Skip to content

Latest commit

 

History

History
863 lines (576 loc) · 63.2 KB

bibliography.md

File metadata and controls

863 lines (576 loc) · 63.2 KB

The Bibliography compiles references, texts, and authors cited in Ms. Fr. 640, in the Edition's editorial comments, and in the Glossary.

This Bibliography includes detailed references for primary sources cited in the manuscript, including—whenever possible—permanent links to electronic facsimiles. Because Ms. Fr. 640 rarely specifies a particular printed edition, the references provided here are those that are more widely available and/or were produced by prominent sixteenth-century publishers (Robert and Henri Estienne, the Aldine press, Christophe Plantin, Hieronymus Froben, Johannes Herwagen, etc.). Other possible editions can be found in the Universal Short Title Catalogue and similar resources.

The bibliographic databases are available as BibTeX and HTML, downloadable from the Project’s GitHub repository.

Note: The Glossary uses short bibliographic keys instead of full citations, such as [COT1611] for Cotgrave's A dictionarie of the french and english tongues. The keys usually combine author name and year of publication or use an acronym such as [OED2008] for Oxford English Dictionary or [DMF2015] for Dictionnaire du Moyen Français. Search for Glossary keys in the Bibliography by acronym or author name.

Sources Cited in Ms. Fr. 640 and in the Editorial Comments

Primary Sources

Agrippa von Nettesheim, Cornelius. De occulta philosophia. Cologne: Johann Soter, 1533. https://doi.org/10.3931/e-rara-4309.

Alessandri, Alessandro. Genialium dierum libri sex, varia ac recondita eruditione referti, accuratius et majore fide quam antehac usquam impressi cum duplici indice. Paris: Jean de Roigny, 1549. https://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:bvb:12-bsb11232839-8.

Alexandrinus, Appianus. Historia Romana. Venice: Bernhard Maler; Erhard Ratdolt; Peter Löslein, 1477. http://digital.slub-dresden.de/id1663006873.

Angeli Bargeo, Pietro. Petri Angelii Bargaei De aucupio liber primus ad Franciscum Medicem Florent. et Senens. principem. Eiusdem Elegia de Radagasi et Getarum caede ad vrbem Florentiam. Ad Cosmum Medicem Florent. et Senens. ducem. Florence: Giunti, 1566. http://hdl.handle.net/10481/11534.

Anonymous. Kompost et kalendrier des bergiers. Paris: Guy Marchant, 1491. https://mazarinum.bibliotheque-mazarine.fr/ark:/61562/mz1845.

———. Prattica, cioe, Nova invenzione di conteggiare : ridotta à modo tanto facile, che ogn’uno potrà far ogni gran conto, si in vender, come in comperare, sia à misura, ò a peso, ò a qual si voglia altro modo, ad ogni sorte di precio, & moneta, per tutte le parti del mondo : serve anchora a commutar scudi, & ogni altra sorte di ori in lire, in grossi, in soldi, e in qual altro modo si vole, & cosi per il contrario : serve di piu à partir ogni sorte di cosa in piu parti, a far compartite di compagnie, et in somma à far ogni conto che l’huomo, si possa imaginare. Brescia: Sabbio, Vincenzo, 1589.

Aphrodisiensis, Alexander. Problemata. Translated by Giorgio Valla. Venice: Antonius de Strata, 1489. https://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:bvb:12-bsb00045285-8.

ATILF-CNRS. TLFi : Trésor de la langue Française informatisé. Nancy: ATILF - CNRS & Université de Lorraine, 1994. http://www.atilf.fr/tlfi.

Barbaro, Ermolao. Castigationes Plinianae et Pomponii Melae. Rome: Eucharius Silber, 1493. https://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:bvb:12-bsb00062010-9.

Barbaro, Iunior, Hermolao, and Hieronymus Wildenberg. Naturalis scientiae totius compendium : ex Aristotele, & alijs philosophis. Basel: Oporinus, 1548. https://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:bvb:12-bsb10192360-4.

Bargeo, Pietro Angelo. Cynegetica. Carminum libri II, Eglogae III. Lyon: haeredes Sébastien Gryphe, 1561. https://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:bvb:12-bsb10190433-9.

Bassus, Cassianus. Constantini Caesaris selectarum praeceptionum, De agricultura libri viginti, Iano Cornario medico physico interprete. Basel: Hyeronimus Frobenius, 1538. https://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:bvb:12-bsb11263552-0.

Belleforest, François de. Les grandes annales, et histoire générale de France, de la venue des Francs en Gaule, iusques au regne du roy très-chrétien Henry III. Paris: Gabriel Bon, 1579. https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k63862332.

Biondo, Flavio. Historiarum ab inclinatione Romanorum imperii decades. Venice: Thomas de Blavis, 1484. https://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:bvb:12-bsb00092286-2.

———. Italia illustrata. Rome: Johannes Philippus de Lignamine, 1474. http://hdl.handle.net/10366/115767.

———. Roma instaurata. Turin: Baudo, Giovannino; Bremio, Giovanni; Ferrari, Guglielmo, 1527. https://hdl.handle.net/2027/ucm.5317949053.

———. Roma instaurata. De origine et gestis Venetorum. Italia illustrata. Verona: Boninus de Boninis, 1482. https://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:bvb:12-bsb00092290-0.

———. Roma triumphans. Brescia: Vercellensis, Bartholomaeus, 1482. https://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:bvb:12-bsb00065986-7.

Boyer, Philibert. Instruction pour le faict des finances. Paris: Ambroise Drouart; Guillaume Le Noir, 1581.

Buchanan, George. Rerum Scoticarum historia auctore Georgio Buchanano Scoto. Edinburgh: Alexander Arbuthnet, 1582.

Budé, Guillaume. Annotationes in XXIIII pandectarum libros. Lyon: Sébastien Gryphe, 1551. http://hdl.handle.net/10481/4169.

———. Commentarii linguae Graecae. Accurate recogniti, atque amplius tertia parte aucti. Paris: Robert Estienne, 1548. https://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:bvb:12-bsb10147452-6.

———. Epistolai hellēnikai. Epistolae Graecae. Edited by Guillaume Plançon. Translated by Antonius Pichonius. Paris: Jean Bienné, 1574. https://hdl.handle.net/2027/ucm.5323616943.

———. Libri V de asse, et partib. eius post duas Parisienses impressiones ab eodem ipso Budaeo castigati, idque authore Io. Grolierio Lugdunensi christianissimi gallorum copiarum quaestore, cui etiam ob nostram in eum observantiam a nobis illi dicantur. Venice: Andrea Torresano; Aldo Manuzio, 1522. https://hdl.handle.net/2027/gri.ark:/13960/t08w8g960.

Caesariensis, Eusebius. Historia ecclesiastica. Translated by Tyrannius Rufinus. Mantua: Johannes Schallus, 1479. http://fbc.pionier.net.pl/id/oai:dbc.wroc.pl:34273.

Caesariensis, Procopius. De rebus Gothorum, Persarum ac Vandalorum libri VII. Basel: Johannes Hervagius, 1531. https://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:bvb:12-bsb10139893-2.

Cartari, Vincenzo. Les images des dieux. Edited by Antoine du Verdier. Lyon: Guichard Julliéron, 1584.

Commynes, Philippe de. Cronicque et histoyre. Paris: François Regnault; Pierre Gadoul, 1529. https://lib.ugent.be/catalog/rug01:001713620.

Corrozet, Gilles. Le Cathalogue des villes et citez assises es troys Gaulles, avecq ung traicté des fleuves et fontaines, illustré de nouvelles figures. Paris: Denis Janot, 1538. https://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:bvb:12-bsb10177407-1.

Curtius Rufus, Quintus. Historiae Alexandri Magni. Venice: Johannes Tacuinus, 1496. https://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:hbz:061:1-300194.

Damascenus, Nicolaus, and Johannes Stobaeus. Ex Nicolai Damasceni Vniversali Historia Sev De moribus gentium libris excerpta Iohannis Stobaei. Edited by Nicolaus Cragius. Geneva: Santandreanus, 1593. http://data.onb.ac.at/rep/107781D0.

Delorme, Philibert. Nouvelles inventions pour bien bastir et a petits fraiz. Paris: Fédéric Morel, 1561. https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/btv1b8609517b.

