-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 1
/
cod-LyXLXy_wo8uy7-d1e312.xml
781 lines (781 loc) · 52.5 KB
/
cod-LyXLXy_wo8uy7-d1e312.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
565
566
567
568
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
581
582
583
584
585
586
587
588
589
590
591
592
593
594
595
596
597
598
599
600
601
602
603
604
605
606
607
608
609
610
611
612
613
614
615
616
617
618
619
620
621
622
623
624
625
626
627
628
629
630
631
632
633
634
635
636
637
638
639
640
641
642
643
644
645
646
647
648
649
650
651
652
653
654
655
656
657
658
659
660
661
662
663
664
665
666
667
668
669
670
671
672
673
674
675
676
677
678
679
680
681
682
683
684
685
686
687
688
689
690
691
692
693
694
695
696
697
698
699
700
701
702
703
704
705
706
707
708
709
710
711
712
713
714
715
716
717
718
719
720
721
722
723
724
725
726
727
728
729
730
731
732
733
734
735
736
737
738
739
740
741
742
743
744
745
746
747
748
749
750
751
752
753
754
755
756
757
758
759
760
761
762
763
764
765
766
767
768
769
770
771
772
773
774
775
776
777
778
779
780
781
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Quaestio 2</title>
<author ref="#Ockham">Ockham</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Quaestio 2</title>
<date when="2020-09-10">September 10, 2020</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="L" n="cod-LyXLXy">Lyon 1495</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2020-09-10" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#L" n="83-r"/>
<cb ed="#L" n="b"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="wo8uy7-d1e312"><!-- l1d2q2 -->
<head xml:id="wo8uy7-d1e312-Hd1e108">Quaestio 2</head>
<p xml:id="wo8uy7-d1e312-d1e111">
Questio secunda dist. ii
<lb ed="#L" n="88"/>Supposito quod
per<lb ed="#L" n="89" break="no"/>fectiones attributales non
distinguan<lb ed="#L" n="90" break="no"/>tur ex natura rei a diuina essentia cum
<lb ed="#L" n="91"/>quam sunt idem realiter. Quero. vtrum sint realiter ipsa
<lb ed="#L" n="92"/>essentia diuina.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e312-d1e124">
⁋ Uidetur quod sic. quia intellectus est
<lb ed="#L" n="93"/>realiter ipsa diuina essentia. et similiter voluntas. et
<lb ed="#L" n="94"/>iste sunt perfectiones attributales. ergo etc. Ma
<lb ed="#L" n="95"/>ior est manifesta. quia aliter deus non esset realiter
in<lb ed="#L" n="96" break="no"/>telligens et volens. quod est manifeste seultum. Minor.
<lb ed="#L" n="97"/>patet. quia ista attribuuntur deo et creaturis.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e312-d1e137">
⁋ Ad
<lb ed="#L" n="98"/>oppositum. perfectiones attributales sunt plures
<lb ed="#L" n="99"/>ergo si nullo modo distinguantur ex natura rei a diui
<lb ed="#L" n="100"/>na essentia et sint realiter ipsa diuina essentia
sequi<lb ed="#L" n="101" break="no"/>tur quod diuina essentia sit plurificabilis.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e312-d1e148">
⁋ Ad istam
<lb ed="#L" n="102"/>questionem est opinio multorum et omnium praeter illos quae
<lb ed="#L" n="103"/>ponunt distinctionem ex natura rei. quod perfectiones
<lb ed="#L" n="104"/>attributales sunt ipsa diuina essentia realiter
<lb ed="#L" n="105"/>sed inter se et ab essentia diuina distinguntur solum
<lb ed="#L" n="106"/>ratione. Aliqui autem ponunt quod hoc non est possibile
<lb ed="#L" n="107"/>nisi secundum quod intellectus comparat ipsam diuinam
esen<lb ed="#L" n="108" break="no"/>tiam ad aliqua realiter distincta in creaturis. Unde
<lb ed="#L" n="109"/>dicunt quod omnis pluralitas secundum rationem requirit tria.
<!--169.xml-->
<pb ed="#L" n="83-v"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
<lb ed="#L" n="1"/>scilicet rem circa quam est talis pluralitas. vt funda
<lb ed="#L" n="2"/>mentum talium rationum. ne intellectus apprehendens
<lb ed="#L" n="3"/>talia sit vanus. Secundo quod talis diuersitas non
con<lb ed="#L" n="4" break="no"/>uenit rei in suo esse reali. sed secundum quod cadit in ap
<lb ed="#L" n="5"/>prehensione intellectus. ideo requiritur
appreheu<lb ed="#L" n="6" break="no"/>sio eius ab intellectu. et tertio requiritur aliqua rea
<lb ed="#L" n="7"/>lis diuersitas ad quam illud vnum comparetur. quia
<lb ed="#L" n="8"/>ratio vnius secundum quod consideratur in se non est nisi vna
<lb ed="#L" n="9"/>Unde licet ista differentia attributorum continea
<lb ed="#L" n="10"/>tur virutualiter in essentia diuina omnium perfectiones
<lb ed="#L" n="11"/>comprehendente. non tamen potest reduci in aliquam
<lb ed="#L" n="12"/>operationem intellectus. nisi accipiatur in
com<lb ed="#L" n="13" break="no"/>paratione ad diuersa. non autem accipiuntur attribum
<lb ed="#L" n="14"/>ta secundum talem operationem propter habitudinem cause
<lb ed="#L" n="15"/>agentis. sed secundum habitudinem eminentie.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e312-d1e208">
⁋ Quod autem
<lb ed="#L" n="16"/>non possint ideo plura distingui ratione nisi per
com<lb ed="#L" n="17" break="no"/>parationem ad plura extra se. probatur sic primo
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e312-d1e215">
<lb ed="#L" n="18"/>⁋ Illud quod secundum se est vnum simplicissimum si
conside<lb ed="#L" n="19" break="no"/>retur per se tantum. sicut est vnum simplicissimum. ita
<lb ed="#L" n="20"/>habet considerari secundum vnam simplicissimam rationem. ergo si
<lb ed="#L" n="21"/>debeant considerari in eo plura ratione hoc erit illud
<lb ed="#L" n="22"/>considerando in comparationem ad plura extra se.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e312-d1e228">
<lb ed="#L" n="23"/>⁋ Secundo quia ista distinctio attributorum. aut acci
<lb ed="#L" n="24"/>pitur ex parte ipsorum attributorum sed se et absolute
<lb ed="#L" n="25"/>acceptorum. aut ex compratione intellectus ea ad inuicem
