-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 0
/
cod-pip2ql_bt67yj-p007032.xml
225 lines (225 loc) · 14.3 KB
/
cod-pip2ql_bt67yj-p007032.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Capitulum 6</title>
<author ref="#WillemHesselsVanEst">Guillelmus Estius</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Capitulum 6</title>
<date when="2024-01-21">January 21, 2024</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="P" n="cod-pip2ql">Paris 1696, v. 2</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2024-01-21" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#P" n="19"/>
<cb ed="#P" n="a"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="bt67yj-p007032"><!-- l2d2c6" -->
<head xml:id="bt67yj-p007032-Hd1e101">Capitulum 6</head>
<head xml:id="bt67yj-p007032-Hd1e103" type="question-title">Objectiones diluuntur</head>
<p xml:id="bt67yj-p007032-d1e106">
<lb ed="#P" n="4"/>
<pc type="indent"/> §. 6. Objectiones diluuntur.
</p>
<p xml:id="bt67yj-p007032-d1e113">
<lb ed="#P" n="5"/>SOlet adversus praedicta moveri objectio ex
ver<lb ed="#P" n="6" break="no"/>bis Isa. 14. ubi ex persona angeli peccantis
dici<lb ed="#P" n="7" break="no"/>tur: In caelum conscendam, super astra Dei exaltabo
<lb ed="#P" n="8"/>solium meum. Si enim in supremo caelo jam erat
sci<lb ed="#P" n="9" break="no"/>licet ipsa creatione ibi constitutus: quomodo paulo
<lb ed="#P" n="10"/>post in caelum & super astra ascendere voluit?
Quan<lb ed="#P" n="11" break="no"/>dam hujus argumenti solutionem indicat Hier. in
<lb ed="#P" n="12"/>commentariis super Isa. cap. 6. Quaerens enim
quo<lb ed="#P" n="13" break="no"/>modo diabolus adhuc in caelo positus, dicat:
Ascen<lb ed="#P" n="14" break="no"/>dam in caelum, ita respondet: Sed quia legimus,
Cae<lb ed="#P" n="15" break="no"/>lum caeli Domino, cum esset in caelo, id est,
firma<lb ed="#P" n="16" break="no"/>mento, in caelum ubi solium Domini est, cupiebat
<lb ed="#P" n="17"/>ascendere, quibus verbis significare videtur in caelo
<lb ed="#P" n="18"/>firmamenti creatum fuisse diabolum, tametsi non
<lb ed="#P" n="19"/>exprimat quid firmamenti nomine intelligat. Haec
<lb ed="#P" n="20"/>autem responsio contraria est superiori sententiae,
<lb ed="#P" n="21"/>qua dictum est angelos in supremo caelo creatos esse.
<lb ed="#P" n="22"/>Itaque difficultatem magis auget, quam tollit. Cui
<lb ed="#P" n="23"/>praeterea accedit quod eodem loco apud prophetam
<lb ed="#P" n="24"/>dicit idem angelus praevaricator: Ascendam super
<lb ed="#P" n="25"/>altitudinem nubium, similis ero altissimo; cum enim
<lb ed="#P" n="26"/>constet nubes longe infra caelum sydereum
consi<lb ed="#P" n="27" break="no"/>stere, consequens hinc apparet angelos ne quidem
<lb ed="#P" n="28"/>in caelo, quod firmamenti nomine solet appellari,
<lb ed="#P" n="29"/>sed in caelo isto aereo & terris proximo in quo nubes
<lb ed="#P" n="30"/>concrescunt, conditos esse. Verum hoc satis
refelli<lb ed="#P" n="31" break="no"/>tur ex eo quod in aerem hunc crassum &
caligino<lb ed="#P" n="32" break="no"/>sum angeli apostatae dejecti fuerunt ut in carcerem,
<lb ed="#P" n="33"/>sibi usque ad diem judicii deputatum, idque juxta
<lb ed="#P" n="34"/>Patrum ex scripturis celebrem opinionem, ut infra
<lb ed="#P" n="35"/>docebitur ad dist. 6. Si enim in aerem ut carcerem
<lb ed="#P" n="36"/>missi sunt, non ergo in aere creati sunt. Quocirca ad
<lb ed="#P" n="37"/>locum Isaiae respondendum est, verba prophetae
se<lb ed="#P" n="38" break="no"/>cundum literam pertinere ad regem Babylonis, cui
<lb ed="#P" n="39"/>propter insignem ipsius superbiam attribuitur
hu<lb ed="#P" n="40" break="no"/>jusmodi sermo hyperbolycus, ut dicere fingatur: In
<lb ed="#P" n="41"/>caelum ascendam, &c. Quomodo & de impio rege
<lb ed="#P" n="42"/>Antiocho scribitur 2. Mach. 9. quod prae superbia
<lb ed="#P" n="43"/>sibi videbatur fluctibus maris imperare & montium
<lb ed="#P" n="44"/>altitudines in statera appendere, & sydera caeli
con<lb ed="#P" n="45" break="no"/>tingere; Quomodo etiam Ezech. 28. rex Tyri
intro<lb ed="#P" n="46" break="no"/>ducitur dicens, se Deum esse & in cathedra Dei
se<lb ed="#P" n="47" break="no"/>dere, aliaque ejusmodi. Quoniam autem sicut rex
<lb ed="#P" n="48"/>Tyri ita & rex Babylonis diaboli figuram gessit,
ex<lb ed="#P" n="49" break="no"/>plicandum hic restat; quomodo saltem sensu
mysti<lb ed="#P" n="50" break="no"/>co jactaverit, se in caelum ascensurum qui in caelo
<lb ed="#P" n="51"/>erat. Magister in fine hujus dist. respondet caelum ad
<lb ed="#P" n="52"/>quod ascendere voluit diabolus, intelligit Dei
cel<lb ed="#P" n="53" break="no"/>situdinem cui parificari volebat. Similiter S.
