-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 1
/
cod-LyXLXy_wo8uy7-d1e2125.xml
435 lines (435 loc) · 30.3 KB
/
cod-LyXLXy_wo8uy7-d1e2125.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Quaestio 19(23)</title>
<author ref="#Ockham">Ockham</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Quaestio 19(23)</title>
<date when="2020-09-10">September 10, 2020</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="L" n="cod-LyXLXy">Lyon 1495</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2020-09-10" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#L" n="332-v"/>
<cb ed="#L" n="b"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="wo8uy7-d1e2125"><!-- l2q19(23) -->
<head xml:id="wo8uy7-d1e2125-Hd1e108">Quaestio 19(23)</head>
<p xml:id="wo8uy7-d1e2125-d1e111">
Questio. xxiii.
<lb ed="#L" n="74"/>UTrum creatura ali
<lb ed="#L" n="75"/>qua sit causa productionis animalium. hic sunt
<lb ed="#L" n="76"/>tres difficultates prima est de propa
<lb ed="#L" n="77"/>gatione siue productis per propagationem. secunda per pu
<lb ed="#L" n="78"/>trefactionem. tertia de productis vtroque modo de
<lb ed="#L" n="79"/>primo est difficultas gnalis.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e2125-d1e127">
⁋ Utrum animalia siue
<lb ed="#L" n="80"/>substantia aliqua potest produci a forma substantiali vel
<lb ed="#L" n="81"/>neccessario producatur a forma accidentali et non substa
<lb ed="#L" n="82"/>tiali.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e2125-d1e136">
⁋ Et dice vniversaliter quod forma substantialis non potest esse
<lb ed="#L" n="83"/>principium immediatum alicuius operationis: sed tantum forma
<lb ed="#L" n="84"/>accidentalis est huiusmodi principium.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e2125-d1e143">
⁋ Quod probatur sic. quia
<lb ed="#L" n="85"/>omnis forma corruptiua alicuius forme directe et im
<lb ed="#L" n="86"/>mediate est productiua alterius forme incompos
<lb ed="#L" n="87"/>sibilis forme corrupte. Exemplum de igne rectum
<lb ed="#L" n="88"/>aqui: sed sorma accidentalis est corruptiua forme sub
<lb ed="#L" n="89"/>statialis. ergo ista est productiva forme substantialis
<lb ed="#L" n="90"/>illi forme corrupte incompossibilis. minor probatur
<lb ed="#L" n="91"/>qui forma quae est productiua forme accidentalis
incon<lb ed="#L" n="92" break="no"/>possibilis alicui forme substantiali est corruptu
<lb ed="#L" n="93"/>ua illius forme substantialis: sed caliditas ignis potest
<lb ed="#L" n="94"/>producere calorem incompossibilem aqu: sicut patet. ergo potes
<lb ed="#L" n="95"/>corrumpere aquam. et si sic: ergo formam producere.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e2125-d1e170">
⁋ Con
<lb ed="#L" n="96"/>firmatur: quia quando aliqua sunt eiusdem rationis quicquid contine
<lb ed="#L" n="97"/>tur sub caliditate vnius et altetius: sed calor coniun
<lb ed="#L" n="98"/>ctus et separatus sunt eiusdem rationis: et calor separa
<lb ed="#L" n="99"/>tus potest producere in aquam aliquem gradum calidita
<lb ed="#L" n="100"/>tis incompossibilem sibi. et per consequens potest corrumpere
for<lb ed="#L" n="101" break="no"/>mam aqui: ergo eodem modo mdo potest calor in corpore puta in igne
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e2125-d1e186">
<lb ed="#L" n="102"/>⁋ Item si forma sustantialis sit actiua in productio
<lb ed="#L" n="103"/>ne alterius forme substantialis: tunc quaero in principio alte
<lb ed="#L" n="104"/>rationis aut producit totam. formam substantialem aut partem
<lb ed="#L" n="105"/>eius. non primo modo: quia oppositum videmus ad sensum
