-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 1
/
cod-LyXLXy_wo8uy7-d1e549.xml
646 lines (645 loc) · 41.8 KB
/
cod-LyXLXy_wo8uy7-d1e549.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
565
566
567
568
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
581
582
583
584
585
586
587
588
589
590
591
592
593
594
595
596
597
598
599
600
601
602
603
604
605
606
607
608
609
610
611
612
613
614
615
616
617
618
619
620
621
622
623
624
625
626
627
628
629
630
631
632
633
634
635
636
637
638
639
640
641
642
643
644
645
646
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Quaestio 10</title>
<author ref="#Ockham">Ockham</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<name ref="#nivaca">Nicolas Vaughan</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Quaestio 10</title>
<date when="2020-09-10">September 10, 2020</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="L" n="cod-LyXLXy">Lyon 1495</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2020-09-15" status="draft" n="0.0.1">
<p>Revised text and added missing breaks, margin notes, etc.</p>
</change>
<change when="2020-09-10" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#L" n="136-v"/>
<cb ed="#L" n="b"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="wo8uy7-d1e549"><!-- l1d3q10 -->
<head xml:id="wo8uy7-d1e549-Hd1e108">Quaestio 10</head>
<p xml:id="wo8uy7-d1e549-d1e111">
<note place="margin-left">A</note>
<note place="margin-left">Questio X</note>
<lb ed="#L" n="91"/>Ultimo circam istam
<lb ed="#L" n="92"/>distinctionem quaero. Utrum creatura
<lb ed="#L" n="93"/>rationalis sit ymago trinitatis. Quod non
<lb ed="#L" n="94"/>quia tanta est distinctio in ymagine.
<lb ed="#L" n="95"/>quantam est in illo cuius est ymago.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e549-d1e124">
¶ Sed tres
perso<lb ed="#L" n="96" break="no"/>ne diuine realiter distinguntur. ergo in ymagine
<lb ed="#L" n="97"/>sunt partes realiter distincte. sed creatura rationalis
<lb ed="#L" n="98"/>est simplex. non habens partes realiter distinctas. ergo
<lb ed="#L" n="99"/>non est ymago.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e549-d1e135">
¶ Ad oppositum beatus Augustinus
<lb ed="#L" n="100"/>ponit duas assignationes ymaginis. quarum
<lb ed="#L" n="101"/>vtraque est propria creature rationali.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e549-d1e142">
<note place="margin-right">B</note>
<note place="margin-right">Circa quaestione disquiruntur duo</note>
¶ Circa istam
<lb ed="#L" n="102"/>quaestionem primo videndum est quo accipitur ymago
<lb ed="#L" n="103"/>secundum quod inuenitur vel dicitur de vna creatura
re<lb ed="#L" n="104" break="no"/>spectu alterius. Secundo quod aliquid est ymago dei
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e549-d1e152">
<lb ed="#L" n="105"/><note place="margin-right">Primum</note>
¶ Circa primum dico quod ymago triplicitur accipitur
<lb ed="#L" n="106"/>Uno modo strictissime. et sic ymago est
substan<lb ed="#L" n="107" break="no"/>tia formata ab artifice. ad similitudinem alterius
<lb ed="#L" n="108"/>secundum aliqua accidentia conformia et eiusdem speciei cum
<lb ed="#L" n="109"/>accidentibus illius ad cuius similitudinem facit ipsum
<!--276.xml-->
<pb ed="#L" n="137-r"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
di<lb ed="#L" n="1" break="no"/>stincte ab aliis in aliquibus accidentibus suis sibi
<lb ed="#L" n="2"/>dissimilibus repraesentans. Uerbi gratia. quando lignum
<lb ed="#L" n="3"/>formatur ad similitudinem herculis vt habeat consimilem
<lb ed="#L" n="4"/>figuram. qualem habet hercules et colores consimiles
<lb ed="#L" n="5"/>eiusdem speciei. propter quae facit cognoscentem venire in
<lb ed="#L" n="6"/>recordatione ipsius herculis. secundum quod est alius ab
<lb ed="#L" n="7"/>aliis hominibus qui non habent consimilia accidentia. Et
<lb ed="#L" n="8"/>isto modo ymago non est primo similitudo totius
<lb ed="#L" n="9"/>sed est primo similitudo accidentis. quia accidentia sunt
<lb ed="#L" n="10"/>eiusdem rationis in eis. sed substantia non est eiusdem
<lb ed="#L" n="11"/>rationis. sed distincta specie. Unde hercules est
<lb ed="#L" n="12"/>statua habent consimilia accidentia. sed non habent consimiles
<lb ed="#L" n="13"/>substantias sed specie distinctas. Et sic
accipien<lb ed="#L" n="14" break="no"/>do ymaginem. de ratione ymagis est quod fiat ad
imi<lb ed="#L" n="15" break="no"/>tationem illius cuius est ymago. hoc tamen non competit
si<lb ed="#L" n="16" break="no"/>bi ex natura sua. sed tantum ex intentione agentis. quia
<lb ed="#L" n="17"/>posset simpliciter fieri non ad imitationem ipsius. Alio
<lb ed="#L" n="18"/>modo accipitur ymago pro tali formato siue fiat
<lb ed="#L" n="19"/>ad imitationem alterius siue non. Tertio modo
acci<lb ed="#L" n="20" break="no"/>pitur pro omni vniuoce producto ab alio. quod secundum
<lb ed="#L" n="21"/>rationem siue productonis producitur vt simile. et isto modo
fili<lb ed="#L" n="22" break="no"/>us potest dici ymago patris.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e549-d1e219">
<note place="margin-left">C</note>
<note place="margin-left">Circa primum articulum due sunt dubitationes</note>
¶ Circa primum
principa<lb ed="#L" n="23" break="no"/>le videndum est primo. in quo consistat ymago
cre<lb ed="#L" n="24"/>ata. Secundo quomodo se habet ad trinitatem increatam
cu<lb ed="#L" n="25" break="no"/>ius est ymago.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e549-d1e228">
<note place="margin-left">Ad primam</note>
¶ Quantum ad primum est opinio communis.
