-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 2
/
ahsh-l3p3i2t1m6c2.xml
205 lines (205 loc) · 12.7 KB
/
ahsh-l3p3i2t1m6c2.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>III, P. 3, Inq. 2, T. 1, M. 6, C. 2</title>
<author ref="#AlexanderOfHales">Alexander of Hales</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>III, P. 3, Inq. 2, T. 1, M. 6, C. 2</title>
<date when="2017-10-16">October 16, 2017</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority><ref target="https://www.earlyfranciscans.com">ERC Project 714427: Authority and Innovation in Early Franciscan Thought</ref></authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0">Creative Commons Attribution 4.0 International</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Qd" n="quaracchi1948d">Quaracchi 1948, Volume 4</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2017-10-16" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on"/>
</front>
<body>
<div xml:id="ahsh-l3p3i2t1m6c2">
<head xml:id="ahsh-l3p3i2t1m6c2-Hd1e102">III, P. 3, Inq. 2, T. 1, M. 6, C. 2</head>
<head xml:id="ahsh-l3p3i2t1m6c2-Hd1e105" type="question-title">QUID SIT CREDERE SECUNDUM INTENTIONEM GENERALEM<!--6-->.</head>
<p xml:id="ahsh-l3p3i2t1m6c2-d1e108">
<lb ed="#Qd"/>Deinde quaeritur quid sit credere generaliter,
<lb ed="#Qd"/>secundum quod est habitus gratuiti.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p3i2t1m6c2-d1e115">
<lb ed="#Qd"/>Ad quod sic: 1. <name ref="#Augustine">Augustinus</name><!--7--> videtur<!--v--> de<lb ed="#Qd"/>finire
quid sit credere, <title>II Cor.</title> 3, 5, super illud<!--x-->:
<pb ed="#Qd" n="1081"/>
<cb ed="#Qd" n="a"/>
<lb ed="#Qd"/><quote>Non quod sufficientes simus cogitare aliquid a
<lb ed="#Qd"/>nobis quasi, a<!--a--> nobis</quote>, <title>Glossa</title>: <quote xml:id="ahsh-l3p3i2t1m6c2-Qd1e133">Hic attendant<!--b-->
<lb ed="#Qd"/>et verba ista perpendant qui putant ex nobis
<lb ed="#Qd"/>esse fidei coeptum<!--c--> et ex Deo esse fidei sup<lb ed="#Qd"/>plementum.
Commendans enim istam gratiam,
<lb ed="#Qd"/>quae non datur secundum aliqua merita, sed
<lb ed="#Qd"/>efficit omnia bona merita, inquit: <quote>Non quod suf<lb ed="#Qd"/>ficientes</quote><!--d-->
etc.</quote>; et infra<!--1-->: <quote xml:id="ahsh-l3p3i2t1m6c2-Qd1e149">Quamquam et ipsum
<lb ed="#Qd"/>credere nihil aliud sit quam cum assensione co<lb ed="#Qd"/>gitare</quote>.
Sic ergo credere est cum assensione
<lb ed="#Qd"/>cogitare; sed hoc potest convenire aliis principiis
<lb ed="#Qd"/>a Primo, scilicet principiis scientiarum; ergo non
<lb ed="#Qd"/>differret<!--e--> credere, prout est naturale et gratui<lb ed="#Qd"/>tum.
