#Qc"/>mus</name><!--7-->:
<quote xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-Qd1e350">Plasmatur os diaboli per maledictiones,
<lb ed="#Qc"/>contumelias et aemulationem. Qualem igitur ha<lb ed="#Qc"/>bebimus
veniam?</quote> quasi dicat: nullam. Et post
<lb ed="#Qc"/>sequitur<!--8-->: <quote xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-Qd1e359">Magis autem, scilicet habebimus,
<lb ed="#Qc"/>qualem non sustinebimus<!--x--> poenam, cum<!--y--> lin<lb ed="#Qc"/>guam,
qua digni effecti sumus de carne gustare
<lb ed="#Qc"/>dominica, hanc despiciamus, quae sunt diaboli
<cb ed="#Qc" n="b"/>
<lb ed="#Qc"/>loquentes </quote>. Ex hoc patet quod hoc peccatum non
<lb ed="#Qc"/>est dignum venia; ergo est irremissibile, et sic
<lb ed="#Qc"/>est peccatum in Spiritum Sanctum.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-d1e378">
<lb ed="#Qc"/>2. Item, <name>Chrysostomus</name><!--9-->: <quote xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-Qd1e382">Dolere nos
<lb ed="#Qc"/>oportet in iis quae patimur malis, non in iis in
<lb ed="#Qc"/>quibus alios approbari videmus</quote>, sicut, supple,
<lb ed="#Qc"/>facit invidia; <quote xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-Qd1e391">propterea omni privatur venia</quote>.
<lb ed="#Qc"/>Hoc peccatum est igitur irremissibile, et ita
<lb ed="#Qc"/>maximum.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-d1e401">
<lb ed="#Qc"/>3. Item, <name>Hieronymus</name><!--z10-->: <quote xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-Qd1e405">Non facilis est ve<lb ed="#Qc"/>nia
prava dixisse de rectis; quidam mihi manum
<pb ed="#Qc" n="531"/>
<cb ed="#Qc" n="a"/>
<lb ed="#Qc"/>osculabantur, sed ore vipereo detrahebant</quote>, et
<lb ed="#Qc"/>loquitur<!--a--> de peccato invidiae. Et si<!--b--> non facilis
<lb ed="#Qc"/>venia, ergo ipsa est peccatum in Spiritum Sanc<lb ed="#Qc"/>tum,
et ita maximum.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-d1e423">
<lb ed="#Qc"/>4. Item, <name>Chrysostomus</name>, in <title>Homilia</title> 55<!--1-->:
<lb ed="#Qb"/><quote xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-Qd1e427">Fera venenosa est invidia, nequitia omni<!--c--> excu<lb ed="#Qc"/>satione
privata, omnium causa et mater malo<lb ed="#Qc"/>rum</quote>.
Si est omni<!--d--> excusatione privata, ergo
<lb ed="#Qc"/>ipsa<!--e--> est peccatum irremissibile.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-d1e437">
<lb ed="#Qc"/>5. Item, <name>Chrysostomus</name>, <title>Homilia</title> 37 <title>[super]
<lb ed="#Qc"/>Ioannem</title><!--2-->: <quote xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-Qd1e443">Adulter, fur, homicida quasdam ha<lb ed="#Qc"/>bent
occasiones dicere, tu vero quam causam
<lb ed="#Qc"/>dicis? Nullam, nisi a malitia fientem solam<!--f--></quote>.
<lb ed="#Qc"/>Si ergo nullam habet occasionem, ergo nullam<!--g-->
<lb ed="#Qc"/>excusationem, et ita nullam veniam.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-d1e455">
<lb ed="#Qc"/>Ad oppositum. a. Peccatum istud aliquando
<lb ed="#Qc"/>nascitur ex superbia, aliquando ex cupiditate. Ex
<lb ed="#Qc"/>superbia enim nascitur, quia iste amat suam ex<lb ed="#Qc"/>cellentiam
singulariter, et ex hoc invidet excel<lb ed="#Qc"/>lentiae
alterius: ecce quod nascitur ex superbia.