Dodoens, Rembert. Trium priorum de stirpium historia commentariorum imagines ad vivum expressae una cum indicibus, Graece, Latine, officinarum, Germanica, Brabantica Gallicaque nomina complectentibus. Antwerp: Jan van der Loe, 1553. https://www.biodiversitylibrary.org/item/30650.

Emili, Paolo. De rebus gestis Gallorum libri IX ad historiam Pauli Aemylii additi, perducta historia usque ad tempora Henrici II, Francorum regis. Translated by Arnoul Le Ferron. Paris: Michel de Vascosan, 1555. https://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:bvb:12-bsb10177449-8.

Festus, Sextus Pompeius, and Marcus Verrius Flaccus. Quae extant. Et Sex. Pompei Festi De verborum significatione, libri XX. In eundem Festum annotationes. Index rerum obiter dictarum. Ex bibliotheca Antonii Augustini. Venice: Giovanni Maria Bonelli; Giordano Ziletti, 1560. https://hdl.handle.net/2027/ucm.5323799719.

Firmicus, Julius. Astronomicon Lib. VIII. Basel: Johannes Herwagen, 1533. http://data.onb.ac.at/rep/10A76742.

Foresti, Jacopo Filippo. Novissime hystoriarum omnium repercussiones noviter a reverendissimo patre Iacobophilippo Bergomense Ordinis heremitarum edite: que Supplementum supplementi cronicarum nuncupantur. Incipiendo ab exordio mundi usque in annum salutis nostre MCCCCCII. Venice: Albertino da Lessona, 1503. https://digital.onb.ac.at/rep/access/open/103F6CAE.

———. Supplementum chronicarum. Venice: Bernardinus Rizus, 1493. https://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:hbz:061:1-172674.

Frisingensis, Otto, and Benedictus Chelidonius. Rerun ab origine mundi ad ipsius usque tempora gestarum, libri octo. Eiusdem de gestis Friderici primi aenobarbi caes.aug. Libri duo. Radevici phrisingen. Ecclesie canonici libri duo, prioribus additi, de eiusd Friderici imp. Gestis. Strasbourg: Matthias Schürer, 1515. https://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:bvb:12-bsb10868084-0.

Frisingensis, Otto, Guntherus Parisiensis, Rahewinus Frisingensis, Johannes Cuspinianus, and Pierre Pithou. De eiudem frid. Gestis libri II de gestis Friderici I. Caes. Aug. Libri duo libri duo de eiusdem Friderici imp. Gestis ligurini de gestis imp. Caesaris Friderici primi augusti libri decem ligurinus, sive de gestis Friderici, libri X. Ottonis episcopi Frisingensis leopoldi pii Marchionis Austriae f.chronicon, sive rerum ab orbe condito ad sua usque tempora gestarum, libri octo. Eiusdem de gestis Friderici I.caes.aug.libri duo. Radeuici Frising.canonici de eiusdem frid. gestis libri II. Priorib.additi. Guntheri poëtae ligurinus, sive de gestis Friderici, libri X. Addita sunt et alia, cum ad Friderici, tum ad posteriorum imperatorum historiam pertinentia, adiectis etiam notis et indice accurato. Basel: Peter Perna, 1569. https://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:bvb:12-bsb10143790-7.

Froumenteau, Nicolas. Le secret des finances de France. Jean Des Bois; Jean Berjon, 1581. https://doi.org/10.3931/e-rara-6444.

Gellius, Aulus. Noctes Atticae. Paris: Henri Estienne, 1585. https://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:bvb:12-bsb10171954-4.

Gembloux, Sigebert de. Chronicon ab anno 381 ad 1113, cum insertionibus ex historia Galfridi et additionibus Roberti, abbatis Montis, centum et tres sequentes annos complectentibus, promovente egregio patre D. G. Parvo,... nunc primum in lucem emissum. Paris: Henri Estienne; Jean Petit, 1513. https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k8504350.

Gessner, Conrad. De omni rerum fossilium genere, gemmis, lapidibus, metallis, et huiusmodi, libri aliquot, plerique nunc primum editi. Zürich: Hans Jakob Geßner, 1566. http://digital.slub-dresden.de/id274416042.

Giovio, Paolo. De Romanis piscibus libellus ad Ludovicum Borbonium cardinalem amplissimum. Rome: Francesco Minizio Calvo, 1524. https://hdl.handle.net/2027/ucm.5320235097.

———. Descriptio Britanniae, Scotiae, Hyberniae, et Orchadum, ex libro Pauli Iouii, episcopi Nucer. de imperiis, et gentibus cogniti orbis, cum eius operis prohoemio. Venice: Michele Tramezzino, 1548. https://hdl.handle.net/2027/ucm.5320232377.

———. Elogia virorum bellica virtute illustrium veris imaginibus supposita, quae apud Musaeum spectantur. Volumen digestum est in septem libros. Florence: Lorenzo Torrentino, 1551. https://hdl.handle.net/2027/gri.ark:/13960/t0ks9hg6s.

Guichard, Claude. Funérailles et diverses manieres d’ensevelir des Romains, Grecs, et autres nations. Lyon: Jean de Tournes, 1581. https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k79187r.

Halicarnassensis, Dionysius. Antiquitates Romanae. Treviso: Bernardinus Celerius, 1480. http://fbc.pionier.net.pl/id/oai:dlibra.bibliotekaelblaska.pl:48716.

Herodotus. Herodoti Halicarnassei Historiæ lib. IX. et de vita Homeri libellus. Illi ex interpretatione L. Vallæ adscripta, hic ex interpretatione C. Heresbachii: utraque ab H. Stephano recognita. Ex Ctesia excerptæ historiæ. Edited by Lorenzo Valla and Henri Estienne. Geneva: Henri Estienne; Ulrich Fugger, 1566. https://doi.org/10.3931/e-rara-6213.

Hyginus, Gaius Iulius. Fabularum liber eiusdem poeticon astronomicon, libri quatuor. Basel: Johannes Herwagen, 1535. http://hdl.handle.net/10366/122392.

Irenaeus. Opus in quinque libros digestum, in quibus mire retegit & confutat veterum haereseon impias ac por tentosas opiniones, ex vetustissimorum codicum collatione quantum licuit emendatum opera Des. Erasmi Roterodami, ac nunc eiusdem opera denuo recognitum, correctis iis quae prius suffugerant. Additus est index rerum scitu dignarum. Basel: Hieronymus Froben; Nikolaus Episcopius, 1534. https://doi.org/10.36576/summa.35365.

Josephus, Flavius. De antiquitate Judaica. De bello Judaico. Edited by Rufinus Aquileiensis and Girolamo Squarciafico. Venice: Johannes Rubeus Vercellensis, 1486.

Livius, Titus. Historiae Romanae ab urbe condita, libri 15. quotquot ad nostram aetatem peruenerunt, cum commentariis omnium interpretum ad explicationem locorum difficilium, e regione insertis. Paris: Jean Charron; Michel Sonnius, 1573.

———. Les décades. Edited by Blaise de Vigenère, Jean Hamelin, and Antoine de La Faye. Translated by Jean Hamelin. Paris: Jacques du Puys, 1583. http://data.onb.ac.at/rep/10556F5E.

Lugdunensis, Irenaeus, and Nikolaus Episcopius. Opus in quinque libros digestum, in quibus mire retegit & confutat veterum haereseon impias ac por tentosas opiniones, ex vetustissimorum codicum collatione quantum licuit emendatum opera Des. Erasmi Roterodami, ac nunc eiusdem opera denuo recognitum, correctis iis quae prius suffugerant. Additus est index rerum scitu dignarum. Edited by Erasmus Roterodamus. Basel: Hieronymus Froben, 1534. https://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:bvb:12-bsb10148265-2.

Macrobius, Ambrosius Aurelius Theodosius, and Arnoldus Haldrenius Vesaliensis. In somnium Scipionis, libri II. Saturnaliorum, libri VII. Ex variis, ac vetustissimis codicibus recogniti et aucti. Lyon: Sébastien Gryphe, 1556. https://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:bvb:12-bsb10172074-6.

Maffaei, Raffaele. Commentariorum Urbanorum octo et triginta libri. Basel: Johannes Frobenius, 1559. https://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:bvb:12-bsb10150223-5.

