-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 1
/
cod-LyXLXy_wo8uy7-d1e1414.xml
1232 lines (1232 loc) · 85.7 KB
/
cod-LyXLXy_wo8uy7-d1e1414.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
565
566
567
568
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
581
582
583
584
585
586
587
588
589
590
591
592
593
594
595
596
597
598
599
600
601
602
603
604
605
606
607
608
609
610
611
612
613
614
615
616
617
618
619
620
621
622
623
624
625
626
627
628
629
630
631
632
633
634
635
636
637
638
639
640
641
642
643
644
645
646
647
648
649
650
651
652
653
654
655
656
657
658
659
660
661
662
663
664
665
666
667
668
669
670
671
672
673
674
675
676
677
678
679
680
681
682
683
684
685
686
687
688
689
690
691
692
693
694
695
696
697
698
699
700
701
702
703
704
705
706
707
708
709
710
711
712
713
714
715
716
717
718
719
720
721
722
723
724
725
726
727
728
729
730
731
732
733
734
735
736
737
738
739
740
741
742
743
744
745
746
747
748
749
750
751
752
753
754
755
756
757
758
759
760
761
762
763
764
765
766
767
768
769
770
771
772
773
774
775
776
777
778
779
780
781
782
783
784
785
786
787
788
789
790
791
792
793
794
795
796
797
798
799
800
801
802
803
804
805
806
807
808
809
810
811
812
813
814
815
816
817
818
819
820
821
822
823
824
825
826
827
828
829
830
831
832
833
834
835
836
837
838
839
840
841
842
843
844
845
846
847
848
849
850
851
852
853
854
855
856
857
858
859
860
861
862
863
864
865
866
867
868
869
870
871
872
873
874
875
876
877
878
879
880
881
882
883
884
885
886
887
888
889
890
891
892
893
894
895
896
897
898
899
900
901
902
903
904
905
906
907
908
909
910
911
912
913
914
915
916
917
918
919
920
921
922
923
924
925
926
927
928
929
930
931
932
933
934
935
936
937
938
939
940
941
942
943
944
945
946
947
948
949
950
951
952
953
954
955
956
957
958
959
960
961
962
963
964
965
966
967
968
969
970
971
972
973
974
975
976
977
978
979
980
981
982
983
984
985
986
987
988
989
990
991
992
993
994
995
996
997
998
999
1000
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Quaestio 1</title>
<author ref="#Ockham">Ockham</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Quaestio 1</title>
<date when="2020-09-10">September 10, 2020</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="L" n="cod-LyXLXy">Lyon 1495</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2020-09-10" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#L" n="231-r"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="wo8uy7-d1e1414"><!-- l1d30q1 -->
<head xml:id="wo8uy7-d1e1414-Hd1e108">Quaestio 1</head>
<p xml:id="wo8uy7-d1e1414-d1e111">
<lb ed="#L" n="47"/>Distin. xxx. Questio
prima<lb ed="#L" n="48" break="no"/>DIstinctione
tri<lb ed="#L" n="49" break="no"/>gesima tractat magister de
<lb ed="#L" n="50"/>nominibus relatiuis creature
<lb ed="#L" n="51"/>et deo conuenientibus. Circa
<lb ed="#L" n="52"/>quam esset quaerendum. Utrum de
<lb ed="#L" n="53"/>realiter vel secundum rationem referatur
<lb ed="#L" n="54"/>ad creaturam. Sed quia hoc quaestio praesupponit de relatione
<lb ed="#L" n="55"/>quod sit. Ideo quaero primo de relatione et primo quero
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e1414-d1e133">
<!--464.xml-->
<cb ed="#L" n="b"/>
<!-- 231-r -->
<lb ed="#L" n="56"/>⁋ Utrum omni auctoritate fidei et quorumcumque philosophorum
<lb ed="#L" n="57"/>exclusa facilius posset negari omnis relato esse aliquid
<lb ed="#L" n="58"/>a parte rei quocumque modo distinctum ab omni absoluto
<lb ed="#L" n="59"/>et absolutis quam teneri. Et primo ostendam quod facilius et
<lb ed="#L" n="60"/>probabilius debeat teneri propter solam rationem. rela
<lb ed="#L" n="61"/>tionem esse aliquid distinctum a parte rei ab omni abso
<lb ed="#L" n="62"/>luto et absolutir.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e1414-d1e157">
⁋ Primo sic. impossibile est transire
<lb ed="#L" n="63"/>a contradictorio in contrdictorium sine omni mutatione quae sit
<lb ed="#L" n="64"/>corruptio vel productio alicuius. sed mobile quando mu
<lb ed="#L" n="65"/>tatur localiter transit de contradictorio in contradictorium. ergo est
<lb ed="#L" n="66"/>aliquid nonuum productum vel aliquid corruptum. sed certum
<lb ed="#L" n="67"/>est quod nullum absolutum corrumpitur vel producitur de no
<lb ed="#L" n="68"/>uo. ergo aliquid aliud. et illud vocatur respectus et haber
propo<lb ed="#L" n="69" break="no"/>situ. Secundo sic. illud quod habet operationem realem est
<lb ed="#L" n="70"/>aliquid reale. sed omnibus absolutis manentibus propi
<lb ed="#L" n="71"/>diuersam situationem possunt aliqua in aliquem effectum
<lb ed="#L" n="72"/>in quem non possunt sine tali situatione. ergo ibi est ali
<lb ed="#L" n="73"/>quid reale pter absolutum. et per consequens respectus est
<lb ed="#L" n="74"/>aliquid reale aliud ab absolut.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e1414-d1e186">
⁋ Ad oppositum per
<lb ed="#L" n="75"/>productionem alicuius rei in istis inferioribus nulla
<lb ed="#L" n="76"/>fit noua res in angelo vel celo. sed producta aliqua
<lb ed="#L" n="77"/>re de nouo angelus vel corpus celeste vere
re<lb ed="#L" n="78" break="no"/>aliter distinguitur ab illa re de nouo producta. ergo
<lb ed="#L" n="79"/>ista distinctio non importat aliquam rem ab
abso<lb ed="#L" n="80" break="no"/>luter. et per consequens eadem ratione nulla relatio importat
<lb ed="#L" n="81"/>talem re distinctam. quia non est maior ratio de vna quam det
<lb ed="#L" n="82"/>alia
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e1414-d1e207">
⁋ Circa istam quaestionem primo sciendum pro
intelle<lb ed="#L" n="83" break="no"/>ctu quod non est quaestio de veritate quid secundum veritatem
<lb ed="#L" n="84"/>sit tenendum. sed est quid teneret volens praecise inniti reti
<lb ed="#L" n="85"/>ni possibili pro statu isto et nolens aliquam sectam
<lb ed="#L" n="86"/>vel auctoritatem recipere. sicut qui vellet praecise
<lb ed="#L" n="87"/>inniti rationi sibi possibili. et qui nollet accipere
<lb ed="#L" n="88"/>quancunque auctoritatem diceret quod impossibile est
<lb ed="#L" n="89"/>tres personas realiter distinctas esse vnam rem
<lb ed="#L" n="90"/>fimplicissimam. Similiter talis diceret quod deus
<lb ed="#L" n="91"/>non est homo. et multa alia. que tamen secundum
re<lb ed="#L" n="92" break="no"/>veritatem falsa sunt
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e1414-d1e231">
⁋ Sic intellecta quaestione sum et
<lb ed="#L" n="93"/>diuerse opiniones. Una est que non tantum pr opter
<lb ed="#L" n="94"/>auctoritates. sed etiam propter rationes ponit
<lb ed="#L" n="95"/>quod relatio est alia res ab omni re absoluta et ab
<lb ed="#L" n="96"/>permnibus absolutis. ita quod sicut substantia et qua
<lb ed="#L" n="97"/>litas sunt res distincte. quarum neutra est de
<lb ed="#L" n="98"/>essentia alterius. ita et substantia et relatio sunt
<lb ed="#L" n="99"/>distincte res realiter. et neutra de essentia al
<lb ed="#L" n="100"/>terius.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e1414-d1e251">
⁋ Pro ista opinione arguitur
multi<lb ed="#L" n="101" break="no"/>pliciter. Primo sic. nihil est idem realiter a. si
<lb ed="#L" n="102"/>ne: quo a potest esse realiter sine contradictione. sed
<lb ed="#L" n="103"/>multe relationes sunt sine quibus fundamen
<lb ed="#L" n="104"/>ta possunt esse sine contradictione. ergo etc. ha
<lb ed="#L" n="105"/>ior probatur multipliciter. quas probationes
di<lb ed="#L" n="106" break="no"/>mitto. quia reputo eas concludere
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e1414-d1e267">
⁋ Mino
<lb ed="#L" n="107"/>apparet in omnibus relationibus quarum funda
<lb ed="#L" n="108"/>menta possunt esse sine terminis. sicut est in omnibus
<lb ed="#L" n="109"/>relationibus equiparantie. sicut sunt simile equa
<lb ed="#L" n="110"/>le et huiusmodi. si enim hoc album sit. et hoc album
<!--465.xml-->
<pb ed="#L" n="231-v"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
<lb ed="#L" n="1"/>non sit. hoc album est sine similitudine. et si aliud
al<lb ed="#L" n="2" break="no"/>bum fiat in albo est similitudo. potest ergo esse sine isto
<lb ed="#L" n="3"/>et cum isto. Similiter in relationibus multis disquiperan
<lb ed="#L" n="4"/>tie. sicut domins potest esse fine dominatione et potest esse
<lb ed="#L" n="5"/>onsequens seruorum accessione
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e1414-d1e296">
⁋ Preterea nisi predicta
<lb ed="#L" n="6"/>opinio ponatur. sequuntur multa inconuenientia
<lb ed="#L" n="7"/>Primum est quod negabitur omnis compositio in enti
<lb ed="#L" n="8"/>bus. quia si a et bea componunt ab. et vnio istarum par
<lb ed="#L" n="9"/>tium nihil aliud est nisi illa absoluta a. be sepa
<lb ed="#L" n="10"/>ratis. ergo realiter a et be manet tota realitas que est
<lb ed="#L" n="11"/>ipsorum a et be vnitorum. et tunc a et b separata manent
<lb ed="#L" n="12"/>realiter vnita. et ita manet compositum separatis
<lb ed="#L" n="13"/>partibus componentibus. et ita compositum non
<lb ed="#L" n="14"/>est compositum. quia quando manet compositum separatis partibus
<lb ed="#L" n="15"/>componentibus non est compositum ex eis. nihil
<lb ed="#L" n="16"/>emen esset tunc nisi vnum aggregatione. Secudum
incon<lb ed="#L" n="17" break="no"/>ueniens sequertur. quod negabitur omnis causalitas cau
<lb ed="#L" n="18"/>sarum. quia quod causatur a diuersis causis secundis
<lb ed="#L" n="19"/>praexigit in eis debitam proportionem et approxima
<lb ed="#L" n="20"/>tione ad hoc quod causetur ab eis. sed si ista
appro<lb ed="#L" n="21" break="no"/>ximatio et proportio nihil sit nisi ista absoluta. ergo
<lb ed="#L" n="22"/>ista sunt ita realiter causatiua huius effectus
quan<lb ed="#L" n="23" break="no"/>do non sunt approximata. et ita approximata
ni<lb ed="#L" n="24" break="no"/>hil possunt causare realiter quod non possunt cau
<lb ed="#L" n="25"/>sare etiam non approximata. nulla enlrealitate
<lb ed="#L" n="26"/>alia posita non poest aliqua res causare que prius
<lb ed="#L" n="27"/>non potuit causare
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e1414-d1e346">
⁋ Ex istis potest argui sic.
