-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 2
/
ahsh-l2Bi3t8s2q1c2.xml
225 lines (225 loc) · 12.5 KB
/
ahsh-l2Bi3t8s2q1c2.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>IIa-IIae, Inq. 3, Tract. 8, S. 2, Q. 1, C. 2</title>
<author ref="#AlexanderOfHales">Alexander of Hales</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>IIa-IIae, Inq. 3, Tract. 8, S. 2, Q. 1, C. 2</title>
<date when="2017-08-19">August 19, 2017</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority><ref target="https://www.earlyfranciscans.com">ERC Project 714427: Authority and Innovation in Early Franciscan Thought</ref></authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0">Creative Commons Attribution 4.0 International</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Qc" n="quaracchi1930">Quaracchi 1930</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2017-08-19" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on"/>
</front>
<body>
<div xml:id="ahsh-l2Bi3t8s2q1c2">
<head xml:id="ahsh-l2Bi3t8s2q1c2-Hd1e100">IIa-IIae, Inq. 3, Tract. 8, S. 2, Q. 1, C. 2</head>
<head xml:id="ahsh-l2Bi3t8s2q1c2-Hd1e103" type="question-title">UTRUM SCANDALUM SIT PECCATUM PER SE<!--3-->.</head>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t8s2q1c2-d1e106">
<lb ed="#Qc"/>Secundo quaeritur I. utrum scandalum sit pec<lb ed="#Qc"/>catum
per se.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t8s2q1c2-d1e113">
<lb ed="#Qc"/>Et videtur quod non sit per se genus pec<lb ed="#Qc"/>cati,
1. quia, cum dico <mentioned>peccare coram alio</mentioned>,
<lb ed="#Qc"/>hoc quod dico <mentioned>coram alio</mentioned> dicit circumstantiam
<cb ed="#Qc" n="b"/>
<lb ed="#Qc"/>actus, et scandalum non importat nisi peccare
<lb ed="#Qc"/>coram alio, ut ipse ruat in peccatum. Relinquitur
<lb ed="#Qc"/>ergo quod non sit peccatum secundum<!--u--> se, sed
<lb ed="#Qc"/>ex circumstantia.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t8s2q1c2-d1e133">
<lb ed="#Qc"/>2. Item, aliquis recidivat; ex hoc quod peccat,
<lb ed="#Qc"/>ingratus est, et haec ingratitudo circumstantia
<pb ed="#Qc" n="817"/>
<cb ed="#Qc" n="a"/>
<lb ed="#Qc"/>peccati est, et non per se peccatum; ergo a si<lb ed="#Qc"/>mili
videtur quod scandalum non dicat nisi cir<lb ed="#Qc"/>cumstantiam
peccati praecedentis.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t8s2q1c2-d1e152">
<lb ed="#Qc"/>3. Item, si iste facit bonum<!--a--> coram aliis, non
<lb ed="#Qc"/>facit duo bona, sed tantum unum bonum; ergo
<lb ed="#Qc"/>per oppositum unus erit defectus oppositus huic
<lb ed="#Qc"/>rectitudini, scilicet curvitas opposita, hoc est scan<lb ed="#Qc"/>dalum.
Relinquitur ergo quod non sit per se
<lb ed="#Qc"/>peccatum, immo circumstantia peccati.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t8s2q1c2-d1e168">
<lb ed="#Qc"/>Contra. a. Est peccare in se<!--b-->, in Deum, in pro<lb ed="#Qc"/>ximum;
sed scandalum, in quantum scandalum,
<lb ed="#Qc"/>est peccatum in proximum; sed, cum dico <quote xml:id="ahsh-l2Bi3t8s2q1c2-Qd1e178">dic<lb ed="#Qc"/>tum
vel tactum minus rectum</quote>, dico peccatum
<lb ed="#Qc"/>in se ipso<!--c-->; cum autem dico <quote xml:id="ahsh-l2Bi3t8s2q1c2-Qd1e186">praebens alii oc<lb ed="#Qc"/>casionem
ruinae</quote>, dico peccatum in proximum,
<lb ed="#Qc"/>et ita duo peccata erunt in scandalo.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t8s2q1c2-d1e194">
<lb ed="#Qc"/>b. Item, diversa dispositio<!--d--> ex parte materiae
<lb ed="#Qc"/>actus diversum facit peccatum, ut si cognosco
<lb ed="#Qc"/>non meam, et hoc vel solutam vel coniugatam;
