-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 2
/
ahsh-l3p2in3t1q5c1.xml
402 lines (402 loc) · 28.2 KB
/
ahsh-l3p2in3t1q5c1.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>III, P. 2, Inq. 3, T. 1, Q. 5, C. 1</title>
<author ref="#AlexanderOfHales">Alexander of Hales</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>III, P. 2, Inq. 3, T. 1, Q. 5, C. 1</title>
<date when="2017-10-16">October 16, 2017</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority><ref target="https://www.earlyfranciscans.com">ERC Project 714427: Authority and Innovation in Early Franciscan Thought</ref></authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0">Creative Commons Attribution 4.0 International</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Qd" n="quaracchi1948d">Quaracchi 1948, Volume 4</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2017-10-16" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on"/>
</front>
<body>
<div xml:id="ahsh-l3p2in3t1q5c1">
<head xml:id="ahsh-l3p2in3t1q5c1-Hd1e102">III, P. 2, Inq. 3, T. 1, Q. 5, C. 1</head>
<head xml:id="ahsh-l3p2in3t1q5c1-Hd1e105" type="question-title">AN LEX GENERALITER SUMPTA IUSTIFICET.</head>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t1q5c1-d1e108">
<lb ed="#Qd"/>Circa primum sic arguo: I. 1. <title>Matth.</title> 19, 17:
<lb ed="#Qd"/><quote xml:id="ahsh-l3p2in3t1q5c1-Qd1e114" source="http://scta.info/resource/mt19_17">Si vis ad vitam ingredi</quote><!--c-->, <title>Glossa</title> <name>Bedae</name><!--4-->:
<lb ed="#Qb"/><quote xml:id="ahsh-l3p2in3t1q5c1-Qd1e117">Iustitia Legis suo<!--d--> tempore custodita non so<lb ed="#Qd"/>lum
conferebat bona temporalia, sed aeterna</quote>.
<lb ed="#Qd"/>Sed iustitia conferens bona aeterna est per quam
<lb ed="#Qd"/>est iustificatio vera<!--e-->; ergo Lex iustificabat vere.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t1q5c1-d1e128">
<lb ed="#Qd"/>2. Item, <title>Ezech.</title> 20, 25: <quote xml:id="ahsh-l3p2in3t1q5c1-Qd1e132" source="http://scta.info/resource/ez20_25">Dedi eis praecepta mea
<lb ed="#Qd"/>et iudicia mea ostendi eis, quae faciens homo
<lb ed="#Qd"/>vivet<!--f--> in eis</quote>. Sed vita vera non est nisi per
<lb ed="#Qd"/>gratiam; ergo per praecepta Legis et iudicia est
<lb ed="#Qd"/>iustificatio per gratiam.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t1q5c1-d1e144">
<lb ed="#Qd"/>3. Item, in Canone Missae dicitur: <quote xml:id="ahsh-l3p2in3t1q5c1-Qd1e148">Placeat tibi
<lb ed="#Qd"/>Domine, hoc sacrificium, sicut tibi placuit sacri<lb ed="#Qd"/>ficium
Abel</quote>. Sed hoc petitur ad iustificationem,
<lb ed="#Qd"/>ut per sacrificium iustificemur; ergo sacrificium
<lb ed="#Qd"/>Abel iustificabat<!--g-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t1q5c1-d1e161">
<cb ed="#Qd" n="b"/>
<lb ed="#Qd"/>Contra: a. Ad <title>Rom.</title> 3, 20: <quote xml:id="ahsh-l3p2in3t1q5c1-Qd1e167" source="http://scta.info/resource/rom3_20">Ex<!--h--> operibus Le<lb ed="#Qd"/>gis
non iustificabitur<!--i--> omnis caro coram illo</quote>,
<lb ed="#Qd"/><title>Glossa</title><!--5-->: <quote xml:id="ahsh-l3p2in3t1q5c1-Qd1e174">Opera<!--k--> Legis dicuntur quae cum
<lb ed="#Qd"/>Lege instituta et terminata sunt, ut erant caeri<lb ed="#Qd"/>monialia
et figurativa, quae nunquam valuerunt
<lb ed="#Qd"/>conscientiam mundare, etiam si<!--l--> cum caritate et
<lb ed="#Qd"/>devotione fierent</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t1q5c1-d1e186">
<lb ed="#Qd"/>b. Item. quaeritur ibidem in <title>Glossa</title><!--6-->: <quote xml:id="ahsh-l3p2in3t1q5c1-Qd1e190">Num<lb ed="#Qd"/>quid
Moyses et David et alii boni in Lege non
<lb ed="#Qd"/>fuerunt<!--m--> iustificati ex Lege?</quote> Et est ibi re<lb ed="#Qd"/>sponsio
quod <quote xml:id="ahsh-l3p2in3t1q5c1-Qd1e199">fuerunt quidem iusti, sed non ex
<lb ed="#Qd"/>operibus Legis, immo<!--o--> sicut nos modo salva<lb ed="#Qd"/>mur
per fidem<!--o--> Christi, sic et illi salvaban<lb ed="#Qd"/>tur.
