-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 2
/
ahsh-l3p1in1t1q1c5.xml
469 lines (469 loc) · 30.5 KB
/
ahsh-l3p1in1t1q1c5.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>III, P. 1, Inq. 1, T. 1, Q. 1, C. 5</title>
<author ref="#AlexanderOfHales">Alexander of Hales</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>III, P. 1, Inq. 1, T. 1, Q. 1, C. 5</title>
<date when="2017-10-16">October 16, 2017</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority><ref target="https://www.earlyfranciscans.com">ERC Project 714427: Authority and Innovation in Early Franciscan Thought</ref></authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0">Creative Commons Attribution 4.0 International</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Qd" n="quaracchi1948d">Quaracchi 1948, Volume 4</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2017-10-16" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on"/>
</front>
<body>
<div xml:id="ahsh-l3p1in1t1q1c5">
<head xml:id="ahsh-l3p1in1t1q1c5-Hd1e102">III, P. 1, Inq. 1, T. 1, Q. 1, C. 5</head>
<head xml:id="ahsh-l3p1in1t1q1c5-Hd1e105" type="question-title">UTRUM HUMANA NATURA POSSIT REPARARI PER SE AN PER ALIUM<!--3-->.</head>
<p xml:id="ahsh-l3p1in1t1q1c5-d1e108">
<lb ed="#Qd"/>Habito quod non potest reparari humana na<lb ed="#Qd"/>tura
sine satisfactione peccati per quod lapsa
<lb ed="#Qd"/>est, quaeritur utrum homo possit hanc satisfac<lb ed="#Qd"/>tionem
facere per se. Ad cuius rei inquisitionem
<lb ed="#Qd"/>quaerenda sunt duo:
<cb ed="#Qd" n="b"/>
<lb ed="#Qd"/>Primo generaliter, an possit homo satisfacere<!--c-->
<lb ed="#Qd"/>de aliquo peccato;
<lb ed="#Qd"/>secundo, an possit<!--d--> aliquo modo satisfacere
<lb ed="#Qd"/>pro originali peccato, quod est peccatum per
<lb ed="#Qd"/>quod natura humana lapsa est.
</p>
<div xml:id="ahsh-l3p1in1t1q1c5-Dd1e134" type="articulus">
<head xml:id="ahsh-l3p1in1t1q1c5-Hd1e136">ARTICULUS I</head>
<head xml:id="ahsh-l3p1in1t1q1c5-Hd1e139" type="question-title">Utrum possit homo satisfacere de aliqua peccato<!--4-->.</head>
<p xml:id="ahsh-l3p1in1t1q1c5-d1e142">
<lb ed="#Qd"/>Ad primum obicitur sic: 1. <title>II Tim.</title> 2, 13, dici<lb ed="#Qd"/>tur:
<quote>Deus se ipsum<!--e--> negare non potest</quote>. <name>Augusti<lb ed="#Qd"/>nus</name><!--f5-->:
<quote xml:id="ahsh-l3p1in1t1q1c5-Qd1e150">Cum sit iustus, non potest negare suam
<lb ed="#Qd"/>iustitiam peccantibus</quote>. Cum ergo pronior sit ad
<lb ed="#Qd"/>miserendum per misericordiam quam ad condem<lb ed="#Qd"/>nandum<!--g-->
per iustitiam, non potest negare suam
<lb ed="#Qd"/>misericordiam ad se confugientibus. Cum ergo
<lb ed="#Qd"/>homo possit per liberum arbitrium confugere ad
<lb ed="#Qd"/>misericordiam iaciendo quod in se est, ergo per
<lb ed="#Qd"/>liberum arbitrium potest consequi veniam et re<lb ed="#Qd"/>missionem
peccati; ergo per liberum arbitrium
<lb ed="#Qd"/>potest satisfacere de peccato.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p1in1t1q1c5-d1e174">
<lb ed="#Qd"/>2. Item, ad idem: Nulla iustitia exigit ab aliquo
<lb ed="#Qd"/>supra posse illius; si ergo homo non habet po<lb ed="#Qd"/>tentiam
satisfaciendi supra suam potentiam, ergo
<lb ed="#Qd"/>Summa iustitia non exigit ab eo quod faciat pro