<lb ed="#Qc"/>ergo diversa dispositio in modo actus faciet di<lb ed="#Qc"/>versitatem
peccati, et ita scandalum erit diversum
<lb ed="#Qc"/>peccatum ab aliis.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t8s2q1c2-d1e210">
<lb ed="#Qc"/>[Solutio]<!--1--> 1. Ad quod respondetur quod pec<lb ed="#Qc"/>catum
dicitur diversum genere ab alio<!--e--> pluribus
<lb ed="#Qc"/>modis: vel ratione diversorum actuum, et sic
<lb ed="#Qc"/>superbia et avaritia dicuntur esse diversa peccata;
<lb ed="#Qc"/>vel ratione diversae circumstantiae, quarum utra<lb ed="#Qc"/>que
trahit in genus diversum, sicut cum dicitur
<lb ed="#Qc"/>peccatum ex ignorantia et ex infirmitate; vel ra<lb ed="#Qc"/>tione
diversorum quibus fit iniuria, sicut aliud
<lb ed="#Qc"/>genere dicitur peccatum in Deum et peccatum in
<lb ed="#Qc"/>se ipsum vel in proximum. Cum ergo dicitur de
<lb ed="#Qc"/>scandalo quod est peccatum separatum ab aliis,
<lb ed="#Qc"/>hoc intelligitur non ratione actus diversi, sed ra<lb ed="#Qc"/>tione
diversi termini. Secundum enim quod est
<lb ed="#Qb"/><quote xml:id="ahsh-l2Bi3t8s2q1c2-Qd1e240">dictum vel tactum minus rectum</quote> in se, termi<lb ed="#Qc"/>natur
in se ipso; secundum autem quod occa<lb ed="#Qc"/>sionem
praebet ruinae alteri, sic terminatur ad
<lb ed="#Qc"/>proximum quem laedit. Et ita uno modo dicitur
<lb ed="#Qc"/>differens peccatum<!--f--> genere, alio vero modo in<lb ed="#Qc"/>differens<!--g-->,
sed aggravatum per circumstantiam.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t8s2q1c2-d1e255">
<lb ed="#Qc"/>2. Ad illud vero quod obicitur de ingratitudine,
<lb ed="#Qc"/>dicendum est quod in parte est simile, in parte
<lb ed="#Qc"/>dissimile. Est enim loqui de ingratitudine prout
<lb ed="#Qc"/>est peccatum proprium in genere, et secundum
<lb ed="#Qc"/>hoc non dicitur esse circumstantia alterius pec<lb ed="#Qc"/>cati,
cum<!--h--> aliquis ex intentione non reddit gra<lb ed="#Qc"/>tias
Deo de acceptis beneficiis, cum debet. In<lb ed="#Qc"/>gratitudo
autem quae est in eo qui patitur reci<lb ed="#Qc"/>divum,
non est nisi ex consequenti, et talis non
<cb ed="#Qc" n="b"/>
<lb ed="#Qc"/>dicit nisi circumstantiam ratione conditionis<!--i--> per<lb ed="#Qc"/>sonae;
scandalum autem dicit conditionem ex
<lb ed="#Qc"/>parte ipsius actus et potest esse sine alio pec<lb ed="#Qc"/>cato
substrato, et ita potest scandalum esse di<lb ed="#Qc"/>versum
peccatum.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t8s2q1c2-d1e290">
<lb ed="#Qc"/>3. Ad tertium vero<!--k--> dicendum quod non est
<lb ed="#Qc"/>simile ex parte ipsius boni et ex parte mali. Bo<lb ed="#Qc"/>num
enim est<!--l--> uno modo dirigere, malum vero<!--m-->
<lb ed="#Qc"/>ex multis defectibus<!--2-->, et ideo diversa peccata
<lb ed="#Qc"/>possunt attendi secundum diversos defectus.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t8s2q1c2-d1e304">
<lb ed="#Qc"/>Ad illud vero quod obici potest quod<!--n--> <mentioned>pec<lb ed="#Qc"/>care
in occulto non facit genus peccati per se,
<lb ed="#Qc"/>quare nec peccare in manifesto</mentioned>: respondetur
<lb ed="#Qc"/>quod peccare in occulto, quantum est de se, non
<lb ed="#Qc"/>laedit proximum nisi aliqua alia ratio superad<lb ed="#Qc"/>datur;
cum autem dicitur <mentioned>peccare in manifesto</mentioned>,
<lb ed="#Qc"/>datur occasio ruinae proximo, et ideo quasi du<lb ed="#Qc"/>plex
esse designatur, ratione cuius dicetur<!--o--> esse
<lb ed="#Qc"/>alterum peccatum.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t8s2q1c2-d1e326">