Maffei, Raffaele. Commentariorum urbanorum Raphaelis Volaterrani, octo et triginta libri, accuratius quam antehac excusi, praemissis eorundem indicibus secundum tomos ut ab autore conscripti fuerunt: quibus accessit novus, res ac voces in philologia explicatas demonstrans, quo superiores editiones carebant hactenus. Item oeconomicus Xenophontis, ab eodem latio donatus. Basel: Hieronymus Froben; Nikolaus Episcopius, 1559. https://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:bvb:12-bsb10150228-2.

Maggi, Girolamo. Cinque primi canti della guerra di Fiandra di m. Gierolamo Magi d’Anghiari al valoroso signor Chiappino Vitelli. Nuovamente dati in luce (Venezia, Comin da Trino : al segno del Diamante, 1551). Venice: Comin da Trino, 1551. https://digital.onb.ac.at/rep/access/open/10810B79.

———. Variarum lectionum, seu Miscellanorum libri IIII. In quibus multa auctorum loca emendantur, atque explicantur, & quae ad antiquitatem cognoscendam pertinent, non pauca afferuntur. Venice: Giordano Ziletti, 1564. https://hdl.handle.net/2027/njp.32101077878963.

Maggi, Girolamo, and Giacomo Castriotto. Della fortificatione delle città, di m. Girolamo Maggi, e del capitan Iacomo Castriotto, ingegniero del christianissimo re di Francia, libri III. Ne’ quali, oltra le molte inventioni di questi autori, si contiene tutto quello di più importanza, che fino ad hora è stato scritto di questa materia; con infinite cose, che da molti signori, capitani, & ingegnieri dell’età nostra si sono havute. Discorso del medesimo Maggi sopra la fortificatione degli alloggiamenti degli esserciti. Discorso del capitan Francesco Montemellino sopra la fortificatione del borgo di Roma. Trattato dell’ordinanze, ò vero battaglie del capitan Giovacchino da Coniano. Ragionamento del sudetto Castriotto sopra le fortezze della Francia. Venice: Borgominieri, Rutilio, 1564. https://fbc.pionier.net.pl/id/oai:jbc.bj.uj.edu.pl:229091.

Magnus, Albertus. De mineralibus. Venice: Johannes de Gregoriis; Gregorius de Gregoriis, 1495. http://mdz-nbn-resolving.de/urn:nbn:de:bvb:12-bsb00045497-0.

Manuzio, Paolo. Antiquitatum Romanarum Paulli Mannuccii liber de senatu. Venice: Paolo Manuzio, 1581. https://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:bvb:12-bsb11048406-6.

———. Lettere volgari di M. Paolo Manutio divise in quattro libri. Venice: Paolo Manuzio, 1560. https://lib.ugent.be/catalog/rug01:001730895.

Marcellus, Nonius. De proprietate sermonum: jam demum innumeris locis restitutus, multis locupletatus, ope vetustissimorum codicum, & industria. Additus est in calce libellus de prisco sermone repurgatus: index vocabulorum De proprietate sermonum: jam demum innumeris locis restitutus, multis locupletatus, ope vetustissimorum codicum, & industria. Additus est in calce libellus de prisco sermone repurgatus: index vocabulorum. Antwerp: Christophe Plantin, 1565. https://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:bvb:12-bsb10172086-2.

Martyr, Justin. Diui Iustini philosophi ac martyris Opera non ita pridem Graece edita : nuper uerò Latinè reddita, interprete Sigismundo Gelenio, quorum tituli pagina operis initio obuersa apparent. Basel: Hieronymus Froben; Nikolaus Episcopius, 1555.

Martyr, Justinus. Opera non ita pridem Graece edita, nuper verò Latinè reddita. Basel: Hieronymus Froben; Nikolaus Episcopius, 1555. https://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:bvb:12-bsb10165154-1.

———. Τοῦ ἁγίου Ἰουστίνου φιλοσόφου καὶ μάρτυρος, Ζήνᾳ καὶ Σερήνῳ ; Λόγος παραινετικὸς πρὸς Ἕλληνας ; Πρὸς Τρύφωνα Ἰουδαῖον διάλογος ; Ἀπολογία ὑπὲρ χριστιανῶν πρὸς τὴν Ῥωμαίων σύγκλητον ; Ἀπολογία Β’ ὑπὲρ χριστιανῶν πρὸς Ἀντων ῖνον τὸν Εὐσεβῆ ; Περὶ Θεοῦ μοναρχίας ; Ἔκθεσις πίστεως περὶ τῆς ὀρθῆς ὁμολογίας, ἤτοι περὶ τῆς ἁγίας καὶ ὁμοουσίου Τριάδος ; Ἀνατροπὴ δογμάτων τινῶν Ἀριστοτελικῶν ; Ἐρωτήσεις Χριστιανικαὶ πρὸς τοὺς Ἕλληνας, καὶ ἑλληνικαὶ ἀποκρίσεις, καὶ τῶν αὐτῶν ἀποκρίσεων ἔλεγχοι ; Ἀποκρίσεις πρὸς τοὺς ὀρθοδόξους περὶ τινῶν ἀναγκαίων ζητημάτων ; Ἐρωτήσεις ἑλληνικαὶ πρὸς τοὺς Χριστιανοὺς περὶ τοῦ ἀσωμάτου, καὶ περὶ τοῦ Θεοῦ, καὶ περὶ τῆς ἀναστάσεως τῶν νεκρῶν, καὶ πρὸς τὰς αὐτὰς ἐρωτήσεις ἀποκρίσεις Χριστιανικαί : ex Bibliotheca Regia. Paris: Robert Estienne, 1551.

Masius, Andreas. Josuae imperatoris historia illustrata atq. explicata ab Andrea Masio. Antwerp: Christophorus Plantinus, 1574. https://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:bvb:12-bsb10142672-2.

Mattioli, Pietro Andrea, and Jean des Moulins. Commentaires de M. Pierre André Matthiole médecin sennois, sur les six livres de Ped. Dioscoride Anazarbeen de la matière médicinale : avec certaines tables médicinales, tant des qualités & vertus des simples médicamens, que des remèdes pour toutes maladies, qui peuvent avenir au corps humain, comme aussi des sentences, mots & matières traictées esdicts commentaires ([Reprod.]) / mis en français sur la dernière édition latine de l’auteur par M. Jean des Moulins, docteur en médecine. Lyon: Guillaume Rouille, 1579. https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k1520492j.

Maximus, Valerius. Facta et dicta memorabilia. Edited by Oliviero d’Arzignano. Venice: Guglielmus de Cereto, 1491. http://mdz-nbn-resolving.de/urn:nbn:de:bvb:12-bsb00057339-8.

Mercuriale, Girolamo. Liber responsorum et consultationum medicinalium. Basel: Konrad von Waldkirch, 1588. https://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:gbv:3:1-154175.

Mesmes, Jean-Pierre de. La Grammaire Italienne, composée en Françoys. Paris: Gilles Corrozet; Étienne Groulleau, 1548.

Nagerel, Jean. L’histoire et cronique de Normandie. Rouen: Martin Le Mégissier, 1581.

Naucratites, Athenaeus. Deipnosophistou ten polumathestaten pragmateian nun exesti soi es gnosis elthein. Venice: Aldo Manuzio; Andrea Torresano, 1514. https://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:bvb:12-bsb10195496-8.

———. Dipnosophistarum sive Coenae sapientum libri XV. Edited by Natale Conti. Venice: Andrea Arrivabene, 1556. http://resolver.staatsbibliothek-berlin.de/SBB0001C96E00000000.

Ollaus, Magnus. Historiae de gentibus septentrionalibus libri XXII. Antwerp: Jean Bellère, 1552.

Orosius, Paulus. Historiae adversus paganos. Augsburg: Johannes Schüssler, 1471. https://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:bvb:12-bsb00044419-3.

Palissy, Bernard. Discours admirables de la nature des eaux et fontaines, tant naturelles qu’artificielles, des métaux, des sels et salines, des pierres, des terres, du feu et des émaux. Paris: Martin le jeune, 1580. https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k1050822.

———. Recepte veritable par laquelle tous les hommes de la France pourront apprendre a multiplier et augmenter leurs thresors. La Rochelle: Barthélemy Berton, 1564. https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k1510592m.

