-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 1
/
cod-LyXLXy_wo8uy7-d1e2137.xml
686 lines (686 loc) · 48.7 KB
/
cod-LyXLXy_wo8uy7-d1e2137.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
565
566
567
568
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
581
582
583
584
585
586
587
588
589
590
591
592
593
594
595
596
597
598
599
600
601
602
603
604
605
606
607
608
609
610
611
612
613
614
615
616
617
618
619
620
621
622
623
624
625
626
627
628
629
630
631
632
633
634
635
636
637
638
639
640
641
642
643
644
645
646
647
648
649
650
651
652
653
654
655
656
657
658
659
660
661
662
663
664
665
666
667
668
669
670
671
672
673
674
675
676
677
678
679
680
681
682
683
684
685
686
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Quaestio 20(24)</title>
<author ref="#Ockham">Ockham</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Quaestio 20(24)</title>
<date when="2020-09-10">September 10, 2020</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="L" n="cod-LyXLXy">Lyon 1495</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2020-09-10" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#L" n="334-r"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="wo8uy7-d1e2137"><!-- l2q20(24) -->
<head xml:id="wo8uy7-d1e2137-Hd1e108">Quaestio 20(24)</head>
<p xml:id="wo8uy7-d1e2137-d1e111">
Questio. xxiiii.
<lb ed="#L" n="51"/>UTrum memoria. in
<lb ed="#L" n="52"/>tellectus et voluntas sint potentie
disti<lb ed="#L" n="53" break="no"/>cte realiter.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e2137-d1e120">
probatur quod sic. quia operationes
di<lb ed="#L" n="54" break="no"/>stincte realites procedunt a potentiis distinctu realiter: sed
<lb ed="#L" n="55"/>operationes meorie intellectus et voluntatis sunt realiter
<!--670.xml-->
<cb ed="#L" n="b"/>
<!-- 334-r -->
<lb ed="#L" n="56"/>distincte. ergo etc. Maior probatur. tum quia philosophus. xii. meta
<lb ed="#L" n="57"/>phisice per pluralitatem motuum probat multitudinem
<lb ed="#L" n="58"/>intelligentiarum: quod non oporteret nisi ad pluralita
<lb ed="#L" n="59"/>tem operationum sequeretur pluralitas potentiarum. tum quia
<lb ed="#L" n="60"/>ii. de anima dicit philosophus quod potentie distiguntur per actus.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e2137-d1e144">
In
<lb ed="#L" n="61"/>oppositum est Aug. dicens quod menoria intellectus et vo
<lb ed="#L" n="62"/>luntas non sunt tres substanti: sed vna substantia: nec tres mentes
<lb ed="#L" n="63"/>sed vna mens
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e2137-d1e153">
⁋ hic est opinio quod potentie anime sunt acciti
<lb ed="#L" n="64"/>tia absoluta superaddita essentie anime. Quod probatur
<lb ed="#L" n="65"/>multipliciter. Primo sic. Sicut se habet esse ad eentiam: ita
<lb ed="#L" n="66"/>operari ad potentiam. ergo permutatim sicut se habet esse ad opera
<lb ed="#L" n="67"/>ri: sic esse ad potentia: sed in solo deo sunt esse et operari
<lb ed="#L" n="68"/>idem. ergo etc.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e2137-d1e167">
⁋ Item potentia et actus sunt in eodem genere: sed
<lb ed="#L" n="69"/>potentia est in genere accidenur. ergo.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e2137-d1e172">
⁋ Item quod est principium
o<lb ed="#L" n="70" break="no"/>parationis per essentiam semper est in actu: sed anima non est semper in actu
<lb ed="#L" n="71"/>qui est actus entis in potentia. ergo etc.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e2137-d1e179">
⁋ Istem alia operatio
<lb ed="#L" n="72"/>nes ita diuersificantur quod nullo modo possunt esse ab vno
<lb ed="#L" n="73"/>principio et potentia: siue operatio quae non potest exerceri
<lb ed="#L" n="74"/>sine organo corporali diuersificatur ab operatione quae est
<lb ed="#L" n="75"/>sine organo. ergo esset consimilis diuersitas inter potentias
<lb ed="#L" n="76"/>quarum vna est organica et alia non: sed hoc non est in essentia
<lb ed="#L" n="77"/>anime: ergo etc.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e2137-d1e195">
⁋ Ite potentia naturalis est in secunda specie
<lb ed="#L" n="78"/>ualitatis: sed potentie anime sunt naturales. ergo etc.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e2137-d1e200">
⁋ Item
<lb ed="#L" n="79"/>idem. per idem principium non est ratio nec receptiuum diuer
<lb ed="#L" n="80"/>sarum et contrariarum formarum: et per consequens oportet quod deterientur
<lb ed="#L" n="81"/>per aliqua absoluta. aliter quodlibet posset generari ex quo
<lb ed="#L" n="82"/>libet. Cum ergo anima sit receptiva diuersarum operationum
<lb ed="#L" n="83"/>sequitur quod etc.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e2137-d1e213">
⁋ Preterea. secundum commentatorem accidens semper ap
<lb ed="#L" n="84"/>tribuitur substantia: sed huiusmodi sunt operationes: et per consequens accie
<lb ed="#L" n="85"/>tia. ergo etc.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e2137-d1e221">
⁋ Item accidentia quae sunt in fluxu recipiuntur in
<lb ed="#L" n="86"/>substantia mediate accidente permanente: sed intelligere et vel
<lb ed="#L" n="87"/>le sunt huiusmodi: et recipiuntur mediantibus potentiis. ergo etc
<lb ed="#L" n="88"/>Sed iste rationes non concludunt propositum: ideo ad eas
<lb ed="#L" n="89"/>respondeo
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e2137-d1e232">
⁋ Ad primam dico quod falsum accipit: quia aut
<lb ed="#L" n="90"/>intelligit per operationem ipsum productum a potentia produ
<lb ed="#L" n="91"/>cente aut principium producedi: aut rectumm denotantem