<lb ed="#L" n="26"/>quod partes ymaginis sunt ipse potentie anime. ita quod
<lb ed="#L" n="27"/>ymago consistit in memoria intelligentia et
volunta<lb ed="#L" n="28" break="no"/>te. vel saltem illa est euidentior assignatio
ymagi<lb ed="#L" n="29" break="no"/>nis et non est in actibus secundis. saltem principaliter
<lb ed="#L" n="30"/>hoc potest probari. quia vbi est maior
consubstantiali<lb ed="#L" n="31" break="no"/>tas et maior perpetuitas et maior conformitas ibi
<lb ed="#L" n="32"/>ponenda est ymago. sed in potentiis est maior
con<lb ed="#L" n="33" break="no"/>substantialitas. quia siue sint accidentia siue non.
imme<lb ed="#L" n="34" break="no"/>diatius se habent ad essentiam anime. Est etiam maior
per<lb ed="#L" n="35" break="no"/>petuitas. quia semper manent. non sicut actus nec
ha<lb ed="#L" n="36" break="no"/>bitus quicumque. Similiter est in eis maior conformitas
<lb ed="#L" n="37"/>quia est ibi distinctio et ordo. sine productione de
po<lb ed="#L" n="38" break="no"/>tentia ad actum.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e549-d1e259">
<note place="margin-left">Instatur primo</note>
¶ Sed ista opinio non videtur esse
<lb ed="#L" n="39"/>vera. quia non sunt in anima tales tres potentie. quia sicut
<lb ed="#L" n="40"/>declarabitur in secundo nulla est distinctio praeuia in
<lb ed="#L" n="41"/>ipsa substantia anime. ante distinctionem actuum
secun<lb ed="#L" n="42" break="no"/>dorum productorum. ergo non sunt ibi talia tria qua
<lb ed="#L" n="43"/>repraesentant diuinas personas.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e549-d1e272">
<note place="margin-left">Secundo</note>
¶ Preterea. quando aliquid
<lb ed="#L" n="44"/>ponitur ymago alicuius propter distinctionem i <!--this is not "in" but "primam"-->
yma<lb ed="#L" n="45" break="no"/>gine corresponden ter distinctioni in illo cuius est yma
<lb ed="#L" n="46"/>go tanta debet esse distinctio inter partes ymagis
quanta<lb ed="#L" n="47" break="no"/>i illo cus ymago. sed inter personas diuinas est distinctio
<lb ed="#L" n="48"/>realis. non inter potentias anime. ergo propter distinctionem
po<lb ed="#L" n="49" break="no"/>tentiarum non est ponenda in anima ymago.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e549-d1e288">
<note place="margin-left">D</note>
<note place="margin-left">Respondetur ad quaestionem per duo</note>
¶ Ideo
<lb ed="#L" n="50"/>dico aliter ad questionem. Primo enim quomodo anima vel
<lb ed="#L" n="51"/>creatura rationalis plus dicitur ymago dei quam aliqua
<lb ed="#L" n="52"/>alia creatura. Secundo ratione cuius vel quorum est
yma<lb ed="#L" n="53" break="no"/>go.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e549-d1e300">
<note place="margin-left">Primum</note>
¶ Circa primum dico quod cum pateat ex predictis
<lb ed="#L" n="54"/>quod ymago secundum quod inuenitur in creaturis dicitur propter
<lb ed="#L" n="55"/>conformitatem alicuius eiusdem rationis in illo cuius est
<!--276.xml-->
<cb ed="#L" n="b"/>
<!-- 137-r -->
<lb ed="#L" n="56"/>ymago. et in ymagine. quod natum est ducere in
re<lb ed="#L" n="57" break="no"/>cordationem illius cuius est ymago. illa creatura
<lb ed="#L" n="58"/>maxime proprie dicetur ymago dei. quae habet aliquid
<lb ed="#L" n="59"/>deo simillimum. ita quod est praecise commune vniuocum deo.
<lb ed="#L" n="60"/>et illi creature. et quia creatura rationalis est huiusmodi
<lb ed="#L" n="61"/>ideo ipsa sola dicetur ymago dei. quod autem ipsa sola sit
<lb ed="#L" n="62"/>talis. Patet. quia nihil est commune vniuocum deo a
cui<lb ed="#L" n="63" break="no"/>cumque creature. siue etiam sit proprie vniuocum. siue
<lb ed="#L" n="64"/>non. quin potest competere creature rationali. Patet enim quod
<lb ed="#L" n="65"/>entitas non dicitur vniuoce de deo a creatura
ir<lb ed="#L" n="66" break="no"/>rationali quaecumque tantum. sed etiam de creatura rationali. et
<lb ed="#L" n="67"/>ita est vniversaliter de omnibus quae dicuntur secundum proprietatem. et
<lb ed="#L" n="68"/>non tantum secundum similitudinem. et hoc loquendo de illis quae
con<lb ed="#L" n="69" break="no"/>notant aliquem effectum particularem. Patet enim quod sicut
<lb ed="#L" n="70"/>forma. pulchritudo et bonitas. veritas.
causa<lb ed="#L" n="71" break="no"/>tiuum. perfectio. competunt deo et quibusdam creaturis
<lb ed="#L" n="72"/>irrationabilibus. ita competunt creaturis rationabilibus
<lb ed="#L" n="73"/>multa autem conuenientia deo non tantum secundum similitudinem.