Et<!--p--> quare non ex operibus Legis? Quia
<lb ed="#Qd"/>Lex non venit peccata<!--q--> tollere, sed ostendere
<lb ed="#Qd"/>et punire</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t1q5c1-d1e213">
<pb ed="#Qd" n="407"/>
<cb ed="#Qd" n="a"/>
<lb ed="#Qd"/>c. Item, ibidem, in <title>Glossa</title><!--1-->: <quote xml:id="ahsh-l3p2in3t1q5c1-Qd1e221">Lex non iusti<lb ed="#Qd"/>ficat
apud Deum, sed fides</quote>; de Lege autem lo<lb ed="#Qd"/>quimur
secundum caerimonialia, non secundum
<lb ed="#Qd"/>moralia, quae utique iustificant et in Evangelio
<lb ed="#Qd"/>consummantur<!--a-->. - Contra: Iustificari est de
<lb ed="#Qd"/>non iusto<!--b--> iustum fieri; sed hoc ex nullo alio
<lb ed="#Qd"/>fit quam ex gratia Dei; gratia autem<!--c--> Dei non
<lb ed="#Qd"/>est ex<!--d--> praecedentibus meritis sive<!--e--> aliquibus
<lb ed="#Qd"/>operibus, <title>Rom.</title> 10<!--2-->: <quote>Si gratia, iam non ex ope<lb ed="#Qd"/>ribus,
alioquin gratia iam<!--f--> non esset gratia</quote>.
<lb ed="#Qd"/>Ergo<!--g--> nec quantum ad moralia nec quantum ad
<lb ed="#Qd"/>caerimonialia iustificat Lex.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t1q5c1-d1e249">
<lb ed="#Qd"/>11. Item, ad <title>Rom.</title> 1O, 5: <quote>Iustitiam, quae ex Lege
<lb ed="#Qd"/>est</quote>, <title>Glossa</title><!--3-->: <quote xml:id="ahsh-l3p2in3t1q5c1-Qd1e255">Qui operibus Legis iustificatur
<lb ed="#Qd"/>temporalem habet mercedem, non autem apud
<lb ed="#Qd"/>Deum</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t1q5c1-d1e263">
<lb ed="#Qd"/>e. Item, <name ref="#Augustine">Augustinus</name>, <title>De spiritu et littera</title><!--4-->,
<lb ed="#Qd"/>exponens illud<!--h--> <name>Apostoli</name>, ad <title>Rom.</title> 3, 24: <quote>Iustifi<lb ed="#Qd"/>cati
gratia per gratiam ipsius</quote>; ibi arguit <name>Augu<lb ed="#Qd"/>stinus</name>:
<quote xml:id="ahsh-l3p2in3t1q5c1-Qd1e277">Non itaque<!--i--> iustificati per Legem, non
<lb ed="#Qd"/>iustificati per propriam voluntatem, sed <quote>iustifi<lb ed="#Qd"/>cati
gratis per gratiam ipsius</quote></quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t1q5c1-d1e285">
<lb ed="#Qd"/>f. Item, <name>Apostolus</name>, in eodem<!--5-->: <quote>Nunc autem sine
<lb ed="#Qd"/>Lege iustitia Dei manifestata<!--k--> est, testificata a
<lb ed="#Qd"/>Lege et Prophetis. Iustitia autem Dei<!--l--> est per
<lb ed="#Qd"/>fidem Iesu Christi</quote>. Ex quo relinquitur quod Lex
<lb ed="#Qd"/>non iustificat.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t1q5c1-d1e299">
<lb ed="#Qd"/>[Solutio]: 1. Ad hoc est communis responsio
<lb ed="#Qd"/>quod opus dicitur aliquando quod est operatum,
<lb ed="#Qd"/>aliquando ipsa operatio<!--6-->. Dicunt ergo quod ope<lb ed="#Qd"/>rata
non iustificabant, sed ipsa<!--m--> operatio iusti<lb ed="#Qd"/>cabat,
dummodo fieret ex obedientia caritatis, et
<lb ed="#Qd"/>ita intelligitur illa <title>Glossa</title><!--n--> <title>Rom.</title> 3, 20 quod non
