adjust a few expressions, add paragraphs

docs/puj/LittleIslands_001.md

@@ -20,23 +20,26 @@ tag: PUJ_translation
 ***Pńg-tī-uē: Hái-suaⁿ lău Lí***
 
 
-**Hái-suaⁿ so̍k-gṳ́:**
+**Hái-suaⁿ so̍k-gṳ́ tàⁿ-:**
 
 > Buē seⁿ Tsu A-ngiâu, soiⁿ seⁿ Hóuⁿ-thek-chio̍h.
 
   Hái-suaⁿ N̂g-mâng-táu Chhiŏⁿ-phīⁿ-suaⁿ, suaⁿ-kha khò-hái ŭ kuá₊-kò tuā-chio̍h-kŏu; chio̍h-kŏu sio-oi liáu ta-ng seⁿ kâi tāng, tāng-lăi ou-thiⁿ-tī-àm. Hí-tsūn-soiⁿ, ngĭ-kun thâu-ló Tsu A-ngiâu sio-thâi kàn-su--nâng liáu tsáu kàu tāng-lăi, khai-tǹg lău-hóuⁿ sì-kha thí-khui pêⁿ-iōⁿ, tah-tuè tāng-téng nap-uh --kò, pī-khui kuaⁿ-piaⁿ liáu-ău tsáu-khṳ̀ Thâi-uan. Tshṳ́-tsăi Hóuⁿ-thek-chio̍h nguân-tsăi tŏ hái-kîⁿ-kha, niàⁿ tang-pôiⁿ Thâi-uan --kò, tǹg-kuè mōⁿ-tio̍h hn̆g-hn̆g --kâi chhin-nâng hiò-seⁿ.
 
   Chheng-chhiâu Sŭn-tī nîⁿ_kan, Hái-suaⁿ N̂g-mâng-hioⁿ ŭ kâi lia̍h-hṳ̂-kiáⁿ-tĭ, sèⁿ Tsu, miâⁿ A-ngiâu, seⁿ-lâi thiⁿ-kûiⁿ-nâng-tuā, bâi_tshou ma̍k_tuā-lia̍p. Yi tsṳ̆-sòi tuè khûn-thâu-sai o̍h khang-khuè, sang-chhiú sái nŏⁿ-thûi, hḿ--khí-lâi hĭ_hŭ_lŭ_kiò; nŏⁿ-chiah chhiú-kóu tuā-tuā-tsat, tǹg ŭ tshoiⁿ-kṳn-la̍t. Jí-kâi Tsu A-ngiâu, tsṳ̆-liáu ŭ jîn-ngĭ, tsuan khòng-khà --nâng ûi-hui-tsak-tái, tú-tio̍h --nâng khùn-khóu zŭ kháng-khài kiù-chì, ŭ-kàu khuah-pak, thong-hioⁿ-lí o-ló --i.
 