<lb ed="#L" n="28"/>Quia si a et be separata non componunt ab. ergo
<lb ed="#L" n="29"/>nec ipsa vnita. quia sicut eadem res absque omni rea
<lb ed="#L" n="30"/>litate alia non potest aliquid causare modo quod prius
<lb ed="#L" n="31"/>non potuit. ita nec eedem res absque omni realita
<lb ed="#L" n="32"/>te alia possunt aliquid modo componere quod prius non
<lb ed="#L" n="33"/>potuerunt componere
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e1414-d1e363">
⁋ Secundo principaliter arguitur
<lb ed="#L" n="34"/>sic. nihil infinitum continet secundum perfectam continentia
<lb ed="#L" n="35"/>opposita formaliter. quia quantumcunque in deo concedatur
<lb ed="#L" n="36"/>perfectissima omnium continentia perfectionum secundum
identi<lb ed="#L" n="37" break="no"/>tatem que sunt in eo non potest continere
oppo<lb ed="#L" n="38" break="no"/>sita absoluta formaliter in se. licet in se posset habe
<lb ed="#L" n="39"/>re talia opposita virtualiter et relatiue formaliter. sed
<lb ed="#L" n="40"/>ex hoc concluditur infinitas fundamenti. sed equa
<lb ed="#L" n="41"/>litas et inequalitas sunt opposita formaliter. et
simili<lb ed="#L" n="42" break="no"/>tudo et dissimilitudo similiter saltem ad idem correlatiuum.
<lb ed="#L" n="43"/>ista autem possunt perfecte fundari in eodem
fundamen<lb ed="#L" n="44" break="no"/>to successiue. sed illud fundamentum neutrum
illo<lb ed="#L" n="45" break="no"/>rum continet formaliter et secundum perfectam identitatem
<lb ed="#L" n="46"/>quia qua ratione non ambo. eadem ratione nec alterum.
<lb ed="#L" n="47"/>Et si dicatur quod relatio non est res alia. quia non est
<lb ed="#L" n="48"/>res sed tantum in intellectu. Contra hoc arguitur primo.
<lb ed="#L" n="49"/>qui hoc destruit vnitatem vniuersi. secundo quia destru
<lb ed="#L" n="50"/>it omnem compositionem in vniuerso substantialem et ac
<lb ed="#L" n="51"/>cidentalem. tertio quia destruit omnem causalitatem
<lb ed="#L" n="52"/>secundarum causarum. quarto quia destruit
realita<lb ed="#L" n="53" break="no"/>tem scientiarum mathematicarum
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e1414-d1e409">
⁋ Primum probatur. quia
<lb ed="#L" n="54"/>vnitas vniuersi est in ordine partium ad se inut
<lb ed="#L" n="55"/>cem et in ordine ad primum. sicut vnitas exercitus
<!--465.xml-->
<cb ed="#L" n="b"/>
<!-- 231-v -->
<lb ed="#L" n="56"/>est in ordine partium exercitus inter se et ad ducem.
<lb ed="#L" n="57"/>etio ex hoc conr negantes relationem esse rem extra actum
<lb ed="#L" n="58"/>intellectus potest dici verbum philosophi. xii. metha. quod tales
<lb ed="#L" n="59"/>qui sic dicunt. inconnexam faciunt vniuersi substantiam.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e1414-d1e431">
<lb ed="#L" n="60"/>⁋ Secudum probatur. quia nihil est compositum sine vnione
<lb ed="#L" n="61"/>partium componibilium. ita quod partibus separatis non
ma<lb ed="#L" n="62" break="no"/>net compositum. nihil autem reale dependet ab eo quod
<lb ed="#L" n="63"/>est tantum ratio et praecipue ratio causata per actum intellectus
<lb ed="#L" n="64"/>nostri. et saltem tale reale quod non est tantum
artisi<lb ed="#L" n="65" break="no"/>ciale. ergo nullum totum erit reale naturale. postquam
<lb ed="#L" n="66"/>neccessario requirit ad suum esse relationem. quia relatio
ni<lb ed="#L" n="67" break="no"/>hil est nisi ens rationis. Tertium probatur. quia causatio
<lb ed="#L" n="68"/>effectus realis non requirit ens rationis in causa. sed non
<lb ed="#L" n="69"/>possunt cause secunde causare nisi proportionate et
approxi<lb ed="#L" n="70" break="no"/>mate. ergo si ista approximatio est tantum ens rationis
<lb ed="#L" n="71"/>non poterunt cause sub ista approximatione causare
<lb ed="#L" n="72"/>aliquid reale. quia sine ista approximatione non possunt
<lb ed="#L" n="73"/>causare. et ista approximatio que est relatio. nulla
<lb ed="#L" n="74"/>res est per istam opinionem. ergo causa secunda nihil confert ad
<lb ed="#L" n="75"/>possibile causari⁋ Quartum probatur. quia omnes conclusiones
<lb ed="#L" n="76"/>mathematice demonstrant relationes de
subie<lb ed="#L" n="77" break="no"/>ctus. patet inductiue incipiendo a prima conclusione geo
<lb ed="#L" n="78"/>metrica. quae osteditur equalitas laterum de triangulo vel
<lb ed="#L" n="79"/>de linea recta. et sic de aliis.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e1414-d1e477">
⁋ Quuis iste rationes
<lb ed="#L" n="80"/>videntur difficiles et apparentes ad probandum rela
<lb ed="#L" n="81"/>tionem esse aliam rem ab absolutis. tamen videtur mihi quod
<lb ed="#L" n="82"/>ad partem oppositam sunt rationes difficiliores et euide
<lb ed="#L" n="83"/>tiores. et ideo conlusio istam opinionem arguam in generali. immo
<lb ed="#L" n="84"/>magis in speciali de diuersis relationibus quae ponum
<lb ed="#L" n="85"/>tur.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e1414-d1e493">
⁋ Primo ergo arguo sic. omnis res realiter distincta
<lb ed="#L" n="86"/>ab alia re potest intelligi illa alia non intellecta.
<lb ed="#L" n="87"/>et maxime si neutra illarum rerum sit pars alteriue
<lb ed="#L" n="88"/>sed impossibile est aliquam rem quae sit relatio intelligi
<lb ed="#L" n="89"/>sine omni alia re. ergo etc. Maior videtur manifesta. quia
<lb ed="#L" n="90"/>non plus dependet intellectio vnius rei totaliter dispa
<lb ed="#L" n="91"/>rate ab alia re dispata. quam intellectio effectus ab
<lb ed="#L" n="92"/>intellectione causae sue essentialis. sed non est inconueniens
<lb ed="#L" n="93"/>nec includit contradictionem illud quod est effectus intelli
<lb ed="#L" n="94"/>gi sine sua causa intellecta. ergo eodem modo si similitudo
<lb ed="#L" n="95"/>vel alia talis relatio sit alia res ab absolutir et a
<lb ed="#L" n="96"/>relatione correspondente non repugnat sibi
intelligi<lb ed="#L" n="97" break="no"/>nllo intellecto absoluto. et et nlla relatione alia
in<lb ed="#L" n="98" break="no"/>tellecta. Minorem probo. quia si aliquis intelligat simili
<lb ed="#L" n="99"/>tudinem sortem et fortem sine similitudine correspondente.