<lb ed="#L" n="92"/>producens: quia pluribus modois non potest intelligere. Si
<lb ed="#L" n="93"/>primo modo sic slntum assumit. Nam sic esse dei et operatio
<lb ed="#L" n="94"/>dei differunt sicut deus et ipsum productiuum siue sit inter siue
<lb ed="#L" n="95"/>ad extra si secundo modo sic. principium operationis et operatio
<lb ed="#L" n="96"/>sunt idem in creatur a sicut in deo: quia sic accipitur operatio
pro<lb ed="#L" n="97" break="no"/>principio operatiuo secundum eum. si tertio modo: tunc secundum eum si
<lb ed="#L" n="98"/>ille rectus sit rectus rationis siue in deo siue in creatur a
<lb ed="#L" n="99"/>non est idem cum deo nec cum creatura: et ideo dico ad ar
<lb ed="#L" n="100"/>gumentum quod opatio iest ipsum productum vniversaliter in omnibus
distin<lb ed="#L" n="101" break="no"/>guitur ab esse vel eentia producentur.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e2137-d1e261">
⁋ Ad aliud dico quod
<lb ed="#L" n="102"/>potentia accipitur multipliciter. vno modo vt est passio
<lb ed="#L" n="103"/>vel differentia entm sic est potentia obiectiua. et sic est in eodem
<lb ed="#L" n="104"/>genere cum actu: immo est idem cum actu: quia fit actus. quia idem
<lb ed="#L" n="105"/>homo est primo in potentia et post in actu: et similiter eadem
in<lb ed="#L" n="106" break="no"/>tellectio est primo in potentia et post in actu.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e2137-d1e274">
⁋ Alio
<lb ed="#L" n="107"/>modo accipitur vt est pars entis: et tunc vel est poten
<lb ed="#L" n="108"/>tia actiua vel passiua. si actiua sic falsum est
as<lb ed="#L" n="109" break="no"/>sumptum patet de se. si passiua sic etiam falum est secundum
<lb ed="#L" n="110"/>eum: quia necesse est quod substantia aliqua sit immediate receptiva
<lb ed="#L" n="111"/>alicuius accidenutm vel aliter esset processus in infinitum
<!--671.xml-->
<pb ed="#L" n="334-v"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
<lb ed="#L" n="1"/>Et supposito quam concludat actus realiter in anima medi
<lb ed="#L" n="2"/>ante alio accidente: tamen non oportet ponere tot accidentia
<lb ed="#L" n="3"/>receptiua quot actus. hoc patet: quia non minus compatiunt
<lb ed="#L" n="4"/>se in eodem subiecto immediato intelligere et velle quam
<lb ed="#L" n="5"/>due qualitates sensibiles distincte specie puta albe
<lb ed="#L" n="6"/>do et dulcedo in lacte: quarum neutra recipitur in alia
<lb ed="#L" n="7"/>quia possunt separari. Quia aliquid potest esse album et non dulce et
<lb ed="#L" n="8"/>ecouerso. Igitur intelligere et velle possunt recipi in
<lb ed="#L" n="9"/>anima mediante vno accidente si ponatur. et per consequens non
<lb ed="#L" n="10"/>oportet ponere tot potentias quot actus
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e2137-d1e315">
⁋ Ad aliud
<lb ed="#L" n="11"/>dico quod seclium assumitur: quia non intelligitur quod essentia sit
<lb ed="#L" n="12"/>sibi ratio sufficiens sine omni alio ad agendum: et hoc est in
<lb ed="#L" n="13"/>solo deo.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e2137-d1e324">
⁋ Ad aliud concedo quod distinctio est inter po
<lb ed="#L" n="14"/>tentias organicas et non organicas sicut alias
pate<lb ed="#L" n="15" break="no"/>bit: sed questio ista quaerit de intellectu et voluntate.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e2137-d1e332">
<lb ed="#L" n="16"/>⁋ Ad aliud dico quod propter diuersitatem actuum non
<lb ed="#L" n="17"/>oportet ponere distinctionem in potentiis et tot
potenti<lb ed="#L" n="18" break="no"/>as quot actus: aliter enim tot essent potentie intellecti
<lb ed="#L" n="19"/>ne quot actus intelligendi. Si dicas quod vna poten
<lb ed="#L" n="20"/>tia extendit se ad omnes actus eiusdem generis et non diuer
<lb ed="#L" n="21"/>si generis. Contra actus omnium potentiarum sunt in genere quali
<lb ed="#L" n="22"/>tatis. ergo non est distinctio potentiarum. Si dicas quod
<lb ed="#L" n="23"/>actus qui sunt eiusdem generis proximi possunt habere eandem
po<lb ed="#L" n="24" break="no"/>tentiam: sed non actus qui sunt eiusdem generis remoti. Con
<lb ed="#L" n="25"/>tra accipio aliquid commune ad omnes actus vitales illud
<lb ed="#L" n="26"/>commune habet sub se diuersas species: quarum vna est vnius po
<lb ed="#L" n="27"/>tentie et alia alterius. ergo etc.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e2137-d1e361">
⁋ Ad aliud dico quod ma
<lb ed="#L" n="28"/>teria prima est principium immediatum multarum formarum
<lb ed="#L" n="29"/>substantialium et intellectiua est principium diuersarum
intelle<lb ed="#L" n="30" break="no"/>ctionum. Et quando diquit quod tunc quodlibet generatur ex quolibet
<lb ed="#L" n="31"/>etc. Dico quod quando aliquid generatur ex multis non requiritur de
<lb ed="#L" n="32"/>terinatio per diuersa absoluta: nunc autem eadem forma
<lb ed="#L" n="33"/>potest generari ex igne et aqua: ergo materia potest formas re
<lb ed="#L" n="34"/>cipere sine aliquibus absolut.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e2137-d1e379">
⁋ Ad aliud dico quod inten
<lb ed="#L" n="35"/>tio commentatoris est quod actus semper attribuitur
substam<lb ed="#L" n="36" break="no"/>tie sicut subiecto: non autem sicut efficienti vel fini: licet
<lb ed="#L" n="37"/>aliquando possit sic esse.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e2137-d1e388">
⁋ Ad alliud dico quod accidens
<lb ed="#L" n="38"/>fluxibile potest recipi immediate in substantia: patet. nam
<lb ed="#L" n="39"/>substantia angeli potest moueri de loco ad locum.
