-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 2
/
ahsh-l3p2in3t2s1q2t8c1.xml
217 lines (217 loc) · 13.3 KB
/
ahsh-l3p2in3t2s1q2t8c1.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>III, P. 2, Inq. 3, T. 2, S. 1, Q. 1, T. 8, C. 1</title>
<author ref="#AlexanderOfHales">Alexander of Hales</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>III, P. 2, Inq. 3, T. 2, S. 1, Q. 1, T. 8, C. 1</title>
<date when="2017-10-16">October 16, 2017</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority><ref target="https://www.earlyfranciscans.com">ERC Project 714427: Authority and Innovation in Early Franciscan Thought</ref></authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0">Creative Commons Attribution 4.0 International</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Qd" n="quaracchi1948d">Quaracchi 1948, Volume 4</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2017-10-16" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on"/>
</front>
<body>
<div xml:id="ahsh-l3p2in3t2s1q2t8c1">
<head xml:id="ahsh-l3p2in3t2s1q2t8c1-Hd1e102">III, P. 2, Inq. 3, T. 2, S. 1, Q. 1, T. 8, C. 1</head>
<head xml:id="ahsh-l3p2in3t2s1q2t8c1-Hd1e105" type="question-title">UTRUM PROHIBITIO FALSI TESTIMONII PERTINEAT AD PRIMAM TABULAM VEL SECUNDAM.</head>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t2s1q2t8c1-d1e108">
<lb ed="#Qd"/>Ad primum sic proceditur: 1. Cum testis non
<lb ed="#Qd"/>recipiatur nisi iuratus, testari est iuramento
<lb ed="#Qd"/>fidem facere; falsum ergo testimonium est periu<lb ed="#Qd"/>rium;
ad idem ergo praeceptum pertinet prohibitio
<lb ed="#Qd"/>periurii et falsi testimonii. Cum ergo secundo
<lb ed="#Qd"/>praecepto, scilicet <quote>non assumes nomen Dei tui
<lb ed="#Qd"/>in vanum</quote>, prohibeatur periurium, sicut dicit
<lb ed="#Qd"/><title>Glossa</title><!--2--> <title>Deuter.</title> 5, 20, super illud <quote>non assu<lb ed="#Qd"/>mes</quote>,
ergo eodem prohibetur falsum testimonium.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t2s1q2t8c1-d1e130">
<lb ed="#Qd"/>2. Item, si dicatur quod non absolute pro<lb ed="#Qd"/>hibetur
hic falsum testimonium sed cum deter<lb ed="#Qd"/>minatione,
scilicet contra proximum, unde prohi<lb ed="#Qd"/>betur
falsum testimonium, secundum quod est
<lb ed="#Qd"/>in proximi nocumentum, et ideo, cum in secunda
<lb ed="#Qd"/>tabula Decalogi quod est in proximi nocumen<lb ed="#Qd"/>tum<!--e-->
prohibeatur, non in prima debet falsum
<lb ed="#Qd"/>testimonium prohiberi - contra: contingit dicere
<lb ed="#Qd"/>falsum testimonium ad<!--f--> proximi protectum, sicut
<lb ed="#Qd"/>mentiri, et constans est quod istud est pecca<lb ed="#Qd"/>tum,
et nonnisi ratione falsitatis testimonii; unde
<cb ed="#Qd" n="b"/>
<lb ed="#Qd"/><name>Hieronymus</name>, <title>Super Epistolam ad Philemo<lb ed="#Qd"/>nem</title><!--3-->:
<quote xml:id="ahsh-l3p2in3t2s1q2t8c1-Qd1e162">Si quis sanctum<!--g--> dicit non sanctum et
<lb ed="#Qd"/>rursus non sanctum asserit sanctum; abomina<lb ed="#Qd"/>bilis
est apud Deum</quote>. Relinquitur igitur quod
<lb ed="#Qd"/>prohibetur absolute falsum testimonium, etiam
<lb ed="#Qd"/>si non sit contra proximum.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t2s1q2t8c1-d1e174">
<lb ed="#Qd"/>3. Item, sicut dicit <name ref="#Augustine">Augustinus</name>, II libro
<lb ed="#Qd"/><title>Contra Faustum</title><!--4-->, et similiter I <title>De civitate Dei</title><!--5-->,
<lb ed="#Qd"/>regula diligendi proximum regulatur secundum<!--h-->
<lb ed="#Qd"/>dilectionem quae est ad se ipsum, cum dicitur<!--6-->:
<lb ed="#Qd"/><quote>Diliges proximum tuum<!--i--> sicut te ipsum</quote>. Unde
<lb ed="#Qd"/>illo eodem praecepto quo prohibetur nocumen<lb ed="#Qd"/>tum
proximi, prohibetur nocumentum sui<!--k-->; unde,
<lb ed="#Qd"/>cum dicitur <quote>non occides<!--7--></quote>, intelligitur te vel
<lb ed="#Qd"/>alium. Ergo similiter<!--l--> eodem praecepto prohi<lb ed="#Qd"/>betur<!--"'-->,
non falsum testimonium dices contra te
<lb ed="#Qd"/>vel<!--n--> contra proximum. Quod ergo ponitur deter<lb ed="#Qd"/>minatio
ista, scilicet contra proximum, in prohibi<lb ed="#Qd"/>tione
falsi testimonii, non coarctabit praeceptum
<lb ed="#Qd"/>quin absolute prohibeatur falsum testimonium.