Forte respondebit quod addendum est <mentioned>as<lb ed="#Qd"/>sentire propter se</mentioned>; sed hoc ipsum verum est de
<lb ed="#Qd"/>principiis secundum quod sunt principia, quia
<lb ed="#Qd"/>eis assentitur propter se.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p3i2t1m6c2-d1e172">
<lb ed="#Qd"/>2. Si vero dicatur quod credere sit assentire
<lb ed="#Qd"/>primae Veritati propter se<!--f-->, sic fornicationem
<lb ed="#Qd"/>esse peccatum mortale et fidem esse virtutem et
<lb ed="#Qd"/>poenam aeternam esse non erit creditum, quia
<lb ed="#Qd"/>nullum horum est prima Veritas. Similiter secun<lb ed="#Qd"/>dum
hoc incarnatio, passio et similia non cre<lb ed="#Qd"/>duntur.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p3i2t1m6c2-d1e191">
<lb ed="#Qd"/>3. Item, super eumdem locum dicitur<!--g--> in
<lb ed="#Qd"/><title>Glossa</title><!--2--> quod <quote>nullus credit aliquid nisi prius
<lb ed="#Qd"/>cogitaverit esse credendum</quote>; sed <quote xml:id="ahsh-l3p3i2t1m6c2-Qd1e199">credere nihil
<lb ed="#Qd"/>aliud est quam cogitare</quote> etc.; ergo credens co<lb ed="#Qd"/>gitat
aliquid esse credendum<!--h-->; ergo quidam mo<lb ed="#Qd"/>tus
necessario praecedit motum fidei, et ille non<!--i-->
<lb ed="#Qd"/>potest esse meritorius, cum naturaliter primus
<lb ed="#Qd"/>motus meritorius<!--k--> sit fidei, licet aliquando aliter
<lb ed="#Qd"/>contingat.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p3i2t1m6c2-d1e216">
<lb ed="#Qd"/>4. Item, cum in <mentioned>credere</mentioned> sint duo, cogitare et
<lb ed="#Qd"/>assentire<!--l-->, in quo genere portetur credere, vel
<lb ed="#Qd"/>in genere quod est cogitare vel in genere quod
<lb ed="#Qd"/>est assentire? Si in genere quod est assentire,
<lb ed="#Qd"/>ergo non erit daemonum fides, quia non assen<lb ed="#Qd"/>tiunt
veritati eius quod credunt, quia dicit <name>Da<lb ed="#Qd"/>mascenus</name><!--3-->
de angelis malis: <quote xml:id="ahsh-l3p3i2t1m6c2-Qd1e233">Eorum voluntas
<lb ed="#Qd"/>est rebellare Deo<!--m--></quote>. Si vero ponatur in genere
<lb ed="#Qd"/>eius quod est cogitare, ergo fides non erit ha<lb ed="#Qd"/>bitus
motivae potentiae, et ita nec virtus.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p3i2t1m6c2-d1e243">
<lb ed="#Qd"/>[Solutio]: 1. Ad hoc dicendum quod actus de<lb ed="#Qd"/>claratur
per propriam materiam, ut credere per
<lb ed="#Qd"/>creditum. Nota ergo quod creditum est cogita<lb ed="#Qd"/>bile
Ens supra rationem primum, cui propter
<lb ed="#Qd"/>se datur assensus. In hoc quod dicitur <mentioned>supra
<cb ed="#Qd" n="b"/>
<lb ed="#Qd"/>rationem</mentioned>, separatur ab iis quorum est credulitas<!--a-->
<lb ed="#Qd"/>secundum rationem, ut est in principiis scientia<lb ed="#Qd"/>rum.
In hoc autem quod dicitur <mentioned>Primum</mentioned>, sepa<lb ed="#Qd"/>ratur
ab huiusmodi quae sunt creaturae. In hoc
<lb ed="#Qd"/>quod dicitur <mentioned>cui datur assensus propter se</mentioned>, fit
<lb ed="#Qd"/>separatio ab illa cognitione quae potest esse per
<lb ed="#Qd"/>viam rationis de iis quae sunt supra rationem.
<lb ed="#Qd"/>Credere ergo est assentire credito primo<!--b--> Ente
<lb ed="#Qd"/>supra rationem propter se.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p3i2t1m6c2-d1e278">
<lb ed="#Qd"/>2. Ad id autem quod fornicationem esse pec<lb ed="#Qd"/>catum
et huiusmodi, non sunt<!--c--> credita secundum
<lb ed="#Qd"/>hanc rationem, infra respondebitur<!--4-->, cum agetur
<lb ed="#Qd"/>de iis quae vere sunt articuli et quae non.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p3i2t1m6c2-d1e289">
<lb ed="#Qd"/>3. Ad id autem quod quaeritur <mentioned>utrum cogi<lb ed="#Qd"/>tare
praecedat credere</mentioned>, respondendum est quod
<lb ed="#Qd"/>semper naturaliter cogitare praecedit credere, sed
<lb ed="#Qd"/>non semper actu<!--d-->, immo quandoque praecedit,
<lb ed="#Qd"/>quandoque concomitatur, quandoque subsequitur,
<lb ed="#Qd"/>et<!--e--> illud, quod praecedit tempore, non est coep<lb ed="#Qd"/>tum<!--f-->
fidei, nisi accipiatur de coepto extra sumpto.
<lb ed="#Qd"/>Quod autem praecedat, ostenditur per id quod
<lb ed="#Qd"/>dicitur in <title>Luca</title> de B. Virgine, ibi<!--5-->: <quote>Et cogitabat
<lb ed="#Qd"/>qualis esset ista salutatio</quote>; ecce cogitatio prae<lb ed="#Qd"/>cedens
fidem; tandem consentit cum<!--g--> dixit post
<lb ed="#Qd"/>verba angeli<!--h6-->: <quote>Ecce ancilla Domini</quote> etc. Et nota
<lb ed="#Qd"/>quod in motibus intellectus rationi coniuncti non
<lb ed="#Qd"/>solum cogitare est prius natura quam sit assen<lb ed="#Qd"/>tire,
sed etiam tempore, et est ultima collatio<!--i-->
<lb ed="#Qd"/>sive terminus collationis simul etiam<!--k--> cum con<lb ed="#Qd"/>sensu.