<lb ed="#Qd"/>peccato nisi secundum suam potentiam; sed quod
<lb ed="#Qd"/>est in sua potentia, potest; ergo potest facere<!--h-->
<lb ed="#Qd"/>pro peccato quantum exigit divina iustitia; ergo
<lb ed="#Qd"/>et satisfacere.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p1in1t1q1c5-d1e194">
<lb ed="#Qd"/>Contra. a. Offensa Dei excedit omnem creatu<lb ed="#Qd"/>ram,
et hoc declarat <name>Anselmus</name><!--6-->, dicens: <quote xml:id="ahsh-l3p1in1t1q1c5-Qd1e200">Cum<!--i-->
<lb ed="#Qd"/>considero actionem malam, levissimum quod<lb ed="#Qd"/>dam
video, sed cum intueor quod sit contrarium
<lb ed="#Qd"/>voluntati Dei, gravissimum damnum et nulli damno
<lb ed="#Qd"/>comparabile intelligo</quote>. Si igitur voluntati Dei
<lb ed="#Qd"/>contrarium est gravissimum, cum<!--k--> omne pecca<lb ed="#Qd"/>tum
mortale sit huiusmodi, ergo omne peccatum
<lb ed="#Qd"/>mortale est gravissimum malum; ergo offensa
<cb ed="#Qd" n="b"/>
<lb ed="#Qd"/>eius excedit omnem creaturam; sed <quote xml:id="ahsh-l3p1in1t1q1c5-Qd1e222">secundum
<lb ed="#Qd"/>mensuram peccati debet fieri satisfactio de pec<lb ed="#Qd"/>cato<!--7--></quote>;
ergo satisfactio de peccato mortali debet
<lb ed="#Qd"/>excedere omnem creaturam; ergo nec homo nec
<lb ed="#Qd"/>aliqua creatura potest satisfacere pro illo.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p1in1t1q1c5-d1e235">
<lb ed="#Qd"/>b. Item, ad<!--l--> idem, quaerit <name ref="#Anselm">Anselmus</name><!--8--> et di<lb ed="#Qd"/>scipulo
sic: <quote xml:id="ahsh-l3p1in1t1q1c5-Qd1e244">Quid reddes Deo pro peccato?</quote> Et
<lb ed="#Qd"/>ille respondet: <quote>Poenitentiam<!--m-->, cor contritum<!--n-->,
<lb ed="#Qd"/>abstinentias</quote> et huiusmodi. Et <name ref="#Anselm">Anselmus</name><!--9-->:
<lb ed="#Qb"/><quote xml:id="ahsh-l3p1in1t1q1c5-Qd1e255">In omnibus iis non reddis Deo<!--o--> quod ei non
<lb ed="#Qd"/>debeas ante peccatum, et hoc ratione creationis
<lb ed="#Qd"/>tuae et boni, quod accepisti a Deo</quote>. Unde dicit
<lb ed="#Qd"/>sic<!--10-->: <quote xml:id="ahsh-l3p1in1t1q1c5-Qd1e264">Omnia ista debes Deo, quae dicis; unde
<lb ed="#Qd"/>tantus debet<!--p--> esse amor, ut nullam laetitiam sen<lb ed="#Qd"/>tire
debeas nisi de iis quae auxilium aut<!--q--> spem
<lb ed="#Qd"/>dant perveniendi ad Deum</quote>. Homo itaque, etsi
<lb ed="#Qd"/>non peccasset, se totum et quidquid facere po<lb ed="#Qd"/>test,
Deo debet. Si ergo non debent computari
<lb ed="#Qd"/>in satisfactione<!--r--> ea quae ante peccatum deben<lb ed="#Qd"/>tur,
ergo non potest homo aliquid facere, quod
<lb ed="#Qd"/>possit computari in peccati satisfactione; ergo
<lb ed="#Qd"/>homo per se non potest satisfacere pro peccato.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p1in1t1q1c5-d1e287">
<lb ed="#Qd"/>Respondeo: Cum quaeritur utrum homo per
<lb ed="#Qd"/>se possit satisfacere pro peccato, dicendum est
<lb ed="#Qd"/>quod non per se sine dono gratiae.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p1in1t1q1c5-d1e296">
<lb ed="#Qd"/>[Ad obiecta]: 1. Ad primam rationem in
<lb ed="#Qd"/>contrarium dicendum quod, si homo ad Deum
<lb ed="#Qd"/>confugiat faciendo quod in se est, Deus dat ei
<lb ed="#Qd"/>gratiam, et tamen hoc non est ex dignitate<!--s-->
