-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 1
/
cod-LyXLXy_wo8uy7-d1e270.xml
1160 lines (1160 loc) · 82.7 KB
/
cod-LyXLXy_wo8uy7-d1e270.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
565
566
567
568
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
581
582
583
584
585
586
587
588
589
590
591
592
593
594
595
596
597
598
599
600
601
602
603
604
605
606
607
608
609
610
611
612
613
614
615
616
617
618
619
620
621
622
623
624
625
626
627
628
629
630
631
632
633
634
635
636
637
638
639
640
641
642
643
644
645
646
647
648
649
650
651
652
653
654
655
656
657
658
659
660
661
662
663
664
665
666
667
668
669
670
671
672
673
674
675
676
677
678
679
680
681
682
683
684
685
686
687
688
689
690
691
692
693
694
695
696
697
698
699
700
701
702
703
704
705
706
707
708
709
710
711
712
713
714
715
716
717
718
719
720
721
722
723
724
725
726
727
728
729
730
731
732
733
734
735
736
737
738
739
740
741
742
743
744
745
746
747
748
749
750
751
752
753
754
755
756
757
758
759
760
761
762
763
764
765
766
767
768
769
770
771
772
773
774
775
776
777
778
779
780
781
782
783
784
785
786
787
788
789
790
791
792
793
794
795
796
797
798
799
800
801
802
803
804
805
806
807
808
809
810
811
812
813
814
815
816
817
818
819
820
821
822
823
824
825
826
827
828
829
830
831
832
833
834
835
836
837
838
839
840
841
842
843
844
845
846
847
848
849
850
851
852
853
854
855
856
857
858
859
860
861
862
863
864
865
866
867
868
869
870
871
872
873
874
875
876
877
878
879
880
881
882
883
884
885
886
887
888
889
890
891
892
893
894
895
896
897
898
899
900
901
902
903
904
905
906
907
908
909
910
911
912
913
914
915
916
917
918
919
920
921
922
923
924
925
926
927
928
929
930
931
932
933
934
935
936
937
938
939
940
941
942
943
944
945
946
947
948
949
950
951
952
953
954
955
956
957
958
959
960
961
962
963
964
965
966
967
968
969
970
971
972
973
974
975
976
977
978
979
980
981
982
983
984
985
986
987
988
989
990
991
992
993
994
995
996
997
998
999
1000
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Quaestio 5</title>
<author ref="#Ockham">Ockham</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Quaestio 5</title>
<date when="2020-09-10">September 10, 2020</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="L" n="cod-LyXLXy">Lyon 1495</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2020-09-10" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#L" n="72-r"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="wo8uy7-d1e270"><!-- l1d1q5 -->
<head xml:id="wo8uy7-d1e270-Hd1e108">Quaestio 5</head>
<p xml:id="wo8uy7-d1e270-d1e111">
<!--146.xml-->
<pb ed="#L" n="72-r"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
<lb ed="#L" n="1"/>Questio quinta distinctionis prime.
<lb ed="#L" n="2"/>Quinto quero utrum
<lb ed="#L" n="3"/>voluntas possit frui aliquo quod est
<lb ed="#L" n="4"/>realiter deus non habendo fruitionem
<lb ed="#L" n="5"/>respectu alicuius quod est realiter deus. hoc
<lb ed="#L" n="6"/>fest. Utrum possit frui essentia non fruendo sapientia vel
<lb ed="#L" n="7"/>voluntate vel persona siue frui vna persona non fruem
<lb ed="#L" n="8"/>do alia. Quod sic. quia quod potest distincte intelligi potest
<lb ed="#L" n="9"/>distincte diligi. sed essentia diuina potest intelligi
<lb ed="#L" n="10"/>non intellecta persona. ergo potest diligi non dilecta
per<lb ed="#L" n="11" break="no"/>sona. maior est manifesta. quia iste potentie sunt equatur
<lb ed="#L" n="12"/>abstractionis. minor patet. quia equae perfecta est fruitio
pa<lb ed="#L" n="13" break="no"/>trie sicut fruitio vie. sed in via contingit
intellige<lb ed="#L" n="14" break="no"/>re essentiam non intelligendo personam. ergo et in patria. Se
<lb ed="#L" n="15"/>cundo omne prius potest intelligi non intellecto poste
<lb ed="#L" n="16"/>riori. sed essentia est prior persona. ergo potest intelligi essen
<lb ed="#L" n="17"/>tia non intellecta persona. et per consequens voluntas potest
<lb ed="#L" n="18"/>frui essentia non fruedo persona. Confirmatur. quia
intel<lb ed="#L" n="19" break="no"/>lectus potest coniuncta in esse diuidere intelligendo
<lb ed="#L" n="20"/>vnum et non intelligendo reliquum. igitur quantumcumque
es<lb ed="#L" n="21" break="no"/>sentia sit persona poterit intellectus intelligere
<lb ed="#L" n="22"/>essentiam non intelligendo personam Tertio quod habet
distin<lb ed="#L" n="23" break="no"/>ctam bonitatem potest distincte terminare actum
volun<lb ed="#L" n="24" break="no"/>tatis. sed relatio habet distinctam bonitatem sicut distin
<lb ed="#L" n="25"/>ctam entitatem. ergo etc. Preterea vna res potest intelligi
<lb ed="#L" n="26"/>non intellecta alia re realiter distincta. ergo potest intel
<lb ed="#L" n="27"/>ligi vna persona non intellecta alia persona. igitur con
<lb ed="#L" n="28"/>tingit frui vna persona non fruendo alia.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e270-d1e181">
⁋ Quito
<lb ed="#L" n="29"/>non magis repugnat essentie terminare actu fruendi
<lb ed="#L" n="30"/>sine persoa quam repugnatt persone divine terminare
dependen<lb ed="#L" n="31" break="no"/>tiam nature assumpte sine essentia vel sine alia persona
<lb ed="#L" n="32"/>ergo cum persona terminat dependentiam nature assumpte et
<lb ed="#L" n="33"/>n essentia nec alia persona terminare actum fruendi sine
<lb ed="#L" n="34"/>persona.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e270-d1e197">
⁋ Ad oppositum. fruitio non est nisi respecum
<lb ed="#L" n="35"/>vnius fruibilis. quia quicquid est obiectum fruitionis est ob
<lb ed="#L" n="36"/>iectum cuiuslibet fruitionis. ergo non contingit frui aliqua
<lb ed="#L" n="37"/>nisi fruendo omni fruibili. ergo etc. Ad quaonem dicitur quod nec
<lb ed="#L" n="38"/>in via nec in patria includit contradictionem. quod voluntas
<lb ed="#L" n="39"/>fruatur essentia non fruendo persona. et quod fruatur vna per
<lb ed="#L" n="40"/>sona non fruendo alia. Dicitur igitur primo quod
possibi<lb ed="#L" n="41" break="no"/>le est viatorem frui essentia non fruendo persona. et hoc
<lb ed="#L" n="42"/>fruitione ordinata
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e270-d1e217">
⁋ Quod probatur. quia secundum aug. vii. de
<lb ed="#L" n="43"/>tri. c. ii. si essent ia relatiue dicitur non est essentia. quia omnis
<lb ed="#L" n="44"/>sentia quae relative dicitur est aliquid excepto relatio. Ex
<lb ed="#L" n="45"/>quo concludit li. iii. c. vii. quapropter si pater non est aliquid
<lb ed="#L" n="46"/>id se non est aliquid quod ad alterum dicatur. est ergo essentia
<lb ed="#L" n="47"/>divina aliquod obiectum conceptibile. in cuius
conceptu<lb ed="#L" n="48" break="no"/>non includitur relatio. igitur sic potest concipi a viatore
<lb ed="#L" n="49"/>sed essentia divina si sit sic concepta habet rationem summi bo
<lb ed="#L" n="50"/>ni. ergo et perfectam rationem fruibilitatis. ergo contigit ea frui
<lb ed="#L" n="51"/>ordinate
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e270-d1e240">
⁋ Ista ratio confirmatur. quia possibile est
conclu<lb ed="#L" n="52" break="no"/>di ex puris naturalibus esse vnum summum bonum: et tamen ex
<lb ed="#L" n="53"/>naturalibus non cognoscimus deum vt trinus est. igitur
<lb ed="#L" n="54"/>circa summum bonum sic cognitum potest voluntas habere
<!--146.xml-->
<cb ed="#L" n="b"/>
<!-- 72-r -->
<lb ed="#L" n="55"/>aliquem actum et non neccessario inordinatum. ergo habebit
<lb ed="#L" n="56"/>actum fruitionis ordinatum circa essentiam et non circa
<lb ed="#L" n="57"/>personam. vt nos concipimus personam. Econuerso autem non
<lb ed="#L" n="58"/>est possibile scilicet quod ordinate fruamur persona non
<lb ed="#L" n="59"/>fruendo essentia quia persona in ratione sui includit et
<lb ed="#L" n="60"/>sentiam. Secundo dicitur quod viator potest frui vna persona
or<lb ed="#L" n="61" break="no"/>dinate non fruendo alia Quod probatur. quia respecum
tri<lb ed="#L" n="62" break="no"/>um personarum sunt tres distincti articuli fidei. ergo
<lb ed="#L" n="63"/>potest concipi persona vna cui correspondet vnus articulus
<lb ed="#L" n="64"/>non concipiendo aliam cui correspondet alius articulus
<lb ed="#L" n="65"/>tunc in illa persona concipitur ratio summi boni. ergo possibi
<lb ed="#L" n="66"/>le est frui vna persona sic accepta non fruedo alia
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e270-d1e281">
<lb ed="#L" n="67"/>⁋ Secundo principaliter dicitur quod non includit contradictionem
<lb ed="#L" n="68"/>quin possit esse ex parte intellectus et ex parte voluntatis
<lb ed="#L" n="69"/>quod vtriusque actu terminet essentia et nulla persona.