mo<lb ed="#L" n="40" break="no"/>tus aut per eum est accidens fluxibile et immediate rec
<lb ed="#L" n="41"/>pitur in substantia angelisimiliter quantitas est accidens flux
<lb ed="#L" n="42"/>bile: quia si sepraretur a substatia posset condensari et
<lb ed="#L" n="43"/>rarefieri: et tamen quantitas recipitur immediate in substam
<lb ed="#L" n="44"/>tia. Similiter quod assumitur est falsum. nam intelligere et vel
<lb ed="#L" n="45"/>le non plus secundum suam materiam habent esse in fluxum et in
fie<lb ed="#L" n="46" break="no"/>ri quam lapis et angelus. nisi quia minus forte durant. et ita
<lb ed="#L" n="47"/>posset vnus angelus minus durare quam alius. nam sicut li
<lb ed="#L" n="48"/>pis et angelus non habent esse nisi per productionem caus
<lb ed="#L" n="49"/>sue et conseruationem eiusdem ita velle et intelligen haben
<lb ed="#L" n="50"/>esse per productionem sue causae: et quandiu conferuat tandiu
<lb ed="#L" n="51"/>habent esse ita quod vna intellectio quantum est ex natura
<lb ed="#L" n="52"/>sua potest per magnum tempus durare. et volitio similiter. et similiter
<lb ed="#L" n="53"/>sicut angelus vel lapis totus simul et semel producitur: et
<lb ed="#L" n="54"/>non pars post parte: ita intellectio et volitio per omnia:
<lb ed="#L" n="55"/>Et ideo dico quod non plus habet esse intellectio in fluxu et
<!--671.xml-->
<cb ed="#L" n="b"/>
<!-- 334-v -->
<lb ed="#L" n="56"/>fieri quam angelus vel luxim medio: si sol semper staret
<lb ed="#L" n="57"/>in eodem situ: vel angelus vel albedo: et ita est vnum
<lb ed="#L" n="58"/>accidens fixum sicut aliud. Aliter etiam deficit
argumen<lb ed="#L" n="59" break="no"/>tum: quia posito quod isti actus non haberent esse nisi in flu
<lb ed="#L" n="60"/>xu et fieri: et quod accidens fluxibile non habeat esse nisi
<lb ed="#L" n="61"/>mediante accidente fixo: adhuc non oportet propter
plu<lb ed="#L" n="62" break="no"/>ralitatem accidentium fluxibilium receptorum ponere
<lb ed="#L" n="63"/>pluralitatem accidentium recipientium: quia omnia illa pos
<lb ed="#L" n="64"/>sunt recipi mediante vno accidente. et sic
mediam<lb ed="#L" n="65" break="no"/>te vna potentia vt praedictum est. Si dicas quod
intel<lb ed="#L" n="66" break="no"/>ligere est actus secundus et velle similiter. ergo aliter habet esse quam
<lb ed="#L" n="67"/>actus primus: et per consequens habet esse aliquo modo in fluxu.
<lb ed="#L" n="68"/>Dico quod est actus secundus: quia praesupponit aliquem actum
<lb ed="#L" n="69"/>priore in illo a quo est puta potentiam et habitum ve
<lb ed="#L" n="70"/>saltem alterum: sed actus primus. non sic. similiter potest dici actus
<lb ed="#L" n="71"/>secundus quia terinatur ad aliud: sed actus primus non. et
<lb ed="#L" n="72"/>nullo modo dicitur actus secundus: quia plus habet esse in fieri vel flu
<lb ed="#L" n="73"/>tu quam potentia vel habitus quae sunt actus primi et habent
<lb ed="#L" n="74"/>totum suum esse simul: licet de facto non maneat per tanti
<lb ed="#L" n="75"/>tempus per quantum actus primus.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e2137-d1e479">
⁋ Aliam est opinio quod po
<lb ed="#L" n="76"/>tentie nihil addunt super essentiam anime nisi tantum respe
<lb ed="#L" n="77"/>ctus ad diuersa obiecta. quod probatur: quando aliquid in
<lb ed="#L" n="78"/>differenter respicit multa non plus exit in actu
cir<lb ed="#L" n="79" break="no"/>ca vnum quam circa aliud nisi plus determinetur ad
<lb ed="#L" n="80"/>vnum quam ad aliud. sed anima respectu diuersorum
obie<lb ed="#L" n="81" break="no"/>ctorum est huiusmodi. et ista determinatio non potest esse
<lb ed="#L" n="82"/>per absoluta: ergo per respectus: ideo ponitur quod in
essen<lb ed="#L" n="83" break="no"/>tia anime fundantur diuersi respectus ad diuersa
ob<lb ed="#L" n="84" break="no"/>iecta: et secundum diuersitatem respectuum ponitur
diuer<lb ed="#L" n="85" break="no"/>sitas potentiarum. Et ponit exemplum de materia prim
<lb ed="#L" n="86"/>ma in quae sunt diuerse potentie ad diuersas formas:
<lb ed="#L" n="87"/>quie quidem diuersitas est solum per respectus non per aliqua ab
<lb ed="#L" n="88"/>soluta. Sed conrsa si in animo est talis rectus aut est rectus
<lb ed="#L" n="89"/>realis aut rationis. non rationis: quia ille est per actum
intelle<lb ed="#L" n="90" break="no"/>ctus comparanter: sed ante omnem actu intellectus sunt poten
<lb ed="#L" n="91"/>tie in eentia anime perfecte: nec est respectus realis:
<lb ed="#L" n="92"/>qui nunquam est rectus realis sine terimo realiter existente
<lb ed="#L" n="93"/>secundum eum. etiam si potentie anime possunt esse perfecte et nullum
<lb ed="#L" n="94"/>obiectum: obiectum in actu: quia deus potest facere animam in
<lb ed="#L" n="95"/>tellectiuam: non faciendo aliquod obiectum in mundo:
<lb ed="#L" n="96"/>tunc erunt potentie anime perfecte: et tamen nullus terminus in
<lb ed="#L" n="97"/>actu: quia nullum obiectum. ergo etc. contra exemplum de ma
<lb ed="#L" n="98"/>teria est idem argumentum. Item in materia non ponitur
<lb ed="#L" n="99"/>talis rectus nisi quia materia est in potentia ad
for<lb ed="#L" n="100" break="no"/>mam: sed illud non cogit: quia materia annihilata adhuc
<lb ed="#L" n="101"/>est in potentia ad formam et diuersas sormas: et nul
<lb ed="#L" n="102"/>lamateria exitente. hoc est vera materia potest recipere for
<lb ed="#L" n="103"/>mam: et tunc non habet rectus. igitur propter hoc quod materia dicitur esse in
<lb ed="#L" n="104"/>potentia ad formam: non debet poi talis rectus. Sed ad