<lb ed="#Qc"/>Item, nascitur ex cupiditate, sicut iste invidet
<lb ed="#Qc"/>illi pro divitiis, videns quod non bene potest
<lb ed="#Qc"/>habere eas cum illo, sicut ipse vult eas habere,
<lb ed="#Qc"/>scilicet excellenter et singulariter: ecce quod na<lb ed="#Qc"/>scitur
ex cupiditate. Si ergo haec<!--h--> peccata, quae
<cb ed="#Qc" n="b"/>
<lb ed="#Qc"/>sunt radices eius, sunt remissibilia, ergo multo
<lb ed="#Qc"/>magis et ipsa est peccatum remissibile.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-d1e486">
<lb ed="#Qc"/>[Solutio]: Ad quod dicendum quod duplex est
<lb ed="#Qc"/>invidia: una respectu fraternae<!--i--> gratiae, et haec est
<lb ed="#Qc"/>peccatum in Spiritum Sanctum et irremissibile<!--k-->,
<lb ed="#Qc"/>non quod non remittatur vel non possit remitti, sed
<lb ed="#Qc"/>quia non habet in se motivum ad remissionem,
<lb ed="#Qc"/>sicut dicunt auctoritates praedictae, quia de ista
<lb ed="#Qc"/>loquuntur. In aliis enim peccatis, ubi aliquis peccat
<lb ed="#Qc"/>ex infirmitate vel ex ignorantia, est aliquod moti<lb ed="#Qc"/>vum
ad ipsorum remissionem et est aliqua excu<lb ed="#Qc"/>satio,
quia tales possunt se excusare per infirmi<lb ed="#Qc"/>tatem
vel per ignorantiam, sed non ubi peccat
<lb ed="#Qc"/>homo ex malitia certa: haec autem invidia non
<lb ed="#Qc"/>habet excusationem infirmitatem nec ignorantiam.
<lb ed="#Qc"/>Sed est alia invidia, quae non est fraternae<!--l--> gra<lb ed="#Qc"/>tiae,
sed est personae respectu bonorum tempora<lb ed="#Qc"/>lium,
sicut quando aliquis invidet alii propter
<lb ed="#Qc"/>bona temporalia, et haec potest procedere ex in<lb ed="#Qc"/>firmitate.
Quando enim<!--m--> credit quod bona pro<lb ed="#Qc"/>pria<!--n-->
minuantur vel auferantur propter bonorum
<lb ed="#Qc"/>vicini<!--o--> sui dilatationem, invidet illi hoc aesti<lb ed="#Qc"/>mans,
et haec invidia in infirmitate radicatur et
<lb ed="#Qc"/>secundum hoc habet motivum ad remissionem.
- Et secundum hoc solvitur ad obiecta.
</p>
</div>
<div xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-Dd1e537" type="articulus">
<head xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-Hd1e539">De comparatione invidiae hominis ad invidiam diaboli.</head>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-d1e542">
<lb ed="#Qc"/>Adhuc etiam quaeritur de comparatione invi<lb ed="#Qc"/>diae
hominis et,diaboli secundum quantitatem,
<lb ed="#Qc"/>quae scilicet illarum<!--p--> sit maior.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-d1e551">
<lb ed="#Qc"/>Et videtur quod invidia hominis sit maior
<lb ed="#Qc"/>sive maius peccatum. l. Dicit <name>Chrysosto<lb ed="#Qc"/>mus</name>,
in <title>Homilia</title> 37<!--3-->: <quote xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-Qd1e559">Invidi feris sunt de<lb ed="#Qc"/>teriores,
daemonibus pares, fortasse autem<!--q--> il<lb ed="#Qc"/>lis
deteriores</quote>. Ergo invidia hominis deterior
<lb ed="#Qc"/>est<!--r--> quam invidia diaboli, et ita maius pecca<lb ed="#Qc"/>tum
est.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-d1e572">
<lb ed="#Qc"/>Contra. a. Invidia diaboli fuit causa omnis pec<lb ed="#Qc"/>cati
in homine<!--4-->: unde etiam fuit causa invidiae
<lb ed="#Qc"/>hominis, et non e converso; ergo est maius pec<lb ed="#Qc"/>catum
quam invidia hominis.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-d1e583">
<lb ed="#Qc"/>b. Item, invidia diaboli est inexpiabilis sive ir<lb ed="#Qc"/>remediabilis<!--5-->:
unde <name>Augustinus</name><!--5--> dicit quod
<cb ed="#Q" n="b"/>
<quote xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-Qd1e589">diabolus reus est illa inexpiabiliter</quote>. Sed in<lb ed="#Qc"/>vidia
hominis est expiabilis; ergo deterior est
<lb ed="#Qc"/>invidia diaboli quam invidia hominis, et ita maius
<lb ed="#Qc"/>peccatum.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-d1e601">