<lb ed="#Qc"/>II. Deinde quaeritur, cum peccatum sit <quote xml:id="ahsh-l2Bi3t8s2q1c2-Qd1e330">dic<lb ed="#Qc"/>tum
vel tactum vel concupitum contra legem
<lb ed="#Qc"/>Dei<!--3--></quote>, potest quaeri<!--p--> utrum scandalum has tres
<lb ed="#Qc"/>differentias<!--q--> complectatur.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t8s2q1c2-d1e340">
<lb ed="#Qc"/>Et videtur, per simile. 1. Sicut enim in aliis
<lb ed="#Qc"/>peccatis contingit peccare voluntate ita quod non
<lb ed="#Qc"/>actu, ita in isto continget peccare voluntate ita
<lb ed="#Qc"/>quod non actu<!--r-->; et alia duo conveniunt ei: est
<lb ed="#Qc"/>enim scandalum <quote xml:id="ahsh-l2Bi3t8s2q1c2-Qd1e355">dictum vel factum minus rec<lb ed="#Qc"/>tum</quote>,
et ita aliquod scandalum erit in intentione
<lb ed="#Qc"/>vel in voluntate. — Contra. Non datur occasio
<lb ed="#Qc"/>ruinae proximo nisi ex eo quod est manifestum;
<lb ed="#Qc"/>intentio vero vel voluntas sunt in occulto; ergo
<lb ed="#Qc"/>non habent rationem scandali.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t8s2q1c2-d1e369">
<lb ed="#Qc"/>2. Item, contingit scandalizare signo; hoc autem
<lb ed="#Qc"/>non est <quote xml:id="ahsh-l2Bi3t8s2q1c2-Qd1e375">dictum vel factum minus rectum</quote> etc.;
<lb ed="#Qc"/>ergo aliquod est scandalum praeter illa duo.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t8s2q1c2-d1e381">
<lb ed="#Qc"/>3. Item, sicut dicit <name>Ambrosius</name><!--4-->, omne pec<lb ed="#Qc"/>catum
principaliter est<!--s--> in intentione; sed scan<lb ed="#Qc"/>dalum
est peccatum; ergo est principaliter in
<lb ed="#Qc"/>intentione<!--t-->; contingit ergo sola intentione peccare
<lb ed="#Qc"/>in hoc genere peccati; sed hoc qualiter potest
<lb ed="#Qc"/>esse, cum nulla detur occasio ruinae sive offen<lb ed="#Qc"/>diculum
ipsi proximo?
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t8s2q1c2-d1e399">
<lb ed="#Qc"/>[Solutio]: 1. Ad quod respondetur quod scan<lb ed="#Qc"/>dalum
non determinatur<!--u--> penes hoc quod est
<lb ed="#Qb"/><quote xml:id="ahsh-l2Bi3t8s2q1c2-Qd1e407">concupitum</quote> nisi in illo qui habet intentionem
<lb ed="#Qc"/>scandalizandi. Sicut enim in illo qui habet inten<lb ed="#Qc"/>tionem
moechandi dicitur esse moechia cordis,
<lb ed="#Qc"/>ita in illo qui habet intentionem scandalizandi
<pb ed="#Qc" n="818"/>
<cb ed="#Qc" n="a"/>
<lb ed="#Qc"/>dicitur esse peccatum quod est scandalum quoad
<lb ed="#Qc"/>quid. Non sic autem est in eo qui non habet
<lb ed="#Qc"/>intentionem scandalizandi, licet scandalizet: in
<lb ed="#Qc"/>talibus enim scandalum est<!--a--> in dicto vel facto,
<lb ed="#Qb"/>nullatenus in concupito.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t8s2q1c2-d1e434">
<lb ed="#Qc"/>2. Ad secundum vero<!--b--> respondetur quod
<lb ed="#Qc"/><mentioned>dictum et factum</mentioned> large accipiuntur, ut com<lb ed="#Qb"/>prehendant
omnem nutum et signum: sub facto
<lb ed="#Qc"/>enim possunt comprehendi vel propter quamdam
<lb ed="#Qc"/>convenientiam sub dicto, eo<!--c--> quod innuens vel
<lb ed="#Qc"/>signum faciens quodam modo dicit.
</p>
<p xml:id="ahsh-l2Bi3t8s2q1c2-d1e450">
<lb ed="#Qc"/>3. Ad tertium vero respondetur quod illud
<lb ed="#Qc"/>verbum <name>Ambrosii</name> intelligitur de intentione quae
<lb ed="#Qb"/>respicit ipsum actum cum circumstantiis. Et licet
<lb ed="#Qc"/>scandalizans non intendat scandalizare, intendit
<lb ed="#Qc"/>tamen<!--d--> illud dictum vel factum, ex quo prae<lb ed="#Qb"/>betur
occasio ruinae, et ita scandalum est ex
<lb ed="#Qc"/>intentione.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>