<lb ed="#L" n="70"/>vel vna persona et non alia. puta quod intellectus
vi<lb ed="#L" n="71" break="no"/>deat essentiam et non personam. vel personam vnam et non aliam
<lb ed="#L" n="72"/>et quod voluntas fruatur essentia et non persona. vel vna
<lb ed="#L" n="73"/>persona et non alia. hoc persuadetur sic. pater prius origi
<lb ed="#L" n="74"/>ne quam genuit filium perfecte est beatus. quia nullam
perfe<lb ed="#L" n="75" break="no"/>ctione sibi intrinsecam habet a persona producta. bea
<lb ed="#L" n="76"/>titudo est perfectio intrinseca persone beatem. sed in illo
<lb ed="#L" n="77"/>priori est beatus. ergo in illo priori habet obiectum perfecte
<lb ed="#L" n="78"/>beatificans. non autem videtur in illo priore habere essentiam
<lb ed="#L" n="79"/>communicatam tribus. vt obiectum. sed vel essentiam absolu
<lb ed="#L" n="80"/>te: vel vt est essentia in vna per ona tantum. ergo praecise non
<lb ed="#L" n="81"/>est de ratione essentie vt est obiectum beatificum. vt ipsa
<lb ed="#L" n="82"/>beatificet inquantum communicata tribus. et ita non videtur
<lb ed="#L" n="83"/>contradictio siue quantum ad visionem siue quantum ad fruiti
<lb ed="#L" n="84"/>onem. ergo simpliciter primum obiectum beatificum est ipsa divina
<lb ed="#L" n="85"/>essentia. absolute. ergo comparando ad intellectum
cre<lb ed="#L" n="86" break="no"/>atum est possibile obiectum primum poni sine secundo quam
<lb ed="#L" n="87"/>etc.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e270-d1e329">
⁋ Mondus ponendi est iste omnis actus habet ob
<lb ed="#L" n="88"/>iectum primum a quo essentialiter dependet. et habet obie
<lb ed="#L" n="89"/>ctum secundarium a quo essentialiter non dependet. sed
temn<lb ed="#L" n="90" break="no"/>dit in illud virtute primi obiecti. licet ergo non
<lb ed="#L" n="91"/>possit manere idem actus nisi habeat habitu
<lb ed="#L" n="92"/>dinem ad primum obiectum. potest tamen manere idem
<lb ed="#L" n="93"/>sine habitudine ad secundum obiectum. quia ab eo non
<lb ed="#L" n="94"/>dependet. Exemplum idem est actus visionis diuine
<lb ed="#L" n="95"/>essentie et aliarum rerum in essentia. sed essentia est primum
<lb ed="#L" n="96"/>obiectum res vise sunt secundarium obiectum. Non posset
<lb ed="#L" n="97"/>autem manere visio eadem nisi esset eiusdem essentie
<lb ed="#L" n="98"/>posset tamen manere eadem absque hoc quod esset rerum
visa<lb ed="#L" n="99" break="no"/>rum in ea. ergo sicut deus potest sine contradictione conoprari ad ac
<lb ed="#L" n="100"/>tum primum inquantum tendit in primum obiectum non iquantum tendit
<lb ed="#L" n="101"/>in secundum et tamen erit actus idem. ita sine contradictione potest co
<lb ed="#L" n="102"/>operari ad visionem essentie. quia essentia habet quasi rationem pri
<lb ed="#L" n="103"/>mi obiecti non conoperando eidem actui visionis vel frui
<lb ed="#L" n="104"/>tionis inquantum tendit in personam et pari ratione inquantum tendit in
<lb ed="#L" n="105"/>vnam personam et non in aliam. Contur istam opinione quantum ad primi
<lb ed="#L" n="106"/>articulia si intelligat quod aliquis viator potest ordinate
<lb ed="#L" n="107"/>diligere essentiam et non personam. quia. scilicet potest scire se
dili<lb ed="#L" n="108" break="no"/>gere essentiam. et non scire se diligere personam. sic habet
<lb ed="#L" n="109"/>veritatem et hoc probant argumenta sua. Si autem
<!--147.xml-->
<pb ed="#L" n="72-v"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
<lb ed="#L" n="1"/>intelligat quam aliquis potest ordinate diligere ipsam
<lb ed="#L" n="2"/>essentiam diuinam. ita quod simpliciter non diligat personam.
<lb ed="#L" n="3"/>non videtur verum. cuius ratio est. quia quaelibet obligatur ad
<lb ed="#L" n="4"/>diligendum illud quod est summe diligendum. sed persona
<lb ed="#L" n="5"/>diuina est summe diligenda. et ita perfecte diligibil
<lb ed="#L" n="6"/>sicut ipsa essentia. ergo non est licitu frui essentia diui
<lb ed="#L" n="7"/>na non fruendo persona divina. Preterea per idem potest
pro<lb ed="#L" n="8" break="no"/>bari quod nullus viator potest ordiate frui vna persona
<lb ed="#L" n="9"/>non fruendo alia. quia quaelibet persona est eque fruibilis
<lb ed="#L" n="10"/>sicut alia et eque diligibilis. ergo quaelibetequaliter
obliga<lb ed="#L" n="11" break="no"/>tur ad fruitionem et dilectionem cuiuscumque persone
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e270-d1e410">
<lb ed="#L" n="12"/>⁋Contra modum ponendi conclusionem ostendendo quod non est
<lb ed="#L" n="13"/>actus primo terminatus ad obiectum primarium et
<lb ed="#L" n="14"/>secundarium. et post ad obiectum primariutantum vel
econ<lb ed="#L" n="15" break="no"/>uerso. primo. quia impossibile est transire a
contradicto<lb ed="#L" n="16" break="no"/>rio ad contrdictorium sine omni mutatione nisi forte propi
<lb ed="#L" n="17"/>solam transmutationem temporis in actu vel quae foret si
<lb ed="#L" n="18"/>tempus conexisteret vtrique contradictoriorum. de quo pate
<lb ed="#L" n="19"/>bit in. ii li. ergo si primo intelligatur obiectum secundarium
<lb ed="#L" n="20"/>isto actu. et postea non intelligatur. vel econuerso.
<lb ed="#L" n="21"/>cum ad verificandum illa contradictoria non sufficiat sola
<lb ed="#L" n="22"/>transitio temporis. oportet quod sit aliqua mutatio. ergo cum sit
<lb ed="#L" n="23"/>manifestum quod non sit aliqua mutatio localis hoc. oportet
<lb ed="#L" n="24"/>quod sit mutatio aliqua acquisitiua vel deparditiua ali
<lb ed="#L" n="25"/>cuius formaliter inherentur. ex quo non potest esse productio
<lb ed="#L" n="26"/>nec destructio alicuius per se existentis. Et tunc quero
<lb ed="#L" n="27"/>aut est mutatio ad aliquod absolutum aut ad
<lb ed="#L" n="28"/>aliquod respectiuum. non ad absolutum. quia
<lb ed="#L" n="29"/>non posset poni nisi habitus: vel actus: vel
<lb ed="#L" n="30"/>species vel passio. sed manifestum est quod illud
acquisi<lb ed="#L" n="31" break="no"/>tum vel deparditum nec est habitus nec species nec pas
<lb ed="#L" n="32"/>sio. ergo oportet quod sit actus. et per consequens haber propositum quod non est
<lb ed="#L" n="33"/>semper idem actus numero. nec potest dici quod est mu
<lb ed="#L" n="34"/>tatio ad aliquod respectiuum. quia nullus respectus ac
<lb ed="#L" n="35"/>quaritur de nouo nisi per productione vel destructionem
<lb ed="#L" n="36"/>absoluti alicuius. vel per motum localem. et hoc natura
<lb ed="#L" n="37"/>liter. ergo cum non sit haec motus localis oportet quod aliquod absolu
<lb ed="#L" n="38"/>tum vel destruatur vel producatur et haber propositum. Simulr
<lb ed="#L" n="39"/>si sit mutatio ad relationem. aut ad relionem reale
<lb ed="#L" n="40"/>caut ad relationem rationis. non primo modo. quia relatio.
<lb ed="#L" n="41"/>realis secundum istum doctorem non potest esse respecum non entur
<lb ed="#L" n="42"/>sed possibile est illud obiectum quod ponit secundariu
<lb ed="#L" n="43"/>quod sit simpliciter nonens. quia ponit quod creature exiam non
<lb ed="#L" n="44"/>existentes videntur in verbo tamquam obiecta secundaria. ergo ille
<lb ed="#L" n="45"/>actus non habet respectum realem ad illa obiecta
secunda<lb ed="#L" n="46" break="no"/>ria. et per consequens non erit hoec mutatio ad respectum
rea<lb ed="#L" n="47" break="no"/>lem. Non potest esse mutatio ad respectum rationis. quia
<lb ed="#L" n="48"/>cum talis non sit de nouo nisi per nouum actu.
oporte<lb ed="#L" n="49" break="no"/>ret quod esset hoc aliquis actus nouus
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e270-d1e495">
⁋ Ideo dico aliter ad
<lb ed="#L" n="50"/>quaeone primo quod nec licite nec illicite contingit fru
<lb ed="#L" n="51"/>essentia non fruendo persona. nec in via nec in patria
<lb ed="#L" n="52"/>Cuius ratio est. quia numquam de eadem re debent concedi
<lb ed="#L" n="53"/>contradictoria nisi habeantur in scriptura sacra. vel er
<lb ed="#L" n="54"/>determinatione ecculaie vel euidenter et consequentia formali
<lb ed="#L" n="55"/>ex talibus inferantur. sed manifestum est quod illa nec
<!--147.xml-->
<cb ed="#L" n="b"/>
<!-- 72-v -->
<lb ed="#L" n="56"/>habentur ex scriptura sacra: nec ex determinatione
<lb ed="#L" n="57"/>eculie nec sequuntur euidenter et formaliter ex talibus
<lb ed="#L" n="58"/>ergo ista non sunt concedenda. scilicet quod aliquis fruatur essentia
<lb ed="#L" n="59"/>et non persona. Maior videtur satis manifesta. quia sen
<lb ed="#L" n="60"/>cut declarabitur dist. se. Difficillimum est
intellige<lb ed="#L" n="61" break="no"/>re aliqua contradictoria verificari de eadem re. nec est
<lb ed="#L" n="62"/>hoc ponendum nisi propter solam fidem. ergo haec non est ponendum.