-  Tsu A-ngiâu sui-sĭ la̍t-siòⁿ lo̍h-hái, che̍k-ke háⁿ₊-sĭ khiau à tiàu-tiáⁿ. Tú-ngŏ thiⁿ-sî-uăⁿ, tshân-hn̂g bô-siu, bí-niôⁿ li kiaⁿ-nâng kùi, ke-tang lău-âi suà phuà-pēⁿ --tŏ, kâi sòi-muĕ tóu--khùn khàu m̆-hiah. Yin-âi siŏⁿ-lâi-siŏⁿ-khṳ̀ bô-huap, kiò A-ngiâu khṳ̀ Au-piⁿ-hioⁿ Au tsóng-kuán --kò chioh-chîⁿ kah chioh-bí-niôⁿ. Tsu A-ngiâu tuh-phoh m̆-khṳ̀; in-ŭi Au tsóng-kuán sĭ-kài Au-piⁿ-hioⁿ --kâi thóu-pà, hiá-nâng hiau-huêⁿ liáu tsuan-mn̂g khi-hŭ láu-sît-nâng; A-ngiâu bŏi-ngiàn khṳ̀ khiû --i. Lău-bó khǹg-kòi --i, tàⁿ-: "Ka-kī --kâi pió-ché-hu, boh-àiⁿ khui-tshùi ŭ --jio̍h-oh? Yiŭ m̆-sĭ chioh-liáu pe̍h-pe̍h-hiah, ĕ-jît nán lo-zŭ hôiⁿ --i." A-ngiâu m̆-káⁿ nge̍k lău-bó --kâi ì, su̍t-su̍t kiâⁿ-khṳ̀ Au-piⁿ-hioⁿ.
+  Tsu A-ngiâu sui-sĭ la̍t-siòⁿ lo̍h-hái, che̍k-ke háⁿ₊-sĭ khiau à tiàu-tiáⁿ. Tú-ngŏ thiⁿ-sî-uăⁿ, tshân-hn̂g bô-siu, bí-niôⁿ li kiaⁿ-nâng kùi, ke-tang lău-âi suà phuà-pēⁿ --tŏ, kâi sòi-muĕ tóu--khùn khàu m̆-hiah. Yin-âi siŏⁿ-lâi-siŏⁿ-khṳ̀ bô-huap, kiò A-ngiâu khṳ̀ Au-piⁿ-hioⁿ Au tsóng-kuán --kò chioh-chîⁿ kah chioh-bí-niôⁿ. Tsu A-ngiâu tuh-phoh m̆-khṳ̀; in-ŭi Au tsóng-kuán sĭ-kài Au-piⁿ-hioⁿ --kâi thóu-pà, hiá-nâng hiau-huêⁿ liáu tsuan-mn̂g khi-hŭ láu-sît-nâng; A-ngiâu bŏi-ngiàn khṳ̀ khiû --i. Lău-bó khǹg-kòi --i, tàⁿ-: "Ka-kī --kâi pió-ché-hu, boh-àiⁿ khui-tshùi ŭ --jio̍h-oh? Yiŭ m̆-sĭ chioh-liáu⁎ pe̍h-pe̍h-hiah, ĕ-jît nán lo-zŭ hôiⁿ --i." A-ngiâu m̆-káⁿ nge̍k lău-bó --kâi ì, su̍t-su̍t kiâⁿ-khṳ̀ Au-piⁿ-hioⁿ.
 
