-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 2
/
ahsh-l3p2in3t2s2q3t1c5.xml
379 lines (379 loc) · 23.8 KB
/
ahsh-l3p2in3t2s2q3t1c5.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>III, P. 2, Inq. 3, T. 2, S. 2, Q. 3, T. 1, C. 5</title>
<author ref="#AlexanderOfHales">Alexander of Hales</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>III, P. 2, Inq. 3, T. 2, S. 2, Q. 3, T. 1, C. 5</title>
<date when="2017-10-16">October 16, 2017</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority><ref target="https://www.earlyfranciscans.com">ERC Project 714427: Authority and Innovation in Early Franciscan Thought</ref></authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0">Creative Commons Attribution 4.0 International</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Qd" n="quaracchi1948d">Quaracchi 1948, Volume 4</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2017-10-16" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on"/>
</front>
<body>
<div xml:id="ahsh-l3p2in3t2s2q3t1c5">
<head xml:id="ahsh-l3p2in3t2s2q3t1c5-Hd1e102">III, P. 2, Inq. 3, T. 2, S. 2, Q. 3, T. 1, C. 5</head>
<head xml:id="ahsh-l3p2in3t2s2q3t1c5-Hd1e105" type="question-title">QUANDO DEBEAT DARI DECIMA.</head>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t2s2q3t1c5-d1e108">
<lb ed="#Qd"/>Consequenter quaeritur quando debeat dari de<lb ed="#Qd"/>cima.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t2s2q3t1c5-d1e115">
<lb ed="#Qd"/>I. 1. Et cum dare decimam sit praeceptum affir<lb ed="#Qd"/>mativum
nec obliget<!--f--> ad semper<!--4-->, ergo non te<lb ed="#Qd"/>nentur
statim decimam solvere.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t2s2q3t1c5-d1e124">
<lb ed="#Qd"/>2. Item<!--g-->, aliquis ex negotiatione non lucra<lb ed="#Qd"/>tur
una die forsitan nisi denarium unum, simili
<lb ed="#Qd"/>modo<!--h--> nec in una septimana nisi paucos dena<lb ed="#Qd"/>rios,
qui<!--i--> vix et cum parva utilitate Ecclesiae
<lb ed="#Qd"/>possent decimari. Ergo de ratione non est deci<lb ed="#Qd"/>manda<!--k-->
negotiatio statim, quia ex hoc vel<!--l--> par<lb ed="#Qd"/>vum
vel nullum commodum Ecclesiae proveniret;
<lb ed="#Qd"/>ergo, fructibus perceptis vel acquisitis, non te<lb ed="#Qd"/>nemur
statim solvere decimas.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t2s2q3t1c5-d1e147">
<lb ed="#Qd"/>Contra: a. Quod sine determinatione temporis
<lb ed="#Qd"/>debetur, statim solvere tenemur; ergo statim<!--m-->,
<lb ed="#Qd"/>fructibus perceptis, tenentur decimam<!--n--> solvere.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t2s2q3t1c5-d1e156">
<lb ed="#Qd"/>b. Item, dicit <title>Decretalis</title> <name>Alexandri III</name>, <title>Extra,
<lb ed="#Qd"/>De decimis et primitiis</title><!--5-->: <quote xml:id="ahsh-l3p2in3t2s2q3t1c5-Qd1e162">Mandamus ut deci<lb ed="#Qd"/>mas
statim, fructibus collectis, persoluant</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t2s2q3t1c5-d1e168">