<pb ed="#Qd" n="571"/>
<cb ed="#Qd" n="b"/>
<lb ed="#Qd"/>Ergo ratione praedicta non prohibetur quin istud
<lb ed="#Qd"/>sit prohibitum secundo praecepto.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t2s1q2t8c1-d1e220">
<lb ed="#Qd"/>4. Item, Act. 1. 8: <quote xml:id="ahsh-l3p2in3t2s1q2t8c1-Qd1e224" source="http://scta.info/resource/act1_8">Eritis mihi testes</quote>, dicit
<lb ed="#Qd"/>Dominus Apostolis. Ex quo accipitur quod con<lb ed="#Qd"/>tingit
testificari pro Deo sicut et pro<!--a--> proximo.
<lb ed="#Qd"/>Ergo, per oppositum, contingit falsum testimo<lb ed="#Qd"/>nium
dicere<!--b--> contra Deum sicut contra proxi<lb ed="#Qd"/>mum,
sicut faciunt haeretici et apostatae. Si ergo
<lb ed="#Qd"/>omnis inordinatio contra Deum prohibetur in
<lb ed="#Qd"/>prima tabula, sicut omnis inordinatio contra
<lb ed="#Qd"/>proximum in secunda<!--c-->, prohibitio falsi testimo<lb ed="#Qd"/>monii
erit primae tabulae sicut secundae.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t2s1q2t8c1-d1e247">
<lb ed="#Qd"/>5. Item<!--d-->, ad idem est illud <name>Apostoli</name>, <title>I ad
<lb ed="#Qd"/>Cor.</title> 15, 15: <quote>Si Christus non resurrexit, inveni<lb ed="#Qd"/>mur
falsi testes adversus Deum</quote> etc. Ex quo col<lb ed="#Qd"/>ligitur
quod adversus Deum potest quis dicere
<lb ed="#Qd"/>falsum testimonium, et inde ut prius.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t2s1q2t8c1-d1e260">
<lb ed="#Qd"/>Contra: a. Sicut dicit <name>Augustinus</name>, in <title>Enchi<lb ed="#Qd"/>ridion</title><!--1-->,
<quote xml:id="ahsh-l3p2in3t2s1q2t8c1-Qd1e266">verba propterea sunt instituta ut per ea
<lb ed="#Qd"/>quisquam in alterius notitiam cogitationes suas
<lb ed="#Qd"/>proferat, non per quae homines se invicem fal<lb ed="#Qd"/>lant</quote>.
Omnis ergo veritas sermonis ordinatur ad
<lb ed="#Qd"/>proximum et omnis fallacia sermonis<!--e--> est per
<lb ed="#Qd"/>inordinationem ad proximum; sed omnis talis in<lb ed="#Qd"/>ordinatio
prohibetur secunda tabula<!--f-->, non prima;
<lb ed="#Qd"/>ergo omnis fallacia sermonis prohibetur secunda
<lb ed="#Qd"/>tabula<!--g-->; ergo et falsum testimonium quocumque
<lb ed="#Qd"/>modo dictum.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t2s1q2t8c1-d1e289">
<lb ed="#Qd"/>Solutio: Cum sit Veritas increata et veritas
<lb ed="#Qd"/>creata<!--h-->, respectu utriusque rationalis creatura
<lb ed="#Qd"/>efficitur debitrix. Nam Veritati increatae debet
<lb ed="#Qd"/>reverentiam, veritati vero creatae, quae mente
<lb ed="#Qd"/>rationali concipitur, debet observantiam. Illam
<lb ed="#Qd"/>ergo debet honorare, istam servare; illam propter
<lb ed="#Qd"/>ordinem, qui est ipsius ad Deum; istam propter
<lb ed="#Qd"/>ordinem ipsius<!--i--> ad proximum. Ideo contra illam
<lb ed="#Qd"/>est iuramentum tactum pro nihilo, quia in hoc
<lb ed="#Qd"/>irreverenter assumitur increata Veritas in testi<lb ed="#Qd"/>monium
suae locutionis<!--2-->; contra istam vero est
<lb ed="#Qd"/>falsum testimonium, in quo non observatur proxi<lb ed="#Qd"/>mo
debitum veritatis. Propterea dicendum quod
<lb ed="#Qd"/>istud praeceptum, in quo prohibetur falsum te<lb ed="#Qd"/>stimonium,
est secundae tabulae.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t2s1q2t8c1-d1e324">
<lb ed="#Qd"/>[Ad obiecta]: 1. Ad primum ergo quod obi<lb ed="#Qd"/>citur
dicendum quod, cum iuratur testificando,