Pausanias. Paysaniu tes hellados periegesis. Hoc est, Pausaniae accurata Graeciae descriptio. Frankfurt: Claude de Marne; Johann Aubry; Andreas Wechel, 1583. https://hdl.handle.net/2027/ucm.5323832589.

———. Veteris Graeciae descriptio. Romulus Amasaeus vertit. Florence: Lorenzo Torrentino, 1551. https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/btv1b55003849f.

Pollux, Iulius. Onomasticon. Basel: Robert Winter, 1541. https://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:bvb:12-bsb00005215-2.

———. Onomasticon. Iulii Pollucis Vocabularium. Venice: Aldo Manuzio, 1502.

———. Vocabularium. Florence: Bernardo Giunta, 1520. http://hdl.handle.net/10366/126483.

Polybius. Eklogai peri tōn presveiōn. Ex libris Polybii selecta de legationibus et alia quae seguenti pagina indicantur nunc primum in lucem edita. Antwerp: Christophe Plantin, 1582. https://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:bvb:12-bsb11217310-4.

Porzio, Simone. De coloribus libellus, Latinitate donatus, et commentariis illustratus una cum praefatione, qua coloris naturam declarat. Paris: Michel de Vascosan, 1549. https://doi.org/10.3931/e-rara-16994.

Raffaele Maffaei, Xenophon snd. Commentariorum urbanorum octo et triginta libri, cum duplici eorumdem indice secundum tomos collecto. Lyon: Sébastien Gryphe, 1552. https://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:bvb:12-bsb10150227-7.

Redonensis, Marbodus. Libellus de lapidibus preciosis. Vienna: Hieronymus Vietor, 1511. https://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:bvb:12-bsb00011978-8.

Roy, Maurice. Jehan Cousin père, sculpteur : la statue de l’amiral Chabot et le jubé de la chapelle de Pagny. Sens: Duchemin, 1909. https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k325970n.

Roy, Maurice, and Paul Vitry. Artistes et monuments de la Renaissance en France. Recherches nouvelles et documents inédits. Paris: Honoré Champion, 1929. https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k3413936g.

Ruscelli, Girolamo. Les secrets de reverend signeur Alexis piémontois contenans excellens remèdes contre plusieurs maladies vec la manière de faire distillation tr. de l’italien en françois. Anvers: Christophe Plantin, 1557. https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k1520050t.

———. Secreti del reverendo donno Alessio Piemontese. Venice: Sigismondo Bordogna, 1555.

Sabellico, Marco Antonio. Le historie vinitiane divise in tre deche con tre libri della quarta deca. Translated by Lodovico Dolce. Venice: Curzio Troiano Navò, 1544.

———. De rerum et artium inventoribus poema. Vienna: Hieronymus Vietor, 1521.

———. Historiae rerum venetarum ab urbe condita, libri XXXIII. Eiusdem in singulos libros epitomae. Additus in fine est index rerum memorabilium copiosus. Basel: Nikolaus Episcopius, 1556. https://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:bvb:12-bsb10180802-5.

———. Rerum Venetarum ab urbe condita in universum opus. Venice: Torresano, Andrea, 1487. https://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:bvb:12-bsb00061104-6.

Salviani, Ippolito. Aquatilium animalium historiae liber primus: cum eorundem formis, aere excusis. Rome: Ippolito Salviani, 1554. https://doi.org/10.5962/bhl.title.82337.

Savonne, Pierre de. Nouvelle instruction d’Arithmétique abrégée propre à tous les Marchands et Banquiers. Paris: Nicolas du Chemin, 1563.

Statius, Publius Papinius. Opera. Venice: Bartholomaeus de Zanis, 1494.

———. Sylvarum libri V Achilleidos libri XII Thebaidos libri II orthographia et flexus dictionum Graecarum omnium apud Statium cum accentib. et generib. ex variis utriusque linguae authoribus. Venice: Aldo Manuzio; Andrea Torresano, 1519.

———. Sylvarum libri V, Thebaidos libri XII, Achilleidos libri II. Lyon: Sébastien Gryphe, 1547. https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k53318m.

Strabo. Peri geographias. Strabo De situ orbis. Venice: Andrea Torresano; Aldo Manuzio, 1516. http://hdl.handle.net/10366/126878.

Suetonius Tranquillus, Gaius, Vulcatius Gallicanus, Aelius Spartianus, Trabellius Pollio, Flavius Vopiscus, Julius Capitolinus, and Aelius Lampridius. Caius Suetonius Tranquillus: Vitae XII Caesarum. Aelius Spartianus: De vita Hadriani; Julius Capitolinus, Vulcatius Gallicanus, Aelius Lampridius, Trabellius Pollio and Flavius Vopiscus: De regum ac imperatorum Romanorum. Venice: Johannes Rubeus Vercellensis, 1490. http://fbc.pionier.net.pl/id/oai:dbc.wroc.pl:31954.

Telesio, Antonio. Libellus de coloribus. Ubi multa leguntur praeter aliorum opinionem. Venice: Bernardino Vitali, 1528.

Ursperg, Burchard of. Chronicum abbatis urspergensis, a nino rege assyriorum magno, usque ad Fridericum II.romanorum imperatorem, ex optimis autoribus recognitum, et innumeris mendis repurgatum. Strasbourg: Kraft Müller, 1537. http://mdz-nbn-resolving.de/urn:nbn:de:bvb:12-bsb00087167-3.

Verdier, Antoine Du. Questions enigmatiques, recreatives et propres pour deviner et y passer le temps aux veillees des longues nuicts, avec les responses subtiles, et autres propos joyeux. Lyon: Benoı̂t Rigaud, 1568.

Vergilius Maro, Publius, Maurus Honoratus Servius, Josse Bade, Filippo Beroaldo, Domizio Calderino, Agostino Dati, Aelius Donatus, Antonio Mancinelli, and Marcus Valerius Probus. Vergilius cum commentariis et figuris P. Vergilii Maronis, Bucolica, Georgica, Aeneis cum Servii commentariis accuratissime emendatis in quibus multa quae adhuc deerant sunt adiecta et Graecae dictiones ac verius ubique restituti. Additus est etiam Probicelebris grammatici in Bucolica & Georgica perutilis commentariolus recens castigatus. Nec non commentarii Donati, Mancinelli et Ascensii. Insunt praeterea Beroaldi annotationes et Augustini Dathi in Aeneidem praefatio. Atque ut studiosis nihil amplius desiderent adiuncta sunt opuscula omnia sive lusus Vergiliani tum a Domitio Calderino tum ab Ascensio perspicue declarati. Res vero totius operis adeo graphice imaginibus exprimuntur ut non minus geri videantur quae legi possint. Venice: Gregorio De Gregori; Lucantonio Giunta, 1522. https://hdl.handle.net/2027/ucm.5327128659.

Vergilius, Polydorus. Anglicae historiae libri Vigintisex. Basel: Michael Isengrin, 1546. https://doi.org/10.3931/e-rara-3041.

———. De inventoribus rerum. Venice: Christophorus de Pensis, 1499. http://nbn-resolving.org/urn:nbn:de:gbv:23-inkunabeln/170-4-quod-16.

Vida, Marco Girolamo. Bucolica de bombyce ad Isabellam Estensem Marchionissam libri II, etc. Basel: Johann Walter, 1534. https://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:bvb:12-bsb10192551-4.

Viterbo, Giovanni Nanni da. I cinque libri de le antichita. Venice: Baldassare Constantini, 1550. https://doi.org/10.11588/diglit.28444.

Vives, Juan Luis. Los comentarios de Juan Luis Vives a "La ciudad de Dios" de San Agustı́n. Edited by Rafael Cabrera Petit. vol. 6. Colección J.L. Vives. Ajuntament de Valencia, 2000.

Secondary Sources Cited in the Editorial Comments

Bol, Marjolijn. "The emerald and the eye: On sight and light in the artisan’s workshop and scholar’s study." In Perspective as practice: Renaissance cultures of optics, edited by Sven Dupré, 71–101. Turnhout: Brepols, 2019.

Collin, Franck. "Antonio Telesio de Cosenza, Petit traité des couleurs latines (De coloribus libellus), éd. Michel Indergand et Christine Viglino." Cahiers de recherches médiévales et humanistes, 2010. http://journals.openedition.org/crm/12315.

ATILF-CNRS. Dictionnaire du Moyen Français. Paris, 2015. http://www.atilf.fr/dmf.

