-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 102
KatkıVermeKılavuzu
mythes-tr ile Microsoft Word ve benzeri ticari ofis yazılımlarında yer alan Türkçe eş anlamlı kelimeler sözlüğünün başta LibreOffice'e olmak üzere tüm özgür ofis yazılımlarına kazandırılması amaçlanıyor.
Bu amaç ancak gelecek katkılarla gerçekleştirilebilir. Aşağıda mythes-tr'ye hangi alanlarda nasıl katkı verebileceğinizi öğrenebilirsiniz.
Kelime katkısı vermek isteyenlerin için en iyi yöntemlerden biri proje sayfası üzerinden kayıt açmaktır. Buradan çeşitli kelimeler için düzenlenmiş haldeki dosyalar gönderilebilir. Bunlar da proje deposuna yazma hakkı olan kişi veya kişilerce kontrol edilip ana sözlük dosyasına eklenebilir.
Önümüzde bir yol haritası olabilmesi ve çalışmaların birbirini tekrar eder yapıya düşmemesi için bir kelime listesi kullanılmaktadır. Elimizde yaklaşık 90 bin kelimelik bir liste vardır. Bu kelime listesi sayesinde gönüllüler, üzerinde çalışmak istedikleri kelime aralıklarını belirtebilir ve aynı kelimeler üzerinde başka kimseler de aynı anda çalışmamış olur. Eşanlamlıları yazılan kelimeler de tamamen listeden çıkarılarak ilerleme gözlenebilir.
Veriler dizininde ayrıca yararlanılabilecek başka kaynaklar da yer almaktadır. Benzer bir düşüncenin sonuçları doğal dil işleme grubu Kemik'in Veri Kümelerimiz sayfasında görülebilir.
Proje sayfasında yer alan ikinci dizinse betikler'dir. Burada sözlük veritabanını düzenlemek veya farklı biçimlere çevirmek için küçük araçlar ve çevrimiçi sözlüklerden yararlanmak için indirme araçları bulunabilir.
Sözlüğün bu en son halini test etmek isteyenler projeyi arşiv olarak indirebilir. Arşivi açtıktan sonra içinden çıkan th_tr_TR_v2.dat ve th_tr_TR_v2.idx dosyalarını /usr/share/mythes dizinine kopyalamanız gerekiyor. Daha sonra sözlüğü LibreOffice ve diğer uyumlu ofis araçlarıyla kullanabilirsiniz. Tüm bunların öncesinde dağıtımınızın deposundan mythes paketini yüklediğinizden ve kullanacağınız uygulamada mythes'i etkinleştirdiğinizden emin olunuz.
Sözlüğün kesinlikle kullanılabilecek seviyede olmadığını da lütfen unutmayınız. Otomatik yöntemlerle oluşturulduğu için binlerce hatta on binlerce hata barındırıyor olabilir şu anda.
kelime-listesi.txt dosyasından kelime aralıkları seçip bu kelimelerin eşanlamlılarının çıkarılmasına yardım edebilirsiniz.
Üzerinde çalışmak istediğiniz kelime aralığına karar verdikten sonra durum takip sistemini kontrol edin. Başka biri bu kelime aralığı (ör: gıpta kelimesinden gidiş kelimesine kadar olan kelimeler) üzerinde çalışıyorsa başka bir kelime aralığı seçmeniz gerekmektedir. Kimsenin üzerinde çalışmadığı bir kelime aralığı seçtiğinize emin olduktan sonra bu kelime aralığınını diğer katkıcılara bildirmek için bir kayıt açınız.
Çalışmalarınızı yaparken th_tr_TR_v2.dat dosyası üzerinde çalışınız. Burada yer alan ve otomatik eklemelerle gelen eş anlamlı kelimeler az da olsa işinize yarayacaktır.
Burada yazılı ve çevrimiçi kaynaklardan yararlanarak eksik eşanlamlıları eklemeniz, yanlış yazılmış kelimeleri düzeltmeniz ve bir kelimenin eş anlamlısı olmayan kelimeleri silmeniz gerekmektedir. Bunları yaptıktan sonra eşanlamlı kelimeleri anlam gruplarına ayırmalısınız (örneğin aba hem abla veya anne anlamında hem de bir giyecek türü anlamındadır, bu yüzden aba'nın iki farklı anlam grubu vardır) ve her anlam grubunun sözcük türünü (ör: isim için noun, fiil için verb, sıfat için adj ve zarf için adv) belirtmelisiniz.