<lb ed="#L" n="106"/>si secundo modo: ergo forma substantialis suscipit magis et minus
<lb ed="#L" n="107"/>quod nullus concedit.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e2125-d1e202">
⁋ Item si sic: tunc forma substantialis est
<lb ed="#L" n="108"/>corruptiua alterius forme substantialis: sed quando vna forma
<lb ed="#L" n="109"/>est corruptiua alterius oportet quod inter illas sit contrarie¬
<!--668.xml-->
<pb ed="#L" n="333-r"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
<lb ed="#L" n="1"/>sas. et sic vna forma substantialis esset contraria alteri. quod
<lb ed="#L" n="2"/>est contra philosophum quaento phisicorum quae probat. quod ad substantiam non
<lb ed="#L" n="3"/>est motus: quia nihil est substantia conrium. Item contria nata sunt
<lb ed="#L" n="4"/>fieri circa vnum et idem subiectum. si ergo inter formas
<lb ed="#L" n="5"/>substantiales sit contrarietas oporteret idem subiectum habere
<lb ed="#L" n="6"/>successiue diuersas formas substantiales quod apparet
<lb ed="#L" n="7"/>contra sensum. Item inter omnia contraria est medium: sed int omns
<lb ed="#L" n="8"/>formas substantiales non est medium. ergo etc.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e2125-d1e233">
⁋ Istem commen
<lb ed="#L" n="9"/>tator. v. metaphisice commento. vii. dic quod elemen
<lb ed="#L" n="10"/>ta non agunt nisi per qualitates cuiusmodi non sunt for
<lb ed="#L" n="11"/>me substantiales.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e2125-d1e242">
⁋ Similiter secundo de anima dicit quod anima agit
<lb ed="#L" n="12"/>et nutrit ratione qualitatis et mediante qualitate.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e2125-d1e247">
<lb ed="#L" n="13"/>⁋ Contra istam opinionem. si immediate agere non con
<lb ed="#L" n="14"/>pexit forme substantiali: aut hoc est ratione perfectonis aut imp
<lb ed="#L" n="15"/>fectionis. non ratione perfectionis: quia potest competere
nobi<lb ed="#L" n="16" break="no"/>lioribus puta deo et angelis. nec ratione imperfectionis: qui
<lb ed="#L" n="17"/>potest competere imperfectioribus puta accidenti. Item secundum
<lb ed="#L" n="18"/>philosophum. vii. metaphisice omne simile producitur a simili: tunc
<lb ed="#L" n="19"/>sic. quando est productio per modum similis: tunc productum a
<lb ed="#L" n="20"/>simulatur producenti: sed producto forme substantialis in genera
<lb ed="#L" n="21"/>tione vniuoca est per modum similis: ergo forma substantialis
pro<lb ed="#L" n="22" break="no"/>ducta assimulatur forme producenti: sed non assimulatur
ni<lb ed="#L" n="23" break="no"/>si forme substantiali et non accidentali. ergo etc. Item quando aliquis
<lb ed="#L" n="24"/>effectus sic se habet ad aliquam rem quod posita illa re pi
<lb ed="#L" n="25"/>poni effectus naturaliter et illa non posita non potest po
<lb ed="#L" n="26"/>ni effectus. illa res habet rationem causae rectum illius effect
<lb ed="#L" n="27"/>immediate vel mediate. hoc est satis euidens: quia
ef<lb ed="#L" n="28" break="no"/>fectus sufficienter dependet ex causa etc. sed posita
for<lb ed="#L" n="29" break="no"/>ma ignis cum calore potest aliquis alius ignis generari
<lb ed="#L" n="30"/>et non posita forma ignis. et si calor non ponatur
<lb ed="#L" n="31"/>non potest generari ignis vt patbet ad sensum si calor in igne
<lb ed="#L" n="32"/>separetur et agat in aquam numquam generabit ignem: sed tantum
<lb ed="#L" n="33"/>calorem. ergo etc. Confirmatur per animam vegetatiuam: quia il
<lb ed="#L" n="34"/>la posita cum calore potest aliquid nutriri: et posito ca
<lb ed="#L" n="35"/>lore sine anima vegetatiua non potest nutriri. ergo etc.
