-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 0
/
cod-s1552l_khj78y-r66336.xml
1035 lines (1035 loc) · 75.2 KB
/
cod-s1552l_khj78y-r66336.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
565
566
567
568
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
581
582
583
584
585
586
587
588
589
590
591
592
593
594
595
596
597
598
599
600
601
602
603
604
605
606
607
608
609
610
611
612
613
614
615
616
617
618
619
620
621
622
623
624
625
626
627
628
629
630
631
632
633
634
635
636
637
638
639
640
641
642
643
644
645
646
647
648
649
650
651
652
653
654
655
656
657
658
659
660
661
662
663
664
665
666
667
668
669
670
671
672
673
674
675
676
677
678
679
680
681
682
683
684
685
686
687
688
689
690
691
692
693
694
695
696
697
698
699
700
701
702
703
704
705
706
707
708
709
710
711
712
713
714
715
716
717
718
719
720
721
722
723
724
725
726
727
728
729
730
731
732
733
734
735
736
737
738
739
740
741
742
743
744
745
746
747
748
749
750
751
752
753
754
755
756
757
758
759
760
761
762
763
764
765
766
767
768
769
770
771
772
773
774
775
776
777
778
779
780
781
782
783
784
785
786
787
788
789
790
791
792
793
794
795
796
797
798
799
800
801
802
803
804
805
806
807
808
809
810
811
812
813
814
815
816
817
818
819
820
821
822
823
824
825
826
827
828
829
830
831
832
833
834
835
836
837
838
839
840
841
842
843
844
845
846
847
848
849
850
851
852
853
854
855
856
857
858
859
860
861
862
863
864
865
866
867
868
869
870
871
872
873
874
875
876
877
878
879
880
881
882
883
884
885
886
887
888
889
890
891
892
893
894
895
896
897
898
899
900
901
902
903
904
905
906
907
908
909
910
911
912
913
914
915
916
917
918
919
920
921
922
923
924
925
926
927
928
929
930
931
932
933
934
935
936
937
938
939
940
941
942
943
944
945
946
947
948
949
950
951
952
953
954
955
956
957
958
959
960
961
962
963
964
965
966
967
968
969
970
971
972
973
974
975
976
977
978
979
980
981
982
983
984
985
986
987
988
989
990
991
992
993
994
995
996
997
998
999
1000
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Quaestio 4</title>
<author ref="#PetrusDePalude">Petrus Palude</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Quaestio 4</title>
<date when="2023-06-17">June 17, 2023</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="S" n="cod-s1552l">Salamanca 1552</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2023-06-17" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#S" n="515"/>
<cb ed="#S" n="b"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="khj78y-r66336"><!-- l4d49-q4 -->
<head xml:id="khj78y-r66336-Hd1e101">Quaestio 4</head>
<head xml:id="khj78y-r66336-Hd1e103" type="question-title">
de obiecto
fruitionis, utrum scilicet Deus sit immediatum
obiectum fruitionis
</head>
<p xml:id="khj78y-r66336-d1e106">
<lb ed="#S" n="92"/>QVAESTIO QVARTA.
</p>
<p xml:id="khj78y-r66336-d1e111">
<lb ed="#S" n="93"/>De obiecto fruitionis.
</p>
<p xml:id="khj78y-r66336-d1e116">
<lb ed="#S" n="94"/>Thom n. Quaest. II. arti. 3. & bac ipsa dist. q. 3.
</p>
<p xml:id="khj78y-r66336-d1e122">
<lb ed="#S" n="95"/>QVARTO quaeritur de obiecto
fruitio<lb ed="#S" break="no" n="96"/>nis, vtrum scilicet Deus sit immediatum
ob<lb ed="#S" break="no" n="97"/>iectum fruitionis: Et videtur quod non: quia
<lb ed="#S" n="98"/>actus ille quo attingitur finis extra, videt
<lb ed="#S" n="99"/>esse immediatum obiectum fruitionis vel
<lb ed="#S" n="100"/>delectationis: sicut enim finis est obiectum fruitionis, sic
<lb ed="#S" n="101"/>finis extra, qui est finis mediatus, est obiectum
media<lb ed="#S" break="no" n="102"/>tum, finis vero intra qui est nobis immediatus est
obie<lb ed="#S" break="no" n="103"/>ctum immediatum, talis autem finis est actus quo finis
<lb ed="#S" n="104"/>extra attingitur: ergo ipse est immediatum obiectum frui
<lb ed="#S" n="105"/>tionis seu delectationis: sed visio Dei est actus quo attin
<lb ed="#S" n="106"/>gitur finis extra. scilicet Deus: ergo visio est immediatum obie
<lb ed="#S" n="107"/>ctum delectationis & non ipse Deus.
</p>
<p xml:id="khj78y-r66336-d1e153" n="2">
<!-- 2 -->Contra, quia
<lb ed="#S" n="108"/>fruitio est aurea & non aureola, sed in hoc differunt illa:
<lb ed="#S" n="109"/>quia aurea est gaudium de creatore: aureola vero de
crea<lb ed="#S" break="no" n="110"/>tura: ergo fruitio non est de visione creata, sed de ipso
<lb ed="#S" n="111"/>Deo in se.
</p>
<p xml:id="khj78y-r66336-d1e166" n="3">
<!-- 3 -->Respondeo, primo ponetur vna opinio
<lb ed="#S" n="112"/>subtilis & probabilis cum suis rationibus,
impugnatio<lb ed="#S" break="no" n="113"/>nibus, & defensionibus: secundo ponetur opinio
commu<lb ed="#S" break="no" n="114"/>nis cum rationibus factis in primo di. 1. &
impugnatio<lb ed="#S" break="no" n="115"/>nibus quorundam & responsionibus ad ipsas. Tertio
osten<lb ed="#S" break="no" n="116"/>detur quod solutiones datae ad rationem contra primam
opi<lb ed="#S" break="no" n="117"/>nionem non sufficiunt.
</p>
<p xml:id="khj78y-r66336-d1e184" n="4">
<!-- 4 -->Quantum ad primum dicunt
<lb ed="#S" n="118"/>quidam, quod immediatum obiectum delectationis quam habent
<lb ed="#S" n="119"/>beati de Deo viso: non est ipse Deus secundum se, sed est
vi<lb ed="#S" break="no" n="120"/>sio & vniuersaliter immedlatum obiectum delectationis est
<lb ed="#S" n="121"/>operatio aliqua vel perfectio formalis, per operationem
<lb ed="#S" n="122"/>acquisitam: & loquor de delectatione quae est de re
actua<lb ed="#S" break="no" n="123"/>liter habita: quamuis etiam proportionaliter sit verum
<lb ed="#S" n="124"/>de delectatione quae sequitur speciem vel memoriam: &
<lb ed="#S" n="125"/>quamuis illud alias fuerit probatum: tamen adhuc
po<lb ed="#S" break="no" n="126"/>test probari allis rationibus. Ex quarum prima talis est.
</p>
<p xml:id="khj78y-r66336-d1e208" n="5">
<lb ed="#S" n="127"/>
<!-- 5 -->Ad delectationem duo requiruntur, scilicet
consecu<lb ed="#S" break="no" n="128"/>tio proprij boni & cognitio boni assecuti: ex hoc sic
<lb ed="#S" n="129"/>arguitur: Illud solum potest esse proprium &
imme<lb ed="#S" break="no" n="130"/>diatum obiectum delectationis, quod est vel esse
po<lb ed="#S" break="no" n="131"/>test proprium bonum illius qui delectatur: sed Deus
<lb ed="#S" n="132"/>& quaecunque res, supposito distincta ab homine, non
<!--0516.xml-->
<pb ed="#S" n="516"/>
<cb ed="#S" n="a"/>
<lb ed="#S" n="1"/>potest esse proprium bonum eius, imo non potest esse
ali<lb ed="#S" break="no" n="2"/>quod bonum eius nisi ratione operationis per quam attingi
<lb ed="#S" n="3"/>tur, ergo nec Deus nec aliqua res, subiecto vel supposito
<lb ed="#S" n="4"/>distincta ab homine potest esse immediatum subiectum dele
<lb ed="#S" n="5"/>ctationis humanae. Maior patet, quia nullus delectatur in
<lb ed="#S" n="6"/>quocunque bono, nisi quatenus aestimat ipsum aliquo mo
<lb ed="#S" n="7"/>do esse suum. Minor probatur, quia dum aliquid dicitur tale
<lb ed="#S" n="8"/>per denominationem extrinsecam, & aliquid dicitur tale
<lb ed="#S" n="9"/>per denominationem formalem: illud quod dicitur per
de<lb ed="#S" break="no" n="10"/>nominationem extrinsecam nullo modo potest conuenire
<lb ed="#S" n="11"/>alicui nisi ratione formalis denuntiationis: verbi gratia,
<lb ed="#S" n="12"/>sanum dicitur esse de medicina, diaeta, & animali: sed de me
<lb ed="#S" n="13"/>dicina & dieta, per denominationem extrinsecam, de anima
<lb ed="#S" n="14"/>li vero per praedicationem formalem: & ideo nec medici
<lb ed="#S" n="15"/>na nec diaeta potest dici sana homini, nisi ratione sanita
<lb ed="#S" n="16"/>tis quae in ipso est formaliter. similiter aliquid potest di
<lb ed="#S" n="17"/>ci bonum homini per denominationem extrinsecam: quia est
<lb ed="#S" n="18"/>causa aliculus bonitatis in homine, sicut sol est bonus fri
<lb ed="#S" n="19"/>gescenti: quia causat in eo calorem qui formaliter est bo
<lb ed="#S" n="20"/>nus, nec vnquam posset dici sol bonus frigescenti, nisi
ra<lb ed="#S" break="no" n="21"/>tione caloris qui est ei bonus formaliter: nec autem est ita
<lb ed="#S" n="22"/>quod Deus non potest dici esse bonum hominis formaliter, nec
<lb ed="#S" n="23"/>quaecunque res ab homine subiecto distincta, sed solum per
<lb ed="#S" n="24"/>denominationem extrinsecam qualiscumque sit illa: ergo esse
<lb ed="#S" n="25"/>bonum hominis non potest competere Deo nisi ratione bo
<lb ed="#S" n="26"/>nitatis formalis quae est in homine formaliter, imo plus:
<lb ed="#S" n="27"/>quod sicut non est alia sanitas numero, sanitas quae est in
<lb ed="#S" n="28"/>homine formaliter: & sanitas a qua denominatur
medi<lb ed="#S" break="no" n="29"/>cina sana: sed est vna & eadem, sic non est alia bonitas
<lb ed="#S" n="30"/>qua Deus dicitur bonus homini, vel ignis bonus
frige<lb ed="#S" break="no" n="31"/>scenti, quam bonitas per quam beatus est bonus
for<lb ed="#S" break="no" n="32"/>maliter, & bonitas qua frigescens dicitur bene habere
<lb ed="#S" n="33"/>formaliter, & sic patet minor. sequitur ergo conclusio
<lb ed="#S" n="34"/>principalis, quod deus secundum se non est immediatum obiectum
<lb ed="#S" n="35"/>delectationis, & in hoc confirmatur prima ratio posita ad
<lb ed="#S" n="36"/>hoc primo lib. di. 1. quae erat ꝗiimmediatum obiectum
amo<lb ed="#S" break="no" n="37"/>ris concupiscentiae ad quam pertinet delectatio: non potest
<lb ed="#S" n="38"/>esse res subiecto distincta a concupiscente.