po<lb ed="#L" n="100" break="no"/>terit scire sortem esse similem. et tamen dubitare an sit ali
<lb ed="#L" n="101"/>cui alteri similis. et eode modo poterit aliquas scire ali
<lb ed="#L" n="102"/>quem esse patrem et tamen nescire an habeat filium. immo est po
<lb ed="#L" n="103"/>terit igrare an possit habere filium. Si dicatur quod talies
<lb ed="#L" n="104"/>apprehedens similitudinem sor. poterit nescire an
sor<lb ed="#L" n="105" break="no"/>tes sit similis. Contur per istum non repugnat relationi intelligi
<lb ed="#L" n="106"/>intuitive. poteatur ergo quod aliquis intuitiue apprehendat vtur quod
<lb ed="#L" n="107"/>talis vtique sciet sortem esse similem. sicut aliquis videns intui
<lb ed="#L" n="108"/>tiue albedinem in sorte scit sortem esse album. Si
<lb ed="#L" n="109"/>dicatur aliter quod talis si videat intuitiue tam sortem
<lb ed="#L" n="110"/>quam similitudinem in sorte. licet non videat intuitiue
<!--466.xml-->
<pb ed="#L" n="232-r"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
<lb ed="#L" n="1"/>aliam similitudinem. poterit tamen scire sortem esse similem
<lb ed="#L" n="2"/>alteri. licet nesciat: cui sit similis.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e1414-d1e561">
⁋ Contra. ponatur quod
<lb ed="#L" n="3"/>talis intellectio intuitiua similitudinis sit simpliciter
<lb ed="#L" n="4"/>prima in illo intellectu. ita quod nunquam prius nec in
<lb ed="#L" n="5"/>tuitiue nec abstractiue intellexerit quamcumque
simili<lb ed="#L" n="6" break="no"/>tudinem. talis non plus sciet quod ille est similis
<lb ed="#L" n="7"/>alicui alteri. quam quod ista est causa alterius nisi per de
<lb ed="#L" n="8"/>ductionem rationis. et per consequens anteque incipit
<lb ed="#L" n="9"/>at deducere poterit ignorare. et hoc est propositum.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e1414-d1e580">
<lb ed="#L" n="10"/>⁋ Si dicatur aliter ad maiorem quod vna relatio non
<lb ed="#L" n="11"/>potest intelligi sine alia. Contra. secundum istos
essen<lb ed="#L" n="12" break="no"/>tia diuina potest intelligi sine relatione. que tamen
<lb ed="#L" n="13"/>est eadem realiter sibi. ergo multo fortius vna res
po<lb ed="#L" n="14" break="no"/>terit intelligi sine alia realiter distincta et
dispa<lb ed="#L" n="15" break="no"/>rata. Si dicatur quod non sequitur. quia nec identitas rea
<lb ed="#L" n="16"/>lis nec distincto formalis est causa quare potest
<lb ed="#L" n="17"/>essentia intelligi non intellecta paternitate. sed quia
<lb ed="#L" n="18"/>est talis natura. Sed hoc non valet. quia eadem
<lb ed="#L" n="19"/>facilitate dicam quod essentia diuina est talis
natu<lb ed="#L" n="20" break="no"/>ra quod non potest intelligi sine paternitate. et ita
nul<lb ed="#L" n="21" break="no"/>la videtur ratio posse assignari quare vnum
indiui<lb ed="#L" n="22" break="no"/>duum non possit intelligi alio indiuiduo tota
<lb ed="#L" n="23"/>liter disparato non intellecto. quia non potest da
<lb ed="#L" n="24"/>ri aliqua ratio quare vnum non possit intelligi alio
<lb ed="#L" n="25"/>non intellecto. nisi vel quia sunt idem realite. quod
<lb ed="#L" n="26"/>non datur in proposito. vel quia vnum dependet al
<lb ed="#L" n="27"/>alio essentialiter. et hoc non potest dari in proposit
<lb ed="#L" n="28"/>qui essentialius dependet quodlibet absolutur
<lb ed="#L" n="29"/>creatum a deo quam quecumque relatio ab alia. et tam
<lb ed="#L" n="30"/>potest creatura intelligi non intellecto deo. sicut
<lb ed="#L" n="31"/>potest videri corpraliter non viso deo corporaliter
<lb ed="#L" n="32"/>Uel quia vnum necessario coexigit aliud. et hoc non
<lb ed="#L" n="33"/>potest dari in proposito. quia magis necessario vel
<lb ed="#L" n="34"/>eque coexigit quelibet creatura deum quam relatio
<lb ed="#L" n="35"/>vna aliam relationem. et tamen hoc non obstante potest
<lb ed="#L" n="36"/>creatura intelligi non intellecto deo. ergo simimiliter in
<lb ed="#L" n="37"/>proposito. Si dicatur quod nulla istarum est ratio. sed ratio
<lb ed="#L" n="38"/>est. quia res est talis nature. et ideo nulla alia causa
<lb ed="#L" n="39"/>est querenda. nisi quia relatio est relatio. Sed hoc non
<lb ed="#L" n="40"/>sufficit. quia nihil debet poni sine ratione assignata
<lb ed="#L" n="41"/>nisi sit per se notum vel per experientiam scitum. vel per
<lb ed="#L" n="42"/>auctoritatem scripture sacre probatum. sed illud non est
<lb ed="#L" n="43"/>per se notum. quia multi subtiles et exercitati hoc noe
<lb ed="#L" n="44"/>gant. Nec etiam per experientiam est scitum. quia nullus
<lb ed="#L" n="45"/>de hoc potuit experiri. sicut patet manifeste. nec
<lb ed="#L" n="46"/>potest dici tertium. quia ista questio excludit omnem
<lb ed="#L" n="47"/>auctoritatem. Similiter tunc non esset relatiomponenda propter
<lb ed="#L" n="48"/>rationem. sed praecise propter auctoritate scripture sacre. quod
<lb ed="#L" n="49"/>tamen negant. ergo qua ratione relatio vna si sit alia res
<lb ed="#L" n="50"/>non poest intelligi alia re disparata. non intell ecta
<lb ed="#L" n="51"/>debet ratio assignari. vel non est propter rationem
ponen<lb ed="#L" n="52" break="no"/>dum. Similiter tunc eadem facilitate dicam quod
substan<lb ed="#L" n="53" break="no"/>tia non potest intelligi sine qualitate vel econuerso. et
<lb ed="#L" n="54"/>non est alia ratio querenda nisi quod substantia est
sub<lb ed="#L" n="55" break="no"/>stantia. et qualitas est qualitas que non conue¬
<!--466.xml-->
<cb ed="#L" n="b"/>
<!-- 232-r -->
<lb ed="#L" n="56"/>nienter dicuntur.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e1414-d1e691">
⁋ Confirmatur. quia non maior est in
<lb ed="#L" n="57"/>separabilitas aliquorum realium in intellectu quam in
<lb ed="#L" n="58"/>subiecto. sed iste res sunt separabiles quantum
<lb ed="#L" n="59"/>ad subiectum. quia vna illarum potest esse in aliquo
<lb ed="#L" n="60"/>subiecto in quo non est alia. ergo eadem ratione poterunt
<lb ed="#L" n="61"/>sic separari in intellectu quod vna intelligatur alia
<lb ed="#L" n="62"/>non intellecta.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e1414-d1e707">
⁋ Secundo arguo sic. in omni modo
<lb ed="#L" n="63"/>relatiuorum et in omni praedicamento relatiuo opor
<lb ed="#L" n="64"/>tet aliqua extrema summe distare. ergo potest
ali<lb ed="#L" n="65" break="no"/>res fieri in vno extremo. nulla re positiua fcta
<lb ed="#L" n="66"/>in alia. ergo si relatio sit alia res potest vni extremo
<lb ed="#L" n="67"/>aduenire aliqua relatio nulla facta in alio extre
<lb ed="#L" n="68"/>mo.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e1414-d1e723">
⁋ Confirmatur. quia omnis creatura agit in deter
<lb ed="#L" n="69"/>minata distantia. fiant ergo talia duo extrema extr
<lb ed="#L" n="70"/>illam determinatam distantiam. hoc posito poterit
ali<lb ed="#L" n="71" break="no"/>quod agens creatum secundum conuenientem distantiam
<lb ed="#L" n="72"/>approximari vni extremo et improportionate
<lb ed="#L" n="73"/>distare ab altero extreno. ergo poterit habere effectum
<lb ed="#L" n="74"/>suum in illo extremo nihil cando in alio.
Uerbi<lb ed="#L" n="75" break="no"/>gratia. sint duo corpora vnum album aliud nigrum. et tantum
<lb ed="#L" n="76"/>distent per potentiam diuinam quod quodcumque agens
cre<lb ed="#L" n="77" break="no"/>atum est praesens vni. est insufficienter approximatum
<lb ed="#L" n="78"/>ad causandum quemcumque effectum siue relatiuum sine
<lb ed="#L" n="79"/>absolutum in alio extremo. hoc posito poterit per
<lb ed="#L" n="80"/>diuinam potentiam aliquod actiuum respectu albedinis
<lb ed="#L" n="81"/>debite applicari corpori nigro. et per consequens causa
<lb ed="#L" n="82"/>bit albedinem in illo corpore nigro. nihil causando in
<lb ed="#L" n="83"/>alio corpore albo respectu cuius improportioabiliter
<lb ed="#L" n="84"/>distat. et tunc erunt duo corpora alba. et per consequens
si<lb ed="#L" n="85" break="no"/>milia. et tamen nihil reale causatur de nouo in alio
<lb ed="#L" n="86"/>ergo illa similitudo non est alia res sicut isti ponunt.