<lb ed="#L" n="74"/>sed etiam secundum proprietatem. sunt praecise communia deo a
crea<lb ed="#L" n="75"/>turis rationabilibus. sicut est esse intellectuale. posse
in<lb ed="#L" n="76" break="no"/>telligere. posse velle. misericordia. iustitia.
sa<lb ed="#L" n="77" break="no"/>pientia. et sic de aliis multis. Et ideo sic creatura
<lb ed="#L" n="78"/>rationalis maxime assimilatur deo. Unde si per impossibile
<lb ed="#L" n="79"/>sapientia. verbum. dilectio. et huiusmodi essent accidentia
<lb ed="#L" n="80"/>tam in deo quam in creaturis. tunc substantia rationalis creata
<lb ed="#L" n="81"/>producta et formata secundum talia accidentia ad ymaginem
<lb ed="#L" n="82"/>vel similitudinem dei. secundum sua accidentia. sicut modo
ar<lb ed="#L" n="83" break="no"/>tifex format statuam figura coloribus et ceteris
ac<lb ed="#L" n="84" break="no"/>cidentibus ad similitudine herculis et accidentium
her<lb ed="#L" n="85" break="no"/>culis. illa inquam substantia creata haberet accidentia
<lb ed="#L" n="86"/>eiusdem rationis cum accidentibus dei. et ita vere esset
<lb ed="#L" n="87"/>ymago ducens in recordationem dei. sicut modo
sta<lb ed="#L" n="88" break="no"/>tua ducit in recordationem herculis. Et ideo. quia
<lb ed="#L" n="89"/>ita vere et eminentius et ita proprie deus est sapientia.
<lb ed="#L" n="90"/>persona. verbum. dilectio. misericordia et veritas
<lb ed="#L" n="91"/>et sic de aliis. sicut si ista essent accidentia in deo. et ita
<lb ed="#L" n="92"/>vere sicut in creatura rationali sola. ideo creatura
ratio<lb ed="#L" n="93" break="no"/>nalis sola potest dici aliquo modo ymago dei. quamuis
<lb ed="#L" n="94"/>non ita perfecte: sicut si essent accidentia tam in deo quam in
<lb ed="#L" n="95"/>creatura.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e549-d1e400">
<note place="margin-right">E</note>
<note place="margin-right">Secundum</note>
¶ Circa secundum dico quod ymago dei
imper<lb ed="#L" n="96" break="no"/>fecta et quasi radicaliter et originaliter consistit in ipsa
<lb ed="#L" n="97"/>anima. secundum suam substantiam. Verumtamen perfectio ymaginis
<lb ed="#L" n="98"/>completiue consistit in ipsa substantia anime et duobus actibus
<lb ed="#L" n="99"/>productis. Primum patet. quia secundum Augustinum. xiiii. de
<lb ed="#L" n="100"/>trinitate. capitulo viii. eo est anima ymago dei. quo
ca<lb ed="#L" n="101" break="no"/>pax eius est. particepsque esse potest. ita quod de quocumque
<lb ed="#L" n="102"/>verificatur hoc quod est capax dei. et posse eius esse
parti<lb ed="#L" n="103" break="no"/>ceps. de eo verificatur ymago. ergo sicut hec est vera
<lb ed="#L" n="104"/>anima secundum suam subiectam est capax dei et potest esse particeps
<lb ed="#L" n="105"/>eius. ita hec est vera. anima secundum suam subiectam est ymago
<lb ed="#L" n="106"/>dei.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e549-d1e426">
<note place="margin-right">Instantia</note>
¶ Si dicatur quod anima non est capax dei nisi per
<lb ed="#L" n="107"/>actus intelligendi et volendi. ergo nec est ymago dei.