<lb ed="#Qd"/>iustificabant, <quote xml:id="ahsh-l3p2in3t1q5c1-Qd1e316">etiam si cum caritate et devotione
<lb ed="#Qd"/>fierent</quote>. — Item, distinguunt iustificari quoad<!--o-->
<lb ed="#Qd"/>plenam iustitiam vel non plenam. Quoad plenam
<lb ed="#Qd"/>iustitiam<!--p--> non iustificabant, quia non evolarent ad
<lb ed="#Qd"/>gloriam per illa<!--q-->, impediente reatu originalis. Sed
<lb ed="#Qd"/>tamen quoad non plenam iustitiam iustificabant,
<lb ed="#Qd"/>quia observata in caritate iaciebant dignum vita
<lb ed="#Qd"/>aeterna, non statim, sed<!--r--> de futuro, soluto reatu
<lb ed="#Qd"/>originalis per Christum. Et hoc modo intelligunt
<lb ed="#Qd"/>auctoritatem <name>Bedae</name>, quod iustitia Legis confe<lb ed="#Qd"/>rebat
aeterna<!--s-->. Unde <title>Glossa</title><!--7--> ad <title>Rom.</title> 3, 26
<lb ed="#Qd"/>super illud: <quote>Iustificans eum qui ex fide est Iesu
<cb ed="#Qd" n="b"/>
<lb ed="#Qd"/>Christi</quote>: <quote xml:id="ahsh-l3p2in3t1q5c1-Qd1e349">Omnia erant eis<!--a--> dimissa per fidem
<lb ed="#Qd"/>et poenitentiam, sed omnimodae<!--b--> remissionis ef<lb ed="#Qd"/>fectum
consecuti non fuerant. Est enim duplex
<lb ed="#Qd"/>remissionis effectus, scilicet carere poena et frui
<lb ed="#Qd"/>gloria. Alterum habuerunt ante Christi mortem,
<lb ed="#Qd"/>quia poenam actualem non sentiebant; alterum
<lb ed="#Qd"/>vero non, quia Deum<!--c--> non videbant, sed per
<lb ed="#Qd"/>Christi mortem data est eis gloria divinae<!--d--> vi<lb ed="#Qd"/>sionis</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t1q5c1-d1e370">
<lb ed="#Qd"/>2. Ad illud vero Ezechielis respondent, quia<!--e-->
<lb ed="#Qd"/>praecepta et iudicia Legis aut sunt intellecta et
<lb ed="#Qd"/>observata carnaliter aut spiritualiter. Si spiritua<lb ed="#Qd"/>liter,
vita spiritualis est in illis<!--f-->, quae est in
<lb ed="#Qd"/>gratia; si carnaliter, tunc non est vita spiritualis
<lb ed="#Qd"/>in illis. sed temporalis, et ideo non dicit<!--g--> sim<lb ed="#Qd"/>pliciter
vivet, sed vivet in illis. Unde ad <title>Gal.</title> 3, 12,
<lb ed="#Qd"/>super illud: <quote>Sed qui fecerit ea, vivet</quote>, <title>Glossa</title><!--8-->:
<lb ed="#Qb"/><quote xml:id="ahsh-l3p2in3t1q5c1-Qd1e389">Non apud Deum habebit inde praemium, ha<lb ed="#Qd"/>bebit
tamen mercedem, ne morte moriatur</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t1q5c1-d1e395">
<lb ed="#Qd"/>3. Ad illud vero Canonis, dicunt quod in<lb ed="#Qd"/>telligendum
est de operatione Abel et de opera<lb ed="#Qd"/>tione<!--h-->
sacerdotis Novae Legis, in quantum est
<lb ed="#Qd"/>de<!--i--> devotione caritatis; et fit comparatio quoad
<lb ed="#Qd"/>genus: placeat, fiat acceptum, sicut placuit, non
<lb ed="#Qd"/>tamen quod plus non<!--k--> placeat.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t1q5c1-d1e411">
<lb ed="#Qd"/>c. Ad illud vero<!--l--> quod obicitur de morali<lb ed="#Qd"/>bus
iam patebit<!--9-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t1q5c1-d1e418">