<lb ed="#L" n="63"/>nisi vbi fides compellit. sed fides non compellit ad
<lb ed="#L" n="64"/>aliquid ponendum nisi quod haber ex scriptura facra vel
<lb ed="#L" n="65"/>ex determinatione ecculie vel euidenter et formaliter in
<lb ed="#L" n="66"/>fertur ex talibus. Ideo dico vniversaliter quod quicqud verificatur
<lb ed="#L" n="67"/>de divina essentia verificatur de persona et econuerso. ni
<lb ed="#L" n="68"/>si oppositum habeatur ex fide modo supra dicto. Et
<lb ed="#L" n="69"/>ideo dico quod essentia divina non potest intelligi. nec
in<lb ed="#L" n="70" break="no"/>tuitiue nec abstractiue nisi intellecta divina
perso<lb ed="#L" n="71" break="no"/>na. Sed conclusio istam rationem potest argui primo quando vnum
<lb ed="#L" n="72"/>non est de intellectu alterius. non econtrdictio vnum in
<lb ed="#L" n="73"/>telligi sine alio. sed persona divina non est de
intelle<lb ed="#L" n="74" break="no"/>ctu quidditatiuo essentie. ergo non est contradictio quod intelli
<lb ed="#L" n="75"/>gatur essentia non intellecta persona. Preterea alius
<lb ed="#L" n="76"/>est conceptus essentie et alius ipsius persone. ergo est aliquis
<lb ed="#L" n="77"/>conceptus essentie quie non est conceptus persone. et ita ista trt
<lb ed="#L" n="78"/>dictoria verificantur de essentia et de persona. non
<lb ed="#L" n="79"/>obstante quod sint vna res
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e270-d1e569">
⁋ Preterea philosophi habueri
<lb ed="#L" n="80"/>aliquam cognitionem de deo. sed penitus nullam habi
<lb ed="#L" n="81"/>erunt cognitionem de quacumque persona divina. ergo non
ob<lb ed="#L" n="82" break="no"/>stante identitate dei et persone divine potest aliquod
<lb ed="#L" n="83"/>praedicatum vere affirmari de deo et negari de diuina
<lb ed="#L" n="84"/>persona.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e270-d1e583">
⁋ Preterea quamuis idem non possit affirmari et
<lb ed="#L" n="85"/>negari de eadem re. tamen non est inconueniens ali
<lb ed="#L" n="86"/>quid vere affirmari de vna re et vere negari ab
<lb ed="#L" n="87"/>alia. ergo quamuis cognosci non posset affirmari de
essen<lb ed="#L" n="88" break="no"/>tia et vere negari a persona. quia persona et essentia sunt
<lb ed="#L" n="89"/>eedem res. possibile tamen erit quod affirmetur de verna per
<lb ed="#L" n="90"/>sona et negetur de alia ex quo sunt distincte res.
<lb ed="#L" n="91"/>A primum istorum dico quod quando aliquid non est de intellecti
<lb ed="#L" n="92"/>alterius nec idem realiter cum illo potest ipsum intelligi
<lb ed="#L" n="93"/>alio non intellecto. Nunc autem ita est quod quamuisrela
<lb ed="#L" n="94"/>tio non sit de intellectu divine essentie. quia non
praedi<lb ed="#L" n="95" break="no"/>catur formaliter de divina essentia. est tamen eadem realiter
<lb ed="#L" n="96"/>cum divina essentia. et ideo non poest intelligi essentia non
<lb ed="#L" n="97"/>intellecta persona. tamen aliquid esse de intellectu ali
<lb ed="#L" n="98"/>cuius potest dupliciter intelligi. vel quia non potest intelligi:
<lb ed="#L" n="99"/>nisi illo intellecto. et sic relatio est de intellectu
<lb ed="#L" n="100"/>essentie et econuerso. vel quia est pars vel constituens ipsum
<lb ed="#L" n="101"/>et sic relatio non est de intellectu essentie. non tamen po
<lb ed="#L" n="102"/>test intelligi essentia sine relatione propter identitatem
<lb ed="#L" n="103"/>realem inter essentiam et relationem. similiter dicendum est de
<lb ed="#L" n="104"/>essentia et persona. Ad secundum potest concedi. quod omnis con
<lb ed="#L" n="105"/>ceptus essentie est conceptus persone et ecouerso omnis
<lb ed="#L" n="106"/>conceptus persone est conceptus essentie. tamen aliquas conceptus
<lb ed="#L" n="107"/>primo dicitur de esentie et non primo de persona. Et ratio est
<lb ed="#L" n="108"/>qui est aliquis conceptus qui ve dicitur de omni illo de quo dicitur
<lb ed="#L" n="109"/>essentia divina et de nullo alio. et tamen non sic respicit
<lb ed="#L" n="110"/>aliquam personam diuinam: quia dicitur de aliquo de quo non
<!--148.xml-->
<pb ed="#L" n="73-r"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
<lb ed="#L" n="1"/>dicitur illa persona. sicut esse sapiens. esse creatiuum
<lb ed="#L" n="2"/>et huiusmodi primo competunt divine essentie et non alicui per
<lb ed="#L" n="3"/>sone primo non enim creatiuum primo competit
patri<lb ed="#L" n="4" break="no"/>qui competit etiam filio quaie non est pater.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e270-d1e657">
⁋ Si dicatur. ista
<lb ed="#L" n="5"/>rsio inficit rationem primam: quia hoc aliquid vere
affir<lb ed="#L" n="6" break="no"/>matur de essentia diuina. quod tamen vere negatur a diui
<lb ed="#L" n="7"/>na persona. sicut vere dicitur quod essentie diuine primo com
<lb ed="#L" n="8"/>petit iste conceptus. et patri non competit iste conceptus
<lb ed="#L" n="9"/>primo. Respodeo quod ista affirmatio et negatio
<lb ed="#L" n="10"/>deberm concedi. quia sequuntur ex il quae fide tenemus. ex
<lb ed="#L" n="11"/>hoc enim ipso quod fide tenemus quod deus est creatiuus
<lb ed="#L" n="12"/>et quicqud vere praedicatur de deo est creatiuum. quia scilice
<lb ed="#L" n="13"/>quaelibet persona diuina. et cum hoc tenemus quod pater no
<lb ed="#L" n="14"/>est filius. sequitur euidenter et formaliter quod iste con
<lb ed="#L" n="15"/>ceptus primo competit essentie. et non primo patri.
<lb ed="#L" n="16"/>qui primo competere alicui est competere illi et nulli
<lb ed="#L" n="17"/>nisi de quo ipsum verificatur. competere alicui non pri
<lb ed="#L" n="18"/>mo est competere alicui et tamen cum hoc competere
ali<lb ed="#L" n="19" break="no"/>eui alii de quo ipsum non vere praedicatur. et ita si esse
<lb ed="#L" n="20"/>conceptum alicuius est repraesentare vel significare
<lb ed="#L" n="21"/>aliquid et non aliud. concedo quod est aliquis conceptus per
<lb ed="#L" n="22"/>sone qui non est essentie. quia est aliquis conceptus persone
<lb ed="#L" n="23"/>qui praecise competit vni persone et non alteri. et per con
<lb ed="#L" n="24"/>sequens non est conceptus essentie. ex quo non vere
<lb ed="#L" n="25"/>competit omni illi de quo dicitur essentia.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e270-d1e705">
⁋ Ad tertium quod
<lb ed="#L" n="26"/>quamcumque cognitionem habuerunt philosophi de diuina
<lb ed="#L" n="27"/>essentia. habuerunt de persona. quia philosophi non
habue<lb ed="#L" n="28" break="no"/>runt cognitionem de diuina essentia: nisi habendo
<lb ed="#L" n="29"/>aliquos conceptus simplices communes deo a creatu
<lb ed="#L" n="30"/>ris. vel compositos proprios et negatiuos. vel conno
<lb ed="#L" n="31"/>tatiuos proprios. sed omns tales conceptus ad quos
<lb ed="#L" n="32"/>potuerunt philosophi deuenire. eque veraciter competunt
<lb ed="#L" n="33"/>cuilibet persone diuine sicut deo vel divine essentis
<lb ed="#L" n="34"/>et ita in talibus conceptibus non plus cognoscitur
<lb ed="#L" n="35"/>diuina essentia vel deus quam persona diuina. Si autem
<lb ed="#L" n="36"/>sint aliqua conceptus naturaliter cognoscibiles de
<lb ed="#L" n="37"/>deo qui sint proprii diuine essentie. et qui non
compe<lb ed="#L" n="38" break="no"/>tant dinine persone quantum ad illos potest concedi quod
<lb ed="#L" n="39"/>philosophi habuerunt cognitionem aliquam de divina
essen<lb ed="#L" n="40" break="no"/>tia quam non habuerunt de diuina persona. quia sequitur
<lb ed="#L" n="41"/>euidenter ex creditis. Et ideo quantum ad omns instam
<lb ed="#L" n="42"/>tias tales est proportionabiliter dicendum. sicut dictum
<lb ed="#L" n="43"/>est in solutione precedenti. Tame de talibus conceptibus
<lb ed="#L" n="44"/>philosophi non multum se intromiserunt. sed praecise de illis qua
<lb ed="#L" n="45"/>ita verificantur de persona sicut de esentia: et econ
<lb ed="#L" n="46"/>uerso. cuiusmodi sunt tales. immateriale. summum.
<lb ed="#L" n="47"/>cternum. et huiusmodi. qui conueniunt tam essentie quam persone
<lb ed="#L" n="48"/>divine. Ideo ratione talium conceptuum non plus cognouertut
<lb ed="#L" n="49"/>philosophi diinam esentiam quam personam. tamen haec non obstante philosophi
<lb ed="#L" n="50"/>potuerunt scire istam propositionem. deus vel divina
essen<lb ed="#L" n="51" break="no"/>tia est incorruptibilis. ens summum. bonum. et sic de
<lb ed="#L" n="52"/>aliis. et non potuerunt scire istas propositiones. pater vel
<lb ed="#L" n="53"/>aliqua persona divina est primum ens incoruptibile et sic
<lb ed="#L" n="54"/>de aliis. Et isto modo dicunt homines quod potuerunt con
<lb ed="#L" n="55"/>gnoscere deum et non trinitatem personarum. Et ratio est.