<lb ed="#L" n="108"/>nisi per actus tales.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e549-d1e433">
<note place="margin-right">F</note>
<note place="margin-right">Responsio</note>
¶ Respondeo quod per <!--<mentioned>per</mentioned>--> potest dicere
cir<lb ed="#L" n="109" break="no"/>cumstantias subiecti vel denominati tali denominatione
<lb ed="#L" n="110"/>vel potest dicere circumstantiam connotati sine quo
<!--277.xml-->
<pb ed="#L" n="137-v"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e549-d1e449">
<lb ed="#L" n="1"/>non sic denominatur
¶ Primo modo anima secundum suam substantiam
<lb ed="#L" n="2"/>est capax dei et ymago eius. quia anima est illud quod
<lb ed="#L" n="3"/>capit deum vel capere potest. Et ideo est vere ymago
<lb ed="#L" n="4"/>secundum suam substantiam. Secundo modo est capax dei et
yma<lb ed="#L" n="5" break="no"/>go eius per actus suos. quia sine actibus non potest habere
<lb ed="#L" n="6"/>deum. et ideo sine actibus vel in actu vel in
po<lb ed="#L" n="7" break="no"/>tentia non est capax dei. Secundum patet. quia illud quo
<lb ed="#L" n="8"/>anima capax dei est. pertinet ad ymaginem perfectam
<lb ed="#L" n="9"/>hoc est ad perfectionem ymaginis. sed actus
intelli<lb ed="#L" n="10" break="no"/>gendi et volendi sunt huiusmodi. ergo etc. hoc patet per beatum
<lb ed="#L" n="11"/>Augustinum in quodam sermione dicentem quod si homo
<lb ed="#L" n="12"/>seruasset in se bonum quod in illo creauit deus. id est
<lb ed="#L" n="13"/>ymaginem suam semper laudaret deum etc. ergo secundum beatum
<lb ed="#L" n="14"/>augustinum. creata fuit in homine ymago dei quam non
<lb ed="#L" n="15"/>seruauit. hoc non potest intelligi de substantia anime. ergo
intelli<lb ed="#L" n="16" break="no"/>git de aliquo accidente creato in anima. quod homo
per<lb ed="#L" n="17" break="no"/>didit per peccatum. talis non potest dici nisi actus
intelli<lb ed="#L" n="18" break="no"/>gendi. vel volendi. vel habitus. et si habitus
accidenta<lb ed="#L" n="19" break="no"/>les pertineant ad ymaginem. multo magis actus. ergo
<lb ed="#L" n="20"/>etc.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e549-d1e493">
¶ Preterea omnes ponunt ymaginem in tribus
consi<lb ed="#L" n="21"/>stere habentibus ordinem originis inter se. sed
po<lb ed="#L" n="22" break="no"/>tentie non originantur nec ipsa substantia anime originatur.
<lb ed="#L" n="23"/>ergo oportet ponere aliqua accidentia anime originata pertinere
<lb ed="#L" n="24"/>ad ymaginem. Ideo dico quod completa ratio
ymaginis
<lb ed="#L" n="25"/>consistit in ipsa substantia anime et duobus actibus. scilicet actu
<lb ed="#L" n="26"/>intelligendi. et volendi. et etiam potest consistere in ipse
<lb ed="#L" n="27"/>substantia anime. et duobus habitibus correspondentibus ipsis
<lb ed="#L" n="28"/>actibus. Et tunc loquendo de actibus
naturali<lb ed="#L" n="29" break="no"/>bus. iste est ordo quod sicut pater in divinis habet
fecundi<lb ed="#L" n="30" break="no"/>tatem ad producendum tam filium quam spiritus sanctum. et communicat
<lb ed="#L" n="31"/>filio fecuditatem producendi spiritum sanctum. ita ipsa substantia
<lb ed="#L" n="32"/>anime est fecunda et productiua tam actus intelligendi
<lb ed="#L" n="33"/>quam volendi. et producit primo actum intelligendi. qui
<lb ed="#L" n="34"/>etiam est productiuus actus volendi. et tunc ille duo
<lb ed="#L" n="35"/>causae scilicet substantia anime et actus intelligendi possunt producere
<lb ed="#L" n="36"/>actum volendi. ita quod sicut filius in divinis est tantum ab
<lb ed="#L" n="37"/>vno scilicet patre. et spiritus sanctus est a patre producente et a
<lb ed="#L" n="38"/>filio producto. ita actus intelligendi est a sola substantia
<lb ed="#L" n="39"/>anime. et actus volendi est a substantia anime et ab actu
intelli<lb ed="#L" n="40" break="no"/>gendi producto. et sic ymago potest aliquo modo
reprae<lb ed="#L" n="41" break="no"/>sentare distinctas personas. et ordinem ad originem
<lb ed="#L" n="42"/>earum. Quod autem actus volendi sit effectiue ab actu
<lb ed="#L" n="43"/>intelligendi. ostendo per illud commune verbum. quod omne
abso<lb ed="#L" n="44" break="no"/>lutum neccessario praesuppositum alteri: habet rationem cause in
<lb ed="#L" n="45"/>aliquo genere causae. sed actus intelligendi neccessario
tam<lb ed="#L" n="46" break="no"/>quam aliquid absolutum praesupponitur actui volendi. ergo
<lb ed="#L" n="47"/>habet rationem cause respectu illius.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e549-d1e555">
<note place="margin-left">G</note>
<note place="margin-left">Primum dubium</note>
¶ Sed circa
predi<lb ed="#L" n="48" break="no"/>cta occurrunt aliqua dubia. Primum quod si illa esset ratione
<lb ed="#L" n="49"/>quare creatura rationalis est ymago dei. et non alia
<lb ed="#L" n="50"/>causa sequeretur quod ymago consisteret non tantum in tribus. se
<lb ed="#L" n="51"/>etiam in pluribus. quia talia accidentia sunt in creatura
<lb ed="#L" n="52"/>multa. sicut iustitia misericordia dilectio
voli<lb ed="#L" n="53" break="no"/>tio. scientia. intellectus. ars. prudentia. et sic de multis
<lb ed="#L" n="54"/>aliis. ergo essent plures partes ymagis quam tres.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e549-d1e573">
<note place="margin-left">Secundum dubium</note>
¶ Secundum
<lb ed="#L" n="55"/>qui non videtur quod ymago quocuque modo dicta consistit
<!--277.xml-->
<cb ed="#L" n="b"/>
<!-- 137-v -->
<lb ed="#L" n="56"/>precise in ipsa substantia anime. quia ymago necessario
requi<lb ed="#L" n="57" break="no"/>ret diffinitionem aliquam. sed in ipsa substantia anime nulla
<lb ed="#L" n="58"/>est distinctio. ergo nullo modo habet rationem ymaginis
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e549-d1e591">
<note place="margin-left">Tertium</note>
<lb ed="#L" n="59"/>¶ Tertium. quia non videtur quod ymago consistat in ipsa
<lb ed="#L" n="60"/>substantia anime et duobus actibus.
