-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 2
/
ahsh-l3p3i1t1q3m1.xml
236 lines (236 loc) · 14.6 KB
/
ahsh-l3p3i1t1q3m1.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>III, P. 3, Inq. 1, T. 1, Q. 3, M. 1, </title>
<author ref="#AlexanderOfHales">Alexander of Hales</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>III, P. 3, Inq. 1, T. 1, Q. 3, M. 1, </title>
<date when="2017-10-16">October 16, 2017</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority><ref target="https://www.earlyfranciscans.com">ERC Project 714427: Authority and Innovation in Early Franciscan Thought</ref></authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0">Creative Commons Attribution 4.0 International</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Qd" n="quaracchi1948d">Quaracchi 1948, Volume 4</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2017-10-16" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on"/>
</front>
<body>
<div xml:id="ahsh-l3p3i1t1q3m1">
<head xml:id="ahsh-l3p3i1t1q3m1-Hd1e102">III, P. 3, Inq. 1, T. 1, Q. 3, M. 1, </head>
<head xml:id="ahsh-l3p3i1t1q3m1-Hd1e105" type="question-title">An gratia sit divisibilis per differentias.</head>
<p xml:id="ahsh-l3p3i1t1q3m1-d1e108">
<lb ed="#Qd"/>Ad primum sic: a. Sicut dictum est<!--1-->, gratia
<lb ed="#Qd"/>perficit substantiam animae, virtus, autem
<lb ed="#Qd"/>perficit potentias sive vires. Cum igitur ipsa sub<lb ed="#Qd"/>stantia
animae sit indivisibilis, patet quod gratia,
<lb ed="#Qd"/>quae est eius perfectio, debet esse indivisibilis<!--c-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p3i1t1q3m1-d1e121">
<lb ed="#Qd"/>Ad oppositum habetur, 1. quoniam<!--d--> <name>Augu<lb ed="#Qd"/>stinus</name><!--2-->
assignat differentias gratiae, dicens quod
<lb ed="#Qd"/>est gratia operans et cooperans: gratia operans
<lb ed="#Qd"/>est quae praeparat<!--e--> hominis voluntatem, ut velit
<lb ed="#Qd"/>bonum; gratia<!--f--> cooperans, quae adiuvat ne fru<lb ed="#Qd"/>stra
velit. Et sumit istas<!--g--> differentias gratiae
<lb ed="#Qd"/>iuxta illud quod dicit <name>Apostolus</name>, ad <title>Rom.</title> 10<!--3-->:
<lb ed="#Qd"/><quote>Non est volentis neque currentis</quote> etc., per hoc
<lb ed="#Qd"/>volens dicere quod non est in potestate nostra
<lb ed="#Qd"/>velle bonum, et hoc tangit cum dicit: <quote>Non est
<lb ed="#Qd"/>volentis</quote>; nec<!--h--> operari bonum, et hoc tangit cum
<lb ed="#Qd"/>dicit<!--i-->: <quote>Neque currentis</quote>; ideo necessaria est gra<lb ed="#Qd"/>tia
quae praeparet hominem ut velit et<!--k--> adiuvet
<lb ed="#Qd"/>ne frustra velit, sed ut exsequatur<!--l--> volitum. Si
<lb ed="#Qd"/>ergo differt<!--m--> esse et operari, manifestum est
<lb ed="#Qd"/>quod differt gratia operans et cooperans; est igi<lb ed="#Qd"/>tur
gratia divisibilis per differentias.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p3i1t1q3m1-d1e160">
<lb ed="#Qd"/>2. Item, dicit <name ref="#Augustine">Augustinus</name>, in <title>Enchiridion</title><!--4-->,
<lb ed="#Qd"/>quod est gratia praeveniens, de qua dicitur<!--5-->: <quote>Mi<lb ed="#Qd"/>sericordia
eius praeveniet me</quote>; et subsequens<!--n-->,