<lb ed="#L" n="26"/>operatu. primum non potest dari quia quae ex seipsis et secundum nam suam
<lb ed="#L" n="27"/>absolute sumptam sunt diuersa realiter et nam sua sunt
<lb ed="#L" n="28"/>diuersa. talis autem diuersitas non potest esse in deo
<lb ed="#L" n="29"/>inter absoluta qualia sunt attributa. ergo nec
<lb ed="#L" n="30"/>secundum potest dari. quia illud quod praesupponit distin
<lb ed="#L" n="31"/>ctione attributorum secundum rationem non potest esse ratio
<lb ed="#L" n="32"/>talis distinctionis. quia causa non praesupponit illud
<lb ed="#L" n="33"/>cuius est causa. sed econuerso. Sed comparatio
<lb ed="#L" n="34"/>attributorum ad inuicem per operationem intellectus
<lb ed="#L" n="35"/>ea ad inuicem comparantis praesupponit distinctio
<lb ed="#L" n="36"/>nem attributorum que comparantur. ergo distinctio
<lb ed="#L" n="37"/>attributorum secundum rationem non potest prouenire ex eorum
<lb ed="#L" n="38"/>comparatione ad inuicem.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e312-d1e265">
⁋ Tertio quia in creaturs
<lb ed="#L" n="39"/>ratio generis et ratio differentie que solum ratione differi
<lb ed="#L" n="40"/>accipiuntur a diuersis rebus in comparatione ad
<lb ed="#L" n="41"/>diuersas res. ergo a simili differentia rationis inter
ar<lb ed="#L" n="42" break="no"/>tributa accipitur ex comparatione ad diuersas res.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e312-d1e276">
<lb ed="#L" n="43"/>⁋ Quarto quia sicut attributa differunt in deo
so<lb ed="#L" n="44" break="no"/>la ratione. ita et ydee. nec differunt nisi in hoc quod idee
<lb ed="#L" n="45"/>dicunt formas rerum extra repraesentatiuas secundum
quem<lb ed="#L" n="46" break="no"/>dam gradum limitatum et determinatum secundum quod in
<lb ed="#L" n="47"/>deo considerantur diuerse imitabilitates quo essen
<lb ed="#L" n="48"/>tia divina a creaturis est imitabilis. attributa vero
<lb ed="#L" n="49"/>important perfectiones omnium entium absolute et sine
<lb ed="#L" n="50"/>limitatione. sed in hoc conueniunt. quia hincinde
<lb ed="#L" n="51"/>non est nisi differentia rationis: sed differentia rationis
<lb ed="#L" n="52"/>inter ydeas accipitur ex comparatione ad
diuer<lb ed="#L" n="53" break="no"/>sas creaturas secundum diuersos gradus
imitabili<lb ed="#L" n="54" break="no"/>tatis. igitur et differentia rationis inter attributa
<lb ed="#L" n="55"/>accipietur ex comparatione dei ad diuersas perfe
<!--169.xml-->
<cb ed="#L" n="b"/>
<!-- 83-v -->
<lb ed="#L" n="56"/>ctiones in creaturis repertas. prout accipiuntur
<lb ed="#L" n="57"/>absolute et absque limitatione. sicut est iustitia et
<lb ed="#L" n="58"/>sapientia. et sic de aliis.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e312-d1e320">
⁋ Alii autem ponunt eandem
<lb ed="#L" n="59"/>conclusionem. quod attributa sunt ipsa diuina essentia
<lb ed="#L" n="60"/>realiter sola ratione distincta. Sed illa distinctio non
<lb ed="#L" n="61"/>accipitur ex comparatione ad aliqua diuersa realiter
<lb ed="#L" n="62"/>in creaturis. Sicut distinctio rationis ydearum non
<lb ed="#L" n="63"/>potest poni nisi ex comparatione ad diuersa in crea
<lb ed="#L" n="64"/>turis.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e312-d1e337">
⁋ Quia sicut ratio ydealis non est in deo
<lb ed="#L" n="65"/>nisi quia sit in creatura aliquid correspondens. ita non
<lb ed="#L" n="66"/>dicetur esse in deo bonitas vel sapientia. nisi quia
<lb ed="#L" n="67"/>est bonitas vel sapientia in creatura. quod est ma
<lb ed="#L" n="68"/>nifeste falsum.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e312-d1e348">
⁋ Preterea. eque absolutum quid a
re<lb ed="#L" n="69" break="no"/>spectu ad creaturas est bonitas vel sapientia. si
<lb ed="#L" n="70"/>cut ipsa substantia vel spiritus. ergo sicut non est substanti
<lb ed="#L" n="71"/>vel spiritus ex respectu ad creaturas. ita nec
sa<lb ed="#L" n="72" break="no"/>piens vel bonus. Dicunt ergo quod attributa differunt
<lb ed="#L" n="73"/>per solos respectus rationis non ad extra. sed ad intra
<lb ed="#L" n="74"/>sicut persone diuine distinguntur per relationes
rea<lb ed="#L" n="75" break="no"/>les non ad extra sed ad intra
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e312-d1e366">
⁋ Cotra istas
opi<lb ed="#L" n="76" break="no"/>niones primo arguam in generali contra
conclusio<lb ed="#L" n="77" break="no"/>nem quam tenent. quod attributa diuina sunt realiter
<lb ed="#L" n="78"/>ipsa diuina essentia et sola ratione distinguuntur.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e312-d1e375">
⁋ Secundo
<lb ed="#L" n="79"/>arguo contra eas in speciali.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e312-d1e380">
⁋ Contra primum
ar<lb ed="#L" n="80" break="no"/>guo sic. si iste rationes attributales sunt distincte
<lb ed="#L" n="81"/>in deo. aut sunt in deo formaliter et subiective. aut
<lb ed="#L" n="82"/>sunt in deo tantum obiectiue. Si primo modo. et omne
ta<lb ed="#L" n="83" break="no"/>le est praeter operationem intellectus. et ex natura rei
<lb ed="#L" n="84"/>ergo iste distincte rationes attributales sunt ex na
<lb ed="#L" n="85"/>tura rei in deo. et per consequens sunt distincte ex natu
<lb ed="#L" n="86"/>ra rei. quod negant. Si secundo modo. et illud quod tantum
ha<lb ed="#L" n="87" break="no"/>bet esse obiectiuum non est realiter diuina essentia
<lb ed="#L" n="88"/>igitur ille distincte rationes non sunt ipsa diuina essentia
<lb ed="#L" n="89"/>Similiter isto modo sunt praecise in ipso intellectu. et non in
<lb ed="#L" n="90"/>essentia. quia secundum eos intellectus est habere aliquid in esse
<lb ed="#L" n="91"/>obiectiuo. et non essentie nisi sub ratione intellectus. ergo
<lb ed="#L" n="92"/>secundum istos magis debet dici quod intellectus format
<lb ed="#L" n="93"/>istas rationes circa seipsum quam circa essentiam.