<note place="margin-left">Arguitur primo</note>
quia inter partes ymagininis
<lb ed="#L" n="61" break="no"/>debet esse consubstantialitas. sed inter substantiam anime et illos
<lb ed="#L" n="62"/>actus. nulla est consubstantialitas.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e549-d1e602">
<note place="margin-left">Secundo</note>
¶ Preterea. non
debui<lb ed="#L" n="63" break="no"/>esse maior distinctio inter partes ymaginis: quam inter
<lb ed="#L" n="64"/>partes vestigii. sed inter partes vestigii non est
dis<lb ed="#L" n="65" break="no"/>ctio realis. ergo nec inter partes ymaginis
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e549-d1e611">
<note place="margin-left">Tertio</note>
¶ Preterea
<lb ed="#L" n="66"/>in actu primo et duobus actibus secundis consistit
<lb ed="#L" n="67"/>vestigium secundum beatum Augustinum. vi. de trinitate
<lb ed="#L" n="68"/>capitulo vltimo. et est auctoritas allegata in
praecedem<lb ed="#L" n="69" break="no"/>ti quaestione.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e549-d1e622">
<note place="margin-left">Quarto</note>
¶ Preterea. ymago dei est
immorta<lb ed="#L" n="70"/>lis et incorruptibilis secundum Augustinum. xiiii. de tri.
<lb ed="#L" n="71"/>capitulo iii. vbi dicit sic. Ea inuestiganda est in animo
ho<lb ed="#L" n="72"/>minis. id est rationali siue intellectuali ymago
creato<lb ed="#L" n="73" break="no"/>ris. quae immortaliter immortalitatis eius est
mensu<lb ed="#L" n="74" break="no"/>ra. sed isti actus secundi non sunt immortales. et
incor<lb ed="#L" n="75" break="no"/>ruptibiles. ergo non sunt partes ymaginis.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e549-d1e639">
<note place="margin-right">Quartum dubium</note>
¶ Quar<lb ed="#L" n="76" break="no"/>tum dubium est.
<note place="margin-right">Arguitur primo</note>
quia non videtur quod actus volendi sit
ef<lb ed="#L" n="77" break="no"/>fectiue ab actu intelligendi. hoc probant aliqui
<lb ed="#L" n="78"/>sic. notitia generata est accidens quoddam. cui non
<lb ed="#L" n="79"/>communicatur secunditas producendi actum dilectionis
<lb ed="#L" n="80"/>tale enim accidens non est natum esse formaliter
intel<lb ed="#L" n="81" break="no"/>ligens vel volens. ergo memoria non communicat
produ<lb ed="#L" n="82" break="no"/>cto illam fecunditatem quam ipsa prius habuit. quia non
<lb ed="#L" n="83"/>communicat sibi naturam eandem sed aliam.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e549-d1e659">
<note place="margin-right">Secundo</note>
¶ Preterea.
Au<lb ed="#L" n="84" break="no"/>stinus. ix. de trinitate capitulo viii. verbum amore concipitur
<lb ed="#L" n="85"/>ergo amor est causa effectiua verbi magis quam
econ<lb ed="#L" n="86" break="no"/>uerso.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e549-d1e668">
<note place="margin-right">Quintum</note>
¶ Quintum dubium est respectu cuius obiectum
<lb ed="#L" n="87"/>sit ymago.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e549-d1e673">
<note place="margin-right">Sextum</note>
¶ Sextum quare in parte sensitiua non est
<lb ed="#L" n="88"/>ymago.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e549-d1e678">
<note place="margin-right">H</note>
<note place="margin-right">Ad primum dubium</note>
¶ Ad primum dico quamuis sint tales
mul<lb ed="#L" n="89" break="no"/>ti actus et habitus. tamen omnia reducuntur ad duo
gene<lb ed="#L" n="90" break="no"/>ra. et ideo ponitur ymago in duobus.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e549-d1e685">
<note place="margin-right">I</note>
<note place="margin-right">Ad secundum</note>
¶ Ad secundum
di<lb ed="#L" n="91" break="no"/>co. quod ad perfectionem ymaginis requiritur aliqua
distin<lb ed="#L" n="92" break="no"/>ctio. tamen ad imperfectam ymaginem non requiritur: et tunc
<lb ed="#L" n="93"/>ipsa substantia anime propter similitudine. quamuis longinquam. tamen
<lb ed="#L" n="94"/>maiorem quam sit inter deum et quancumque creaturam
irrationa<lb ed="#L" n="95" break="no"/>lem. est aliquo modo ymago diuine essentie. et etiam
<lb ed="#L" n="96"/>aliquo modo personarum. quia quamuis sit distinctio realis
<lb ed="#L" n="97"/>inter diuinas personas: tamen tanta est identitas inter
<lb ed="#L" n="98"/>essentiam et personam quamuis ibi deficiat aliquis modus
<lb ed="#L" n="99"/>identitatis. quanta est inter substantiam anime et substantiam anime. Nec
<lb ed="#L" n="100"/>potest aliquo modo essentia diuina intelligi in se. non
<lb ed="#L" n="101"/>intellecta persona diuina.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e549-d1e712">
¶ Ideo si primo
intellige<lb ed="#L" n="102" break="no"/>retur diuina essentia. et postea intelligeretur ipsa substantia
<lb ed="#L" n="103"/>anime. ipsa faceret aliquo modo recordari de essentia
<lb ed="#L" n="104"/>diuina. et de personis diuinis.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e549-d1e721">
¶ Et si dicatur quod semper
bea<lb ed="#L" n="105" break="no"/>tus Augustinus expressit ymaginem per aliqua distincta
<lb ed="#L" n="106"/>sicut ix. de trinitate
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e549-d1e728">
¶ Per mentem notitiam et amorem. et ideo
<lb ed="#L" n="107"/>deinceps per memoriam intelligentiam et voluntatem.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e549-d1e733">
¶ Di
<lb ed="#L" n="108"/>eo quod beatus Augustinus intendebat exprimere
yma<lb ed="#L" n="109" break="no"/>ginem perfectam. tamen ad habendum aliquam
conformita<lb ed="#L" n="110" break="no"/>tem inter partes ymaginis. et diuinas personas. expressit
<!--278.xml-->
<pb ed="#L" n="138-r"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
<lb ed="#L" n="1"/>eam per nomina significantia ipsam substantiam anime. quae
ve<lb ed="#L" n="2" break="no"/>re praedicantur de ipsa substantia anime. connotando illos actus
<lb ed="#L" n="3"/>secundos. Propter quod non erant nomina synonima.