<lb ed="#L" n="87"/>et eodem modo arguo de quibuscumque relatiuis
<lb ed="#L" n="88"/>aliis.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e1414-d1e769">
⁋ Tertio sic. secundum istos deus potest facere
<lb ed="#L" n="89"/>omne absolutum sine omni posteriori. ergo eadem
<lb ed="#L" n="90"/>ratione poterit deus facere duo alba absoluta sed
<lb ed="#L" n="91"/>ne omni posteriori. ergo sine omni tali relatione. et tamen illa
<lb ed="#L" n="92"/>erunt similia. ergo similitudo: non est talis alia res. Si
di<lb ed="#L" n="93" break="no"/>catur quod erunt similia. non tamen per similitudinem. Contrasi
<lb ed="#L" n="94"/>similitudo sit alia res. tunc similitudo et simile habebunt se
<lb ed="#L" n="95"/>sicut album et albedo. ergo sicut impossibile est aliquod esse
al<lb ed="#L" n="96" break="no"/>bum sine albedine quae sit alia res. ita impossibile est ali
<lb ed="#L" n="97"/>quod esse simile sine silitudine quae sit alia res. Similiter fri
<lb ed="#L" n="98"/>stra poneretur tunc similitudo esse alia res si sine tmuli re
<lb ed="#L" n="99"/>alia aliqua possunt esse similia. sicut frustra poneretur albedo
<lb ed="#L" n="100"/>esse alia res a subiecto si subiectum potest sine tali re esse
<lb ed="#L" n="101"/>album.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e1414-d1e800">
⁋ Quarto arguo sic. quae ratione vna relatio esset
<lb ed="#L" n="102"/>alia resab absolut et alia. et per consequens quae ratione similitudo
<lb ed="#L" n="103"/>equalitas. paternitas. filiatio et sic de aliis essent tales
<lb ed="#L" n="104"/>res alie. eadem ratione diuersitas distinctio et huiusmodi
es<lb ed="#L" n="105" break="no"/>sent res alie. sed talia non sunt res alie. ergo etc. Miorem
<lb ed="#L" n="106"/>probo. quia si distinctio vel diuersitas sit res alia ab
<lb ed="#L" n="107"/>absoluter. ergo illa diuersitas distinguitur ab illo
ab<lb ed="#L" n="108" break="no"/>soluto. et per consequens realiter refertur ad illam rem
absolu<lb ed="#L" n="109" break="no"/>tam. ergo alia relatione. et per consequens illa re
<lb ed="#L" n="110"/>latio secunda est realiter diuersa a prima. ergo
<!--467.xml-->
<pb ed="#L" n="232-v"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
<lb ed="#L" n="1"/>per aliam relationem est diuersa. et de illa arguo quod
<lb ed="#L" n="2"/>lla erit diuersa per aliam relationem. et erit processus
<lb ed="#L" n="3"/>in infinitum. ita quod in qualibet re erunt res realiter
<lb ed="#L" n="4"/>distincte infinite. quod est absurdum.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e1414-d1e838">
⁋ Ad istud
<lb ed="#L" n="5"/>dicit praedictus opinans. quod relatio seipsa refertur
<lb ed="#L" n="6"/>ad fundamentum. non enim potest fieri absque fundamen
<lb ed="#L" n="7"/>to vel absque se sine contradictione. ipsa enim
existen<lb ed="#L" n="8" break="no"/>te et fundamento simul anbo sunt extrema huius
<lb ed="#L" n="9"/>relationis. scilicet alietatis quae est ad fundamentum. ergo
<lb ed="#L" n="10"/>ipsa non potest esse absque cotradictione sine relatoe
<lb ed="#L" n="11"/>eius ad fundamentum. et ita sine contradictione non
<lb ed="#L" n="12"/>potest esse sine suo fundamento. et ita relatio ista
<lb ed="#L" n="13"/>qua refertur ad fundamentum erit eadem sibi.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e1414-d1e860">
⁋
Con<lb ed="#L" n="14" break="no"/>tra istam responsionem arguo primo sic. Ubicumque sunt
<lb ed="#L" n="15"/>distincti termini aliquarum relationum: ibi sunt
<lb ed="#L" n="16"/>distincte relationes. quia relatio secundum istos est ad
<lb ed="#L" n="17"/>aliquid. ergo ad distinctum est distincta. quia vnius
rela<lb ed="#L" n="18" break="no"/>tionis est primo vnus terminus tantum. sicut istius similitu
<lb ed="#L" n="19"/>linis in sorte vel illius patrnitatis in sorte terminus est
<lb ed="#L" n="20"/>filius vel aliud album. terminus autem istius alietatis
<lb ed="#L" n="21"/>quae ista relatio est alia a suo fundamento est ipsum fum
<lb ed="#L" n="22"/>damentum. ergo ista relatio et ista alietas realiter
di<lb ed="#L" n="23" break="no"/>stinguntur.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e1414-d1e884">
⁋ Preterea. si sortes est similis
platoni<lb ed="#L" n="24" break="no"/>ergo illa similitudo est similis isti similitudini. et ea
<lb ed="#L" n="25"/>dem ratione illa secunda similitudo est similis alteri
si<lb ed="#L" n="26" break="no"/>militudini. et sic est processus in infinitum.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e1414-d1e893">
⁋ Ad
<lb ed="#L" n="27"/>istud respondetur vbi prius. quod status est in
secun<lb ed="#L" n="28" break="no"/>do. quod declaratur in simili de identitate. quia acci
<lb ed="#L" n="29"/>piantur prima fundamenta. sortes scilicet et plato inter
<lb ed="#L" n="30"/>que est identitas mutua. et dicatur illa in sorte a. et
<lb ed="#L" n="31"/>illa in platone b. identitas a ad b dicatur c. et illa
<lb ed="#L" n="32"/>identitas econuerso dicatur di. tunc dicitur quod a dicfere
<lb ed="#L" n="33"/>a sorte. quia sortes potest esse sine a. quia potest esse sine
<lb ed="#L" n="34"/>termino eius. et ipsa non potest esse sine termino a.
<lb ed="#L" n="35"/>tamen non differt ac. sed c est idem sibi. quia a non potest
<lb ed="#L" n="36"/>esse absque b. cum sint simul natura. et per consequens contra
<lb ed="#L" n="37"/>dictio est a esse nisi tam fundamentum eius quod est c.
<lb ed="#L" n="38"/>quam etiam terminus eius sit. sed fundamento eius et ter
<lb ed="#L" n="39"/>mino ipsius c existentibus. neccessario erit c. ergo contradictio
<lb ed="#L" n="40"/>est a esse sine c. et c formaliter inest a. quia a dicitur idem
<lb ed="#L" n="41"/>ista identitatequae est c. ergo e est idem ipsi a. et per consequens
<lb ed="#L" n="42"/>ibi erit status.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e1414-d1e930">
⁋ Contra istud primo sic. Quamuis
<lb ed="#L" n="43"/>identitas sortis ad platonem non potest esse sine idem
<lb ed="#L" n="44"/>titate correspondente platonis ad sortem. tamen ident
<lb ed="#L" n="45"/>tas sortis ad platone potest esse sine identitate io
<lb ed="#L" n="46"/>hannis ad paulum. ergo idetitas sortis ad platonem
<lb ed="#L" n="47"/>differt realiter ab illa identitate quae est eadem cum
idem<lb ed="#L" n="48" break="no"/>titate iohannis ad paulum. Et vltra arguo.
quan<lb ed="#L" n="49" break="no"/>do aliqua sunt eiusdem rationis. si aliquod illorum refertur
<lb ed="#L" n="50"/>ad aliud alia relatione realiter distinta. illud idem
<lb ed="#L" n="51"/>tefertur ad aliud totaliter eiusdem rationis relatione
di<lb ed="#L" n="52" break="no"/>stincta. sed omnes iste identitates sunt eiusdem rationis
<lb ed="#L" n="53"/>ergo si identitas sortis ad platonem refertur ad
identi<lb ed="#L" n="54" break="no"/>tatem iohannis ad paulum distincta relatione. eodem
<lb ed="#L" n="55"/>modo alia relatione refertur ad identitatem platonis
<!--467.xml-->
<cb ed="#L" n="b"/>
<!-- 232-v -->
<lb ed="#L" n="56"/>ad sortem. et per consequens non erit status in secundo. et eodem
<lb ed="#L" n="57"/>modo potest probari quod non erit status in tertio.
<lb ed="#L" n="58"/>nec in quarto. et sic in infinitum. quia semper potest
<lb ed="#L" n="59"/>accipi aliqua relatio totaliter disparata. sine qusa
<lb ed="#L" n="60"/>poterit esse illa accepta. et hoc euidenter posset
<lb ed="#L" n="61"/>oasendi in continuis vbi sunt partes acceptibiles in
<lb ed="#L" n="62"/>infinitum etiam disparate.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e1414-d1e982">
⁋ Preterea si a non distin
<lb ed="#L" n="63"/>guitur realiter a c. quia a non potest esse sine c. et sortes
di<lb ed="#L" n="64" break="no"/>stinguitur realiter ab a. quia potet esse sine a. et sine termino
<lb ed="#L" n="65"/>ipsius a. Tunc arguo sic. volo quod alietas qua a di
<lb ed="#L" n="66"/>stinguitur realiter a sorte sit est. et alietas qua sortes
<lb ed="#L" n="67"/>distinguitur realiter ab a sit f. tunc arguo sic. sortes
<lb ed="#L" n="68"/>potest esse sine fr. et sine termino ipsius fe. ergo sortes
di<lb ed="#L" n="69" break="no"/>stinguitur realiter ab fer. ergo est relatio vna media inter
<lb ed="#L" n="70"/>sorte et a. qua sortes distinguitur realiter ab a. et eo
<lb ed="#L" n="71"/>dem modo potest argui in infinitum. Si dicatur
<lb ed="#L" n="72"/>quamuis er distinguatur realiter a sorte. non tamen distinguitur.
<lb ed="#L" n="73"/>realiter ab a. quia a non potest esse sine fi. et ita est status
<lb ed="#L" n="74"/>in secundo. Contra. quamuis secundum istum relatio possit esse
<lb ed="#L" n="75"/>idem cum fundamento. non potest tamen relatio realis
<lb ed="#L" n="76"/>idem realiter esse cum termino. sed terminus ipsius sed
<lb ed="#L" n="77"/>est a. ergo non potest esse idem realiter cum a.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e1414-d1e1018">
⁋ Preterea vbi
<lb ed="#L" n="78"/>prius ipse ondit quod relatio creature ad deum non
<lb ed="#L" n="79"/>differt realiter a creatura. et arguit sic. quod
vni<lb ed="#L" n="80" break="no"/>formiter dicitur de omni alio a termino nulli dcto
<lb ed="#L" n="81"/>ad terminum accidit. sed talis relatio communis
<lb ed="#L" n="82"/>omni creature vniformiter dicitur de omni alio a deo.
<lb ed="#L" n="83"/>ad ipsum deum. ergo nulli accidit. et ita est idem funda
<lb ed="#L" n="84"/>mento. Maiorem probat. quia si alicui accideret.
