-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 0
/
cod-pipoql_bt67yj-k55964.xml
212 lines (212 loc) · 13.5 KB
/
cod-pipoql_bt67yj-k55964.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Capitulum 23</title>
<author ref="#WillemHesselsVanEst">Guillelmus Estius</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Capitulum 23</title>
<date when="2024-01-21">January 21, 2024</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="P" n="cod-pipoql">Paris 1696, v. 1</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2024-01-21" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#P" n="148"/>
<cb ed="#P" n="a"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="bt67yj-k55964"><!-- l1d40c23" -->
<head xml:id="bt67yj-k55964-Hd1e101">Capitulum 23</head>
<head xml:id="bt67yj-k55964-Hd1e103" type="question-title">Quis sit numerus electorum et reproborum</head>
<p xml:id="bt67yj-k55964-d1e106">
<lb ed="#P" n="19"/>
<pc type="indent"/> §. 23. Quis sit numerus electorum & reproborum.
</p>
<p xml:id="bt67yj-k55964-d1e113">
<lb ed="#P" n="20"/>CErtus quispiam ac definitus numerus
electo<lb ed="#P" n="21" break="no"/>rum, uti & reproborum non est ecclesiae a Deo
<lb ed="#P" n="22"/>revelatus. At neque probabilia ad eam rem
argumen<lb ed="#P" n="23" break="no"/>ta proferri possunt. Quoc irca temerarium esset super
<lb ed="#P" n="24"/>hoc aliquid statuere, sive de hominibus sive de
ange<lb ed="#P" n="25" break="no"/>lis tam electis quam reprobis, sermo sit. Hac igitur
<lb ed="#P" n="26"/>ignorantia posita & confessa, quidam dixerunt ex
ho<lb ed="#P" n="27" break="no"/>minibus tot salvandos quot ceciderunt angeli. In qua
<lb ed="#P" n="28"/>opinione est Anselmus lib. 1. cur Deus homo cap. 16.
<lb ed="#P" n="29"/>Quam ratio confirmare videtur, quia ut patres
do<lb ed="#P" n="30" break="no"/>cent, ad instaurandam naturam angelicam creatus
<lb ed="#P" n="31"/>est homo. Quare videntur ex hominibus ad caelestem
<lb ed="#P" n="32"/>patriam tot assumi debere, quot angeli ceciderunt.
<lb ed="#P" n="33"/>Sed hujus argumenti infirmitatem alibi
declarabi<lb ed="#P" n="34" break="no"/>mus, scilicet ad distinct. 9. libri secundi.
</p>
<p xml:id="bt67yj-k55964-d1e148">
<lb ed="#P" n="35"/>
<pc type="indent"/> Quidam vero tot ex hominibus salvandos
opinan<lb ed="#P" n="36" break="no"/>tur, quot angeli remanserunt, ut sit par numerus
ho<lb ed="#P" n="37" break="no"/>minum electorum cum electis angelis. Ita sentit
Gre<lb ed="#P" n="38" break="no"/>gorius hom. 34. in evangelia, argumento sumpto ex
<lb ed="#P" n="39"/>Deut. 32. ubi secundum 70. sic legitur. Statuit
ter<lb ed="#P" n="40" break="no"/>minos gentium juxta numerum angelorum Dei. Quod
<lb ed="#P" n="41"/>tamen argumentum bene solvit Rupertus lib. 3. de
<lb ed="#P" n="42"/>processione spiritus sancti cap. 20. & 22.
</p>
<p xml:id="bt67yj-k55964-d1e171">
<lb ed="#P" n="43"/>
<pc type="indent"/> Alii dixerunt tot ex hominibus salvandos, quot
<lb ed="#P" n="44"/>angeli ceciderunt, ac praeterea quot fuerunt angeli
<lb ed="#P" n="45"/>creati. Cui opinioni nulla, quod sciam, probabilis
<lb ed="#P" n="46"/>ratio vel authoritas suffragatur, licet ejus S.
Tho<lb ed="#P" n="47" break="no"/>masmominerit.
</p>
<p xml:id="bt67yj-k55964-d1e187">
<lb ed="#P" n="48"/>
<pc type="indent"/> Porro Augustinus Ench. 29. dicit civitatem illam
<lb ed="#P" n="49"/>supremam, nulla civium suorum numerositate
frau<lb ed="#P" n="50" break="no"/>dandam, ac fortassis etiam uberiori copia
regnatu<lb ed="#P" n="51" break="no"/>ram. Quod si ita habet, sunt ergo plures homines
ele<lb ed="#P" n="52" break="no"/>cti quam angeli reprobi. Verum omnes hujusmodi
<lb ed="#P" n="53"/>opiniones adeo infirmis subnixae sunt rationibus, ut
<lb ed="#P" n="54"/>satius sit de hac re, velut a cognitione nostra
remotis<lb ed="#P" n="55" break="no"/>sima, judicium omnino suspendere. Unde S. Thom.