</p>
<p xml:id="khj78y-r66336-d1e315" n="6">
<!-- 6 -->Contra hoc
<lb ed="#S" n="39"/>tamen aliqui obijciunt dupliciter.
</p>
<p xml:id="khj78y-r66336-d1e323" n="7">
<!-- 7 -->Primo contra maio
<lb ed="#S" n="40"/>rem illius. scilicet quod amor coucupiscentiae potest pro immedia
<lb ed="#S" n="41"/>to obiecto habere rem subiecto distinctam ab ipso
concu<lb ed="#S" break="no" n="42"/>piscente: quia laus & honor & fama sunt res subiecto
di<lb ed="#S" break="no" n="43"/>stinctae ab eo qui laudatur, honoratur vel famatur: &
<lb ed="#S" n="44"/>tamen cadunt sub concupiscentia, concupiscunt enim
<lb ed="#S" n="45"/>etiam multi famari, laudari & honorari: & quidam
posue<lb ed="#S" break="no" n="46"/>runtfoellcitatem in honoribus: vt patet ex primo Ethi.
</p>
<p xml:id="khj78y-r66336-d1e343" n="8">
<lb ed="#S" n="47"/>
<!-- 8 -->secundo instatur contra minorem probando, quod delectatio
<lb ed="#S" n="48"/>essentialiter non pertineat ad amorem concupiscentiae: quia
<lb ed="#S" n="49"/>illud quod principaliter concupiscitur non est amor con
<lb ed="#S" n="50"/>cupiscentiae: sed est obiectum ipsius, sed fruitio &
delecta<lb ed="#S" break="no" n="51"/>tio est principaliter concupita: omnes enim appetunt de
<lb ed="#S" n="52"/>lectari: quare &c.
</p>
<p xml:id="khj78y-r66336-d1e361" n="9">
<!-- 9 -->Item amor concupiscentiae est pro
<lb ed="#S" n="53"/>prie de futuro, sed delectatio est de praesenti: ergo
dele<lb ed="#S" break="no" n="54"/>ctatio non est amor concupiscentiae.
</p>
<p xml:id="khj78y-r66336-d1e370" n="10">
<!--10 -->Ad horum
pri<lb ed="#S" break="no" n="55"/>mum sic respondent dicentes, quod operatio vnius potest esse
<lb ed="#S" n="56"/>delectatio alterius tripliciter. Vno modo inquantum per
<lb ed="#S" n="57"/>operationem alicuius consequitur aliquod bonum: &
secun<lb ed="#S" n="58" break="no"/>dum hoc operationes illorum qui nobis aliqua bona fa
<lb ed="#S" n="59"/>ciunt sunt nobis delectabiles: quia bene pati ab alio est
<lb ed="#S" n="60"/>delectabile. Alio modo secundum quod per operationes
alio<lb ed="#S" break="no" n="61"/>rum efficitur in nobis aliqua cognitio vel aestimatio pro
<lb ed="#S" n="62"/>prij boni: & propter hoc homines delectantur in hoc quod
<lb ed="#S" n="63"/>honorantur & laudantur ab alijs: quia per hoc accipiunt
<lb ed="#S" n="64"/>estimationem quod in seipsis est aliquod bonum: & quia illa
<lb ed="#S" n="65"/>estimatio fortius aestimatur ex testimonio bonorum &
sa<lb ed="#S" break="no" n="66"/>pientum, ideo in horum laudibus & honoribus magis
ho<lb ed="#S" break="no" n="67"/>mines delectantur, & quia adulator est apparens lauda-
<!--0516.xml-->
<cb ed="#S" n="b"/>
<lb ed="#S" n="68"/>tor, propter hoc adulatores sunt delectabiles. Tertio
mo<lb ed="#S" n="69" break="no"/>do operationes aliorum sunt nobis delectabiles,
inquan<lb ed="#S" n="70" break="no"/>tum aestimantur vt proprium bonum propter vim amoris
<lb ed="#S" n="71"/>quae facit aestimare amicum quasi eundem sibi: ex quibus
<lb ed="#S" n="72"/>apparet quod nihil extrinsecum est immediatum obiectum
de<lb ed="#S" break="no" n="73"/>lectationis, extrinsecum dico secundum tem & secundum
aesti<lb ed="#S" break="no" n="74"/>mationem. Quod autem dicitur quod quidam posuerunt
foeli<lb ed="#S" break="no" n="75"/>citatem in honoribus: bonum quidem esset argumentum si
opi<lb ed="#S" break="no" n="76"/>nio esset vera, sed falsa est propter rationem quam subdit
<lb ed="#S" n="77"/>philosophus, quod scilicet honor est in honorante magis quam
<lb ed="#S" n="78"/>in honorato, & ideo aestimans honorem esse bonum suum
<lb ed="#S" n="79"/>decipitur: & sic deceptus delectatur in illo quod aestimat
<lb ed="#S" n="80"/>bonum esse sibi: quia voluntas per nullum actum potest in
<lb ed="#S" n="81"/>aliquod bonum nisi mediante cognitione, & ideo si ma
<lb ed="#S" n="82"/>lum aestimetur bonum & extrinsecum aestimetur intrinsecum
<lb ed="#S" n="83"/>potest de illo esse delectatio sequens falsam
aestimatio<lb ed="#S" break="no" n="84"/>nem.
</p>
<p xml:id="khj78y-r66336-d1e444" n="11">
<!--I1 -->Ad secundum dicunt, quod omnis delectatio
per<lb ed="#S" break="no" n="85"/>tinet ad amorem concupiscentiae, sicut prius probatum fuit:
<lb ed="#S" n="86"/>tum quia propter delectationem volumus nobis bonum in
<lb ed="#S" n="87"/>quo delectamur: tum quia delectatio de Deo habito
re<lb ed="#S" break="no" n="88"/>spondet desiderio de Deo habendo, sed desiderium de Deo
<lb ed="#S" n="89"/>habendo est desiderium concupiscentiae: ergo delectatio de
<lb ed="#S" n="90"/>Deo habito pertinet ad amorem concupiscentiae. Quod
<lb ed="#S" n="91"/>autem dicitur in contrarium, quod illud quod principaliter
<lb ed="#S" n="92"/>concupiscitur non est amor concupiscentiae: dicendum quod
<lb ed="#S" n="93"/>si ly principaliter, dicat summam & potissimam conditionem
<lb ed="#S" n="94"/>ahiecti concupiscentiae: verum est: quia potissimum
obie<lb ed="#S" break="no" n="95"/>ehm non potest esse aliquis actus concupiscentiae: & hoc
<lb ed="#S" n="96"/>modo delectatio non est principaliterconcupita: quia non
<lb ed="#S" n="97"/>est potissima perfectio nostra, sed potius visio vt declara
<lb ed="#S" n="98"/>tum fuit in praecedenti quaestione: si autem ly
principa<lb ed="#S" break="no" n="99"/>liter, dicat conditionem obiecti non potissimam: sed in
com<lb ed="#S" break="no" n="100"/>paratione ad quaedam alia obiecta: sic maior est falsa, quia
<lb ed="#S" n="101"/>nihil prohibet aliquem amorem concupiscentiae, puta
<lb ed="#S" n="102"/>delectationem illam de qua loquimur esse obiectum
al<lb ed="#S" break="no" n="103"/>terius actus, puta desiderij, & principalius quam sint mul
<lb ed="#S" n="104"/>ti alij actus, sicut non magis desidero delectari quam
desi<lb ed="#S" break="no" n="105"/>derem desiderare: & tamen vtrumque concupiscitur: delectatio
<lb ed="#S" n="106"/>vt de se patet: & desiderare, secundum illud psal. Concupiuit
<lb ed="#S" n="107"/>anima sua desiderare.
</p>
<p xml:id="khj78y-r66336-d1e499" n="12">
<!-- 12 -->Ad tertium cum dicitur, quod amor
<lb ed="#S" n="108"/>concupiscentiae est solum de futuro: dicendum quod falsum est:
<lb ed="#S" n="109"/>licet enim concupiscere secundum vsum communius
acci<lb ed="#S" break="no" n="110"/>piatur pro desiderio non habiti: tamen secundum rei verita
<lb ed="#S" n="111"/>tem conuenit etiam complacentiae, seu delectationi quae habe
<lb ed="#S" n="112"/>tur de bono habito: & hoc omnes concedunt. Delectatio enim
<lb ed="#S" n="113"/>quae habetur de cibo & potu gustatis, constat quod pertinet
<lb ed="#S" n="114"/>ad amorem concupiscentiae, nullus enim sanae mentis di
<lb ed="#S" n="115"/>ceret quod pertinet ad amorem amicitiae: qui non potest esse ad
<lb ed="#S" n="116"/>creaturas irrationales: & sic patet quod istae instantiae non va
<lb ed="#S" n="117"/>lent.
</p>
<p xml:id="khj78y-r66336-d1e526" n="13">
<!-- 13 -->Praeter probationes autem tactas quod
delecta<lb ed="#S" break="no" n="118"/>tio pertineat ad amorem concupiscentiae: est alia talis, amor
<lb ed="#S" n="119"/>habens pro formali ratione obiecti bonum delectabile vel
<lb ed="#S" n="120"/>vtile est amor concupiscentiae: sed delectatio est
huiusmo<lb ed="#S" break="no" n="121"/>di. ergo. &c.
</p>
<p xml:id="khj78y-r66336-d1e539" n="14">
<!-- 14 -->Contra hoc instatur, quia non solum
<lb ed="#S" n="122"/>delectatio habet pro obiecto bonum vtile vel delectabile:
<lb ed="#S" n="123"/>imo etiam bonum honestum.