<lb ed="#L" n="36"/>Item omne neccessario requisitum naturaliter ad aliquem
effe<lb ed="#L" n="37" break="no"/>ctum vel est causa illius effectus immediata vel mediatam
<lb ed="#L" n="38"/>ergo cum anima vegetatiua neccessario requiratur ad nutri
<lb ed="#L" n="39"/>tionem vel est causa nutritionis mediata vel immediata
<lb ed="#L" n="40"/>si mediata: tunc est tamen causa conseruans causam immediatam
<lb ed="#L" n="41"/>in esse: sed si illa causa immediata conseruetur ab alio pu
<lb ed="#L" n="42"/>ta a deo destructa alia causa conferuante nihilominus
<lb ed="#L" n="43"/>otest sequi effectus. et per consequens destructa vegetatiua ad
<lb ed="#L" n="44"/>huc posset fieri nutritio alicuius naturalis per
so<lb ed="#L" n="45" break="no"/>lam formam accidentalem. quod falsum est. ergo habet rationem cau
<lb ed="#L" n="46"/>se immediate. Item pluralitas non est ponenda sine
<lb ed="#L" n="47"/>necessitate: sed positum qualitatibus quibuscumque sine for
<lb ed="#L" n="48"/>mis substantialibus non potest generari substantia. ergo ad
<lb ed="#L" n="49"/>generationem substantie necessario est ponere formas
<lb ed="#L" n="50"/>substantiales in generabilibus: sed ad causandum effectum vltra
<lb ed="#L" n="51"/>cens essentiales non oportet necessario aliquid
<lb ed="#L" n="52"/>ponere. ergo etc. Item dicitur communiter quod herba est
vire<lb ed="#L" n="53" break="no"/>tualiter calida cum tamen sit formaliter frigida
<lb ed="#L" n="54"/>et vinum virtualiter calidum: sed hoc non est: quia aliqua
<lb ed="#L" n="55"/>qualitas in istis potest efficere: quia nec frigiditas
<!--668.xml-->
<cb ed="#L" n="b"/>
<!-- 333-r -->
<lb ed="#L" n="56"/>nec humiditas. ergoipsa substantia eorum est cau
<lb ed="#L" n="57"/>sa immediata frigiditatis et caliditatis. Et sic
<lb ed="#L" n="58"/>habetur quod substantia est frequinter principium immedi
<lb ed="#L" n="59"/>atum effectiuum actionis et etiam accidens aliquando
<lb ed="#L" n="60"/>sed quando est et quando non: recurrendum est vt
<lb ed="#L" n="61"/>credo ad experientiam quia si per experientiam
<lb ed="#L" n="62"/>possumus cognoscere quod ola substantia posita in
ef<lb ed="#L" n="63" break="no"/>fectu et conseruata potest effectum conseruare et causare
si<lb ed="#L" n="64" break="no"/>ne omni accidente a parte principii elicitiui ibi sola substantia
<lb ed="#L" n="65"/>est causa immediata effectus concurrens tamen cum deo. si au
<lb ed="#L" n="66"/>tem experiamur quod effectus potest causari a solo accidente sine
<lb ed="#L" n="67"/>substantia tunc est causa immediata non substantia si autem non potest cau
<lb ed="#L" n="68"/>sari sine vtroque: tunc vtrumque est causa partialis rectum il
<lb ed="#L" n="69"/>lius effectus. et hoc est generaliter verum in omni actione
<lb ed="#L" n="70"/>naturali. Tenendo igitur istam conclusionem potest
responde<lb ed="#L" n="71" break="no"/>ri ad rationes alt erius opinionis. Ad primam dico
<lb ed="#L" n="72"/>quod maior videtur falsa et dubia et minor similiter. ha
<lb ed="#L" n="73"/>ior: quia non esse corruptiuum vnius forme est producti
<lb ed="#L" n="74"/>uum forme sibi incompossibilis: tum quia deus potet
coa<lb ed="#L" n="75" break="no"/>gere forme in corrumpendo non coagendo sibi in
pro<lb ed="#L" n="76" break="no"/>ducendo: tum quia caritas et odium dei formaliter
re<lb ed="#L" n="77" break="no"/>pugnant et voluntas potest corrumpere odium dei et tamen