Simi<lb ed="#L" n="94" break="no"/>liter isto modo ipsemet creature sunt in deo. similiter
<lb ed="#L" n="95"/>tunc non esset in deo ex natura rei. nec sapientia nec
<lb ed="#L" n="96"/>bonitas etc
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e312-d1e419">
⁋ Confirmatur ista ratio. quia illa quae conti
<lb ed="#L" n="97"/>nentur sub praemis diuidentibus alsquod commune. magis
<lb ed="#L" n="98"/>distinguntur quam que continentur sub secundis
diuidenti<lb ed="#L" n="99" break="no"/>bus. sed ens primo diuiditur in ens reale. et ens ratio
<lb ed="#L" n="100"/>nis secundum istos. ergo ens reale et ens rationis magis
<lb ed="#L" n="101"/>distinguntur quam duo entia realia. ergo nihil quod
<lb ed="#L" n="102"/>est praecise habens esse obiectiuum est realiter aliquod ests
<lb ed="#L" n="103"/>reale. et per consequens si ista attributa habent tantum esse obie
<lb ed="#L" n="104"/>ctiuum. et per consequens sunt entia rationis. non possunt esse realiter
<lb ed="#L" n="105"/>ipsa essentia diuina.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e312-d1e442">
⁋ Preterea. aut intellectus for
<lb ed="#L" n="106"/>mat istas rationes attributales. aut inuenit eas in
<lb ed="#L" n="107"/>re. si primo modo. et non format eas in esse reali. quia
<lb ed="#L" n="108"/>tunc essent realiter producte. ergo format eas praecise in
<lb ed="#L" n="109"/>esse rationis. ergo sunt praecise entia rationis ergo non sunt
<lb ed="#L" n="110"/>aliqua res extra animam. si inuenit eas in re. ergo intelle¬
<!--170.xml-->
<pb ed="#L" n="84-r"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
<lb ed="#L" n="1"/>ctus nihil plus facit ad rationes attributales. quam
<lb ed="#L" n="2"/>ad ipsam diuinam esentiam.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e312-d1e466">
⁋ Tertio sic. quando dicitur alia
<lb ed="#L" n="3"/>est ratio sapientie et alia est ratio bonitatis. aut ratio ib
<lb ed="#L" n="4"/>supponit pro re extra animam. aut pro aliquo ente rati
<lb ed="#L" n="5"/>nis. Si primo modo. ergosi sit alia ratio sapientie et alia ratio
<lb ed="#L" n="6"/>bonitatis. esset neccessario alia res sapientie et alia res
<lb ed="#L" n="7"/>bonitatis. et ita erunt distincte res. Si secundo modo
<lb ed="#L" n="8"/>ergo ratio sapientie non est realiter in deo. nec est realiter
<lb ed="#L" n="9"/>deus. ergo ista attributa non sunt realiter ipsa divina est
<lb ed="#L" n="10"/>sentia.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e312-d1e486">
⁋ Si dicitur ad istas rationes quod ille rationes
attri<lb ed="#L" n="11" break="no"/>butales sunt in deo ex natura rei. sed non sunt
<lb ed="#L" n="12"/>distincte nisi per operationem intellectus. et ideo sunt
<lb ed="#L" n="13"/>realiter ipsa diuina essentia. sed solum per operationem in
<lb ed="#L" n="14"/>tellectus distinguuntur. Unde in deo ex natura
re<lb ed="#L" n="15" break="no"/>est bonitas et sapientia. sed bonitas illa non distingui
<lb ed="#L" n="16"/>tur a sapientia ex natura rei. sed tantum per operationem
in<lb ed="#L" n="17" break="no"/>tellectus. ita quod intellectus causat istam distincto
<lb ed="#L" n="18"/>nem. et reducit eam de potentia ad actum.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e312-d1e506">
⁋ Contra
<lb ed="#L" n="19"/>quando aliqua omnimode vniformiter se habent an actum
<lb ed="#L" n="20"/>intellectus et post. vel semper distinguuntur vel numqua
<lb ed="#L" n="21"/>sed sapientia diuina et bonitas semper vniformiter
<lb ed="#L" n="22"/>se habent ante actum intellectus et post. nulla enim varia
<lb ed="#L" n="23"/>tio causatur in eis ex hoc solo quod intelliguntur. ergo si
<lb ed="#L" n="24"/>nullo modo distinguuntur ante operatione
intelle<lb ed="#L" n="25" break="no"/>ctus nec post
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e312-d1e524">
⁋ Si dicitur quod quamuis realiter vniformi
<lb ed="#L" n="26"/>se habeant. non tamen secundum rationem. quia aduenit eis per
oper<lb ed="#L" n="27" break="no"/>tionem intellectus respectus rationis. et per illos
respe<lb ed="#L" n="28" break="no"/>ctus rationis distinguuntur. Contra sicut potest
respe<lb ed="#L" n="29" break="no"/>ctus rationis aduenire ex comparatione sapientie ad
bo<lb ed="#L" n="30" break="no"/>nnitatem. ita potest aduenire respectus rationis ex
con<lb ed="#L" n="31" break="no"/>paratione essentie ad essentiam. et ita non aliter distin
<lb ed="#L" n="32"/>gueretur sapientia a bonitate per actum intellectus. quam essen
<lb ed="#L" n="33"/>tia ab essentia. vel sapientia a sapientia
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e312-d1e544">
⁋ Preterea aut
<lb ed="#L" n="34"/>isti respectus rationis sunt omnino eiusdem rationis. aut
<lb ed="#L" n="35"/>non. si sic. ergo non plus distinguitur ratio sapientie a ratione
<lb ed="#L" n="36"/>bonitatis quam a ratione sapientie. quia ipsius sapientiae erum
<lb ed="#L" n="37"/>duo respectus. vel plures respectus rationis. immo
<lb ed="#L" n="38"/>ratio bonitatis erit ratio sapientie. quia non est maior ratio quod
<lb ed="#L" n="39"/>vnus respectus facit rationem sapientie quam alius: exquo
<lb ed="#L" n="40"/>respectus sunt omnino eiusdem rationis. et ante istos re
<lb ed="#L" n="41"/>spectus inter sapientiam et bonitatem nulla penit
<lb ed="#L" n="42"/>est distinctio si non sint omnino eiusdem rationis. ergo
<lb ed="#L" n="43"/>in fundamentis non est omnino identitas. vel in
ter<lb ed="#L" n="44" break="no"/>minis. quia diuersitas relationis rationis non potest
<lb ed="#L" n="45"/>aliundem consurgere. Ista est directe contra secundam opi
<lb ed="#L" n="46"/>nionem. quamuis non ita directe conclusio primam
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e312-d1e576">
⁋ Prete rea
<lb ed="#L" n="47"/>isti respectus rationis siue sint ad intra siue ad extra.