<lb ed="#Qd"/>II. Sed adhuc<!--m--> obicitur. 1. Nam dicitur<!--10-->: <quote>Si
<lb ed="#Qd"/>data esset Lex quae posset vivificare<!--n-->, esset ex
<lb ed="#Qd"/>Lege iustitia; sed conclusit Scriptura omnia sub
<lb ed="#Qd"/>peccata, ut promissio ex fide<!--o--> Iesu Christi da<lb ed="#Qd"/>retur
credentibus</quote>. Ex hoc relinquitur quod non
<lb ed="#Qd"/>est<!--p--> ex Lege iustificatio.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t1q5c1-d1e434">
<lb ed="#Qd"/>2. Item, <name ref="#Augustine">Augustinus</name>, <title>De spiritu et littera</title><!--11-->,
<lb ed="#Qd"/>assumens illud <title>Rom.</title> 3, 21: <quote>Nunc autem sine Lege
<lb ed="#Qd"/>manifestata<!--q--> est iustitia Dei</quote>: <quote xml:id="ahsh-l3p2in3t1q5c1-Qd1e445">Non dicit iustitia
<lb ed="#Qd"/>hominis, sed iustitia Dei, non qua Deus iustus
<lb ed="#Qd"/>est, sed qua<!--r--> induit hominem, cum iustificat
<lb ed="#Qd"/>impium. Lex iubendo et minando et neminem iu<lb ed="#Qd"/>stificando
indicat in dono<!--s--> Dei iustificari homi<lb ed="#Qd"/>nem
per adiutorium Spiritus</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t1q5c1-d1e460">
<lb ed="#Qd"/>3. Item, <name ref="#Augustine">Augustinus</name>, <title>De spiritu et littera</title><!--12-->:
<lb ed="#Qb"/><quote xml:id="ahsh-l3p2in3t1q5c1-Qd1e467">Quid est aliud iustificari quam iustum fieri
<lb ed="#Qd"/>ab illo qui iustificat impium, ut ex impio fiat
<pb ed="#Qd" n="408"/>
<cb ed="#Qd" n="a"/>
<lb ed="#Qd"/>iustus?</quote> Si ergo de<!--a--> impio facere pium solius
<lb ed="#Qd"/>Dei est, non erit ex Lege vel ex<!--b--> Legis ob<lb ed="#Qd"/>servantia.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t1q5c1-d1e483">
<lb ed="#Qd"/>4. Item<!--c-->, si distinguatur quod est iustifi<lb ed="#Qd"/>catio,
quam Deus facit<!--d--> infundendo gratiam, qua
<lb ed="#Qd"/>fiat<!--e--> de impio plus, <title>Psalmus</title><!--1-->: <quote>Iustificationes tuas
<lb ed="#Qd"/>doce me</quote>, <quote>quibus tu iustos facis, non homo<!--2--></quote>;
<lb ed="#Qd"/>et est iustificatio, quam<!--f--> homo facit exercitio vir<lb ed="#Qd"/>tutum
et observatione praeceptorum, <title>Psalmus</title><!--3-->:
<lb ed="#Qd"/><quote>Ut custodiant<!--g--> iustificationes eius et Legem eius
<lb ed="#Qd"/>requirant</quote>; primo modo Lex nec Legis observantia
<lb ed="#Qd"/>iustificat, sed secundo modo - obicitur: Si<!--h-->
<lb ed="#Qd"/>iustificatio est iustitiae sive gratiae<!--i--> infusio, qua
<lb ed="#Qd"/>ratione Lex non iustificat, eadem<!--k--> nec Evan<lb ed="#Qd"/>gelium
iustificabit. Nam, sicut dicit <name>Augusti<lb ed="#Qd"/>nus</name><!--4-->,
iuxta Apostolum, ad <title>Rom.</title> <quote xml:id="ahsh-l3p2in3t1q5c1-Qd1e515">iniustus<!--l--> per
<lb ed="#Qd"/>gratiam iustificatur gratis, id est nullis suis prae<lb ed="#Qd"/>cedentibus
meritis, <quote>alioquin gratia iam non est<!--m-->
<lb ed="#Qd"/>gratia</quote><!--5--></quote>. Cum ergo ex operibus Evangelii non