</p>
<p xml:id="khj78y-r66336-d1e548" n="15">
<!-- 15 -->sed haec instantia nulla
<lb ed="#S" n="124"/>est: quia sufficit ad propositum nostrum quod ille amor qui
<lb ed="#S" n="125"/>habet bonum vtile vel delecta bile pro obiecto, sit amor con
<lb ed="#S" n="126"/>cupiscentiae. Et voco bonum delectabile non quod delectat
<lb ed="#S" n="127"/>formaliter: quia haec est delectatio, sed illud quod
dele<lb ed="#S" break="no" n="128"/>ctat vt immediatum obiectum de quo habetur delectatio,
si<lb ed="#S" break="no" n="129"/>ue ipsa efficiatur ab obiecto siue non. Itendato quod obiectum
<lb ed="#S" n="130"/>delectationis esset bonum honestum adhuc habetur proposi
<lb ed="#S" n="131"/>tum: quia bonum honestum non est allquod bonum per se sub
<lb ed="#S" n="132"/>sistens: sed est bonum & perfectio alteri inhaerens, sicut vir
<lb ed="#S" n="133"/>tus vel aliquid tale: & sic redibit qui res subiecto distincta
<lb ed="#S" n="134"/>a concupiscente, & maxime subsistens, non potest esse im-
<!--0517.xml-->
<pb ed="#S" n="517"/>
<cb ed="#S" n="a"/>
<lb ed="#S" n="1"/>medlatum obiestum delectationis: bonum aenim, vtile,
de<lb ed="#S" break="no" n="2"/>lectabi le, & honestum fant obiectum concupiscentiae
se<lb ed="#S" break="no" n="3"/>cundum vnam communem rationem repertam in eis: quae est
ra<lb ed="#S" break="no" n="4"/>tio commodi: & quia nihil extrinsecum & maxime perse
<lb ed="#S" n="5"/>subsistens potestesse commodum alterius nisi ratione ali
<lb ed="#S" n="6"/>cuius actus perquem attingitur qui est commoeium
uo<lb ed="#S" break="no" n="7"/>strum formaliter: ideo nihil extrinsceum & maxime per
<lb ed="#S" n="8"/>so subfistens potest esse immediatum obiectuur nostrum
<lb ed="#S" n="9"/>vtile, delectabile: vel honestum.
</p>
<p xml:id="khj78y-r66336-d1e603" n="16">
<!-- 16 -->secunda ratio peie
<lb ed="#S" n="10"/>cipalis est ista: sicut se habet desiderium & delectatio ad
<lb ed="#S" n="11"/>bonum, sic se habent timor & tristitia ad malum, sed
sum<lb ed="#S" break="no" n="12"/>ma tristitia quam damnati habent, non est de Deo
secun<lb ed="#S" break="no" n="13"/>dum se & immediate, sed est de ulelore quem sentiūt
vel<lb ed="#S" break="no" n="14"/>magirde carentia visionis diuinae: ergo summa delocta
<lb ed="#S" n="15"/>tio vel fruitio quam habent beati non est de Deo
spcun<lb ed="#S" break="no" n="16"/>dum se &oimmediate: sed est de diuina visione.
</p>
<p xml:id="khj78y-r66336-d1e623">
<!--17--> sed
<lb ed="#S" n="17"/>diceret aliquis quod non est fimile, quia Beus secundum se
<lb ed="#S" n="18"/>non potest habere rationem mali, ideo de Deo vt sic non
<lb ed="#S" n="19"/>potest esse tristitia: sed quia Deuisecundum se potest habe
<lb ed="#S" n="20"/>re rationem boni: ideo de Deo secpudum sa potes habe
<lb ed="#S" n="21"/>ri delestatio.
</p>
<p xml:id="khj78y-r66336-d1e639" n="18">
<!-- 18 -->sed istud non valet, quin sicut Dens
<lb ed="#S" n="22"/>secundum se non habet rationem mali per comparationem
<lb ed="#S" n="23"/>ad dominatum, sed solum ratione poenae quam infert: ita ileus
<lb ed="#S" n="24"/>sacunda se no est bonue beatis aifirone praemij quod confert:
<lb ed="#S" n="25"/>quis sicut probaturfuit nihil extrinsecam est honum alieuius
<lb ed="#S" n="26"/>nisi ratione alici ius intrinseci boni.
</p>
<p xml:id="khj78y-r66336-d1e656" n="19">
<!-- 19 -->Tertia ratio.
<lb ed="#S" n="27"/>telis est secundum ohilosorhum. 10. Ethi. Delectationes
di<lb ed="#S" break="no" n="28"/>stinenuntur secundum operationes quas consequ untum
<lb ed="#S" n="29"/>& secundūmas imlicamtur bonae vel malae rhoc erga
in<lb ed="#S" break="no" n="30"/>telligitus vel deoperationibus quae sunt praeuiae delesta
<lb ed="#S" n="31"/>ticibus & non sant obiectum: delectationu:sicut sunt
co<lb ed="#S" break="no" n="32"/>gnitionos obiectorum, tales ehim semper praecedunt
de<lb ed="#S" break="no" n="33"/>lectationes quae don possunt esse nisi de cognitia: nec tum
<lb ed="#S" n="34"/>semu sunt obiecta, vel intelligitur de operationibux quae
<lb ed="#S" n="35"/>phaecedunt ta nquam obiecta, homo potost intelli gi primo modo:
<lb ed="#S" n="36"/>quia secundum cognitionem quae praecedit dom
delecta<lb ed="#S" break="no" n="37"/>tionem nulla delectatio potest iuticari: malae: quia omdis
<lb ed="#S" n="38"/>cognitio ost bona: cognitiones enim malorum bonae sunt:
<lb ed="#S" n="39"/>oportet ergo. quod intelligatur secundo modo: s de
oporatio<lb ed="#S" break="no" n="40"/>nibus quae praecedunt ta nquam obiecta cognita: quare
ma<lb ed="#S" break="no" n="41"/>nifostuest rp obiectu. i mberlistum cuiu llibet
delectatio<lb ed="#S" break="no" n="42"/>nis est aliqu a operatio quae est, rel aestimatur bodo
for<lb ed="#S" break="no" n="43"/>male ipsi operantis & hoc est quod dicit philosophus. &. 10. Ethi.
<lb ed="#S" n="44"/>quod ilelectatio est operatio commaruralis non id pedita, & est
<lb ed="#S" n="45"/>diffinitio net cansam uia oporatio est: causa
delectatio<lb ed="#S" break="no" n="46"/>nis non alitor quam per modum immedlati obiecti. Et dicunt
<lb ed="#S" n="47"/>o hos tenent communiter doctores & frater Tho. dicons fic: quod
ab<lb ed="#S" break="no" n="48"/>iecta operasionul non funt delectabilia nisi inquotu
con<lb ed="#S" break="no" n="49"/>iunguutur nobis, vel per folam cognitionem: vt cum
delecta<lb ed="#S" break="no" n="50"/>mur in consideratione vel speculatiumt aliqdorum,al
quo<lb ed="#S" break="no" n="51"/>cumque alio modo simul cixognitiune: ficot aum aliquis
do<lb ed="#S" break="no" n="52"/>lectabus in hoc quod cognoscit so habere aliqd bumum: puta
<lb ed="#S" n="53"/>diuitias vel aliquid huiusmodi. :
</p>
<p xml:id="khj78y-r66336-d1e719" n="20">
<!--20. -->Praetur rationenista ad
<lb ed="#S" n="54"/>dustae fuorunt prius duaealiae, quarum vna talis estaldem est
<lb ed="#S" n="55"/>obiectum desiderij praeoeditis: & delectationis soqueimis, sa
<lb ed="#S" n="56"/>cut idem est terminus mothe &ii quo st xtiies: sers im mo
<lb ed="#S" n="57"/>dlatum obiestum desulprij non est deus secundu fe, sed aliquis
<lb ed="#S" n="58"/>acturouiattingis eraed &c. Minonprobatur: quia
obie<lb ed="#S" break="no" n="59"/>ctudefideri i est aliemon foturum: sedideu sebundum so non est
<lb ed="#S" n="60"/>faturus, sednius visio veli nii estotio ost nobis fum: ot
<lb ed="#S" n="61"/>ro obiectum illiu fruitionis est illa vissti vel mauifestatio,
<lb ed="#S" n="62"/>& hum Deus ferundum se.
</p>
<p xml:id="khj78y-r66336-d1e743" n="21">
<!--21. -->Contia hoc instatus negando
<lb ed="#S" n="63"/>maioremm quia si idem esset obiectum desiderij &
delecta<lb ed="#S" break="no" n="64"/>tiomixscouentinidem esset obioctum suiipsiuu: quia dele
<lb ed="#S" n="65"/>ctatio potest osse obiectum dofiderij.
</p>
<p xml:id="khj78y-r66336-d1e754" n="22">
<!--22 -->sed istud non
<lb ed="#S" n="66"/>valet: quia non assumitpr vtfioersulitor quod semper sit idprae
<lb ed="#S" n="67"/>obiectum desiderij & deldctatibnis sequentis, cum desiderium
<!--0517.xml-->
<cb ed="#S" n="b"/>
<lb ed="#S" n="68"/>possit esse obiestum defiderij non idem numero sed oliuds
<lb ed="#S" n="69"/>& delectatio similiter: sed assumitur quantom pertinet
<lb ed="#S" n="70"/>ad propositum: sic: scilicet quod vbi est idam obiectum extrinsocum, in
<lb ed="#S" n="71"/>quo tedit & quiescit voluntas per desideriu a delectatio
<lb ed="#S" n="72"/>nem: ibi est. idem obiectum immediatum & intrinfecum
<lb ed="#S" n="73"/>vtrlusque, & istud non habet aliquam instantiam. sicot enim
<lb ed="#S" n="74"/>desidero vinum non habitum & delectur in eo habito: ita
<lb ed="#S" n="75"/>que idem est obiocto extrinsecum dofiderij & delectationis
<lb ed="#S" n="76"/>scilidet Ninum: sic idem, estobiectum immediatum
vtriuso<lb ed="#S" break="no" n="77"/>scilicet gustaro v inotmeodem modo est in pooposuo de
<lb ed="#S" n="78"/>desiderio & delect ione respectu Doi: quia sicut idem
<lb ed="#S" n="79"/>Deus est obiectum extrinsocum vtrlusque: ita oportet quod fu
<lb ed="#S" n="80"/>idem actus circo Deum obiectum immediatum &
iutrinse<lb ed="#S" break="no" n="81"/>eum vtriusque soilicet desiderij & delectationis.
</p>
<p xml:id="khj78y-r66336-d1e798">
<!--23 -->Alia
<lb ed="#S" n="82"/>ratio talixast, omnit a mor habet aliquid complexum
pro<lb ed="#S" break="no" n="83"/>obiecto: sed Dem vt sit est aliquid incompleeera & por
<lb ed="#S" n="84"/>modum incomplexi appraehensum: sed vidore Deum vel
<lb ed="#S" n="85"/>Deum manifestari mobis est asiquid complexuimi etgo:
<lb ed="#S" n="86"/>De is secondum: se nun potesbesse obieotum amocie del
<lb ed="#S" n="87"/>siderij vel delectationis: sed solum eius visio vel
mani<lb ed="#S" break="no" n="88"/>festatio.
