-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 2
/
ahsh-l2Bi3t7q1c3.xml
265 lines (265 loc) · 16.1 KB
/
ahsh-l2Bi3t7q1c3.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>IIa-IIae, Inq. 3, Tract. 7, Q. 1, C. 3 DE OPPOSITIONE ISTARUM DIFFERENTIARUM INTER SE.</title>
<author ref="#AlexanderOfHales">Alexander of Hales</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>IIa-IIae, Inq. 3, Tract. 7, Q. 1, C. 3 DE OPPOSITIONE ISTARUM DIFFERENTIARUM INTER SE.</title>
<date when="2017-08-19">August 19, 2017</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority><ref target="https://www.earlyfranciscans.com">ERC Project 714427: Authority and Innovation in Early Franciscan Thought</ref></authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0">Creative Commons Attribution 4.0 International</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Qc" n="quaracchi1930">Quaracchi 1930</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2017-08-19" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on"/>
</front>
<body>
<div xml:id="ahsh-l2Bi3t7q1c3">
<head xml:id="ahsh-l2Bi3t7q1c3-Hd1e100">IIa-IIae, Inq. 3, Tract. 7, Q. 1, C. 3</head>
<head xml:id="ahsh-l2Bi3t7q1c3-Hd1e103">DE OPPOSITIONE ISTARUM DIFFERENTIARUM INTER SE.</head>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t7q1c3-d1e106">
<lb ed="#Qc"/>Deinde quaeritur de oppositione istarum diffe<lb ed="#Qc"/>rentiarum
inter se.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t7q1c3-d1e113">
<lb ed="#Qc"/>Videtur enim quod aliquod peccatum unum et
<lb ed="#Qc"/>idem contineatur sub concupiscentia oculorum
<lb ed="#Qc"/>et sub concupiscentia carnis. 1. Cum enim con<lb ed="#Qc"/>cupiscentia
oculorum large accipiatur pro concu<lb ed="#Qc"/>piscentia
quae est in aliis sensibus, sicut dicit
<lb ed="#Qc"/><name>Augustinus</name>, in libro <title>Confessionum</title><!--2-->, iis verbis:
<lb ed="#Qb"/><quote xml:id="ahsh-l2Bi3t7q1c3-Qd1e130">Generalis<!--c--> experientia sensuum <quote>concupiscen<lb ed="#Qc"/>tia</quote>,
sicut dictum est, <quote>oculorum</quote> vocatur</quote>. Con<lb ed="#Qc"/>cupiscentia
ergo carnis, quae est in delecta<lb ed="#Qc"/>tione
omnium sensuum, dicetur concupiscentia
<lb ed="#Qc"/>oculorum.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t7q1c3-d1e142">
<lb ed="#Qc"/>2. Item, curiositas dicitur illud peccatum quod
<lb ed="#Qc"/>pertinet ad concupiscentiam oculorum. Dicit enim
<lb ed="#Qc"/><name>Augustinus</name>, in libro <title>De vera religione</title><!--3-->, quod
<lb ed="#Qc"/>concupiscentia oculorum reddit homines curio<lb ed="#Qc"/>sos;
sed hoc peccatum videtur esse sub<!--d--> super<lb ed="#Qc"/>bia
vitae; <name>Augustinus</name> enim<!--e-->, in libro <title>Con<lb ed="#Qc"/>fessionem</title><!--4-->,
ita notificat curiositatem: <quote xml:id="ahsh-l2Bi3t7q1c3-Qd1e159">Curio<lb ed="#Qc"/>sitas
affectare videtur studium scientiae</quote>; scientia
<lb ed="#Qc"/>autem<!--f--> est de bonis interioribus; ergo et appa<lb ed="#Qc"/>rens
scientia; reducetur ergo curiositas ad con<lb ed="#Qc"/>cupiscentiam
interioris boni; ergo ad superbiam
<lb ed="#Qc"/>vitae; non ergo inter se habent oppositionem
<lb ed="#Qc"/>propriam concupiscentia oculorum et superbia<!--g-->
<lb ed="#Qc"/>vitae.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t7q1c3-d1e179">
<lb ed="#Qc"/>3. Item, <name>Augustinus</name> in libro <title>Confessionum</title><!--5-->:
<lb ed="#Qb"/><quote xml:id="ahsh-l2Bi3t7q1c3-Qd1e183">Ex morbo concupiscentiae oculorum ad perscru<lb ed="#Qc"/>tanda
naturae, quae praeter nos est, opera pro<lb ed="#Qc"/>ceditur,
quae scire nihil prodest, et nihil aliud
<lb ed="#Qc"/>quam scire homines cupiunt. Hinc etiam est si
<lb ed="#Qc"/>quid<!--h--> eodem perversae scientiae fine per artes
<lb ed="#Qc"/>magicas quaeritur</quote>. Sed hoc totum pertinet ad
<lb ed="#Qc"/>appetitum apparentis scientiae, et ita ad appeti<lb ed="#Qc"/>tum
apparentis boni interioris; pertinet ergo ad
<lb ed="#Qc"/>superbiam vitae.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t7q1c3-d1e203">
<lb ed="#Qc"/>4. Item, videtur quod non differat concupiscentia
<lb ed="#Qc"/>oculorum a concupiscentia carnis in quibusdam
<cb ed="#Qc" n="b"/>
<lb ed="#Qc"/>peccatis. Ad concupiscentiam enim<!--i--> oculorum
<lb ed="#Qc"/>pertinet delectatio spectaculorum, sicut dicitur<!--k-->
<lb ed="#Qc"/>in libro <title>De vera religione</title><!--6-->; sed delectatio specta<lb ed="#Qc"/>culorum
ad concupiscentiam carnis, pertinet:
<lb ed="#Qc"/>quaeruntur enim spectacula mulierum ad explen<lb ed="#Qc"/>dam
concupiscentiam carnis, quaeruntur etiam<!--l-->
<lb ed="#Qc"/>spectacula in theatris ad provocationem libidinis
<lb ed="#Qc"/>carnalis, quaeruntur etiam spectacula in<!--m--> vena<lb ed="#Qc"/>tionibus
similiter. Restat ergo quod concupiscentia
<lb ed="#Qc"/>oculorum non distinguitur a concupiscentia carnis
<lb ed="#Qc"/>quantum ad aliquam sui differentiam.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t7q1c3-d1e236">
<lb ed="#Qc"/>5. Item, honor est de bonis exterioribus; appe<lb ed="#Qc"/>tere
ergo honores est appetere bonum exterius;
<lb ed="#Qc"/>sed concupiscentia boni exterioris ad concupi<lb ed="#Qc"/>scentiam
oculorum refertur; ergo concupiscentia
<lb ed="#Qc"/>honorum<!--n--> ad illam radicem referetur; sed haec
<lb ed="#Qc"/>est ambitio saeculi, quae est superbia vitae; non
<lb ed="#Qc"/>ergo inter se distinguuntur concupiscentia ocu<lb ed="#Qc"/>lorum
et superbia vitae<!--o-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t7q1c3-d1e256">
<lb ed="#Qc"/>6. Praeterea, potest quaeri penes quid accipiatur
<lb ed="#Qc"/>haec triplex differentia. Videtur enim secundum
<lb ed="#Qc"/><name>Augustinum</name>, in libro <title>De libero arbitrio</title><!--7-->, quod
<lb ed="#Qc"/>accipiatur secundum tres differentias apparentis
<lb ed="#Qc"/>boni, quae sunt: bonum<!--p--> apparens exterius et
<lb ed="#Qc"/>bonum apparens interius et bonum apparens infe<lb ed="#Qc"/>rius.
Secundum autem ipsum, in libro <title>Confessio<lb ed="#Qc"/>num</title><!--8-->,
videtur aliter accipi: ut penes ea quae
<lb ed="#Qc"/>pertinent ad voluntatem inordinatam cognoscendi
<lb ed="#Qc"/>accipiatur concupiscentia oculorum, penes vero
<lb ed="#Qc"/>voluntatem potentiae inordinatam superbia vitae
<lb ed="#Qc"/>sive ambitio, penes autem concupiscentiam delecta<lb ed="#Qc"/>tionis
carnalis inordinatam concupiscentia carnis,
<lb ed="#Qc"/>et ita penes apparens<!--q--> arduum et penes appa<lb ed="#Qc"/>rens
verum et penes apparens<!--r--> delectabile vi<lb ed="#Qc"/>dentur
sumi dictae differentiae. Sed hoc<!--s--> non
<lb ed="#Qc"/>videtur convenire cum praedictis differentiis: ap<lb ed="#Qc"/>parens
enim magnum vel arduum potest esse
<lb ed="#Qc"/>interius vel exterius, eodem modo apparens ve<lb ed="#Qc"/>rum.