<lb ed="#L" n="48"/>nullam facient distinctionem rationis circa sapientiam
<lb ed="#L" n="49"/>et bonitatem. sicut nec relationes reales circa essen
<lb ed="#L" n="50"/>tiam diuinam faciunt aliquam distinctionem realem
<lb ed="#L" n="51"/>in essentia diuina. quia ipsa realiter non distinguitur. erg
<lb ed="#L" n="52"/>sicut sole relationes reales diuine vel persone co
<lb ed="#L" n="53"/>stitute per eas distinguntur realitur et non ipsa diuina
<lb ed="#L" n="54"/>essentia. sole relationes rationis vel aggregata ex
<lb ed="#L" n="55"/>ipsis et sapientia diuina et diuina voluntate distinguum
<!--170.xml-->
<cb ed="#L" n="b"/>
<!-- 84-r -->
<lb ed="#L" n="56"/>tur secundum rationem. et non illa bonitas et sapientia quae prece
<lb ed="#L" n="57"/>dunt omnem actum intellectus. Sed illi respectus rationis
<lb ed="#L" n="58"/>non sunt realiter deus. quia quicqud est realiter deus. est
<lb ed="#L" n="59"/>vna res. et per consequens illi respectus essent vere et non
re<lb ed="#L" n="60" break="no"/>spectus rationis. Similiter eadem ratione aggregata ex illis
<lb ed="#L" n="61"/>relationibus rationis et sapientia quae deus est et bonitate
<lb ed="#L" n="62"/>quae deus est. non sunt realiter deus. ergo nihil quod est rea
<lb ed="#L" n="63"/>liter deus distinguitur secundum rationem ab aliquo quod est rea
<lb ed="#L" n="64"/>liter deus. et per consequens attributa non sunt realiter diuina
<lb ed="#L" n="65"/>essentia. et tamen distincta inter se secundum rationem.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e312-d1e626">
⁋ Preter
<lb ed="#L" n="66"/>eam. quaero quid est intellectum causare distinctione illarum
<lb ed="#L" n="67"/>rationum. Aut hoc est praecise intelligere illam rem. siue vno
<lb ed="#L" n="68"/>actu siue pluribus ita quod nihil intelligatur nisi res
<lb ed="#L" n="69"/>ipsa. Aut hoc est comprare eandem rem ad seipsam. Au
<lb ed="#L" n="70"/>comprare eandem rem ad aliam vel alias res. Aut
for<lb ed="#L" n="71" break="no"/>mare aliquid vel aliqua quae non sunt ibi ex natura rei
<lb ed="#L" n="72"/>sed tantum per opus intellectus. Non primo modo. quia per hoc semper quod
<lb ed="#L" n="73"/>eadem res praecise. et nihil aliud intelligeretur. nulla
<lb ed="#L" n="74"/>multitudo ibi causatur nisi forte quantum ad actum
in<lb ed="#L" n="75" break="no"/>telligendi si pluribus actibus intelligatur. ergo in deo
<lb ed="#L" n="76"/>numquam erit multitudo attributorum quae sint plura
ar<lb ed="#L" n="77" break="no"/>tributa et tamen realiter ipse deus. Similiter eadem ratione in sorte
<lb ed="#L" n="78"/>et in qualibet re quam possum intelligere possum
cau<lb ed="#L" n="79" break="no"/>sare talia multa. quod est absurdum. Nec secundo mo
<lb ed="#L" n="80"/>quia per talem comparationem non causatur nisi forte respe
<lb ed="#L" n="81"/>ctus rationis secundum istos. sed respectus rationis non est realiter
<lb ed="#L" n="82"/>ipse deus. Nec tertio modo propter idem. Similiter eodem mo
<lb ed="#L" n="83"/>potest compari quaelibet res ad seipsam et ad alias res
<lb ed="#L" n="84"/>sicut essentia diuina. ergo omnem talem distinctionem quan
<lb ed="#L" n="85"/>potest intellectus facere circa diuinam esentiam. potest
fa<lb ed="#L" n="86" break="no"/>cere circa omnem rem equaliter. Si dicitur quarto modo ha
<lb ed="#L" n="87"/>betur propositum quod sunt ibi multa: quorum nullum est ex
<lb ed="#L" n="88"/>natura rei. et per consequens nullum illorum est realiter ipse de
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e312-d1e678">
<lb ed="#L" n="89"/>⁋ Preterea. accipio istas distinctas rationes attribu
<lb ed="#L" n="90"/>tales secundum propriam rationem sapientie et propriam rationem boni
<lb ed="#L" n="91"/>tatis. et quaero. aut ratio sapientie aliquo modo distinguitur.
<lb ed="#L" n="92"/>ab ipsa sapientia quae est ibi ex natura rei. aut nullo modo
<lb ed="#L" n="93"/>si sic. et non nisi ratione. ergo alia est ratio sapientie. et alia est
<lb ed="#L" n="94"/>ratio illius rationis et erit processus in infinitum. Similiter si
<lb ed="#L" n="95"/>aliquo modo distinguitur. aut illa ratio est ibi ex natu
<lb ed="#L" n="96"/>ra rei. et ita erit distinctio ex natura rei. aut non
<lb ed="#L" n="97"/>est ibi ex natura rei. et per consequens ratio attributalis no
<lb ed="#L" n="98"/>est in deo ex natura rei. et per consequens non est realiter deus
<lb ed="#L" n="99"/>si nullo modo distinguitur. ergo idem est dicere. alia est ratio sa
<lb ed="#L" n="100"/>pientie a ratione bonitatis et dicere. alia est sapientia a
<lb ed="#L" n="101"/>bonitate quod est absurdum
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e312-d1e709">
⁋ Contra primam opinio
<lb ed="#L" n="102"/>nem quando aliqua distinguntur solum per respectum ad extra
<lb ed="#L" n="103"/>impossibile est intelligere illa sine illis extra. patet. quia
<lb ed="#L" n="104"/>non potest intelligi puctus quod sit principium et finis
nis<lb ed="#L" n="105" break="no"/>intelligantur iste medietates rerum. quarum rerum est
<lb ed="#L" n="106"/>principium et finis. sed potest dici quod deus est sapiens sine sa
<lb ed="#L" n="107"/>pientia creature. ergo etc.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e312-d1e725">
⁋ Preterea secundum omnem
<lb ed="#L" n="108"/>habitudinem causalitatis et eminentie. potest essen
<lb ed="#L" n="109"/>tia diuina comparari ad albedinem. quia continm
<lb ed="#L" n="110"/>albedinem causaliter et eminenter sicut sapientiam.
<!--171.xml-->
<pb ed="#L" n="84-v"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
<lb ed="#L" n="1"/>et ita albedo perficitur in esse suo et benesse sicut et
sa<lb ed="#L" n="2" break="no"/>pientia. ergo propter talem compationem non plus dicetur
<lb ed="#L" n="3"/>deus sapientia quam albedo.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e312-d1e747">
⁋ Contra secundam opinionem
<lb ed="#L" n="4"/>qui omnia sua argumenta equaliter probant quod attribum
<lb ed="#L" n="5"/>ta non distinguantur per operatione intellectus. sicut
<lb ed="#L" n="6"/>per respectus ad extra. patet inductiue
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e312-d1e757">
⁋ Sicutur enim
<lb ed="#L" n="7"/>in deo non est bonitas vel sapientia per respectum ad
<lb ed="#L" n="8"/>creaturam. ita nec per operatione intellectus non plus
<lb ed="#L" n="9"/>quam deitas vel essentia.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e312-d1e766">
⁋ Confirmatur. quia omnis perfectio
<lb ed="#L" n="10"/>simpliciter est independens ab operatione intellect
<lb ed="#L" n="11"/>sicut a respectu ad creaturam quamcumque. sed sapientia divina
<lb ed="#L" n="12"/>est perfectio simpliciter. ergo non dependet ab operatione
in<lb ed="#L" n="13" break="no"/>tellectus.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e312-d1e777">
⁋ Preterea. eque absolutum quid est sapientia
<lb ed="#L" n="14"/>quae est in deo et similiter bonitas. sicut illa quae est in
crea<lb ed="#L" n="15" break="no"/>tura. sed ista que est in creatura non includit
ali<lb ed="#L" n="16" break="no"/>quos respectus. ergo nec illa que est realiter impse deus
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e312-d1e786">
<lb ed="#L" n="17"/>⁋ Preterea distinctio rationis non preexigitur
disti<lb ed="#L" n="18" break="no"/>ctioni reali personarum. sed secundum istos distinctio attri
<lb ed="#L" n="19"/>butorum est fundamentum et presupponitur distinctio
<lb ed="#L" n="20"/>ni personarum. ergo non distinguuntur sola ratione.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e312-d1e797">
⁋ Ideo
<lb ed="#L" n="21"/>dico aliter ad questionem quod perfectio attributalis
<lb ed="#L" n="22"/>potest accipi dupliciter. Uno modo pro aliqua perfectione
sim<lb ed="#L" n="23" break="no"/>pliciter quae est ipse deus realiter. Alio modo pro aliquo
<lb ed="#L" n="24"/>praedicabili vere de deo et de omnibus tribus personis
<lb ed="#L" n="25"/>coniunctim et diuisim
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e312-d1e810">
⁋ Primo modo dico quod non sunt
<lb ed="#L" n="26"/>plures perfectiones attributales. sed tantum est ibi vna
<lb ed="#L" n="27"/>perfectio indistincta re et ratione. quae proprie et de virtu
<lb ed="#L" n="28"/>te: sermonis non debet dici esse in deo vel in divina
<lb ed="#L" n="29"/>essentia sed est omnibus modis ipsa diuina essentia.