<lb ed="#Qd"/>fit<!--n--> iustificatio, qua fit de impio plus, ergo<!--o-->
<lb ed="#Qd"/>non debet dici iustificare sicut nec<!--p--> Lex.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t1q5c1-d1e529">
<lb ed="#Qd"/>5. Item, si iustificatio dicitur observatio prae<lb ed="#Qd"/>ceptorum
iustitiae sive exercitium virtutum — con<lb ed="#Qd"/>tra,
ad <title>Rom.</title> 2, 13 dicitur: <quote>Non<!--q--> auditores Legis
<lb ed="#Qd"/>iustificabuntur, sed factores</quote>; constans est quod
<lb ed="#Qd"/>de iustificatione, quae est infusio iustitiae sive
<lb ed="#Qd"/>gratiae, non potest intelligi, ut dicit <name>Augusti<lb ed="#Qd"/>nus</name>,
<title>De spiritu et littera</title><!--6-->, <quote xml:id="ahsh-l3p2in3t1q5c1-Qd1e546">quia iustificationem
<lb ed="#Qd"/>opera non praecedunt. Unde sic intelligendum
<lb ed="#Qd"/>est<!--r-->: Factores Legis iustificabuntur, ut sciamus
<lb ed="#Qd"/>non aliter esse eos factores Legis nisi iustifi<lb ed="#Qd"/>centur,
non ut<!--s--> iustificatio factoribus accedat,
<lb ed="#Qd"/>sed ut iustificatio factores praecedat. Sic ergo
<lb ed="#Qd"/>dictum est <quote>iustificabantur</quote> ac si diceretur <mentioned>iusti
<lb ed="#Qd"/>habebuntur vel iusti deputabuntur<!--t--></mentioned>, sicut de quo<lb ed="#Qd"/>dam<!--u-->
dictum est<!--7--> <mentioned>ille volens se<!--v--> iustificare</mentioned>, id
<lb ed="#Qd"/>est quod iustus haberetur vel deputaretur<!--x--></quote>. Ergo
<lb ed="#Qd"/>iustificatio quae ex Lege est non est<!--y--> aliud
<lb ed="#Qd"/>quam iustitiae<!--z--> deputatio. Aut ergo secundum
<lb ed="#Qd"/>falsam opinionem, et tunc nulla erit; aut secun<lb ed="#Qd"/>dum
veritatem, et tunc nulla alia iustificatio erit
<lb ed="#Qd"/>in Evangelio quam in Lege.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t1q5c1-d1e580">
<lb ed="#Qd"/>6. Item, si diceretur quod Lex non dicitur iu<lb ed="#Qd"/>stificare
sicut Evangelium, propter hoc quod dicit
<cb ed="#Qd" n="b"/>
<lb ed="#Qd"/><name>Augustinus</name>, <title>De spiritu et littera</title><!--8-->, exponens
<lb ed="#Qd"/>illud <name>Apostoli</name><!--9-->:<quote>Priusquam veniret fides, sub Lege
<lb ed="#Qd"/>custodiebamur, conclusi in eamdem<!--a--> fidem, quae
<lb ed="#Qd"/>postea revelata est</quote>: <quote xml:id="ahsh-l3p2in3t1q5c1-Qd1e597">Lex data est, ut gratia quae<lb ed="#Qd"/>reretur;
gratia data est, ut Lex impleretur<!--c-->; vitio
<lb ed="#Qd"/>prudentiae carnis non implebatur<!--c--> Lex, quod
<lb ed="#Qd"/>vitium per Legem erat demostrandum, per gra<lb ed="#Qd"/>tiam
sanandum</quote>. Quia ergo Lex vitium demon<lb ed="#Qd"/>strat,
non sanat, ideo non iustificat. Sed simili
<lb ed="#Qd"/>ratione Evangelii praecepta vitium demonstrant,
<lb ed="#Qd"/>non sanant, cum prohibetur irasci<!--10--> et videre mu<lb ed="#Qd"/>lierem
ad<!--d--> concupiscendum eam<!--11-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t1q5c1-d1e618">
<lb ed="#Qd"/>Solutio: Iustificatio dicitur quatuor modis.