Tamen quandoque contingit aliter, vel
<lb ed="#Qd"/>propter lucem manifestissimam, ut in per se notis,
<lb ed="#Qd"/>quale est <mentioned>de quolibet affirmatio vel negatio</mentioned>,
<lb ed="#Qb"/><mentioned>omne totum maius est sua parte</mentioned>, quibus as<lb ed="#Qd"/>sentitur
quam cito accipiuntur; quandoque prop<lb ed="#Qd"/>ter<!--l-->
solertiam exercitati circa huiusmodi: nam
<lb ed="#Qd"/>exercitati et periti medium inveniunt et in pro<lb ed="#Qd"/>specto
tempore vel statim vident veritatem. Eo<lb ed="#Qd"/>dem
modo<!--m--> contingit in intellectu fieri qui non
<lb ed="#Qd"/>est rationi coniunctus, ut in eis quae sunt fidei
<lb ed="#Qd"/>per lucem interiorem perfusam<!--n-->, per quam statim
<lb ed="#Qd"/>in quibusdam absque discussione inclinatur con<lb ed="#Qd"/>sensus:
in illis est cogitare simul cum assentire,
<lb ed="#Qd"/>licet prius naturaliter. Et sic intelligendum est
<lb ed="#Qd"/>verbum <name ref="#Augustine">Augustini</name>, scilicet de prioritate na<lb ed="#Qd"/>turae
et non temporis<!--o-->. Quandoque cogitare est
<lb ed="#Qd"/>subsequens fidem, et hoc cogitare est maxime
<lb ed="#Qd"/>admirativum de hoc quod<!--p--> gratia Dei factum
<lb ed="#Qd"/>est<!--q--> in ipsis, quod vix possunt concipere. Hinc<!--r-->
<pb ed="#Qd" n="1082"/>
<cb ed="#Qd" n="a"/>
<lb ed="#Qd"/>dicit <name ref="#Augustine">Augustinus</name>, in libro <title>De confessionibus</title><!--1-->:
<lb ed="#Qb"/><quote xml:id="ahsh-l3p3i2t1m6c2-Qd1e377">Non sufficiebam cogitare et considerare<!--a--> consi<lb ed="#Qd"/>lium
Dei super redemptione<!--b--> generis humani</quote>.
<lb ed="#Qd"/>Per hoc patet quod non semper praeexigitur de<lb ed="#Qd"/>liberatio
de credendo, utrum sit6 credendum, et
<lb ed="#Qd"/>deinde quod credat, sed simul est cogitare et as<lb ed="#Qd"/>sentire
tempore. Et non intelliguntur<!--d--> ibi esse
<lb ed="#Qd"/>duo actus nisi ratione termini duplicis: et prior
<lb ed="#Qd"/>formatur in comparatione<!--e--> velut oppositorum,
<lb ed="#Qd"/>sequens vero transit in rem oppositam, scilicet
<lb ed="#Qd"/>credere. Quod<!--f--> cum ita sit, manifestum est qua<lb ed="#Qd"/>liter
initium, scilicet cogitare huiusmodi, a gratia
<cb ed="#Qd" n="b"/>
<lb ed="#Qd"/>sit gratum faciente, quae est fides, et similiter
<lb ed="#Qd"/>consummatio actus, quae est credere.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p3i2t1m6c2-d1e409">
<lb ed="#Qd"/>4. Ad aliud<!--g--> respondendum est quod cre<lb ed="#Qd"/>dere
est in genere eius quod est assentire. Et
<lb ed="#Qd"/>quod obicitur de diabolo, dicendum quod assen<lb ed="#Qd"/>tire
accipitur dupliciter: quandoque dicitur as<lb ed="#Qd"/>sentire
ponere ita esse et etiam tendere<!--h--> in illud,
<lb ed="#Qd"/>et sic non convenit diabolo, quia eius est cre<lb ed="#Qd"/>dere
hoc<!--i-->, sed non in hoc; aliquando autem di<lb ed="#Qd"/>citur
assentire ponere ita esse, non tamen in il<lb ed="#Qd"/>lud
tendere, et sic convenit diabolo<!--2-->.
</p>
<p xml:id="ahsh-l3p3i2t1m6c2-d1e432">
<lb ed="#Qd"/>Per haec patet responsio ad omnia.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>