<pb ed="#Qd" n="18"/>
<cb ed="#Qd" n="a"/>
<lb ed="#Qd"/>hominis facientis quod in se est, sed hoc est ex
<lb ed="#Qd"/>liberalitate summae bonitatis. Satisfactio est di<lb ed="#Qd"/>gna
recompensatio pro peccato, sed quamdiu
<lb ed="#Qd"/>est homo in peccato est indignus<!--a--> Deo nec ali<lb ed="#Qd"/>quod
servitium dignum Deo facere potest; ergo
<lb ed="#Qd"/>nec potest de se facere<!--b--> satisfactionem dignam;
<lb ed="#Qd"/>ergo ad hoc quod satisfaciat, oportet quod Deus
<lb ed="#Qd"/>det<!--c--> dignitatem, scilicet gratiam gratum facien<lb ed="#Qd"/>tem,
et sic homo de se non potest facere satisfac<lb ed="#Qd"/>tionem
de peccato sine divino auxilio. — Si obi<lb ed="#Qd"/>citur:
Si homo faciat<!--d--> quod in se est, Deus dat ei
<lb ed="#Qd"/>gratiam; ergo per se potest satisfacere - non se<lb ed="#Qd"/>quitur,
immo satisfaciat<!--e--> ex gratia sibi collata.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p1in1t1q1c5-d1e340">
<lb ed="#Qd"/>2. Ad secundam rationem, cum dicitur <mentioned>Deus
<lb ed="#Qd"/>non exigit a creatura supra posse</mentioned>, distinguendum
<cb ed="#Qd" n="b"/>
<lb ed="#Qd"/>est quod est duplex eius<!--f--> posse: est enim
<lb ed="#Qd"/>posse potentia activa et est posse potentia su<lb ed="#Qd"/>sceptiva<!--g-->.
A creatura autem rationali, scilicet
<lb ed="#Qd"/>homine, non exigit Deus supra<!--h--> posse potentia
<lb ed="#Qd"/>susceptiva<!--i-->: potest enim homo suscipere gra<lb ed="#Qd"/>tiam,
quamdiu vivit, qua suscepta, habet potesta<lb ed="#Qd"/>tem
satisfaciendi de peccatis. Unde, si Deus exi<lb ed="#Qd"/>gat
ab homine<!--k--> satisfactionem, non exigit supra<!--l-->
<lb ed="#Qd"/>posse hoc modo dictum; si autem exigit ab ho<lb ed="#Qd"/>mine,
qui est in peccato, satisfactionem, quamvis
<lb ed="#Qd"/>in homine non sit posse satisfacere potentia ac<lb ed="#Qd"/>tiva,
non est inconveniens, quia hoc accidit ex
<lb ed="#Qd"/>culpabili defectu hominis renuentis<!--m--> aut negli<lb ed="#Qd"/>gentis
suscipere facultatem satisfaciendi, quae
<lb ed="#Qd"/>est ex gratia<!--1-->.
</p>
</div>
<div xml:id="ahsh-l3p1in1t1q1c5-Dd1e383" type="articulus">
<head xml:id="ahsh-l3p1in1t1q1c5-Hd1e385">ARTICULUS II</head>
<head xml:id="ahsh-l3p1in1t1q1c5-Hd1e388" type="question-title">Utrum homo possit per se satisfacere pro originali peccato<!--2-->.</head>
<p xml:id="ahsh-l3p1in1t1q1c5-d1e391">
<lb ed="#Qd"/>Consequens est quaestio utrum homo possit<!--a-->
<lb ed="#Qd"/>per se satisfacere pro<!--b--> originali peccato.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p1in1t1q1c5-d1e398">
<lb ed="#Qd"/>Ad quod sic: 1. Si aliquis potest satisfacere<!--c-->
<lb ed="#Qd"/>de maiori, potest satisfacere de minori; sed qui<lb ed="#Qd"/>libet
homo per gratiam sibi datam potest satis<lb ed="#Qd"/>facere
de peccato mortali actuali, quod maius
<lb ed="#Qd"/>est quam peccatum originale; ergo quilibet homo
<lb ed="#Qd"/>potest satisfacere de peccato originali per gra<lb ed="#Qd"/>tiam
sibi datam. — Quod autem peccatum
<lb ed="#Qd"/>mortale actuale maius sit quam origi<lb ed="#Qd"/>nale,
patet, quia peccatum maius secundum Dei
<lb ed="#Qd"/>iustitiam magis punitur; sed peccatum mortale
<lb ed="#Qd"/>magis punitur quam peccatum originale, quia ac<lb ed="#Qd"/>tuale