<lb ed="#L" n="85"/>pari ratione et alteri. vtputa si relatio effectus ad
<lb ed="#L" n="86"/>causam accideret lapidi. et per consequens esset res alia a
la<lb ed="#L" n="87" break="no"/>pide. pari ratione haberet ipsa relationem effectus ad
<lb ed="#L" n="88"/>deum. et tunc accideret sibi alia relatio effectus et
<lb ed="#L" n="89"/>illa esset relatio. et sic in infinitum. Eodem modo
<lb ed="#L" n="90"/>arguo in proposito. quod vniformiter dicitur de omni alio
<lb ed="#L" n="91"/>a termino nulli dicto ad terminum accidit. sed ta
<lb ed="#L" n="92"/>lis relatio communis omnibus identitatibus talis
<lb ed="#L" n="93"/>rationis ad istam identitatem que dicatur a.
vnifor<lb ed="#L" n="94" break="no"/>miter dicitur de omni alia identitate ad istam
iden<lb ed="#L" n="95" break="no"/>titatem que est a. ergo omni vel nulli accidit.
<lb ed="#L" n="96"/>sed non accidit nulli. quia alicui accidit scilicet
<lb ed="#L" n="97"/>identitati disparate. sicut prius argutum est. ergo
<lb ed="#L" n="98"/>prmnis identitas est eadem illi idetitati que est a.
<lb ed="#L" n="99"/>per aliam identitatem sibi additam. et ita stat primum
<lb ed="#L" n="100"/>argumentum.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e1414-d1e1070">
⁋ Si dicatur quod identitas non
vnifor<lb ed="#L" n="101" break="no"/>miter conuenit talibus identitatibus ad ipsum. quia
<lb ed="#L" n="102"/>vna illarum. scilicet disparata est eadem per aliam identi
<lb ed="#L" n="103"/>tatem. quia potest esse sine illa. et econuerso. et alia est
<lb ed="#L" n="104"/>eadem seipsa. quia non potest esse sine ea. hoc non
<lb ed="#L" n="105"/>sufficit. diceretur enim ita faciliter quod relatio
effe<lb ed="#L" n="106" break="no"/>ctus ad primam causam non vniformiter conuo
<lb ed="#L" n="107"/>nit omni creature. quia couenit creature absolu
<lb ed="#L" n="108"/>te mediante relatione que sit alia res. sed creatures
<lb ed="#L" n="109"/>que est relatio conuenit sine tali relatione media
<lb ed="#L" n="110"/>eque enim faciliter dicitur vnum sicut reliquu.
<!--468.xml-->
<pb ed="#L" n="233-r"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e1414-d1e1101">
<lb ed="#L" n="1"/>⁋ Preterea secundum istum vbi prius. sicut contradictio
<lb ed="#L" n="2"/>dicta de aliquibus est via concludendi distinctio
<lb ed="#L" n="3"/>nem. ita impossibilitas recipiendi praedicationem contia
<lb ed="#L" n="4"/>dictoriorum et pertinentium ad esse est via concludendi
<lb ed="#L" n="5"/>identitatem in esse. Ex hoc arguo sic. Similitudo
<lb ed="#L" n="6"/>sortis ad platonem non potest esse sine similitudine
<lb ed="#L" n="7"/>platonis ad sortem. nec econuerso absque contradi
<lb ed="#L" n="8"/>ctione secundum istos. ergo ista similitudo est realiter illa
<lb ed="#L" n="9"/>sed similitudo sortis ad platonem non est subiectiue
<lb ed="#L" n="10"/>in platone. nec est in sorte. quare manifestum est quod
<lb ed="#L" n="11"/>nullibi est subiectiue et non est substantia secundum istos
<lb ed="#L" n="12"/>ergo nec est substantia nec est accidens. et ita non erit ta
<lb ed="#L" n="13"/>lis res sicut isti ymaginantur.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e1414-d1e1132">
⁋ Si dicatur quod pro
<lb ed="#L" n="14"/>positio accepta est vera. vbi vnum proprie inest alte
<lb ed="#L" n="15"/>ri. sicut accipit in propositione sua. Contra vbi vnum
pro<lb ed="#L" n="16" break="no"/>prie inem alteri. vnum realiter distinguitur ab alio.
<lb ed="#L" n="17"/>qui nihil proprie inest sibiipsi. ergo propositio sic accepta cum
<lb ed="#L" n="18"/>proprie inest alteri includit cotradictionem. et per
<lb ed="#L" n="19"/>consequens nihil valet ad propositum.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e1414-d1e1148">
⁋ Si dicatur quod quando
<lb ed="#L" n="20"/>vnum non potest esse sine alio et tamen distinguuntur realitur.
<lb ed="#L" n="21"/>hoc est quia sunt simul natura. et ita est in proposito: quod
<lb ed="#L" n="22"/>iste due relationes sunt simul natura. hoc non
suffi<lb ed="#L" n="23" break="no"/>cit. quia quero quid intelligas per esse simul natura. aut
<lb ed="#L" n="24"/>quod includat contradictionem vnum esse sine altero.
<lb ed="#L" n="25"/>aut quod neutrum dependet ab alio. aut quia sunt eque
per<lb ed="#L" n="26" break="no"/>fecte. Si primo modo. sic accipe quod creatura est prior
<lb ed="#L" n="27"/>natura relatione est petere quod deberet probari. quia
<lb ed="#L" n="28"/>de hoc est. q. an scilicet isto modo creatura sit prior
rela<lb ed="#L" n="29" break="no"/>tione. Si secundo modo. igitur in proposito ille due simi
<lb ed="#L" n="30"/>litudines non sunt simul natura. Si tertio modo
<lb ed="#L" n="31"/>ergo paternitas et filiatio non essent simul natura
<lb ed="#L" n="32"/>qui cum sint alterius rationis secundum istos vna est perfectior
<lb ed="#L" n="33"/>alia. ergo si ratio sua sit bona eque probat: quod vna
simili<lb ed="#L" n="34" break="no"/>tudo non distinguitur realiter ab alia. sicut probat quod
<lb ed="#L" n="35"/>vna creatura non distinguitur realiter a relatione des
<lb ed="#L" n="36"/>ad creaturam.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e1414-d1e1187">
⁋ Secundo arguo in spaiali contra
diuer<lb ed="#L" n="37" break="no"/>os modos relatiuorum. Primo autem contra eum quae poni
<lb ed="#L" n="38"/>tur ab eis primus modus modo numeri vel vnius cuius
<lb ed="#L" n="39"/>modi sunt duplum. dimidium. simile. equale et idem. et quod
<lb ed="#L" n="40"/>ista non sunt alie res probo per rationem istius per quam
pro<lb ed="#L" n="41" break="no"/>bat quod relatio creature ad deum non sit alia res. et
<lb ed="#L" n="42"/>arguo sic. Illa quae proprie insunt aliquibus sine quibus
<lb ed="#L" n="43"/>illa non possunt esse sine contradictione sunt eadem realiter cum
<lb ed="#L" n="44"/>illis. sed iste similitudines proprie insunt istis albis
<lb ed="#L" n="45"/>et iste equalitates istis equalitatibus et iste idem
<lb ed="#L" n="46"/>titates istis eisdem. et ista dupleitas et ista dimi
<lb ed="#L" n="47"/>dietas isti duplo et isti dimidio. et impossibile est
<lb ed="#L" n="48"/>sine contradictione ista alba esse sine istis
similitudi<lb ed="#L" n="49" break="no"/>nibus. et ista equalia sine istis equalibus. et sic de
<lb ed="#L" n="50"/>aliis. ergo iste relationes sunt idem realiter cum istis ab
<lb ed="#L" n="51"/>solutis
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e1414-d1e1223">
⁋ Maiorem probo. quia qua ratione idem quod
proprie<lb ed="#L" n="52" break="no"/>dicitur inesse alicui sine quo illud non potest esse sine condi
<lb ed="#L" n="53"/>ctione est idem sibi realiter. eadem ratione illa quae proprie in
<lb ed="#L" n="54"/>sunt aliquibus sine quibus non possunt esse sine contradictione
<lb ed="#L" n="55"/>sunt eadem realiter illis. quia non est maior ratio quare aliquod
<!--468.xml-->
<cb ed="#L" n="b"/>
<!-- 233-r -->
<lb ed="#L" n="56"/>distinctum realiter ab aliquo possit esse sine illo.
<lb ed="#L" n="57"/>quam quod alia distincta realiter ab aliquibus possunt esse si
<lb ed="#L" n="58"/>ne illis. Eandem etiam maiorem probo sicut ipse suam
<lb ed="#L" n="59"/>qui dicit ipse quod si a non potest esse sine b. aut hoc est
<lb ed="#L" n="60"/>propter identitatem bea ad a. aut propter prioritatem be
<lb ed="#L" n="61"/>ad a. aut propter simultatem in natura. ergo si b. non sit
<lb ed="#L" n="62"/>orius naturalitera. nec necessario simul natura
<lb ed="#L" n="63"/>et a non potest esse absque b. sequitur quod a sit idem realiter
<lb ed="#L" n="64"/>cum be. eodem modo arguo ego. si a et be non possunt esse sine
<lb ed="#L" n="65"/>et et dici. aut hoc est propter prioritatem ec et de ad a et
<lb ed="#L" n="66"/>b. aut propter simultatem in natura. aut propter
idem<lb ed="#L" n="67" break="no"/>titatem. sed in proposito iste due similitudines nec
<lb ed="#L" n="68"/>sunt priores natura istis. nec simul natura. sicut
<lb ed="#L" n="69"/>isti concedunt. et sine istis non possunt esse ista alba.
<lb ed="#L" n="70"/>ergo hoc est propter identitatem secundarum
similitu<lb ed="#L" n="71" break="no"/>dinum cum istis. et ita illa propositio generaliter acce
<lb ed="#L" n="72"/>pta est vera. si propositio sua sit vera. quia non est
<lb ed="#L" n="73"/>maior ratio quod deus possit facere prius sine poste
<lb ed="#L" n="74"/>riori. quam quod possit facere priora. sine posterioribus.