<lb ed="#L" n="30"/>Secundo modo dico quod non sunt nisi conceptus quidam
<lb ed="#L" n="31"/>vel signa quae possunt praedicari vere de deo et magis
pro<lb ed="#L" n="32" break="no"/>prie debent dici conceptus attributales vel nomina
<lb ed="#L" n="33"/>attributalia quam perfectiones atrributales. quia
pro<lb ed="#L" n="34" break="no"/>prie perfectio non est nisi res aliqua. et tales conceptus
<lb ed="#L" n="35"/>non sunt proprie res. vel non sunt perfectio. vel saltem
<lb ed="#L" n="36"/>non sunt perfectiones simpliciter. Isti autem conceptus
at<lb ed="#L" n="37" break="no"/>tributales vel nomina attributalia quedam impor
<lb ed="#L" n="38"/>tant ipsam diuinam essentiam absolute et
affirma<lb ed="#L" n="39" break="no"/>tiue. quedam connotatiue connotando aliquid aliud. et
<lb ed="#L" n="40"/>quedam negatiue. prima sunt sicut intellectus et
<lb ed="#L" n="41"/>voluntas etc. Secunda sunt sicut praedestinans creans
<lb ed="#L" n="42"/>vel creatiuum. tertia sunt sicut incorruptibile et
<lb ed="#L" n="43"/>immortale⁋ Et isto modosiunt plura attributa
praedica<lb ed="#L" n="44" break="no"/>bilia de divina essentia. Et sic intelligendo quaonem
<lb ed="#L" n="45"/>dico quod perfectiones attributales quae possunt improprie
<lb ed="#L" n="46"/>dici perfectiones attributales quia important
perfe<lb ed="#L" n="47" break="no"/>ctionem simpliciter. scilicet ipsam diuinam esentiam. non sunt
<lb ed="#L" n="48"/>tamen realiter ipsa diuina essentia. quia sunt praecise vel
con<lb ed="#L" n="49" break="no"/>ceptus vel nomina. Sed nec conceptus plures nec no
<lb ed="#L" n="50"/>mina sunt diuina essentia. ergo talia attributa non
<lb ed="#L" n="51"/>sunt realiter ipsa diuina essentia. Quod autem nomina non
<lb ed="#L" n="52"/>sint diuina essentia est manifestum. quod nec etiam con
<lb ed="#L" n="53"/>ceptus patet. quia conceptus non habet esse sine actu
intel<lb ed="#L" n="54" break="no"/>lectus. sed quicqud est realiter essentia divina non
depen<lb ed="#L" n="55" break="no"/>det realiter ab actu intellectus. sicut nec ipsa di¬
<!--171.xml-->
<cb ed="#L" n="b"/>
<!-- 84-v -->
<lb ed="#L" n="56"/>uina essentia. ergo nullus talis conceptus est realiter divina
<lb ed="#L" n="57"/>essentia.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e312-d1e889">
⁋ Preterea vbicumque est aliqua multitudo. ibi
<lb ed="#L" n="58"/>est aliqua distinctio. sed attributa secundum omnes sunt plura.
<lb ed="#L" n="59"/>ergo aliquae modo distinguuntur inter se et etiam ab essentia cum
<lb ed="#L" n="60"/>essentia non ponatur attributum secundum eos. aut ergo
disti<lb ed="#L" n="61" break="no"/>guuntur ex natura rei. aut sola ratione. si ex natura
<lb ed="#L" n="62"/>rei. aut igitur formaliter et hoc improbatum est prius. aut
<lb ed="#L" n="63"/>sicut res distincte et hoc negant omnes. Similiter tunc
ha<lb ed="#L" n="64" break="no"/>beretur propositum. quod attributa non sunt realiter essentia
<lb ed="#L" n="65"/>divina. Nec potest dici secundo modo. quod distinguuntur inter
<lb ed="#L" n="66"/>se et ab essentia divina sola ratione sicut probatum est contra
<lb ed="#L" n="67"/>praecedentes opiniones. Et adhuc probo sic. nihil quod
<lb ed="#L" n="68"/>realiter est divina essentia distinguitur ratione a quocunq
<lb ed="#L" n="69"/>quod est realiter essentia diuina. ergo attributa non
disti<lb ed="#L" n="70" break="no"/>guuntur ratione inter se et a divina essentia si sint realiter
<lb ed="#L" n="71"/>divina essentia. consequentia est manifesta. Antecedens probatur
pri<lb ed="#L" n="72" break="no"/>mo sic. Idem vel distinctum sunt passiones imme
<lb ed="#L" n="73"/>diate conuenientes illi cui conueniunt et per consequens sibi
<lb ed="#L" n="74"/>conueniunt omni alio circumscripto. ergo si aliquid
quocum<lb ed="#L" n="75" break="no"/>que modo distinguatur ab aliquo. vtroque illorum existente
<lb ed="#L" n="76"/>modo sibi conueniente. semper distinguitur ab eo omni alio
<lb ed="#L" n="77"/>circumscripto et secundum se. ergo si vnum attributum
distin<lb ed="#L" n="78" break="no"/>guitur ratione ab alio vtroque illorum posito. circumscri
<lb ed="#L" n="79"/>pta omni operatione intellectus distincuitur. sed si vttunque
<lb ed="#L" n="80"/>illorum sit divina essentia realiter vtrumque illorum erit
mo<lb ed="#L" n="81" break="no"/>sibi conuenienti omni operatione intellectus circumscripta
<lb ed="#L" n="82"/>et per consequens distinguitur ex natura rei et non sola ratione
<lb ed="#L" n="83"/>Ans patet. quia sicut vnumquoque se habet ad ests. ita se habet
<lb ed="#L" n="84"/>ad vnum. et per consequens ad esse distinctum vel indistinctum
<lb ed="#L" n="85"/>ergo sicut vnumquoque quod est realiter extra animam est seipso
in<lb ed="#L" n="86" break="no"/>mediate formaliter ens. et non per aliquod extriniecum.