<lb ed="#Qd"/>de qua etiam dicitur in <title>Psalmo</title><!--6-->: <quote>Et misericor<lb ed="#Qd"/>dia
eius<!--o--> subsequetur me</quote><!--p-->. Et dicit quod <quote>gratia
<cb ed="#Qd" n="b"/>
<lb ed="#Qd"/>praevenit animam, ut velit; subsequitur animam
<lb ed="#Qd"/>ne frustra velit</quote>. Differentiae igitur gratiae sunt
<lb ed="#Qd"/>praeveniens et subsequens; ergo est divisibilis
<lb ed="#Qd"/>per differentias.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p3i1t1q3m1-d1e191">
<lb ed="#Qd"/>3. Item, in<!--q--> II <title>Sententiarum</title>, dist. 26<!--7-->, distin<lb ed="#Qd"/>guit
<name ref="#Lombard">Magister</name>gratiam in praevenientem et
<lb ed="#Qd"/>adiuvantem et subsequentem; ergo est divisibilis
<lb ed="#Qd"/>per differentias.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p3i1t1q3m1-d1e205">
<lb ed="#Qd"/>4. Item, <name ref="#Bernard">Bernardus</name>, <title>De gratia et libera ar<lb ed="#Qd"/>bitrio</title><!--8-->:
<quote xml:id="ahsh-l3p3i1t1q3m1-Qd1e214">Bonum cogitare, velle, perficere, tria
<lb ed="#Qd"/>haec operatur gratia in nobis, sed differenter.
<lb ed="#Qd"/>Immittendo<!--r--> enim bonam cogitationem, nos prae<lb ed="#Qd"/>venit;
immutando malam voluntatem, sibi<!--s--> per
<lb ed="#Qd"/>consensum iungit<!--t-->; ministrando consensui facul<lb ed="#Qd"/>tatem,
foris per apertum, opus internus opifex
<lb ed="#Qd"/>innotescit. Primum facit sine nobis, secundum
<lb ed="#Qd"/>facit nobiscum, tertium per nos facit</quote>. Est ergo
<lb ed="#Qd"/>gratia immittens bonam voluntatem vel cogita<lb ed="#Qd"/>tionem,
et est gratia immutans<!--u--> malam volun<lb ed="#Qd"/>tatem,
et est gratia ministrans consensui faculta<lb ed="#Qd"/>tem,
scilicet operandi; igitur est gratia divisibilis
<lb ed="#Qd"/>per differentias.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p3i1t1q3m1-d1e244">
<lb ed="#Qd"/>5. Item, differentia actuum ponit differentiam
<lb ed="#Qd"/>habituum<!--9-->; si ergo differentes actus eliciuntur a
<lb ed="#Qd"/>gratia, et actus differentes ponunt differentes habi<lb ed="#Qd"/>tus,
ergo erunt differentes habitus gratiae per quos
<lb ed="#Qd"/>gratia distinguetur, sicut virtus per differentes
<pb ed="#Qd" n="969"/>
<cb ed="#Qd" n="a"/>
<lb ed="#Qd"/>habitus distinguitur, quia differentes actus eli<lb ed="#Qd"/>ciuntur
a virtute. Gratia igitur est divisibilis per
<lb ed="#Qd"/>differentias sicut virtus.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p3i1t1q3m1-d1e268">
<lb ed="#Qd"/>6. Item, <title>I Cor.</title> 12, 4: <quote>Divisione: gratiarum sunt,
<lb ed="#Qd"/>idem autem Spiritus</quote>. Expresse ergo relinquitur
<lb ed="#Qd"/>quod gratia dividitur.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p3i1t1q3m1-d1e277">
<lb ed="#Qd"/>Solutio: Dicendum quod rei duplex est di<lb ed="#Qd"/>visio:
una est per differentias rei essentiales,
<lb ed="#Qd"/>alia per differentias accidentales. Divisio per dif<lb ed="#Qd"/>terentias
essentiales illa semper ponit formam
<lb ed="#Qd"/>aliquam differentem; divisio autem per differen<lb ed="#Qd"/>tias
accidentales non ponit differentiam in forma,
<lb ed="#Qd"/>sed solum in effectibus qui relinquuntur ex forma.