<lb ed="#L" n="75"/>Minor etiam patet per eos quo ad primam partem. quia si
<lb ed="#L" n="76"/>cut similitudo secundum eos proprie inest simili. ita habent
<lb ed="#L" n="77"/>dicere quod similitudines proprie insunt similibus vel
al<lb ed="#L" n="78" break="no"/>bis. et eodem modo de aliis. Alia etiam pars est
ma<lb ed="#L" n="79" break="no"/>nifesta. quia quod aliqua non transmutata nec secundum quanti
<lb ed="#L" n="80"/>tatem nec secundum locum sint primo equalia: et postea non
<lb ed="#L" n="81"/>sint equalia est manifesta contradictio. et eodem modo
<lb ed="#L" n="82"/>quod aliquid sit primo duplum. et non sit minus nec maius
<lb ed="#L" n="83"/>quam prius et eodem modo illud quod est dimidium. et tamen
<lb ed="#L" n="84"/>quod non sit duplum sicut prius est manifesta contradi
<lb ed="#L" n="85"/>ctio. Simimiliter est de eodem et diuerso. quod aliqua non
<lb ed="#L" n="86"/>transmutata secundum suas substantias primo sint eadem vel di
<lb ed="#L" n="87"/>uersa. et postea non sint eadem nec diuersa. est ma
<lb ed="#L" n="88"/>nifesta conrdictio.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e1414-d1e1312">
⁋ Idem argumentum posset fieri
<lb ed="#L" n="89"/>contra secundum modum relatiuorum qui ponitur
mo<lb ed="#L" n="90" break="no"/>do potentie. Sed contra illum arguo magis in spain
<lb ed="#L" n="91"/>li. et probo quod causalitas qua aliquid dicitur causa al
<lb ed="#L" n="92"/>terius non dicit res alias sicut isti imaginantur.
<lb ed="#L" n="93"/>Et eodem modo paternitas qua aliquis dicitur pater fi
<lb ed="#L" n="94"/>lii non sit alia res. quia si ista causalitas vel produ
<lb ed="#L" n="95"/>ctio sit alia res. aut ergo est prior natura effectu
<lb ed="#L" n="96"/>producto. aut simul natura. vel posterior natu
<lb ed="#L" n="97"/>ra. Non prior natura. quia secundum istos relatio essentia
<lb ed="#L" n="98"/>liter depedet tam a fundamento quam a termino. et per
<lb ed="#L" n="99"/>consequens neutro est prior natura. sed effectus productus est
<lb ed="#L" n="100"/>terminus istius respectus secundum istos. ergo non est prior na
<lb ed="#L" n="101"/>tura termino. sic secundum eos correlationes sunt simul
<lb ed="#L" n="102"/>natura. sed respectus effectus non est prior natura ipso
<lb ed="#L" n="103"/>effectu. ergo nec respectus cause est prior natura. et
<lb ed="#L" n="104"/>eodem modo patet. quod non est simul natura cum illo effectu.
<lb ed="#L" n="105"/>Nec potest poni quod posterius natura. quia tunc prius esset
<lb ed="#L" n="106"/>effectus in rerum natura quam produceretur. et per consequens secundum
<lb ed="#L" n="107"/>modum eorum loquendi effectus in primo instanti
natu<lb ed="#L" n="108" break="no"/>te in quo esset non esset productus. et certum est quod ni
<lb ed="#L" n="109"/>hil producitur de nouo postquam est. ergo numquam effectus
<lb ed="#L" n="110"/>produceretur de nouo a quacumque ca creata. quod est
<!--469.xml-->
<pb ed="#L" n="233-v"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
<lb ed="#L" n="1"/>absurdum.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e1414-d1e1371">
⁋ Preterea sequeretur istud absurdum quod
<lb ed="#L" n="2"/>quodlibet agens creatum quandocumque aliquid causaret quod
<lb ed="#L" n="3"/>necessario primo mutaretur et moueretur ad aliquam
<lb ed="#L" n="4"/>veram rem positiuam. et ita quandocunque sol calefaceret
<lb ed="#L" n="5"/>ista inferiora oporteret quod reciperet de nouo tot
<lb ed="#L" n="6"/>res nouas quot res calefacit. Ex hoc arguo vel
<lb ed="#L" n="7"/>tra. si quando sol calefacit hoc lignum sol recipit vnam
<lb ed="#L" n="8"/>nouam rem in seipo. et in isto ligno sunt partes
infini<lb ed="#L" n="9" break="no"/>te. ergo infinite tales res recipeetur in sole. Et si dicatur
<lb ed="#L" n="10"/>quod sicut lignum est vna res habens tamen infinitas partes
<lb ed="#L" n="11"/>in potentia vel eiusdem proportionis. ita illa res re
<lb ed="#L" n="12"/>cepta in sole est vna res extensa in sole habens infi
<lb ed="#L" n="13"/>nitas partes in potentia vel eiusdem proportionis
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e1414-d1e1400">
⁋
Con<lb ed="#L" n="14" break="no"/>tra. possibile est solem alicui passo sic
approxima<lb ed="#L" n="15" break="no"/>ri quia totus sol. siue totus teneatur cathegoreumati
<lb ed="#L" n="16"/>ce vel sincathegoreumatice poterit agere in
il<lb ed="#L" n="17" break="no"/>lud passum. tunc accipio vnam modicissimam parten
<lb ed="#L" n="18"/>solis quae poterit agere in totum illud passum secundum quod
<lb ed="#L" n="19"/>totum tenetur sincathegoreumatice. in illa parte so
<lb ed="#L" n="20"/>lis erunt tot noue res quot sunt partes in illo passo.
<lb ed="#L" n="21"/>quia quaelibet acceptabilis vere patitur ab illa parte. ergo
<lb ed="#L" n="22"/>quaelibet habet respectum correspondentem in illa parte. et ta
<lb ed="#L" n="23"/>les partes infinite sunt. ergo tales res infinite corre
<lb ed="#L" n="24"/>spondent in eadem parte solis: quod est inconueniens Et si
<lb ed="#L" n="25"/>dicatur quod nulla pars habet respectum sed totum. Contra ali
<lb ed="#L" n="26"/>qua pars potest habere vnam qualitatem alia parte habente
qua<lb ed="#L" n="27" break="no"/>litate contrariam. ergo tunc etiam habet talem respectum. ergo non
re<lb ed="#L" n="28" break="no"/>pugnat parti habere talem respectum.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e1414-d1e1435">
⁋ Preterea. anima in
<lb ed="#L" n="29"/>tellectiua vel aliquis actus existes in ea potest immu
<lb ed="#L" n="30"/>tari corpus quantum. sicut patet per experientiam. quod per tri
<lb ed="#L" n="31"/>stitiam existentem in parte intellectiua immutatur corpus.
<lb ed="#L" n="32"/>ergo tunc in anima intellectiua vel in in aliquo actu ip
<lb ed="#L" n="33"/>lius anime quae erit diuisibilis sicut ipsa est indiuisibilis
<lb ed="#L" n="34"/>reciperentur tot respectus quot sunt partes corporis im
<lb ed="#L" n="35"/>mutati. et ita cum ille partes sunt infinite. correspon
<lb ed="#L" n="36"/>debunt in anima res noue infinite.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e1414-d1e1455">
⁋ Preterea spaliter
<lb ed="#L" n="37"/>contra tales relationes quae ponuntur. dupleitas. equali
<lb ed="#L" n="38"/>tas. dimidietas. et huiusmodi arguo sic Accipio du
<lb ed="#L" n="39"/>pleitatem respectu alicuius dimidii. et quero si sit
<lb ed="#L" n="40"/>vna res distincta. aut est diuisibilis. aut est indiui
<lb ed="#L" n="41"/>sibilis. Non potest dici indiuisibilis. cum nullum
acci<lb ed="#L" n="42" break="no"/>dens indiuisibile potest esse primo in subiecto
diuisibi<lb ed="#L" n="43" break="no"/>li. tum quia si sit indiuisibilis oportet quod sit tota in toto. et
<lb ed="#L" n="44"/>tota in qualibet parte. sic enim est de anima intellectiua quod
<lb ed="#L" n="45"/>qui est indiuisibilis et est in corpore. ideo est tota in toto
cor<lb ed="#L" n="46" break="no"/>pore et in qualibet parte. ergo similiter illa dupleitas indiui
<lb ed="#L" n="47"/>sibilis est tota in toto duplo. et in quaelibet eius parte et si
<lb ed="#L" n="48"/>militer dimideitas in toto dimidio et in qualibet eius
<lb ed="#L" n="49"/>parte. et tunc in quocumque est aliqua forma illud potest vere
<lb ed="#L" n="50"/>denominari a tali forma. sicut in quocumque est albedo per
<lb ed="#L" n="51"/>mo illud vere potest dici album. ergo si ista dupleitas sit
<lb ed="#L" n="52"/>in qualibet parte qualibet pars erit vere dupla respectu
<lb ed="#L" n="53"/>eiusdem. et per consequens aliqua pars erit minor aliquo et
<lb ed="#L" n="54"/>duplum respectu eiusdem. Si autem ista dupleitas
<lb ed="#L" n="55"/>sit accidens diuisibile. aut ergo est diuisibile in partes
<!--469.xml-->
<cb ed="#L" n="b"/>
<!-- 233-v -->
<lb ed="#L" n="56"/>eiusdem rationis. aut alterius rationis. si in partes
eiusdem<lb ed="#L" n="57" break="no"/>rationis. ergo eodem modo erit pars dupla sicut totum est
<lb ed="#L" n="58"/>duplum. quod est manifeste falsum. Si sit diuisibi
<lb ed="#L" n="59"/>le in partes alterius rationis
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e1414-d1e1515">
⁋ Contra. ipsi ponunt quod
<lb ed="#L" n="60"/>accidens non componitur ex partibus alterius rationis.
<lb ed="#L" n="61"/>Similiter quandocunque partes alterius rationis faciunt ali
<lb ed="#L" n="62"/>quid per se vnum se habent sicut materia et
forma<lb ed="#L" n="63" break="no"/>et nunquam distinguntur loco et subiecto. ergo in qualibet
<lb ed="#L" n="64"/>parte dupli essent omnes ille partes. et per consequens omnes ille
<lb ed="#L" n="65"/>partes facerent dupleitatem. et ita adhuc quaelibet pars
<lb ed="#L" n="66"/>erit dupla. et eodem modo potest argui de equalita
<lb ed="#L" n="67"/>te et de multis talibus.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e1414-d1e1535">
⁋ Et si dicatur quod propositio
<lb ed="#L" n="68"/>assumpta non est vera. sicut patet in anathomia.