<lb ed="#L" n="105"/>commentatorem dico quod intelligit per respectum denomina
<lb ed="#L" n="106"/>tionem extrinsecam receptiuam: sic scilicet quod sit aliquod no
<lb ed="#L" n="107"/>men vel conceptus qui significet principaliter materiam et
<lb ed="#L" n="108"/>connoter formam deteriatam puta formam asini quan
<lb ed="#L" n="109"/>ptest matria naturaliter per agens naturale recipere et ma
<lb ed="#L" n="110"/>teria sic significata potest dici potentia ad formam asimi
<!--672.xml-->
<pb ed="#L" n="335-r"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
<lb ed="#L" n="1"/>et aliud nomen signficat eandem materiam principaliter. et con
<lb ed="#L" n="2"/>notat aliam formam puta bouis: et matria sic significa
<lb ed="#L" n="3"/>tali voce vel conceptu dicitur potentia ad formam illa. et
<lb ed="#L" n="4"/>sic per diuersas denominationes extrinsecas
respecti<lb ed="#L" n="5" break="no"/>uas possunt dici diuersi respectus in materia: et aliter
<lb ed="#L" n="6"/>non sicut alias dicetur
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e2137-d1e577">
⁋ Alia est opinio quod potentie sunt
<lb ed="#L" n="7"/>eedem inter se et ad esentiam anime realiter: sed differunt for
<lb ed="#L" n="8"/>maliter non sicut rectus: sed sicut absoluta. et istud non po
<lb ed="#L" n="9"/>nit propter aliquam rationem: sed tantum propter auctoritates. et dic quod
<lb ed="#L" n="10"/>potentie continentur virtualiter in anima: sed distinguit de
conti<lb ed="#L" n="11" break="no"/>nentia virtuali. vno modo quando contentum est de essentia conti
<lb ed="#L" n="12"/>nenter sicut superiora continentur vitualiter in inferioribus. Alio
<lb ed="#L" n="13"/>modo quando contetumno est de essentia continentur: et sic subie
<lb ed="#L" n="14"/>ctum continet virtualiter passionem. et sic anima continet po
<lb ed="#L" n="15"/>tentias. quare Io. Sed conmodum suum ponendi de dupli
<lb ed="#L" n="16"/>ci continentia: quia illa quae sunt idem realiter vel sunt per se vnum
<lb ed="#L" n="17"/>in genere: vel sunt pars alicuius existentis per se in genere: sed
subie<lb ed="#L" n="18" break="no"/>ctum et passio anime et potentia sunt idem realiter per eum: licet
<lb ed="#L" n="19"/>distinguantur formaliter: ergo vel sunt vnum existens per se in genere
<lb ed="#L" n="20"/>vel sunt pars alicuius exntem per se in genere: et siue sic siue sic
<lb ed="#L" n="21"/>semper sunt de essentia illius quod est per se igenere: sicut partes
com<lb ed="#L" n="22" break="no"/>stituentes per se aliquod totum existens per se in genere sunt de
<lb ed="#L" n="23"/>esentia illius totius. et ideo vt sic non potest potetiam plus
<lb ed="#L" n="24"/>poni passio anime quam differentia ectum generis. probatur: quia vbicum
<lb ed="#L" n="25"/>quam est distincto formalis ibi sunt aliqua quorum neutrum
<lb ed="#L" n="26"/>continetur in alio: sed genus et differentia per eum distinguntur forma
<lb ed="#L" n="27"/>liter: sed vbi vnum non continetur in alio ibi vnum non est
pas<lb ed="#L" n="28" break="no"/>sio alterius per eum. ergo etc. Si dicas quod genus et differentia con
<lb ed="#L" n="29"/>tinentur in tertio ita dicam quod potentie anime continentur in
<lb ed="#L" n="30"/>tertio.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e2137-d1e633">
⁋ Ideo dico tenendo primam partem opinionis Io.
<lb ed="#L" n="31"/>licet eam non teneat quod potentie anime de quibus loquimur in
<lb ed="#L" n="32"/>proposito scilicet intellectus et voluntas non loquendo de
<lb ed="#L" n="33"/>potentiis sesitiuis: nunc quia alias fiet sermdmo de eis
<lb ed="#L" n="34"/>sunt idem realiter inter se et cum essentia anime: sed distinguo
<lb ed="#L" n="35"/>de potentia. nam potentia primo modo accipitur pro tota
<lb ed="#L" n="36"/>descriptione exprimente quid nominis potentie. Alio modo
<lb ed="#L" n="37"/>pro illo quod denominatur ab illo nomine vel conceptu. Pri
<lb ed="#L" n="38"/>mo modo loquendo de intellectu et voluntate. Dico quod
<lb ed="#L" n="39"/>distinguntur. nam diffinitio exprimens quid nominis
intelle<lb ed="#L" n="40" break="no"/>ctus est ista quod intellectus est substantia anile potens intelli
<lb ed="#L" n="41"/>gere. sed descriptio voluntatis est quod est substantia anime
<lb ed="#L" n="42"/>potens velle. Nunc autem iste descriptiones possunt acci
<lb ed="#L" n="43"/>pi pro vocibus vel pro conceptibus vel pro rebus. primo modo
<lb ed="#L" n="44"/>distinguntur realiter sicut voces distinguntur realiter. secundo
<lb ed="#L" n="45"/>modo distinguntur realiter sicut conceptus. tertio modo
disti<lb ed="#L" n="46" break="no"/>guntur realiter saltem partialiter: quia licet eadem sit substantia
<lb ed="#L" n="47"/>numero quae potest intelligere et velle: tamen intelligere et vel
<lb ed="#L" n="48"/>le sunt actus distincti realiter. et isto modo potest intelligi
<lb ed="#L" n="49"/>opinio gandensis quod potentie distinguuntur per respe
<lb ed="#L" n="50"/>ctus intelligendo per potentiam totum quid nominis: quod non
<lb ed="#L" n="51"/>tantum est essesntia anime: sed intelligere et velle. et si sic intel
<lb ed="#L" n="52"/>ligat: tunc teneo cum eo aliter non. sed loquendo de in
<lb ed="#L" n="53"/>tellectu et voluntate. secundo modo sic intellectus non plus
<lb ed="#L" n="54"/>distinguitur a voluntate quam ab intellectu: vel quam deus a
<lb ed="#L" n="55"/>deo: vel sortes a sorte. quia nec distinguitur a volunta¬
<!--672.xml-->
<cb ed="#L" n="b"/>
<!-- 335-r -->