<lb ed="#L" n="78"/>non potest producere caritatem: quia a solo deo infundi
<lb ed="#L" n="79"/>tur: tum quia voluntas potest auertere intellectum ab omni
<lb ed="#L" n="80"/>actu intelligendi prima principia: et sic
corrum<lb ed="#L" n="81" break="no"/>pere habitu primorum principiorum non tamen potest produ
<lb ed="#L" n="82"/>cere habitum erroris circa prima principia: tum quia si
<lb ed="#L" n="83"/>conceditur maior particularitur sumpta non habetur
<lb ed="#L" n="84"/>propositum: quia non sequitur. potest producere
incompossibi<lb ed="#L" n="85" break="no"/>lem formam forme corrupte: ergo omnem formam: ergo
for<lb ed="#L" n="86" break="no"/>mam substantialem: sed est fallacia consequentis: quia si sorma
<lb ed="#L" n="87"/>accidentalis sit productiua forme non est
producti<lb ed="#L" n="88" break="no"/>ua nisi tantum forme accidentalis quae est incompossibilis
<lb ed="#L" n="89"/>forme corrupte saltem secundum certum gradum. minor
<lb ed="#L" n="90"/>etiam est dubia: tum quia accipit quodforme sustantiales
<lb ed="#L" n="91"/>formaliter repugnant. quod videtur falsum: quia illa sunt
<lb ed="#L" n="92"/>formaliter repugnantia quae nata sunt fieri circa
<lb ed="#L" n="93"/>idem subiectum. patet de caliditate etc. sic non est de
<lb ed="#L" n="94"/>formis substantia ibus: quia per corruptionem vnius
<lb ed="#L" n="95"/>corrumpitur vnum subiectum per inductionem alterius
<lb ed="#L" n="96"/>generatur aliud subiectum. patet de formis elementaribus
<lb ed="#L" n="97"/>tum quia quando aliqua forma productiua equaliter respicitmul
<lb ed="#L" n="98"/>ta non est maior ratio quare producit vnum quam aliud: sed
<lb ed="#L" n="99"/>frigiditas equaliter respicit terram et aquam: ca
<lb ed="#L" n="100"/>liditas aerem et ignem. si ergo frigiditas sit
for<lb ed="#L" n="101" break="no"/>ma productiua substantie non est maior ratio
<lb ed="#L" n="102"/>quare producit formam terre quam aque. et
econ<lb ed="#L" n="103" break="no"/>uerso. sed illa causabit vtranque vel neutram.
<lb ed="#L" n="104"/>Ideo dico quod licet forma accidentalis sit
produ<lb ed="#L" n="105" break="no"/>ctiua: non tamen forme substantialis: sed
so<lb ed="#L" n="106" break="no"/>lum accidentalis incompossibilis forme
sub<lb ed="#L" n="107" break="no"/>stantiali corrumpende secundum determinatum
gra<lb ed="#L" n="108" break="no"/>dum: licet non sit formalis repugnantia inter
<lb ed="#L" n="109"/>formam substantialem et accidentalem quancumque. et dato
<lb ed="#L" n="110"/>quod forma accidentalis esset productiua subece adhuc
<!--669.xml-->
<pb ed="#L" n="333-v"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
<lb ed="#L" n="1"/>non habetur quin forma substantialis etiam sit productiva substantie
<lb ed="#L" n="2"/>qui forma accidelis non esset nisi causa partialis forme
<lb ed="#L" n="3"/>substantialis et forma substantialis alia causa partialis.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e2125-d1e482">
⁋ Ad confir
<lb ed="#L" n="4"/>mationem dico quod aliqua esse compossibilia vel
incompossi<lb ed="#L" n="5" break="no"/>bilia contigit dupliciter vel in se et absolute vel per respe
<lb ed="#L" n="6"/>ctum ad agens creatum primo sunt omnes forme substam
<lb ed="#L" n="7"/>tiales compossibiles saltem elementares: quia non
<lb ed="#L" n="8"/>est maior repugnantia simpliciter inter formam ignis
<lb ed="#L" n="9"/>et terre quam inter ignem et animam vegetatiuam. Sed non