punitur poena duplici, scilicet poena damni,
<lb ed="#Qd"/>quae est carentia visionis Dei, et poena sensi<lb ed="#Qd"/>bili,
quae est poena gehennae, originale vero so<lb ed="#Qd"/>lum
punitur poena damni, scilicet carentia vi<lb ed="#Qd"/>sionis
Dei; ergo actuale est maius originali.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p1in1t1q1c5-d1e435">
<lb ed="#Qd"/>2. Item, sicut dicunt Sancti<!--3-->, Deus non dimittit
<lb ed="#Qd"/>peccatum in parte, sed in toto. Et hoc est<!--d--> in<lb ed="#Qd"/>telligendum
secundum Sanctos, quia<!--e--> dimittendo
<lb ed="#Qd"/>unum peccatum dimittit aliud quantum ad offen<lb ed="#Qd"/>sam
et poenae aeternae reatum; unde dicunt
<lb ed="#Qd"/>Sancti<!--4--> quod profanum est a Deo in parte spe<lb ed="#Qd"/>rare<!--f-->
veniam. Sed homini facienti quod in se est,
<lb ed="#Qd"/>per gratiam iustificationis<!--g--> sibi datam dimittitur
<lb ed="#Qd"/>peccatum actuale mortale; ergo et peccatum ori<lb ed="#Qd"/>ginale
sibi dimittitur per gratiam, faciendo quod
<cb ed="#Qd" n="b"/>
<lb ed="#Qd"/>in se est; ergo quilibet homo per gratiam iusti<lb ed="#Qd"/>ficationis
potest satisfacere pro peccato originali<!--h-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p1in1t1q1c5-d1e469">
<lb ed="#Qd"/>4. Item, in Adam idem fuit numero peccatum
<lb ed="#Qd"/>originale et actuale; ergo, si Adam satisfecit pro
<lb ed="#Qd"/>peccato actuali, satisfecit pro originali; ergo, si
<lb ed="#Qd"/>non est in nobis peccatum originale nisi ab ipso,
<lb ed="#Qd"/>patet quod deletum est peccatum originale per
<lb ed="#Qd"/>satisfactionem Adae; ergo per hominem potuit<!--i-->
<lb ed="#Qd"/>fieri satisfactio.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p1in1t1q1c5-d1e487">
<lb ed="#Qd"/>5. Item, sicut lux et tenebra opponuntur<!--5-->, ita
<lb ed="#Qd"/>peccatum et gratia opponuntur, secundum <name>Da<lb ed="#Qd"/>mascenum</name><!--6-->;
sed adveniente luce nullo modo
<lb ed="#Qd"/>remanet tenebra; ergo adveniente gratia in Adam
<lb ed="#Qd"/>et in sanctis Patribus, sicut in Abraham et in<!--k-->
<lb ed="#Qd"/>Iacob, nullo modo tenebra originalis peccati po<lb ed="#Qd"/>tuit
remanere, quae excludit a visione Dei et
<lb ed="#Qd"/>excaecat oculum mentis ne intueatur gloriam<!--l-->
<lb ed="#Qd"/>Dei; ergo potuit fieri satisfactio et remissio pec<lb ed="#Qd"/>cati
originalis per gratiam iustificationis sine in<lb ed="#Qd"/>carnatione
Filii Dei.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p1in1t1q1c5-d1e513">
<lb ed="#Qd"/>6. Item, quamdiu fuit morbus, fuit medicina;
<lb ed="#Qd"/>cum ergo per virtutem circumcisionis remitte<lb ed="#Qd"/>retur
suo tempore originale peccatum sicut modo
<lb ed="#Qd"/>per Baptismum, non necesse fuit propter remis<lb ed="#Qd"/>sionem
illius Deum incarnari.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p1in1t1q1c5-d1e526">
<lb ed="#Qd"/>Ad oppositum sic primo<!--m--> obicitur: a. Nihil
<lb ed="#Qd"/>posterius natura potest agere in id quod est<!--n-->
<lb ed="#Qd"/>prius natura; sed motus quicumque voluntarius
<lb ed="#Qd"/>est naturaliter posterior peccato originali; ergo
<pb ed="#Qd" n="19"/>
<cb ed="#Qd" n="a"/>
<lb ed="#Qd"/>nullus motus voluntarius<!--a--> potest in peccatum