<lb ed="#L" n="56"/>te re nec ratione: sed sic est vna substantia anime potens
<lb ed="#L" n="57"/>habere distinctos actus ratione rectum quorum potest habere diuer
<lb ed="#L" n="58"/>sas denominationes: quia vt elicit vel elicere potest actum
<lb ed="#L" n="59"/>intelligendi dicitur intellectus vt actum volendi dicitur volun
<lb ed="#L" n="60"/>tas. Illud patet in diuinis. nam deus habet potentiam
gub<lb ed="#L" n="61" break="no"/>natiuam reparatiuam praedestinatiuam et reprobatiuam quae
<lb ed="#L" n="62"/>nullam distinctionem ponunt in deo: sed quia alius effectus se
<lb ed="#L" n="63"/>quitur potentiam dei creatiuam gubnatiuam et
praedesti<lb ed="#L" n="64" break="no"/>natiuam: et propter diuersos effectus denominatur deus
di<lb ed="#L" n="65" break="no"/>uersis denominationibus: et hoc denominatione extrinseca: sic
<lb ed="#L" n="66"/>est in multis sicut sepe dictum est. et sic est in proposito. Quod
<lb ed="#L" n="67"/>autem intellectus et voluntas accipiendo pro illo quod de
<lb ed="#L" n="68"/>nominatur ab istis conceptibus vel nominibus sit penitus
indi<lb ed="#L" n="69" break="no"/>stinctum. probatur: tumen quia frustra fit per plura quod potest
fie<lb ed="#L" n="70" break="no"/>ri per pauciora. tum quia si distinguitur aut hoc erit ratione
<lb ed="#L" n="71"/>aut ex natura rei. Non primo modo: quia tunc distinctio
<lb ed="#L" n="72"/>causatur per actum intellectus: sed iste potentie praecedunt
<lb ed="#L" n="73"/>omnem actum intellectus. Nec secundo modo: quia si sic aut il
<lb ed="#L" n="74"/>la distinctio esset ponenda propter diuersitatem actuum
<lb ed="#L" n="75"/>aut propter diuersum modum producendi obiectum. non
pro<lb ed="#L" n="76" break="no"/>pter primum: quia tot essent potentie intellectiue
distin<lb ed="#L" n="77" break="no"/>cte quot essent actus intelligendi distincti: sed multi
<lb ed="#L" n="78"/>sunt actus intelligendi specie distincti vel secundum genus sub
<lb ed="#L" n="79"/>alternum. Exemplum primi intellectio hominis et
intel<lb ed="#L" n="80" break="no"/>lectio asini. Exemplum secundi. intellectio hominis et
in<lb ed="#L" n="81" break="no"/>tellectio lapidis: licet non semper sit distinctio tanta inter
<lb ed="#L" n="82"/>actus quanta est inter obiecta: quia obiecta possunt
distin<lb ed="#L" n="83" break="no"/>gui genere generalissimo: et tamen omnes actus cognoscendi sunt
<lb ed="#L" n="84"/>in gne qualitatis. ergo propter distinctionem actuum non
<lb ed="#L" n="85"/>oportet ponere distinctionem potentiarum. Nec
pro<lb ed="#L" n="86" break="no"/>pter sc cudeum: quia principia rationis libere et neccessariae
re<lb ed="#L" n="87" break="no"/>spectu diuersorum non opponuntur: patet de voluntate
<lb ed="#L" n="88"/>diuina rectum spiritus sancti et creature. Nam rectum spiritus
<lb ed="#L" n="89"/>sancti est principium neccessarium: et rectum creature est
prin<lb ed="#L" n="90" break="no"/>cipium liberum et contingens. In creaturis etiam patet: quia
<lb ed="#L" n="91"/>voluntas etiam secundum eum est principium producens in se libe
<lb ed="#L" n="92"/>re actum volendi et contigentur: et rectum volitionis in
a<lb ed="#L" n="93" break="no"/>lio quatenus obiectum est principium neccessarium aliter enim si
<lb ed="#L" n="94"/>esset principium liberum et contingens rectum volitionis
<lb ed="#L" n="95"/>in alia voluntate posset tunc impedire aliam volunta
<lb ed="#L" n="96"/>tem ne eam di ligeret: quod falsum est et conclusi experientiam
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e2137-d1e785">
<lb ed="#L" n="97"/>⁋ Ad illas erao auctoritates quae dicunt quod anima ebullit
poten<lb ed="#L" n="98" break="no"/>tias et potentie erumpunt ab essentia anime et fluunt: et
<lb ed="#L" n="99"/>sunt passiones anime propter quas Ioh. ponit
distin<lb ed="#L" n="100" break="no"/>ctionem formalem absolutam inter potentias anime.
<lb ed="#L" n="101"/>Dico quod potentia potest accipi pro omni eo quod ponitur
<lb ed="#L" n="102"/>in descriptione quid nominis potentie vel pro illo quod de
<lb ed="#L" n="103"/>notatur. primo vere sunt auctoritates ille: quia po
<lb ed="#L" n="104"/>tentia intellectiua sic accepta non tantum
signifi<lb ed="#L" n="105" break="no"/>cat essentiam anime: sed connotat actum intelligendi: et
<lb ed="#L" n="106"/>eodem modo voluntas. Nunc autem anima ebullit
<lb ed="#L" n="107"/>actum et actus fluit ab anima. et erumpit: sicut
<lb ed="#L" n="108"/>effectus a sua causa partiali et principali. Et
<lb ed="#L" n="109"/>sic intelliguntur omnes auctoritates ille. Ex
<lb ed="#L" n="110"/>emplum hoc in cuangelio dicitur. virtus de illo
<!--673.xml-->
<pb ed="#L" n="335-v"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
<lb ed="#L" n="1"/>exibat et sanabat omnes: et tamen nihil exibat nisi
sa<lb ed="#L" n="2" break="no"/>nitas quae fuit quadam effectus. Et eodem modo modo potest me
<lb ed="#L" n="3"/>taphorice causa ebulire effectum: et erumpit effectus a
<lb ed="#L" n="4"/>sua causa partiali et principali. et sic intelliguntur ille a
<lb ed="#L" n="5"/>ctoritates omnes: sed accipiendo potentiam secundo mo
<lb ed="#L" n="6"/>non est verum: nec sic intelliguntur auctoritates in illis
lo<lb ed="#L" n="7" break="no"/>cutionibus metaphoricis.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e2137-d1e840">
⁋ Eodem modo passio potest ad
<lb ed="#L" n="8"/>cipi vel pro aliquo accidente inherente subiecto vel
<lb ed="#L" n="9"/>pro aliquo conceptu connotatiuo. primo modo potentia.