<!--148.xml-->
<cb ed="#L" n="b"/>
<!-- 73-r -->
<lb ed="#L" n="56"/>quia ad cognoscendum istam propositionem deus est
immor<lb ed="#L" n="57" break="no"/>talis: vel primum ens sufficiunt creature. Ad
co<lb ed="#L" n="58" break="no"/>gnoscendum autem istam. persona diuina est primum ens
<lb ed="#L" n="59"/>requiritur distincta notitia deitatis: quae non potest haberi in
<lb ed="#L" n="60"/>via. Quantumcumque enim termini propositionum omnium pre
<lb ed="#L" n="61"/>eodem supponant. quia tamen sunt distincti termini et non
<lb ed="#L" n="62"/>svnonimi. potest vna propositio sciri alia ignota.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e270-d1e794">
<lb ed="#L" n="63"/>⁋ Exemplum potest poni ad hoc. ponendo quod sapientia
di<lb ed="#L" n="64" break="no"/>uina et omnipotentia diuina dicant in deo simpliciter
ean<lb ed="#L" n="65" break="no"/>dem rem. tunc illa res quae est sapientia diuina non potest
cogno<lb ed="#L" n="66" break="no"/>sci quocunque modo: nisi eodem modo cognoscatur oipo
<lb ed="#L" n="67"/>tentia diuina. et tamen haec non obstante. ista propositio potest esse
<lb ed="#L" n="68"/>nota. deus est sapiens. et ista ignota. deus est oipo
<lb ed="#L" n="69"/>tens. Similiter ponedo quod intellectus diuinus nullo modo
<lb ed="#L" n="70"/>distinguitur a voluntate. non potest intellectus diuinus
<lb ed="#L" n="71"/>cognosci: nisi cognita voluntate diuina. et tamen pos
<lb ed="#L" n="72"/>sibile est quod ista sit nota. deus est intellectus. et hec
<lb ed="#L" n="73"/>ignota. deus est voluntas. Similiter secundum rei veritatem si
<lb ed="#L" n="74"/>cut post declarabitur. paternitas in diuinis nullo
<lb ed="#L" n="75"/>modo distinguitur a generatione actiua. et per consequens nullo
<lb ed="#L" n="76"/>mo a fideli potest cognosci paternitas nisi cognosca
<lb ed="#L" n="77"/>tur eodem modo generatio actiua. et tamen multi credunt
<lb ed="#L" n="78"/>istam esse veram. paternitas constituit diuinam personam. et
<lb ed="#L" n="79"/>n istam. generatio constituit personam. Et ideo frequenter
pro<lb ed="#L" n="80" break="no"/>pter solam variationem tminorum potest vna propositio
<lb ed="#L" n="81"/>esse nota: et alia ignota. quantumcunque termini pro
eis<lb ed="#L" n="82" break="no"/>dem simpliciter supponant. et per consequens significatum vnius
<lb ed="#L" n="83"/>termini non plus cognosceretur quam significatum alte
<lb ed="#L" n="84"/>rius. Et ita est in proposito. quod diuina essentia et est
<lb ed="#L" n="85"/>sona cognoscitur a philosophis secundum tales conceptus qui co
<lb ed="#L" n="86"/>ueniunt essentie et persone. quamuis omnem propositionem
<lb ed="#L" n="87"/>ignorauerunt: in quae praedicatur aliquid de hoc termino
di<lb ed="#L" n="88" break="no"/>uina persona
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e270-d1e853">
⁋ Ad aliud dico quod non est concedendi
<lb ed="#L" n="89"/>aliquid vere affirmari de aliqua re: et vere negari ab
<lb ed="#L" n="90"/>alia re. quae tamen sunt vna res numero. et vna res
nume<lb ed="#L" n="91" break="no"/>ro singularissima et simplicissima est vtraque illa
<lb ed="#L" n="92"/>rum rerum. nisi vbi fides modo praedicto compellit. Et
<lb ed="#L" n="93"/>ita est in proposito. quod quamuis pater et filius distinguantur
<lb ed="#L" n="94"/>realiter. tamen vna res simplicissima est pater et filis scilicet di
<lb ed="#L" n="95"/>uina essentia. Et ideo quicquid competit vni persone.
con<lb ed="#L" n="96" break="no"/>petit alteri. vbi non obuiat relationis oppositio
<lb ed="#L" n="97"/>vel vbi non declaratum est contrarium in scriptura facra
<lb ed="#L" n="98"/>vel ab ecculsia. vel sequitur formaliter ex talibus: sal
<lb ed="#L" n="99"/>tem mediantibus propositionibus per se notis. Et patet per
<lb ed="#L" n="100"/>rationem priorem. quia si intelligatur pater. intelligitur essentia
<lb ed="#L" n="101"/>qui sunt vna res. ergo si intelligatur pater. intelligitur
fi<lb ed="#L" n="102" break="no"/>lius. Et hec est intentio beati Augustini ie.
detri<lb ed="#L" n="103" break="no"/>nita. ca. x. vbi dicit sic. siue audiamus ostende
<lb ed="#L" n="104"/>nobis filium. siue audiamus ostende nobis patren
<lb ed="#L" n="105"/>tantundem valet. quia neuter sine altero potest ostendi. vnum
<lb ed="#L" n="106"/>quaeppe sunt. sicut ait. ego et pater vnum sumus. Ex
<lb ed="#L" n="107"/>ista auctoritate patet. quod ex vnitate patris et filii
<lb ed="#L" n="108"/>ostenditur quod neuter sine altero potest ostendi. ergo ex vni
<lb ed="#L" n="109"/>tate eorum eadem ratione potest ostendi quod neuter sine altero
<lb ed="#L" n="110"/>potest intelligi
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e270-d1e903">
⁋ Preterea in diuersis locis ex vnita
<!--149.xml-->
<pb ed="#L" n="73-v"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
<lb ed="#L" n="1"/>te eorum ostendit quod neuter creat sine alio. ergo eadem
<lb ed="#L" n="2"/>ratione potest ex eodem medio ostendi quod neuter
intel<lb ed="#L" n="3" break="no"/>ligitur sine alio.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e270-d1e920">
⁋ Ad primum argumentum alterius
<lb ed="#L" n="4"/>opinionis dico quod essentia est aliquod obiectum
con<lb ed="#L" n="5" break="no"/>ceptibile. in cuius conceptu non est relatio. quia scilicet
<lb ed="#L" n="6"/>relatio non praedicatur per se primo modo de essentia. Si
<lb ed="#L" n="7"/>autem intelligat quod essentia est aliquod obiectum
<lb ed="#L" n="8"/>conceptibile in cuius conceptu non includitur relatio.
<lb ed="#L" n="9"/>sed est aliquid sibi extrinsecum et differens realiter
<lb ed="#L" n="10"/>ab essentia. sic est negandum. sed primo modo concedo
<lb ed="#L" n="11"/>quod sic potest concipi. quia illa essentia in cuius
conceptu<lb ed="#L" n="12" break="no"/>non includitur relatio modo exposito potest con
<lb ed="#L" n="13"/>cipi a viatore. non in se sed in conceptu aliquo communi
<lb ed="#L" n="14"/>vel proprio. et ideo contingit ea frui ordinate. Sed
<lb ed="#L" n="15"/>arguendo. ergo contingit ea frui sine persona. est falla
<lb ed="#L" n="16"/>cia consequentis. Unde concedo quod contingit frui
<lb ed="#L" n="17"/>essentia qualiturcumque essentia accipiatur etiam abstra
<lb ed="#L" n="18"/>ctiue. sed non sequitur vltra. ergo couenit ea frui non
<lb ed="#L" n="19"/>fruendo persona
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e270-d1e957">
⁋ Si dicitur. si contingit frui essentia quali
<lb ed="#L" n="20"/>tercumque accipiatur. ergo contingit ea frui vt est in vna
<lb ed="#L" n="21"/>persona tantum. ergo conuenit ea frui sine alia persona. Respon
<lb ed="#L" n="22"/>deo. negando primam consequentiam. quia in antecedente non
<lb ed="#L" n="23"/>est aliqua falsa implicatio. sed in consequente est falsa
<lb ed="#L" n="24"/>implicatio quoniam implicatur quod contingit eam
acci<lb ed="#L" n="25" break="no"/>pere vt est in vna persona tantum. et hoc est manifeste
<lb ed="#L" n="26"/>falsum. quia cum illa sit affirmatiua simpliciter. sequeretur
<lb ed="#L" n="27"/>quod esset in vna persona tantum. quod est manifeste
fal<lb ed="#L" n="28" break="no"/>sum.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e270-d1e979">
⁋ Si dicatur quod aliquis potest credere eam esse
<lb ed="#L" n="29"/>in vna persona tantum. et tamen talis potest frui ea.
er<lb ed="#L" n="30" break="no"/>go talis fruetur et vt est in vna persona tantum. Respon
<lb ed="#L" n="31"/>deo negando consequentiam. quia quamuis aliquis credat eam
<lb ed="#L" n="32"/>esse in vna prsona tantum. et fruatur ea. et ideo credat
<lb ed="#L" n="33"/>frui ea vt est in vna persona tantum. hoc est. credit
<lb ed="#L" n="34"/>istam propositionem esse veram. fruitur ea vt est in vna perso
<lb ed="#L" n="35"/>na tantum. non tamen sequitur quod fruitur ea vt est in vna per
<lb ed="#L" n="36"/>sona tantum propter falsam implicationem. quia in con
<lb ed="#L" n="37"/>sequente implicatur quod est in vna persona tantum. quod
<lb ed="#L" n="38"/>tamen non implicatur in ista. credit eam esse in vna per
<lb ed="#L" n="39"/>sona tantum. et ideo consequentia non valet. sicut non sequitur
<lb ed="#L" n="40"/>aliquis credit aliquod corpus esse in loco vbi non
<lb ed="#L" n="41"/>est et cognoscit illud corpus. ergo cognoscit ipsum
<lb ed="#L" n="42"/>vt est in loco vbi no est. Similiter non sequitur sortes
<lb ed="#L" n="43"/>credit platonem non esse et cognoscit ipsum. ergo
co<lb ed="#L" n="44" break="no"/>gnoscit ipsum vt non est. sed bene sequitur quod credit
<lb ed="#L" n="45"/>istam propositionem esse veram. cognoscit sortem quae non est.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e270-d1e1018">
<lb ed="#L" n="46"/>⁋ Ad confirmationem concedo. quod ex puris naturalibus
<lb ed="#L" n="47"/>possumus cognoscere istam propositionem. deus est sum
<lb ed="#L" n="48"/>mum bonum. et tamen ipsa essentia diuina non plus
co<lb ed="#L" n="49" break="no"/>gnoscitur secundum tales conceptus quam trinitas personarum
<lb ed="#L" n="50"/>qui illud quod cognoscimus ita vere competit tri
<lb ed="#L" n="51"/>nitati personarum sicut diuine essentie. ita enim
rea<lb ed="#L" n="52" break="no"/>liter et ita vere trinitas personarum est summum bo
<lb ed="#L" n="53"/>num. sicut divina essentia est summum bonum. quamuis
<lb ed="#L" n="54"/>ista propositio sit nobis nota. essentia diuina est
<lb ed="#L" n="55"/>summum bonum. et hec non: trinitas personarum est
<!--149.xml-->
<cb ed="#L" n="b"/>
<!-- 73-v -->
<lb ed="#L" n="56"/>summum bonum. et hoc quia isti termini pro eisdem
sup<lb ed="#L" n="57" break="no"/>ponunt. quamuis hoc nesciatur a nobis. Et ita non plus
<lb ed="#L" n="58"/>cognoscitur diuina essentia quam trinitas personarum.