<lb ed="#L" n="4"/>Et ideo. ix. de trinitate assignat ymaginem per mentem.
no<lb ed="#L" n="5" break="no"/>titiam et amorem. vbi per mente intelligit ipsam substantiam
<lb ed="#L" n="6"/>anime. connotando verbum. quod est actus secundus
producibi<lb ed="#L" n="7" break="no"/>lis ab ipsa substantia anime. per amorem intelligit ipsam
ean<lb ed="#L" n="8" break="no"/>dem substantiam anime connotando actum volendi
producibi<lb ed="#L" n="9" break="no"/>lem ab ipsa substantia anime et verbo producto. et sic
in<lb ed="#L" n="10" break="no"/>telligit beatus Augustinus ix. de trininitate capitulo iii. si aliqua substantia
<lb ed="#L" n="11"/>est amor. non vtique corpus sed spiritus. Nec mens
<lb ed="#L" n="12"/>corpus est sed spiritus. neque tamen anima et mens duo spiritus
<lb ed="#L" n="13"/>sed vnus spiritus. nec essentie due. sed vna. et sequitur
<lb ed="#L" n="14"/>hic quidem duo relatiue adinuicem dicuntur. Unde
<lb ed="#L" n="15"/>vult quod amans mens et amor important vnam substantiam
<lb ed="#L" n="16"/>anime. quia tamen amans et amor relatiue. hoc est
connota<lb ed="#L" n="17" break="no"/>tiue dicuntur adinuicem. ideo connotant aliquid aliud
<lb ed="#L" n="18"/>quam mentem. eodem modo intelligit. capitulo v. vbi probat quod
<lb ed="#L" n="19"/>cognitio et amor non sunt in mente tanquam
acciden<lb ed="#L" n="20" break="no"/>tia in suo subiecto. per hoc quod accidens non
exce<lb ed="#L" n="21" break="no"/>dit suum subiectum. mens autem amore quo se amat
<lb ed="#L" n="22"/>potest amare et aliud praeter se. Item non se solam
co<lb ed="#L" n="23" break="no"/>gnoscit mens sed et alia multa. ergo amor et
no<lb ed="#L" n="24" break="no"/>titia non sunt accidentia ipsius mentis. illud autem
<lb ed="#L" n="25"/>argumentum non valeret de amore et cognitione
<lb ed="#L" n="26"/>qui sunt actus eliciti. quia sicut hic color quae est in
cor<lb ed="#L" n="27" break="no"/>pore non potest esse alterius corporis. ita huiusmodi amor
<lb ed="#L" n="28"/>quo mens amat se. non potest esse alterius. sed vno
<lb ed="#L" n="29"/>alio amore amabitur. et eodem modo est de
cogn<lb ed="#L" n="30" break="no"/>tione. Intelligit ergo de amore et notitia
ha<lb ed="#L" n="31"/>bituali. non quidem de habitibus acquisitis. sed de
ha<lb ed="#L" n="32" break="no"/>bitu qui est ipsa mens quae potest vocari habitus. quia
<lb ed="#L" n="33"/>est principium actiuum cognitionis et amoris sui
<lb ed="#L" n="34"/>ipsius. in tantum quod nisi esset impedimentum stati <!--should be "statim"-->
<lb ed="#L" n="35"/>cognosceret se. et ita prompte et ita faciliter sicut
ha<lb ed="#L" n="36"/>bens habitum quemcunque respectu alicuius actus potest
<lb ed="#L" n="37"/>illud cognoscere. et eodem modo posset se diligere.
<lb ed="#L" n="38"/>et isto modo intelligendum est dictum beati Augustini
<lb ed="#L" n="39"/>quo dicit. quod mens semper nouit se. semper diligit
<lb ed="#L" n="40"/>se. et tamen non semper se cogitat. Si dicatur quod secundum
praedi<lb ed="#L" n="41" break="no"/>cta eadem esset assignatio ymaginis. quam ponit
<lb ed="#L" n="42"/>Augustinus ix. de trinitate per mente notitiam et amorem. et
<lb ed="#L" n="43"/>quam ponit postea per memoriam intelligentiam et
vo<lb ed="#L" n="44" break="no"/>luntatem. et per consequens vna non esset euidentior alia.