<lb ed="#Qd"/>II. Item, quaeritur utrum licitum sit, priusquam
<lb ed="#Qd"/>solvatur decima, mercenarius vel servientes pro
<lb ed="#Qd"/>servitio suo de frugibus remunerare.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t2s2q3t1c5-d1e177">
<lb ed="#Qd"/>Quod videtur. 1. quia commune est emolumen<lb ed="#Qd"/>tum
fructuum possessoris et<!--o--> Ecclesiae; ergo com<lb ed="#Qd"/>muniter
debent remunerationem servientium, se<lb ed="#Qd"/>cundum
quod competit, ut sit<!--p--> aequalis ratio
<lb ed="#Qd"/>dati et accepti.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t2s2q3t1c5-d1e190">
<lb ed="#Qd"/>Contra: a. <title>Decretalis</title> <name>Alexandri III</name><!--6-->: Quidam
<lb ed="#Qb"/><quote>homines servientibus et mercenariis de frugibus
<lb ed="#Qd"/>non decimatis debita totius anni pro</quote> laboribus
<lb ed="#Qd"/>suis <quote>impendunt<!--9-->, tunc demum de residuo deci<lb ed="#Qd"/>mam
persolventes. Mandamus, ut decimas sta<lb ed="#Qd"/>tim,
fructibus collectis, persolvant ac de subtractis
<lb ed="#Qd"/>dignam satisfactionem exhibere procurent</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t2s2q3t1c5-d1e208">
<lb ed="#Qd"/>III. Item quaeritur utrum, deductis expensis
<lb ed="#Qd"/>prius, decimae debito modo solvantur.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t2s2q3t1c5-d1e216">
<lb ed="#Qd"/>Quod videtur, 1. quia quicumque est particeps
<lb ed="#Qd"/>in proventu et lucro, debet particeps esse in ex<lb ed="#Qd"/>pensis<!--r-->
de aequitate naturali. Ergo, cum Ecclesia
<lb ed="#Qd"/>sit particeps in proventu, debet etiam particeps
<lb ed="#Qd"/>esse expensarum; ergo ante decimam<!--s--> deducen<lb ed="#Qd"/>dae
sunt expensae.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t2s2q3t1c5-d1e232">
<lb ed="#Qd"/>Contra: a. <title>Decretalis</title> <name>Caelestini III</name><!--7-->: <quote xml:id="ahsh-l3p2in3t2s2q3t1c5-Qd1e236">Di<lb ed="#Qd"/>stricte
praecipimus<!--t-->, antequam deducatis expen<lb ed="#Qd"/>sas,
decimas ecclesiis, ad quas pertinent, cum
<lb ed="#Qd"/>integritate debita persolvatis</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t2s2q3t1c5-d1e246">
<lb ed="#Qd"/>IV. Item quaeritur utrum prius sit solvendus
<lb ed="#Qd"/>census vel tributum domino temporali quam de<lb ed="#Qd"/>cima
sacerdoti.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t2s2q3t1c5-d1e255">
<lb ed="#Qd"/>Quod videtur: 1. Nam potestas terrena, sicut
<lb ed="#Qd"/>patet ex praecedentibus<!--8-->, primatum habet in pos<lb ed="#Qd"/>sessione
terrena; ergo et primatum debet habere
<lb ed="#Qd"/>in tributo sibi debito portionis terrenae; primo
<lb ed="#Qd"/>ergo erit sibi<!--u--> solvendum tributum quam decima
<lb ed="#Qd"/>sacerdoti. Quod videtur ex ordine verborum
<pb ed="#Qd" n="738"/>
<cb ed="#Qd" n="a"/>
<lb ed="#Qd"/>Domini innui, <title>Matth.</title> 22, 21: <quote>Reddite quae sunt
<lb ed="#Qd"/>Caesaris Caesari et quae sunt Dei Deo</quote><!--a-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t2s2q3t1c5-d1e279">