<lb ed="#L" n="10"/>obstantibus istis dico quod due forme specifice et vel
<lb ed="#L" n="11"/>timate siue sint elementares siue sint mixte non
<lb ed="#L" n="12"/>possunt esse in eodem indiuiduo: et tota ratio est: quia vtraque
<lb ed="#L" n="13"/>forma est vltimate constituens speciem suam. et loquor
<lb ed="#L" n="14"/>de substantialibus formis sed idem indiuiduum numero non potest
<lb ed="#L" n="15"/>existere per se in diuersis speciebus sicut idem indiuiduum
<lb ed="#L" n="16"/>non potest esse homo et a sinus: nec ignis nec aqua etc. nec est
<lb ed="#L" n="17"/>est repugnantia formalis inter formam elementarem et
<lb ed="#L" n="18"/>accidentale et non est aliqua forma elementaris quin si
<lb ed="#L" n="19"/>compatiatur secum vnum contrarium compatitur etiam reliquum
<lb ed="#L" n="20"/>maxime cum contraria nata sint fieri circa idem secundo modo
<lb ed="#L" n="21"/>sunt forme substantiales incompossibiles inter se. et etiam
<lb ed="#L" n="22"/>forme substantiales et accidentales contrarie: quia per virtutem ere
<lb ed="#L" n="23"/>atam non possunt tales forme elementares simul induci
<lb ed="#L" n="24"/>in eandem materiam: nec simul esse: sed eoipso quod agens cre
<lb ed="#L" n="25"/>atum inducit vnam puta formam ignis expellit aliam
<lb ed="#L" n="26"/>formam aqu: et similiter agens creatum non poest inducere in
<lb ed="#L" n="27"/>ignem frigiditatem in summo gradu nisi expellat for
<lb ed="#L" n="28"/>mam ignis: tamen agens increatum posset simul inducere du
<lb ed="#L" n="29"/>as formas substantiales in eandem materiam et conseruare
<lb ed="#L" n="30"/>eas et etiam quamcumque formam subiectalem elementarem cum
<lb ed="#L" n="31"/>quaecumque qualitate elementari diuisim licet non coniunctim
<lb ed="#L" n="32"/>quia non potest facere contraria simul. hoc modo dicimus quod duo cor
<lb ed="#L" n="33"/>pora sunt incompossibilia esse in eodem loco: quia per
virtu<lb ed="#L" n="34" break="no"/>tem creatam non potest fieri: tamen per virtutem increatam bene potest
<lb ed="#L" n="35"/>fieri.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e2125-d1e554">
⁋ Ad aliud dico quod in principio non agit
for<lb ed="#L" n="36" break="no"/>ma substantialis: sed in fine alterationis. Sed ista
altera<lb ed="#L" n="37" break="no"/>tio potest duplicitur intelligi fieri. vno modo quod quaelitas
<lb ed="#L" n="38"/>particularitur expellit formam vriam et inducit formam
<lb ed="#L" n="39"/>similem quo ad certum gradum quae habito forma substantialis
cor<lb ed="#L" n="40" break="no"/>rumpit vnam formam et inducit siue producit aliam: et secundum
<lb ed="#L" n="41"/>istam viam: oportet dicem quod conria compatiuntur se in gradibus re
<lb ed="#L" n="42"/>missis: licet non secundum gradus excellentes: quia ignis
reci<lb ed="#L" n="43" break="no"/>piens aliquos gradus frigiditatis aqua adhuc retiet
<lb ed="#L" n="44"/>veram caliditatem suam licet non totam. oportet etiam dicere quod
<lb ed="#L" n="45"/>quando aliqua sunt eiusde rationis quod aliquid est compossibile vni
<lb ed="#L" n="46"/>quod non est compossibile alteri per respectum ad agens
<lb ed="#L" n="47"/>creatum: quia frigiditas secundum gradus remissos stat cum
<lb ed="#L" n="48"/>forma ignis: sed non secundum gradum intensum: non tamen
abso<lb ed="#L" n="49" break="no"/>lute per respectum ad agens increatum: quando aliqua sunt
<lb ed="#L" n="50"/>eiusdem rationis quicquid est compossibile vni et alteri.