Tho<lb ed="#P" n="54" break="no"/>mas in solutione tertii respondet intelligi non
cor<lb ed="#P" n="55" break="no"/>poreum aliquod caelum, sed caelum sanctae
Trinita<lb ed="#P" n="56" break="no"/>tis in quod ascendere voluit angelus peccans, dum
<lb ed="#P" n="57"/>voluit aliquo modo Deo aequiparari: Qui sensus
<lb ed="#P" n="58"/>probabilis est. Nam statim velut expositionis loco
<lb ed="#P" n="59"/>subjungitur. Et ero similis altissimo. Atque hunc
<lb ed="#P" n="60"/>sensum innuunt August. lib. 14. de civit. c. 13. &
<lb ed="#P" n="61"/>Ambr. epist. 84. Potest autem etiam caeli nomine
<lb ed="#P" n="62"/>spiritualiter intelligi Ecclesia supra quam diabolus
<lb ed="#P" n="63"/>sibi principatum ausus est polliceri. Qui tamen
si<lb ed="#P" n="64" break="no"/>cut primum e caelo empyreo dejectus, ita
postmo<lb ed="#P" n="65" break="no"/>dum ex hominum cordibus in quibus per peccatum
<lb ed="#P" n="66"/>regnabat, ejectus fuit, sicut ex iis ecclesiam sibi Deus
<lb ed="#P" n="67"/>elegerit contra quam nunquam praevaliturae sint
in<lb ed="#P" n="68" break="no"/>ferorum portae. Juxta quam expositionem similis
<lb ed="#P" n="69"/>erit hic prophetae locus cum eo qui est Apoc. 12. ubi
<lb ed="#P" n="70"/>non prima diaboli & angelorum ejus ruina, ut
qui<lb ed="#P" n="71" break="no"/>busdam videtur, sed haec secunda quam diximus
<!--0252.xml-->
<cb ed="#P" n="b"/>
<lb ed="#P" n="72"/>electio ejus & profligatio describitur.
</p>
<p xml:id="bt67yj-p007032-d1e267">
<lb ed="#P" n="73"/>
<pc type="indent"/> Altera difficultas hic movetur a quaerentibus
<lb ed="#P" n="74"/>quomodo angeli dicantur creati in caelo corporeo
<lb ed="#P" n="75"/>cum angelica substantia, utpote incorporea,
secun<lb ed="#P" n="76" break="no"/>dum suum esse a corpore minime dependeat, ac pro
<lb ed="#P" n="77"/>inde nec secundum fieri; potuisset enim Deus
ange<lb ed="#P" n="78" break="no"/>los ante mundum corporeum creasse, sicut multi
<lb ed="#P" n="79"/>opinati fuerunt etiam factum esse.
</p>
<p xml:id="bt67yj-p007032-d1e288">
<lb ed="#P" n="80"/>
<pc type="indent"/> Respondet sanctus Thomas in sol. primi, factos
<lb ed="#P" n="81"/>esse angelos in loco corporeo, non quasi
dependen<lb ed="#P" n="82" break="no"/>tes a corpore secundum esse vel fieri, sed ad
osten<lb ed="#P" n="83" break="no"/>dendum ordinem eorum ad naturam corpoream, &
<lb ed="#P" n="84"/>quod sua virtute corporea contingunt. Verum haec
<lb ed="#P" n="85"/>responsio difficultatem non evacuat. Manet enim
<lb ed="#P" n="86"/>quaestio quomodo ab initio sui esse, dicantur fuisse
<lb ed="#P" n="87"/>in loco, ac nominatim in caelo empyreo, si
secun<lb ed="#P" n="88" break="no"/>dum virtutem eam qua ordinem habent ad naturam
<lb ed="#P" n="89"/>corpoream, nihil in rem corpoream, videlicet in
<lb ed="#P" n="90"/>caelum ipsum empyreum, operabantur. Et eadem
<lb ed="#P" n="91"/>quaestio est de angelis usque nunc in caelo
manenti<lb ed="#P" n="92" break="no"/>bus, & perpetuo mansuris. Augetur autem quaestio
<lb ed="#P" n="93"/>dum ad animas extenditur beatorum, quibus ne
<lb ed="#P" n="94"/>quidem hujusmodi virtus qua caelum contingunt,
<lb ed="#P" n="95"/>tribui posse videtur, ut ea ratione in caelo esse
dican<lb ed="#P" n="96" break="no"/>tur, cum naturaliter virtutem non habeant nisi ad
<lb ed="#P" n="97"/>informandum & regendum corpus cui naturaliter
<lb ed="#P" n="98"/>uniuntur.