Restat ergo quod non penes istas causas
<lb ed="#Qc"/>vel illas. praedictae accipiuntur differentiae.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t7q1c3-d1e304">
<pb ed="#Qc" n="709"/>
<cb ed="#Qc" n="a"/>
<lb ed="#Qc"/>[Solutio]: 1. Ad quod dicendum quod, licet
<lb ed="#Qc"/>utraque concupiscentia, scilicet oculorum et car<lb ed="#Qc"/>nis,
per sensus peragatur — sicut dicit <name>Augu<lb ed="#Qc"/>stinus</name>
iis verbis<!--1-->: <quote xml:id="ahsh-l2Bi3t7q1c3-Qd1e319">Praeter concupiscentiam
<lb ed="#Qc"/>carnis, quae inest in delectatione<!--a--> omnium sen<lb ed="#Qc"/>suum
et voluptatum, cui servientes depereunt, inest
<lb ed="#Qc"/>animae per eosdem sensus corporis quaedam, non
<lb ed="#Qc"/>se oblectandi in carne, sed experiendi per carnem,
<lb ed="#Qc"/>vana<!--b--> et curiosa cupiditas, nomine cognitionis et
<lb ed="#Qc"/>scientiae palliata</quote> — tamen differenter per illos
<lb ed="#Qc"/>sensus utraque expletur concupiscentia. Sicut
<lb ed="#Qc"/>enim dicit <name>Augustinus</name><!--2-->, <quote xml:id="ahsh-l2Bi3t7q1c3-Qd1e339">in hoc discernitur
<lb ed="#Qc"/>quid curiositatis<!--c--> agatur per sensus, quid volup<lb ed="#Qc"/>tatis,
quod voluptas pulcra, canora, suavia, sapida,
<lb ed="#Qc"/>lenia sectatur, curiositas autem et haec et iis con<lb ed="#Qc"/>traria
experiendi causa propter experiendi noscen<lb ed="#Qc"/>dique
libidinem</quote>. Per sensus ergo aliquando quae<lb ed="#Qc"/>ritur
quod est voluptatis carnalis, aliquando quod
<lb ed="#Qc"/>est delectationis in cognoscendo. Si est propter
<lb ed="#Qc"/>delectationem in cognoscendo propter se, ad con<lb ed="#Qc"/>cupiscentiam
oculorum refertur; si autem in iis
<lb ed="#Qc"/>quaeritur carnis voluptas; ad concupiscentiam
<lb ed="#Qc"/>carnis refertur<!--d-->. Exempli causa, est videre in
<lb ed="#Qc"/>spectaculis venationum: quidam enim insistunt
<lb ed="#Qc"/>venationibus propter voluptates carnis conse<lb ed="#Qc"/>quendas,
quidam vero ut delectationem<!--e--> habeant
<lb ed="#Qc"/>in mirabili cursu canum et ferarum vel etiam in
<lb ed="#Qc"/>volatu avium; et tales, qui ibi figunt delectatio<lb ed="#Qc"/>nem,
explent curiositatem sive oculorum concu<lb ed="#Qc"/>piscentiam.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t7q1c3-d1e384">
<lb ed="#Qc"/>2. Ad secundum dicendum<!--f--> quod similiter
<lb ed="#Qc"/>differunt<!--g--> superbia vitae et concupiscentia ocu<lb ed="#Qc"/>lorum
secundum differentias finium. Qui enim
<lb ed="#Qc"/>quiescit in bono exteriori secundum quod exte<lb ed="#Qc"/>rius
est, explet concupiscentiam oculorum; si
<lb ed="#Qc"/>vero ponit quietem in apparenti bono interiori
<lb ed="#Qc"/>secundum se ipsum, ad superbiam vitae refertur.