<lb ed="#Qd"/>Contra: a. Concilium generale sub <name>Innocen<lb ed="#Qd"/>tio
III</name>, <title>Extra, De decimis et primitiis</title><!--1-->: <quote xml:id="ahsh-l3p2in3t2s2q3t1c5-Qd1e285">Sta<lb ed="#Qd"/>tuimus
ut exactionem tributorum et censuum
<lb ed="#Qd"/>praecedat soluti decimarum</quote>
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t2s2q3t1c5-d1e293">
<lb ed="#Qd"/>VI. Item, quaeritur<!--2-->, si furtive vel violenter, ra<lb ed="#Qd"/>piatur
totus acervus de area ante solutionem de<lb ed="#Qd"/>cimarum,
utrum teneatur possessor ad decimam
<lb ed="#Qd"/>acervi solvendam Ecclesiae.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t2s2q3t1c5-d1e305">
<lb ed="#Qd"/>Ad quod sic: 1. Dominium decimae residet pe<lb ed="#Qd"/>nes
Ecclesiam<!--b--> etiam ante separationem, nec te<lb ed="#Qd"/>netur
rusticus eam custodire nisi sicui suam. Ergo,
<lb ed="#Qd"/>si amittitur vel aufertur, Ecclesiae aufertur<!--c-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t2s2q3t1c5-d1e316">
<lb ed="#Qd"/>Contra: a. <quote xml:id="ahsh-l3p2in3t2s2q3t1c5-Qd1e320">Statim, collectis fructibus</quote>, debet
<lb ed="#Qd"/>decima dari, sicut dicit <name>Alexander III</name><!--3-->; sed
<lb ed="#Qd"/>quia statim non solvit rusticus, ideo ablata est;
<lb ed="#Qd"/>ergo rusticus est causa subtractionis<!--d-->; ergo te<lb ed="#Qd"/>netur
Ecclesiae.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t2s2q3t1c5-d1e333">
<lb ed="#Qd"/>VI. Item quaeritur, si aliquis vendat acervum
<lb ed="#Qd"/>ante solutionem decimae, utrum<!--e--> quis teneatur
<lb ed="#Qd"/>ad solutionem.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t2s2q3t1c5-d1e342">
<lb ed="#Qd"/>1 Nam, sicut d1c1t Conc1l1um generale<!--4-->, si res
<lb ed="#Qd"/>indecimata<!--f--> <quote xml:id="ahsh-l3p2in3t2s2q3t1c5-Qd1e348">transit cum suo onere</quote>, cum res
<lb ed="#Qd"/>ista<!--g--> sit indecimata; emens eam tenetur ad de<lb ed="#Qd"/>cimam.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t2s2q3t1c5-d1e356">
<lb ed="#Qd"/>2. Item, vendens vendit rem propriam et deci<lb ed="#Qd"/>mam;
ergo fraudat Ecclesiam a decima; ergo
<lb ed="#Qd"/>tenetur Ecclesiae de decima<!--h-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t2s2q3t1c5-d1e365">
<lb ed="#Qd"/>3. Item, si uterque tenetur ad decimam, ergo
<lb ed="#Qd"/>Ecclesia habebit duplicem decimam, cum ei non
<lb ed="#Qd"/>debeatur nisi una; ergo Ecclesia suum recipiet<!--i-->
<lb ed="#Qd"/>cum augmento, quod est maximum inconveniens.
<lb ed="#Qd"/>v' Respondeo: Distinguendum quod sunt decimae
<lb ed="#Qd"/>personales et praediales<!--5-->. Decimae personales dari
<lb ed="#Qd"/>debent eo tempore quo maior commoditas pro<lb ed="#Qd"/>venit<!--k-->
Ecclesiae, et ideo dicunt<!--6--> <quote xml:id="ahsh-l3p2in3t2s2q3t1c5-Qd1e384">quod possunt
<lb ed="#Qd"/>dari in fine anni, ut sic maior commoditas pro<lb ed="#Qd"/>veniat
Ecclesiae<!--l--> quam si per minutias<!--m--> solve<lb ed="#Qd"/>rentur</quote>.