<lb ed="#Qc"/>[Solutio]: Ad quod dicendum quod invidia
<lb ed="#Qc"/>diaboli simpliciter deterior est<!--s--> et maior, et hoc
<lb ed="#Qc"/>est quia invidia diaboli est<!--t--> inexpiabilis et
<lb ed="#Qc"/>continua respectu hominis: unde continue ipsi
<lb ed="#Qc"/>invidet; sed invidia hominis expiabilis est nec
<lb ed="#Qc"/>est continua, et ideo illa simpliciter maior est
<lb ed="#Qc"/>ista.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-d1e619">
<lb ed="#Qc"/>[Ad obiecta]: 1. Ad illud ergo quod<!--u--> obicitur
<lb ed="#Qc"/>quod invidia hominis sit<!--v--> maior, ex auctoritate<!--x-->
<lb ed="#Qc"/><name>Chrysostomi</name>, dicendum quod <name>Chrysosto<lb ed="#Qc"/>mus</name>
dicit hoc ratione cuiusdam circumstantiae,
<lb ed="#Qc"/>quae est circa invidiam hominis et non circa in<lb ed="#Qc"/>vidiam
diaboli; homo enim invidet homini: unde
<pb ed="#Qc" n="532"/>
<cb ed="#Qc" n="a"/>
<lb ed="#Qc"/>rei suae naturae invidet; sed diabolus non in<lb ed="#Qc"/>videt
rei suae naturae: unde daemon non invidet
<lb ed="#Qc"/>daemoni, et quantum ad hanc circumstantiam lo<lb ed="#Qc"/>quitur
<name>Chrysostomus</name>. Tamen<!--a--> simpliciter
<lb ed="#Qc"/>maior est invidia diaboli, sicut dictum est<!--1-->. Unde
<lb ed="#Qc"/>ipse etiam <name>Chrysostomus</name> in illa auctoritate
<lb ed="#Qc"/>bene tangit quo modo invidia illorum sit<!--b--> maior
<lb ed="#Qc"/>et quare nostra maior<!--c-->, ,dicens<!--2-->: <quote xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-Qd1e655">Illi</quote>, sci<lb ed="#Qc"/>licet
daemones, <quote xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-Qd1e661">ad nos inexpiabilem habent
<cb ed="#Qc" n="b"/>
<lb ed="#Qc"/>invidiam</quote>, et ideo dicitur maior. <quote xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-Qd1e668">Iis autem, qui
<lb ed="#Qc"/>sunt eiusdem generis, non insidiantur</quote>, scilicet
<lb ed="#Qc"/>daemones, id est<!--d--> non invident rei suae naturae,
<lb ed="#Qc"/>et ideo dicitur minor. <quote xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-Qd1e677">Ii<!--e--> autem</quote>, scilicet ho<lb ed="#Qc"/>mines,
<quote xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-Qd1e683">neque communione verecundantur</quote>, id
<lb ed="#Qc"/>est<!--f--> non verecundantur invidere rei suae naturae.
<lb ed="#Qc"/>Et sic se habent ut excedentia et excessa in ali<lb ed="#Qc"/>quibus;
illa tamen invidia, quae est diaboli, sim<lb ed="#Qc"/>pliciter
est maior.
</p>
</div>
<div xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-Dd1e697" type="articulus">
<head xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-Hd1e699">Utrum invidia sit idem peccatum quod superbia.</head>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-d1e702">
<lb ed="#Qc"/>Adhuc etiam quaeritur de comparatione invi<lb ed="#Qc"/>diae
ad alia peccata I. et specialiter ad pecca<lb ed="#Qc"/>tum
superbiae, an sit idem peccatum quod su<lb ed="#Qc"/>perbia.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-d1e713">
<lb ed="#Qc"/>Et ostenditur quod sic. 1. <name>Augustinus</name>, in
<lb ed="#Qc"/>libro <title>Confessionum</title><!--3-->: <quote xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-Qd1e719">Invidia de excellentia liti<lb ed="#Qc"/>gat.
Quid te excellentius?</quote> Ergo motivum invi<lb ed="#Qc"/>diae
est excellentia; sed<!--g--> hoc idem est motivum
<lb ed="#Qc"/>superbiae; ergo idem habent motivum superbia
<lb ed="#Qc"/>et invidia: motivum enim superbiae est excel<lb ed="#Qc"/>lentia.
Unde dicit ibi <name>Augustinus</name><!--4-->: <quote xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-Qd1e733">Superbia
<lb ed="#Qc"/>celsitudinem imitatur, invidia de excellentia liti<lb ed="#Qc"/>gat,
ira de vindicta. Sed quid te, Domine, cel<lb ed="#Qc"/>sius?