<lb ed="#Qd"/>Primo dicitur iustificatio gratiae iustum facientis
<lb ed="#Qd"/>infusio, et hoc modo dicitur <title>Rom.</title> 3, 24: <quote>Iustifi<lb ed="#Qd"/>cati
gratis per gratiam ipsius</quote>. — Secundo modo
<lb ed="#Qd"/>dicitur iustificatio iustitiae sive praeceptorum de<lb ed="#Qd"/>bita
executio, <title>Iob</title> 27, 6: <quote>Iustificationem meam<!--e-->
<lb ed="#Qd"/>quam coepi non deseram</quote>. Et<!--f--> iis duobus modis
<lb ed="#Qd"/>negat <name>Apostolus</name> simpliciter ex Lege secundum
<lb ed="#Qd"/>se esse iustificationem. Unde <name ref="#Augustine">Augustinus</name>, <title>De
<lb ed="#Qd"/>spiritu et littera</title><!--12-->: <quote xml:id="ahsh-l3p2in3t1q5c1-Qd1e645">Sine spiritu gratiae doctrina
<lb ed="#Qd"/>Legis est littera occidens, quia reos potius prae<lb ed="#Qd"/>varicationis
tenet quam iustificet impios</quote>. Et
<lb ed="#Qd"/>item, idem, in eodem<!--13-->: <quote xml:id="ahsh-l3p2in3t1q5c1-Qd1e654">Gratia datur, non quia
<lb ed="#Qd"/>Legem implemus, sed ut Legem implere possi<lb ed="#Qd"/>mus</quote>.
— Tertio iustificatio dicitur significatio iu<lb ed="#Qd"/>stitiae,
<title>Psalmus</title><!--14-->: <quote>In aeternum non obliviscar iu<lb ed="#Qd"/>stificationes
tuas</quote> etc.<!--g-->, <title>Glossa</title><!--15-->: <quote xml:id="ahsh-l3p2in3t1q5c1-Qd1e665">Id est Le<lb ed="#Qd"/>gem</quote>.
Et hoc modo Lex iustificat, id est gratiam,
<lb ed="#Qd"/>qua per Christum iustificamur, demonstrat. Unde
<lb ed="#Qd"/><name>Augustinus</name>, <title>De spiritu et littera</title><!--16-->: <quote xml:id="ahsh-l3p2in3t1q5c1-Qd1e675"><quote>Nunc au<lb ed="#Qd"/>tem
sine Lege iustitia Dei manifestata et testi<lb ed="#Qd"/>ficata<!--h-->
a Lege</quote>, <title>Rom.</title> 3,21. Iustitia Dei non sine
<lb ed="#Qd"/>Lege manifestata. Quomodo enim per Legem te<lb ed="#Qd"/>stificata,
si<!--i--> sine Lege manifestata? Sed iustitia
<lb ed="#Qd"/>Dei sine Lege est, quam Deus per spiritum gratiae
<lb ed="#Qd"/>credenti confert sine adiutorio Legis</quote>. — Quarto
<lb ed="#Qd"/>modo iustificatio dicitur ductio ad iustitiam, <title>Psal<lb ed="#Qd"/>mus</title><!--17-->:
<quote>Viam iustificationum tuarum</quote>, <title>Glossa</title><!--18-->:
<lb ed="#Qb"/><quote xml:id="ahsh-l3p2in3t1q5c1-Qd1e695">Lex eundi sit mihi via iustificationum</quote>. <name>Au<lb ed="#Qd"/>gustinus</name>,
<title>De spiritu et littera</title><!--19-->, exponens<!--k--> il<lb ed="#Qd"/>lud
<title>Apostoli</title><!--20-->: <quote>Bona est Lex, si quis ea legitime
<lb ed="#Qd"/>utatur</quote>, dicit: <quote xml:id="ahsh-l3p2in3t1q5c1-Qd1e705">Iniustus, ut iustus fiat, legitime
<pb ed="#Qd" n="409"/>
<cb ed="#Qd" n="a"/>
<lb ed="#Qd"/>Lege uti debet, quo tamquam paedagogo ducatur
<lb ed="#Qd"/>ad Christum</quote>. Lex ergo iustificat significando
<lb ed="#Qd"/>iustitiam quantum ad intellectum, ducendo ad
<lb ed="#Qd"/>iustitiam quantum ad affectum<!--a-->; non autem iu<lb ed="#Qd"/>stificat