Tüm bunları yaptıktan sonra çalışmanızı içeren kısımları açtığınız kayda ekleyebilirsiniz. Projeden yetkili biri de bunları son bir kontrol ederek ana sözlük dosyasına yazacaktır.
Sonra üzerinde çalıştığınız kelime aralığı kelime-listesi.txt dosyasından silinecektir ve Kayıt çözüldü olarak kapatılacaktır.
En sonunda da isminiz THANKS dosyasına yaptığınız işle birlikte yazılacaktır.
Aşağıda katkı vermek isteyeceklerin yararlanabileceği bazı kaynaklar listelenmiştir:
- Türkçe'de Eş ve Karşıt Anlamlılar Sözlüğü
- Eşanlamlı Sözcükler ve Karşıt Anlamları Sözlüğü
- Altın Eşanlamlı ve Karşıt Anlamlı Kelimeler Sözlüğü
Türk Dil Kurumu Eş ve Yakın Anlamlı Kelimeler Sözlüğü- Dokuz Eylül Üniversitesi Dilbilim Bölümü Eş ve Yakın Anlamlı Kelimeler Sözlüğü
- Bilgi Sözlük
Sözlüğe eşanlamlı kelimeler eklemek sizin için zor göründüyse daha basit ama yine aynı şekilde önemli olan test konusunda katkı vermeyi düşünebilirsiniz. Bunun için yapmanız gerekenler sözlüğün en son halini indirmek, indeks dosyasını üretmek ve ilgili dizine kopyalayarak LibreOffice üzerinde hem yazım hem de anlam yönünden bir hata olup olmadığını kontrol etmek.
Bulduğunuz hataları proje sayfasındaki durum takip sistemi üzerinden anlam hatası veya yazım hatası etiketlerini kullanarak bildirebilirsiniz.
Bir kelime için yeterli eşanlamlı kelime olmadığını düşündüğünüzde de iyileştirme etiketiyle yeni önerilerinizi gönderebilirsiniz.
Böyle bir projeye başlandığından daha çok kişinin haberdar olması için günlüğünüz veya sosyal ağlardaki hesaplarınız üzerinden tanıtım yazıları yazabilirsiniz. Böylece hem proje daha çok katkıcı bulabilir hem de böyle bir sözlüğe ihtiyacı olanlar ilerleyen zamanda ortaya çıkacak sözlükten yararlanabilir.
Sözlükteki kelimeler binli sayılara ulaştığı zaman paketleme konusu da düşünülmeli. Türkçe eşanlamlı kelimeler sözlüğü hem GNU/Linux dağıtımlarının depolarına eklenmeli hem de Windows kullanıcılarının da kolayca kullanabilmesi için LibreOffice eklentisi biçiminde paketlenmeli.
Projede kişilerden gelecek maddi desteğe pek sıcak bakılmamaktadır. Yine de kişisel olarak maddi anlamda bir şeyler yapmayı çok istiyorsanız projedeki kişilere yukarıda bahsi geçen sözlükleri ve dilbilgisi, programlama, yapay zeka hakkındaki çeşitli kitapları hediye edebilirsiniz. Projedeki kişileri ve hediye edebileceğiniz kitapları Kitap İstek Listesi'nden görebilirsiniz.
En önemli katkı alanı iletişimdir. Doğru kişi ve kurumlarla etkili iletişim bu projenin başarısını büyük oranda etkileyecektir. İletişim süreçleri sonunda projeye muazzam maddi destek, iş gücü desteği ve veri kaynağı desteği kazandırılabilir.
Maddi destek olarak Fatih Projesi düşünülebilir. Oluşturacağımız eş anlamlı kelimeler sözlüğü hem öğrencilerin kullanacağı özgür ofis yazılımlarında yer alacak hem de istenirse küçük değişikliklerle doğrudan bir sözlük uygulamasına dahil edilebilir. Fatih Projesi hakkında bir şeyler yapabileceğinizi düşünüyorsanız şu kayıtta belirtebilirsiniz. Maddi destek sağlayacak başka yerler de bulunmaya çalışılabilir.
İş gücü desteği alabileceğimiz pek çok yer var:
- Özgür yazılım toplulukları (LibreOffice Türkiye, Pardus-Linux.Org, Ubuntu Türkiye...)
- Üniversitelerin bilgisayar ve edebiyatla ilgili bölümleri
- Edebiyat toplulukları
- Doğal dil işleme grupları
Veri kaynağı desteği her şeyin seyrini değiştirebilecek güçte. Şu ana kadar yapılmış çalışmaları kullanmak için izin alabilirsek her şeye sıfırdan başlamamış oluruz. Bu da bizi epey bir önden başlatmış olur.