<lb ed="#Qd"/>originale; ergo nullus motus<!--b--> voluntarius potest
<lb ed="#Qd"/>esse remissorius peccati originalis; sed omnis
<lb ed="#Qd"/>motus noster satisfactorius est motus volunta<lb ed="#Qd"/>rius;
ergo nullo modo potest esse ad deletionem
<lb ed="#Qd"/>originalis<!--c-->; ergo homo nullo modo potest satis<lb ed="#Qd"/>facere
pro peccato originali. — Quod autem
<lb ed="#Qd"/>omnis [motus] voluntarius sit posterior
<lb ed="#Qd"/>natura peccato originali, patet, quia<!--d--> con<lb ed="#Qd"/>ceptio
hominis antecedit omnem motum volunta<lb ed="#Qd"/>rium
in ipso; sed peccatum originale concomitatur<!--e-->
<lb ed="#Qd"/>conceptionem; ergo peccatum originale antecedit
<lb ed="#Qd"/>omnem motum voluntarium in homine; ergo et
<lb ed="#Qd"/>satisfactorium et quemlibet alium. — Quod au<lb ed="#Qd"/>tem
peccatum originale concomitetur<!--f-->
<lb ed="#Qd"/>conceptionem, patet per Psalmistam, dicen<lb ed="#Qd"/>tem<!--1-->:
<quote>Ecce enim in<!--g--> iniquitatibus conceptus sum
<lb ed="#Qd"/>et in peccatis<!--h--> concepit me mater mea</quote> etc.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p1in1t1q1c5-d1e581">
<lb ed="#Qd"/>b. Item, secundum quod dicit <name ref="#Anselm">Anselmus</name><!--2-->,
<lb ed="#Qb"/><quote xml:id="ahsh-l3p1in1t1q1c5-Qd1e588">non sufficit ad hoc quod aliquis satisfaciat,
<lb ed="#Qd"/>reddere quod ablatum est, nisi etiam plus resti<lb ed="#Qd"/>tuat
quam abstulit</quote>. Sed homo primus per pec<lb ed="#Qd"/>catum
originale se totum et totam humanam na<lb ed="#Qd"/>turam
in posteris Deo abstulit, <title>Rom.</title> 5, 12: <quote>Per
<lb ed="#Qd"/>unum hominem mors intravit in mundum, in qua
<lb ed="#Qd"/>omnes peccaverunt</quote>; ergo nullus homo potest sa<lb ed="#Qd"/>tisfacere
pro peccato originali, quia oporteret
<lb ed="#Qd"/>quod plus redderet quam se totum et<!--i--> plus quam
<lb ed="#Qd"/>sit tota humana natura, quod non potest esse.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p1in1t1q1c5-d1e611">
<lb ed="#Qd"/>c. Item, <name ref="#Ambrose">Ambrosius</name>, super illud <title>Hebr.</title> 2, 10<!--3-->:
<lb ed="#Qd"/><quote xml:id="ahsh-l3p1in1t1q1c5-Qd1e620" source="http://scta.info/resource/hebr2_10">Decebat eum, per passionem</quote> etc.: <quote xml:id="ahsh-l3p1in1t1q1c5-Qd1e623">Nisi Christus
<lb ed="#Qd"/>moreretur, homo non redimeretur et non redemp<lb ed="#Qd"/>tus
periret</quote>. Sed, nisi Christus incarnaretur, non
<lb ed="#Qd"/>moreretur, et sic homo periret<!--k--> penitus; hoc au<lb ed="#Qd"/>tem
est<!--l--> impossibile, secundum <name ref="#Anselm">Anselmum</name><!--4-->,
<lb ed="#Qd"/>et a summa bonitate <quote xml:id="ahsh-l3p1in1t1q1c5-Qd1e640">penitus alienum ut creatu<lb ed="#Qd"/>ram
rationalem perire penitus sinat</quote>; sed redemp<lb ed="#Qd"/>tio
humanae naturae fit per satisfactionem pec<lb ed="#Qd"/>cati
originalis; ergo ad satisfactionem peccati
<lb ed="#Qd"/>originalis necessaria est incarnatio Christi.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p1in1t1q1c5-d1e654">
<lb ed="#Qd"/>d. Item, <title>Rom.</title> 5, 12: <quote xml:id="ahsh-l3p1in1t1q1c5-Qd1e658" source="http://scta.info/resource/rom5_12">In Adam omnes peccave<lb ed="#Qd"/>runt</quote>.