</p>
<p xml:id="khj78y-r66336-d1e818" n="24">
<!-- 24 -->Comiru hano instatur sio: quia amore
cha<lb ed="#S" break="no" n="89"/>ritatis uel amicitiae diligimus Deum secundoso se: &
tu<lb ed="#S" break="no" n="90"/>men Deua vt sic non est aliquid tomplexum sed incom.
<lb ed="#S" n="91"/>plexum: dato etiam que obiecrum amoris esset quid complei
<lb ed="#S" n="92"/>xum: illa tamen comolexio hon osset Deum. uidere. veb
<lb ed="#S" n="93"/>Deum mauifestari nobis sed osset illa bua intollectus di
<lb ed="#S" n="94"/>ceret quod Deus est amatidus, vel Deus est summe bonur:
</p>
<p xml:id="khj78y-r66336-d1e837" n="25">
<lb ed="#S" n="95"/>
<!-- 25 -->sed istud non valet: quia cum amare sit: uelle
bo<lb ed="#S" break="no" n="96"/>num alicui sibi vel alij, vodicitur. 2. shetoricorideo
amam<lb ed="#S" n="97" break="no"/>fertur. per amorem in duo. s in illum cui vult bon umo &i
<lb ed="#S" n="98"/>in bonum quod ei vult, & respectu primi est amor
ami<lb ed="#S" break="no" n="99"/>ciri , ad fedumdum autem vel tespectu secundi est amor
<lb ed="#S" n="100"/>oontupiscentia: & illud dupleae obiectum potest vocari:
<lb ed="#S" n="101"/>quaedam complexio inquant romam vult hoc huic: praeter
<lb ed="#S" n="102"/>illam autem complexionem est alia quae est circae illudꝶ
volu<lb ed="#S" break="no" n="103"/>mus nobisrel alij, quae consistit in hoc quod intellectus iudi
<lb ed="#S" n="104"/>cat esse bonn illud oi cum illud velumus, fiue ille fit nos
<lb ed="#S" n="105"/>ipse, siue amicus:iudidi ūonim/ intellocttus do aliquo
q<lb ed="#S" break="no" n="106"/>indicat esse bonum mihi vel alij, nocessario est complexum: cum
<lb ed="#S" n="107"/>ergo dicitur, quod Deum secundum se amamasamore amicinae
<lb ed="#S" n="108"/>vol chanitmis: verum est sicuo illud cui volumns bonum. ꝗ-
<lb ed="#S" n="109"/>ipsehabet: sed ipsum bonūhabitum a Deo amam? ei, sicun
<lb ed="#S" n="110"/>quoddam amatum propter Depsec andum modi nostrum
loquen<lb ed="#S" break="no" n="111"/>di: quia proprie hoquendo Dous. non habot aliquod. bonum
<lb ed="#S" n="112"/>quod fit aliud realiter qu iripse, appraehenditur tamen
ve<lb ed="#S" break="no" n="113"/>aliud secundum rationem: & se estibi quaedam complexio in
<lb ed="#S" n="114"/>quantum illud apprichendi mus esse bodum Deo. sed do hoc
<lb ed="#S" n="115"/>nihil ad propositum: sed. solum de defiderio: & deleetatione.
<lb ed="#S" n="116"/>Ibi enim circa bonum quod desideramus & in quo dele
<lb ed="#S" n="117"/>ctamur oportet intulligero compositionem hano:
soili<lb ed="#S" break="no" n="118"/>cetqubd illud est bonum nobis: & ista compofitio non
<lb ed="#S" n="119"/>potest esse considerando Deum fec undum se, quia. sio
<lb ed="#S" n="120"/>non est bonus nobis, sed oportet: quod. considerotur.
cir<lb ed="#S" break="no" n="121"/>ea aliquidiquod est in nobis, & per quod Deum aetingi
<lb ed="#S" n="122"/>mis, & illid nod est aliud nisi videm Denm. Ila enim
<lb ed="#S" n="123"/>complexioqua dicitur, quod Deus estamandus
suppo<lb ed="#S" break="no" n="124"/>nit ali ama scilicet quod Deus dst bonos, & illa non
suffi<lb ed="#S" break="no" n="125"/>dit ad desidorium vel delestat lonemt misi addatur quod
<lb ed="#S" n="126"/>sit honus nobiicequtol. non compotit Deo secundo se sed
<lb ed="#S" n="127"/>solum ratione actus per quem aetioamit.
</p>
<p xml:id="khj78y-r66336-d1e913" n="26">
<!--26. -->Quantum
<lb ed="#S" n="128"/>ad secundum dicendum setubidum communem opioionem
<lb ed="#S" n="129"/>docutum, quod non fulum prinoppale, sod immedi atuii ob
<lb ed="#S" n="130"/>iectum truitionis quae iponitus esse vha de dotibus
ani<lb ed="#S" break="no" n="131"/>maei anrda essometialiter est Dous secuddam quod in se
<lb ed="#S" n="132"/>est summum honum supciomdis amatum, atorert amici
<lb ed="#S" n="133"/>tiae & non visio ipsuri Doi: qubd patet quadrupliciter.
<lb ed="#S" n="134"/>Primo fic, quia si immediatum obiectum fruitionis non
<!--0518.xml-->
<pb ed="#S" n="518"/>
<cb ed="#S" n="a"/>
<lb ed="#S" n="1"/>esset Detis sed visio Dei, sequeretur quod inter visionem &
<lb ed="#S" n="2"/>delectationem caderet actus medius reflexus: hoc est
fal<lb ed="#S" break="no" n="3"/>sum vt probabit: ergo. &c. Maior patet, quia delectatio,
<lb ed="#S" n="4"/>non potest esse nisi de obiecto. cognito: si ergo visio Dei
<lb ed="#S" n="5"/>esset immediatum obiectum delectationis sequeretur quod
<lb ed="#S" n="6"/>ipsa esset cognita: sed visio Dei non potest esse cognita nisi
<lb ed="#S" n="7"/>ner actum reflexum ouo videmus nos videre. ergo. &c.
Mi<lb ed="#S" break="no" n="8"/>nor probatur. quia bonitas Dei summa & infinita visa est
<lb ed="#S" n="9"/>prius a beato quam bonitas xisionis quaeest finita: sed
vo<lb ed="#S" break="no" n="10"/>luntas non potest non ferri actu defiderij in summum bonum
<lb ed="#S" n="11"/>sibi praesentatum per modum absentis im via: ergo
simili<lb ed="#S" break="no" n="12"/>ter ipsa non potest non ferri actu delectationis in summum
<lb ed="#S" n="13"/>bomum sibi praesans in patria, prius ergo voluntas
delecta<lb ed="#S" break="no" n="14"/>tur in Deo quam cognoscar ipsa vifio: eraeo cognitio
vifio<lb ed="#S" break="no" n="15"/>nis non cadit media inter visionem Dei & delectationem
fe<lb ed="#S" break="no" n="16"/>quentem & haec fuit minor.
</p>
<p xml:id="khj78y-r66336-d1e974" n="27">
<!--27. -->secundo sic. In omni
<lb ed="#S" n="17"/>dilectiond & delectatione alicuim & habitationis. vel
as<lb ed="#S" break="no" n="18"/>secutiois eius, quando habitum est magis dilectum quam eius
<lb ed="#S" n="19"/>habitioruno insum habitum esobiectum immeditatum tam dil
<lb ed="#S" n="20"/>lectionis quam delestationis, & non habitio eiussed in dile
<lb ed="#S" n="21"/>ctione & delectatione patriae quae sunt de Deo habito ipfum:
<lb ed="#S" n="22"/>habitum. L Deus est maeis dilestum otiam habitio eius. s visio:
<lb ed="#S" n="23"/>erun immediatum obiectum dilectionis co delectationis ost
<lb ed="#S" n="24"/>Deus, & non visio, per quam habetur. Maior probatur
du<lb ed="#S" break="no" n="25"/>pliciter. scilicet ratione & exemplo. Ratidno sic: illud quod
ma<lb ed="#S" break="no" n="26"/>dis amatur immediatius amatur, sicuti fmis: magis
ama<lb ed="#S" break="no" n="27"/>tur uuam ea que sum ad finem, & similiter immediati
ama<lb ed="#S" break="no" n="28"/>tur quammu is i naffecutione finis sis oppositum. Idem pates
<lb ed="#S" n="29"/>perexemplum: quid enim magis diligo gustum vini quim
<lb ed="#S" n="30"/>ipsum rin: quia non diligo vinum nisi vt gustem. iden im:
<lb ed="#S" n="31"/>mediati obiectum huius dilectionis est gustus vini & non
<lb ed="#S" n="32"/>vinum. Eco iuerso quando habeo amicum praefentem ipse
<lb ed="#S" n="33"/>amicus est magis dilectusouam eius habitio vel
praesen<lb ed="#S" n="34" break="no"/>tia, ideo est immediati urobiectum diloctiois & delectatio
<lb ed="#S" n="35"/>nit, & sicpatet maior. Minor etiam pater, quia nisi De
ha<lb ed="#S" break="no" n="36"/>bitus magit amaretur. quam hubitio eius esset peruersus
a<lb ed="#S" break="no" n="37"/>mor ooi in patria locum non habet ideo &c.
</p>
<p xml:id="khj78y-r66336-d1e1024" n="28">
<!-- 28 -->Tertio,
<lb ed="#S" n="38"/>onia illud quod est immediatum obiectum sum mae cognitio
<lb ed="#S" n="39"/>nis & summe dilectionis est immediatum obiectum summae
<lb ed="#S" n="40"/>delectationis: sed Deus est hulusmodi & non aliquid
cre<lb ed="#S" break="no" n="41"/>tum. ideo &. Maior patet, quia voluntas & omnis
appe<lb ed="#S" break="no" n="42"/>titos defectatur imeo quod amat & summe ir eo quodi
<lb ed="#S" n="43"/>summe amat. Minor fimiliter patet. sque Do sic im media
<lb ed="#S" n="44"/>tum obiostum summae cognitiodis & dilectionis. ideo &ci
</p>
<p xml:id="khj78y-r66336-d1e1044" n="29">
<lb ed="#S" n="45"/>
<!-- 29 -->Quarto sic: illod est immediatum obiectum feuitionip
<lb ed="#S" n="46"/>quod est. immediatum obiestum charitatis a qua fruitio eli
<lb ed="#S" n="47"/>oitur. cum idem sit obiectum modiatum vel immediatum hafit?