<lb ed="#L" n="59"/>Sicut posito quod intellectus sit realiter ipsa substantia anime. nec
<lb ed="#L" n="60"/>aliquo modo distinguatur. sicut post ostendetur. tunc im
<lb ed="#L" n="61"/>possibile est quod substantia anime cognoscatur nisi intellectus
<lb ed="#L" n="62"/>cognoscatur. quia impossibile est quod idem de eodem vere affir
<lb ed="#L" n="63"/>metur: et vere negetur ab eodem. ergo non potest
cognosci<lb ed="#L" n="64" break="no"/>substantia anime nisi eodem modo cognoscatur intellectus. et tamen
<lb ed="#L" n="65"/>multis ista propositio est nota. substantia anime est ssubstantia. et hoc igno
<lb ed="#L" n="66"/>rata. intellectus est subiecta. Et ratio est. quia nescitur a tali
<lb ed="#L" n="67"/>pro quo supponit iste terminus intellectus. Ita est in
<lb ed="#L" n="68"/>proposito. quia nescitur pro quo supponit iste terminus
<lb ed="#L" n="69"/>summum bonum. quando dicitur deus est summum bonum. vtrum
<lb ed="#L" n="70"/>scilicet pro vno supposito absoluto. vel pro tribus
sup<lb ed="#L" n="71" break="no"/>positis respectiuis. quaeuis aliqui credant se scire quod
<lb ed="#L" n="72"/>supponit pro supposito absoluto. et non pro tribus.
<lb ed="#L" n="73"/>suppositis relatiuis. ideo poterit haec esse nota. deus
<lb ed="#L" n="74"/>est summum bonum. et haec ignota. deus est tria
suppo<lb ed="#L" n="75" break="no"/>sita relatiua. et tamen non plus tunc intelligitur essentia
<lb ed="#L" n="76"/>diuina quam trinitas personarum. et sicut non poest intelligi
<lb ed="#L" n="77"/>essentia diuina. nisi intelligatur trinitas personarum
<lb ed="#L" n="78"/>ita non potest voluntas frui essentia: nisi fruatur trini
<lb ed="#L" n="79"/>tate personarum. Si dicatur. quod tunc posset trinitas
<lb ed="#L" n="80"/>personarum cognosci ex puris naturalibus. sicut
essen<lb ed="#L" n="81" break="no"/>tia diuina potest cognosci ex puris naturalibus.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e270-d1e1105">
⁋ Respon
<lb ed="#L" n="82"/>deo quod de virtute sermonis haec debet concedi. ex pu
<lb ed="#L" n="83"/>ris naturalibus potest ita bene cognosci trinitas
<lb ed="#L" n="84"/>personarum sicut essentia diuina. Et ratio est. quia quicquid potest
<lb ed="#L" n="85"/>cognosci ex puris naturalibus quantum ad conceptus
<lb ed="#L" n="86"/>quos communiter concludebant philosophi de deo. ita vere
compe<lb ed="#L" n="87" break="no"/>tit trinitati personarum sicut essentie diuine. Tame ex pu
<lb ed="#L" n="88"/>ris naturalibus potest ista propositio esse nota. essentia
di<lb ed="#L" n="89" break="no"/>uina est. in qua non subiicitur illa essentia quae deus est. sed
<lb ed="#L" n="90"/>vnus conceptus qui non est diuina essentia nec est deus.
<lb ed="#L" n="91"/>Et ista propositio trinitas personarum est. in qua non subiici
<lb ed="#L" n="92"/>tur illa trinitas quae est in deo. sed vnus conceptus qui non
<lb ed="#L" n="93"/>est deus. non potest esse nota ex puris naturalibus. Et
<lb ed="#L" n="94"/>sic intelligunt sancti et doctores. quando dicunt quod ex pu
<lb ed="#L" n="95"/>ris naturalibus non potest cognosci trinitas personam
<lb ed="#L" n="96"/>rum. hoc est ex puris naturalibus non potest cognosci
<lb ed="#L" n="97"/>euidenter ista propositio esse vera. trinitas
persona<lb ed="#L" n="98" break="no"/>rum est deus: vel deus est tres persone. Et potest esse
exem<lb ed="#L" n="99" break="no"/>plum ad hoc. quia ista debet concedi de virtute sermonis
<lb ed="#L" n="100"/>res creabilis potest cognosci ab intellectu
natura<lb ed="#L" n="101" break="no"/>liter. et tamen haec non potest esse nota euidentur ex puris na
<lb ed="#L" n="102"/>turalibus. res creabilis est. Et ratio est. quia quamuis aliqua
<lb ed="#L" n="103"/>res possit cognosci in aliquo conceptu simplici
<lb ed="#L" n="104"/>vel composito proprio. tamen multa possunt de illa re
igno<lb ed="#L" n="105" break="no"/>rari: quae tamen eque essentialiter sibi coueniunt.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e270-d1e1160">
⁋ Si dicatur
<lb ed="#L" n="106"/>quod si persone cognoscuntur ab intellectu. ergo intelle
<lb ed="#L" n="107"/>ctus est certus se cognoscere tres personas
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e270-d1e1168">
⁋ Dico
<lb ed="#L" n="108"/>quod consequentia non valet. quia quamuis iste persone cognoscantur
<lb ed="#L" n="109"/>in conceptu tali composito proprio. non tamen euidenter
<lb ed="#L" n="110"/>cognoscit se cognoscere tres personas. sed euiden¬
<!--150.xml-->
<pb ed="#L" n="74-r"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
<lb ed="#L" n="1"/>ter cognoscit se cognoscere aliquid. Utrum tamen il
<lb ed="#L" n="2"/>lud sit tres persone vel vna non potest euidenter con
<lb ed="#L" n="3"/>gnoscere. et tamen in rei veritate tres personas cogno
<lb ed="#L" n="4"/>sceret non in se sed in conceptu aliquo proprio. sed
<lb ed="#L" n="5"/>cognitio in tali conceptu non est aliud quam habere
<lb ed="#L" n="6"/>tale conceptum et scire quod vere praedicatur de aliquo
<lb ed="#L" n="7"/>ente. Et ideo cognoscere tres personas non est ali
<lb ed="#L" n="8"/>ud quam cognoscere vnum conceptum proprium tribus
<lb ed="#L" n="9"/>personis. et scire euidenter quod ille conceptus de
ali<lb ed="#L" n="10" break="no"/>quo ente praedicatur. sicut cognoscere tres personal
<lb ed="#L" n="11"/>non est nisi cognoscere quod aliquod ens est
sum<lb ed="#L" n="12" break="no"/>mum bonum. ens primum actus purus. quia omnia ista ve
<lb ed="#L" n="13"/>rissime competunt diuinis personis. Et ita patet
<lb ed="#L" n="14"/>ad argumentum quod contingit habere actum ordina
<lb ed="#L" n="15"/>tum circa essentiam non tamen sine persona
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e270-d1e1216">
⁋ Si dicatur
<lb ed="#L" n="16"/>ille qui credit tres personas non esse. et vult eas
<lb ed="#L" n="17"/>non esse. non fruitur personis sed magis odit. sed ali
<lb ed="#L" n="18"/>quis infidelis credit tres personas non esse et vult
<lb ed="#L" n="19"/>eas non esse. ergo non fruitur eis. et tamen talis potest frui essen
<lb ed="#L" n="20"/>tia divina. quia multi tales vellent mori pro deo. quod non
<lb ed="#L" n="21"/>esset nisi diligerent deum super omnia. et per consequens fruitur deo.
<lb ed="#L" n="22"/>Respondeo quod talis fruens essentia divina quamuis forte
<lb ed="#L" n="23"/>propter errore in intellectu et praesumptionem in
vo<lb ed="#L" n="24" break="no"/>lutate non ordinate: fruitur est divinis personis quamuis
<lb ed="#L" n="25"/>ignoranter. quia nescit se frui illis personis. Et quando
<lb ed="#L" n="26"/>dicitur. vult eas non esse. Dico quod non vult eas non esse
<lb ed="#L" n="27"/>quamuis credit se velle eas non esse. sed vult eas esse
<lb ed="#L" n="28"/>ex hocipso quod vult rem illam esse que est ille persone
<lb ed="#L" n="29"/>et ita decipitur credendo se velle illud non esse quod
<lb ed="#L" n="30"/>tamen vult esse. et ita nunquam fruitur essentia nisi fruendeo
<lb ed="#L" n="31"/>persona. quamuis ignoranter.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e270-d1e1253">
⁋ Si dicatur quod non
igno<lb ed="#L" n="32" break="no"/>ranter fruitur deo vel diuina essentia. et ignorani
<lb ed="#L" n="33"/>fruitur persona diuina. ergo aliquo modo
cogno<lb ed="#L" n="34" break="no"/>scitur ab eo diuina essentia quo non cognoscitur
<lb ed="#L" n="35"/>ab eo diuina persona. et ita habetur propositum.