Decimae vero <quote xml:id="ahsh-l3p2in3t2s2q3t1c5-Qd1e393">praediales statim debent
<lb ed="#Qd"/>dari<!--n--> cum fructus percipiuntur et antequam sol<lb ed="#Qd"/>vantur
mercenarii et antequam</quote> deducantur ex<lb ed="#Qd"/>pensae
et antequam solvatur<!--o--> <quote>census vel tribu<lb ed="#Qd"/>tum
et antequam per negligentiam inde<!--p--> aliquid
<cb ed="#Qd" n="b"/>
<lb ed="#Qd"/>furto vel rapina possit auferri et<!--a--> antequam res
<lb ed="#Qd"/>indecimata<!--b--> alienetur vel vendatur, sicut dicunt
<lb ed="#Qd"/>iura praedicta</quote><!--7-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t2s2q3t1c5-d1e417">
<lb ed="#Qd"/>[Ad oblecta]: I. 1. Ad illud ergo quod primo
<lb ed="#Qd"/>obicit quod <mentioned>affirmativum est, et propter hoc non
<lb ed="#Qd"/>obligat ad statim<!--c--></mentioned>, dicendum quod non sequi<lb ed="#Qd"/>tur,
quia sic est praeceptum, ut, cum decima sol<lb ed="#Qd"/>vitur,
tali tempore solvatur. - Unde ipsa circum<lb ed="#Qd"/>stantia
temporis includitur in praecepto secun<lb ed="#Qd"/>dum
determinationem Ecclesiae.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t2s2q3t1c5-d1e435">
<lb ed="#Qd"/>2. Ad aliud<!--d--> vero quod dicit de personali<lb ed="#Qd"/>bus
decimis iam responsum est quoniam non est
<lb ed="#Qd"/>simile<!--8-->. Nam de voluntate Ecclesiae est<!--e--> ut per<lb ed="#Qd"/>sonales
decimae non solvantur statim, sed cum
<lb ed="#Qd"/>magis expedit; de Voluntate vero Ecclesiae est
<lb ed="#Qd"/>ut praediales solvantur statim, quia hoc magis
<lb ed="#Qd"/>sibi expedit; nullus autem potest<!--f--> rem ultra vo<lb ed="#Qd"/>luntatem
domini sui detinere.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t2s2q3t1c5-d1e455">
<lb ed="#Qd"/>II. Ad aliud<!--g--> vero quod quaeritur de solu<lb ed="#Qd"/>tione
mercenariorum et etiam de<!--h--> deductione
<lb ed="#Qd"/>expensarum, respondendum<!--i-->, secundum <title>Decreta<lb ed="#Qd"/>lem</title>
<name>Innocentii III</name>, <title>Extra, De decimis et pri<lb ed="#Qd"/>mitiis</title><!--9-->,
reprehendentis<!--k--> illos qui sumptus agri<lb ed="#Qd"/>culturae<!--l-->
ante solutionem decimae,deducunt et
<lb ed="#Qd"/>portionem fructuum in mercedem cultorum se<lb ed="#Qd"/>parant,
dicentis sic: <quote xml:id="ahsh-l3p2in3t2s2q3t1c5-Qd1e474">Cum Deus, cuius <quote>est terra
<lb ed="#Qd"/>et plenitudo eius, orbis terrarum</quote><!--10--> etc., deterioris
<lb ed="#Qd"/>conditionis esse non debeat quam dominus tem<lb ed="#Qd"/>poralis,
cuius statutum de terris, quas exhibet aliis
<lb ed="#Qd"/>excolendas<!--m-->, non quidem deductis sumptibus aut
<lb ed="#Qd"/>semine separato necessario, cum integritate per,
<lb ed="#Qd"/>solvitur. Nimis protecto videtur iniquum de<lb ed="#Qd"/>cimae,
quas Deus in signum<!--n--> universalis dominii
<lb ed="#Qd"/>sibi reddi praecepit, suas esse, decimas asseve<lb ed="#Qd"/>rans,
occasione, praemissa diminui valeant, cum
<lb ed="#Qd"/>debita sit solutio decimarum</quote>. Et subdit<!--11-->: <quote xml:id="ahsh-l3p2in3t2s2q3t1c5-Qd1e499">De
<lb ed="#Qd"/>cunctis omnino proventibus decimae sunt red<lb ed="#Qd"/>dendae,
sicut colonus<!--o--> de, parte fructuum, quae
<lb ed="#Qd"/>sibi remanet ratione culturae, sic et<!--p--> dominus
<lb ed="#Qd"/>de portione, quam percipit ratione<!--q--> terrae, de<lb ed="#Qd"/>cimam
reddere tenetur</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t2s2q3t1c5-d1e513">
<lb ed="#Qd"/>1. Ad ea vero quae obiciuntur, dicendum quod
<lb ed="#Qd"/>Ecclesia non percipit decimas sicut communem
<lb ed="#Qd"/>proventum, immo sicut censum dominii<!--r--> gene<lb ed="#Qd"/>ralis.