<lb ed="#Qc"/>Unde aliquis potest quaerere scientiam rerum
<lb ed="#Qc"/>exteriorum tantum ut sciat illas<!--h-->, et secundum
<lb ed="#Qc"/>hunc modum expletur concupiscentia oculorum;
<lb ed="#Qc"/>aliquis vero potest quaerere scientiam illarum
<lb ed="#Qc"/>rerum ut excellat<!--i--> in sciendo, et sic ad super<lb ed="#Qc"/>biam
vitae refertur. Utrobique ergo potest appe<lb ed="#Qc"/>titus
scientiae esse communis, sed ex alio et
<lb ed="#Qc"/>alio fine determinatus: scientia enim, licet sit
<lb ed="#Qc"/>bonum interius, prout tamen ad exterius refertur,
<lb ed="#Qc"/>cuius<!--k--> experientia quaeritur, non ad superbiam
<lb ed="#Qc"/>vitae, sed ad concupiscentiam oculorum refertur.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t7q1c3-d1e427">
<lb ed="#Qc"/>3. Similiter dicendum est de eo quod obiectum
<lb ed="#Qc"/>est de cognitione rerum naturalium et artium
<cb ed="#Qc" n="b"/>
<lb ed="#Qc"/>magicarum. Secundum hoc enim quod sistitur in
<lb ed="#Qc"/>ipsa admiratione rerum cognoscibilium, ad con<lb ed="#Qc"/>cupiscentiam
oculorum refertur.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t7q1c3-d1e443">
<lb ed="#Qc"/>4. Ad quartum dicendum<!--l--> quod quaeri
<lb ed="#Qc"/>possunt spectacula<!--m--> fine diverso. Si enim quae<lb ed="#Qc"/>rantur<!--n-->
eo fine ut voluptas carnis in rebus visi<lb ed="#Qc"/>bilibus
habeatur, ad concupiscentiam carnis re<lb ed="#Qc"/>fertur;
si vero propter ingenia et exercitia cogno<lb ed="#Qc"/>scenda
quaeruntur spectacula, ad concupiscen<lb ed="#Qc"/>tiam
oculorum refertur.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t7q1c3-d1e461">
<lb ed="#Qc"/>5. Ad quintum dicendum quod concupiscen<lb ed="#Qc"/>tia
honoris licet sit respectu boni exterioris, tamen
<lb ed="#Qc"/>hoc est consequens ad concupiscentiam boni in<lb ed="#Qc"/>terioris,
quod est proprium excellentiae sive
<lb ed="#Qc"/>praeeminentiae, et ideo concupiscentia honoris
<lb ed="#Qc"/>ad superbiam vitae reducitur: honor enim quid
<lb ed="#Qc"/>aliud est quam exhibitio reverentiae in<!--o--> testimo<lb ed="#Qc"/>nium
excellentiae sive potentiae<!--3-->?
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t7q1c3-d1e481">
<lb ed="#Qc"/>6. Ad ultimum vero dicendum<!--p--> quod di<lb ed="#Qc"/>stinctio
praedictarum differentiarum non attendi<lb ed="#Qc"/>tur
secundum distinctionem virium rationabilis,
<lb ed="#Qc"/>concupiscibilis et irascibilis, licet hoc videatur
<lb ed="#Qc"/>in hoc quod concupiscentia carnis per se refe<lb ed="#Qc"/>ratur
ad concupiscibilem, concupiscentia vero
<lb ed="#Qc"/>oculorum ad rationabilem, cuius est cognoscere,
<lb ed="#Qc"/>superbia vero vitae ad irascibilem<!--4-->. Non enim
<lb ed="#Qc"/>recte acciperentur differentiae dicendo concupi<lb ed="#Qc"/>scentiam
oculorum et concupiscentiam carnis,
<lb ed="#Qc"/>cum haec ad concupiscibilem videantur referri,
<lb ed="#Qc"/>sed in hoc distinguuntur quod concupiscentia
<lb ed="#Qc"/>carnis respicit bonum inferius apparens, concu<lb ed="#Qc"/>piscentia
vero oculorum respicit bonum exterius
<lb ed="#Qc"/>apparens, superbia vero vitae respicit bonum in<lb ed="#Qc"/>terius
apparens<!--q-->, sicut ostendit<!--r--> <name>Augustinus</name>,
<lb ed="#Qc"/>in libro <title>Confessionum</title><!--5-->; intendit enim homo vane
<lb ed="#Qc"/>gloriari et in se ipso sibi placere. Unde dicit:
<lb ed="#Qb"/><quote xml:id="ahsh-l2Bi3t7q1c3-Qd1e522">Intus est aliud tentationis malum quo<!--s--> ina<lb ed="#Qc"/>nescunt
qui placent sibi de se, quamvis aliis vel
<lb ed="#Qc"/>non placeant vel displiceant, nec placere affectent
<lb ed="#Qc"/>ceteris, sed sibi placentes, multum tibi<!--t--> displi<lb ed="#Qc"/>cent,
non tantum de non bonis quasi bonis, verum
<lb ed="#Qc"/>etiam de bonis tuis quasi suis, aut etiam sicut<!--u-->
<lb ed="#Qc"/>de tuis, sed tamquam de meritis suis, aut etiam
<lb ed="#Qc"/>sicut ex tua gratia, non tamen socialiter gauden<lb ed="#Qc"/>tes,
sed aliis eam<!--v--> invidentes</quote>. Nec est contra<lb ed="#Qc"/>rium
quod dicitur alibi<!--x-->, in libro <title>Confessionum</title><!--6-->,
<lb ed="#Qc"/>quod concupiscentia oculorum continet in se cu<lb ed="#Qc"/>riositatem
scientiae, quae est bonum interius.
<lb ed="#Qc"/>Quaeritur enim scientia a curiosis propter ipsam
<lb ed="#Qc"/>experientiam, quae est respectu rerum exteriorum.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>