<lb ed="#L" n="10"/>uon est passio: quantum ad totale suum significatum: et hoc siue
<lb ed="#L" n="11"/>accipiatur primo modo siue secundo modo: quia essentia anime est
<lb ed="#L" n="12"/>de significto totali potentie. Sed accipiendo potentiam
<lb ed="#L" n="13"/>secundo modo sic est passio: quia hoc nome potentia vel
con<lb ed="#L" n="14" break="no"/>ceptus connotat aliquid quod est vere passio et accidens
<lb ed="#L" n="15"/>inheres puta actum elicitum ab anima: qui actus potest
di<lb ed="#L" n="16" break="no"/>ci vere passio et praedicari: secundo modo dicendi per se de
<lb ed="#L" n="17"/>anima: in propositione de possibili formaliter vel
equalen<lb ed="#L" n="18" break="no"/>ter sicut alibi dictum est. Unde dicit commentator. vii. meta
<lb ed="#L" n="19"/>phisice quod non est aliquod accidens quin sit passio
ali<lb ed="#L" n="20" break="no"/>cuius subiecti. quod probat per hoc: quia non est aliquod accidens
<lb ed="#L" n="21"/>quin in eius diffinitione ponitur subiectum aliquod. et per
<lb ed="#L" n="22"/>consequens rectum eius dicitur passio. Si dicas quod tunc
volun<lb ed="#L" n="23" break="no"/>cas ita bene vult per intellectum sicut per voluntatem.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e2137-d1e877">
⁋ Respon
<lb ed="#L" n="24"/>deo. si lnd per dicat circumstantiam causae efficientur: sic scic
<lb ed="#L" n="25"/>quod sit aliqua natura indistincta omnino quae fit principium
<lb ed="#L" n="26"/>vtriusque operationis: sic voluntas vult per intellectum
<lb ed="#L" n="27"/>sicut per voluntatem: quia illud idem quod denotatur intellectu
<lb ed="#L" n="28"/>est causa efficiens volitionis. Si dicat circumstantiam
<lb ed="#L" n="29"/>causae efficientur et modum perseitatis sic voluntas vult
<lb ed="#L" n="30"/>per voluntatem. primo modo dicendi. peo se et non per
intelle<lb ed="#L" n="31" break="no"/>ctum. vel lud per potest dicere circumstantiam principii
eli<lb ed="#L" n="32" break="no"/>citiui cum perseitate primi modoi vel secundi. primo modo hoc
<lb ed="#L" n="33"/>est vera voluntas est volitiua voluntas est potens
<lb ed="#L" n="34"/>velle. intellectus est intellectiuus. Intellectus est po
<lb ed="#L" n="35"/>tens intelligere. et similiter voluntas vult per voluntatem et
<lb ed="#L" n="36"/>non per intellectum. intellectus intelligit per intellectum non
<lb ed="#L" n="37"/>per voluntatem: quia per voluntatem connotatur actus volendi quo
<lb ed="#L" n="38"/>non connotatur per intellectum. et econtrario. Et ideo
volun<lb ed="#L" n="39" break="no"/>tas non vult per intellectum primo modo dicendi per se: nec
<lb ed="#L" n="40"/>secundo modo. sed est propositio manifeste falsa scilicet voluntas
<lb ed="#L" n="41"/>vult per intellectu intellectus intelligit per voluntatem
<lb ed="#L" n="42"/>qui aliquid denotatur per praedicatum quod non per subiectum
<lb ed="#L" n="43"/>quod est contusi primum modum dicendi per se: quia primo modo licet
<lb ed="#L" n="44"/>subiectum plus includat quam praedicatum: non tamen econtra
<lb ed="#L" n="45"/>Exemplum huius. homo est animal. Similiter secundo modo praedicatum
<lb ed="#L" n="46"/>est passio subiecti: sed voluntas non est passio
intelle<lb ed="#L" n="47" break="no"/>ctus accipiendo vtrumque quantum ad suum significtum totale
<lb ed="#L" n="48"/>qui licet intellectio et volitio quae connotantur per ista nomina
<lb ed="#L" n="49"/>sint passiones anime: tamen haec totum anima cum volitione non est
<lb ed="#L" n="50"/>passio huius totius anima cum intellectione. Secundo modo hoc
<lb ed="#L" n="51"/>est vera. anima est intellectiua: anima est volitiua: quia iste
<lb ed="#L" n="52"/>passiones praedicatur de anima secundo modo per se. Exemplum
<lb ed="#L" n="53"/>istius est in divinis. quo hoc est per se primo modo deus creat po
<lb ed="#L" n="54"/>tentia productiva et non gubnatiua. Et de istis dictum
<lb ed="#L" n="55"/>est in primo libro quare ibi. Ad auctoritates omnes quae dicunt
<!--673.xml-->
<cb ed="#L" n="b"/>
<!-- 335-v -->
<lb ed="#L" n="56"/>istas potentias esse partes anime.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e2137-d1e958">
⁋ Respondeo sicut respondet
<lb ed="#L" n="57"/>Aug. et etiam isti de conria opinione de portione
su<lb ed="#L" n="58" break="no"/>priori et inferiori. nam sed eos portio superior et inferior
<lb ed="#L" n="59"/>non distinguntur realiter: nec ex natura rei aliqua modo
<lb ed="#L" n="60"/>sed solum per connotata officia: quia anima vt respicit spiritua
<lb ed="#L" n="61"/>lia dicitur portio superior vt respicit temporalia dicitur portio
<lb ed="#L" n="62"/>iferior. Et similiter ad philosophum. vi. ethicorum vbi dicit quod re
<lb ed="#L" n="63"/>spectu distinctorum sunt distincte particule anime: ita
<lb ed="#L" n="64"/>dico ego quod distincta officia et actus dur esse partes et
<lb ed="#L" n="65"/>non propter aliquam distionem ex natura rei.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e2137-d1e980">
⁋ Ad aliud
<lb ed="#L" n="66"/>dico quod accipiendo voluntatem pro illo quod denominatur
<lb ed="#L" n="67"/>a tali nomine vel conceptu quod est principium elicitiuum
<lb ed="#L" n="68"/>actus volendi et intellectonis: similiter vt sic voluntas non
<lb ed="#L" n="69"/>est intellectu nobilior non plus quam intellectus est no
<lb ed="#L" n="70"/>bilior voluntate: quia sunt omnino idem: sed accipiendo
<lb ed="#L" n="71"/>vtrumque quantum ad significatum quid nominis eorum sic potest concedi
<lb ed="#L" n="72"/>quod voluntas est nobilior intellectu: quia actus
diligen<lb ed="#L" n="73" break="no"/>di quaie connotatur per voluntatem est nobilior actu intelli
<lb ed="#L" n="74"/>gendi qui connotatur per intellectum isto etiam secundo modo potest