Peccatum enim originale transiit in omnes
<lb ed="#Qd"/>homines; unde<!--m--> <title>I Cor.</title> 15, 22: <quote>Sicut in Adam om<lb ed="#Qd"/>nes
moriuntur, ita et<!--n--> in Christo omnes vivifi<lb ed="#Qd"/>cabuntur</quote>.
Peccatum ergo originale universale<!--o-->
<lb ed="#Qd"/>est omni naturae humanae; sed satisfactio unius
<lb ed="#Qd"/>hominis<!--p--> est bonum singulare; ergo nulla satis<lb ed="#Qd"/>factio
alicuius hominis est commensurabilis cul<lb ed="#Qd"/>pae
originali; sed secundum mensuram peccati
<cb ed="#Qd" n="b"/>
<lb ed="#Qd"/>dicitur<!--a--> fieri satisfactio pro peccato<!--5-->; ergo nullus
<lb ed="#Qd"/>homo singularis potest satisfacere pro originali
<lb ed="#Qd"/>peccato, etiam si sibi<!--b--> gratia conferatur.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p1in1t1q1c5-d1e688">
<lb ed="#Qd"/>e. Posset<!--c--> dici ad hoc quod immo poterit
<lb ed="#Qd"/>homo satisfacere pro peccato originali, secundum
<lb ed="#Qd"/>quod in se est, quia sic<!--d--> singulare est: et eius
<lb ed="#Qd"/>satisfactio singularis — contra: Peccatum ori<lb ed="#Qd"/>ginale
non est in aliquo singulari, sicut in Petro,
<lb ed="#Qd"/>quia Petrus est vel quia hoc singulare est, sed
<lb ed="#Qd"/>quia est de genere Adae; unde in ipso est a
<lb ed="#Qd"/>parte suae<!--e--> originis et non a parte suae personae;
<lb ed="#Qd"/>ergo peccatum originale, in quocumque homine
<lb ed="#Qd"/>sit, est<!--f--> vitium generis, satisfactio autem<!--g--> ho<lb ed="#Qd"/>minis
singularis est actus personae; sed nullus
<lb ed="#Qd"/>actus personalis<!--h--> potest expiare vitium generis;
<lb ed="#Qd"/>ergo nullo modo potest aliquis homo satisfacere
<lb ed="#Qd"/>pro peccato originali, nec in se nec in alio.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p1in1t1q1c5-d1e721">
<lb ed="#Qd"/>f. Item, sicut est ponere genus humanum et
<lb ed="#Qd"/>quamlibet partem illius generis, ita est ponere
<lb ed="#Qd"/>vitium personale, quod est vitium personae, sicut
<lb ed="#Qd"/>peccatum aliquod actuale, quod est ex voluntate
<lb ed="#Qd"/>alicuius personae, et est ponere peccatum gene<lb ed="#Qd"/>rale
totius generis, et hoc est peccatum originale.
<lb ed="#Qd"/>Sed sicut se habet culpa ad personam, ita se
<lb ed="#Qd"/>habet satisfactio culpae ad personam; sed per<lb ed="#Qd"/>sona
non habet potestatem nisi in illum actum
<lb ed="#Qd"/>cuius est principium; cum ergo actus culpae ori<lb ed="#Qd"/>ginalis
non sit actus voluntarius alicuius perso<lb ed="#Qd"/>nae
hominis, quod sit filius Adae, sed est vi<lb ed="#Qd"/>tium
generis, ergo nec satisfactio illius erit ex
<lb ed="#Qd"/>actu personae.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p1in1t1q1c5-d1e754">
<lb ed="#Qd"/>g. Item, differt dicere naturam et rem naturae,
<lb ed="#Qd"/>sicut dicit <name>Hilarius</name><!--6-->, quia natura dicitur ipsa
<lb ed="#Qd"/>species, sicut homo, res naturae vero dicit per<lb ed="#Qd"/>sonam;
res autem naturae nunquam dat esse
<lb ed="#Qd"/>naturae, sed magis e converso; sed quod nun<lb ed="#Qd"/>quam
potest esse principium ad esse alicuius,
<lb ed="#Qd"/>nec ad reparationem esse; ergo res naturae hu<lb ed="#Qd"/>manae
non potest esse principium reparationis
<lb ed="#Qd"/>esse humanae naturae; sed reparatio humanae
<lb ed="#Qd"/>naturae<!--i--> fit per satisfactionem peccati originalis;
<lb ed="#Qd"/>ergo satisfactio peccati originalis non potest fieri
<lb ed="#Qd"/>per aliquam personam<!--k--> humanam, et ita nec<!--l-->