<lb ed="#L" n="69"/>quod non quaelibet pars hominis est homo etiam vbi concur
<lb ed="#L" n="70"/>runt tam materia quam forma. hoc non sufficit. quia quic ¬
<lb ed="#L" n="71"/>quid sit de talibus que habent diuersas formas
<lb ed="#L" n="72"/>substantiales. tamen vbi est tantum vna forma substantialis et
mate<lb ed="#L" n="73" break="no"/>ria et accidentia sunt consimilia in omnibus partibus
<lb ed="#L" n="74"/>ibi oportet quod alique partes et totum sint eiusdem rationis
<lb ed="#L" n="75"/>Sed sic non potest poni in proposito. quia si in qualibet
<lb ed="#L" n="76"/>parte esset talis forma alterius rationis. sequeretur quod
<lb ed="#L" n="77"/>essent infinite res alterius rationis in eodem quanto
<lb ed="#L" n="78"/>Et si diceretur proterueniendo quod aliquod quantum est
<lb ed="#L" n="79"/>duplum respectu alterius. et quod ista dupleitas non
<lb ed="#L" n="80"/>est nisi in toto. quia includit dimidietatem que est
<lb ed="#L" n="81"/>in aliqua parte sui. quia quarta pars sui est dimidia
re<lb ed="#L" n="82" break="no"/>spectu alicuius respectu cuius ipsum totum est duplum
<lb ed="#L" n="83"/>et media pars est equalis sibi. et sic de aliis. quia quaelibet
<lb ed="#L" n="84"/>ipsius habet aliquem respectum respectu ipsius. re
<lb ed="#L" n="85"/>spectu cuius totum est duplum. sed vna habet respe
<lb ed="#L" n="86"/>crum equalitatis alia dimidietatis. et sic de aliis.
<lb ed="#L" n="87"/>Ex isto inquam sequitur quod erunt infinite res alterius
<lb ed="#L" n="88"/>rationis in isto duplo. quia nulla pars habe eandem propor
<lb ed="#L" n="89"/>tionem respectu eiusdem quam habet alia pars. ergo quot
<lb ed="#L" n="90"/>sunt partes eiusdem proportionis tot erunt infinite
<lb ed="#L" n="91"/>proportiones alterius et alterius rationis. Nec suffi
<lb ed="#L" n="92"/>cit proteruiendo dicere quod iste respectus est in
to<lb ed="#L" n="93" break="no"/>to et in nulla parte. nec secundum se totum. nec secundum talem
<lb ed="#L" n="94"/>sui partem. quia hoc est imaginabile quod aliquod verum
<lb ed="#L" n="95"/>accidens informans subiectum sit informatiue in
<lb ed="#L" n="96"/>aliquo subiecto. et tamen non subiectiue. nec aliqua
<lb ed="#L" n="97"/>pars in aliqua parte subiecti.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e1414-d1e1603">
⁋ Et iterum si proteruia
<lb ed="#L" n="98"/>tur dicendo quod dupleitas est in toto et in qualibet
<lb ed="#L" n="99"/>parte. quia non est inuenire aliquam partem dupli quin respe
<lb ed="#L" n="100"/>ctu alicuius partis illius dimidii sit dupla. et ita
to<lb ed="#L" n="101" break="no"/>ta dupleitas est dupleitas. non quidem respectu
<lb ed="#L" n="102"/>dupli: sed respectu alicuius partis illius dupli. sicut
me<lb ed="#L" n="103" break="no"/>dietas dupli est dupla respectu medietatis di
<lb ed="#L" n="104"/>midii primi. et ita erit de equalitate et consimilibus
<lb ed="#L" n="105"/>hoc non valet. quia isti ponunt ita dupleitatem in nu
<lb ed="#L" n="106"/>meris et dimidietatem sicut in continuis. sed ibi potest ad
<lb ed="#L" n="107"/>cipi aliquas numerus duplus cuius nulla pars est dupla
<lb ed="#L" n="108"/>respectu cuiuscumque partis in dimidio: vel non saltem
<lb ed="#L" n="109"/>quaelibet sicut quaternarius est duplus respectu binarii. et
<lb ed="#L" n="110"/>timnternarius respectu nullius partis binarim est duplus.
<!--470.xml-->
<pb ed="#L" n="234-r"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e1414-d1e1640">
<lb ed="#L" n="1"/>⁋ Preterea contra tertium modum quod in scientia non sit
<lb ed="#L" n="2"/>talis res alia respectu scibilis. quia secundum istos si sit
<lb ed="#L" n="3"/>relatio realis oportet quod extrema sint in actu. sed
ma<lb ed="#L" n="4" break="no"/>nente illa qualitate in anima siue obiectum sit siue non
<lb ed="#L" n="5"/>sit. erit equa: liter scientia. ergo etc. hoc confirmatur
<lb ed="#L" n="6"/>qui maxime videtur talis res ponenda in notitia
in<lb ed="#L" n="7" break="no"/>tuitiua alicuius rei cuius existentiam requirit. sed ibi non
<lb ed="#L" n="8"/>est talis res alia quia per potentiam diuinam destructa
<lb ed="#L" n="9"/>re et conseruata notitia intuitiua. vere dicitur
in<lb ed="#L" n="10" break="no"/>tellectus vel potentia cognoscere rem intuitiue si
<lb ed="#L" n="11"/>cut prius. grgonullam talem rem oportet ibi ponere.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e1414-d1e1666">
<lb ed="#L" n="12"/>⁋ Ideo dico aliter ad quaestionem quod quicquid sit de
veri<lb ed="#L" n="13" break="no"/>tate. volens inniti rationi quantum possibile est homi
indi<lb ed="#L" n="14" break="no"/>care ex puris naturalibus pro statu isto facilius te
<lb ed="#L" n="15"/>neret negando omnem talem relationem de genere re
<lb ed="#L" n="16"/>lationis esse aliam rem modo exposito prius quam eius
oppo<lb ed="#L" n="17" break="no"/>situm. quia rationes difficiliores sunt ad istam partem quam ad
<lb ed="#L" n="18"/>aliam. immo etiam dico quod rationes quae non innituntur scri
<lb ed="#L" n="19"/>pture et dictis sanctorum ad probandum talem rem in
<lb ed="#L" n="20"/>nullo penitus sunt efficaces. Et ideo dico sicut ille qua
<lb ed="#L" n="21"/>vellet praecise seque rationem et non recipere auc.
scriptu<lb ed="#L" n="22" break="no"/>re sacre diceret quod in deo non possunt esse tres persone
<lb ed="#L" n="23"/>cum vnitate nature. ita quae vellet praecise inniti rationi
<lb ed="#L" n="24"/>possibili nobis pro statu isto: habert eque bene tenere quod
<lb ed="#L" n="25"/>relatio. non esset aliquid tale in re sicut multi ymagi
<lb ed="#L" n="26"/>nantur quia ex principiis notis ex puris naturalibus et
<lb ed="#L" n="27"/>non creditis nullum sequitur inconueniens ad negatiuam
<lb ed="#L" n="28"/>parter. nec potest per rationem ostendi quin omnis res realiter
di<lb ed="#L" n="29" break="no"/>tincta ab alia ita sit res absoluta sicut alia. quamuis
<lb ed="#L" n="30"/>non omnis res sit ita perfecta res absoluta sicut alia.
<lb ed="#L" n="31"/>qui si vna res realiter et totaliter distincta ab alia non
<lb ed="#L" n="32"/>sit vere res absoluta in se sicut albedo est vna res
<lb ed="#L" n="33"/>absoluta in se. Aut hoc est quia hec res essentialiter
de<lb ed="#L" n="34" break="no"/>pendet ab alia. Aut quia necessario coexigit aliam
<lb ed="#L" n="35"/>ita quod non potest existere sine alia nec econuerso
<lb ed="#L" n="36"/>non propter primum. quia effectus essentialiter dependet a
<lb ed="#L" n="37"/>sua causa tamen causa est totaliter extrinseca ipsi effectui et econm
<lb ed="#L" n="38"/>uerso. et tamen ita quadam res in se absoluta est effectus sicut
<lb ed="#L" n="39"/>cauma. Nam propter secundum quia homo necessario coexigit deum
<lb ed="#L" n="40"/>ad hoc quod sit. immo contradictio est quod homo sit et non deus. et tamen
<lb ed="#L" n="41"/>homo est vere res absoluta
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e1414-d1e1734">
⁋ Et si dicatur: quod neutra re
<lb ed="#L" n="42"/>lationum potest esse sine alia. et ideo vtraque est relatiua.
<lb ed="#L" n="43"/>hoc non sufficit. quia sequendo rationem naturalem debet
<lb ed="#L" n="44"/>dici quod accidens non potest esse sine subiecto nec sub
<lb ed="#L" n="45"/>iectum sine accidente et tamen vtrumque vere est absolutum. et
<lb ed="#L" n="46"/>ita equae faciliter dicam de albedine quod ipsa est relatio.