Respon<lb ed="#L" n="36" break="no"/>deo quod consequentia no valet. sed ad hoc quod ignoranter
<lb ed="#L" n="37"/>fruatur diuina persona et scienter essentia. sufficit quod
<lb ed="#L" n="38"/>hec sit sibi nota. iste fruitur diuina essentia. Et isto
<lb ed="#L" n="39"/>modo concedo quod ignoranter fruitur persona. et scien
<lb ed="#L" n="40"/>ter deo. et tamen fruitur persona et nunquam deo sine persona
<lb ed="#L" n="41"/>cum deus realiter sit persona.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e270-d1e1277">
⁋ Concesso tamen quod aliquis
<lb ed="#L" n="42"/>possit frui essentia non fruedo persona. et quod aliquis
<lb ed="#L" n="43"/>possit intelligere essentiam non intelligendo personam
<lb ed="#L" n="44"/>quod tamen vt credo difficile est videre. argumntum
<lb ed="#L" n="45"/>non concludit quod aliquis possit ordinate frui essentia
<lb ed="#L" n="46"/>non fruendo persona. Cuius ratio est. quia sicut secundum istum
<lb ed="#L" n="47"/>doctorem aliquid potest distinctius significari quam
<lb ed="#L" n="48"/>possit intelligi. ita potest distinctius diligi quam in
<lb ed="#L" n="49"/>telligi. sicut enim concludendo quod est aliqua substantia
<lb ed="#L" n="50"/>que est subiectum multorum accidentium et distincta
<lb ed="#L" n="51"/>ab illis. potest imponi nomen quod sit proprum signum
<lb ed="#L" n="52"/>illius distincti ab omnibus accidentibus. ita
conclu<lb ed="#L" n="53" break="no"/>dendo. quod est aliquod ens distinctum realiter ab
<lb ed="#L" n="54"/>omni ente finito. quod est causa cuiuslibet enu
<lb ed="#L" n="55"/>fiuiti et principium nostre beatificationis future. et
<!--150.xml-->
<cb ed="#L" n="b"/>
<!-- 74-r -->
<lb ed="#L" n="56"/>sic de aliis conditionibus. potest voluntas summe
<lb ed="#L" n="57"/>diligere illud. et quodlibet quod est idem realiter cum
<lb ed="#L" n="58"/>illo. et ad hoc obligatur. Ex quo intellectus potest
<lb ed="#L" n="59"/>euidenter cognoscere quod illud et quodlibet quod
<lb ed="#L" n="60"/>est realiter ipsum est summe diligibile. et per consequens cum
<lb ed="#L" n="61"/>quelibet persona sit realiter illud es summum quod est
<lb ed="#L" n="62"/>causa omnium. potest voluntas et debet quamnlibet perso
<lb ed="#L" n="63"/>nam summe diligere. et tamen non potest intellectus
di<lb ed="#L" n="64" break="no"/>stincte intelligere et in particulari. nec essentiam
<lb ed="#L" n="65"/>nec personam. Et ideo qui frueretur essentia et non
per<lb ed="#L" n="66" break="no"/>sona. si tamen hoc esset possibile non ordinate fruere
<lb ed="#L" n="67"/>tur. Et ideo infideles et heretici quicumque. qui credunt
<lb ed="#L" n="68"/>se frui deo. et credunt se non frui diuinis personis.
<lb ed="#L" n="69"/>non ordinate fruuntur.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e270-d1e1347">
⁋ Ad aliud nego istam
conse<lb ed="#L" n="70" break="no"/>quentiam. sunt tres distincti articuli respectu
per<lb ed="#L" n="71" break="no"/>sonarum. ergo vna persona potest concipi sine alia. Sed tamen
<lb ed="#L" n="72"/>potest credi concipi vna persona sine alia. Et ratio est
<lb ed="#L" n="73"/>qui ad distinctionem articulorum sufficit distinctio
<lb ed="#L" n="74"/>signorum. siue conceptuum. siue vocum. et ideo possunt esse
<lb ed="#L" n="75"/>tres articuli respectu trium personarum. ex quo ipse
<lb ed="#L" n="76"/>persone distinguutur realiter. non tamen potest vna intellig
<lb ed="#L" n="77"/>alia non intellecta. sicut secundum istos correlationes
<lb ed="#L" n="78"/>distinguuntur realiter. et ideo potest vna significari
<lb ed="#L" n="79"/>vno signo et alia alio. et sunt distincte veritates de
<lb ed="#L" n="80"/>distinctis correlationibus. et tamen secundum istos non potest
<lb ed="#L" n="81"/>vna relatio intelligi sine alia. ergo multo fortius
<lb ed="#L" n="82"/>persone diuine eque quamuis distinguantur realiter tamen
<lb ed="#L" n="83"/>vna res simplicissima est iste persone sic se
ha<lb ed="#L" n="84" break="no"/>bebunt quod vna non potest intelligi sine alia. quanuis
<lb ed="#L" n="85"/>possit significari sine alia.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e270-d1e1384">
⁋ Si dicatur quod responsio
<lb ed="#L" n="86"/>inficit rationem positionis. quia sic idem affirmatur de
<lb ed="#L" n="87"/>vna persona et negatur ab alia. ergo non est
inconueni<lb ed="#L" n="88" break="no"/>ens quod idem affirmatur de vna persona et negatur ab
<lb ed="#L" n="89"/>alia. Assumptum patet. nam hec est vera. persona prima
<lb ed="#L" n="90"/>significatur hoc nomine pater. et hec similiter est vera. secunda
<lb ed="#L" n="91"/>persona non significatur hoc nomine pater. ergo eodem modo
<lb ed="#L" n="92"/>poterit hec esse vera. pater intelligit. et hec similiter
<lb ed="#L" n="93"/>filius non intelligitur. Respondeo quod vnum sequitur ex sa
<lb ed="#L" n="94"/>cra scriptura et determinatoe ecculie et aliud non
<lb ed="#L" n="95"/>Nam aliquid significari aliquo nomine vel
conceptu<lb ed="#L" n="96" break="no"/>ad praesens est esse illud de quo verificatur illud no
<lb ed="#L" n="97"/>men vel conceptus pro quo supponit⁋ Nunc autem hoc
<lb ed="#L" n="98"/>nomen pater vere praedicatur de prima persona et non de
<lb ed="#L" n="99"/>secunda. et ideo prima persona significat hoc nomine et
<lb ed="#L" n="100"/>non secunda. Sed ex parte alia non ita formaliter sequitur
<lb ed="#L" n="101"/>ex creditis quod hec sit possibilis. prima persona
in<lb ed="#L" n="102" break="no"/>telligitur sine secunda. Et ideom vniversaliter concedo quod de omnibus
<lb ed="#L" n="103"/>talibus. intelligi non intelligi. frui non frui.
signi<lb ed="#L" n="104" break="no"/>ficari non significari. et de huiusmodi. debet concedi quod
<lb ed="#L" n="105"/>vnum potest competere esentie et non persone. si sit
expries<lb ed="#L" n="106" break="no"/>sum in scriptura sacra. vel ex determinatoe eculsie
<lb ed="#L" n="107"/>vel formaliter sequitur ex illis: et aliter non.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e270-d1e1435">
⁋ Ad argu
<lb ed="#L" n="108"/>mentum pro secundo articulo quando accipitur. pater prius
<lb ed="#L" n="109"/>origine quam generet filium est perfecte beatus. si intelli
<lb ed="#L" n="110"/>gat quod in aliquo signo vel instantipiter est beatus
<!--151.xml-->
<pb ed="#L" n="74-v"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
<lb ed="#L" n="1"/>in quo non generat filtum. est propositio simpliciter falsa. et
<lb ed="#L" n="2"/>sic procedit argumentum. quia tunc aliquid beatificaret
<lb ed="#L" n="3"/>patrem in aliquo siguo vel instanti sine filio
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e270-d1e1457">
⁋ Unde
<lb ed="#L" n="4"/>in quocumque signo vel istanti imagmabili est pi
<lb ed="#L" n="5"/>beatus. in eodem generat filium et spirat spumsanctum. et
<lb ed="#L" n="6"/>ideo in eodem est filius et spiritus sanctus. Si autem in
<lb ed="#L" n="7"/>telligat quod sicut inuenitur prioritas in diuinis. sic pater
<lb ed="#L" n="8"/>prius origme est beatus quam generet filium. tunc cum
<lb ed="#L" n="9"/>non sit ibi alia praoritas originis nisi a quo alius
<lb ed="#L" n="10"/>et qui ab alio. iste est intellectus propositionis. pater
<lb ed="#L" n="11"/>ex se est beatus. negatiue. hoc est. est beatus et non est
<lb ed="#L" n="12"/>ab alio beatus principiatiue. sed non ex se generat
fi<lb ed="#L" n="13" break="no"/>lium. sed ab alio principiatiue habet quod generet fili
<lb ed="#L" n="14"/>um. sic adhuc est propositio simpliciter falsa. quia pater
ni<lb ed="#L" n="15" break="no"/>hil habet a filio. nec quod sit beatus. nec quod generem. nec
<lb ed="#L" n="16"/>quod sit pater. sed ex se habet quod generat filium. sicut
<lb ed="#L" n="17"/>quod sit beatus. Unde nec perfectionem intrinsecam:
<lb ed="#L" n="18"/>nec non intrinsecam habet a persona producta. Si autem
<lb ed="#L" n="19"/>intelligat sic. quod pater est prius beatus quam generet filium
<lb ed="#L" n="20"/>qui est beatus filio non gnerato. et non est pater filio non
<lb ed="#L" n="21"/>gnato. sic adhuc est simpliciter falsa. quia quandocumque pri
<lb ed="#L" n="22"/>est beatus. filius est generatus. Nec videtur posse illa pro
<lb ed="#L" n="23"/>positio aliter intelligi. si tamen dimittat prioritatem
<lb ed="#L" n="24"/>originis. et accipiat istam propositionem. pater prus aliquoa
<lb ed="#L" n="25"/>praoritate est beatus quam generet filium
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e270-d1e1507">
⁋ Dico quod ista
<lb ed="#L" n="26"/>propositio potest habere bonum sensum. intelligendo quod bea
<lb ed="#L" n="27"/>titudo patris est aliqua prioritate prior gneratione qua
<lb ed="#L" n="28"/>producitur filius et etiam ipso silio. Et hoc potest
conce<lb ed="#L" n="29" break="no"/>di quia ibi est prioritas cuiusdam concommunitatis et consequentie. quia
<lb ed="#L" n="30"/>sequitur formaliter. a est pater. ergo a est beatus. et non se
<lb ed="#L" n="31"/>quitur econuerso. a est beatus. ergo a est pater. nam filius
<lb ed="#L" n="32"/>est beatus. et tamen filius non est pater. nec etiam spiritus
san<lb ed="#L" n="33" break="no"/>ctus. Et sub isto intellectu potest concedi ista
propo<lb ed="#L" n="34" break="no"/>Uel forte sub isto intellectu beatitudo est princi
<lb ed="#L" n="35"/>pium generandi filium. et ita prior origine filio aliqua
<lb ed="#L" n="36"/>modo. et per consequens generatione per quam producitur. Et con
<lb ed="#L" n="37"/>cessa illa propositione sub aliquo bono intellectu.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e270-d1e1536">
<lb ed="#L" n="38"/>⁋ Respondeo vlterius ad rationem quando dicitur. in illo priori est
per<lb ed="#L" n="39" break="no"/>fecte beatus. ergo in illo priori habet obiectum perfecte bea
<lb ed="#L" n="40"/>tificans. Dico quod si isti ablatiuo adiectiuo. prio
<lb ed="#L" n="41"/>ri correspondeat aliquod substantiuum aliud quam pater vel
<lb ed="#L" n="42"/>essentia diuina. vel filius. vel spiritus sacuns. vel aliquo
<lb ed="#L" n="43"/>tale. puta intelligendo quod in illo priori signo vel in
<lb ed="#L" n="44"/>stanti sit perfecte beatus. ans est simpliciter falsum. nec
<lb ed="#L" n="45"/>sequitur ex propositione priori sub licito intellectu con
<lb ed="#L" n="46"/>cessa. Si aut suum substantiuum sit essentia vel pater.