<lb ed="#L" n="45"/>cuius oppositu dicit. patet de trinitate capitulo iii. Ubi dicit
<lb ed="#L" n="46"/>sic in nono scilicet libro ad ymaginem dei quod est
ho<lb ed="#L" n="47" break="no"/>mo secundum mentem: peruenit disputatio. et in ea
trini<lb ed="#L" n="48"/>tas inuenitur mens et notitia qua se nouit et amor
<lb ed="#L" n="49"/>quo se: et notitiam suam diligit. Et sequitur in. x. hoc
<lb ed="#L" n="50"/>id est diligentius subtiliusque tractatum est atque ad
<lb ed="#L" n="51"/>illud perductum: vt inueniretur in mente euidentior
<lb ed="#L" n="52"/>trinitas. in memoria scilicet intelligentia et
volunta<lb ed="#L" n="53" break="no"/>te.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e549-d1e863">
¶ Respondeo quod iste due assignationes quae sunt
<lb ed="#L" n="54"/>respectu eiusdem non differunt. nisi secundum nomina
di<lb ed="#L" n="55"/>uersimode ea exprimentia. et sic secunda assignatio
<!--278.xml-->
<cb ed="#L" n="b"/>
<!-- 138-r -->
<lb ed="#L" n="56"/>est aliquo modo euidentior quam prima. quia intentio
<lb ed="#L" n="57"/>beati Augustini est inuestigare quomodo tres
perso<lb ed="#L" n="58"/>ne possunt distingui inter se. et tamen esse vnus
<lb ed="#L" n="59"/>deus. quia secundum vsum loquendi magis dicitur quod eadem
<lb ed="#L" n="60"/>res est memoria intelligentia et voluntas. quam quod sit
<lb ed="#L" n="61"/>eadem res mens amor et notitia. ideo quantum ad hoc est
<lb ed="#L" n="62"/>euidentior. Quia euidentius est notum ista tria
<lb ed="#L" n="63"/>praedicari de eadem re. quam illa que non omnino sunt
ea<lb ed="#L" n="64" break="no"/>dex <!--should be "eadem"-->. Aliter potest dici quod sicut patet ex processu
<lb ed="#L" n="65"/>beati Augu. ipse in nono intendit de mente
noti<lb ed="#L" n="66" break="no"/>tia et amore respectu sui. Ubi quedam trinitas
<lb ed="#L" n="67"/>est. non tamen est ymago ibi. vel non ita expressa sicut in
<lb ed="#L" n="68"/>aliis. memoria aut intelligentia et voluntas sunt
<lb ed="#L" n="69"/>respectu etiam dei. respectu cuius non tantum est
tri<lb ed="#L" n="70" break="no"/>nitas. sed etiam ymago. et ita est euidentior quantum
<lb ed="#L" n="71"/>ad ymaginem.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e549-d1e911">
<note place="margin-right">K</note>
<note place="margin-right">Ad tertium dubium</note>
¶ Ad tertium dico quod ymago
comple<lb ed="#L" n="72" break="no"/>te consistit in substantia. et in actibus secundis.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e549-d1e917">
<note place="margin-right">Ad argumentum primum</note>
<lb ed="#L" n="73"/>¶ Ad primum in contrarium dico quod inter partes reales
<lb ed="#L" n="74"/>ymaginis non debet esse consubstantialitas. in hoc
<lb ed="#L" n="75"/>enim deficit a trinitate personarum diuinarum inter
<lb ed="#L" n="76"/>quas est consubstantialitas. sed ad intentionem
<lb ed="#L" n="77"/>beati Augustini sufficit. quod illa que exprimunt
<lb ed="#L" n="78"/>illas partes illo modo exprimant. quod possint de
<lb ed="#L" n="79"/>eadem substantia praedicari. vt posset dici quod eadem
<lb ed="#L" n="80"/>substantia est memoria intelligentia et voluntas.
<lb ed="#L" n="81"/>que tamen connotant aliqua distincta. quia aliter non possent
<lb ed="#L" n="82"/>relatiue dici ad inuicem. ita illa connotata non
<lb ed="#L" n="83"/>sunt substantia anime.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e549-d1e943">
<note place="margin-right">Ad secundum argumentum</note>
¶ Ad secundum dico quod aliquando inter
<lb ed="#L" n="84"/>partes vestigii est distinctio realis. sicut patet in
<lb ed="#L" n="85"/>praecedenti questione. Similiter non est inconueniens.