Corneille, Thomas. Le grand dictionnaire des arts et des sciences. Paris: Veuve de Jean-Baptiste Coignard; Jean-Baptiste Coignard, 1692. https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k1280426g.

Daux, Camille. Histoire de l’Eglise de Montauban. Paris: Bray et Retaux, 1881.

Diderot, Denis, and Jean le Rond d’Alembert. Encyclopédie, ou Dictionnaire raisonné des sciences, des arts et des métiers. vol. 7. Paris: Briasson, 1770.

Gilson, Etienne. L’esprit de la philosophie médiévale. Paris: Vrin, 1969.

Guiffrey, Jules. Artistes parisiens des XVIe et XVIIe siècles: Donations, contrats de mariage, testaments, inventaires, etc. Tirés des insinuations du Châtelet de Paris. Paris: Imprimerie nationale, 1915. https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k205098w.

Hérold, Michel. "Le verre des vitraux (xve-xvie siècles). Approche méthodologique." in Verre et Fenêtre de l’Antiquité au xviiie siècle, les Actes du premier colloque international organisé à Paris-La Défense / Versailles du 13 au 15 octobre 2005 par l’Association Verre & Histoire, ont été réalisés et publiés sous la direction de Sophie Lagabrielle et Michel Philippe, edited by Sophie Lagabrielle and Michel Philippe. Association Verre et Histoire, INHA, 2005. http://www.verre-histoire.org/colloques/verrefenetre/pages/p307_02_herold.html.

Lamberini, Daniela. Il Sanmarino. Giovan Battista Belluzzi architetto militare e trattatista del cinquecento. Arte e Archeologia. Studi e Documenti 30. Florence: Leo S. Olschki, 2007.

Leproux, Guy-Michel. "Quelques éclairages sur la vie et la carrière de Jean Cousin le jeune." Documents d’histoire parisienne 12 (2011): 23–40.

Michel-Leproux, Guy. La Peinture à Paris sous le règne de François Ier. Presses de l’Université de Paris Sorbonne, 2001.

Nadolski, Dieter. Les étains anciens usuels: leur aspect et leur fonction pendant six siècles. Paris: Nouvelles Editions Latines, 1986.

Norri, Juhani. Dictionary of Medical Vocabulary in English, 1375-1550: Body Parts, Sicknesses, Instruments, and Medicinal Preparations. London: Routledge, 2016.

Smith, Paul J. "Passer solitarius: Tribulations of a lonely bird in poetry and natural history, from petrarch to buffon." In Solitudo: Spaces, places, and times of solitude in late medieval and early modern cultures, edited by K. A. E. Enenkel and Christine Göttler, Vol. 56. Intersections. Leiden: Brill, 2018. https://doi.org/10.1163/9789004367432.

Solmi, Edmondo, and Sergio Solmi. Scritti vinciani: Le fonti dei manoscritti di Leonardo da Vinci e altri studi. Strumenti ; 37. Firenze: La nuova Italia, 1976.

Wartelle, André. Bibliographie historique et critique de saint Justin, philosophe et martyr, 1494-1994 (avec un supplément). Paris: Editions F. Lanore, 2001.

Zerner, Henri. L’Art de la Renaissance en France. Paris: Flammarion, 1996.

Sources Cited in the Glossary

Note: The Glossary uses short bibliographic keys instead of full citations, such as [COT1611] for Cotgrave's A dictionarie of the french and english tongues. The keys usually combine author name and year of publication or use an acronym such as [OED2008] for Oxford English Dictionary or [DMF2015] for Dictionnaire du Moyen Français. Search for Glossary keys in the Bibliography by acronym or author name.

DAF2018 Académie française. "Dictionnaire de l’Académie française." Paris, 2018. https://www.dictionnaire-academie.fr.

Akerman, Susanna. "Paracelsianism in Sweden." In Western esotericism in Scandinavia, edited by Henrik Bogdan and Olav Hammer, 425–30. Leiden: Brill, 2016. https://doi.org/10.1163/9789004325968.

TLFi2019 Analyse et Traitement Informatique de la Langue Française, and Centre national de la recherche scientifique. "Trésor de la langue francaise informatisé." ATILF, CNRS Éditions, 2019. http://atilf.atilf.fr/tlf.htm.

anonymous. Secrets concernant les arts et métiers: ouvrage utile, non seulement aux artistes, mais encore à ceux qui les emploient. Paris: Bossange & Compagnie, 1791.

Argonne, Bonaventure d’. Mélanges d’histoire et de littérature par M. de Vigneul-Marville (Noël, dit Bonaventure d’Argonne). Quatrième édition revûë, corrigée et augmentée par M*** (l’abbé Banier). Paris: Prudhomme, 1713.

Bauderon, Brice, Laurent Catelan, and G Sauvageon. Pharmacopée de Bauderon. Augmentée de plusieurs compositions necessaires; & des facultez de chaque composition. Avec un traité des plus usitez & celebres medicamens chymiques. Lyon: Guillaume Chaunod & Cesar Chappuis, 1681.

Beauchet-Filleau, Eugène Henri Edmond. Essai sur le patois poitevin, ou petit glossaire de quelquesuns des mots usités dans le canton de Chef-Boutonne, etc. Niort, 1864.

Belon, Pierre. L’histoire de la nature des oyseaux: avec leurs descriptions, et naı̈fs portraicts retirez du naturel ; escrite en sept livres. Paris: Corrozet, 1555.

Bertrand, Jean-Elie, Christian von Mechel, H Billé, François Noël Sellier, J. B. F Limozin, and Lacroix. Descriptions des arts et métiers. Neuchâtel: Imprimerie de la Société typographique, n.d.

Biringuccio, Vannoccio. De la pirotechnia. Libri X. Venice: Venturino Ruffinelli], 1540.

———. The Pirotechnia of Vannoccio Biringuccio: The Classic Sixteenth Century : Teatrise on Metals and Metallurgy. Translated by Martha Teach Gnudi and Cyril Stanley Smith. New York, NY: Dover Publications, 1990.

Bogdan, Henrik, and Olav Hammer, eds. Western Esotericism in Scandinavia. Leiden: Brill, 2016.

Boodt, Anselmus de. Le parfaict ioaillier, ou histoire des pierreries. Edited by André Toll. Lyon, 1644.

Boucherie, M. A. "Patois de la Saintonge." Patois de la Saintonge, 1845.

Bourne, William. The Arte of Shooting in Great Ordnaunce. London: Thomas Woodcocke, 1687.

Boyer, Abel. Dictionnaire royal françois-anglois. Amsterdam, 1727.

Browne, Thomas. Pseudodoxia Epidemica : Or, Enquiries into Very Many Received Tenents, and Commonly Presumed Truths. London: Andrew Crook, 1658.

Buffon, Georges Louis Leclerc. Histoire naturelle des minéraux. Geneva: Chez Sanson & Compagnie, 1790. https://doi.org/10.5962/bhl.title.60802.

Cardano, Gerolamo. The de Subtilitate of Girolamo Cardano. Translated by John M. Forrester. Tempe, AZ: ACMRS, 2013.

Cardano, Girolamo. Les livres de Hierosme Cardanvs medecin milannois: intitulez de la subtilité & subtiles inuentions, ensemble les causes occultes, & raisons d’icelles. Translated by Richard Le Blanc. Rouen: Chez La Vefve du Bosc, dans la Court du Palais, 1642.

Cardon, Dominique. The Dyer’s Handbook Memoirs on Dyeing. Oxford: Oxbow Books, 2016.

Carlyle, Leslie. The Artist’s Assistant: Oil Painting Instruction Manuals and Handbooks in Britain, 1800-1900, with Reference to Selected Eighteenth-Century Sources. London: Archetype Publications, 2001.

Cassignac, Arve. Dictionnaire occitan de communication: français-occitan, occitan-français. Mobileoccitan.com, 2015.

Cellini, Benvenuto. The Treatises of Benvenuto Cellini on Goldsmithing and Sculpture. Whitefish, Montana: Kessinger Publishing, 2010.

Cellini, Benvenuto, and Carlo Milanesi. I trattati dell’oreficeria e della scultura di Benvenuto Cellini novamente messi alle stampe secondo la originale ... dell Codice Marciano. Florence: Felice Le Monnier, 1857.