auctoritate divina, et ideo ab omni condi<lb ed="#Qd"/>tione
et debito est liberum stipendium decimarum.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t2s2q3t1c5-d1e526">
<pb ed="#Qd" n="739"/>
<cb ed="#Qd" n="a"/>
<lb ed="#Qd"/>III. Si autem quaeratur utrum circa res acqui<lb ed="#Qd"/>sitas
prius sint expensae deducendae quam solva<lb ed="#Qd"/>tur
decima<!--a-->, respondet <name>Innocentius III</name>, <title>Extra,
<lb ed="#Qd"/>De decimis et primitiis</title><!--b1-->, quia aut acquiruntur de
<lb ed="#Qd"/>pecunia decimata aut non. Si non acquiruntur
<lb ed="#Qd"/>de pecunia decimata, non sunt deducendae ex<lb ed="#Qd"/>pensae
ante solutionem decimae. Si vero sunt
<lb ed="#Qd"/>acquisitae de pecunia decimata, prius sunt dedu<lb ed="#Qd"/>cendae
expensae.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t2s2q3t1c5-d1e552">
<lb ed="#Qd"/>Si autem quaeratur similiter utrum expensae,
<lb ed="#Qd"/>quae fiunt<!--c--> pro fructibus percipiendis, de pecu<lb ed="#Qd"/>nia
decimata sint deducendae, respondet <name>Inno<lb ed="#Qd"/>centius</name><!--2-->
quod non. Et ratio est, quia semper
<lb ed="#Qd"/>fructus transeunt in domi ium illorum<!--d-->, salva
<lb ed="#Qd"/>decima, nec<!--e--> possunt alienare fructus nisi cum
<lb ed="#Qd"/>onere decimarum. Et hoc est quod<!--f--> per distinctio<lb ed="#Qd"/>nem
dicit <name>Innocentius III</name>, <title>Extra, De decimis et
<lb ed="#Qd"/>primitiis</title><!--3-->: <quote>Licet circa res acquisitas vel factas,
<lb ed="#Qd"/>de pecunia decimata, cum ipsae venduntur, creda<lb ed="#Qd"/>mus
deducendas expensas et de residuo quasi
<lb ed="#Qd"/>de lucro decimas persolvendas, ut, si vendatur
<lb ed="#Qd"/>domus, ager, vinea, clibanus, molendinum, grex
<lb ed="#Qd"/>aut quaelibet merces, expensas tamen, quae fiunt
<lb ed="#Qd"/>pro fructibus percipiendis, ex illis, de quibus
<lb ed="#Qd"/>fructus proveniunt, non credimus deducendas,
<lb ed="#Qd"/>etiam si fuerint decimatae, quoniam, salva deci<lb ed="#Qd"/>ma,
fructus efficiuntur eorum qui faciunt ipsas
<lb ed="#Qd"/>expensas. Fructus autem alienari posse non cre<lb ed="#Qd"/>dimus
nisi cum onere decimarum. Nec pro restau<lb ed="#Qd"/>rando
detrimento quarumlibet rerum, ex quibus
<lb ed="#Qd"/>decimae persolvuntur, credimus deducendas ex<lb ed="#Qd"/>pensas
de proventibus decimandis, quia penes
<lb ed="#Qd"/>dominum<!--g--> res permanent restaurandae<!--h--></quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t2s2q3t1c5-d1e611">
<lb ed="#Qd"/>IV. Ad illud vero quod obicitur utrum so<lb ed="#Qd"/>lutio
census vel tributi debeat praecedere solu<lb ed="#Qd"/>tionem
decimae, quia temporalis dominus pri<lb ed="#Qd"/>matum
habet in terrenis, dicendum quod non.