<lb ed="#Qd"/>per aliquem hominem singularem.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p1in1t1q1c5-d1e785">
<lb ed="#Qd"/>h. Item, omne peccatum est iniustitia<!--7-->; sed quae<lb ed="#Qd"/>dam
est iniustitia quam facit homo sibi, et haec
<lb ed="#Qd"/>fit per peccatum actuale; alia est iniustitia, quae
<lb ed="#Qd"/>fit homini, et haec fit per peccatum originale; sed
<lb ed="#Qd"/>secundum modum fiendi peccatum est satisfactio
<pb ed="#Qd" n="20"/>
<cb ed="#Qd" n="a"/>
<lb ed="#Qd"/>pro peccato; sed iniustitia<!--a--> quae est a<!--b--> pec<lb ed="#Qd"/>cato
originali, inest personae istius<!--c--> hominis
<lb ed="#Qd"/>ab alio et non a se; ergo et iustitia<!--d--> per quam
<lb ed="#Qd"/>fit satisfactio pro peccato originali, fiet personae
<lb ed="#Qd"/>hominis ab alio; ergo nullus homo potest satisfa<lb ed="#Qd"/>cere
pro peccato originali, etiam pro eo quod est
<lb ed="#Qd"/>in ipso, sed oportet quod sita ab alio satisfactio.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p1in1t1q1c5-d1e818">
<lb ed="#Qd"/>Respondeo: Ad satisfactionem peccati requi<lb ed="#Qd"/>ritur
gratia Dei<!--f-->, per quam fit absolutio reatus
<lb ed="#Qd"/>aeterni et sustinentia poenae temporalis: primum
<lb ed="#Qd"/>est ex Dei misericordia, secundum ex iustitia.
<lb ed="#Qd"/>Ideo sicut ad remissionem peccati actualis, quod
<lb ed="#Qd"/>est peccatum hominis ex seipso, requiritur cum
<lb ed="#Qd"/>gratia dolor seu contritio ad hoc ut satisfaciat
<lb ed="#Qd"/>pro peccato, quae quidem est poena temporalis,
<lb ed="#Qd"/>ita ad satisfactionem originalis peccati, quod est
<lb ed="#Qd"/>peccatum hominis ab alio contractum, non ab
<lb ed="#Qd"/>actu suo, requiritur cum gratia exsolutio poenae
<lb ed="#Qd"/>temporalis ab alio sive per alium, ut locum ha<lb ed="#Qd"/>beat
divina iustitia.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p1in1t1q1c5-d1e850">
<lb ed="#Qd"/>[Ad obiecta]: 1. Ad illud ergo quod primo
<lb ed="#Qd"/>obicitur, respondetur quod, cum peccatum actuale
<lb ed="#Qd"/>sit ab actu personae<!--g--> ex ipsa, peccatum vero
<lb ed="#Qd"/>originale est ex vitio naturae ipsi<!--h--> personae, et
<lb ed="#Qd"/>non ex ipsa, sed ab alio, sicut dicit <name>Anselmus</name><!--1-->
<lb ed="#Qd"/>quod<!--i--> <quote xml:id="ahsh-l3p1in1t1q1c5-Qd1e865">persona corrupit<!--k--> naturam, sed<!--l--> natura
<lb ed="#Qd"/>corrumpit<!--m--> personam</quote>, ideo non sequitur quod,
<lb ed="#Qd"/>si persona potest satisfacere pro actuali, quod
<lb ed="#Qd"/>possit satisfacere pro originali, quod est minus,
<lb ed="#Qd"/>quia actuale et originale non sunt peccata eius<lb ed="#Qd"/>dem
generis, et ideo non est propria comparatio
<lb ed="#Qd"/>secundum magis et minus inter ea.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p1in1t1q1c5-d1e882">
<lb ed="#Qd"/>2. Ad secundum dicendum quod, cum di<lb ed="#Qd"/>citur
<mentioned>Deus non dimittit<!--n--> peccatum in parte,
<lb ed="#Qd"/>sed in toto</mentioned>, hoc intelligendum est quantum ad
<lb ed="#Qd"/>offensam et reatum aeternae poenae, quem Deus
<lb ed="#Qd"/>dimittit per gratiam iustificationis de sua summa
<lb ed="#Qd"/>misericordia. Sed non intelligendum est<!--o--> de de<lb ed="#Qd"/>bito
temporalis poenae, quae requiritur ratione
<lb ed="#Qb"/>iustitiae: aliter Deus relinqueret peccatum im<lb ed="#Qb"/>punitum.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p1in1t1q1c5-d1e900">
<cb ed="#Qd" n="b"/>
<lb ed="#Qd"/>3. Ad tertium<!--2--> dicendum quod duplex honor
<lb ed="#Qd"/>debetur Deo: unus in natura, alius in persona.