<lb ed="#L" n="87"/>ita erit vere vnum et seipso et immediate et formaliter
<lb ed="#L" n="88"/>distinctum a quocumque existente consimiliter extra animam a
<lb ed="#L" n="89"/>quo distinguitur quoquo modo. et non per aliud
extrin<lb ed="#L" n="90" break="no"/>secum. et per consequens circumscripta omni operatione intellectus
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e312-d1e963">
<lb ed="#L" n="91"/>⁋ Tertio sic. identitas vel distinctio consequitur ipsa
<lb ed="#L" n="92"/>extrema ipsis positum in esse. ergo si extrema illa in nul
<lb ed="#L" n="93"/>lo penitus varientur ante operationem intellectus et post
<lb ed="#L" n="94"/>semper vniformitet distinguuntur. sed sapientia et bonitas
<lb ed="#L" n="95"/>omnina in nullo penitus variantur per operationem int elle
<lb ed="#L" n="96"/>ctus. ergo ipsa per intellectum non distinguuntur.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e312-d1e979">
⁋ Si dicitur
<lb ed="#L" n="97"/>quod aliquo modo variantur. quia secundum esse intellectum. quia
<lb ed="#L" n="98"/>modo sunt intellecta et prius non. Contra illo modo
pos<lb ed="#L" n="99" break="no"/>sent variari realiter. quia actus intelligendi realiter
distin<lb ed="#L" n="100" break="no"/>cti possunt ad ipsos terminari. et tamen propter hoc non di
<lb ed="#L" n="101"/>cerentur distingui realiter
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e312-d1e992">
⁋ Preterea nihil distinguitur
<lb ed="#L" n="102"/>realiter ab aliquo nisi sit res et non ratio vel saltem alte
<lb ed="#L" n="103"/>rum distinctorum debet esse res. ergo nihil distinguitur ab
<lb ed="#L" n="104"/>aliquo secundum rationem. nisi sit ratio vel alterum sit ratio.
<lb ed="#L" n="105"/>ergo saltem alterum attributorum erit ratio. et per consequens illud
<lb ed="#L" n="106"/>non est realiter divina essentia. Confirmatur. quia nihil
re<lb ed="#L" n="107" break="no"/>ale est idem sibiipsi vel alteri rei secundum rationem. quia nihil
<lb ed="#L" n="108"/>est dictum quod homo et asinus sunt idem secundum rationem et non rea
<lb ed="#L" n="109"/>itur. vel quod homo et homo sunt idem secundum rationem. ergo eodem
<lb ed="#L" n="110"/>modo nihil reale est distinctum secundum rationem ab aliquo
<!--172.xml-->
<pb ed="#L" n="85-r"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
<lb ed="#L" n="1"/>reali. consequentia est plana. quia quicqud est idem secundum rationem
<lb ed="#L" n="2"/>potest esse distinctum secundum rationem. et econuerso. Assum
<lb ed="#L" n="3"/>ptum patet. quia sicut nullum ens rationis est idem realiter
<lb ed="#L" n="4"/>cuicumque enti rationis. ita nihil reale potest esse idem
<lb ed="#L" n="5"/>secundum rationem cuicumque enti reali.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e312-d1e1031">
⁋ Confirmatur. quia
<lb ed="#L" n="6"/>sicut ens rationis se habet ad esse idem vel distinctum
<lb ed="#L" n="7"/>realiter. ita ens reale se habet ad esse idem vel distinctum
<lb ed="#L" n="8"/>secundum rationem. ergo sicut nullum ens rationis est idem vel
di<lb ed="#L" n="9" break="no"/>stinctum realiter a quocumque ente rationis. ita nihil re
<lb ed="#L" n="10"/>ale est idem vel distinctum secundum rationem a quocumque re
<lb ed="#L" n="11"/>ali. ergo essentia diuina nec est eadem nec distin
<lb ed="#L" n="12"/>cta secundum rationem a quocumque reali. et per consequens a
<lb ed="#L" n="13"/>nullo quod est realiter ipsa diuina essentia. Et
<lb ed="#L" n="14"/>eodem modo sapientia quae realiter deus est non distinguitur
<lb ed="#L" n="15"/>secundum rationem a bonitate quae deus est.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e312-d1e1055">
⁋ Et ideo dico quod
<lb ed="#L" n="16"/>attributa diuina quae sunt plura. non sunt realiter
<lb ed="#L" n="17"/>essentia diuina. Sed attributa quae sunt conceptus
<lb ed="#L" n="18"/>si conceptus sint tantum entia rationis. tunc illa
attribu<lb ed="#L" n="19" break="no"/>ta distinguntur inter se sola ratione. quia sunt plura
<lb ed="#L" n="20"/>entia rationis. sicut plura entia realia distinguntur rea
<lb ed="#L" n="21"/>liter. sed ab essentia diuina distinguuntur sicut entia
<lb ed="#L" n="22"/>rationis ab ente reali. et ideo non sunt realiter nec forma
<lb ed="#L" n="23"/>liter ipsa essentia diuina. praedicantur tamen vere de ipsa
<lb ed="#L" n="24"/>essentia diuina. quia pro ipsa vere supponunt. Si
<lb ed="#L" n="25"/>autem conceptus sint aliqua entia. sicut aliqui ponunt
<lb ed="#L" n="26"/>quod sint quedam qualitates mentis. tunc attributa
di<lb ed="#L" n="27" break="no"/>stinguntur re. et inter se. et ab essentia diuina. quae tamen
<lb ed="#L" n="28"/>vere praedicantur de ipsa essentia diuina. quia pro ipsa
<lb ed="#L" n="29"/>vere supponunt. sicut voces vere praedicantur de
<lb ed="#L" n="30"/>aliis a quibus distinguntur realiter. Et esset quantum
<lb ed="#L" n="31"/>ad hoc dicendum per omnia eodem modo de conceptibus e
<lb ed="#L" n="32"/>de vocibet. Si aut attributa diffienr quaidam nomina
ar<lb ed="#L" n="33" break="no"/>tributalia. tunc distinguntur realiter inter se et ab
<lb ed="#L" n="34"/>essentia. Si queritur per quid distinguntur. Respon
<lb ed="#L" n="35"/>deo. quod siue sint entia rationis siue realia seipsis sue
<lb ed="#L" n="36"/>maliter distinguntur. causaliter autem distinguntur in
<lb ed="#L" n="37"/>illud a quo causantur illo modo quo nata sunt cau
<lb ed="#L" n="38"/>sari
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e312-d1e1108">
⁋ Et ex hoc patet quod non est bene dictum. quod
attri<lb ed="#L" n="39" break="no"/>buta distinguntur per respectus rationis. Tum quia sicut
<lb ed="#L" n="40"/>alias patebit. tales respectus rationis non sunt po
<lb ed="#L" n="41"/>nendi. tum quia si ponerentur non distinguerent ipsa at
<lb ed="#L" n="42"/>tributa. quia essent quadam totaliter accidentalia attri
<lb ed="#L" n="43"/>butis. et nullo modo de essentia attributorum. et per
<lb ed="#L" n="44"/>consequens. nec per illos distinguntur formaliter. quia essent
<lb ed="#L" n="45"/>quadam extrinseca. nec etiam causaliter. quia non sunt causae attri
<lb ed="#L" n="46"/>butorum.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e312-d1e1128">
⁋ Secundo patet. quia non est bene dictum quod attri
<lb ed="#L" n="47"/>buta distinguntur. quia intellectus non potest totaliter di
<lb ed="#L" n="48"/>uinam essentiam apprehendere. et ideo particulatim eam
apprae<lb ed="#L" n="49" break="no"/>pendit. quia diuina essentia non est sic particulati ap
<lb ed="#L" n="50"/>prehensibilis sed vel totaliter appreheditur vel
ni<lb ed="#L" n="51" break="no"/>bil. Nec potest apprehendi sub vna ratione reali quae sit
<lb ed="#L" n="52"/>realiter deus et non sub alia. sed praecise apprehenduntur quaee
<lb ed="#L" n="53"/>dam praedicabilia de diuina essentia quae non particulant
<lb ed="#L" n="54"/>nec realiter sunt ipsa diuina essentia. sed propter illa
ap<lb ed="#L" n="55" break="no"/>prehensa dicitur diuina essentia apprehendi non imme
<!--172.xml-->
<cb ed="#L" n="b"/>
<!-- 85-r -->
<lb ed="#L" n="56"/>diate sed quasi mediate. Uel secundum aliam opinionem ipsa
<lb ed="#L" n="57"/>attributa sunt quadam intentiones communes deo at aliis.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e312-d1e1161">