-  Au tsóng-kuán thóiⁿ-tio̍h⁎ A-ngiâu pâi-jît hêng-hêng-huă-huă kuè ke̍h-ma̍k, thiaⁿ-nâng pò-tsai i lâi tshuē --i, ló i pâng-lăi zŭ tuā-tuā-siaⁿ háu-tàⁿ-: "Àu-siâu-kiáⁿ! Lṳ́ suà tio̍h-lâi khiû --uá?" A-ngiâu thiaⁿ-liáu hué_to̍h, siŏⁿ-tàⁿ tò-tńg --khṳ̀, mo-sĭ láu-bó hun-hù --tŏ, chiàⁿ lia̍h sèⁿ-thâu ngĕⁿ-teh --lo̍h-khṳ̀, kiâⁿ-jîp-khṳ̀ pâng-lăi tàⁿ-tsai àiⁿ-lâi tsò-nî. Au tsóng-kuán ēng khuê-thâu-sìⁿ-pèⁿ kho̍k A-ngiâu --kâi thâu-khak-lôu saⁿ-ē, kóng_chhèng-chhèng, sang-ma̍k biô-biô, chhiò-but-chhiò-but tàⁿ: "Tĭ--a-tĭ, lṳ́ mo ngĕⁿ-sèⁿ, tsò-nî tio̍h-lâi khiû --uá?" liáu kiò ke-nôu lia̍h A-ngiâu jiāu --tshut-khṳ̀. A-ngiâu khì kàu kă-khí-ngṳ̂n-kṳn, taⁿ-chiàⁿ boh phû-sèⁿ, liáu_li sîm-tio̍h⁎ ka-kī che̍k-nâng phah-su--nâng, kóu-tsò phîh_phn̍gh_kiò tò-tńg--khṳ̀.
+  Au tsóng-kuán thóiⁿ-tio̍h⁎ A-ngiâu pâi-jît hêng-hêng-huă-huă kuè ke̍h-ma̍k, thiaⁿ-nâng pò-tsai i lâi tshuē --i, ló i pâng-lăi zŭ tuā-tuā-siaⁿ háu-tàⁿ-: "Àu-siâu-kiáⁿ! Lṳ́ suà tio̍h-lâi khiû --uá?" A-ngiâu thiaⁿ-liáu⁎ hué_to̍h, siŏⁿ-tàⁿ tò-tńg --khṳ̀, mo-sĭ lău-bó hun-hù --tŏ, chiàⁿ lia̍h sèⁿ-thâu ngĕⁿ-teh --lo̍h-khṳ̀, kiâⁿ-jîp-khṳ̀ pâng-lăi tàⁿ-tsai àiⁿ-lâi tsò-nî. Au tsóng-kuán ēng khuê-thâu-sìⁿ kho̍k A-ngiâu --kâi thâu-khak-lôu saⁿ-ē, kóng_chhèng-chhèng, sang-ma̍k biô-biô, chhiò-but-chhiò-but tàⁿ: "Tĭ--a-tĭ, lṳ́ mo ngĕⁿ-sèⁿ, tsò-nî tio̍h-lâi khiû --uá?" liáu kiò ke-nôu lia̍h A-ngiâu jiāu --tshut-khṳ̀. A-ngiâu khì kàu kă-khí-ngṳ̂n-kṳn, taⁿ-chiàⁿ boh phû-sèⁿ, liáu_li sîm-tio̍h⁎ ka-kī che̍k-nâng phah-su--nâng, kóu-tsò phîh_phn̍gh_kiò tò-tńg--khṳ̀.
 