</p>
<p xml:id="bt67yj-p007032-d1e334">
<lb ed="#P" n="99"/>
<pc type="indent"/> Quidam responderunt angelos esse in caelo
empy<lb ed="#P" n="100" break="no"/>reo tanquam in loco, quia caelum illud sua praesentia
<lb ed="#P" n="101"/>exornant, eademque ratione in eo creatos esse, quia
<lb ed="#P" n="102"/>ab initio suae creationis illud sua praesentia
exorna<lb ed="#P" n="103" break="no"/>runt. Sed hoc non recte dicitur: Prius enim
expli<lb ed="#P" n="104" break="no"/>candum est, qua ratione localiter praesentes sint caelo,
<lb ed="#P" n="105"/>quod quidem nunc quaeritur, quam respondeatur
<lb ed="#P" n="106"/>quod praesentia sua caelum exornant. Alii proinde
<lb ed="#P" n="107"/>respondent angelos in caelo empyreo creatos fuisse,
<lb ed="#P" n="108"/>quia per essentiam seu substantialem praesentiam,
<lb ed="#P" n="109"/>ibi ab initio fuerunt, sine respectu ad virtutem
ope<lb ed="#P" n="110" break="no"/>randi, vel ipsam operationem. Quae opinio
maxi<lb ed="#P" n="111" break="no"/>me videtur congruere communi conceptioni
homi<lb ed="#P" n="112" break="no"/>num, prius imaginantium aliquid esse praesens alicui
<lb ed="#P" n="113"/>rei quam quod circa eam operetur.
</p>
<p xml:id="bt67yj-p007032-d1e371">
<lb ed="#P" n="114"/>
<pc type="indent"/> Alii vero dicunt angelos in primo caelo esse &
<lb ed="#P" n="115"/>creatos fuisse; quia ut supra dictum est ordinem
ha<lb ed="#P" n="116" break="no"/>bent naturalem ad corpoream naturam, in qua
ex<lb ed="#P" n="117" break="no"/>cellit primum caelum, ut sic intelligatur praesentia
<lb ed="#P" n="118"/>ordinis.
</p>
<p xml:id="bt67yj-p007032-d1e387">
<lb ed="#P" n="119"/>Alii dicunt angelos ibi ab initio fuisse per
applica<lb ed="#P" n="120" break="no"/>tionem virtutis operativae ad illud corpus, licet
nun<lb ed="#P" n="121" break="no"/>quam in ipsum actu operentur.
</p>
<p xml:id="bt67yj-p007032-d1e396">
<lb ed="#P" n="122"/>Rursum alii fatentur angelos ibi fuisse ab initio per
<lb ed="#P" n="123"/>operationem aliquam tametsi nobis incognitam. Sic
<lb ed="#P" n="124"/>respondet Cajetanus in 1. part. quaest. 52. art. 1. qui
<lb ed="#P" n="125"/>tamen & aliam adfert responsionem, scilicet quod
<lb ed="#P" n="126"/>angeli dicantur esse in caelo empyreo metaphorice,
<lb ed="#P" n="127"/>quia sunt in gloria ad quam significatum est caelum
<lb ed="#P" n="128"/>empyreum. Cujus signum esse putat quod ut
Ma<lb ed="#P" n="129" break="no"/>gister adducit in textu, caelum illud plenum est
an<lb ed="#P" n="130" break="no"/>gelis, quod non potest nisi metaphorice intelligi.
</p>
<p xml:id="bt67yj-p007032-d1e418">
<lb ed="#P" n="131"/>
<pc type="indent"/> Sed huic responsioni repugnat quod angeli non
<lb ed="#P" n="132"/>sunt creati in gloria. Unde hoc sensu dici non
pos<lb ed="#P" n="133" break="no"/>sunt creati in caelo empyreo. Nec tantum dicit
Ma<lb ed="#P" n="134" break="no"/>gister supremum caelum plenum esse angelis, sed
<lb ed="#P" n="135"/>mox ut creatum fuit, sanctis angelis repletum fuisse.
<lb ed="#P" n="136"/>Quare si in his verbis est metapnora, non debet ea
<lb ed="#P" n="137"/>exponide gloria, quam ab initio angeli non
habue<lb ed="#P" n="138" break="no"/>runt, sed alio modo. Caeterum quia quaestionis
hu<lb ed="#P" n="139" break="no"/>jus solutio pendet ex alia, qua quaeritur quomodo
<lb ed="#P" n="140"/>sint angeli in loco, ideo ejus tractationem hic
sub<lb ed="#P" n="141" break="no"/>jungamus.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>