<lb ed="#L" n="75"/>concedi quod intellectus est prior voluntate: quia actus
intelligen<lb ed="#L" n="76" break="no"/>di quae connotatur per intellectum est prior actu volendi quae con
<lb ed="#L" n="77"/>notatur per voluntatem: quia actus intelligendi est causa efficiens
<lb ed="#L" n="78"/>partialis rectum actus volendi: et potest esse naturaliter sine a
<lb ed="#L" n="79"/>ctu volendi licet non econtra: sed ista prioritas non infert
<lb ed="#L" n="80"/>perfectionem in illo quod est prius nec imperfectionem in po
<lb ed="#L" n="81"/>steriori. Ad augustinum et ad illos quae dicunt quod est
<lb ed="#L" n="82"/>aliquid in anima destructo corpore quod excellit: et illud
<lb ed="#L" n="83"/>est voluntas potest dici vno modo quod accipit animam in
<lb ed="#L" n="84"/>homine vt includit intellectum et voluntatem
distinguen<lb ed="#L" n="85" break="no"/>do conclusio formam sensitiuam: et tunc dico quod anima intellecti
<lb ed="#L" n="86"/>ua est nobilior in homine quam sensitiua: quia pono quod in
<lb ed="#L" n="87"/>homine distinguntur realiter intellectiua et sensitiua
<lb ed="#L" n="88"/>Aliter potest dici secundum praedicta quod accipiendo volun
<lb ed="#L" n="89"/>tatem cum actu amoris et habitu: et intellectum cum
<lb ed="#L" n="90"/>actu intelligendi et habitu sic voluntas adhuc
<lb ed="#L" n="91"/>est nobilior intellectu: sed ista nobilitas debet so
<lb ed="#L" n="92"/>lum attendi penes actus et habitus. Sed dubium
<lb ed="#L" n="93"/>est tunc quo distinguntur intellectus agens et
pos<lb ed="#L" n="94" break="no"/>sibilis. dico quod intentio commentatoris est tertio de
<lb ed="#L" n="95"/>anima quod sunt due intelligentie distincte realiter quae non
<lb ed="#L" n="96"/>sunt in homine sicut perfectiones in perfectibili: sed solum
<lb ed="#L" n="97"/>sicut motores corporis et ponit intelligentiam
mo<lb ed="#L" n="98" break="no"/>uentem celum coniungi cum celo sicut motorem cummo
<lb ed="#L" n="99"/>bili. Et ipse in hoc negandus est a christianis: ideo
<lb ed="#L" n="100"/>dico quod non est ponenda pluralitas sine
necessi<lb ed="#L" n="101" break="no"/>tate: quia intellectus agens et possibilis sunt omnino
<lb ed="#L" n="102"/>idem re et ratione: tamen ista nomina vel conceptus bene con
<lb ed="#L" n="103"/>notant diuersa: quia intellectus agens signicica animam
<lb ed="#L" n="104"/>conotando intellectionem procedentem ab anima
a<lb ed="#L" n="105" break="no"/>ctiue. possibilis autem significat eandem animam con
<lb ed="#L" n="106"/>notando intellectionem receptam in anima: sed idem
<lb ed="#L" n="107"/>omnino est efficiens et recipiens intellectionem.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e2137-d1e1075">
<lb ed="#L" n="108"/>⁋ Sed tunc est dubium vtrum intellectus agens
<lb ed="#L" n="109"/>habeat aliquam actionem in patria.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e2137-d1e1082">
⁋
Respon<lb ed="#L" n="110" break="no"/>deo quod actus intellectus agentis est tantum causare
<!--674.xml-->
<pb ed="#L" n="336-r"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
<lb ed="#L" n="1"/>intellectionem et hoc intuitiuam vel abstractiuam: et
<lb ed="#L" n="2"/>abstractiua est tam rei singularis quam vniversalis: sicut supra
<lb ed="#L" n="3"/>dictum est et nullam aliam actionem habet circa
fantasma<lb ed="#L" n="4" break="no"/>ta sicut alii ymaginantur: quia nec depurationem nec il
<lb ed="#L" n="5"/>luminationem etc. sic dictum est supra. cum ergo rectum actus
<lb ed="#L" n="6"/>beatifici puta tam visionis diuine quam fruitionis: deus
<lb ed="#L" n="7"/>sit causa totalis: et intellectus et voluntas se habeant pu
<lb ed="#L" n="8"/>re passiue rectum illorum actuum: sicut supra dictum est de
<lb ed="#L" n="9"/>obstinatione angelorum sequitur quod rectum illius visionis
<lb ed="#L" n="10"/>intellectus agens non habet aliquam actiuitatem et hoc est
pro<lb ed="#L" n="11" break="no"/>pter nobilitatem actus: non quia idem non potest esse actiuum
<lb ed="#L" n="12"/>et passiuum rectum eiusdem: sed rectum aliquorum obiectorum
<lb ed="#L" n="13"/>quorum cognitio nec neccessario sequitur ad visionem be
<lb ed="#L" n="14"/>atam nec repugnatt: tamen potest intellectus esse causa partialis in
<lb ed="#L" n="15"/>via: sicut supra dictum est. Ad aliud motiuum Io. de
<lb ed="#L" n="16"/>passionibus entis puta vno bono etc. patet responsio
<lb ed="#L" n="17"/>per cognitionem in quaestione de attributis.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e2137-d1e1130">
⁋ Ad primum
<lb ed="#L" n="18"/>principale dico quod aliquando operationes distincte requirunt
<lb ed="#L" n="19"/>distincta principia aliquando non: sicut cognitio intelle
<lb ed="#L" n="20"/>ctiua et sensitiua arguunt distinctionem inter sensum
<lb ed="#L" n="21"/>et intellectum: sed quando istud est ponendum: et quando non
<lb ed="#L" n="22"/>recurrendum est ad experientiam vel ad euidentem rationem
<lb ed="#L" n="23"/>sed quia in proposito neutrum est: ideo ex pluralitate opera
<lb ed="#L" n="24"/>tionum non est ponenda pluralitas principiorum.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e2137-d1e1148">
⁋ Ad
<lb ed="#L" n="25"/>aliud dico quod philosophus ibi male et false allegatur: quia non
<lb ed="#L" n="26"/>dicit quod potentie distinguantur per actus: sed est expositio
<lb ed="#L" n="27"/>male exponentis philosophum vnde philosophus non dicit nisi quod actus
<lb ed="#L" n="28"/>sunt primi rectum obiectorum id est notiores: et ideo dicit quod
<lb ed="#L" n="29"/>ab illis est procedendum ad noticiam potentiarum: et il
<lb ed="#L" n="30"/>lud satis est pro me: quia aliquando ex distinctione operati
<lb ed="#L" n="31"/>onum potest inferri distinctio potentiarum et aliquando non.