<lb ed="#Qd"/>Et ratio est, quia quae est comparatio domini
<lb ed="#Qd"/>terreni ad caelestem, ea<!--i--> est; comparatio dominii<!--k-->
<lb ed="#Qd"/>ad dominium; Terrenus enim dominus habet do<lb ed="#Qd"/>minium
particulare ,et transitorium et subiectus<!--l-->
<lb ed="#Qd"/>est Domino caelesti, dominium vero caeleste est
<lb ed="#Qd"/>perpetuum et generale. Quia ergo decima, solvi<lb ed="#Qd"/>tur
sacerdoti vicario Dei in signum caelestis et
<lb ed="#Qd"/>generalis dominii, ideo solutio decimae debet
<lb ed="#Qd"/>praecedere solutionem census, et etiam ipse cen<lb ed="#Qd"/>sus
et tributum decimari debet, quia et ipsum
<lb ed="#Qd"/>dominium temporale obnoxium est dominium
<cb ed="#Qd" n="b"/>
<lb ed="#Qd"/>caelesti, si receptus fuerit census ante solutio<lb ed="#Qd"/>nem
decimae. Unde <name>Innocentius III</name>, in Con<lb ed="#Qd"/>cilio
Lateranensi, <title>Extra, De decimis et primitiis</title><!--4-->:
<lb ed="#Qb"/><quote xml:id="ahsh-l3p2in3t2s2q3t1c5-Qd1e654">Cum in signum universalis dominii quasi<!--o--> quo<lb ed="#Qd"/>dam
titulo speciali [sibi] Dominus decimas re<lb ed="#Qd"/>servaverit,
nos et ecclesiarum dispendiis et ani<lb ed="#Qd"/>marum
periculis obviare volentes, statuimus ut
<lb ed="#Qd"/>in praerogativam dominii generalis exactionem
<lb ed="#Qd"/>tributorum et censuum praecedat solutio deci<lb ed="#Qd"/>marum,
vel saltem ii, ad quos census vel tributa
<lb ed="#Qd"/>indecimata pervenerint, quoniam res cum onere
<lb ed="#Qd"/>suo transit, ea per censuram ecclesiasticam de<lb ed="#Qd"/>cimare
cogantur ecclesiis, quibus de iure de<lb ed="#Qd"/>bentur</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t2s2q3t1c5-d1e679">
<lb ed="#Qd"/>V. Ad illud vero quod quaeritur <mentioned>si furtive
<lb ed="#Qd"/>vel violenter rapiatur totus acervus de area ante
<lb ed="#Qd"/>solutionem decimae, utrum teneatur possessor ad
<lb ed="#Qd"/>decimam acervi solvendam Ecclesiae</mentioned>, responde<lb ed="#Qd"/>tur<!--5-->
<quote xml:id="ahsh-l3p2in3t2s2q3t1c5-Qd1e692">quod, si rusticus erat in mora</quote> per negligen<lb ed="#Qd"/>tiam
vel per causam aliam<!--p--> indebitam <quote xml:id="ahsh-l3p2in3t2s2q3t1c5-Qd1e697">tempore
<lb ed="#Qd"/>violentiae</quote> vel furti, <quote xml:id="ahsh-l3p2in3t2s2q3t1c5-Qd1e702">tenetur<!--q--> ad totam decimam
<lb ed="#Qd"/>totius acervi</quote> solvendam Ecclesiae, quia secundum
<lb ed="#Qd"/>iura<!--6-->, si ex mora solvendi debiti accidat pericu<lb ed="#Qd"/>lum,
rei quae debetur, periculum et detrimentum
<lb ed="#Qd"/>est eius per quem fit illa mora; <quote xml:id="ahsh-l3p2in3t2s2q3t1c5-Qd1e714">tamen Ecclesia
<lb ed="#Qd"/>dabit rustico suas actiones contra violentum. Si
<lb ed="#Qd"/>vero Ecclesia erat in mora</quote>, aut propter, moram