<lb ed="#L" n="51"/>Alio modo potest fieri ista alteratio et melius: quia tanta
<lb ed="#L" n="52"/>videtur esse repugnantia inter gradus remissos forma
<lb ed="#L" n="53"/>rum contrariarum quanta inter gradus excellentes. et potest dici quod
<lb ed="#L" n="54"/>primo tota caliditas ignis expelliter partibiliter tamen:
<lb ed="#L" n="55"/>quia primo vna pars post aliam: et secundo frigiditas
parti<lb ed="#L" n="56" break="no"/>biliter inducitur vsque ad certum gradum: et tunc forma aquam
<!--669.xml-->
<cb ed="#L" n="b"/>
<!-- 333-v -->
<lb ed="#L" n="57"/>inducit formam aque in materia ignis: et secundum istam.
<lb ed="#L" n="58"/>viam oportet dicere quod forma ignis manet per totum
il<lb ed="#L" n="59" break="no"/>lud tempus quo inducitur frigiditas per alterationem si
<lb ed="#L" n="60"/>ne caliditate: ideo dico quod forma caliditatis succes
<lb ed="#L" n="61"/>siue expelliter: et tunc quando vltimus gradus corrumpitur:
<lb ed="#L" n="62"/>tunc corrumpitur forma ignis et inducitur forma aqu cum
<lb ed="#L" n="63"/>tota frigiditate simul in instanti: et non partibiliter sicut
<lb ed="#L" n="64"/>ymaginatur: quia concluderet ratio quod ignis posset esse
<lb ed="#L" n="65"/>sine caliditate: quod est inconuenies. tum quia forma contra
<lb ed="#L" n="66"/>ria tota corrumpitur anteque ista inducatur: quod reputo
<lb ed="#L" n="67"/>verum.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e2125-d1e632">
⁋ Ad aliud dico quod conria accipiuntur large et
<lb ed="#L" n="68"/>stricte. large sunt illa quae non possunt per virtutem creatam
<lb ed="#L" n="69"/>simul causari in eodem subiecto: sic enim due anime sensitiue
<lb ed="#L" n="70"/>sunt contrare: quia possunt sibi succedere in eadem materia: et
<lb ed="#L" n="71"/>non possunt simul in ea per agens creatum produci. et sic substantia
<lb ed="#L" n="72"/>aliquid est contrarium. Sed stricte contraria sunt inter quae est motus
<lb ed="#L" n="73"/>ita quod vnum est terminus a quo motus: et aliud termi
<lb ed="#L" n="74"/>nus ad quem illa formaliter repugnant nec possunt fie
<lb ed="#L" n="75"/>ri in eodem per agens creatum nec increatum. et sic intelli
<lb ed="#L" n="76"/>git philosophus quod substantiae nihil est contrarium: et per hoc patet ad alia duo
<lb ed="#L" n="77"/>de conriis et medio quia verum accipiunt de contraris sum
<lb ed="#L" n="78"/>partis stricte non large.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e2125-d1e658">
⁋ Ad aliud dico quod philosophus et
<lb ed="#L" n="79"/>commentator loquuntur secundum intentionem antiquorum et
<lb ed="#L" n="80"/>non secundum intentionem propriam. si tamen loquantur secundum intenti
<lb ed="#L" n="81"/>ne propriam difent intelligi de actione quae est alteratio et
<lb ed="#L" n="82"/>non de generatione quae est productio forme substantialis: quia
di<lb ed="#L" n="83" break="no"/>cut quod elementa non agut nec patiuntur nisi
medi<lb ed="#L" n="84" break="no"/>antibus qualitatibus: et tunc si illud dictum esset secundum
in<lb ed="#L" n="85" break="no"/>tetionem philosophi. tunc secundum eum materia prima non recipe
<lb ed="#L" n="86"/>ret immediate formam substantialem: sed mediantibus
qualitati<lb ed="#L" n="87" break="no"/>bus praimis: quod falsum est
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e2125-d1e680">