<lb ed="#P" n="56"/>articulo 7. quaest. 23. post tres praedictas opinion
se<lb ed="#P" n="57" break="no"/>numeratas suam subjungens ait: Sed melius dicitur,
<lb ed="#P" n="58"/>quod soli Deo cognitus est numerus electorum in
su<lb ed="#P" n="59" break="no"/>perna faelicitate locandus, ut habet oratio Ecclesiae.
<lb ed="#P" n="60"/>Quod ipsum volunt & istae sententiae; Cognovis
Do<lb ed="#P" n="61" break="no"/>minus qui sunt ejus. 2. Tim. 2. Ego cognosco oves meas,
<lb ed="#P" n="62"/>Joan. 10. Scio quos elegerim, Joan. 13. & aliae similes.
<lb ed="#P" n="63"/>Quare nec illud verum arbitramur quod apud
Augu<lb ed="#P" n="64" break="no"/>stinum legitur Ench. 62. sanctos angelos doctos a
<lb ed="#P" n="65"/>Deo nosse, quanti numeri supplem entum de genere
<lb ed="#P" n="66"/>humano integritas illius supernae civitatis expectet.
<lb ed="#P" n="67"/>Hoc enim si nossent angeli, non jam soli Deo
cogni<lb ed="#P" n="68" break="no"/>tus esset electorum numerus. Sed de hac re plura ad
<lb ed="#P" n="69"/>dist. 9. lib. 2.
</p>
<p xml:id="bt67yj-k55964-d1e239">
<lb ed="#P" n="70"/>
<pc type="indent"/> Similiter autem nobis incognitum est, nec curiosa
<lb ed="#P" n="71"/>indagatione quaerendum, pluresne salvantur, verbi
<lb ed="#P" n="72"/>gratia, viri an faeminae, conjugatian celibes, laici
<!--0171.xml-->
<cb ed="#P" n="b"/>
<lb ed="#P" n="73"/>an ecclesiastici. Cujusmodi quaestionum in alteram
<lb ed="#P" n="74"/>partem assertiones <ref xml:id="bt67yj-k55964-Rd1e258">
<name xml:id="bt67yj-k55964-Nd1e260">Alfonsus a Castro</name> lib. I. de
puni<lb ed="#P" n="75" break="no"/>tione haereticorum cap. 3</ref>. merito numerat inter
te<lb ed="#P" n="76" break="no"/>merarias, id est, eas quae omni carent authoritate &
<lb ed="#P" n="77"/>ratione.
</p>
<p xml:id="bt67yj-k55964-d1e270">
<lb ed="#P" n="78"/>
<pc type="indent"/> Verum illud, nec falso nec temerarie sed nimis
<lb ed="#P" n="79"/>quam vere dicitur, hominum reproborum numerum
<lb ed="#P" n="80"/>longe majorem esse quam electorum, si totum
cen<lb ed="#P" n="81" break="no"/>seatur genus humanum. Quae res evidenter patet.
<lb ed="#P" n="82"/>Nam ab initio generis humani usque ad Christum,
<lb ed="#P" n="83"/>pauci admodum in toto orbe fuerunt cultores veri
<lb ed="#P" n="84"/>Dei, nec tamen hi omnes boni. Et quamvis post
<lb ed="#P" n="85"/>Christi adventum vera religio late diffundi ceperit;
<lb ed="#P" n="86"/>omnibus tamen seculis, atque omni tempore usque
<lb ed="#P" n="87"/>hodie plures fuere infideles quam fideles.
</p>
<p xml:id="bt67yj-k55964-d1e296">
<lb ed="#P" n="88"/>
<pc type="indent"/> Caeterum inter ipsos quoque fideles, plures esse
ma<lb ed="#P" n="89" break="no"/>los quam bonos, ac proinde plures reprobos, quam
<lb ed="#P" n="90"/>electos, ut de experientia, quae in hujusmodi re
fal<lb ed="#P" n="91" break="no"/>lax esse potest in utramque partem, nihil dicamus,
<lb ed="#P" n="92"/>tam scripturae quam patrum authoritate docetur.