<lb ed="#L" n="47"/>quadam ad aliud sicut de quacumque re alia ymaginabili
<lb ed="#L" n="48"/>Nec videtur posse dici praecise sequendo rioionem naturalem
<lb ed="#L" n="49"/>quin quandocumque sunt alique due res loco et subiecto
<lb ed="#L" n="50"/>distincte. ita quod vtraque est totaliter extrinseca alteri
<lb ed="#L" n="51"/>et non plus est vna de essentia alterius nec econuerso
<lb ed="#L" n="52"/>quam albedo est de essentia nigredinis vel accidens est
<lb ed="#L" n="53"/>de essentia subiecti. tunc oportet: quod vtraque illarum
re<lb ed="#L" n="54" break="no"/>rum sit res quadam in se et ad se. et habeat naturam propriam in
<lb ed="#L" n="55"/>se. sicut albedo est quadam res ad se quamuis necessario
<!--470.xml-->
<cb ed="#L" n="b"/>
<!-- 234-r -->
<lb ed="#L" n="56"/>coexigat aliam rem ad hoc quod sit. sicut albedo
ne<lb ed="#L" n="57" break="no"/>cessario coexigit subiectum ad hoc quod sit. nec plus
<lb ed="#L" n="58"/>repugnat talirei per se intelligi absque re alia
to<lb ed="#L" n="59" break="no"/>talit extrinseca et loco et subiecto distincta eet
<lb ed="#L" n="60"/>hoc dico quantum est ex natura sui. quam repugnat
<lb ed="#L" n="61"/>albedini intelligi per se sine subiecto. nec plus
re<lb ed="#L" n="62" break="no"/>pugnat sibi significari aliquo nomine quod non
si<lb ed="#L" n="63" break="no"/>gnificat aliam rem totaliter distinctam nec
consignifi<lb ed="#L" n="64" break="no"/>cat. quam repugnat albedini. et ita sicut albedo non
<lb ed="#L" n="65"/>dicitur respectu alterius sed hoc nomen albedo. quamuis
<lb ed="#L" n="66"/>necessario sit ipsius subiecti secundum ponentes
acci<lb ed="#L" n="67" break="no"/>dens non posse esse sine subiecto. sicut ponunt philosophi
<lb ed="#L" n="68"/>sequentes praecise rationem naturalem. ita posset imponi
<lb ed="#L" n="69"/>vnum nome quod praecise significaret illam rem quam
<lb ed="#L" n="70"/>dicunt esse paternitatem. et quod non consignificaret
<lb ed="#L" n="71"/>nec connotaret aliquodcumque imaginabile. quamuis ne
<lb ed="#L" n="72"/>cessario coexigit illud aliud. et ita secundum illud
no<lb ed="#L" n="73" break="no"/>men non plus dicetur alterius quam albedo. et ita non
<lb ed="#L" n="74"/>videtur quin ita esset vna res in se et ad se omni alio
<lb ed="#L" n="75"/>per intellectum circumscripto: sicut est albedo. Et
<lb ed="#L" n="76"/>si dicas quod ex natura sua est res relatiua. hoc non
<lb ed="#L" n="77"/>sufficeret sequenti rationem naturalem. quia eadem facili
<lb ed="#L" n="78"/>tate diceret quod ita albedo non est res absoluta
<lb ed="#L" n="79"/>sed tantum est relatio quedam ad subiectum. quia neccessario
<lb ed="#L" n="80"/>coexigit subiectum. et eadem facilitate diceret quod
<lb ed="#L" n="81"/>albedo non potest intelligi sine subiecto. vel non
ni<lb ed="#L" n="82" break="no"/>si in ordine ad subiectum. Eodem modo diceret de
<lb ed="#L" n="83"/>scientia quod non est aliquod absolutum sed tantum relatio quadam
<lb ed="#L" n="84"/>qui est necessario alterius. et sic de multis aliis.
<lb ed="#L" n="85"/>Dicerent ergo tales volentes inniti naturali rationi
<lb ed="#L" n="86"/>vel haberent dicere dicendo consequentur nisi deci
<lb ed="#L" n="87"/>perentur per aliqua sophismata. vel adhererent ali
<lb ed="#L" n="88"/>quibus propositionibus non propter rationem veram et
effica<lb ed="#L" n="89" break="no"/>cem et concludentem volenti dicere oppositum. quod in re
<lb ed="#L" n="90"/>nihil est imaginabile nisi absolutum vel absolu
<lb ed="#L" n="91"/>ta. Relatio tamen siue nomen siue vox siue conceptus
<lb ed="#L" n="92"/>vel intentio in anima. quia reputo quod apud philosophos illud
<lb ed="#L" n="93"/>est intentio quod nos vocamus conceptum. talis inquan
<lb ed="#L" n="94"/>relati importat duo extrema simul existentia. et hoc
<lb ed="#L" n="95"/>loquendo de aliquibus nominibus relatiuis. quia quae sinti
<lb ed="#L" n="96"/>talia et quae non. in sequenti quaestione patebit.
Uerbi<lb ed="#L" n="97" break="no"/>gratia. similitudo qua dicitur sortes ad platonem nihil
<lb ed="#L" n="98"/>iportat nisi quod sortes sit albus et plato similiter. vel
<lb ed="#L" n="99"/>quod vterque sit niger. vel quod ipsi habeant qualitates
<lb ed="#L" n="100"/>eiusdem rationis. Eodem momodo quod hoc sit duplum et illud
di<lb ed="#L" n="101" break="no"/>midium non importatur nisi quod hoc sit tante quantitatis
<lb ed="#L" n="102"/>et illud tante. Unde qui posset intelligere sortem et
<lb ed="#L" n="103"/>platonem et albedinem eorum nihil aliud intelligendo
<lb ed="#L" n="104"/>statim diceret sortem esse similem platoni. Und
lai<lb ed="#L" n="105" break="no"/>ci etiam exercitati parum vel nihil intelligunt de
ta<lb ed="#L" n="106" break="no"/>libus relationibus. et tamen ita propte et indubitantur di
<lb ed="#L" n="107"/>cunt duos albos esse similes sicut dicunt eos esse
al<lb ed="#L" n="108" break="no"/>bos. quod non esset verum si non possent esse similes: nisi
<lb ed="#L" n="109"/>propter aliquas alias res additas ipsis albis praeter
al<lb ed="#L" n="110" break="no"/>bedines. Rones in oppositum reputarentur valde per
<!--471.xml-->
<pb ed="#L" n="234-v"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
<lb ed="#L" n="1"/>faciles ad soluendum.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e1414-d1e1902">
⁋ Ad primam dicerent quod
ma<lb ed="#L" n="2" break="no"/>ior est vera. quia si. a. est. et b. non est. sequitur quod non sunt idem
<lb ed="#L" n="3"/>realiter. Ad minorem quando dicitur quod multe sunt relatio.
<lb ed="#L" n="4"/>nes absque quibus possunt esse fundamenta. dicerent quod pro
<lb ed="#L" n="5"/>prie et de virtute sermonis loquendo hoc est veru
<lb ed="#L" n="6"/>qui relationes non sunt nisi intentiones vel conceptus in
<lb ed="#L" n="7"/>anima. et iste certe non sunt idem cum rebus extra. et ideo non
<lb ed="#L" n="8"/>concludit quod sint extrema realiter distincte.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e1414-d1e1920">
⁋ Et si
<lb ed="#L" n="9"/>dicatur quod hoc album potest esse: quamuis non sit simile et tamen
<lb ed="#L" n="10"/>potest fieri simile. ergo tunc habet aliquid quod non habuit quando non
<lb ed="#L" n="11"/>erat simile. Ad illud dicerent faciliter. quod hoc album quod
<lb ed="#L" n="12"/>modo non est simile potest fieri simile non per aduentum alicuius
<lb ed="#L" n="13"/>rei sibi. sed per hoc solum quod fit vnum aliud album. quia ad
<lb ed="#L" n="14"/>hoc quod sit simile et prius non fuit simile non requiritur plus ni
<lb ed="#L" n="15"/>si quod aliquid modo sit album quod prius non fuit album. Et
<lb ed="#L" n="16"/>si dicatur quod similitudo est in hoc albo. et illud aliud
<lb ed="#L" n="17"/>album non est in hoc albo ergo similitudo dicit aliquid
<lb ed="#L" n="18"/>aliud quam hoc album et illud album. Ad istud dico
<lb ed="#L" n="19"/>quod proprie loquendo et de virtute sermonis non est con
<lb ed="#L" n="20"/>cedendum quod similitudo est in hoc albo quia proprie loquendo
<lb ed="#L" n="21"/>similitudo non est nisi quadam conceptus vel intentio vel nomen
<lb ed="#L" n="22"/>quod importat plura alba. Unde sicut alii habent
di<lb ed="#L" n="23" break="no"/>cere. quod causalitas non est realiter in deo quamuis deus sit
<lb ed="#L" n="24"/>realiter causatiuus. vel ponatur vnum abstractum
cor<lb ed="#L" n="25" break="no"/>respondens creanti sicut creatiuitas
correspon<lb ed="#L" n="26" break="no"/>det creatiuo. et ponatur quod sit creatio et tunc non est
<lb ed="#L" n="27"/>verum dicere quod creatio est realiter in deo. quia tunc deus
<lb ed="#L" n="28"/>aliquid realiter haberet in se quod prius non habuit. nam
<lb ed="#L" n="29"/>ante mundi creationem hec fuit falsa creatio est deus
<lb ed="#L" n="30"/>vel econuerso. Eodem momodo dico quod proprie loquendo hoc
<lb ed="#L" n="31"/>similitudo non est in hoc albo sicut enim conceditur quod deus
<lb ed="#L" n="32"/>realiter est creatiuus vel creans: quamuis creatio non sit
<lb ed="#L" n="33"/>realiter in deo. ita debet concedi quod hoc album est realiter si
<lb ed="#L" n="34"/>mile. quamuis similitudo non sit in hoc albo. Unde illud
<lb ed="#L" n="35"/>argumentum probat equaliter quod creatio est alia res a
<lb ed="#L" n="36"/>deo a a creatura. quia non minus potest esse hoc album si
<lb ed="#L" n="37"/>mile sine similitudine quam potest deus creans esse sine
<lb ed="#L" n="38"/>creatione. et ita realiter est deus creans et potest non esse cre
<lb ed="#L" n="39"/>ans. sicut hoc album est realiter simile et potest non esse simile.
<lb ed="#L" n="40"/>Nec valet dicere quod creatio est respectus rationis. tum
<lb ed="#L" n="41"/>qui eque faciliter diceretur quod similitudo est respectus rationis
<lb ed="#L" n="42"/>et similiter paternitas. et sic de omnibus talibus. tum quia sicut post