-  Tsu A-ngiâu tshâ-li kiâⁿ tshâ-li sîm: "Ŭ-chîⁿ-nâng sim-kuaⁿ ou à ba̍k, bô-àiⁿ tshap-tshái khiau-kiáⁿ chhin-chiâⁿ. Sì-tshù zṳ̂-ngiâu-ngiâu, kâi-kâi thó-lău-he̍k. Nâng ua̍h-ua̍h gīn-gō-sí, su-kuè tiâu-miāⁿ pùn-tiāu lâi khí-ngĭ, chiàⁿ bŏi tshûn tiâu khùi-si." Taⁿ-chiàⁿ sim-kông-hué-jia̍t, tsò-tsai kiâⁿ-tńg kàu ka-kī hioⁿ-lí --kò, thiaⁿ-tio̍h --nâng ló îh_ua̍h_bó-jiáng, i sang-ma̍k mōⁿ-khṳ̀-kàu, sṳ̆-tn̂g-tsôiⁿ kuá₊-kâi khiau-kiáⁿ tĭ-hiaⁿ khṳh --nâng pa̍k --tŏ-kò.  Che̍k-khûn sa tshâ-kùn --kâi niôⁿ-chhe, pìⁿ-mīn-pìⁿ-súi, háu-tuah tàⁿ kiò in kiáu-chîⁿ kah kiáu-bí-niôⁿ. Pâng-thâu-lău-tuā ló hí-piⁿ--thâu sio-tàu huah-chhit-tău-poih. Chhiu-mô-pìn-pe̍h --kâi Tsu Sì khiû in tàⁿ-: "N̂g-mâng nîⁿ-nîⁿ tsai-hng, liân tsháu-kṳn chhiū-phuê lo pit-pak-liáu, tsò ŭ chîⁿ-ngṳ̂n bí-niôⁿ hó kiáu--tit?" Niôⁿ-chhe sĕng kha that-tó Tsu Sì, lia̍h i phah kàu thòu-hueh-sí. Tsu A-ngiâu thóiⁿ--tio̍h, hué_to̍h-kàu-phiâⁿ, tshong buâ-khṳ̀ tsa̍t-tuè niôⁿ-chhe ăm-niáⁿ-thâu boh khai i thó tiâu-miāⁿ. Pâng-thâu-lău-tuā thóiⁿ-tio̍h⁎ A-ngiâu tshut-mīn, méⁿ-méⁿ huah-tàⁿ-: "Tsu A-ngiâu, Kūiⁿ-gê tsṳ̆-ŭ-tsú-chiang, sí-méⁿ pàng-chhiú!" A-ngiâu tàⁿ-: "Suah-nâng hôiⁿ-miāⁿ, tŏ-chhêng-tŏ-lí!" Hí-tshoh niôⁿ-chhe tshuah A-ngiâu tuaⁿ-sin-to̍k-hàn, tsò-che̍k-ē tshong buâ-khṳ̀ àiⁿ lia̍h A-ngiâu. A-ngiâu khûn_phah kha_that, ku̍t à niôⁿ-chhe--hué zn̂g-kâi ou-chheⁿ-pŏng-chéng, lah-liáu_chheⁿ-liâu.
+  Tsu A-ngiâu tshâ-li kiâⁿ tshâ-li sîm: "Ŭ-chîⁿ-nâng sim-kuaⁿ ou à ba̍k, bô-àiⁿ tshap-tshái khiau-kiáⁿ chhin-chiâⁿ. Sì-tshù zṳ̂-ngiâu-ngiâu, kâi-kâi thó-lău-he̍k. Nâng ua̍h-ua̍h gīn-gō-sí, su-kuè tiâu-miāⁿ pùn-tiāu lâi khí-ngĭ, chiàⁿ bŏi tshûn tiâu khùi-si." Taⁿ-chiàⁿ sim-kông-hué-jia̍t, tsò-tsai kiâⁿ-tńg kàu ka-kī hioⁿ-lí --kò, thiaⁿ-tio̍h --nâng ló îh_ua̍h_bó-jiáng, i sang-ma̍k mōⁿ-khṳ̀-kàu, sṳ̆-tn̂g-tsôiⁿ kuá₊-kâi khiau-kiáⁿ tĭ-hiaⁿ khṳh --nâng pa̍k --tŏ-kò.  Che̍k-khûn sa tshâ-kùn --kâi niôⁿ-chhe, pìⁿ-mīn-pìⁿ-súi, háu-tuah tàⁿ kiò in kiáu-chîⁿ kah kiáu-bí-niôⁿ. Pâng-thâu-lău-tuā ló hí-piⁿ--thâu sio-tàu huah-chhit-tău-poih. Chhiu-mô-pìn-pe̍h --kâi Tsu Sì khiû in tàⁿ-: "N̂g-mâng nîⁿ-nîⁿ tsai-hng, liân tsháu-kṳn chhiū-phuê lo pit-pak-liáu, tsò ŭ chîⁿ-ngṳ̂n bí-niôⁿ hó kiáu--tit?" Niôⁿ-chhe sĕng kha that-tó Tsu Sì, lia̍h i phah kàu thòu-hueh-sí. Tsu A-ngiâu thóiⁿ--tio̍h, hué_to̍h-kàu-phiâⁿ, tshong buâ-khṳ̀ tsa̍t-tuè niôⁿ-chhe ăm-niáⁿ-thâu boh khai i thó tiâu-miāⁿ. Pâng-thâu-lău-tuā thóiⁿ-tio̍h⁎ A-ngiâu tshut-mīn, méⁿ-méⁿ huah-tàⁿ-: "Tsu A-ngiâu, Kūiⁿ-gê tsṳ̆-ŭ-tsú-chiang, sí-méⁿ pàng-chhiú!" A-ngiâu tàⁿ-: "Suah-nâng hôiⁿ-miāⁿ, tŏ-chhêng-tŏ-lí!" Hí-tshoh niôⁿ-chhe tshuah A-ngiâu tuaⁿ-sin-to̍k-hàn, tsò-che̍k-ē tshong buâ-khṳ̀ àiⁿ lia̍h --i. A-ngiâu khûn_tshuàⁿ kha_that, ku̍t à niôⁿ-chhe--hué zn̂g-kâi ou-chheⁿ-pŏng-chéng, lah-liáu⁎ tshuē-liâu.
 