<lb ed="#L" n="47"/>tunc est iste sensus in illo priori. hoc est in illa prio
<lb ed="#L" n="48"/>ri essentia. vel in illo priori patre. est perfecte beatus
<lb ed="#L" n="49"/>Et tunc si intelligatur sic. in illa priori essentia est
<lb ed="#L" n="50"/>perfecte beatus. hoc est. est perfecte beatus in essentia quae est
<lb ed="#L" n="51"/>prior omni creatura. et aliqua prioritate scilicet prioritate
<lb ed="#L" n="52"/>consequentie. est prior etiam quaelibet persona. sic potest concedi
<lb ed="#L" n="53"/>quod in illo priori est perfecte beatus. Similiter in priori pa
<lb ed="#L" n="54"/>tre. hoc est in patre quae est prior omni ente creato. et quai
<lb ed="#L" n="55"/>est prior origine filio est perfctem beatus. et sic similiter. in
<!--151.xml-->
<cb ed="#L" n="b"/>
<!-- 74-v -->
<lb ed="#L" n="56"/>priori filio. hoc est in filio quae est prior omni ente
crea<lb ed="#L" n="57" break="no"/>to. et spiritu sancto. et est perfecte beatus. et sic de aliis.
quae<lb ed="#L" n="58" break="no"/>sibet talis vt substantiuum illius adiectiui intel
<lb ed="#L" n="59"/>ligitur: vel essentia diuina vel persona. vel productio
<lb ed="#L" n="60"/>seu relatio. potest concedi sub conuenienti intellectu
<lb ed="#L" n="61"/>sed non semper sub eodem vt patet. Et quando vlterius infertur. ergo in
<lb ed="#L" n="62"/>illo priori habet obiectum perfecte beatificans. Ista potest
<lb ed="#L" n="63"/>concedi sub vno intellectu. quia sub vno intellectu
<lb ed="#L" n="64"/>potest concedi quod in filio habet obiectum perfecte beatifi
<lb ed="#L" n="65"/>causas. quia. scilicet quicquid beatificat patrem. vel est in filio per
<lb ed="#L" n="66"/>identitatem formalem. vel per identitatem realem. vel cir
<lb ed="#L" n="67"/>cumsessionem. vel per aliquem alium modum. Unde etiam
<lb ed="#L" n="68"/>aliquo modo accipiendo esse in. posset concedi quod patei
<lb ed="#L" n="69"/>nitas est in filio. quamuis ille modus essendi in no
<lb ed="#L" n="70"/>sit forte vsitatus
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e270-d1e1617">
⁋ Intelligendo enim per esse in ali
<lb ed="#L" n="71"/>quo. omne illud quod est alia eadem res numero cum alio
<lb ed="#L" n="72"/>posset concedi quod paternitas est in filio. quia vna
re<lb ed="#L" n="73" break="no"/>numero est paternitas et filius.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e270-d1e1626">
⁋ Si dicatur quod haec non
vi<lb ed="#L" n="74" break="no"/>detur vera. pater beatificatur in filio.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e270-d1e1632">
⁋ Respondeo quod non est
<lb ed="#L" n="75"/>magis inconueniens quod pater beatificetur in filio. quam quod
<lb ed="#L" n="76"/>sit in filio. sed sancti concedunt quod pater est in filio. ergo ita
<lb ed="#L" n="77"/>poterit beatificari in silio. Et forte sic intellexit
<lb ed="#L" n="78"/>Augus quando dicit quod pater omnia videt in verbo. Sed de
<lb ed="#L" n="79"/>haec alias. Dico ergo quod stant simul. quod pater beatificatur in
<lb ed="#L" n="80"/>essentia vt est prior filio aliqua prioritate. et tamen quod beati
<lb ed="#L" n="81"/>ficetur in essentia inquantum communicata tribus. quia
ea<lb ed="#L" n="82" break="no"/>dem est. et ex hoc ipso quod est communicata tribus est prio
<lb ed="#L" n="83"/>tali prioritate consequentia. Ista tamen propositio. pater beatificatur in
<lb ed="#L" n="84"/>essentia vt est prior filio. potest habere intellectum verum et
<lb ed="#L" n="85"/>seiltum. quia si fiat reduplicatio. vt denotetur esse conuer
<lb ed="#L" n="86"/>tibilitas inter praedicatum principale et illud super quod
<lb ed="#L" n="87"/>cadit reduplicatio. sic est sula. quia tunc inferret istam
<lb ed="#L" n="88"/>quod pater beatificaretur in omni filio. et praecise in priori filio
<lb ed="#L" n="89"/>et hoc est secstum. quia beatificatur in filio quae non est prior filio
<lb ed="#L" n="90"/>Si autem intelligatur quod praedicatum principale insi vniversalie
<lb ed="#L" n="91"/>illi super quod cadit reduplicatio. sic est vera. quia in on
<lb ed="#L" n="92"/>priori filio pater perfecte beatificatur. quia et in essentia et
<lb ed="#L" n="93"/>in seipo.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e270-d1e1676">
⁋ Sed conistam responsionem videtur arguere iste
<lb ed="#L" n="94"/>doctor. quia quaelibet persona intelligit formaliter intelloe
<lb ed="#L" n="95"/>ctu vt est in ipsa. non vt est in alia. nec vt in tribus
<lb ed="#L" n="96"/>ex. patet de trini. Uidetur ergo quod quaelibet intelligit perfcte
<lb ed="#L" n="97"/>intelligendo essentiam vt est in se formaliter. ergo perfecta in
<lb ed="#L" n="98"/>tellectio quae est beatifica non neccessario requirit essentiam in
<lb ed="#L" n="99"/>telligi vt in tribus. Probatio prime consequenie. quia non
mi<lb ed="#L" n="100" break="no"/>nus requiritur intelligibile quam intellectus. ergo in perfecte
<lb ed="#L" n="101"/>intelligente ex se. non minus requiritur quod habeat obiectum
<lb ed="#L" n="102"/>in se vt formaliter intelligibile. quam quod habeat intellectum
<lb ed="#L" n="103"/>in se vt quo intelligat.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e270-d1e1700">
⁋ Confirmatur. quia si pater intel
<lb ed="#L" n="104"/>ligendo diuinitatem indiget essentia vt in filio.