<lb ed="#S" n="48"/>& actus, sed immediat um obiectum chacitatis est solus Deus
<lb ed="#S" n="49"/>& non alinuld creatum tat in via quam in patriat ergo imi
<lb ed="#S" n="50"/>medi atu obiectum fruitionis & delectationis est folos Deus.
<lb ed="#S" n="51"/>nor: sd istascantem rati ontorrespondent aliqui per ordinem
</p>
<p xml:id="khj78y-r66336-d1e1064" n="30">
<lb ed="#S" n="52"/>
<!--30. -->Ad primam dicunt per interemptionem minoris i& xum
<lb ed="#S" n="53"/>probatur quod boniths Dpi ost priut quam bonitas visionis,
<lb ed="#S" n="54"/>concedatur: sed non est prius visa vt bona nobis in patria
<lb ed="#S" n="55"/>quam bonitaoe isionis: ratione cu lus Deus est primo
o<lb ed="#S" break="no" n="56"/>nus, beatii, & quia bonitas Dei absolute nec desidetatur
<lb ed="#S" n="57"/>dnobisnad in eudem delestafiur nec in via, nec. in.
pu<lb ed="#S" n="58" break="no"/>triacideo vosio bonitatis dtusumi bsolutae in patria,
vob<lb ed="#S" n="59" break="no"/>cognitio eius in via no fufficit ad desiderium
veldelocta<lb ed="#S" break="no" n="60"/>tionem.
</p>
<p xml:id="khj78y-r66336-d1e1089" n="31">
<!--31. -->Ad secinel u dicuurꝗ maior ost fulsaequia
<lb ed="#S" n="61"/>quando bonum es magis dilectum quam eius habitio illud
<lb ed="#S" n="62"/>quidem bonum potest esse immdiatum obiectum omori
<lb ed="#S" n="63"/>amicitia, sicut de Deo habitu vel de amiro cui bona
vo<lb ed="#S" break="no" n="64"/>lumos: sed eius habitio: & ad ipsum habito eso
immedim<lb ed="#S" break="no" n="65"/>tum obiectum amoris concupistenilae siut quantum ad defi
<lb ed="#S" n="66"/>derium, siud quantum ad delostationem: verbi gratia in exem
<lb ed="#S" n="67"/>plo eorum, Amicus praesens est immediatum obiectum amicii
<!--0518.xml-->
<cb ed="#S" n="b"/>
<lb ed="#S" n="68"/>tiae: sed eius praesentia quam desideraui dum esset abstus
<lb ed="#S" n="69"/>& in qua delector dum est praesens est immediatum obiectum:
<lb ed="#S" n="70"/>concupiscentiae, & non ipse amicus qui est amicus siue fit
prae<lb ed="#S" break="no" n="71"/>sens, siue fit absens: & quia quod amatur amore amicitiae
<lb ed="#S" n="72"/>ulagis amatur quam illud quod: amatur amore
concupiscen<lb ed="#S" break="no" n="73"/>tiae: ideo tale amatum quamuis sio simpliciter illud quod
<lb ed="#S" n="74"/>magis amatur quameius habitio, tamen non est immediatius
<lb ed="#S" n="75"/>amatum amore concupiscentiae sed eius habitio. si tamen
<lb ed="#S" n="76"/>tam habitum quam habitio pertineant solum ad amorem concu
<lb ed="#S" n="77"/>piscentiae tunc est vniuersaliter verum quod dicunt: quia
<lb ed="#S" n="78"/>illud quod est plus amatum, est immediatius amatum vt
pa<lb ed="#S" break="no" n="79"/>tet in cibo & potu, nom autem quando alterum pertinet
ad<lb ed="#S" break="no" n="80"/>amorem amicitiae. scilicet bonum habitum: alterum vero ad amorem con
<lb ed="#S" n="81"/>cupiscentiae. si habitio eius.
</p>
<p xml:id="khj78y-r66336-d1e1144" n="32">
<!-- 32 -->Ad tertium dicunt, quod
<lb ed="#S" n="82"/>illud quod est obiectum summae cognitionis & summae
di<lb ed="#S" break="no" n="83"/>lectionis, non est immediatum obiectum summae
delo<lb ed="#S" break="no" n="84"/>ctationis: quia obiectum fummae cognitionis & summae
<lb ed="#S" n="85"/>dilectionis, quae est dilectio amicitiae, est summum bonum
<lb ed="#S" n="86"/>secundum sersed obiestum sumiuae delectationis est illud quod
<lb ed="#S" n="87"/>est in summe bonum enqui deleatatur, illud autem non est
<lb ed="#S" n="88"/>Deos serundum se vt probatum fuit, sed visio eius quae est
<lb ed="#S" n="89"/>summe bona interea: quae nobis formaliter sunt bona.
</p>
<p xml:id="khj78y-r66336-d1e1166" n="33">
<lb ed="#S" n="90"/>
<!--33 -->Ad quartum dicunt, quod maior est falsa: quia cum charitas
<lb ed="#S" n="91"/>pertineat ad amorem amicitiae, obiostum eius est Deus
so<lb ed="#S" break="no" n="92"/>cundum se inquantum Deum dil igamus propter se, fruitio
<lb ed="#S" n="93"/>autum non pertinet ad amorem amicitiae sed
concupiscen<lb ed="#S" break="no" n="94"/>tiae cuius Deus non potest esse immediatum obiectum, cuin
<lb ed="#S" n="95"/>non fit immediatum ponum nostrum, & tamen fruitio beati
<lb ed="#S" n="96"/>dicitur elici mediante habitu charitatis: quia visibuo Der
<lb ed="#S" n="97"/>quae erit immediatum obiectum fruitionis que nosipsos refere
<lb ed="#S" n="98"/>mu ii. Deum tanquam in finem vltimum.
</p>
<p xml:id="khj78y-r66336-d1e1190" n="34">
<!-- 34 -->sed istae
<lb ed="#S" n="99"/>solutiones non videntur valere. Primo non valut
solu<lb ed="#S" break="no" n="100"/>tio quae datur ad primam rationem, quia licet bonitas Dei
<lb ed="#S" n="101"/>in spde absolute non desideretur nec in via nec in patria,
<lb ed="#S" n="102"/>quia defideriqᷓ non esonisi fucuri: Deo autem in se nihil est
<lb ed="#S" n="103"/>futurum, nisi diceretur quod fansti defideraueruut Deum in
<lb ed="#S" n="104"/>se suscipere haman itatem, hoc tamen respicit aliudd Deo,
<lb ed="#S" n="105"/>tamem diuinae bonitas secundum · in fe & absolute est sum
<lb ed="#S" n="106"/>ma bonitas in via, & in patria summe amar amore amici
<lb ed="#S" n="107"/>tiae naturalis & supernaturalis. Es quia amore boni
ha<lb ed="#S" break="no" n="108"/>biti vt su sequitur delectmtio: iden in via & in patria
co<lb ed="#S" break="no" n="109"/>gnitio bon itatis diuiriae absoluta sufficit ad
delectatio<lb ed="#S" break="no" n="110"/>nem, nullo alio cognito: quod sic patet: quiafi quis cogno
<lb ed="#S" n="111"/>sceret solom Deum & mollam oreura ipse esset vere &
<lb ed="#S" n="112"/>essonti aliter beatus: secundum Aum sed vera & essentialis
<lb ed="#S" n="113"/>beatitudo non potest esse secuntsum legem communem quin
<lb ed="#S" n="114"/>ipsam immed iate consoquatur delectatiocorgo se beutus
<lb ed="#S" n="115"/>non videret si videre Deum sed solum videret Deum, vere
<lb ed="#S" n="116"/>delectatetur.
</p>
<p xml:id="khj78y-r66336-d1e1234" n="35">
<!-- 35 -->Itum non valet solutio ad fecundam:
<lb ed="#S" n="117"/>quia licethabitio & non habitum sit immediatum obiectum
<lb ed="#S" n="118"/>amoris concupi scentiae, genera literta men deloctatio conse
<lb ed="#S" n="119"/>quitur magishmorum amicitiae quam conq piscent ioeelices
<lb ed="#S" n="120"/>dnima Aelectatio neurfit obiectum amoris concupiscentiae,
<lb ed="#S" n="121"/>os tamien codsequons amoreti amicitiae, sicut econuerso
<lb ed="#S" n="122"/>distitia & contristati osstcoosequent ad odio inimicitiae.
<lb ed="#S" n="123"/>Cum enim cogitat homo de re odiosa displicentiū&
tristi<lb ed="#S" break="no" n="124"/>tiam in nen inpropter eam non propter cognitionem de
<lb ed="#S" n="125"/>ipsa tquia antequam perqipiat se de illa cogitare dolete
tri<lb ed="#S" break="no" n="126"/>satos, consimilitex ebhoc ipso quod percipiurem amotum bmo
<lb ed="#S" n="127"/>re amicitia, antequam perci am ipsam percoptionem
delosta<lb ed="#S" break="no" n="128"/>turtquis fecundum istos boatitudo consistis in actu recto
<lb ed="#S" n="129"/>nbum refleno, sed secundum omnes bentitudinem immedia
<lb ed="#S" n="130"/>te consequitur delectatiotergo cum visio non videatur nisi
<lb ed="#S" n="131"/>actu refloxo antequam ipsa sit obiectum cognitionis est beatise
<lb ed="#S" n="132"/>ca delectatio.
</p>
<p xml:id="khj78y-r66336-d1e1273" n="36">
<!-- 36 -->Itemi non valet solutio ad tertiam:
<lb ed="#S" n="133"/>quia obiectum summa delectatiohis est summe amatum
<lb ed="#S" n="134"/>quocunque amore summe habitum: quia si simpliciter ad
<!--0519.xml-->
<pb ed="#S" n="519"/>
<cb ed="#S" n="a"/>
<lb ed="#S" n="1"/>simpliciter, & magis ad magis, & maxime ad maxime: vnde
<lb ed="#S" n="2"/>cum nihil delectet simpliciter nisi quod apprehenditur vt bonum
<lb ed="#S" n="3"/>& quod amatur: ergo quod appraehenditur vt magis bonum &
<lb ed="#S" n="4"/>quod magis amatur, hoc magisdelectat: & quod
apprae<lb ed="#S" break="no" n="5"/>henditur vt summum bonum & summe amatur hoc summe
<lb ed="#S" n="6"/>delectat. si dicatur quod illud est delectatiuum quod
ap<lb ed="#S" break="no" n="7"/>praehenditur & amatur vt bonum proprium & non aliud,
<lb ed="#S" n="8"/>non valetpropter duo. Primo, quia cum delectatio
volun<lb ed="#S" n="9" break="no"/>tatis non sit aliud quam quaedam boneuolentia & delecta
<lb ed="#S" n="10"/>bilis complacentia: experitur homo quod bonum amici
com<lb ed="#S" break="no" n="11"/>placet sibi, & in eo delectatur per hoc solum quod
apprehen<lb ed="#S" break="no" n="12"/>dit illud vt bonum amici antequam appraehendat esse bonum
<lb ed="#S" n="13"/>suum: & similiter vnicuique est amabile bonum proprium
si<lb ed="#S" break="no" n="14"/>cut & delectabile: hoc tamen non obstante dicimus quod bo
<lb ed="#S" n="15"/>num diuinum est magis vnicuique amabile quam bonum suum
<lb ed="#S" n="16"/>formale: ergo & magis delectabile.