faciendo iustam personam, quae iniusta
<lb ed="#Qd"/>est, vel eliciendo opus iustum, quod gratiae est,
<lb ed="#Qd"/>hoc est non facit ex se iustum hominem<!--b--> vel
<lb ed="#Qd"/>iustum opus hominis.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t1q5c1-d1e730">
<lb ed="#Qd"/>[Ad obiecta]: 1-3. Et<!--c--> per hoc patet responsio
<lb ed="#Qd"/>ad tria primo obiecta.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t1q5c1-d1e738">
<lb ed="#Qd"/>4-6. Ad alia vero quae obiciuntur quod ob<lb ed="#Qd"/>servantia
Evangelii non debet dici potius iusti<lb ed="#Qd"/>ficare
quam Lex, dicendum quod Evangelium
<!-- </p>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t1q5c1-d1e747">-->
<lb ed="#Qd"/>habet praecepta et sacramenta. In sacramentis
<!-- </p>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t1q5c1-d1e752">-->
<lb ed="#Qd"/>habet significationem<!--d--> gratiae et causalitatem,
<lb ed="#Qd"/>quia sacramenta Novae Legis efficiunt quod fi<lb ed="#Qd"/>gurant,
sacramenta vero Veteris Legis solum ha<lb ed="#Qd"/>bent
significantiam; et ideo Evangelium iustifi<lb ed="#Qd"/>care
dicitur<!--e-->, non Lex, quia habet observantiam,
<lb ed="#Qd"/>qua homo iustus fiat de iniusto. — Item, in prae<lb ed="#Qd"/>ceptis
habet disponendo, quamvis non causando<!--f-->,
<lb ed="#Qd"/>ordinare animam ad executionem iusti!l operis,
<lb ed="#Qd"/>et hoc illuminando rationalem intellectum et or<lb ed="#Qd"/>dinando
affectum, moderando irascibilem<!--h-->, alli<lb ed="#Qd"/>ciendo
concupiscibilem, in quibus omnibus de<lb ed="#Qd"/>ficit
Lex. Lex ergo evangelica<!--i--> illuminat intel<lb ed="#Qd"/>lectum
ad cognitionem gratiae. Unde <name>Augusti<lb ed="#Qd"/>nus</name><!--1-->,
exponens illud <title>II ad<!--k--> Cor.</title> 3,14: <quote>Adhuc
<lb ed="#Qd"/>velamen in lectione Veteris Testamenti manet</quote>,
<lb ed="#Qd"/>dicit<!--l-->: <quote xml:id="ahsh-l3p2in3t1q5c1-Qd1e788">Donec transeatur ad Christum et aufe<lb ed="#Qd"/>ratur
velamen, id est, transeatur ad gratiam et
<lb ed="#Qd"/>intelligatur ab ipso nobis esse iustificationem,
<lb ed="#Qd"/>qua faciamus quod iubet</quote>. Et item<!--m-->, <name>Augusti<lb ed="#Qd"/>nus</name>,
in eodem <title>De spiritu et littera</title><!--2-->: <quote xml:id="ahsh-l3p2in3t1q5c1-Qd1e800">Haec gra<lb ed="#Qd"/>tia
in Veteri Testamento velata<!--n--> latitabat, quae
<lb ed="#Qd"/>in Christi Evangelio revelata est dispensatione
<lb ed="#Qd"/>temporum ordinatissima, sicut novit Deus cuncta
<lb ed="#Qd"/>disponere</quote>. — Item, ordinat affectum. Unde <name>Au<lb ed="#Qd"/>gustinus</name>,
<title>De spiritu et littera</title><!--3-->, exponens illud
<cb ed="#Qd" n="b"/>
<lb ed="#Qd"/><title>II ad Cor.</title> 3, 3: <quote>Epistola estis Christi ministrata<!--a-->
<lb ed="#Qd"/>a nobis, scripta non atramento, sed spiritu Dei
<lb ed="#Qd"/>vivi</quote>: <quote xml:id="ahsh-l3p2in3t1q5c1-Qd1e822">Ecce quemadmodum ostendit [quia] illud
<lb ed="#Qd"/>quod est Legis extra hominem scribitur, ut eum