-  Tsu A-ngiâu ŏi-tsai jiò-seⁿ tsóng-tio̍h jiá-huă, zŭ tshuē tĭ-hiaⁿ--hué lâi tsham-siâng khí-ngĭ. Chèng-nâng khṳh hiá kuaⁿ-hú hāi kàu chhi-lău-tshám, kâi-kâi thiaⁿ-liáu chhiông_chhiông-kiò, tuaⁿ-tī Tsu A-ngiâu --kâi pió-tĭ Khóu Mêng táⁿ_sòi ùiⁿ-sṳ̄, pé-pa̍k tàⁿ-: "A-hiaⁿ, nán nâng_chió, ùiⁿ-tit oh-mue̍h; â-sĭ kuaⁿ-hú phài-piaⁿ lâi tia̍p --nán, kiáuⁿ-ùiⁿ nán lóng-tsóng tio̍h khṳ̀ sṳ̀-pài hu̍t-tsóu." A-ngiâu tuah-tàⁿ-: "Tsău-huán kah tio̍h huân-ló tiâu-miāⁿ?!" Liáu, Tsu A-ngiâu kah khûn khiau-kiáⁿ tĭ-hiaⁿ zŭ liū-khí ngĭ-kî, jît-jît liān khang-khuè, tsún-pĭ kah kuaⁿ-piaⁿ sio-thâi.
+  Tsu A-ngiâu ŏi-tsai jiò-seⁿ tsóng-tio̍h jiá-huă, zŭ tshuē tĭ-hiaⁿ--hué lâi tsham-siâng khí-ngĭ. Chèng-nâng khṳh hiá kuaⁿ-hú hāi kàu chhi-lău-tshám, kâi-kâi thiaⁿ-liáu⁎ chhiông_chhiông_kiò, tuaⁿ-tī Tsu A-ngiâu --kâi pió-tĭ Khóu Mêng táⁿ_sòi ùiⁿ-sṳ̄, pé-pa̍k tàⁿ-: "A-hiaⁿ, nán nâng_chió, ùiⁿ-tit oh-mue̍h; â-sĭ kuaⁿ-hú phài-piaⁿ lâi tia̍p --nán, kiáuⁿ-ùiⁿ nán lóng-tsóng tio̍h khṳ̀ sṳ̀-pài hu̍t-tsóu." A-ngiâu tuah-tàⁿ-: "Tsău-huán kah tio̍h huân-ló tiâu-miāⁿ?!" Liáu, Tsu A-ngiâu kah khûn khiau-kiáⁿ tĭ-hiaⁿ zŭ liū-khí ngĭ-kî, jît-jît liān khang-khuè, tsún-pĭ kah kuaⁿ-piaⁿ sio-thâi.
+
+  Tsok-tsok, niôⁿ-chhe--hué tsáu tńg-khṳ̀ Kūiⁿ-gê, pò-tàⁿ Hái-suaⁿ Tsu A-ngiâu ma̍k_bô-uâng-huap, pong-puăⁿ niôⁿ-chhe, kàu-phiâⁿ-nâng boh-àiⁿ tsău-huán. Kūiⁿ-lĕng thiaⁿ-liáu⁎ hué_to̍h, chiat-sî kiò piaⁿ-kiáⁿ tah-tsûn khṳ̀ Hái-suaⁿ lia̍h Tsu A-ngiâu, boh-àiⁿ thâi-koi_kà-kâu. Tsu A-ngiâu thiaⁿ --nâng pò-tsai, méⁿ-méⁿ tuà tĭ-hiaⁿ--hué sái-tsûn khṳ̀ kah in kàn tiāⁿ-tio̍h. Kuaⁿ-piaⁿ tsōi-kâi bŏi-năi huang-éng, tsûn sái buē-kàu Sam-sṳ̆, hiá-nâng tsá-tsá zŭ khṳh tsûn iô kàu tiām thòu, kâi-kâi ou-àm-hîn. Tsu A-ngiâu kiò-nâng bī-lo̍h-hái lia̍h tsûn-tói tsha̍k phuà-khang, tsûn che̍k-ē tîm, kuaⁿ-piaⁿ zn̂g-kâi thiàu-hái; chèng-tĭ-hiaⁿ ló tsûn-téng tsang kùn lia̍h kuaⁿ-piaⁿ--hué lóng-tsóng hìn-hòng-sí.
 <br>
 
+
 <br>
 
 **[Buē-mue̍h-tît]**