<lb ed="#P" n="93"/>Nam de fidelibus, id est, in ecclesiam aggregatis
<lb ed="#P" n="94"/>dictum est a Domino: Multi vocati, pauci vero electi,
<lb ed="#P" n="95"/>Mat. 20. quomodo eum locum Gregorius intellexit
<lb ed="#P" n="96"/>lib. 25. mor. cap. 8. productis & aliis ad eam rem
scri<lb ed="#P" n="97" break="no"/>pturae testimoniis. Atque hoc idem significasse
vide<lb ed="#P" n="98" break="no"/>tur Dominus, Luc. 13. quando cuidam interroganti,
<lb ed="#P" n="99"/>num pauci sint qui salvantur, respondit: Contendite
<lb ed="#P" n="100"/>intrare per angustam portam, quia multi quaerent
in<lb ed="#P" n="101" break="no"/>trare & non poterunt. Hoc enim similiter de fidelibus
<lb ed="#P" n="102"/>dictum apparet. Nam infideles cum non agnoscant
<lb ed="#P" n="103"/>angustam portam, non quaerunt per eam intrare.
A<lb ed="#P" n="104" break="no"/>postolus quoque de fidelibus loquens; Omnes, inquit,
<lb ed="#P" n="105"/>quae sua sunt, quaerunt, id est, plerique omnes, Phil. 2.
<lb ed="#P" n="106"/>Cui consonat illud Hieronymi super Gal. 5.
Chari<lb ed="#P" n="107" break="no"/>tatis rara possessio est. Aperte vero Gregorius hom.
<lb ed="#P" n="108"/>38. in evangelia dicit in ecclesia multos esse malos,
<lb ed="#P" n="109"/>paucos bonos. Idque probat ex figuris & parabolis
<lb ed="#P" n="110"/>scripturae sacrae velut arcae, in qua pauca animalia
<lb ed="#P" n="111"/>munda prae immundis. Et areae in qua multo plus est
<lb ed="#P" n="112"/>paleae quam tritici. Idem affirmat Beda super Luc. 3.
<lb ed="#P" n="113"/>Nec omnino quisquam patrum invenitur qui
diver<lb ed="#P" n="114" break="no"/>sum scripserit. Quod si ita de ecclesia senserunt
pa<lb ed="#P" n="115" break="no"/>tres, jam nullum dubium est quin in universum, uti
<lb ed="#P" n="116"/>dicebamus, id est, in toto genere humano multo
plu<lb ed="#P" n="117" break="no"/>res sint reprobi quam electi, quandoquidem constat
<lb ed="#P" n="118"/>extra ecclesiam neminem salvari posse. Probat
au<lb ed="#P" n="119" break="no"/>tem hoc sanctus Thomas ubi supra ad 3. hujusmodi
<lb ed="#P" n="120"/>ratione, quia licet bonum proportionatum
commu<lb ed="#P" n="121" break="no"/>nistatui naturae accidat in pluribus, & deficiat ut
<lb ed="#P" n="122"/>in paucioribus; secus tamen est in bono excedente
<lb ed="#P" n="123"/>communem naturae statum. Hoc enim invenitur ut
<lb ed="#P" n="124"/>in paucioribus, & deficit ut in pluribus. Huic
ratio<lb ed="#P" n="125" break="no"/>ni subalternatur altera, quae sumitur ex difficultate
<lb ed="#P" n="126"/>boni perducentis ad salutem. Cujus difficultatis
cau<lb ed="#P" n="127" break="no"/>sa est pronitas ad malum, & ignorantia boni per
pec<lb ed="#P" n="128" break="no"/>catum primi parentis in humanum genus
introdu<lb ed="#P" n="129" break="no"/>cta. Hinc igitur verissime dictum est a Christo Matt.
<lb ed="#P" n="130"/>7. Lata est porta & spaciosa via quae ducit ad per
litio<lb ed="#P" n="131" break="no"/>nem, & multi sunt qui intrant per eam. Aagusta vere
<lb ed="#P" n="132"/>porta & arcta via est quae ducit ad vitam, & pauci sunt
<lb ed="#P" n="133"/>qui inveniunt eam. De quo etiam in lib. 4. Esd. cap.
<lb ed="#P" n="134"/>8. sic legitur: Multi quidem creati sunt, pauci autem
<lb ed="#P" n="135"/>salvabuntur. Sed vehementius est illud cap. 9. Plures
<lb ed="#P" n="136"/>sunt qui pereunt, quam qui salvabuntur, sicut
multipli<lb ed="#P" n="137" break="no"/>catur fluctus super guttam, & cap. 10. Quo d poene
om<lb ed="#P" n="138" break="no"/>nes in perditionem ambulant. Quamquam ejus libri
<lb ed="#P" n="139"/>tanquam apocryphi non est certa authoritas. Utilis
<lb ed="#P" n="140"/>est autem haec doctrina ut in tanta electorum
pauci<lb ed="#P" n="141" break="no"/>tate, quisque intelligat quanta sollicitudine bene
vi<lb ed="#P" n="142" break="no"/>vendo salutem suam operari debeat, ut inter paucos
<lb ed="#P" n="143"/>illos inveniatur.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>