<lb ed="#Qd"/>Honorem in natura aufert culpa originalis; ho<lb ed="#Qd"/>norem
personae, culpa actualis. Honorem ergo in
<lb ed="#Qd"/>persona, quem abstulit culpa actualis, per gra<lb ed="#Qd"/>tiam
iustificationis potest Deo reddere persona;
<lb ed="#Qd"/>honorem vero in natura, quem abstulit culpa
<lb ed="#Qd"/>originalis, non potest Deo reddere persona alie
<lb ed="#Qd"/>cuius hominis, nisi sit talis quae praeponderet
<lb ed="#Qd"/>in plus quam sit tota humana natura.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p1in1t1q1c5-d1e926">
<lb ed="#Qd"/>4. Ad quartum dicendum quod originale et
<lb ed="#Qd"/>actuale in Adam fuit idem, quantum ad actum,
<lb ed="#Qd"/>sed non fuit idem quantum ad<!--p--> reatum. Pecca<lb ed="#Qd"/>tum
enim Adae duplicem habuit respectum<!--q-->,
<lb ed="#Qd"/>quia, si ipse servasset praeceptum a Deo datum,
<lb ed="#Qd"/>esset remunerationis causa quantum ad perso<lb ed="#Qd"/>nam
et quantum ad naturam, quia ex obedientia
<lb ed="#Qd"/>remunerationem habuisset in se et in sua poste<lb ed="#Qd"/>ritate,
sicut dicit <name>Anselmus</name><!--3-->. Ideo et reatus fuit
<lb ed="#Qd"/>duplex in praevaricatione praecepti: actualis, in
<lb ed="#Qd"/>quantum abstulit praemium personae, et origi<lb ed="#Qd"/>nalis,
in quantum abstulit. praemium naturae.
<lb ed="#Qd"/>Unde peccatum Adae obligavit personam et obli<lb ed="#Qd"/>gavit
naturam, maxime quia tota erat in Adam
<lb ed="#Qd"/>et<!--r--> Eva. Et sic <quote xml:id="ahsh-l3p1in1t1q1c5-Qd1e960">persona corrupit naturam</quote>, ut
<lb ed="#Qd"/>dicit <name ref="#Anselm">Anselmus</name><!--4-->. Nec sequitur <mentioned>Adam per gra<lb ed="#Qd"/>tiam
satisfecit pro reatu actuali, ergo et pro ori<lb ed="#Qd"/>ginali</mentioned>,
quia persona Adae potuit per gratiam
<lb ed="#Qd"/>satisfacere de reatu personae, sed non pro reatu
<lb ed="#Qd"/>naturae, sicut supra ostensum est<!--5-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p1in1t1q1c5-d1e978">
<lb ed="#Qd"/>5. Ad quintum dicendum quod in Patribus
<lb ed="#Qd"/>per gratiam dimittebatur peccatum originale quan<lb ed="#Qd"/>tum
ad offensam et reatum poenae aeternae,
<lb ed="#Qd"/>quae erat tenebra aeternae carentiae visionis Dei,
<lb ed="#Qd"/>non tamen dimittebatur poena temporalis, quae
<lb ed="#Qd"/>erat carentia visionis Dei, quousque fuisset sa<lb ed="#Qd"/>tisfactum,
prout dictum est<!--6-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p1in1t1q1c5-d1e996">
<lb ed="#Qd"/>6. Et similiter dicendum est ad ultimum,
<lb ed="#Qd"/>quia medicina circumcisionis sanabat originale
<lb ed="#Qd"/>quantum ad offensam et aeternum reatum, sed
<lb ed="#Qd"/>non quantum ad temporalem.
</p>
</div>
</div>
</body>
</text>
</TEI>