<lb ed="#L" n="32"/>Ideo ad sciendum quando ex distinctione operationum potest
infer<lb ed="#L" n="33" break="no"/>ri distinctio potentiarum: et quando non. sciendum quod vniversaliter quando
<lb ed="#L" n="34"/>omnia extrinseca cognoscenti sunt vniformia. puta quando
<lb ed="#L" n="35"/>obiectum est equaliter praesens vel plura obiecta medium
<lb ed="#L" n="36"/>equaliter dispositum et omnia extrinseca equaliter se habent
<lb ed="#L" n="37"/>respectu cognoscentis si tunc cognoscens et appetens
<lb ed="#L" n="38"/>habens potentiam possit habere actum vnum circa vnum
ob<lb ed="#L" n="39" break="no"/>iectum et non alium actum circa idem si natus sit haberi
cir<lb ed="#L" n="40" break="no"/>ca illud obiectum circa quod natus est haberi ita quod nul
<lb ed="#L" n="41"/>lo modo potest habere alium actum siue vterque actus sit
co<lb ed="#L" n="42" break="no"/>gnitiuus siue appetitiuus siue sensitiuus siue
intelle<lb ed="#L" n="43" break="no"/>ctiuus. Tunc ex distinctione talium actuum neccessario sequitur
<lb ed="#L" n="44"/>distinctio potentiarum: sed quando cognoscens et appetens
<lb ed="#L" n="45"/>habens potentiam amoto omni impedimento extra cognoscens
<lb ed="#L" n="46"/>habet vnum actum circa aliud obiectum et eoipso stante
<lb ed="#L" n="47"/>natura sua habere potest alium actum circa idem obiectum
<lb ed="#L" n="48"/>vel aliud. Ibi ex distinctione actuum numquam sequitur
<lb ed="#L" n="49"/>distinctio potentiarum. immo sequitur neccessario
identi<lb ed="#L" n="50" break="no"/>tas et vnitas potentie respectu illorum actuum. Exem
<lb ed="#L" n="51"/>plum primi. quia enim praesentibus equaliter omnibus obiectis
sen<lb ed="#L" n="52" break="no"/>suum particularium extrinsecorum ipsi sentienti: et omnibus
<lb ed="#L" n="53"/>extrinsecis equaliter dispositum potest cognoscens sic
dis<lb ed="#L" n="54" break="no"/>poni quod potest habere vnum actum circa vnum obiectum
<lb ed="#L" n="55"/>sensus puta circa colorem: et nullo modo potest habere a¬
<!--674.xml-->
<cb ed="#L" n="b"/>
<!-- 336-r -->
<lb ed="#L" n="56"/>lium actum puta auditionem circa colorem nec circa
<lb ed="#L" n="57"/>sonum cum tamen vterque per positum equaliter est praesens puta si
<lb ed="#L" n="58"/>cognoscens habeat claros oculos et bene dispositos
<lb ed="#L" n="59"/>et cum hoc sit surdus. et per consequens non habeat organum audi
<lb ed="#L" n="60"/>tus bene dispositum: tunc potest habere actum videndi circa
<lb ed="#L" n="61"/>colores et non actu audiendi: nec respectu coloris
<lb ed="#L" n="62"/>nec rectum soni: ideo neccessario sequitur quod sensus visus
ac<lb ed="#L" n="63" break="no"/>cipiendo pro omni eo quod elicit actum videndi distiguitur.
<lb ed="#L" n="64"/>a sensu auditus. Eodem modo modo potest probari distinctio
<lb ed="#L" n="65"/>omnium sensuum et etiam distinctio sensus et intellectus
<lb ed="#L" n="66"/>et voluntatis. potest enim cognoscens sic disponi quod potest
<lb ed="#L" n="67"/>habere omnes actus sensitiuos: et tamen nullum actum
intelle<lb ed="#L" n="68" break="no"/>ctus nec voluntatis puta si sit furiosus: ideo neccessario
<lb ed="#L" n="69"/>sequitur ex istis actibus quod potentie sensitiue distin
<lb ed="#L" n="70"/>guntur realiter ab intellectu et voluntate. Exemplum
<lb ed="#L" n="71"/>secundi. quia non est possibile naturaliter nisi deus suspen
<lb ed="#L" n="72"/>dat actum appetitus quod potentia aliqua cognitiua
si<lb ed="#L" n="73" break="no"/>ue sensitiua siue intellectiua habeat actu circa quod
<lb ed="#L" n="74"/>cumque obiectum quin appetitus sequens cognitionem ap
<lb ed="#L" n="75"/>petitiuam habeat talem actum circa illud obiectum: qualem
<lb ed="#L" n="76"/>natus est habere sicut quaelibet experitur in se: quod apprehenso
<lb ed="#L" n="77"/>quocumque obiecto siue per sensum siue per intellectum
<lb ed="#L" n="78"/>statim potest habere actum appetitus circa idem obiectum eo
<lb ed="#L" n="79"/>ipso quod apprehenditur: non dico quod neccessario semper
<lb ed="#L" n="80"/>habet de facto: sed quod ex eoipso statim potest habere: ideo
co<lb ed="#L" n="81" break="no"/>gnitiua sensitiua et appetitus sensitiuus: nullo
<lb ed="#L" n="82"/>modo distinguitur ex natura rei: nec intellectus et vo
<lb ed="#L" n="83"/>luntas: et hoc loquendo de quid rei istarum potentiarum
<lb ed="#L" n="84"/>non de quid nominis: sicut prius dictum est. Et si dicas quod
<lb ed="#L" n="85"/>potentia cognitiua potest cognoscere malum: et ap
<lb ed="#L" n="86"/>petitus non poest appetere malum: nec voluntas vel
<lb ed="#L" n="87"/>le malum: ergo sequitur distinctio inter potentiam
co<lb ed="#L" n="88" break="no"/>gnitiuam et appetitiuam etiam secundum doctrinam tuam.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e2137-d1e1296">
<lb ed="#L" n="89"/>⁋ Respondeo. assumptum est falsum: tamen supponendo
<lb ed="#L" n="90"/>quod sit verum: dico quod nullum obiectum nec bonum nec
<lb ed="#L" n="91"/>malum potest cognosci ab aliquo cognitione
sensiti<lb ed="#L" n="92" break="no"/>ua vel intellectiua quin appetitus sequens talem
<lb ed="#L" n="93"/>potentiam possit habere actum circa idem obiectum si
<lb ed="#L" n="94"/>bonum apprehenditur potest habere actum volendi respectu
<lb ed="#L" n="95"/>illius obiecti si malum: tunc potest habere actum nolendi
<lb ed="#L" n="96"/>vel fugiendi: vel detestandi. Ideo dixi supra quod ap
<lb ed="#L" n="97"/>petitus potest habere actum talem qualem natus est
ha<lb ed="#L" n="98" break="no"/>bere respectu talis obiecti et non dixi quod potest
ha<lb ed="#L" n="99" break="no"/>bere actum appetendi et nolendi semper. Ex istis se
<lb ed="#L" n="100"/>quuntur duo.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e2137-d1e1325">
⁋ Primum est quod tot sunt appetitus
<lb ed="#L" n="101"/>quot sunt potentie cognitiue distincte: quia ex
<lb ed="#L" n="102"/>quo cognitiua potentia et appetitiua sua sunt
<lb ed="#L" n="103"/>omnino idem et cognitiue distinguntur abinuicem:
er<lb ed="#L" n="104" break="no"/>go et appetitiue. et per consequens appetitus sequens po
<lb ed="#L" n="105"/>tentiam visiuam distinguitur ab appetitum sequente
<lb ed="#L" n="106"/>auditum etc. Secundum est quod quando ex distinctione actuum
<lb ed="#L" n="107"/>non infertur distinctio potentiarum: sed vnitas. tunc il
<lb ed="#L" n="108"/>li eliciuntur necessario circa idem obiectum patet: quia
<lb ed="#L" n="109"/>idem obiectum est obiectum cognitiue et sue appeti
<lb ed="#L" n="110"/>tiue hoc de isto. et sic est finis quaestionis.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>