⁋ Ad aliud de nutritione
<lb ed="#L" n="88"/>dico quod aliquando est nutritio vbi no est calor forma
<lb ed="#L" n="89"/>liter sicut in plantis: et tunc debet intelligi quod illud est causa nu
<lb ed="#L" n="90"/>tritionis quod est virtualiter calidum siue sit substantia siue
<lb ed="#L" n="91"/>alia qualitas causata a sole: alterius tamen rationis a calore
<lb ed="#L" n="92"/>tamen in animalibus potest calor esse principium partiale rectum
<lb ed="#L" n="93"/>nutritionis: et similiter in generatis per putrefactionem secundum
<lb ed="#L" n="94"/>cometatorem. xii. metaphisice causatur a sole quadam
<lb ed="#L" n="95"/>qualitas actiua quae nec est calida nec frigida nec
<lb ed="#L" n="96"/>humida nec sicca: nisi tantum virtualiter: et illa est causa
<lb ed="#L" n="97"/>partialis cum sole et deo ad generandum istud animal
geni<lb ed="#L" n="98" break="no"/>tum per putrefactionem.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e2125-d1e706">
⁋ Sed quantum ad gnata per
pu<lb ed="#L" n="99" break="no"/>trefactionem dubium est vtrum corpus celeste sit prin
<lb ed="#L" n="100"/>cipium talium generatorum et dicit Ioh. quod no: quia
princi<lb ed="#L" n="101" break="no"/>pium productiuum debet esse nobilius producto: sed non
vi<lb ed="#L" n="102" break="no"/>iu non est nobilius viuo. ergo etc. Si dicas quod agit in
<lb ed="#L" n="103"/>virtute sui motoris quie est quid viuum et nobilius talibus
<lb ed="#L" n="104"/>productis. Contra nihil agit in virtute alterius nisi
<lb ed="#L" n="105"/>aliud cuius virtute agit: agat effectiue aliter eim
<lb ed="#L" n="106"/>ignis virtute hominis posset generare ignem: quia homo
<lb ed="#L" n="107"/>potest ponere ignem in debita approximatione et tunc
<lb ed="#L" n="108"/>ignis generabit ignem. Et eodem modo si motor
<lb ed="#L" n="109"/>celinihil agat in ista inferiora nisi tantum
ap<lb ed="#L" n="110" break="no"/>proximet actiua passiuis non dicitur propter
<lb ed="#L" n="111"/>hoc celum agere in virtute eius.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e2125-d1e738">
⁋ Item
ni<lb ed="#L" n="112" break="no"/>hil agit in virtute mouentis quo non moto
<!--670.xml-->
<pb ed="#L" n="334-r"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
<lb ed="#L" n="1"/>nihilominus sequitur actio: sed non moto celo sicut fuit in
<lb ed="#L" n="2"/>tempore iosue nihilominus fuit calefactio et putrefa
<lb ed="#L" n="3"/>ctio haoc inferius. ergo nec celum per motum suum: nec virtute
<lb ed="#L" n="4"/>propria nec virtute motoris sui causat aliquem effectum in
<lb ed="#L" n="5"/>istis inferioribus nisi approximando actiua
passi<lb ed="#L" n="6" break="no"/>uis: et hoc non est causare. Unde si sol semper staret et esset in eade
<lb ed="#L" n="7"/>dispione et approximatione ad ista inferiora semper causaret
<lb ed="#L" n="8"/>eundem effectum: et ideo motus solis nihil facit nisi ap
<lb ed="#L" n="9"/>proximare solem vt possit agere in istis inferioribus
<lb ed="#L" n="10"/>Ideo dico quod generata per putrefactionem producuntur
<lb ed="#L" n="11"/>a corpore celesti saltem partialiter: tamen deo concurrente: quia
<lb ed="#L" n="12"/>non est impedimentum sic probatum est nisi quia celum videtur
<lb ed="#L" n="13"/>ignobilius animali generato per putrefactionem: quia non