<lb ed="#Qd"/>Dicendum ergo quod gratia non est divisibilis
<lb ed="#Qd"/>per differentias essentiales, quia ipse est una
<lb ed="#Qd"/>forma indivisibilis, nec multiplicatur per formas
<lb ed="#Qd"/>differentes, in quantum gratia est; tamen habet
<lb ed="#Qd"/>diversos effectus quos derelinquit in anima: prae<lb ed="#Qd"/>parat
enim voluntatem ad bonum, ut ipsum velit;
<lb ed="#Qd"/>iterum addit facultatem ut possit illud operari,
<lb ed="#Qd"/>ne frustra velit, et secundum hoc diversa efficit,
<lb ed="#Qd"/>et sic de aliis eius effectibus. Et<!--a--> iuxta hanc
<lb ed="#Qd"/>diversitatem effectuum sumitur<!--b--> divisio gratiae
<lb ed="#Qd"/>per differentias, quae sunt: praeveniens, subse<lb ed="#Qd"/>quens,
operans, cooperans, et sic de aliis diffe<lb ed="#Qd"/>rentiis
gratiae. Omnes enim assignantur iuxta dif<lb ed="#Qd"/>ferentes
effectus quos efficit ipsa gratia in anima.
<lb ed="#Qd"/>Est igitur differentia in gratia per differentes ef<lb ed="#Qd"/>fectus
sive status, et non per differentes formas.
<lb ed="#Qd"/>Et secundum hoc dicendum quod est divisibilis<!--c-->
<lb ed="#Qd"/>per differentias accidentales, et<!--d--> non per diffe<lb ed="#Qd"/>rentias
essentiales, quae<!--e--> diversificant essentiam
<lb ed="#Qd"/>sive formam. Virtus autem divisibilis est utro<lb ed="#Qd"/>que
modo, scilicet per differentias essentiales et
<lb ed="#Qd"/>per differentias accidentales. Est enim virtus di<lb ed="#Qd"/>visibilis
per differentes formas, quae sunt: fides,
<lb ed="#Qd"/>spes, caritas; et est divisibilis secundum diffe<lb ed="#Qd"/>rentes
effectus, qui sunt: credere, sperare, dili<lb ed="#Qd"/>gere
etc. Fides enim est quaedam forma vel ha<lb ed="#Qd"/>bitus
in anima differens ab habitu vel forma
<lb ed="#Qd"/>quae est caritas; similiter effectus differt ab ef<lb ed="#Qd"/>fectu,
sed gratia non<!--f--> nisi secundo modo, et
<lb ed="#Qd"/>hoc est<!--g--> quia illud, quod gratia perficit, primo
<lb ed="#Qd"/>et per se est indivisibile, scilicet<!--h--> substantia ani<lb ed="#Qd"/>mae
et<!--i--> potentia, quae est liberum arbitrium; et
<lb ed="#Qd"/>ideo<!--k--> gratia per essentiam est indivisibilis.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p3i1t1q3m1-d1e366">
<lb ed="#Qd"/>[Ad obiecta]: 1-4. Ad auctoritates ergo,
<lb ed="#Qd"/>quibus ostenditur quod multae sunt differentiae
<lb ed="#Qd"/>gratiae, dicendum quod<!--l--> omnes illae differen<lb ed="#Qd"/>tiae
sunt ipsius gratiae quantum ad differentes
<cb ed="#Qd" n="b"/>
<lb ed="#Qd"/>effectus suos, et non quantum ad essentiam vel
<lb ed="#Qd"/>formam.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p3i1t1q3m1-d1e385">
<lb ed="#Qd"/>5. Ad aliud quod obicitur quod <mentioned>differentia
<lb ed="#Qd"/>actuum<!--a--> ponit differentiam habituum</mentioned>, dicendum
<lb ed="#Qb"/>quod duplex est actus<!--b-->: quidam est actus quo
<lb ed="#Qd"/>agens agit, et est quidam actus quem<!--c--> agens