</p>
<p xml:id="khj78y-r66336-d1e1324" n="37">
<!-- 37 -->Item solutio ad
<lb ed="#S" n="17"/>quartam non valet secundum eos qui dicunt, quod primus &
<lb ed="#S" n="18"/>immediatus actus charitatis in patria est fruitio &
dele<lb ed="#S" break="no" n="19"/>ctatio, quia constat quod idem est obiectum immediatum
<lb ed="#S" n="20"/>habitus & immediati actus eius & primi, ipsi autem dicunt
<lb ed="#S" n="21"/>quod actus voluntatis in patria non est nisi fruitio &
dele<lb ed="#S" break="no" n="22"/>ctatio. sed supposito secundum veritatem quod actus charita
<lb ed="#S" n="23"/>tis in patria sit principalior diligere Deum ex toto corde:
<lb ed="#S" n="24"/>quia maxime tunc implebitur illud preceptum: ad hoc
<lb ed="#S" n="25"/>sequitur idem quod prius, quia plus diliget Deum quam
visio<lb ed="#S" break="no" n="26"/>nem Dei: illa autem dilectio non potest esse non delecta
<lb ed="#S" n="27"/>bilis, cum sit ex omni mente, & ex toto corde, & ex omni
<lb ed="#S" n="28"/>conatu: imo est summe delectabilis cum sit summa
dile<lb ed="#S" break="no" n="29"/>ctio: sicut enim summam dilectionem simpliciter
sequi<lb ed="#S" break="no" n="30"/>tur summa delectatio simpliciter et in Deo, sic summam
<lb ed="#S" n="31"/>dilectionem creaturae sequitur summa delectatio creatu
<lb ed="#S" n="32"/>rae. Est autem summa dilectio. Dei non visionis Deit ergo
<lb ed="#S" n="33"/>illam non istam sequitur summa delectatio. Item cum
de<lb ed="#S" break="no" n="34"/>lectatio iudicetur secundum dilectionem: ergo si dilectio
<lb ed="#S" n="35"/>est vituperabilis & delectatio consequens viturabilis: &
<lb ed="#S" n="36"/>econuerso si dilectio laudabilis & delectatio laudabilis:
<lb ed="#S" n="37"/>ergo quanto dilectio laudabilior & delectatio laud
abi<lb ed="#S" break="no" n="38"/>lior, sed constat quod dilectio boni diuini est laudabilior
<lb ed="#S" n="39"/>quam boni proprij: ergo & delectatio. si dicatur quod ista
<lb ed="#S" n="40"/>comparatio tenet in dilectionibus concupiscentiae non
<lb ed="#S" n="41"/>amicitiae, & quod delectatio sequitur solum amorem
<lb ed="#S" n="42"/>concupiscentiae, hoc est contra experientiam charitatis:
<lb ed="#S" n="43"/>quia gaudet homo si mala sibi eueniant propter Deum:
<lb ed="#S" n="44"/>etiam si nihil boni vel praemij vel virtutis sibi accideret,
<lb ed="#S" n="45"/>sed si solum propter Deum pure & immediate, alias esset
<lb ed="#S" n="46"/>gaudium mercenarium.
</p>
<p xml:id="khj78y-r66336-d1e1394" n="38">
<!-- 38 -->Quantum ad tertium
vi<lb ed="#S" break="no" n="47"/>detur, quod impugnationes solutionum & instantiarum
<lb ed="#S" n="48"/>ad primam opinionem & ad rationes eius non valeant.
<lb ed="#S" n="49"/>Primo, quia videtur adhuc quod maior illius rationis
<lb ed="#S" n="50"/>sit falsa & instantia bona, quod. scilicet aliquid possit
concu<lb ed="#S" break="no" n="51"/>pisci quod nec est nec appraehenditur vt formalis
perfe<lb ed="#S" break="no" n="52"/>ctio cocupiscentis tripliciter in exemplis positis. s de
fa<lb ed="#S" break="no" n="53"/>ma, honore & laude: quia aliquis non errans sed sciens
<lb ed="#S" n="54"/>ista bona non esse suam formalem perfectionem
nihilo<lb ed="#S" break="no" n="55"/>minus appetit ista: puta laudari, famari, honorari, etiam
<lb ed="#S" n="56"/>si non appraehendat aliquid in se ex hoc sibi formaliter
<lb ed="#S" n="57"/>perdenire: item aliquis appetit ea propter se, dato etiam
<lb ed="#S" n="58"/>quodde fama, honore, vel laude nihil aliud penitus
seque<lb ed="#S" break="no" n="59"/>retur nec in seipso nec in alio:& dato quod homo cognosee
<lb ed="#S" n="60"/>ret hoc esse subiectiue extra se adhuc aliquis potest
ap<lb ed="#S" break="no" n="61"/>petere ista: puta quod sit bonae famae & opinionis, & quod non
<lb ed="#S" n="62"/>diffametur, & honoretur, & non dehonestetur, & quod
lau<lb ed="#S" break="no" n="63"/>detur & non vituperetur: vnde illa possunt per se appeti
<lb ed="#S" n="64"/>& opposita eorum fugient si nihil aliud sequatur.
</p>
<p xml:id="khj78y-r66336-d1e1438" n="39">
<lb ed="#S" n="65"/>
<!-- 39 -->Item respectu proximi, quia praedicta bona
exte<lb ed="#S" break="no" n="66"/>riora & interiora bona vinutum concupiscimus amicis
<lb ed="#S" n="67"/>etiam si nihil ex hoc debe: st prouenire nobis: ergo potest
<!--0519.xml-->
<cb ed="#S" n="b"/>
<lb ed="#S" n="68"/>homo concupiscere aliquid aliter quam prout est sua
<lb ed="#S" n="69"/>perfectio formalis: & si hoc negaretur de proximo, quia
<lb ed="#S" n="70"/>amicabilia quae sunt ad alterum veniunt ex amicabilibus
<lb ed="#S" n="71"/>quae sunt ad ipsum: tamen de Deo negare non possumus:
<lb ed="#S" n="72"/>quia concupiscimus Dei laudem & honorem, & quod a
<lb ed="#S" n="73"/>nobis ameturrimo quod ab omnibus, & hoc non propter
per<lb ed="#S" break="no" n="74"/>fectionem nostram formaliter. Primo, quia propter illud
<lb ed="#S" n="75"/>concupiscimus bonum alicui, propter quod amamus ipsum
<lb ed="#S" n="76"/>amore amicitiae, cum ergo amemus Deum amore amici
<lb ed="#S" n="77"/>tiae propter seipsum primo, non propter nos nec propter
<lb ed="#S" n="78"/>aliquam nostram perfectionem: ergo quod illud volumus
<lb ed="#S" n="79"/>ipsi Deo volumus propter ipsummet Deum primo, & non
<lb ed="#S" n="80"/>propter nostram perfectionem formalem, & sic concupiscim
<lb ed="#S" n="81"/>aliquid quod non est formalis perfectio nec concupiscentis, nec
<lb ed="#S" n="82"/>cui concupiscitur, existimantes quod ita est: imo etiam respestu
<lb ed="#S" n="83"/>proxim i est idem sentiendum: quia enim debeo diligere proxi
<lb ed="#S" n="84"/>mum propter Deum non propter meipsum: inde est quod bonum
<lb ed="#S" n="85"/>quod ei concupisco: debeo ei concupiscere propter Deum
<lb ed="#S" n="86"/>prius & plus quam propter meipsum: quando autem
dici<lb ed="#S" break="no" n="87"/>tur quod amicabilia quae sunt ad alterum veniunt &c.
Di<lb ed="#S" break="no" n="88"/>cendum quod verum est in via generationis & genere
<lb ed="#S" n="89"/>causae efficientis non finalis: prius enim diligit homo bo
<lb ed="#S" n="90"/>num suum quam alterius: & ex dilestione sui boni
mo<lb ed="#S" break="no" n="91"/>uetur effectiue ad bonum alterius, sed non oportet quod
<lb ed="#S" n="92"/>omne bonum quod diligitur diligat propter
perfectio<lb ed="#S" break="no" n="93"/>nem suam formalem vel bonum suum.
</p>
<p xml:id="khj78y-r66336-d1e1510" n="40">
<!-- 40 -->Item quod
<lb ed="#S" n="94"/>dicitur, quod bonum vnicuique proprium ipsum est ei ama
<lb ed="#S" n="95"/>bile, si intelligatur sic quod oihil amatur nisi in quantum
<lb ed="#S" n="96"/>est bonum amanti proprium formale vel intrinsecum
<lb ed="#S" n="97"/>essentiale vel acidentale: falsum est quia sic creatura non
<lb ed="#S" n="98"/>amaret bonum increatum nec econuerso: nec aliquid
<lb ed="#S" n="99"/>amaret nisi seipsum: sed si intelligatur bonum proprium
<lb ed="#S" n="100"/>large, potest esse verum, quia aliquid dicitur esse alicui
<lb ed="#S" n="101"/>non solum formaliter sed aliter multis modis, sic enim
<lb ed="#S" n="102"/>Deus diligat creaturas quae sunt suum bonum, id est, a
<lb ed="#S" n="103"/>se. factum & sui repraesentatiuum: & creatura bonum
<lb ed="#S" n="104"/>diuinum quod est bonum suum effectiue,
conseruati<lb ed="#S" break="no" n="105"/>num & finale: & licet in Deo bonum proprium formale
<lb ed="#S" n="106"/>sit ratio diligendi bonum alionum inquantum est
ali<lb ed="#S" break="no" n="107"/>quo modo suum: & similiter in amore concupiscentiae:
<lb ed="#S" n="108"/>quia nullum bonum concupiscit alterum nisi propter
bo<lb ed="#S" break="no" n="109"/>num suum proprium: tamen in creatura est econuerso,
<lb ed="#S" n="110"/>quia sicut prima ratio diligendi bonum proprium amo
<lb ed="#S" n="111"/>re amicitiae est sibi bonum alienum, quod est Deus: ita in
<lb ed="#S" n="112"/>amore concopiscentiae ordinatae non concupiscit homo
<lb ed="#S" n="113"/>propter bonum suum proprium formale, sed propter bonum
<lb ed="#S" n="114"/>diuinum prout est extra se & in Deo pure: vnde prima
<lb ed="#S" n="115"/>ratio concupiscentiae creaturae rationalis vel intellectua
<lb ed="#S" n="116"/>lis & recta est perfectio diuina & non aliqua formalis crea
<lb ed="#S" n="117"/>turae: quem enim prius & plus diligo amore amicitiae: illi
<lb ed="#S" n="118"/>prius & plus opto & concupisco bonum amore
concupiscen<lb ed="#S" break="no" n="119"/>tiae, sicut prius & plus mihi quam proximo: vnde sicut prius
<lb ed="#S" n="120"/>amatum est Deus vt persona subsistens, sicut prius
concu<lb ed="#S" n="121" break="no"/>pitum est bonum diuinum: vt intelligitur quasi ipsum
perfi<lb ed="#S" n="122" break="no"/>ciens & informans, sic prius & plus volo Deum habere esse
<lb ed="#S" n="123"/>quam me habere esse, falsa est ergo maior: quia amor
concu<lb ed="#S" n="124" break="no"/>piscentiae potest habere pro primo & immediato rem a
<lb ed="#S" n="125"/>concupiscente subiecto distiuctam.