<lb ed="#L" n="58"/>⁋ Tertio patet. quod non est bene dictum quod attributa
<lb ed="#L" n="59"/>distinguntur per connotata. Tum quia non omnia
attribu<lb ed="#L" n="60" break="no"/>ta sunt connotatiua. sicut patebit in. q. de vniuoca
<lb ed="#L" n="61"/>tione entis. Tum quia attributa connotatiua non
di<lb ed="#L" n="62" break="no"/>stinguntur per connotata. quia illa connotata non sunt
<lb ed="#L" n="63"/>nisi quadam significata per ipsa connotativa. Sed nunc
<lb ed="#L" n="64"/>est ita. quod signa non distinguntur per signata sua. quoa
<lb ed="#L" n="65"/>siue significent siue non. semper equaliter remanent di
<lb ed="#L" n="66"/>stincta. tanta enim et equalis distinctio esset inter hanc
<lb ed="#L" n="67"/>vocem homo: et hanc vocem animal. supposito quod nihil si
<lb ed="#L" n="68"/>gnificarent vel quod significarent idem quod substantia
<lb ed="#L" n="69"/>et accidens quanta est modo. Et ita non est bene dictum
<lb ed="#L" n="70"/>quod distinguuntur per fua significata. sed seipsis
distin<lb ed="#L" n="71" break="no"/>guuntur. eodem modo est de connotatiuis siue sint
<lb ed="#L" n="72"/>conceptus siue voces quod non distinguuntur per sua con
<lb ed="#L" n="73"/>notata. quia supposito quod non connotarent equaliter
di<lb ed="#L" n="74" break="no"/>stinguerentur. sicut si connotarent. Ista opinio con
<lb ed="#L" n="75"/>cordat cum dictis tam antiquorum quam modernorum
<lb ed="#L" n="76"/>quamuis eam negent in diuersis locis. Ipsi enim dicunt
<lb ed="#L" n="77"/>in diuersis locis quod talia diuersa ratione quae tamen sunt
<lb ed="#L" n="78"/>vna res distinguuntur. quia vnum dicit aliquid in
re<lb ed="#L" n="79" break="no"/>cto et aliud in obliquo. ita quod important diuersa
<lb ed="#L" n="80"/>in obliquo. et tamen idem inrecto. Et illo modo possunt omnia
<lb ed="#L" n="81"/>distingui. et similiter ponunt aliqua quod attributa
distin<lb ed="#L" n="82" break="no"/>stinguuntur. quia sapientia vel iustitia aliquid connotat in
<lb ed="#L" n="83"/>obliquo. quod aliud attributum non connotat. sed conno
<lb ed="#L" n="84"/>tat aliquid aliud. Ista autem non possunt verificari de
<lb ed="#L" n="85"/>aliquo quod est divina essentia. quia ipsa non importat
<lb ed="#L" n="86"/>aliquid in obliquo vel in recto sed magis importatur
<lb ed="#L" n="87"/>Sed nec significat in recto vel in obliquo se magis
<lb ed="#L" n="88"/>significatur. Eodem mododo iustitia quae est ipsa divina essen
<lb ed="#L" n="89"/>tia. ipsa non connotat. quia rei ex non est connotare nisi
<lb ed="#L" n="90"/>forte ex institutione. ergo est aliquid aliud a diuina
<lb ed="#L" n="91"/>essentia. et a diuina sapientia. vel a diuina
boni<lb ed="#L" n="92" break="no"/>tate quod vocatur attributum importans vel
si<lb ed="#L" n="93" break="no"/>gnificans vel connotans aliquid aliud. et illa
<lb ed="#L" n="94"/>sic importantia vel significantia vel connotan
<lb ed="#L" n="95"/>tia que ex hoc ipso non sunt diuina essentia voce
<lb ed="#L" n="96"/>attributa.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e312-d1e1248">
⁋ Ad primam rationem pro primo modo
<lb ed="#L" n="97"/>ponendi dico quod illud quod est vnum simplicissimum
<lb ed="#L" n="98"/>secundum se potest considerari sub diuersis rationibus
<lb ed="#L" n="99"/>quamuis iste rationes non sint respectiue vel conno
<lb ed="#L" n="100"/>tatiue. sicut sunt ratio principii et finis que con
<lb ed="#L" n="101"/>ueniunt puncto et dextrum et sinistrum que
conue<lb ed="#L" n="102" break="no"/>niunt columne. quia possunt esse quidam conceptus
<lb ed="#L" n="103"/>communes praedicabiles in quid de illo vno
sim<lb ed="#L" n="104" break="no"/>plicissimo Si tamen intelligeret illa opinio quod
<lb ed="#L" n="105"/>non essent aliqua distincta realiter ad quae diuina
<lb ed="#L" n="106"/>essentia posset comparari. vel quibus et diuine
<lb ed="#L" n="107"/>essentie possent esse aliqua communia. nullo
mo<lb ed="#L" n="108" break="no"/>do possent attributa distingui et esse attributam
<lb ed="#L" n="109"/>nec seipsis nec quibuscumque aliis. sic concedo. quia
<lb ed="#L" n="110"/>sicut dictum est alias. a re simplici non possunt for
<!--173.xml-->
<pb ed="#L" n="85-v"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
<lb ed="#L" n="1"/>mari diuersi conceptus simplices et proprii
praedica<lb ed="#L" n="2" break="no"/>biles in quid. Per idem ad aliud dico quod ista
disti<lb ed="#L" n="3" break="no"/>ctio attributorum proprie loquendo et de virtute sermdmo
<lb ed="#L" n="4"/>nis. accipitur ex parte ipsorum attributorum absolute
<lb ed="#L" n="5"/>et secundum se. nec ex hoc sequitur quod distinguuntur realiter
<lb ed="#L" n="6"/>qui non sunt realiter in deo. et ita ex distinctione illorum
<lb ed="#L" n="7"/>nulla sequitur distinctio realis in deo. concedo tamen
<lb ed="#L" n="8"/>quod si non essent aliqua distincta realiter vel in deo vel
<lb ed="#L" n="9"/>extra non possent attributa dici distincta. Sed
<lb ed="#L" n="10"/>si essent et importarent aliquid quod est realiter divina
essen<lb ed="#L" n="11" break="no"/>tia essent pure svnonima. Et ita concedo quod omnia
<lb ed="#L" n="12"/>attributa. vel connotant aliqua distincta realiter. vel
<lb ed="#L" n="13"/>sunt communia aliquibus distinctis realiter.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e312-d1e1316">
⁋ Ad tertium
<lb ed="#L" n="14"/>concedo quod sicut ratio generis et differentie non possunt
<lb ed="#L" n="15"/>distingui nisi essent diuerse res. quae tamen rationes non
<lb ed="#L" n="16"/>dicunt respectus ad illas. ita attributa non
disti<lb ed="#L" n="17" break="no"/>guerentur et manerent attributa distincta nisi ali
<lb ed="#L" n="18"/>que res distuinicte importarentur. non tamen oportet quod im
<lb ed="#L" n="19"/>portent respectus ad res illas.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e312-d1e1332">
⁋ Sicunt animal non
<lb ed="#L" n="20"/>importat respectum ad hominem nec ad asinum. quam
<lb ed="#L" n="21"/>uis: importat tam asinum quam hominem.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e312-d1e1340">
⁋ Ad quartum
<lb ed="#L" n="22"/>dico sicut alias patebit. quod ydee non distinguuntur
<lb ed="#L" n="23"/>in deo sicut attributa. quia ydee sunt ipse res
pro<lb ed="#L" n="24" break="no"/>ducibiles a deo nec praedicantur de deo sicut ipsa
ar<lb ed="#L" n="25" break="no"/>tributa vere de deo praedicantur.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e312-d1e1351">
⁋ Ad primam rationem
<lb ed="#L" n="26"/>alterius modi ponendi dico quod ipsa sapientia non que
<lb ed="#L" n="27"/>est attributum. sed importata per attributum. vere
<lb ed="#L" n="28"/>et realiter sine omni comparatione ad extra sine omni opera
<lb ed="#L" n="29"/>tione intellectus praiuia est ipse deus. Sapientia tamen est
<lb ed="#L" n="30"/>est attributum non est realiter in deo et illa quae est attri
<lb ed="#L" n="31"/>butum non posset esse. nisi esset aliqua alia res distin
<lb ed="#L" n="32"/>cta realiter. Supposito tamen quod illud attributum
sa<lb ed="#L" n="33" break="no"/>pientia nec esset nec esse posset. nihilominus deus
<lb ed="#L" n="34"/>eset vere sapiens. et eadem sapientia quae nunc est sapiens.