<lb ed="#Qd"/>efficit. Primus igitur actus, si differat, ponit ne<lb ed="#Qd"/>cessaria
differentiam in agente<!--4--> secundum virtu<lb ed="#Qd"/>tem
et secundum<!--e--> habitus: unde ad diversitatem
<lb ed="#Qd"/>talis actus sequitur necessario differentia habi<lb ed="#Qd"/>tuum;
sed diversitas actus quem agens efficit non
<lb ed="#Qd"/>ponit diversitatem in habitibus nec in potentia nec
<lb ed="#Qd"/>in virtute ex parte agentis. Exemplum patet in
<lb ed="#Qd"/>igne. Actus enim quo agit ignis est calefacere sive
<lb ed="#Qb"/>calor; iste autem actus indivisus est et unus in
<lb ed="#Qb"/>se; actus vero, quem efficit ignis per istum actum,
<lb ed="#Qd"/>multiplex est, quia calor efficit desiccationem et
<lb ed="#Qb"/>indurationem<!--f--> et liquefactionem secundum diver<lb ed="#Qd"/>sitatem
materiae recipientis. Istae ergo differen<lb ed="#Qd"/>tiae
actuum in igne sunt ex parte actus quem
<lb ed="#Qb"/>efficit, non quo agit, immo ille unus est et illo<!--g-->
<lb ed="#Qd"/>uno efficit illos differentes actus: nam applicatio
<lb ed="#Qd"/>caloris ad lutum facit indurationem, applicatio
<lb ed="#Qd"/>caloris ad ceram facit liquefactionem etc. Et isti
<lb ed="#Qd"/>actus non ponunt diversitatem in igne quantum
<lb ed="#Qd"/>ad Virtutem ignis, nec in primo actu ipsius
<lb ed="#Qd"/>ignis, qui est actus essentialis, sed magis diffe<lb ed="#Qd"/>rentia
est secundum illos accidentalis, quia ma<lb ed="#Qd"/>gis
est ex parte materiae. Sic ergo, cum diversitas
<lb ed="#Qd"/>actuum in gratia sit ex parte actuum quos<!--h--> effi<lb ed="#Qd"/>cit
gratia, non ex parte eius quo efficit<!--i-->, immo
<lb ed="#Qd"/>unus est actus quo efficit, patet quod haec di<lb ed="#Qd"/>versitas
actuum non ponit diversitatem habituum
<lb ed="#Qd"/>sive gratiarum specialium<!--k-->. In virtutibus autem
<lb ed="#Qd"/>est diversitas actuum utroque modo, quia sunt
<lb ed="#Qd"/>ibi diversi actus, quibus efficiunt sive agunt et
<lb ed="#Qd"/>quos efficiunt, quia actus quo fides agit alius est
<lb ed="#Qd"/>ab actu quo spes agit et<!--l--> caritas, quia aliud est
<lb ed="#Qd"/>quo credimus, aliud quo diligimus, aliud quo
<lb ed="#Qd"/>speramus<!--m-->, et ideo fides, spes, caritas sunt di<lb ed="#Qd"/>versi
habitus sive diversae virtutes; item, alios
<lb ed="#Qd"/>et alios actus efficiunt sive<!--n--> eliciunt.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p3i1t1q3m1-d1e463">
<lb ed="#Qd"/>6. Ad aliud dicendum quod illa divisio gra<lb ed="#Qd"/>tiae,
quam ponit Apostolus, est gratiae gratis da<lb ed="#Qd"/>tae,
quae est donum Dei, sicut etiam patet per
<lb ed="#Qd"/>membra illius, et non est gratiae gratum facien<lb ed="#Qd"/>tis,
quae facit acceptum Deo ad habendam salu<lb ed="#Qd"/>tem
aeternam, de cuius divisione ad praesens
<lb ed="#Qd"/>fit quaestio. Et ita ratio illa non<!--o--> valet in pro<lb ed="#Qd"/>posito.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>