Quid te excellentius? Quid te potentius?</quote>
<lb ed="#Qc"/>Unde per hoc concludit<!--5--> quod <quote xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-Qd1e744">perverse imitan<lb ed="#Qc"/>tur
te</quote>, scilicet Deum, <quote xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-Qd1e749">omnes, qui longe se a
<lb ed="#Qc"/>te faciunt</quote> etc. Sed peccata, quae habent idem
<lb ed="#Qc"/>motivum, sunt eadem, quoniam peccata per mo<lb ed="#Qc"/>tiva
differunt; ergo idem peccatum sunt superbia
<lb ed="#Qc"/>et invidia.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-d1e762">
<lb ed="#Qc"/>[Solutio]: Ad quod dicendum quod non sunt
<lb ed="#Qc"/>idem peccatum.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-d1e769">
<lb ed="#Qc"/>Ad obiectum 1. autem dicendum quod aliter
<lb ed="#Qc"/>accipitur<!--h--> excellentia, prout dicitur motivum su<lb ed="#Qc"/>perbiae
et invidiae, quia excellentia, quae est
<lb ed="#Qc"/>superbiae, non ponit<!--i--> quod diminuatur vel au<lb ed="#Qc"/>feratur
bonum in alio, sed excellentia invidiae
<lb ed="#Qc"/>hoc ponit. In superbia enim est amor excellen<lb ed="#Qc"/>tiae,
id est celsitudinis<!--k-->, et hoc est magnitudinis
<lb ed="#Qc"/>in potentia vel magnitudinis in aliquo alio bono,
<lb ed="#Qc"/>sed non ponit quod<!--l--> auferatur vel minuatur
<cb ed="#Qc" n="b"/>
<lb ed="#Qc"/>aliquid in alio. Unde superbus vult excellere su<lb ed="#Qc"/>per
alios, sed non appetit ratione superbiae quod
<lb ed="#Qc"/>aliquis amittat aliquid nec auferatur vel minuatur
<lb ed="#Qc"/>bonum suum, sed appetit excellere super ipsum.
<lb ed="#Qc"/>Sed excellentia in<!--'"--> invidia dicitur comparative,
<lb ed="#Qc"/>quia invidus vult super alios excellere et eorum
<lb ed="#Qc"/>excellentiam vel bonum minui vel auferri, et hoc
<lb ed="#Qc"/>est, quia, sicut dictum est<!--n6-->, appetit excellere sin<lb ed="#Qc"/>gulariter;
unde singularitas adiuncta est suae
<lb ed="#Qc"/>excellentiae, et ratione illius appetit bonum in
<lb ed="#Qc"/>alio minui vel auferri, et ideo dicitur litigare de
<lb ed="#Qc"/>excellentia, et ita non est idem proprium moti<lb ed="#Qc"/>vum
hic et ibi.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-d1e822">
<lb ed="#Qc"/>II. Iuxta hoc quaeritur de hoc quod dicit <title>Au<lb ed="#Qc"/>gustinus</title><!--o-->,
in libro <title>Confessionum</title><!--7-->: <quote xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-Qd1e828">Perverse
<lb ed="#Qc"/>te imitantur omnes, qui longe se a te faciunt</quote>.
<lb ed="#Qc"/>Ergo invidus perverse imitatur Deum, et simi<lb ed="#Qc"/>liter
superbus; quo modo ergo differt haec per<lb ed="#Qc"/>versa,
imitatio?
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-d1e841">
<lb ed="#Qc"/>[Solutio]: Ad quod dicendum quod superbus
<lb ed="#Qc"/>imitatur perverse<!--p--> Deum in appetitu celsitudinis:
<lb ed="#Qc"/>appetit enim superbus celsitudinem sive magni<lb ed="#Qc"/>tudinem;
<quote xml:id="ahsh-l2Bi3t4s2q1t2c6-Qd1e851">et quid te, Domine<!--q-->, celsius?</quote> ut
<lb ed="#Qc"/>dicit <name>Augustinus</name><!--8-->. Invidus autem Deum per<lb ed="#Qc"/>verse
imitatur iri appetitur singularitatis et im<lb ed="#Qc"/>mutabilitatis,
quia vult et appetit invidus quod
<lb ed="#Qc"/>suum bonum non esset mutabile, id est<!--s--> quod
<lb ed="#Qc"/>non posset minui nec posset ipsi<!--t--> noceri, sicut
<lb ed="#Qc"/>summo bono non<!--u--> potest noceri, et ideo, quia
<lb ed="#Qc"/>non est ita, invidet illi a quo aestimat sibi in
<lb ed="#Qc"/>suo bono posse noceri, et sic patet differentia.
</p>
</div>
</div>
</body>
</text>
</TEI>