<lb ed="#L" n="105"/>ergo aliquid reciperet a filio. vel ab aliquo vt in
<lb ed="#L" n="106"/>filio. consequentia patet per argumentum philosophi. xii. metha. qui
<lb ed="#L" n="107"/>probat deum non intelligere aliud a se. quia
vilesce<lb ed="#L" n="108" break="no"/>retr intellectus eius. quia tunc perfectionem recipet
<lb ed="#L" n="109"/>ab intelligibili. ergo ita hic. immo quod est magis
in<lb ed="#L" n="110" break="no"/>conueniens perfectionem simplicitur. puta visionem
<!--152.xml-->
<pb ed="#L" n="75-r"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
<lb ed="#L" n="1"/>beatificam quam reciperet pater a tribus personis vel al
<lb ed="#L" n="2"/>aliquo vt in tribus. Ex quo videntur seque duo absu
<lb ed="#L" n="3"/>da. Primum quod non omnem perfectionem habet pater a se. Ali
<lb ed="#L" n="4"/>ud quod non omnis perfectio simplex vel esentialis sit ali
<lb ed="#L" n="5"/>quo modo prior proprietatibus. sed aliqua quasi poste
<lb ed="#L" n="6"/>rior ipsis personis. puta illa quae est ab obiecto vt
<lb ed="#L" n="7"/>tribus. si enim intelligibilevt in aliquo producendo
<lb ed="#L" n="8"/>esset principium beatitudinis patris. pater non esset beatus
<lb ed="#L" n="9"/>a se. patet de trinitur. c. vii. ergo si essentia vt in producto
<lb ed="#L" n="10"/>sit per se obiectum beatitudinis patris. pater non erit
<lb ed="#L" n="11"/>betus a se. consequentia probatur. quia obiectum vt est obiectum
<lb ed="#L" n="12"/>non minus requiritur ad beatitudinem quam intellectus.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e270-d1e1750">
<lb ed="#L" n="13"/>⁋ Ad istud respondeo quando accipitur. quaelibet persona in
<lb ed="#L" n="14"/>telligit formaliter intellectu vt est in ipsa. non vt est
<lb ed="#L" n="15"/>in alia nec vt in tribus. hoc potest intelligi
du<lb ed="#L" n="16" break="no"/>plicitur. Uno modo quod persona intelligat intellecti
<lb ed="#L" n="17"/>vt in alia persona. ita quod intelligat illa persona. et
<lb ed="#L" n="18"/>tunc esset illa persona. Et isto modo intelligit beat
<lb ed="#L" n="19"/>Augus. patet de trini. c. vii. In illa trinitatequis au
<lb ed="#L" n="20"/>deat dicere patrem nec seipsum nec filium nec spictum
<lb ed="#L" n="21"/>sanctum intelligere nisi per filium. nec diligere nisi
<lb ed="#L" n="22"/>per specitum sanctum. aut meminsse tamtummodo vel sui vel fi
<lb ed="#L" n="23"/>lii vel spiritus sancti. Et sequitur. Si enim solus sibi fili
<lb ed="#L" n="24"/>us intelligit. vt intelligentia sit. et sibi. et patri
<lb ed="#L" n="25"/>et spiritusi sco. ad illam reditur absurditatem vt piater non
<lb ed="#L" n="26"/>sit sapiens de seipso sed de filio. hoc est sicut ex
<lb ed="#L" n="27"/>presse ibidem exponit beatus augustinus. quod filius non
<lb ed="#L" n="28"/>est intelligentia nec sapientia ipsi patri. vt ipso sapiat
<lb ed="#L" n="29"/>vel intelligat. quasi ipse ex seipso non habeat
intelli<lb ed="#L" n="30" break="no"/>gentiam vel sapientiam. Et eodem modo filius non est
<lb ed="#L" n="31"/>beatitudo patri. quasi pater non habeat beatitudinem
<lb ed="#L" n="32"/>a seipo. Et isto modo non beatificatur essentia vt in
fili<lb ed="#L" n="33" break="no"/>quasi praecise habeat beatitudinem a filio vel a tribus
<lb ed="#L" n="34"/>personis et non a se ipso. Si autem intelligat quod quaeliber
<lb ed="#L" n="35"/>persona intelligit formaliter intellectu vt est in ipsa
<lb ed="#L" n="36"/>non vt in alia. quasi possit beatificari vel intelli
<lb ed="#L" n="37"/>gere sine alia persona. hoc est impossibile et contra
<lb ed="#L" n="38"/>beatum augustinum. patet de trini. c. xvet vbi dicit. Non
<lb ed="#L" n="39"/>uit omnia deus pater in seipo. nouit et in filio. sed in se
<lb ed="#L" n="40"/>ipso tanquam seipsum. in filio tanquam verbum suum. quod
<lb ed="#L" n="41"/>verbum natum est de omnibus his que sunt in seipo
<lb ed="#L" n="42"/>Sia similiter nouit et filius in se. scilicet tanquam ea quae
na<lb ed="#L" n="43" break="no"/>ra sunt de his que pater nouit in seipo. in patre autem
<lb ed="#L" n="44"/>tanquam ea de quibus nata sunt quae ipse filius nouit
<lb ed="#L" n="45"/>in seipso. Sciunt ergo inuicem pater et filius. sed ille grgo
<lb ed="#L" n="46"/>gnendo. iste nascendo. Ex qua auctoritate patet quod quaelibet
<lb ed="#L" n="47"/>persona nouit omnia in qualibet persona. et eadem ratione be
<lb ed="#L" n="48"/>atificatur in qualibet persona. quamuis pater non sit beatu
<lb ed="#L" n="49"/>qualibet persona. sicut nec est sapiens qualibet
per<lb ed="#L" n="50" break="no"/>sona secundum beatum Augustinum. Sic ergo patet quo intell
<lb ed="#L" n="51"/>genda est illa propositio. quaelibet persona intelligit for
<lb ed="#L" n="52"/>maliter intellectu vt est in ipsa non vt in alia. quia scilicet
<lb ed="#L" n="53"/>non habeat ab alia persona quod intelligat
intelle<lb ed="#L" n="54" break="no"/>ctu. et hoc loquendo de prima persona. Sed cum hoc
<lb ed="#L" n="55"/>stat quod intelligit et essentiam in alia persona et aliam
<!--152.xml-->
<cb ed="#L" n="b"/>
<!-- 75-r -->
<lb ed="#L" n="56"/>personam et quod non possit intelligere seipsam nec
<lb ed="#L" n="57"/>essentiam diuinam. nisi intelligendo quancunquam
perso<lb ed="#L" n="58" break="no"/>nam.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e270-d1e1859">
⁋ Et quando vltra accipitur. non minus requiritur ad
in<lb ed="#L" n="59" break="no"/>tellectionem intelligibile quam intellectus. ergo in perfecte
<lb ed="#L" n="60"/>intelligente se non minus requiritur quod habeat in se ob
<lb ed="#L" n="61"/>iectum vt formaliter intelligibile. quam quod habeat inter
<lb ed="#L" n="62"/>lectum in se quo intelligat. Respondeo quod non minus re
<lb ed="#L" n="63"/>quiritur intelligibile quam intellectus. tamen aliter requiritur ali
<lb ed="#L" n="64"/>quid quod est intelligibile. et aliter intellectus. quia
intelle<lb ed="#L" n="65" break="no"/>ctus requiritur vt realiter et formaliter idem cum intellectio
<lb ed="#L" n="66"/>ne. et vt realiter idem cum intelligente. quamuis non vt for
<lb ed="#L" n="67"/>maliter idem. sed aliquid quod est intelligibile non requiritur vt
<lb ed="#L" n="68"/>formaliter idem cum intellectione. et potest realiter distingui
<lb ed="#L" n="69"/>ab intelligente. Et ideo non oportet quod omni eodem modo
intel<lb ed="#L" n="70" break="no"/>ligens habeat intelligibile quo habet intellectum. Et ideo
<lb ed="#L" n="71"/>quamuis habeat formaliter ex se intellectum. non tamen oportet quod
<lb ed="#L" n="72"/>habeat quamlibet personam intellectam. hoc patet etiam secundu
<lb ed="#L" n="73"/>eos. quia ipsi ponunt quod pater simpliciter et realiter intelligat
<lb ed="#L" n="74"/>filium. et quod intelligit essentiam in filio. et eadem ratione quod
<lb ed="#L" n="75"/>beatificatur in filio. et tamen non eodem modo habet intellectum
<lb ed="#L" n="76"/>et filium secundum eos
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e270-d1e1901">
⁋ Sed contra. visio qua pater videt esset
<lb ed="#L" n="77"/>tiam vt est in patre est perfecta. quia beatifica. ergo non
requi<lb ed="#L" n="78" break="no"/>rit essentiam intelligi vt est in tribus. Respondeo quod
<lb ed="#L" n="79"/>hec consequentia non valet. quia eodem modo est indi
<lb ed="#L" n="80"/>stincta re et ratione quae videtur essentia vt in patre. et vi
<lb ed="#L" n="81"/>in tribus personis. nec plus potest visio essentie vt in
<lb ed="#L" n="82"/>patre seprari a visione essentie vt in tribus. quam
vi<lb ed="#L" n="83" break="no"/>sio essentie vt in patre potest seprari a visione
essen<lb ed="#L" n="84" break="no"/>tie vt in patre. Et per hoc patet. quod dictum doctoris
<lb ed="#L" n="85"/>non valet secundum propria sua principia
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e270-d1e1924">
⁋ Nam verisio qua pi
<lb ed="#L" n="86"/>videt essentiam vt in patre. non distinguitur realie
<lb ed="#L" n="87"/>nec formaliter a visione qua videt essentiam vt in
<lb ed="#L" n="88"/>tribus. sed non beatificatur nisi visione qua videtur
<lb ed="#L" n="89"/>essentiam. ergo non beatificatur nisi visione qua vider
<lb ed="#L" n="90"/>essentiam vt in tribus. ergo non prius beatificatur quam
vi<lb ed="#L" n="91" break="no"/>det essentiam vt in tribus.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e270-d1e1940">
⁋ Ad confirmationem per
<lb ed="#L" n="92"/>dicti argumenti dico quod ista consequentia non valet. pater
<lb ed="#L" n="93"/>intelligit beatifica visione essentiam vt in filio. ergo
<lb ed="#L" n="94"/>aliquid recipit a filio vel ab aliquo. Et hoc quia fed
<lb ed="#L" n="95"/>lius nec aliquid in filio est causa illius visionis non
<lb ed="#L" n="96"/>plus quam est causa deitatis. quia in nullo distinguitur.
<lb ed="#L" n="97"/>visio a deitate.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e270-d1e1956">
⁋ Ad probatione dico quod philosophus
pro<lb ed="#L" n="98" break="no"/>bat deum non intelligere aliud a se tanquam recipies
<lb ed="#L" n="99"/>intellectionem ab alio. quia tunc vilesceret
intelle<lb ed="#L" n="100" break="no"/>ctus eius. Et isto modo dico quod pater non intelligit
<lb ed="#L" n="101"/>essentiam vt in filio. nec in primo instanti
originis<lb ed="#L" n="102" break="no"/>nec in aliquo: immo nunquam in perpetuum sic intelli
<lb ed="#L" n="103"/>geret essentiam vt in filio. quia nunquam recipiet
ali<lb ed="#L" n="104" break="no"/>quid a filio. Et ita argumentum probat. quod pater nunquam
<lb ed="#L" n="105"/>intelligit essentiam vt in filio. Et hoc verum est.
<lb ed="#L" n="106"/>recipiedo intellectionem a filio: vel ab aliquo in
<lb ed="#L" n="107"/>filio. tamen vere intelligit essentiam in filio non
reci<lb ed="#L" n="108" break="no"/>piendo intellectione a filio. Et ita patet quod non sequi
<lb ed="#L" n="109"/>tur primum inconueniens ad quod deducitur. quia pater
ni<lb ed="#L" n="110" break="no"/>hil recipit a filo. quamuis intelligat filium et essentiam
<!--153.xml-->
<pb ed="#L" n="75-v"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
<lb ed="#L" n="1"/>in filio.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e270-d1e1995">
⁋ Adliud etiam inconueniens non sequitur
<lb ed="#L" n="2"/>qui essentia vt in filio est prior aliqua prioritate etiam
<lb ed="#L" n="3"/>ipso. scilicet prioritate cuiusdam communitatis. ⁋Nam essentia
<lb ed="#L" n="4"/>que est in filio est filius. et tamen pater non est filius
<lb ed="#L" n="5"/>Tame de ista propositione reduplicatiua. essentia vt in fi
<lb ed="#L" n="6"/>lio est prior proprietate. potest dici quod ipsa est falsa