ali<lb ed="#L" n="86" break="no"/>quando quod sit maior distinctio realis in ymagine
<lb ed="#L" n="87"/>quam in vestigio. quia distinctius representat.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e549-d1e954">
<note place="margin-right">Ad tertium</note>
¶ Ad
<lb ed="#L" n="88"/>tertium dico quod vno modo vestigium est in plus quae
<lb ed="#L" n="89"/>ymago. et isto modo loquitur Augustinus. vi. de
<lb ed="#L" n="90"/>trinitate. vbi allegatur. Alio modo distinguitur contra
<lb ed="#L" n="91"/>ymaginem. et sic ponit Augustinus vestigium in
<lb ed="#L" n="92"/>anima et artibus doctrinis affectibus
delecta<lb ed="#L" n="93" break="no"/>bilibus. non respectu dei. sed respectu aliorum
<lb ed="#L" n="94"/>deo.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e549-d1e972">
<note place="margin-right">Ad quartum</note>
¶ Ad quartum dico quod ymago est immortalis
<lb ed="#L" n="95"/>qui illa per quem exprimuntur partes ymaginis. necessario
<lb ed="#L" n="96"/>et semper praedicantur de ipsa anima. Unde hoc est vera semper
<lb ed="#L" n="97"/>et necessaria. anima est memoria intelligentia et
volun<lb ed="#L" n="98" break="no"/>tas. et iste modus loquendi est apud multos sanctos
<lb ed="#L" n="99"/>et philosophos quod illud est immortale vel insitum necessario
<lb ed="#L" n="100"/>illi et huiusmodi quando talia nomina et conceptus necessario
<lb ed="#L" n="101"/>praedicantur de illo. saltem si sint. et ita frequenter
ac<lb ed="#L" n="102" break="no"/>cipitur esse ibi pro praedicari. et ita concedo quod vario modo
<lb ed="#L" n="103"/>accipit Augustinus memoriam intellectum et
volun<lb ed="#L" n="104" break="no"/>tatem. et eodem modo mentem notitiam et amorem. quando
<lb ed="#L" n="105"/>dicit quod sunt vna substantia vel vnus spiritus.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e549-d1e998">
¶ Et
<lb ed="#L" n="106"/>quando dicit quod sunt multa quae relatiue dicuntur. et hoc
<lb ed="#L" n="107"/>intelligendum est vt per plures propositiones intelligat
<lb ed="#L" n="108"/>actum signatum. cui correspondent diuersi actus
exer<lb ed="#L" n="109" break="no"/>citati ad modum quo prius dictum est in aliis.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e549-d1e1009">
<note place="margin-right">L</note>
<note place="margin-right">Ad quartum</note>
¶ Ad a
<lb ed="#L" n="110"/>quartum dubium dico quod actus volendi est effectiue
<!--278.xml-->
<pb ed="#L" n="138-r"/>
<cb ed="#L" n="c"/>
<!--279.xml-->
<pb ed="#L" n="138-v"/>
<cb ed="#L" n="a"/>
<lb ed="#L" n="1"/>ab actu intelligendi. et quando dicitur quod est accidens quod
<lb ed="#L" n="2"/>non est natum esse intelligens et volens. concedo. sed
<lb ed="#L" n="3"/>ex hoc non sequitur quod non sit causa volitionis. quia secundum istorum
<lb ed="#L" n="4"/>aliquid potest esse causa intellectionis et volitionis quod non
<lb ed="#L" n="5"/>potest esse intelligens nec volens. quia obiectum est
<lb ed="#L" n="6"/>tale. Similiter visibile est causa visionis secundum eos. et tamen
<lb ed="#L" n="7"/>non est natum esse videns. ita est in proposito.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e549-d1e1043">
¶ Ad
<lb ed="#L" n="8"/>beatum Augustinum dico quod sicut patet ex processu. per
<lb ed="#L" n="9"/>verbum intelligit notitiam complexam elicitam ex
<lb ed="#L" n="10"/>habitu. et quantum ad illud verbum concurrit
volun<lb ed="#L" n="11" break="no"/>tas. quia sicut dictum est prius verbum complexum quod
<lb ed="#L" n="12"/>est determinate affirmatiuum vel negatiuum. non
<lb ed="#L" n="13"/>fit nisi mediante voluntate. respectu tamen illius
<lb ed="#L" n="14"/>actus voluntatis est vna alia notitia. scilicet
incon<lb ed="#L" n="15" break="no"/>plexa termini vel terminorum quae est causa ipsius.
<lb ed="#L" n="16"/>Similiter quando verbum haber habitualiter frequenter ad
elici<lb ed="#L" n="17" break="no"/>endum ipsum distincte et perfecte et ad conseruandum
<lb ed="#L" n="18"/>praecise concurrit voluntas. quia intelligimus cum
volu<lb ed="#L" n="19" break="no"/>mus quod est intelligendum post notitiam habitualem
<lb ed="#L" n="20"/>acquisitam.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e549-d1e1074">
<note place="margin-left">M</note>
<note place="margin-left">Ad quintum dubium</note>
¶ Ad quintum dico quod ymago est
propriissi<lb ed="#L" n="21" break="no"/>ne respectu dei vt obiecti. quia illi actus
cogno<lb ed="#L" n="22" break="no"/>scendi et volendi sunt similitudines dei. secundum beatum
<lb ed="#L" n="23"/>Augustinum. ix. trinitis. Et ideo ponit beatus
Augu<lb ed="#L" n="24" break="no"/>stinus ymaginem trinitatem illam. quae est respectu
eter<lb ed="#L" n="25" break="no"/>norum. Et ideo alias trinitates non ponit esse
yma<lb ed="#L" n="26" break="no"/>gines.
</p>
<p xml:id="wo8uy7-d1e549-d1e1090">
<note place="margin-left">N</note>
<note place="margin-left">Ad sextum</note>
¶ Ad sextum dico quod ex parte sensitiua non
<lb ed="#L" n="27"/>est ymago. quia habet aliquem actum respectu dei.
<lb ed="#L" n="28"/>
<note place="margin-left">O</note>
<note place="margin-left">Ad argumentum principale</note>
Ad argumentum principale patet quod nec in anima
<lb ed="#L" n="29"/>nec in creatura rationali pure spirituali est distinctio
<lb ed="#L" n="30"/>realis intrinseca et essentialis. est tamen ibi distin
<lb ed="#L" n="31"/>ctio extrinseca et accidentalis.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>