<lb ed="#Qd"/>duplex est debitum, scilicet reverentiae Veritati
<lb ed="#Qd"/>increatae, ut non nominetur in vanum in iurando,
<lb ed="#Qd"/>et debitum observantiae veritatis ad proximum,
<cb ed="#Qd" n="b"/>
<lb ed="#Qd"/>ut scilicet sermone nostro, qui ad hoc ordinatus
<lb ed="#Qd"/>est ut significet quod in nostra mente est, proxi<lb ed="#Qd"/>mus
non fallatur. Inde est quod peierando in
<lb ed="#Qd"/>testimonio dupliciter peccatur: contra praeceptum
<lb ed="#Qd"/>secundae tabulae per falsum testimonium et con<lb ed="#Qd"/>tra
secundum praeceptum primae tabulae propter
<lb ed="#Qd"/>periurium. Accidit autem<!--k--> iuramento testimonium
<lb ed="#Qd"/>et testimonio iuramentum. Nam iuramentum ali<lb ed="#Qd"/>quando
est promissorium, non assertorium, et
<lb ed="#Qd"/>tunc iurare non est<!--l--> testificari, sed promittere.
<lb ed="#Qd"/>Similiter aliquando profertur testimonium simpli<lb ed="#Qd"/>citer,
ut <quote>est, est, non, non<!--3--></quote>, quod facit fidem
<lb ed="#Qd"/>per veritatem quae in nobis est, non per Veri<lb ed="#Qd"/>tatem
quae Deus est; per veritatem quae est
<lb ed="#Qd"/>servanda, non quae est honoranda, et tale testi<lb ed="#Qd"/>ficari
non est iurare, sed simpliciter asserere.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t2s1q2t8c1-d1e374">
<lb ed="#Qd"/>2-3. Ad ea vero quae obiciebantur<!--m--> conse<lb ed="#Qd"/>quenter
quod <mentioned>determinabatur istud praeceptum
<lb ed="#Qd"/>secundae tabulae, quia in proximi nocumentum</mentioned>,
<lb ed="#Qd"/>dicendum, sicut ostendebatur<!--4-->, quod non solum
<lb ed="#Qd"/>ex hoc est prohibitio falsi testimonii quod no<lb ed="#Qd"/>ceat
proximo, sed ex hoc quod non servetur
<lb ed="#Qd"/>debita veritas proximo vel pro<!--n--> proximo.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t2s1q2t8c1-d1e393">
<lb ed="#Qd"/>4-5. Ad ultimo. vero obiecta quibus obicie<lb ed="#Qd"/>batur
quod <mentioned>non salum contra proximum, sed
<lb ed="#Qd"/>etiam<!--o--> contra Deum potest dici falsum testimo<lb ed="#Qd"/>nium</mentioned>,
dicendum quod possumus respicere quod
<lb ed="#Qd"/>testificamur et cui testificamur. Si respicimus
<lb ed="#Qd"/>ad illud quod testificamur, contingit illud esse
<lb ed="#Qd"/>Veritatem increatam vel veritatem creatam; ideo
<lb ed="#Qd"/>falsa testificatio geminatur<!--p--> secundum hoc; et
<lb ed="#Qd"/>cum est contra Veritatem increatam, erit con<lb ed="#Qd"/>tra
secundum praeceptum primae tabulae; cum
<lb ed="#Qd"/>vero est contra veritatem creatam, quam ha<lb ed="#Qd"/>bemus
in conscientia de rebus creatis et de<lb ed="#Qd"/>signatur
sermone, peccatur contra istud prae<lb ed="#Qd"/>ceptum
<quote>non falsum testimonium dices</quote>. Si vero
<lb ed="#Qd"/>respiciamus illud cui testificamur, ille est pro<lb ed="#Qd"/>ximus,
non Deus, sive ei testificemur de veri<lb ed="#Qd"/>tate
creata sive de increata, et ideo semper
<lb ed="#Qd"/>falsum testimonium secundum hunc respectum
<lb ed="#Qd"/>est per inordinationem ad proximum, et ita prae<lb ed="#Qd"/>cepto
secundae tabulae prohibetur. Materialiter
<lb ed="#Qd"/>ergo falsum testimonium potest ponere inordina<lb ed="#Qd"/>tionem
quae est contra Deum et proximum; for<lb ed="#Qd"/>maliter
vero ponit inordinationem ad proximum,
<lb ed="#Qd"/>et ideo<!--q--> simpliciter, proprie dicendo, prohibetur
<lb ed="#Qd"/>in secunda tabula.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>