<lb ed="#Qd"/>extrinsecus terrificet<!--b-->; hoc in ipso homine, ut eum
<lb ed="#Qd"/>interius vivificet</quote>. Et in eodem<!--4-->: <quote xml:id="ahsh-l3p2in3t1q5c1-Qd1e831">Cum adest
<lb ed="#Qd"/>vivificans Spiritus, hoc ipsum facit intus diligi,
<lb ed="#Qd"/>quod foris Lex faciebat timeri</quote>. <quote xml:id="ahsh-l3p2in3t1q5c1-Qd1e838">Differentia Legis
<lb ed="#Qd"/>et Evangelii, ut dicit idem <name>Augustinus</name>, <title>Contra
<lb ed="#Qd"/>Adamantium</title><!--5-->, timor et amor</quote>. — Item, moderatur
<lb ed="#Qd"/>irascibilem<!--c--> ut non confidat in virtute sua, sed
<lb ed="#Qd"/>in Dei gratia. Nam, sicut dicit <name ref="#Augustine">Augustinus</name>,
<lb ed="#Qd"/><title>De spiritu et littera</title><!--6-->, <quote>lege operum<!--d-->: fac quod
<lb ed="#Qd"/>iubeo; lege fidei: da quod iubes<!--e--></quote>. Item, idem,
<lb ed="#Qd"/>in eodem<!--7-->: <quote xml:id="ahsh-l3p2in3t1q5c1-Qd1e859">Quod operum Lex minando<!--f--> im<lb ed="#Qd"/>perat,
hoc fidei lux credendo impetrat<!--g-->. Illa dicit<!--8-->:
<lb ed="#Qd"/><quote>Non concupisces</quote>; ista dicit: <quote>Cum scirem quod non
<lb ed="#Qd"/>possum esse<!--h--> continens nisi Deus det; et hoc ipsum
<lb ed="#Qd"/>erat sapientia scire cuius<!--i--> esset hoc donum, adii
<lb ed="#Qd"/>Dominum, et<!--k--> deprecatus sum</quote>, <title>Sap.</title> 7<!--9--></quote>. Item,
<lb ed="#Qd"/>in eodem<!--10-->: <quote xml:id="ahsh-l3p2in3t1q5c1-Qd1e875">Per legem factorum dicit Deus: <quote>Non
<lb ed="#Qd"/>concupisces</quote>; per legem fidei<!--11-->: <quote>Sine<!--l--> me nihil po<lb ed="#Qd"/>testis
facere</quote></quote>. — Item, alliciendo concupiscibilem<!--m-->
<lb ed="#Qd"/>per promissionem, ordinat in iustitiam<!--n--> Lex Nova,
<lb ed="#Qd"/>non Vetus. Unde <name>Augustinus</name>, <title>De spiritu et lit<lb ed="#Qd"/>tera</title><!--12-->,
assumens illud <title>Ierem.</title> 32<!--13-->: <quote>Post dies illos
<lb ed="#Qd"/>dabo leges meas in visceribus eorum, et in cordibus
<lb ed="#Qd"/>eorum scribam eas; non docebit unusquisque fra<lb ed="#Qd"/>trem
suum</quote> etc. <quote>quia cognoscent<!--o--> a maiore usque
<lb ed="#Qd"/>ad minorem</quote>; super quod <name>Augustinus</name>: <quote xml:id="ahsh-l3p2in3t1q5c1-Qd1e897">Sicut
<lb ed="#Qd"/>Lex scripta in tabulis lapideis, mercesque eius
<lb ed="#Qd"/>terra<!--p--> illa promissionis, quam<!--q--> carnalis domus
<lb ed="#Qd"/>Israel ab Aegypto liberata accepit, pertinet ad Te<lb ed="#Qd"/>stamentum
Vetus, ita lex fidei scripta in cordibus
<lb ed="#Qd"/>mercesque eius species<!--r--> contemplationis, quam
<lb ed="#Qd"/>spiritualis domus Israel ab hoc mundo<!--s--> liberata
<lb ed="#Qd"/>percipiet, pertinet ad Testamentum Novum</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t1q5c1-d1e916">
<lb ed="#Qd"/>Ex iis igitur patet quare Lex non dicitur iu<lb ed="#Qd"/>stificare
sicut Evangelium.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>