<lb ed="#L" n="35"/>Ista tamen propositio quam modo formamus. scilicet deus est
sapi<lb ed="#L" n="36" break="no"/>ens non esset vera si illa propositio in qua praedicatur illa sa
<lb ed="#L" n="37"/>pientia que deus est illa esset tunc vera sicut nunc. sicut
<lb ed="#L" n="38"/>supposito per impossibile. quod nullum animal esset
possi<lb ed="#L" n="39" break="no"/>bile nec videretur etiam a divino intellectu nisi solus
<lb ed="#L" n="40"/>homo. hoc posito illa realiter esset tunc homo animal sicut nunc est
<lb ed="#L" n="41"/>qui natura hominis in hoc in nullo variatur. et tamen illa
<lb ed="#L" n="42"/>propositio homo est animal in qua praedicaretur genus de specie non
<lb ed="#L" n="43"/>esset vera. quia tunc animal non esset genus ad hominem. Si tamen
<lb ed="#L" n="44"/>praedicaretur illud animal quod est homo de facto illa tunc esset
<lb ed="#L" n="45"/>ita vera sicut nunc est. sed esset alia propositio propter alietatem
<lb ed="#L" n="46"/>termini. quia in vna praedicatur vnum communius in alia minus
<lb ed="#L" n="47"/>commune. et ideo dico quod deus non est sapiens. quia est causa sapientie
<lb ed="#L" n="48"/>create. nec quia continet eminenter sapientiam creatam. sed
<lb ed="#L" n="49"/>seipso omni alio circumscripto simpliciter est sapiens et
<lb ed="#L" n="50"/>ipsa sapientia. Ista tamen propositio deus est sapiens in quae praedicatur
<lb ed="#L" n="51"/>vnum attributum non esset vera. nisi esset aliqua sapientia cre
<lb ed="#L" n="52"/>ata vel in re vel in intellectu divino. et ita illud at
<lb ed="#L" n="53"/>tributum non esset si non esset aliqua distinctio realis
<lb ed="#L" n="54"/>possibilis. illa tamen sapientia quae deus est nihil minus esset.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e312-d1e1416">
<lb ed="#L" n="55"/>⁋ Ad secundum concedo quod sapientia est quid ita absolutum
<!--173.xml-->
<cb ed="#L" n="b"/>
<!-- 85-v -->
<lb ed="#L" n="56"/>a respecum ad creaturas sicut ipsa deitas vel
essen<lb ed="#L" n="57" break="no"/>tia. et ideo non plus est sapiens vel minus ex re
<lb ed="#L" n="58"/>spectu ad creaturas quam est de respectu ad crea
<lb ed="#L" n="59"/>turas. Ista tamen attributa que non sunt deus
<lb ed="#L" n="60"/>ipse. sed quedam vere praedicabilia de deo non essent ni
<lb ed="#L" n="61"/>n essent aliqua creature vel in actu vel in potentia.
<lb ed="#L" n="62"/>sicut si nulla esset creatura nec in re nec in
cogni<lb ed="#L" n="63" break="no"/>tione divina. deus vere esset ens. et tamen haec commune ens tunc
<lb ed="#L" n="64"/>non esset. quia nihil est commune. nisi vel in re vel in
cogni<lb ed="#L" n="65" break="no"/>xione divina sint aliqua plura quaebus sit commune.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e312-d1e1449">
⁋ Ad ar
<lb ed="#L" n="66"/>gumentum principale dico quod intellectus realiter est
<lb ed="#L" n="67"/>deus et similiter voluntas realiter est deus. quia in istis de vir
<lb ed="#L" n="68"/>tute sermonis. intellectus et voluntas non possunt habere
<lb ed="#L" n="69"/>nisi supponem personalem. sed quando accipitur intellectus est
<lb ed="#L" n="70"/>voluntas vt sunt attributa. dico quod illa est distin
<lb ed="#L" n="71"/>guenda. eo quod intellectus et voluntas possunt habere
suppo<lb ed="#L" n="72" break="no"/>sitionem personalem vel simplicem vel materiale. Se
<lb ed="#L" n="73"/>personalem. sic est simpliciter falsa. quia nullus intellectus nec
<lb ed="#L" n="74"/>diuinus nec creatus est attributum. sed intellectus divinus
<lb ed="#L" n="75"/>est omnibus modois ipsa essentia divina nec plus
distini<lb ed="#L" n="76" break="no"/>ctus ab essentia quam essentia ab essentia. Similiter quaelibet
<lb ed="#L" n="77"/>intellectus creatus realiter distinguitur ab essentia divina
<lb ed="#L" n="78"/>nec sibi competere potest. secundo modo et tertio ista est vera
<lb ed="#L" n="79"/>intellectus et voluntas sunt attributa. quia tunc fit supe
<lb ed="#L" n="80"/>positio pro ipsis conceptibus vel nominibus et tam conceptus
<lb ed="#L" n="81"/>quam nomina iunt attributa. quia de deo praedicabiles eit
<lb ed="#L" n="82"/>praedicabilia de omnibus personis coniunctim et diuisim. Et
<lb ed="#L" n="83"/>si eodem modo supponerent in ista propositione intellectus
<lb ed="#L" n="84"/>et voluntas sunt realiter divina essentia scilicet si supponerent
<lb ed="#L" n="85"/>simpliciter vel materialiter illa esset simpliciter falsa. quia nec
<lb ed="#L" n="86"/>illi conceptus nec illa nomina sunt realiter divina essentia
<lb ed="#L" n="87"/>quamuis supponant pro ea.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>