Chambers, Ephraim, and Abraham Rees. The Cyclopaedia, or, Universal Dictionary of Arts, Sciences, and Literature. London: Longman, Hurst, Rees, Orme & Brown, 1819.

Columbian Cyclopedia. Buffalo, NY: Garretson, Cox, 1897.

Constans, Germain. Traité de la Cour des monnoyes et de l’estendue de sa juridiction. Sébastien Cramoisy, 1658.

Contant, Paul, and Contant Jacques. Les Oeuvres de Iacques et Paul Contant pere et fils... Poitiers: Par Iulian Thoreau, 1628. https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k1519396c.

Corneille, Thomas (1625-1709) Auteur du texte. Le dictionnaire des arts et des sciences, 1694. https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k50507s.

COT1611 Cotgrave, Randle. A dictionarie of the french and english tongues. London: Adam Islip, 1611. http://www.pbm.com/~lindahl/cotgrave/.

Coxe, John Redman. The Philadelphia Medical Dictionary : Containing a Concise Explanation of All the Terms Used in Medicine, Surgery, Pharmacy, Botany, Natural History, Chymistry, and Materia Medica. Philadelphia: Thomas Dobson, 1808.

Dalechamps, Jacques, and Jean Des Moulins. Histoire générale des plantes: contenant XVIII livres egalement departis en deux tomes. Lyon: Philippe Borde, 1653.

Delaulne, Florentin ed. Dictionnaire universel francois et latin: contenant la signification et la definition tant des mots de l’une & de l’autre langue, avec leurs différens usages ; que des Termes propres de chaque etat & de chaque profession. Paris, 1721.

DMF2015 Dictionnaire du Moyen Français. ATILF-CNRS & Université de Lorraine Paris, 2015. http://www.atilf.fr/dmf.

Diderot, Denis, and Jean Le Rond d’ Alembert. Encyclopedie methodique, ou par ordre de matières: Médecine. vol. 6. Paris: Panckoucke, 1793.

Diderot, denis, and Jean le Rond d’Alembert. Encyclopédie, ou dictionnaire raisonné des sciences, des arts et des métiers, etc. Edited by Robert Morrissey and Glenn Roe. University of Chicago: University of Chicago: ARTFL Encyclopédie Project, 2017. http://encyclopedie.uchicago.edu/.

Dietrich, Philippe-Frédéric. Description des gı̂tes de minerai, des forges et des salines des Pyrénées, suivie d’observations sur le fer mazé et sur les mines des Sards en Poitou, Paris; Strasbourg: chez Didot, fils aı̂né, et Cuchet; chez Treuttel, 1786.

Doujat, Jean. Dictionnaire de la langue toulousaine. Genève; Marseille: Slatkine Reprints, 1974.

Dralet, Étienne-François. Traité de la pierre à plâtre et de ses propriétés relatives à l’art des bâtimens, à la culture des prairies artificielles, des céréales, des prairies naturelles, des arbres fruitiers et de la vigne: ouvrage où l’on combat, avec l’autorité des faits, les nombreuses erreurs qui privent l’agriculture d’une partie des avantages qu’elle peut retirer de ce précieux minéral : Avec recueil méthodique et analytique des préceptes, maximes, proverbes français et étrangers relatifs à l’agriculture et au ménage des champs. Paris: Mme Huzard, 1837.

Dupuy, Ernest. Bernard Palissy. L’homme, l’artiste, le savant, l’écrivain. Paris: Société française d’imprimerie et de librairie, 1902.

ed., François Muguet. Instruction generale pour la teinture des laines. Paris, 1671.

Estienne, Charles. L’agriculture et maison rustique. Rouen: Laurent Maury, 1658.

Estienne, Charles, Jean Liébault, Gervase Markham, and Richard Surflet. Maison Rustique, or, the Countrey Farme. London: Printed by Adam Jslip for John Bill, 1616.

Estienne, Robert. Dictionarium latinogallicum ex hoc latini sermonis cum gallico idiomate consensum ita percipies ut majores utriusque linguae scriptores proxime imitari possis ... Editio postrema ... Paris: Apud S. Honoratum : Venandantur apud N. Chesneau, 1571.

Favre, Léopold. Glossaire du Poitou. Niort: Robin et Favre, 1867.

Félibien, André, and André Félibien. Des principes de l’architecture, de la sculpture, de la peinture, et des autres arts qui en dépendent: Avec une dictionnaire des termes propres à chacun de ces arts. Paris: Coignard, 1697.

Féraud, Jean François. Dictionaire critique de la langue française. Tübingen: Niemeyer, 1787.

Fleming, Charles, and J Tibbins. Royal Dictionary, English and French and French and English. (Grand Dictionnaire, Français-Anglais et Anglais-Français). Paris: Firmin Didot Bros., Sons & Co., 1870.

Franke, Traugott. Technologisches wörterbuch in deutscher, französischer und englischer sprache. Wiesbaden: Kreidel & Niedner, 1855.

Furetière, Antoine. Essais d’un dictionaire universel. Amsterdam: Henri Desbordes, 1687.

Gacon-Dufour, Marie Armande Jeanne. Dictionnaire rural raisonné, dans lequel on trouve le détail des plantes préservatives et curatives des maladies des bestiaux; par Madam Gacon-Dufour ... tome premier [-second]. Paris: Léopold Collin, 1808.

Gallo, Agostino, and François de Belleforest. Secrets de la vraye agriculture, et honestes plaisirs qu’on reçoit en la mesnagerie des champs. Paris: Chesneau, 1572.

Gay, Victor, and Henri Stein. Glossaire archéologique du Moyen Âge et de la Renaissance. Nendeln, Liechtenstein: Kraus Reprint, 1974.

Gettens, Rutherford, and George L Stout. Painting materials : a short encyclopedia. New York, NY: Dover, 2015.

Godefroy, Frédéric, Jean Bonnard, and Amédée Salmon. Lexique de l’ancien français. Paris: Honoré Champion, 1971.

Gourmont, Jérôme de. Livre de Moresques. Tres utile et necessaire à tous orfevres, tailleurs, graveurs, paictres, tapissiers, brodeurs, lingieres, et femmes qui besognent de lesguille. Paris: Jérôme de Gourmont, 1546.

Gouvernement du Canada, Travaux publics et Services gouvernementaux Canada. "TERMIUM Plus," October 2009. http://www.btb.termiumplus.gc.ca/tpv2alpha/alpha-fra.html?lang=fra&i=1&index=alt&codom2nd_wet=1.

Grandjean, Serge. L’Orfevrerie du XIX Siecle en Europe. Paris: Presses Universitaires de France, 1962.

Guineau, Bernard, Jean Vezin, and Brepols. Glossaire des matériaux de la couleur et des termes techniques employés dans les recettes de couleurs anciennes. Turnhout: Brepols, 2014.

Handjéri, Alexandre. Dictionnaire français-arabe-persan et turc: enrichi d’exemples en langue turque avec des variantes, et de beaucoup de mots d’arts et de sciences. Paris: Impr. de l’Univ. Impériale, 1841.

Hardouin-Fugier, Elisabeth, Bernard Berthod, Martine Chaient-Fusaro, Florence Charpentier-Klein, and Carmille Déprez. Les etoffes: Dictionnaire historique. Paris: Éditions de l’Amateur, 1994.

Hombres, Maximin d’, and Gratien Charvet. Dictionnaire languedocien-français, contenant les definitions, radicaux et étymologie des mots... Alais: Imprimerie et lithographie A. Brugueirolle, 1884.

Honnorat, S. J. Dictionnaire Provençal Français, ou dictionnaire de la langue d’Oc, ancienne et moderne, suivi d’un vocabulaire Français-Provençal. Digne, 1846.

Horlogerie, Fondation Haute. "Lexique de l’horlogerie," n.d. https://www.hautehorlogerie.org/fr/encyclopedie/lexique-de-lhorlogerie/s/nielle-ou-niel/.

Huguet, Edmond. Dictionnaire de la langue française du seizième siècle. Paris, 1925.

Husmann, George C. Grape Districts and Varieties in the United States. Washington, D.C.: U.S. Dept. of Agriculture, 1932.

Jaumann, Herbert. Diskurse der Gelehrtenkultur in der Frühen Neuzeit: Ein Handbuch. De Gruyter, 2011.