</p>
<p xml:id="khj78y-r66336-d1e1584" n="41">
<!-- 41 -->Item minor pro
<lb ed="#S" n="126"/>positio est falsa: & instantiae hoc probantes concludunt esse
<lb ed="#S" n="127"/>hoc. Vbi sciendum quod illa delectatio quae consequitur amo
<lb ed="#S" n="128"/>rem concupiscentiae, vel habitionem siue consecutionem rei
<lb ed="#S" n="129"/>concupitae illa potest dici pertinere ad amorem
concu<lb ed="#S" break="no" n="130"/>piscentiae consequenter, sicut delectatio gustus vel tactus
<lb ed="#S" n="131"/>quae consequitur delectabilium concupitorum consecu
<lb ed="#S" n="132"/>tionem: & dico consequenter non essentialiter secundum
<lb ed="#S" n="133"/>rationem nominiaequia delectari non est concupiscere:
<lb ed="#S" n="134"/>sicut quiescere non est moueri, sed consequens ad motum:
<!--0520.xml-->
<pb ed="#S" n="520"/>
<cb ed="#S" n="a"/>
<lb ed="#S" n="1"/>sed delectatioquae consequitur immediate consecutionem
<lb ed="#S" n="2"/>amati amore amicitiae vel pertinet ad amorem amicitiae:
<lb ed="#S" n="3"/>& talis est fruitio quae consequitur Deum visum & amatum
<lb ed="#S" n="4"/>propter se ex toto corde: nec valet eorum probatio prima
<lb ed="#S" n="5"/>quod propter delectationem volumus nobis bonum in quo
<lb ed="#S" n="6"/>delectamur: quia totum oppositum est verum in delectatione
<lb ed="#S" n="7"/>quae habetur de Deo viso & amato, quia ibi plus diligitur
<lb ed="#S" n="8"/>delectans effectiue quam delectatum & quam delectatio: nec
<lb ed="#S" n="9"/>diligitur quia delectat, sicut vinum quia dulce: sed propter
<lb ed="#S" n="10"/>hoc summe delectat quod summe amatur. Nec valet secunda
<lb ed="#S" n="11"/>probatio: quia delectatio respondet desiderio: quia dele
<lb ed="#S" n="12"/>ctatio quae respondet desiderio quo desideramus visionem
<lb ed="#S" n="13"/>Dei in via non est fruitio summa, non enim summe dele
<lb ed="#S" n="14"/>ctatur beat' quia habet visionem quam summe desiderauit,
<lb ed="#S" n="15"/>sed quia habet Deum quem summe amauit vel amat: quia
<lb ed="#S" n="16"/>anima nunquam desiderauit visionem, & tamen habet & habuit
<lb ed="#S" n="17"/>summam delectationem. Probationes autem & instantiae
li<lb ed="#S" break="no" n="18"/>cet non sint demonstrationes, sunt tamen probabiles & pos
<lb ed="#S" n="19"/>sunt sustineri.
</p>
<p xml:id="khj78y-r66336-d1e1656" n="42">
<!-- 42 -->Et quando dicitur quod delectatio non
<lb ed="#S" n="20"/>principaliter concupiscitur simpliciter: sed respectu alio
<lb ed="#S" n="21"/>rum, verum est: quia visio Dei simpliciter plus desideratur
<lb ed="#S" n="22"/>& amatur quam delectatio. Et si accipiatur amor concupi
<lb ed="#S" n="23"/>scentiae large omnis amor eius quod alteri optatur sicut
<lb ed="#S" n="24"/>perfectio perfectibili, sic bene dicunt, quod principale
con<lb ed="#S" break="no" n="25"/>cupitum est visio non fruitio: sed si acciplatur amor
con<lb ed="#S" break="no" n="26"/>cupiscentiae proprie: sic non habet pro obiecto, nisi bonum
<lb ed="#S" n="27"/>delectabile materialiter: ipsam autem delectationem pro
<lb ed="#S" n="28"/>formali obiecto: vnde sicut concupiscibilis distincta
con<lb ed="#S" break="no" n="29"/>tra irascibilem non fertur in aliquod bonum, nisi prout est
<lb ed="#S" n="30"/>delectabile sensui & refugit omne contristatiuum, sic
concu<lb ed="#S" break="no" n="31"/>piscere intellectuale proprie sumptum non est nisi
delecta<lb ed="#S" break="no" n="32"/>tionis intellectualis: secundum ergo istam acceptionem ratio
<lb ed="#S" n="33"/>secunda adhuc stat, sed secundum primam acceptionem quae
<lb ed="#S" n="34"/>est magis communis adhuc stat instantia: quia licet visio
<lb ed="#S" n="35"/>concupiscatur principaliuslquam fruitio: tamen eodem
amo<lb ed="#S" break="no" n="36"/>re quo concupiscitur beatitudo. concupiscitur vtrunque, ita
<lb ed="#S" n="37"/>quod ambo habent rationem vnius obiecti non plurius quia
<lb ed="#S" n="38"/>enim beatitudinem immediate & necessario sequitur dele
<lb ed="#S" n="39"/>ctatio sine qua non esset perfecta saltem accidentaliter: quia
<lb ed="#S" n="40"/>id quod principaliter & simpliciter desideratur est perfe
<lb ed="#S" n="41"/>cta & integra beatitudo prout indocit vtrumque & non
alte<lb ed="#S" break="no" n="42"/>rum tantum. Magis enim desideratur tota & integra loquen
<lb ed="#S" n="43"/>do de perfectione accidentali, quam parreius vel sola essen
<lb ed="#S" n="44"/>tia: inde est quod adhuc fruitio vt integra: beat itudinem &
<lb ed="#S" n="45"/>perficit est obiectum principale, vel pars obiecti primi &
<lb ed="#S" n="46"/>principalis amoris concupiscentiae. Oens enim hoc conce
<lb ed="#S" n="47"/>dunt, quod sicut beatitudo obiectina est principale obiectum
<lb ed="#S" n="48"/>amoris amicitiae, sic beatitudo subiectiua est principale
<lb ed="#S" n="49"/>obiectum amoris concupiscentiae. Item concedunt, quod
beati<lb ed="#S" break="no" n="50"/>tudo prout includit delectationem voluntatis
essentiali<lb ed="#S" break="no" n="51"/>ter vel accidentaliter est maius bonum & perfectior
beati<lb ed="#S" break="no" n="52"/>tudo quam prout excludit: & per consequens aggregatum est
<lb ed="#S" n="53"/>magis summum bonum quam alterum tantum, & sic magis & prin
<lb ed="#S" n="54"/>cipalius concupitum, & isto modo verum est quod fruitio est prin
<lb ed="#S" n="55"/>cipaliter concupita: & per consequens quod est aliqua
concu<lb ed="#S" break="no" n="56"/>piscentia essentialiter.
</p>
<p xml:id="khj78y-r66336-d1e1742" n="43">
<!-- 43 -->Tertia instantia quod
delecta<lb ed="#S" break="no" n="57"/>tio est de presenti, non ergo est amor concupiscentiae: hanc
<lb ed="#S" n="58"/>impediunt dicentes quod amor concupiscentiae est de praefen
<lb ed="#S" n="59"/>ti, ad quod dicendum quod aliquid potest pertinere ad amorem
<lb ed="#S" n="60"/>concupiscentiae dupliciter. Vno modo essentialiter sic. scilicet
<lb ed="#S" n="61"/>quod ipsum sit ipsummet concupiscere: & sic nulla delectatio
<lb ed="#S" n="62"/>pertinet ad amorem concupiscentiae: quia nulla dolectatio
<lb ed="#S" n="63"/>est concupiscere, quia delectari est quiescere
concupisco<lb ed="#S" break="no" n="64"/>re, sicut appetere & desiderare est moueri. Vnde sicut gratia
<lb ed="#S" n="65"/>ne non diceretur appetere centrum quando ibi est, sed quie
<lb ed="#S" n="66"/>scere in eo: sic appetitus animalis non concupiscit quod
<lb ed="#S" n="67"/>habet, sed quiescit in concupito: ita quod delectari non est con
<!--0520.xml-->
<cb ed="#S" n="b"/>
<lb ed="#S" n="68"/>cupiscere: imo nec est cum ipso concupiscere de eodem
<lb ed="#S" n="69"/>respectu eiusdem, quia non est concupiscere iam habiti,
<lb ed="#S" n="70"/>sicut nec sperare: aut desiderare: & isto modo probat
ra<lb ed="#S" break="no" n="71"/>tio quod fruitio non pertinet ad amorem concupiscentiae essen
<lb ed="#S" n="72"/>tialiter. Alio modo pertinet aliquid ad amorem
concupiscen<lb ed="#S" break="no" n="73"/>tiae consequenter: & sic est delectari quod consequitur
con<lb ed="#S" break="no" n="74"/>secutionem amati amore concupiscentiae, vt sic pertinet ad
<lb ed="#S" n="75"/>amorem concupiscentiae: quod vero consequitur
assecu<lb ed="#S" break="no" n="76"/>tionem amati amore amicitiae vt sic pertinet ad amorem
<lb ed="#S" n="77"/>amicitiae, & neutro modo ad amorem concupiscentiae: & sic
<lb ed="#S" n="78"/>est de fruitione in patria vt dictum est. sed delectatio
gu<lb ed="#S" break="no" n="79"/>stus & tactus pertinet ad amorem concupiscentiae conse
<lb ed="#S" n="80"/>quenter non essentialiter: nec etiam concomitatiue: quia nec
<lb ed="#S" n="81"/>est ipsum concupiscere nec res quae concupiscitur: sed rei
<lb ed="#S" n="82"/>quae concupita fuit: nunc autem non plus concupiscitur:
<lb ed="#S" n="83"/>sed amatur amore consequente ad concupiscentiam, lices
<lb ed="#S" n="84"/>forte hoc sit in vtraquedelectatione: quia est idem re cum
<lb ed="#S" n="85"/>amore concomitante: vno enim actu amo gustum vini & de
<lb ed="#S" n="86"/>lector in eo: & vno actu Deus in patria amatur & fruitur,
<lb ed="#S" n="87"/>sed differunt ratione quando sunt simul, sicut differunt
<lb ed="#S" n="88"/>re quando suntscorsum.