<lb ed="#Qd"/>illam amisit rusticus suum aut non. Si non,
<lb ed="#Qd"/>sed quia ita contigit, Ecclesia, <quote>de residuo re<lb ed="#Qd"/>cipiet
tantum decimam. Si</quote> sic, ut<!--s--> quia <quote xml:id="ahsh-l3p2in3t2s2q3t1c5-Qd1e727">propter
<lb ed="#Qd"/>moram Ecclesiae</quote> evenit periculum, quia, <quote xml:id="ahsh-l3p2in3t2s2q3t1c5-Qd1e732">non
<lb ed="#Qd"/>audebat rusticus tangere fructus</quote> non decimatos,
<lb ed="#Qd"/>et ideo <quote>non reposuerat fructus, quos aliter de<lb ed="#Qd"/>posuisset<!--t-->
in locum securum, tunc</quote> decima, si<lb ed="#Qd"/>cut
dicunt<!--7-->, totaliter <quote xml:id="ahsh-l3p2in3t2s2q3t1c5-Qd1e743">cedit in periculum Eccle<lb ed="#Qd"/>siae:
Ecclesia enim non debet petere<!--u--> lucra cum
<lb ed="#Qd"/>damnis aliorum</quote>.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t2s2q3t1c5-d1e751">
<lb ed="#Qd"/>VI. Ad ultimum quod quaeritur de vendi<lb ed="#Qd"/>tione
acervi ante solutionem decimarum, respon<lb ed="#Qd"/>detur
quod tam vendens quam emens tenetur ad
<lb ed="#Qd"/>decimas: vendens propter dolum quem commi<lb ed="#Qd"/>sit<!--v-->;
emens, quia habet rem quae obnoxia est
<lb ed="#Qd"/>decimae, et, sicut dicit <name>Innocentius</name><!--8-->, <quote xml:id="ahsh-l3p2in3t2s2q3t1c5-Qd1e766">frutus
<lb ed="#Qd"/>non possunt alienari nisi cum onere decimarum</quote>.
<lb ed="#Qd"/>Unde potest Ecclesia petere a quo maluerit; ta<lb ed="#Qd"/>men,
si obtinuerit a venditore, quoad<!--x--> Ecclesiam
<lb ed="#Qd"/>liberatus est emptor vel e converso. Absit enim
<lb ed="#Qd"/>quod Ecclesia suum recipiat cum augmento.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p2in3t2s2q3t1c5-d1e780">
<pb ed="#Qd" n="740"/>
<cb ed="#Qd" n="a"/>
<lb ed="#Qd"/>Si tamen quaeratur, si unus solvit decimam,
<lb ed="#Qd"/>emptor vel venditor, utrum unus<!--a--> teneatur al<lb ed="#Qd"/>teri,
distinguitur. <quote xml:id="ahsh-l3p2in3t2s2q3t1c5-Qd1e793">Si<!--1--> emptor fuit bonae fidei
<lb ed="#Qd"/>et solvit decimam, tenetur et venditor. Si fuit
<lb ed="#Qd"/>malae fidei, non tenetur, nisi expresse dictum fue<lb ed="#Qd"/>rit
et cautum</quote>. Sed<!--b--> <quote xml:id="ahsh-l3p2in3t2s2q3t1c5-Qd1e802">tamen uterque debet agere
<cb ed="#Qd" n="b"/>
<lb ed="#Qd"/>poenitentiam de dolo et quasi furto, quia con<lb ed="#Qd"/>trectaverunt
decimam invito domino. In foro ta<lb ed="#Qd"/>men
poenitentiali tutum<!--c--> est quod, si emptor
<lb ed="#Qd"/>solvit decimam, venditor sibi restituat, nisi<!--d--> forte
<lb ed="#Qd"/>in casu, scilicet<!--e--> si emptor non invenitur de<lb ed="#Qd"/>ceptus
in te, quia adhuc bene valet pretium</quote>.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>