Jonain, P. Dictionnaire du patois saintongeais. l’auteur (Royan) L. Clouzot (Niort) Maisonneuve (Paris), 1869. http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k64376415.

Karpenko, Vladimı́r, and John A. Norris. "Vitriol in the History of Chemistry." Chemické Listy, no. 96 (2007): 997–1005.

Kirby, Jo, Susie Nash, and Joanna Cannon. Trade in Artists’ Materials: Markets and Commerce in Europe to 1700. London: Courtauld Institute; National Gallery; Archetype, 2010.

Lactantius, Lucius Caelius Firmianus. Divinarum Institutionum libri septem, Fasc. 3. Libri V et VI. De Gruyter, 2009.

La Curne de Sainte-Palaye, Jean-Baptiste de. Dictionnaire historique de l’ancien langage françois ou Glossaire de la langue françoise : depuis son origine jusqu’au siècle de Louis XIV. Tome 6, ESC-GUY / par La Curne de Sainte-Palaye,.., 1875. https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k50685v.

Landolt, Heinrich Mathias Friedrich. Dictionnaire polyglotte de termes techniques militaires et de marine. Leiden: E.J. Brill, 1865.

Landric, Arnauld. Advertissement et manière d’enter asseurément les arbres en toute saison de l’année, la vigne sur son sarment, planter sauvageaux et autres. Bordeaux: P. Ladime, 1580.

Lanusse, Maxime. De l’influence du dialecte gascon sur la langue française: De la fin du XVe siècle à la seconde moitié du XVIIe. Geneva: Slatkine, 1977.

Le Héricher, Édouard. Glossaire étymologique anglo-normand ou l’anglais ramené à la langue française. Avranches, 1884.

Lemarchand, Yannick, and R. H Parker. Accounting in France: Historical Essays. New York, NY: Garland, 2015.

Lemery, Nicolas. Cours de chymie contenant la manière de faire les opérations qui sont en usage dans la médecine, par une méthode facile... Paris: Laurent Charles d’Houry, 1757.

Le Roux, Philibert-Joseph, and Zacharie Chastelain. Dictionnaire comique, satyrique, critique, burlesque, libre et proverbial avec une explication très fidèle de toutes les manières de parler ... qui peuvent se rencontrer dans les meilleurs auteurs tant anciens que modernes ... par Philibert-Joseph Le Roux. Nouvelle éd. Amsterdam: Zacharie Chastelain, 1750.

Lespinasse, René de. Les métiers et corporations de la ville de Paris : XIVe-XVIIIe siècles. Tissus, étoffes, vêtements, cuirs et peaux, métiers divers. Paris: Imprimerie nationale, 1897.

Levy, Emil, and Raynouard. Provenzalisches Supplement-Worterbuch: Berichtigung und Erganzungen zu Raynouards Lexique roman. Hildesheim: G. Olms, 1973.

Littré, Emile, and François Gannaz. Dictionnaire de la langue francaise. Paris: Hachette, 1873. http://www.littre.org.

Lucas, Newton Ivory. Englisch-deutsches und deutsch-englisches Wörterbuch 1,2, 1,2, Bremen: Schünemann, 1856.

Magnetus, Jacobus. Bibliotheca chemica curiosa, seu rerum ad alchemiam pertinentium thesaurus instructissimus: quo non tantùm artis auriferæ, ... verùm etiam tractatus omnes virorum ... ad quorum omnium illustrationem additæ sunt quamplurimæ figuræ æneæ. Tomus primus [-secundus]. Geneva: Chouet; G. de Tournes; Cramer; Perachon; Ritter; S. de Tournes, 1702.

Mallemans de Sacé, C. Le secret des secrets de nature extrait, tant du petit Albert, qu’autres philosophes Hébreux, Grecs, Arabes, Chaldéens, Latins, etc., etc. Enrichi de plusieurs autres secrets de Cornelius, Agrippa Merac, Trismegistre, d’Arnaud, de Velleneuve, de Cardan, d’Alexis Piémontois, et de diverses figures pour l’instruction des subtilités de la main. Lille: Librairie ancienne et moderne, 1865.

Markovitch, Tihomir J. Les industries lainières de Colbert à la Révolution. Geneva: Droz, 1976.

Marr, A., R. Garrod, J. R. Marcaida, and R. J. Oosterhoff. Logodaedalus: Word Histories of Ingenuity in Early Modern Europe. University of Pittsburgh Press, 2019. https://books.google.com/books?id=629QtgEACAAJ.

Ménage, Gilles. Les origines de la langve françois. Paris: Avgustin Covrbé, 1670.

Miège, Guy. A Dictionary of Barbarous French. London: Thomas Basset, 1679.

Montesson, Dupain de, Alexandre Jombert, and Pierre Denis Couturier. Vocabulaire de guerre, ou recueil des principaux termes de guerre, de marine, d’artillerie, de fortification, d’attaque & de défense des places, & de géographie ... Paris: Couturier et Jombert, 1783.

Moreux, Bernard, and Robert Razou. Les mots de Toulouse: lexique du français toulousain. Toulouse: Presses Univ. du Mirail-Toulouse, 2000.

Morrissey, Robert, and Glenn Roe, eds. Encyclopédie, ou dictionnaire raisonné des sciences, des arts et des métiers, etc., eds. Denis Diderot and Jean le Rond d'Alembert. Chicago: American and French Research on the Treasury of the French Language (ARTFL) Encyclopédie Project, 2017. https://encyclopedie.uchicago.edu/.

Museum of Fine Arts, Boston. "CAMEO (conservation and art materials encyclopedia online)," n.d. http://cameo.mfa.org.

Musset, Georges. Glossaire des patois et des parlers de l’Aunis et de la Saintonge. Geneva: Slatkine Reprints, 1977.

Nicot, Jean. Thresor de la Langue francoyse. Paris, 1606.

Nicot, Jean, Jacques Crespin, and Girolamo Vittori. Tesoro de las tres lenguas, española, francesa y italiana. Geneva: J.A. et S. de Tournes, 1671.

Norton, Robert. The Gunner Shewing the Whole Practise of Artillerie. London: Printed by A.M. for Humphrey Robinson, 1628.

OED2008 Oxford English Dictionary online. Oxford University Press. http://www.oed.com.

Office de la langue française, Province du Québec. Grand dictionnaire terminologique. Quebec: Office de la langue française, 2000.

Ogden, Jack. Diamonds: An Early History of the King of Gems. New Haven, CT: Yale University Press, 2018.

Oudin, César. Tesoro de las dos lenguas Francesa y Española. Thresor des deux langues Françoise et Espagnolle, etc. Lyon: Miguel Mayer, 1675.

Palgrave, Robert Harry Inglis. Dictionary of Political Economy. Volume 1 Volume 1. Cambridge, UK: Cambridge University Press, 2015.

Palissy, Bernard. Discours admirables, de la nature des eavx et fontaines, tant natvrelles qv’artificielles, des metaux, des sels et salines, des pierres, des terres, du feu et des emaux ... Plus un traité de la marne ... le tout dressé par dialogues ... Paris, 1580.

Palsgrave, John. L’éclaircissement de La Langue Française (1530). Edited by Susan Baddeley. Paris: Honoré Champion, 2003.

Philibert, Monet. Inuantaire des deus langues, françoise, et latine: assorti des plus vtiles curiositez de l’vn, & de l’autre idiome. Lyon: Veuve Rigaut, 1635.

Pitton de Tournefort, Joseph. Elemens de botanique. Paris: Imprimerie Royale, 1694.

Portères, Roland. Les appellations des céréales en Afrique. Paris Muséum National d’Histoire Naturelle, 1960.

Prévost, Jean. La Première Partie Des Subtiles et Plaisantes Inventions, Comprenant Plusieurs Jeux de Récréation et Traicts de Soupplesse, Par Le Discours Desquels Les Impostures Des Bateleurs Sont Descouvertes. Composé Par I. Prevost,... Lyon: Antoine Bastide, 1584. https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/btv1b73003635.

Rabelais, François. Œuvres de Rabelais. Edited by Éloi Johanneau. Paris: Dalibon, 1823.

Ray, John, Salerne, and François Nicolas Martinet. L’histoire naturelle, éclaircie dans une de ses parties principales, l’ornithologie, qui traite des oiseaux de terre, de mer et de riviere, tant de nos climats que des pays étrangers. Paris: Ches Debure père, Librarie, 1767.