</p>
<p xml:id="khj78y-r66336-d1e1820" n="44">
<!-- 44 -->Quarta instantia ad ean
<lb ed="#S" n="89"/>dem conclusionem, quod delectatio habet aliquando pro
ob<lb ed="#S" break="no" n="90"/>iecto bonum honestum adhuc stat. Nec valet prima solutio:
<lb ed="#S" n="91"/>quia licet delectatio quae consequitur bonum vtile vel de
<lb ed="#S" n="92"/>lectabile pertineat ad amorem concupiscentiae consequem
<lb ed="#S" n="93"/>ter: non tamen essentialiter & formaliter: ita vt sit amor
<lb ed="#S" n="94"/>concupiscentiae quod solum illa instantia volebat concla
<lb ed="#S" n="95"/>dere. Nec valet secunda solutio de honesto & inhaerentet
<lb ed="#S" n="96"/>quia saltem hoc habetur quod non solum bonum vtile &
dele<lb ed="#S" break="no" n="97"/>ctabile est obiectum delectationis, sed etiam bonum
ho<lb ed="#S" break="no" n="98"/>nestum cuius contrarium solum probat instantia illa.
</p>
<p xml:id="khj78y-r66336-d1e1846" n="45">
<lb ed="#S" n="99"/>
<!--45. -->Praeterea propter aliud non valet ista euasio, quia
li<lb ed="#S" break="no" n="100"/>cet aliquod bonum honestum concupitum vt virtua possis
<lb ed="#S" n="101"/>delectare: tamen etiam quoddam bonum honestum amatum
<lb ed="#S" n="102"/>amore amicitiae potest immediate in ratione obiecti
de<lb ed="#S" break="no" n="103"/>lectare plus quam amatum amore concupiscentiae. Nam si
<lb ed="#S" n="104"/>volunt dicere quod nihil amatur in ratione honesti nisi prout
<lb ed="#S" n="105"/>habet rationem commodi amantis, & sibi inhaerentis, manifeste
<lb ed="#S" n="106"/>falsum est: quia Deus amatur vt bonum honorabilissimum
<lb ed="#S" n="107"/>quod est subiecto distinctum.
</p>
<p xml:id="khj78y-r66336-d1e1870" n="46">
<!-- 46 -->Item quinta instantia
con<lb ed="#S" n="108" break="no"/>tra secundam rationem adhuc stat non obstanteeuasione
da<lb ed="#S" break="no" n="109"/>to: quia licet Deus non sit bonus beatis formaliter nisi
ra<lb ed="#S" break="no" n="110"/>tione praemij quod infert, nihilominus est ab eis
amabi<lb ed="#S" break="no" n="111"/>lis magis ratione boni subiecto distincti quam ratione boni
<lb ed="#S" n="112"/>impressi: & plus placet eis bonum diuinum in Deo quam in
<lb ed="#S" n="113"/>seipsis. Vnde cum complacentia sit ipsamet delectatio, vel
<lb ed="#S" n="114"/>essentialiter, vel causaliter, plus delectantur de Deo quam
<lb ed="#S" n="115"/>de visione Dei: & sic Deus est immediatum obiectum
ma<lb ed="#S" break="no" n="116"/>ximae delectationis in eis & non visio Dei.
</p>
<p xml:id="khj78y-r66336-d1e1894" n="47">
<!-- 47 -->sexto
<lb ed="#S" n="117"/>potest responderi ad tertiam rationem principalem: quia ope
<lb ed="#S" n="118"/>rationes praecedentes secundum quas iudicantur
delecta<lb ed="#S" break="no" n="119"/>tiones bonae vel malae aliquando sunt obiecta ipsarum dele
<lb ed="#S" n="120"/>ctationum: vt quando plus amatur assecutio rei quam ipsa
<lb ed="#S" n="121"/>res assecuta, aliquando autem non vt quando plus amatur
<lb ed="#S" n="122"/>res assecuta, quam eim assecutio: tunc enim delectatio quae
<lb ed="#S" n="123"/>mox consequitur obiectum est non assecutio sed res asse
<lb ed="#S" n="124"/>xuta, sicut in patria, sicut dictum fuit lib. 1. di. 1. Et ad pro
<lb ed="#S" n="125"/>bandum in contrarium quia malorum cognitiones sunt bo
<lb ed="#S" n="126"/>nae, dicendum quod delectatio nunquam sequitur cognitionem
ma<lb ed="#S" break="no" n="127"/>lorum speculatiuam quae potest esse bona: sed cognitionem
<lb ed="#S" n="128"/>practicam quae semper est mala. Iudicare enim
fornicatio<lb ed="#S" break="no" n="129"/>nem esse bonam & prosequendam est peccatum. Et
praete<lb ed="#S" break="no" n="130"/>eaddelectatio immediatius sequitur dilectionem quam
<lb ed="#S" n="131"/>cognitionem. Cum enim quis iudicat fornicandum, nisi
<lb ed="#S" n="132"/>amaret hoc non sequeretur delectatio: constat autem quod
<lb ed="#S" n="133"/>dilectio mali mala est: dato ergo quod operationes ad
qua<lb ed="#S" break="no" n="134"/>consequuntur delectationes essent ipsarum obiecta, adhuc
<!--0521.xml-->
<pb ed="#S" n="521"/>
<cb ed="#S" n="a"/>
<lb ed="#S" n="1"/>ipsae essent malae quando dilectiones sunt malae, & malitia
<lb ed="#S" n="2"/>eorum est causa malitiae delectationum consequentium.
<lb ed="#S" n="3"/>Et licet in exemplo posito forte prima radix malitiae sit
<lb ed="#S" n="4"/>ipsa operatio quae est obiectum: quia iudicare & velle fu
<lb ed="#S" n="5"/>rari non est malum, nisi quia ipsa operatio furti est mala
<lb ed="#S" n="6"/>quae est obiectum eius: tamen sufficienter impeditur
ra<lb ed="#S" break="no" n="7"/>tio quantum ad hoc quod probabat quod delectatio non
<lb ed="#S" n="8"/>posset dici mala: quia consequeretur operationem malam
<lb ed="#S" n="9"/>quae non esset obiectum: hoc enim falsum est de
cognitio<lb ed="#S" break="no" n="10"/>ne practica & dilectione mali, quae sunt malae antequam
<lb ed="#S" n="11"/>fiat reflexio super illas, & per consequens antequam
<lb ed="#S" n="12"/>sint obiectum: dicunt etiam multi quod quando aliquis
<lb ed="#S" n="13"/>iudicat & eligit fornicari, non ideo sunt mali actus inte
<lb ed="#S" n="14"/>riores: quia sunt mali exteriores, sed econuerso malitia
<lb ed="#S" n="15"/>inest exteriori actui propter malitiam interioris. Quod
<lb ed="#S" n="16"/>quidem manifestum est si actus exterior accipiatur vt
effe<lb ed="#S" break="no" n="17"/>ctus interioris: sed si accipiatur in ratione finis: tunc
dif<lb ed="#S" break="no" n="18"/>ferunt quaedam quod sic actus interior habet bonitatem ab
<lb ed="#S" n="19"/>exteriori sicut a fine & obiecto:sed hoc est extra
proposi<lb ed="#S" break="no" n="20"/>tum.
</p>
<p xml:id="khj78y-r66336-d1e1988" n="48">
<!-- 48 -->septima instantia contra quartam rationem
<lb ed="#S" n="21"/>adhuc stat, nec valet prima euasio: quia illa concedit pro
<lb ed="#S" n="22"/>positum: scilicet quod maior non sit vera vniuersaliter,
si<lb ed="#S" break="no" n="23"/>cut vniuersaliter accipiebat. Nec valet alia euasio: quia
<lb ed="#S" n="24"/>non est idem obiectum in quod tendit voluntas per
de<lb ed="#S" break="no" n="25"/>siderium viae & quiescit in patria: quia in patria non
<lb ed="#S" n="26"/>solum quiescit in visione Dei propter visionem quam
<lb ed="#S" n="27"/>desiderabat: sed quiescit in ipsomet Deo secund um quod in
<lb ed="#S" n="28"/>se est summum bonum: & complacet sibi in Deo non solum
<lb ed="#S" n="29"/>in visione Dei: nec est simile de vino quod non amatur
<lb ed="#S" n="30"/>propter se: sed propter gustum: vnde non quiescit nec con
<lb ed="#S" n="31"/>placet gustans vinum in gustato, sed in ipso gustu tantum.
</p>
<p xml:id="khj78y-r66336-d1e2018" n="49">
<lb ed="#S" n="32"/>
<!-- 49 -->Et ad id quod sequitur deidentitate obiecti,
dicen<lb ed="#S" break="no" n="33"/>dum, quod dato quod Deus non esset obiectum desiderij viae
<lb ed="#S" n="34"/>secundum se: tamen est obiectum amoris charitatis
secun<lb ed="#S" break="no" n="35"/>dum se: delectatio autem quae est in patria magis
essentia<lb ed="#S" break="no" n="36"/>liter consequitur amorem sine quo esse non potest, quam
<lb ed="#S" n="37"/>Dei desiderium, sine quo esse potest, & sic eius obiectum
<lb ed="#S" n="38"/>non est Dei visio sed ipse Deus: & istud demonstrari
po<lb ed="#S" break="no" n="39"/>test secundum illos qui dicunt, quod Deus potest facere
<lb ed="#S" n="40"/>actum voluntatis sine actu intellectus: cum tamen non
<lb ed="#S" n="41"/>possit facere actum potentiae sine obiecto: si ergo potest face
<lb ed="#S" n="42"/>re delectationem sine visione, quam tamen non potest
<lb ed="#S" n="43"/>facere sine suo obiecto immediato: ergo oblectum imme
<lb ed="#S" n="44"/>diatum delectationis non est ipsa cognitio.
</p>
<p xml:id="khj78y-r66336-d1e2051" n="50">
<!-- 50 -->Octaua
<lb ed="#S" n="45"/>instantia, ad hoc quod Deus sit obiectum amoris non
con<lb ed="#S" break="no" n="46"/>plectitur aliquid extra Deum nec quantum ad amorem