vi<lb ed="#L" n="14" break="no"/>uum etc. sed non videtur incouenies quin celum sit nobilius ta
<lb ed="#L" n="15"/>li animali vel saltem potest esse quod probatur: quia quando sunt aliqua
<lb ed="#L" n="16"/>duo quorum vnum excedit aliud in perfectione potest exces
<lb ed="#L" n="17"/>sum augmentari intantum quod erit eiuidem perfectionis vel
<lb ed="#L" n="18"/>maioris cum alio. Exemplum de duabus quantitatibus
qua<lb ed="#L" n="19" break="no"/>rum vna est maior alia: sed vna pars corporis celestis per
<lb ed="#L" n="20"/>deterinatam distantiam distat a perfectione talis animalis
<lb ed="#L" n="21"/>sic generati: quia non distat in infinitum: ergo per additionem
per<lb ed="#L" n="22" break="no"/>tium ad partem imperfectiorem potest adequari illi animali in
perfe<lb ed="#L" n="23" break="no"/>ctione et excedere: ergo est perfectius vel potest esse. et per consequens
<lb ed="#L" n="24"/>potest esse principium productiuum. Si dicas quod int
indiui<lb ed="#L" n="25" break="no"/>dua vnius speciei non est ordo perfectionis ita quod vnum sit
<lb ed="#L" n="26"/>perfectius alio. Contra illud est neccessario falsum in
indiui<lb ed="#L" n="27" break="no"/>duis compositum ex multis partibus integralibus eiusdem
<lb ed="#L" n="28"/>rationis. probatur per primum principium. omne totum est maius sua
<lb ed="#L" n="29"/>parte. cum igitur omne indiuiduum habens parten est totum in
perfe<lb ed="#L" n="30" break="no"/>ctione sequitur neccessario quod est maius in perfectione sua parte. ergo
<lb ed="#L" n="31"/>duo indiuidua eiusdem rationis quorum vnum est totum et
<lb ed="#L" n="32"/>aliud pars: sic se habent quod vnum est perfectius alio. Aliter potest
<lb ed="#L" n="33"/>dici secundum dicta prius quod in actione creature concurritu
<lb ed="#L" n="34"/>deus sicut causa principalis et partialis: et ideo licet corpus
cele<lb ed="#L" n="35" break="no"/>ste sit causa generatorum per purtefactiom: tamen est causa partialis
<lb ed="#L" n="36"/>et causa partialis potest esse ignobilior suo effectu. licet causa
<lb ed="#L" n="37"/>totalis semper sit nobilior: et sic intelligit philosophus et similiter
<lb ed="#L" n="38"/>sancti
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e2125-d1e832">
⁋ Quantum ad generata per putrefactionem et propa
<lb ed="#L" n="39"/>gationem videtur esse intentio commentatoris quod non possunt
<lb ed="#L" n="40"/>esse duo indiuidua quorum vnum generatur per putrefactio
<lb ed="#L" n="41"/>nem et aliud per propagationem eiusdem speciei. et hoc dicit
<lb ed="#L" n="42"/>viii. phisicorum commento. lcvi. et probat per duas rationes
<lb ed="#L" n="43"/>quare in Io. sed licet eius opinio sit erronea etconclusio fidem sicut
<lb ed="#L" n="44"/>patet de primo homine et aliis hominibus qui sunt vniuoce
<lb ed="#L" n="45"/>homines: ptet tamen dici quod intelligit in rationibus suis per mate
<lb ed="#L" n="46"/>riam. materiam proximam formis et tunc distincta ma
<lb ed="#L" n="47"/>teria proxima requirit distinctas formas: et tunc est
ali<lb ed="#L" n="48" break="no"/>quid esentiale vni materie quod non est essesntiale: immo
<lb ed="#L" n="49"/>incompossibile alteri. Exemplum de semine bouis et
<lb ed="#L" n="50"/>asini etc.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>