Read, Charles, and Lucien Faucou. L’Intermédiaire des chercheurs et curieux : Notes and queries français : questions et réponses, communications diverses à l’usage de tous, littérateurs et gens du monde, artistes, bibliophiles, archéologues, généalogistes, etc. vol. 43. 936. Paris, 1901.

Renaudot, Théophraste. Recueil general des questions traitees dans les conferences du Bureau d’adresse, sur toutes sortes de matieres. Paris: Veuve G. Loyson, 1666.

Revue critique d’histoire et de littérature. vol. 1. Paris: Librairie A. Franck, 1866.

Rézeau, Pierre. Le "Vocabulaire Poitevin" (1808-1825) de Lubin Mauduyt: Édition Critique d’après Poitiers, Bibl. Mun., Ms. 837. Berlin: De Gruyter, 1994. http://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:101:1-2016073014083.

Richelet, Pierre. Dictionnaire francois, contenant les mots et les choses plusieurs nauvelles remarques sur la langue francoise ... Geneva: J.H. Widerhold, 1680.

Roberts, John. The Compleat Cannoniere: Or the Gunner’s Guide, Etc. London: Okes, 1639.

Rolland, Eugène, and Henri Gaidoz. Faune populaire de la France. Paris: Maisonneuve & cie, 1877.

Roquefort, Jean-Baptiste-Bonaventure de. Glossaire de la langue romane: rédigé d’après les manuscrits de la Bibliothèque Impériale, et d’après ce qui a été imprimé de plus complet en ce genre : Contenant l’étymologie et la signification des mots usités dans les 11, 12, 13, 14, 15, et 16e siècles, avec de nombreux exemples puisés dans les mêmes sources, et précédé d’un Discours sur l’origine, les progrès et les variations de la Langue françoise ; Ouvrage utile à ceux qui voudront consulter ou connoı̂tre les Écrits des premiers Auteurs françois. Paris: Warée, 1808.

Rousseau, Abbé. Glossaire poitevin. Niort: L. Clouzot, 1869.

Ruland, Martin. A Lexicon of Alchemy. London: Watkins Books, 1964.

Sainte-Palaye. Dictionnaire historique de l’ancien langage françois, ou, Glossaire de la langue françoise. Hildesheim: G. Olms, 1972.

Saint-Rémy, Pierre Surirey de. Memoires d’artillerie receuillis par M. Pierre Surirey de Saint-Rémy, Lieutenant du Grand-Maı̂tre de l’Artillerie de France. 3rd ed. Paris: Rollin fils, 1745.

Sala, Angelo. Opiologia, ou Traicté concernant le naturel, propriétés, vraye préparation et seûr usage de l’opium , pour le soulagement de maints malades qui sont travaillés d’extrêmes douleurs internes. The Hague: Hillebrant Iacobssz, 1614. https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k74703b.

Sauvages, Boissier de. Dictionnaire languedocien-françois, ou, Choix des mots languedociens les plus difficiles a rendre en françois: contenant un recueil des principales fautes que commettent dans la diction, & dans la prononciation françoise, les habitans des provinces méridionales du royaume, connus à Paris sous le nom de Gascons : avec un petit traité de prononciation & de prosodie languedocienne : ouvrage enrichi dans quelques-uns de ses articles de notes historiques et grammaticales, et d’obvservations de physique et d’histoire naturelle. Nîmes: Michel Gaude, 1756.

Savary des Brûlons, Jacques, and Philémon-Louis Savary. Dictionnaire universel de commerce, d’histoire naturelle, et des arts et metiers: tome I, partie II : contenant les articles du commerce & des compagnies. Paris: Veuve Estienne, 1741.

Scheler, Auguste. Dictionnaire d’étymologie française d’après les résultats de la science moderne. Bruxelles: C. Muquardt; Maisonneuve & compagnie, 1873.

Séguy, Jean. Atlas linguistique et ethnographique de la Gascogne. Paris: Centre National de la Recherche Scientifique, 1986.

Shakespeare, William. Love’s Labour’s Lost. Edited by Horace Howard Furness. Philadelphia, PA: Lippincot company, 1906.

Smith, Paul J. "Passer Solitarius: Tribulations of a Lonely Bird in Poetry and Natural History, from Petrarch to Buffon." In Solitudo spaces, places, and times of solitude in late medieval and early modern cultures, edited by Karl A. E Enenkel and Christine Göttler. Leiden: Brill, 2018. https://doi.org/10.1163/9789004367432.

Smith, Thomas. The Complete Souldier, Containing the Whole Art of Gunnery with Certaine New and Rare Additions Concerning Fire-Works ... Set Forth for the Benefite of This Kingdome in These Troublesome Times of Warre. The Second Edition, Newly Perused and Amended. London: R. Dawlman, 1628.

Snyder, Jon R. Dissimulation and the Culture of Secrecy in Early Modern Europe. University of California Press, 2009.

Sonnini, Charles S. Nouveau dictionnaire d’histoire naturelle, appliquée aux arts, à l’agriculture, à l’économie rurale et domestique, à la médecine, etc. 36 36. Paris: Deterville, 1819.

Stimm, Helmut, and Wolf-Dieter Stempel. Dictionnaire de l’occitan médiéval DOM. Tübingen: Niemeyer, 2009.

Stoll, Rudolph O, and S. Emil Swanbeck. The Knowledge of Wares: A Book Designed for Use in Commercial Colleges and Technical Schools, and for Private Learners. Eau Claire, WI: R.O. Stoll, 1893.

Stone, Samuel. Vocabulaire complet français–anglais et anglais–français. Paris: Librairie classique élémentaire, 1823.

Taylor, F. Sherwood. "Some Metallurgical Processes of the Early Sixteenth Century (1530)." Transactions of the Newcomen Society Transactions of the Newcomen Society 29, no. 1 (1953): 93–101.

Tolhausen, Alexandre, and Louis Tolhausen. Dictionnaire technologique dans les langues française, anglaise et allemande: renfermant les termes techniques usités dans les arts et métiers et dans l’industrie en général. Leipzig: B. Tauchnitz, 1905.

Trebra, Friedrich Wilhelm Heinrich von, August von Ferdinand, and Philippe-Frédéric de Dietrich. Observations de M. de Trébra sur l’intérieur des montagnes: précédées d’un plan d’une histoire générale de la minéralogie. Paris: Didot jeune, 1799.

Vaillant, Sébastien. Botanicon Parisiense. Leiden, 1743.

Vaissière, Pierre de, ed. Histoire Universelle. vol. 5. Paris: Librairie Renouard, 1886.

Valmont-Bomare. Dictionnaire raisonné universel d’histoire naturelle: contenant l’histoire des animaux, des végétaux et des minéraux, et celle des corps célestes, des météores, & des autres principaux phénomènes de la nature ; avec l’histoire et la description des drogues simples tirées des trois règnes ; et le détail de leurs usages dans la médecine, dans l’économie domestique & champêtre, & dans les arts & métiers. Paris: Lacombe, 1769.

Vasari, G., R. Bettarini, and P. Barocchi. Le vite de’ più eccellenti pittori, scultori ed architettori scritte, nelle redazioni del 1550 e 1568. G.C. Sansoni, 1966.

Vitruvius, Dominique Bertin, Jean Bertrand, René de Daillon du Lude, Philippe Despont, and Gabriel Buon. Epitome ou Extrait abrege des dix livres d’architecture, de Marc Vitruve Pollion: Enrichi des figures & pourtraits pour l’intelligence du livre. Par Jan Gardet bourbonnois, et Dominique Bertin parisien. Avecq les annotations sur les plus difficiles passages de l’auteur, dediées à tresillustre seigneur René de Daillon, evesque de Lusson, & abbé de Charroux. Translated by Jean Gardet. Paris: Gabriel Buon, 1567.

Ward, Gerald W. R. The Grove Encyclopedia of Materials and Techniques in Art. Oxford: Oxford University Press, 2008.

Whalley, Joanna. "Faded glory: Gemstone simulants and enhancements." Studies in Conservation 57, no. sup1 (2012): S313–S321. https://doi.org/10.1179/2047058412Y.0000000041.

Wood, James B. The King’s Army. Warfare, Soldiers and Society During the Wars of Religion in France, 1562–1576. Cambridge: Cambridge University Press, 1996.